فاقد اثرات نامطلوب یاد شده باشد را توجیه می کند. در این مطالعه اثر سمیت تنداکسیر (عصاره فلفل تند)، پالیزین (صابون حشره­کشی)، سیرینول (عصاره سیر)، فن­پروپاترین و در آزمایشی جداگانه افزودن سینرجیست برتر به سموم فوق به منظور کاهش غلظت سموم، مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی از کدوی حلوایی و جوانه سیب زمینی برای پرورش شپشک آردآلود مرکبات استفاده شد و مراحل زیستی شپشک آردآلود تحت تاثیر غلظت های مختلف سموم مورد استفاده قرار گرفت و تلفات بعد از 96،72،48،24، ساعت شمارش گردید در این آزمایش در کاربرد حداکثر دز مصرفی روی پوره سن 2 شپشک آرد آلود مرکبات میزان تلفات ایجاد شده برای تنداکسیر و پالیزین در ppm 3000 به ترتیب 93/2 ± 96/90 و 92/1 ± 16/89 درصد و برای سیرینول در ppm3500، 11/1 ± 11/87 و برای فن پروپاترین درppm 1000، 88/3 ± 97/80 ارزیابی شده است. آزمایش دیگری روی پوره سن 3 انجام گرفت که میزان مرگ ومیر برای تنداکسیر و پالیزین در بالاترین غلظت (ppm 4000)، به ترتیب 93/2 ± 44/89 و 92/1± 38/81 درصد و برای سیرینول در بالاترین غلظت (ppm5000 (، 21/1 ± 05/78 درصد و برای فن پروپاترین در بالاترین غلظتppm) 1000)، 8/1 ± 01/79 ارزیابی شده است. نتایج بدست آمده از آزمایشات انجام گرفته روی پوره سن 1 و حشره کامل نشان می دهد که کمترین دز مصرفی روی پوره سن 1 بیشترین مرگ ومیر را داشته و بیشترین دز مورد استفاده از سموم گیاهی، هیچ تاثیری روی حشره کامل نداشته است و در اثربخشی فن­پروپاترین روی حشره کامل 18/1 ± 98/70 درصد تلفات به ثبت رسیده است. در آزمایشی جداگانه تاثیر پذیری سینرجیست با افزودن به سموم فوق مورد بررسی قرار گرفت که میزان تلفات در بالاترین دز تند اکسیر و پالیزین (ppm1500) که 59/2 ± 44/94 و 29/3 ± 66/86 درصد و

