تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

 

در سالهای اخیر، مدیریت زنجیره تأمین یک عامل کلیدی برای دستیابی به مزیتهای رقابتی به شمار می­رود. خدمت بهتر به مشتری، افزایش درآمد و کاهش هزینه ها، ثمره استفاده از این فلسفه است. سازمانها می توانند از طریق هدف گذاری، شناسایی و تعریف معیارها و ارزیابی عملکرد مستمر، بهبود عملکردشان را مدیریت کنند. این ارزیابی ها دید مناسبی درباره وضعیت کسب وکار پدید می آورد. به منظور اجرای یک سیستم ارزیابی عملکرد، تدوین وتعریف شاخص های مناسب در سطوح مختلف زنجیره ضروری می­باشد. در این پژوهش با بهره گرفتن از یک روش نوین به تعیین شاخص­های اندازه ­گیری و استراتژی­های سازمان درقالب کارت امتیازی متوازن می­پردازیم. در این روش که تلفیقی از کارت امتیازی متوازن، تحلیل مسیر، تئوری بازی­های مشارکتی و تئوری بازی­های تکاملی می­باشد، برنامه استراتژیک سازمان تعیین می­گردد. این روش علاوه بر توجه به تمام جوانب سازمان و تعیین وضعیت فعلی سازمان برنامه­ای جهت فعالیت­های آینده سازمان نیز ارائه می­دهد. پس از معرفی کامل این روش، آ­ن­را در یک کارخانه بزرگ صنایع غذایی پیاده سازی می­نماییم و نتایج آن­را بررسی می­کنیم.

کلمات کلیدی : ارزیابی عملکرد – کارت امتیازی متوازن – فرآیند تحلیل مسیر- تئوری بازی­های مشارکتی – ارزش شیپلی – تئوری بازی­های تکاملی

 

 

 

فهرست مطالب                                                                     شماره صفحه

فصل اول – کلیات موضوع. 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- معرفی موضوع پایان نامه . 3

1-3- هدف از انتخاب موضوع. 4

1-4- مروری کلی بر ادبیات موضوع. 4

1-5- جنبه­ های نوآوری موضوع. 8

1-6- کاربران نتایج. 9

1-7- روش و متدولوژی تحقیق.. 9

1-8- جمع بندی.. 10

فصل دوم – مفاهیم کلی و مرور ادبیات.. 11

2-1- مقدمه. 12

2-2- ارزیابی عملکرد. 12

2-2-1- تعاریف و مفاهیم ارزیابی عملکرد. 12

2-2-2- اهداف ارزیابی عملکرد. 14

2-2-3- مبانی نظری و پیشینه ارزیابی عملکرد. 14

2-2-4- ارزیابی عملکرد در زنجیره تامین.. 20

2-3- کارت امتیازی متوازن. 24

2-4- تحلیل مسیر. 29

2-4-1- مفاهیم و تعاریف تحلیل مسیر. 29

2-4-2- انواع روابط بین متغیرها در نمودار مسیر. 30

2-4-3- مروری بر ادبیات موضوعی تحلیل مسیر و ارزیابی عملکرد. 31

2-5- تئوری بازی­ها 33

2-5-1- فرضیات اساسی و مفاهیم پایه­ای.. 33

2-5-1-1- عناصر اصلی در هر بازی.. 33

2-5-1-2- تعاریف.. 34

2-5-1-3- فرضیات اصلی.. 35

2-5-1-3-1- عاقل بودن بازیکنان. 36

2-5-1-3-2- هوشمندی بازیکنان. 36

2-5-2- طبقه ­بندی بازی­ها 37

2-5-2-1- طبقه بندی بر اساس تعداد بازیکنان. 37

2-5-2-2- طبقه بندی بر اساس ایستایی و پویایی.. 38

2-5-2-3- طبقه بندی بر اساس اطلاعات.. 38

2-5-2-4- طبقه بندی بر اساس برد کل بازی.. 39

2-5-2-5- طبقه بندی بر اساس همکاری و عدم همکاری.. 39

2-5-2-4- طبقه بندی بر اساس تعداد دفعات بازی.. 40

2-5-3- پیدا کردن جواب و حل بازی.. 40

2-5-3-1- تعادل استراتژی غالب.. 40

2-5-3-2- تعادل نش… 41

2-5-4- مروری بر ادبیات نظریه بازی­ها 41

2-6- تئوری بازی­های مشارکتی.. 47

2-6-1- ارزش شیپلی.. 48

2-6-2- کاربرد ارزش شیپلی در ارزیابی عملکرد. 49

2-7- تئوری بازی­های تکاملی.. 50

2-7-1- کاربرد تئوری بازی­های تکاملی در ارزیابی عملکرد. 55

2-8- جمع بندی.. 55

فصل سوم – متدولوژی پژوهش… 57

3-1- مقدمه. 58

 

3-2- متدولوژی.. 58

3-2-1- گام اول: شناسایی استراتژی­ها 61

3-2-2- گام دوم: تعیین روابط مابین استراتژی­ها به وسیله تحلیل مسیر. 63

3-2-3- گام سوم: تعیین اوزان مسیرهای استراتژیک با بهره گرفتن از ارزش شیپلی.. 65

3-2-4- گام چهارم: تعیین مسیر استراتژیک بهینه. 67

3-3- جمع بندی.. 69

فصل چهارم – نتایج و مطالعه موردی.. 71

 

4-1- مقدمه. 72

4-2- گام اول: شناسایی استراتژی­ها در زنجیره تامین مورد مطالعه. 73

4-3- گام دوم: تعیین روابط مابین استراتژی­ها به وسیله تحلیل مسیر. 75

4-4- گام سوم: تعیین اوزان مسیرهای استراتژیک با بهره گرفتن از ارزش شیپلی.. 79

4-5- گام چهارم: تعیین بهترین مسیر استراتژیک با بهره گرفتن از تئوری بازی­های تکاملی.. 83

