پایان نامه ارشد :شناسایی عوامل پیشبرنده و بازدارنده طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری غرب استان گیلان |
به موقع زمین، عدم تکمیل پروژه های جانبی مثل شنریزی و لولهگذاری و عدم اطمینان از تقسیم عادلانه از مؤثرترین عواملبازدارنده طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب استان گیلان میباشند. و از طرفی تغییر کاربری بدلیل ایجاد دسترسی مناسب به جاده، بر هم خوردن تعادل موجود جامعه دهقانی در شیوه تولید و عدم جایگزینی یک شیوه مناسب، کاهش سطح كشت ارقام محلی و خطر کاهش تنوع ارقام کم اثرترین عوامل بازدارنده طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب استان گیلان میباشند.
واژگان کلیدی : شالیکاری، برنج، عوامل پیشبرنده، عوامل بازدارنده، تجهیز و نوساز
«فهرست مطالب»
عنوان صفحه
فصل اول(کلیات تحقیق)……………………………………………………………………………………………………….. 1
1-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….. 2
1-2- بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………. 3
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 5
1-4- اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………. 6
1-5- سؤالات پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………….6
1-6- محدودهی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. 6
1-7- محدودیت تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. 6
1-8- واژگان کلیدی…………………………………………………………………………………………………………………………… 7
فصل دوم(مرور منابع)……………………………………………………………………………………………………………… 8
2-1- تاریخچه و اهمیت برنج……………………………………………………………………………………………………………… 9
2-2- نظام بهرهبرداری ……………………………………………………………………………………………………………………… 13
2-3- سوابق اصلاحات ارضی…………………………………………………………………………………………………………….. 14
2-4- ابعاد کمی بهرهبرداریهای دهقانی……………………………………………………………………………………………… 15
2 -5- ابعاد کمی بهرهبرداریهای دهقانی در گیلان………………………………………………………………………………. 20
2-6- خلاصهای از قانون و آییننامهی اجرایی جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات
مناسب اقتصادی مصوب1385 ………………………………………………………………………………… 23
2-7- طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری………………………………………………………………………………………. 25
2-7-1- مطالعات تفضیلی………………………………………………………………………………………………………………….. 25
2-7-1-1- (مطالعات فاز یک) …………………………………………………………………………………………………………… 25
2-7-1-2- مطالعات فاز دو……………………………………………………………………………………………………………….. 26
2-7-1-2-1- انجام مطالعات پایه………………………………………………………………………………………………………. 26
2-7-1-2-2- تهیه نقشههای مورد نیاز………………………………………………………………………………………………. 26
2-7-1-2-3- مرحله طراحی…………………………………………………………………………………………………………….. 27
2-7-1-2-4- مرحله اجرا…………………………………………………………………………………………………………………. 27
2-8- تجربهی سایر کشورها در زمینه یکپارچه سازی اراضی…………………………………………………………………. 27
2-9- مروری بر تحقیقات صورت گرفته در ایران…………………………………………………………………………………. 30
2-10- چارچوب نظری تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 35
فصل سوم(مواد و روشها)……………………………………………………………………………………………………… 39
3-1 – موقعیت جغرافیای استان گیلان…………………………………………………………………………..40
3-2- روند اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری در غرب استان گیلان ……………………………………..41
آستارا …………………………………………………………………………………………………………………………. 42
تالش………………………………………………………………………………………………………………………………43
رضوانشهر………………………………………………………………………………………………………………………..45
ماسال……………………………………………………………………………………………………………………..46
صومعه سرا………………………………………………………………………………………………………………..46
فومن…………………………………………………………………………………………………………………………….47
شفت……………………………………………………………………………………………………………………………48
بندر انزلی…………………………………………………………………………………………………………………49
3-3- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………. 51
3-4- جامعه آماری و روش نمونهگیری……………………………………………………………………………………………….. 51
3-5 – ابزار تحقیق…………………………………………………………………………………………………………. 51
3-6- روشهای آماری و تجزیه و تحلیل دادهها …………………………………………………………………………………..52
فصل چهارم(تجزیه و تحلیل دادهها ویافتههای تحقیق)……………………………………………… 54
4-1- یافته های تحقیق ……………………………………………………………………………………….. 55
4-2- رتبه بندی عوامل پیش برنده در طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب استان گیلان…………… 57
4-3- رتبه بندی عوامل بازدارنده طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب استان گیلان………………….. 59
4-4- ئتحلیل عاملی مؤلفه های عوامل پیش برنده در فرایند طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری………… 61
4-5- تحلیل عاملی مؤلفه های عوامل بازدارنده در فرایند طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری……………. 64
فصل پنجم(بحث، نتیجهگیری و پیشنهادات)……………………………………………………. 67
5-1- خلاصه تحقیق…………………………………………………………………………………………. 68
5-2- یافتههای تحقیق……………………………………………………………………………………………… 70
5-3- نتایج توصیفی …………………………………………………………………………………………… 70
5-4- ویژگیهای فردی……………………………………………………………………………………….. 70