فاقد اثرات نامطلوب یاد شده باشد را توجیه می کند. در این مطالعه اثر سمیت تنداکسیر (عصاره فلفل تند)، پالیزین (صابون حشره­کشی)، سیرینول (عصاره سیر)، فن­پروپاترین و در آزمایشی جداگانه افزودن سینرجیست برتر به سموم فوق به منظور کاهش غلظت سموم، مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی از کدوی حلوایی و جوانه سیب زمینی برای پرورش شپشک آردآلود مرکبات استفاده شد و مراحل زیستی شپشک آردآلود تحت تاثیر غلظت های مختلف سموم مورد استفاده قرار گرفت و تلفات بعد از 96،72،48،24، ساعت شمارش گردید در این آزمایش در کاربرد حداکثر دز مصرفی روی پوره سن 2 شپشک آرد آلود مرکبات میزان تلفات ایجاد شده برای تنداکسیر و پالیزین در ppm 3000 به ترتیب 93/2 ± 96/90 و 92/1 ± 16/89 درصد و برای سیرینول در ppm3500، 11/1 ± 11/87 و برای فن پروپاترین درppm 1000، 88/3 ± 97/80 ارزیابی شده است. آزمایش دیگری روی پوره سن 3 انجام گرفت که میزان مرگ ومیر برای تنداکسیر و پالیزین در بالاترین غلظت (ppm 4000)، به ترتیب 93/2 ± 44/89 و 92/1± 38/81 درصد و برای سیرینول در بالاترین غلظت (ppm5000 (، 21/1 ± 05/78 درصد و برای فن پروپاترین در بالاترین غلظتppm) 1000)، 8/1 ± 01/79 ارزیابی شده است. نتایج بدست آمده از آزمایشات انجام گرفته روی پوره سن 1 و حشره کامل نشان می دهد که کمترین دز مصرفی روی پوره سن 1 بیشترین مرگ ومیر را داشته و بیشترین دز مورد استفاده از سموم گیاهی، هیچ تاثیری روی حشره کامل نداشته است و در اثربخشی فن­پروپاترین روی حشره کامل 18/1 ± 98/70 درصد تلفات به ثبت رسیده است. در آزمایشی جداگانه تاثیر پذیری سینرجیست با افزودن به سموم فوق مورد بررسی قرار گرفت که میزان تلفات در بالاترین دز تند اکسیر و پالیزین (ppm1500) که 59/2 ± 44/94 و 29/3 ± 66/86 درصد و در بالاترین غلظت برای سیرینول (ppm2500)، 60/3 ± 33/83 درصد و در بالاترین دز فن پروپاترین (ppm 500)، 10/2 ± 22/77 ارزیابی شد آزمایشات انجام گرفته در سطح 1% اختلاف معنی داری با شاهد مشاهده می شود. این تحقیق در راستای تاثیر پذیری سموم مورد استفاده روی کفشدوزک montrouzieri Cryptolaemus نیز مورد بررسی قرار گرفت که سموم گیاهی فوق هیچ تاثیر سوئی روی کفشدوزک نداشته است ولی در مقابل فن پروپاترین در بالا ترین دز استفاده شده 70- 66 درصد تلفات را به همراه داشت.

 

کلمات کلیدی: پالیزین، سیرینول، تنداکسیر، فن­پروپاترین، سینرجیست برتر، Planococcus citr، montrouzieri Cryptolaemus

 

فهرست مطالب

فصل 1: مقدمه   1

1-1- کلیات و اهداف.. 2

فصل 2: بررسی منابع   4

2-1- شپشک‌های آردآلودآلود مرکبات.. 5

2-1-1- مناطق انتشار و موقعیت جغرافیایی شپشک آردآلود مرکبات در جهان و ایران.. 5

2-1-2 میزبان های شپشک آردآلود مرکبات.. 7

2-1-3 کلیاتی از مورفولوژی و بیولوژی شپشک آردآلود مرکبات(P. citri).. 8

2-1-4- زمستان گذرانی شپشک آردآلود مرکبات.. 10

2-1-5- -نحوه خسارت آفات روی مرکبات.. 11

2-2- روشهای کنترلی شپشک آردآلود مرکبات.. 12

2-2-1- کنترل بیولوژیکی.. 13

2-2-2- کنترل شیمیایی.. 15

2-2-3 کنترل توسط سموم گیاهی.. 15

2-3- آزمایشات زیست سنجی انجام شده بر روی شپشک آردآلود مرکبات   16

2-4- آزمایشات زیست سنجی انجام شده با حشره کشهای مورد بررسی   21

فصل 3: مواد وروشها   24

3-1- پرورش شپشک آردآلود مرکبات و کفشدوزک کریپتولموس:.. 25

3-2- تعیین محدوده غلظت ها:.. 26

3-3- غلظتهای تعیین شده سموم مورد استفاده برای پوره سن 2:   27

3-4- غلظتهای تعیین شده سموم همراه با سینرجیست برتر برای پوره سن 2:.. 27

3-5- غلظتهای تعیین شده سموم مورد استفاده برای پوره سن3 :   28

3-6- طرح آزمایش:.. 29

3-7- طرح پایه و تجزیه وتحلیل آماری:.. 31

 

فصل 4: نتایج   32

4-1- اثر سمیت تنداکسیر، سیرینول، پالیزین و فن­پروپاترین بر روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات.. 33

4-2- اثر سمیت تنداکسیر، سیرینول، پالیزین و فن­پروپاترین با افزودن سینرجیست برتر بر روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات   39

4-3- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 3 شپشک آردآلود مرکبات.. 45

