از آن جا که قابلیت های مبتنی بر ستاده منابع ناملموس و خاص شرکت را در بر می گیرد، در طی یک دوره زمانی قابل توجه انباشته می شوند و به آسانی قابل معامله نیستند. در ضمن آن ها می توانند نرخ بازده اقتصادی را به وجود آورند. (غلامین، 1390، ص 32)

بخش پنجم
پیشینه تحقیق

2-5-1) تحقیقات انجام شده در مورد موضوع تحقیق
تا کنون تحقیقات بسیاری در داخل و خارج از کشور ، هم راستا با تحقیق حاضرو با بهره گرفتن از مدل های مختلف به انجام رسیده که برخی از آن ها عبارتند از :
فخیمی آذر و همکاران در مقاله ای با عنوان «بررسی تاثیر بازاریابی بر افزایش فروش آبگرمکن های تولیدی قاینار خزر» ضمن مرور بر مفاهیم آمیخته بازاریابی p4 و آمیخته محصول، قیمت،توزیع،ترفیع،یک فرضیه اصلی در باب تاثیر آمیخته بازاریابی بر افزایش فروش آبگرمکن های تولیدی قاینار خزر و چهار فرضیه فرعی در باب تاثیر هر یک از آمیخته هابر افزایش فروش آبگرمکن های تولیدی قاینار خزر در شهر تبریز مطرح شد.جامعه آماری این تحقیق شامل مشتریان آبگرمکن های تولیدی قاینار خزر در شهر تبریز می باشد. نمونه آماری با بهره گرفتن از جدول تعیین حجم نمونه در جامعه ای محدود، 160 نفر تعیین گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که آمیخته بازاریابی و هر چهار آمیخته تشکیل دهنده آن بر افزایش فروش آبگرمکن های تولیدی قاینار خزر تاثیر مثبت دارد و عملکرد بازار شرکت را بهبود خواهد بخشید. ( فخیمی آذر و همکاران،1390 ص80)
شیخان و همکاران در مقاله ای با عنوان « بررسی تاثیرگذاری و استراتژی های بازاریابی بر عملکرد بانک ها»، رؤسای شعب بانک های استان لرستان را به عنوان جامعه آماری تحقیق در نظر گرفتند که با بهره گرفتن از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، حجم نمونه برابر با 107 نفر تعیین شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بازارگرایی تاثیرمثبت و معنا داری بر عملکرد مالی و عملکرد بازار بانک ها دارد. و اثر بخشی در اجرای استراتژی های بازاریابی نیز تاثیر معناداری بر عملکرد مالی و عملکرد بازار بانک هامی گذارد.(شیخان و همکاران،1388،ص9)
مهری و حسینی در مقاله ای با عنوان «طراحی مدل مزیّت رقابتی برای صنعت خودروی ایران»به دنبال شناسایی ساختار جامع مزیّت رقابتی و ارکان اصلی تشکیل دهنده آن بودند و نیز با توجه به نگرش های نظریه سازمان صنعتی و نظریه های مبتنی بر منابع سازمانی فرضیه هایی مطرح گردید. جامعه آماری تحقیق، صنعت خودروی کشورو واحد آماری آن مدیران و کارشناسان ارشد صنعت می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل مؤثر بر مزیّت رقابتی با توجه میزان تاثیرگذاری و اهمیت به ترتیب شامل هوشمندی رقابت، قابلیت های سازمان، قابلیت های محیطی و ارتباطی هستند. ومزیّت رقابتی می تواند بر صنعت خودروی کشور تاثیر مثبت گذاشته و عملکرد آن را بهبود بخشد.(مهری و حسینی،1383،ص214)
غفوری در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «بررسی تاثیر استراتژی فروش بر عملکرد مالی شرکت های صنایع غذایی» 30 شرکت در صنایع غذایی، که در بورس اوراق بهادار تهران فعال بودند را به عنوان جامعه ی آماری تحقیق در نظرگرفتند.داده ها از طریق پرسشنامه و بر اساس طیف لیکرت 5 گزینه ای از اصلا تا حد بسیار زیاد، استخراج شد. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از کانال های چند گانه فروش بر عملکرد مالی شرکت تاثیر مثبت دارد. هم چنین اهداف ارتباطی و مدل فروش بر عملکرد مالی شرکت تاثیر مثبت می گذارد.(غفوری،1391)
رضایی دولت آبادی و خائف الهی در مقاله ای با عنوان« مدلی برای تعیین میزان تاثیر بازار گرایی بر عملکرد کسب و کار با توجه به قابلیت های بازاریابی در صنایع شیمیایی» انجام دادند. در این تحقیق به بررسی دیدگاه ها ، مدل های مختلف بازارگرایی، هوشمندی بازار، قابلیت های بازاریابی و عملکرد کسب و کار پرداختند. و با بهره گرفتن از مدل معادلات ساختاری و بر اساس داده های حاصل از محیط صنعت، مدل مفهومی و تبیین سازوکار برای پیوند های علّی مؤثر بر عملکرد کسب و کار آزمون صورت گرفت. و نتایج نشان داد که عملکرد کسب و کار در فضای رقابتی کنونی، تحت تاثیر یک پارچگی بازار گرایی و قابلیت های بازاریابی قرار دارد.(رضایی دولت آبادی و خائف الهی، 1385،ص 132)
رئیسی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «بررسی رابطه بین بازارگرایی و استراتژی همگون سازی محصول با عملکرد صادرات» 35 شرکت صادر کننده شیرینی و شکلات در تهران را که حاضر به همکاری بودند، به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. تحلیل داده ها نشان داد بین بازارگرایی و عملکرد صادرات رابطه معناداری وجود دارد. از این رو نتیجه گرفته شد که شرکت ها برای موفقیت در بازارهای خارجی باید به ویژگی های بازار توجه نموده و محصولات و خدمات خود را با توجه به ویژگی های بازار و مشتریان تنظیم نموده و برای بازارهای مختلف از استراتژی های بازاریابی مختلفی استفاده نمایند.(رئیسی، 1387)
اله وردی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود به عنوان «بررسی تاثیر بازارگرائی صادرات و مزیّت رقابتی بر عملکرد صادرات» با توجه به جمع آوری اطلاعات از صادر کنندگان نمونه ایران در سال 1390 ، به این نتیجه رسید که بازارگرایی صادرات بر عملکرد صادرات و مزیّت رقابتی تاثیر دارد. هم چنین مزیّت رقابتی که در مدل تحقیق به عنوان متغر میانجی بازارگرایی صادرات نیز می باشد. بر عملکرد صادرات تاثیر مثبت می گذارد.(اله وردی،1391)
تمایز بازار
مزیّت هزینه پایین تر