5-5- تحلیل عاملی……………………………………………………………………………………… 71
5-6- رتبه بندی عوامل پیش برنده……………………………………………………………………….. 71
5-7- رتبه بندی عوامل بازدارنده …………………………………………………………………………….. 71
5-8- تحلیل عاملی مؤلفه های عوامل پیش برنده در فرایند طرح تجهیز ونوسازی اراضی…………………………. 72
5-9- تحلیل عاملی مؤلفه های عوامل بازدارنده در فرایند طرح تجهیز و نوسازی اراضی………………………….. 72
5-10- بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………….72
5-11- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………… 74
5-12- پیشنهادهای تحقیقات آتی…………………………………………………………………… 75
منابع و مأخذ………………………………………………………………………………………………… 76
مقدمه
زمین از منابع محدود و تجدیدناپذیر مصرفی است که بهعنوان منبع امرار معاش و امنیت مالی منتقل شده بین نسلها و بهعنوان ثروت تلقی میشود، بهخصوص در استانهای شمالی که منبع عمدهی امرار معاش اکثر مردم است. رابطه بین زمین و مردم عمیق است و درک مردم از زندگی، ثروت، مقام اجتماعی و آرزو بهطور نزدیکی وابسته به زمین است. کوچک بودن و پراکنش قطعات زراعی بهعنوان یکی از مشکلات کشاورزی ایران باعث گردیده تا استفاده از ماشینآلات در این اراضی مشکل بوده و هزینهها را افزایش داده ودر نتیجه تولید و بهره وری مزرعه کاهش یابد. این خصوصیات در مزارع شالیکاری ایران نیز عمومیت دارد، طوریکه پراگندگی مزارع کوچک و شکل هندسی نامناسب آنها موجب عدم استفاده بهینه از منابع و نهادههای تولید میگردد و در نتیجه از یک طرف باعث افزایش هزینه تولید و از طرفی دیگر مانع رسیدن به حداکثر تولید میشود و اعمال و روشهای پیشرفته در کشاورزی را با مشکل مواجه میسازد. در این راستا تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری از گامهای مهم زیربنای لازم جهت تولید بیشتر و اقتصادیتر محصول برنج محسوب میشود. هدف از این عملیات مرتب کردن اراضی شالیزاری، افزایش راندمان آبیاری، افزایش راندمان کاربری ماشینآلات و تسریع در تجمیع قطعات پراکنده، احداث جادههای زارعی، فراهم کردن زمینه جلوگیری از تغییر کاربری اراضی، بالابردن قابلیت زهکشی اراضی در جهت توسعه کشت دوم بعد از برنج و در یک جمله استفاده بهینه از منابع آب و خاک و نهادهها میباشد (یزدانی،1382).
بررسی منابع علمی در این زمینه، بیانگر محدود بودن منابع تحقیقاتی در داخل کشور میباشد، در عینحال بررسیهای تحلیلی و مطالعات پرسشنامهای تا حدودی رواج داشته است، به طوریکه میتوان ادعا نمود که هیچگونه هماهنگی بین ارزش و اهمیت کار با میزان فعالیتهای علمی مربوطه مشاهده نمیشود. با توجه به وسعت ابعاد اجتماعی و اقتصادی این طرح، و چند جانبه بودن تغییرات ایجاد شده در مزرعه، انجام فعالیتهای علمی با در نظر گرفتن امکانات موجود و روال اجرایی طرحهای تحقیقاتی در کشور چندان ساده نمیباشد. از سوی دیگر، طرحهای توسعه و تجهیز اراضی شالیکاری در کشورهای برنج خیز، از سالها پیش شروع شده و مسائل تحقیقاتی مربوطه، در آن سالها مورد بررسی قرار گرفته است. بدیعی است که نتایج و تجربیات اجرایی طرحهای مشابه تولید برنج در شرایط کشور ما کاملأ مطابقت نداشته و به راحتی قابل استفاده نیست بلکه با در نظر گرفتن تمام ملاحظاتی ضروری در عرصه انتقال تکنولوژی، لازم است مطابق شرایط ویژهی کشور و ملاحظات منطقهای با این امر اقدام نمود(یزدانی،1382).
بر اساس مطالعات صورت گرفته چهار عامل در موفقیت طرح تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی مؤثرند که عبارتند از: عوامل فرهنگی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی و عوامل فنی و اجرایی. از متغیرهای تأثیرگذاردرطرح تجهیز و نوسازی میتوان به قوانین، مالکیت، دانش فنی، تحویل بهموقع اراضی کشاورزی، ساخت راههای بین مزارع، ساخت کانالهای مناسب، کاهش مصرف آب، باورها و اعتقادات سنتی و کاهش هزینه تولید اشاره کرد. مهمترین اولویتهای بازدارنده در مسیر توسعه طرح تجهیز و نوسازی، مسائل فرهنگی و اجتماعی است که ناشی از سواد پایین و به تبع آن، عدم برخورداری از دانش فنی لازم و برخی باورها و اعتقادات سنتی است میباشد و مهمترین هدف از اجرای این طرحها، کاهش هزینههای تولید و افزایش درآمد کشاورزان میباشد (آشکار آهنگر کلای و همکاران، 1385).
در این تحقیق سعی گردیده تا عوامل پیشبرنده و بازدارنده تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب گیلان موردتأکید قرار گیرد. و لذا با توجه به اینکه تجهیز و نوسازی در اراضی شالیزاری در آغاز تکامل و نیز تعالی علمی میباشد، بیشک کاستیها و معایب آن روز به روز آشکار گردیده و موجبات توجه بیشتر و ارائه راهکارهای علمی و عملی کارشناسان مرتبط، پیمانکاران، دانشجویان و تمامی اقشاری که به نوعی با این مسئله مرتبط میباشند را فراهم میسازد که خود مبنای تحقیقات علمی و پژوهشهای عملی در کلیه سطوح میباشد.
با توجه به هزینه بالای اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، بررسی شناسایی عوامل پیشبرنده و بازدارنده و رفع نواقص کار باعث بهرهوری بیشتر خواهد گردید و وزارت جهاد کشاورزی با برنامهریزی منسجمتر نسبت به اجرای طرح اقدام خواهد نمود و همچنین کشاورزان نیز با اجرای طرح از پیشرفتهای مکانیزاسیون بهره بیشتری را در فرآیند تولید خود کسب خواهند نمود.
1-2- بیان مسأل
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1398-07-06] [ 12:13:00 ب.ظ ]
|