4-4- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 1 شپشک آردآلود مرکبات.. 51

4-5- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی حشره کامل شپشک آردآلود مرکبات.. 51

4-6- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی کفشدوزک کریپتولموس با دو روش گوارشی و تماسی.. 53

فصل 5: بحث   57

5-1- نتیجه گیری:.. 63

5-2- پیشنهادات:.. 63

فصل 6: منابع   64

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

شکل ( ‏2‑1) حشره ماده و پوره سن 2.. 9

شکل ( ‏2‑2) حشره نر و دستجات تخم.. 9

شکل ( ‏2‑5) سیکل زندگی شپشک آردآلود مرکبات و کفشدوزک کریپتولموس   9

شکل ( ‏2‑6) خسارت شپشک آردآلود مرکبات.. 12

شکل ( ‏2‑7) کفشدوزک کریپتولموس در حال تغذیه از شپشک آردآلود مرکبات   15

شکل ( ‏3‑1) سموم گیاهی استفاده شده در این بررسی.. 30

شکل ( ‏3‑2) طرح آزمایش انجام شده در 4 تیمار با 6 تکرار.. 31

شکل ( ‏4‑1) اثر بخشی دزهای مختلف تند اکسیرروی پوره سن 2.. 37

شکل ( ‏4‑2) اثر بخشی دزهای مختلف پالیزین روی پوره سن 2.. 37

شکل ( ‏4‑3) اثر بخشی دزهای مختلف سیرینول روی پوره سن 2.. 38

شکل ( ‏4‑4) اثر بخشی پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات در حالت مقایسهای.. 38

شکل ( ‏4‑5) اثر بخشی دزهای مختلف تنداکسیر + سینرجیست برتر روی پوره سن 2.. 43

شکل ( ‏4‑6) اثر بخشی دزهای مختلف سیرینول +سینرجیست برتر روی پوره سن 2.. 43

شکل ( ‏4‑7) اثر بخشی دزهای مختلف پالیزین + سینرجیست روی پوره سن 2   44

شکل ( ‏4‑8) اثر بخشی پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و فن­پروپاترین با افزودن سینرجیست برتر روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات در حالت مقایسه ای.. 44

شکل ( ‏4‑9) اثر بخشی دزهای مختلف تنداکسیرروی پوره سن3.. 49

شکل ( ‏4‑10) اثر بخشی دزهای مختلف پالیزین روی پوره سن 3.. 49

شکل ( ‏4‑11) اثر بخشی دزهای مختلف سیرینول روی پوره سن 3.. 50

شکل ( ‏4‑12) اثر بخشی پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 3 شپشک آردآلود مرکبات در حالت مقایسه ای.. 50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

جدول ( ‏3‑1) مشخصات حشره کشهایی که در این پروژه مورد بررسی قرار گرفته است.. 26

جدول ( ‏3‑2) غلظت های تعیین شده برای سموم مورد استفاده برای پوره سن 2.. 27

جدول ( ‏3‑3) غلظت های تعیین شده برای سموم مورد استفاده همراه سینرجیست برای پوره سن 2.. 28

جدول ( ‏3‑4) غلظت های تعیین شده برای سموم مورد استفاده برای پوره سن 3.. 28

جدول ( ‏4‑1) تجزیه واریانس سموم مورد بررسی روی درصد مرگ و میر   33

جدول ( ‏4‑2) مقایسه میانگین غلظت های سموم مورد استفاده روی درصد مرگ و میر.. 34

جدول(‏4‑3) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سموم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 34

جدول ( ‏4‑4) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   36

جدول ( ‏4‑5) LC50 و LC90 سموم در اثر بخشی بر پوره سن 2 بر واحد ppm   37

جدول ( ‏4‑6) تجزیه واریانس سموم مورد بررسی با افزودن سینرجیست برتر روی درصد مرگ و میر.. 39

جدول ( ‏4‑7) مقایسه میانگین غلظت های سموم مورد استفاده با افزودن سینرجیست برتر روی درصد مرگ و میر.. 40