” style="border-color: #c7e5ca; border-radius: 3px; -moz-border-radius: 3px; -webkit-border-radius: 3px;">

بازارگرایی صادرات
عملکرد صادراتی
مزیّت رقابتی

شکل 2-26 ) مدل مفهومی اله وردی(1391)
کرمپور و همکاران در مقاله ای با عنوان «ارائه مدلی برای ارزیابی تاثیر اجزایی رویکرد مبتنی بر منابع عملکرد صادراتی بر اساس استراتژی رهبری هزینه در صنعت کانی غیر فلزی»در پی این هدف بودند که چگونه منابع به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق استراتژی های رقابتی منجر به سطوح بالای عملکرد می شود. داده های این تحقیق از طریق 285 پرسشنامه جمع آوری شد و پس از بررسی از طریق تکنیک های تحلیل عاملی و مدل سازی معادلات ساختار یافته، مشخص شد که بین منابع و قابلیت های سازمانی رابطه معناداری وجود دارد، منابع سازمانی بر عملکرد صادراتی تاثیر مثبت می گذارد، قابلیت های سازمانی بر عملکرد صادراتی تاثیر معناداری دارد و در نهایت استراتژی های رقابتی بر عملکرد صادراتی تاثیر معناداری می گذارد. (کرمپور و همکاران، 1391،ص113)
منابع رقابتی
قابلیت‌های رقابتی
سیستم های سازمان
استراتژی رقابتی هزینه
عملکرد صادراتی

شکل 2-27) مدل مفهومی کرمپور و همکاران(1391)