جدول ( ‏4‑8) مقایسه میانگین درصد مرگ ومیر از نظر زمان استفاده از سموم مورد بررسی با افزودن سینرجیست برتر(24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 40

جدول ( ‏4‑9) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   42

جدول ( ‏4‑10) LC50 و LC90 سموم + سینرجیست برتر در اثر بخشی بر پوره سن 2 بر واحد ppm.. 43

جدول ( ‏4‑11) تجزیه واریانس سموم مورد بررسی روی صفت درصد مرگ و میر   46

جدول ( ‏4‑12) مقایسه میانگین غلظت های سموم مورد استفاده روی درصد مرگ و میر.. 46

جدول (‏4‑13) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سموم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 47

جدول ( ‏4‑14) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   48

جدول ( ‏4‑15) LC50 و LC90 سموم در اثر بخشی بر پوره سن 3 بر واحد ppm   49

جدول ( ‏4‑16) تجزیه واریانس سم مورد بررسی روی درصد مرگ و میر   51

جدول ( ‏4‑17) مقایسه میانگین غلظت های سم مورد استفاده روی درصد مرگ و میر.. 52

جدول (‏4‑18) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 52

جدول (‏4‑19) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   53

جدول (‏4‑20) تجزیه واریانس سم مورد بررسی روی درصد مرگ و میر   54

جدول (‏4‑21) مقایسه میانگین غلظت های سم مورد استفاده روی درصد مرگ ومیر.. 55

جدول (‏4‑22) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 55

جدول ( ‏4‑23) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   56

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل 1: مقدمه
 

1-1- کلیات و اهداف
مرکبات از گیاهانی است که از دیرباز در ایران مورد کشت و پرورش قرار گرفته است. کشت اقتصادی مرکبات در ایران از سیصد سال پیش در شمال کشور آغاز گردیده و سپس به جنوب کشور نیز گسترش یافته است (مافی، 1376). امروزه مرکبات به دلیل نقشی که در سلامت انسان دارد، در بیش از 113 کشور جهان تولید می شود. مرکبات در ایران با سطح زیر کشت 218،422 هکتار و تولید سالانه حدود 3،769،996 تن در جهان مقام ششم را داراست (کوفمان[1]، 1996).

بر اساس آمارهای موجود در سال 1376 استان مازندران با 2/38% سطح بارور باغ های مرکبات مقام اول و سه استان فارس، کرمان و هرمزگان به ترتیب مقام های دوم تا چهارم را به خود اختصاص داده اند www.Entomology.Wise.edu)).

در بین آفات مرکبات شپشک آردآلود مرکباتPlanococcus citri Risso (Hom:Coccidae) یکی از آفات غیر بومی ایران می باشد که در دهه 1320 شمسی وارد ایران گردید. کریوخین اولین کسی بود که از شپشک آرد آلود مرکبات در ایران نام برده (کریوخین[2]،1946). کریوخین معتقد است که این آفات در سالهای 1295 الی 1297 از اروپا به وسیله گیاهان زینتی به ایران منتقل شده و سالهای متمادی در گلخانه های بزرگ باقی مانده و سپس به وسیله درختان زینتی به باغات منتقل شده و چون شرایط طبیعی استان های گیلان و مازندران برای رشد و نمو آفات مناسب بوده، به سرعت تکثیر یافته است.

این آفت به جز مرکبات گیاهان دیگری مانند چای، شمشاد، ازگیل ژاپنی، خرزهره، برگ بو و خرمندی را نیز آلوده می‌کند. شپشک آردآلود مرکبات در دهه (1380-1370) در شمال کشور حالت طغیانی پیدا کرده و خسارت شدیدی را به باغ های مرکبات وارد کرده است. این آفت به برگ، میوه و شاخه های جوان مرکبات بدون هیچ رجحانی حمله کرده و سطح آنها را می‌پوشاند. بر اثر فعالیت این حشره روی درختان و ترشح زیاد عسلک، قارچ فوماژین تکثیر یافته و علاوه بر افزایش ضعف درخت در اثر کاهش فتوسنتز، بازار پسندی میوه‌های باقی مانده را نیز به شدت کاهش می‌دهد(کالتاجیرون[3]، 1989). بنابراین با توجه به اهمیت شپشک آردآلود مرکبات مطالعه در خصوص کنترل آفت ضروری می باشد.

کاربرد سموم شیمیایی موجب بروز مقاومت در آفات و کاهش جمعیت عوامل کنترل کننده طبیعی آنها در مزارع و باغات ها خواهد شد. مطالعه کفشدوزک­ها (Coccinellidae)، به دلیل نقش مؤثری که در کنترل بیولوژیکی و مبارزه تلفیقی با آفات دارند، از اهمیت زیادی برخوردار است ( هودک[4]، 1967). اکثریت گونه های این خانواده حشره خوار هستند گونه های شکارگر این خانواده اغلب شکارگر شته ها، شپشک ها،کنه ها و سفیدبالک ها هستند (میدکاد[5]، 2000). به همین دلیل کفشدوزک های شکارگر بیش از سایر حشرات شکارگر در کنترل بیولوژیک مورد استفاده قرار گرفته اند.

کفشدوزک کریپت یکی از گونه­های خانواده Coccinellidae می­باشد که یکی از موارد مهم در برنامه مدیریت کنترل شپشک آردآلود مرکبات می­­باشد که بر اساس تحقیقات گوردون تمام مراحل زیستی کفشدوزک کریپتولموس در باغ هایی که به شپشک مرکبات آلوده می‌باشند، به فراوانی دیده می‌شوند (گوردون[6]،1985). لذا مطالعه حاضر با اهداف عمومی زیر انجام گرفته است:

عدم استفاده از حشره کشهای شیمیایی سنتتیک به منظور کاهش آلودگی های زیست محیطی ، حفظ دشمنان طبیعی ، جلوگیری از بروز پدیده مقاومت در آفات و کاهش میزان سمیت در پستانداران.
بررسی امکان کنترل شپشک آردآلود مرکبات با استفاده از سموم گیاهی کم­خطر و حفاظت از دشمنان طبیعی و کفشدوزک muls Cryptolaemus montrouzieri.
 

 

 

 

 

 

در بالاترین غلظت برای سیرینول (ppm2500)، 60/3 ± 33/83 درصد و در بالاترین دز فن پروپاترین (ppm 500)، 10/2 ± 22/77 ارزیابی شد آزمایشات انجام گرفته در سطح 1% اختلاف معنی داری با شاهد مشاهده می شود. این تحقیق در راستای تاثیر پذیری سموم مورد استفاده روی کفشدوزک montrouzieri Cryptolaemus نیز مورد بررسی قرار گرفت که سموم گیاهی فوق هیچ تاثیر سوئی روی کفشدوزک نداشته است ولی در مقابل فن پروپاترین در بالا ترین دز استفاده شده 70- 66 درصد تلفات را به همراه داشت.

 

کلمات کلیدی: پالیزین، سیرینول، تنداکسیر، فن­پروپاترین، سینرجیست برتر، Planococcus citr، montrouzieri Cryptolaemus

 