نورالهی و همکارانش در مقاله ای با عنوان « بررسی تاثیر قابلیت های بازاریابی بر عملکرد بازار به واسطهی متغیر خلق ارزش برتر برای مشتری در صنایع غذایی شهرک صنعتی توس مشهد» به دنبال بررسی تاثیر قابلیت های بازاریابی بر عملکرد بازار از طریق خلق ارزش برتر برای مشتری بودند. جامعه آماری این تحقیق را شرکت های فعال در صنایع غذایی شهرک صنعتی توس مشهد تشکیل می دهد و حجم نمونه 95 شرکت صنایع غذایی است که در زمینه تولید و عرضه محصولات غذایی فعالیت می کنند.نتایج تحقیق نشان می دهد که تاثیر مستقیم قابلیت های بازاریابی بر عملکرد بازار بیشتر از تاثیر غیر مستقیم قابلیت های بازاریابی بر عملکرد بازار از طریق متغیر واسطه خلق ارزش برای مشتری می باشد. (نور الهی و همکاران،1392،ص1)
ناوارو و همکاران در سال 2010 در کشور اسپانیا مطالعه ای بر روی یک نمونه 150 تایی از صادر کنندگان شرکت های تولیدی انجام دادند. که هدف آن ها پر کردن یک شکاف در ادبیات بازاریابی بین الملل با آزمون تاثیر رفتار شرکت در بازار های بین المللی بر روی مزایای رقابتی و عملکرد بازرگانی بود. یافته ها حکایت ازآن داشت که شرکت هایی که بر بازارهای خارجی متعهدتر هستند اشتیاق بیشتری برای تطبیق عناصر برنامه بازاریابی دارند. بنابراین برنامه این شرکت ها در بازارهای خارجی از موفقیت بیشتری برخوردار می باشند. و در نتیجه می توانند موجب ارتقای عملکرد بازرگانی شوند و اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر روی مزیّت رقابتی داشته باشند.( p47، 2010، Navarro et.al)
سولبرگ و دیوری در سال 2008 مقاله ای با عنوان«توسعه استراتژی در بازارهای بین المللی: رویکرد دوگانه» انجام دادند. هدف این مقاله بررسی تاثیر انواع مختلف استراتژی ها بر عملکرد شرکت در بازارهای بین المللی بود. داده های این تحقیق از طریق پرسشنامه و از 213 شرکت کوچک تا متوسط صادرکننده در کشور بریتانیا به دست آمده. نتایج آن نشان داد که استراتژی های عمومی پورتر به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق استراتژی های بازاریابی بر عملکرد شرکت تاثیر می گذارد. ( p522، 2008، Solberg & Durrieu)
گریفیت و دیگران در سال 2009 مقاله ای با عنوان «آیا قابلیت های شرکت به طور سازگار واسطه اثرات سرمایه ناملموس شرکت برعملکرد بازار هستند؟» انجام دادند. در این مقاله روابط بین چهار عنصرسرمایه ناملموس (سرمایه انسانی)، ارتباطی، سازمانی، اطلاعاتی، بر قابلیت های شرکت و به دنبال آن عملکرد شرکت مورد آزمون قرار گرفت. این تحقیق در کشور ژاپن و ایالات متحده آمریکا انجام شد و نتایج فرضیه ها گواه تایید شدن موضوع فوق بودند. (p47،2009 ،Giriffith et .al)
چو و دیگران در سال 2008 در مقاله ای با عنوان « قابلیت هسته ای و استراتژی های بازاریابی شرکت های با اندازه کوچک تا متوسط (SME) تولیدی » در کشور چین انجام دادند. در این مقاله قابلیت شامل کارآفرینی، قابلیت تخصصی شده و معماری و قابلیت نوآوری در نظر گرفته شد. استراتژی های بازاریابی شامل محصولات ، قیمت، توزیع… است. بر اساس نتایج به دست آمده از 121 شرکت با اندازه کوچک تا متوسط، اهمیت قابلیت و استراتژی های بازاریابی برای رسیدن به عملکرد برتر شرکت های تولیدی تایید شد.( p145، 2008 ، Cho et.al)
مورگان و دیگران درسال 2009 مقاله ای با عنوان « جهت گیری بازار ، قابلیت های شرکت، عملکرد شرکت » انجام دادند در این مقاله به بررسی رابطه ی بین جهت گیری بازار و قابلیت های شرکت بر عملکرد شرکت پرداخته شد. داده ها برای آزمون فرضیات از طریق بررسی بیش از 748 شرکت آمریکایی فعال در بازارهای مصرفی و کسب و کار عرضه کنندگان خدمات و کالاها جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که قابلیت ها و جهت گیری بازار شرکت ها می تواند عملکرد آن ها را در بازار تحت تاثیر قرار دهد.( p285، 2009، Morgan et.al)
کارملی در سال 2001 در مطالعه ای تاثیر منابع ملموس را در شرکت های با عملکرد بالا و پایین بررسی کرد. این مطالعه در شرکت های عمومی انجام شد و از مدیران آن ها خواسته شده منبع ناملموس را با توجه به چهار خصوصیت ارزش، کمیابی، غیر قابل تقلید بودن و غیر قابل جایگزین بودن(VRIN) رتبه بندی کنند. در شرکت های با عملکرد بالا ، استراتژی سازمانی مهم ترین منبع با ارزش، دانش سازمانی مهم ترین منبع کمیاب، توانایی در مدیریت تغییر مهم ترین منبع غیر قابل تقلید و غیر قاب
ل جایگزین شناخته شدند. در شرکت های با عملکرد پایین، بازاریابی مهم ترین منبع با ارزش، شهوت محصول/خدمت مهم ترین منبع کمیاب و غیر قابل تقلید و دانش سازمانی منبع غیر قابل جایگزین شناخته شدند. (p662،2001 ،Carmeli)
پور جهانی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «بررسی عوامل تعیین کننده موفقیت سازمانی بر اساس رویکرد مبتنی بر منابع» 83 شرکت تولیدی فعال در شهرک صنعتی رشت را به عنوان جامعه آماری در نظر گرفت.در این تحقیق متغیر وابسته ،موفقیت سازمان و متغیرهای مستقل شامل منابع ملموس (دارایی مالی و فیزیکی) و منابع ناملموس (دارایی مالکیت معنوی ، دارایی سازمان، دارایی شهرت و قابلیت‌ها)است. نتایج تحقیق نشان داد که دارایی سازمانی در مقایسه با دارایی های ملموس، سهم بیشتری در موفقیت سازمان دارد و در نهایت قابلیت های سازمانی در مقاسه با دارایی های ملموس، سهم بیشتری در موفقیت سازمان دارد.(پورجهانی، 1388)
عواملی که تجسم ملموس دارند
منابع ملموس
دارایی های فیزیکی
دارایی های مالی
عواملی که تجسم ناملموس دارند
منابع ناملموس
قابلیت ها
دارایی ها
دارایی مالکیت معنوی
دارایی سازمانی
دارایی شهرت

عملکرد:
بازار