فهرست مطالب

فصل 1: مقدمه   1

1-1- کلیات و اهداف.. 2

فصل 2: بررسی منابع   4

2-1- شپشک‌های آردآلودآلود مرکبات.. 5

2-1-1- مناطق انتشار و موقعیت جغرافیایی شپشک آردآلود مرکبات در جهان و ایران.. 5

2-1-2 میزبان های شپشک آردآلود مرکبات.. 7

2-1-3 کلیاتی از مورفولوژی و بیولوژی شپشک آردآلود مرکبات(P. citri).. 8

2-1-4- زمستان گذرانی شپشک آردآلود مرکبات.. 10

2-1-5- -نحوه خسارت آفات روی مرکبات.. 11

2-2- روشهای کنترلی شپشک آردآلود مرکبات.. 12

2-2-1- کنترل بیولوژیکی.. 13

2-2-2- کنترل شیمیایی.. 15

2-2-3 کنترل توسط سموم گیاهی.. 15

2-3- آزمایشات زیست سنجی انجام شده بر روی شپشک آردآلود مرکبات   16

2-4- آزمایشات زیست سنجی انجام شده با حشره کشهای مورد بررسی   21

فصل 3: مواد وروشها   24

3-1- پرورش شپشک آردآلود مرکبات و کفشدوزک کریپتولموس:.. 25

3-2- تعیین محدوده غلظت ها:.. 26

3-3- غلظتهای تعیین شده سموم مورد استفاده برای پوره سن 2:   27

3-4- غلظتهای تعیین شده سموم همراه با سینرجیست برتر برای پوره سن 2:.. 27

3-5- غلظتهای تعیین شده سموم مورد استفاده برای پوره سن3 :   28

3-6- طرح آزمایش:.. 29

3-7- طرح پایه و تجزیه وتحلیل آماری:.. 31

فصل 4: نتایج   32

4-1- اثر سمیت تنداکسیر، سیرینول، پالیزین و فن­پروپاترین بر روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات.. 33

4-2- اثر سمیت تنداکسیر، سیرینول، پالیزین و فن­پروپاترین با افزودن سینرجیست برتر بر روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات   39

4-3- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 3 شپشک آردآلود مرکبات.. 45

4-4- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 1 شپشک آردآلود مرکبات.. 51

4-5- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی حشره کامل شپشک آردآلود مرکبات.. 51

4-6- بررسی سمیت تنداکسیر، پالیزین، سیرینول و فن­پروپاترین روی کفشدوزک کریپتولموس با دو روش گوارشی و تماسی.. 53

فصل 5: بحث   57

5-1- نتیجه گیری:.. 63

5-2- پیشنهادات:.. 63

فصل 6: منابع   64

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

شکل ( ‏2‑1) حشره ماده و پوره سن 2.. 9

شکل ( ‏2‑2) حشره نر و دستجات تخم.. 9

شکل ( ‏2‑5) سیکل زندگی شپشک آردآلود مرکبات و کفشدوزک کریپتولموس   9

شکل ( ‏2‑6) خسارت شپشک آردآلود مرکبات.. 12

شکل ( ‏2‑7) کفشدوزک کریپتولموس در حال تغذیه از شپشک آردآلود مرکبات   15

شکل ( ‏3‑1) سموم گیاهی استفاده شده در این بررسی.. 30

شکل ( ‏3‑2) طرح آزمایش انجام شده در 4 تیمار با 6 تکرار.. 31

شکل ( ‏4‑1) اثر بخشی دزهای مختلف تند اکسیرروی پوره سن 2.. 37

شکل ( ‏4‑2) اثر بخشی دزهای مختلف پالیزین روی پوره سن 2.. 37

شکل ( ‏4‑3) اثر بخشی دزهای مختلف سیرینول روی پوره سن 2.. 38

شکل ( ‏4‑4) اثر بخشی پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات در حالت مقایسهای.. 38

شکل ( ‏4‑5) اثر بخشی دزهای مختلف تنداکسیر + سینرجیست برتر روی پوره سن 2.. 43

شکل ( ‏4‑6) اثر بخشی دزهای مختلف سیرینول +سینرجیست برتر روی پوره سن 2.. 43

شکل ( ‏4‑7) اثر بخشی دزهای مختلف پالیزین + سینرجیست روی پوره سن 2   44

شکل ( ‏4‑8) اثر بخشی پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و فن­پروپاترین با افزودن سینرجیست برتر روی پوره سن 2 شپشک آردآلود مرکبات در حالت مقایسه ای.. 44

شکل ( ‏4‑9) اثر بخشی دزهای مختلف تنداکسیرروی پوره سن3.. 49

شکل ( ‏4‑10) اثر بخشی دزهای مختلف پالیزین روی پوره سن 3.. 49

شکل ( ‏4‑11) اثر بخشی دزهای مختلف سیرینول روی پوره سن 3.. 50

شکل ( ‏4‑12) اثر بخشی پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و فن­پروپاترین روی پوره سن 3 شپشک آردآلود مرکبات در حالت مقایسه ای.. 50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

جدول ( ‏3‑1) مشخصات حشره کشهایی که در این پروژه مورد بررسی قرار گرفته است.. 26

جدول ( ‏3‑2) غلظت های تعیین شده برای سموم مورد استفاده برای پوره سن 2.. 27

جدول ( ‏3‑3) غلظت های تعیین شده برای سموم مورد استفاده همراه سینرجیست برای پوره سن 2.. 28

جدول ( ‏3‑4) غلظت های تعیین شده برای سموم مورد استفاده برای پوره سن 3.. 28

جدول ( ‏4‑1) تجزیه واریانس سموم مورد بررسی روی درصد مرگ و میر   33

جدول ( ‏4‑2) مقایسه میانگین غلظت های سموم مورد استفاده روی درصد مرگ و میر.. 34

جدول(‏4‑3) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سموم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 34

جدول ( ‏4‑4) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   36

جدول ( ‏4‑5) LC50 و LC90 سموم در اثر بخشی بر پوره سن 2 بر واحد ppm   37

جدول ( ‏4‑6) تجزیه واریانس سموم مورد بررسی با افزودن سینرجیست برتر روی درصد مرگ و میر.. 39

جدول ( ‏4‑7) مقایسه میانگین غلظت های سموم مورد استفاده با افزودن سینرجیست برتر روی درصد مرگ و میر.. 40

جدول ( ‏4‑8) مقایسه میانگین درصد مرگ ومیر از نظر زمان استفاده از سموم مورد بررسی با افزودن سینرجیست برتر(24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 40

جدول ( ‏4‑9) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   42

جدول ( ‏4‑10) LC50 و LC90 سموم + سینرجیست برتر در اثر بخشی بر پوره سن 2 بر واحد ppm.. 43

جدول ( ‏4‑11) تجزیه واریانس سموم مورد بررسی روی صفت درصد مرگ و میر   46

جدول ( ‏4‑12) مقایسه میانگین غلظت های سموم مورد استفاده روی درصد مرگ و میر.. 46

جدول (‏4‑13) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سموم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 47

جدول ( ‏4‑14) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   48

جدول ( ‏4‑15) LC50 و LC90 سموم در اثر بخشی بر پوره سن 3 بر واحد ppm   49

جدول ( ‏4‑16) تجزیه واریانس سم مورد بررسی روی درصد مرگ و میر   51

جدول ( ‏4‑17) مقایسه میانگین غلظت های سم مورد استفاده روی درصد مرگ و میر.. 52

جدول (‏4‑18) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 52

جدول (‏4‑19) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   53

جدول (‏4‑20) تجزیه واریانس سم مورد بررسی روی درصد مرگ و میر   54

جدول (‏4‑21) مقایسه میانگین غلظت های سم مورد استفاده روی درصد مرگ ومیر.. 55

جدول (‏4‑22) مقایسه میانگین درصد مرگ و میر از نظر زمان استفاده از سم مورد بررسی (24،48،72،96ساعت پس از سمپاشی).. 55

جدول ( ‏4‑23) مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت سم در زمان تلفات   56

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل 1: مقدمه
 

1-1- کلیات و اهداف
مرکبات از گیاهانی است که از دیرباز در ایران مورد کشت و پرورش قرار گرفته است. کشت اقتصادی مرکبات در ایران از سیصد سال پیش در شمال کشور آغاز گردیده و سپس به جنوب کشور نیز گسترش یافته است (مافی، 1376). امروزه مرکبات به دلیل نقشی که در سلامت انسان دارد، در بیش از 113 کشور جهان تولید می شود. مرکبات در ایران با سطح زیر کشت 218،422 هکتار و تولید سالانه حدود 3،769،996 تن در جهان مقام ششم را داراست (کوفمان[1]، 1996).

بر اساس آمارهای موجود در سال 1376 استان مازندران با 2/38% سطح بارور باغ های مرکبات مقام اول و سه استان فارس، کرمان و هرمزگان به ترتیب مقام های دوم تا چهارم را به خود اختصاص داده اند www.Entomology.Wise.edu)).

در بین آفات مرکبات شپشک آردآلود مرکباتPlanococcus citri Risso (Hom:Coccidae) یکی از آفات غیر بومی ایران می باشد که در دهه 1320 شمسی وارد ایران گردید. کریوخین اولین کسی بود که از شپشک آرد آلود مرکبات در ایران نام برده (کریوخین[2]،1946). کریوخین معتقد است که این آفات در سالهای 1295 الی 1297 از اروپا به وسیله گیاهان زینتی به ایران منتقل شده و سالهای متمادی در گلخانه های بزرگ باقی مانده و سپس به وسیله درختان زینتی به باغات منتقل شده و چون شرایط طبیعی استان های گیلان و مازندران برای رشد و نمو آفات مناسب بوده، به سرعت تکثیر یافته است.

این آفت به جز مرکبات گیاهان دیگری مانند چای، شمشاد، ازگیل ژاپنی، خرزهره، برگ بو و خرمندی را نیز آلوده می‌کند. شپشک آردآلود مرکبات در دهه (1380-1370) در شمال کشور حالت طغیانی پیدا کرده و خسارت شدیدی را به باغ های مرکبات وارد کرده است. این آفت به برگ، میوه و شاخه های جوان مرکبات بدون هیچ رجحانی حمله کرده و سطح آنها را می‌پوشاند. بر اثر فعالیت این حشره روی درختان و ترشح زیاد عسلک، قارچ فوماژین تکثیر یافته و علاوه بر افزایش ضعف درخت در اثر کاهش فتوسنتز، بازار پسندی میوه‌های باقی مانده را نیز به شدت کاهش می‌دهد(کالتاجیرون[3]، 1989). بنابراین با توجه به اهمیت شپشک آردآلود مرکبات مطالعه در خصوص کنترل آفت ضروری می باشد.

کاربرد سموم شیمیایی موجب بروز مقاومت در آفات و کاهش جمعیت عوامل کنترل کننده طبیعی آنها در مزارع و باغات ها خواهد شد. مطالعه کفشدوزک­ها (Coccinellidae)، به دلیل نقش مؤثری که در کنترل بیولوژیکی و مبارزه تلفیقی با آفات دارند، از اهمیت زیادی برخوردار است ( هودک[4]، 1967). اکثریت گونه های این خانواده حشره خوار هستند گونه های شکارگر این خانواده اغلب شکارگر شته ها، شپشک ها،کنه ها و سفیدبالک ها هستند (میدکاد[5]، 2000). به همین دلیل کفشدوزک های شکارگر بیش از سایر حشرات شکارگر در کنترل بیولوژیک مورد استفاده قرار گرفته اند.

کفشدوزک کریپت یکی از گونه­های خانواده Coccinellidae می­باشد که یکی از موارد مهم در برنامه مدیریت کنترل شپشک آردآلود مرکبات می­­باشد که بر اساس تحقیقات گوردون تمام مراحل زیستی کفشدوزک کریپتولموس در باغ هایی که به شپشک مرکبات آلوده می‌باشند، به فراوانی دیده می‌شوند (گوردون[6]،1985). لذا مطالعه حاضر با اهداف عمومی زیر انجام گرفته

 

<a href="http://fumi.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af%d8%b3%d9%86%d8%ac%d8%b4-%d8%b3%d9%85%d9%8a%d8%aa-%d8%aa%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%83-2/"><img class="alignnone wp-image-170859″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/ddsd_001-268x300-268x300.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="171″ height="191″ /></a>

 

است:

عدم استفاده از حشره کشهای شیمیایی سنتتیک به منظور کاهش آلودگی های زیست محیطی ، حفظ دشمنان طبیعی ، جلوگیری از بروز پدیده مقاومت در آفات و کاهش میزان سمیت در پستانداران.
بررسی امکان کنترل شپشک آردآلود مرکبات با استفاده از سموم گیاهی کم­خطر و حفاظت از دشمنان طبیعی و کفشدوزک muls Cryptolaemus montrouzieri.