4-6- جمع بندی.. 89

فصل پنجم – نتیجه­گیری و پیشنهادات آتی.. 91

5-1- مقدمه. 92

5-2- جمع بندی تحقیق.. 92

5-3- دستاوردهای تحقیق.. 94

5-4-پیشنهاد برای تحقیقات آتی.. 95

پیوست.. 96

فهرست مراجع. 98

واژه نامه فارسی به انگلیسی.. 104

واژه نامه انگلیسی به فارسی.. 105

 

 

 

 

 

فهرست جدول­ها                                                                   شماره صفحه

جدول 2-1- مدلهای ارزیابی عملکرد. 18

جدول 2-2- مقالات بررسی شده در ارزیابی عملکرد زنجیره تامین.. 21

جدول 2-3- دسته­بندی موضوعی مقالات.. 23

جدول 2-4- چارچوب کلی ارزیابی عملکرد زنجیره تامین صنایع غذایی مبتنی بر BSC، بیلگاردی و بوتانی(2010) 28

جدول 2-5- طرح مربع لاتین برای یک بازی چهار نفره تکاملی.. 51

جدول 3-1- طرح مربع لاتین برای یک بازی تکاملی با داده­های حاصل از ارزش شیپلی.. 68

جدول 4-1- استراتژی­های مورد بحث در مطالعه موردی.. 74

جدول 4-2- اطلاعات شاخص­های اندازه ­گیری مربوط به هر استراتژی.. 76

جدول 4-3- نتایج آماری مدل تحلیل مسیر. 77

جدول 4-4- مسیرهای استراتژیک… 79

جدول 4-5- مقادیر V(Si) محاسبه شده به وسیله AHP فازی.. 79

جدول 4-6- ارزش ائتلاف­های مسیرهای مدل. 80

جدول 4-7- طرح مربع لاتین نهایی با بهره گرفتن از مقادیر شیپلی بدست آمده 82

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  فهرست شکل ها                                                                 شماره صفحه

شکل 2-1- فرآیند دوار ارزیابی عملکرد. 13

شکل 2-2- شمای کلی مدل BSC ارائه شده توسط نورتن و کاپلان. 24

شکل 3-1- الگوریتم کلی روش این مطالعه جهت ارزیابی عملکرد. 35

شکل 3-2- مدل اولیه تحلیل مسیر. 64

شکل 4-1- مدل نهایی حاصل از تحلیل مسیر. 78

 

فصل اول
کلیات موضوع

 

 
1-1-مقدمه
در عصر کنونی تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزشیابی را اجتناب ناپذیر نموده است، بگونه ای که فقدان نظام ارزیابی در ابعاد مختلف سازمان اعم از ارزیابی در استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژی ها را به عنوان یکی از علائم بیماری­های سازمان قلمداد می­نماید. نظام ارزشیابی مناسب می ­تواند سازمان را از وضعیت جنبه­ های مختلف کاری خود آگاه سازد و برنامه ­ریزی­های آتی را برای مدیران سازمان آسان­تر و با نگرش بیشتر به وضعیت سازمان هدف ریزی نماید.

همواره در طراحی یک سیستم ارزیابی عملکرد[1] می بایست به این نکته توجه داشت که، سیستم ارزیابی عملکرد وقتی مناسب است که متوازن بوده و ابعاد مختلف را در فرآیند های سازمان پوشش دهد. از این رو سیستم ارزیابی عملکرد مناسب می بایست علاوه بر شاخص های مالی شاخص های غیر مالی را نیز در بر بگیرد. در این حالت است که دید مناسبی از عملکرد سازمان و در پی آن عملکرد زنجیره تامین به دست خواهد آمد.

ابزارهای مختلفی در ابعاد مختلف ارزیابی عملکرد در مطالعات گذشته به کار برده شده­است. اکثر ابزارها به مدیران سازمان­ها این امکان را می­ دهند تا شاخص­های مناسب را جهت اندازه ­گیری در پیکره سازمان خود جاری سازند. اما نگاه به آینده و برنامه ­ریزی استراتژیک یکی از الزاماتیست که در پی یک سیستم ارزیابی عملکرد قرار دارد.

در این فصل به معرفی کلی موضوع و دلایل انتخاب آن می­پردازیم. پس از مشخص شدن اهمیت موضوع، روش و متدولوژی تحقیق و کاربران این پایان نامه بیان می­شود.

 

1-2- معرفی موضوع پایان نامه

این پایان نامه با عنوان “طراحی یک سیستم مدیریت عملکرد با بهره گرفتن از کارت امتیازدهی متوازن و تئوری بازی های تکاملی”  به منظور تعیین بهترین ترکیب استراتژی یک سازمان در راستای بهبود عملکرد خود در زنجیره تامین[2] انتخاب شده است. این استراتژی ها و شاخص های اندازه گیری در قالب 4 جنبه کارت امتیازی متوازن (BSC)[3] یعنی مالی[4]، مشتریان[5]، فرآیند داخلی[6] و رشد و یادگیری[7] مورد بررسی قرار گرفته­اند. پس از بررسی زنجیره تامین مورد نظر و انتخاب بهترین گزینه­های استراتژیک در هر یک از 4 جنبه مذکور به تعیین نوع رابطه علی و معلولی[8] بین هر یک از استراتژی­های یک معیار BSC با استراتژی­های معیار بعدی پرداخته شده است. در نهایت با بهره گرفتن از تئوری بازی های مشارکتی[9] و تئوری بازی های تکاملی[10] به بهترین ترکیب استراتژی دست خواهیم یافت. مطالعات میدانی مربوطه در این پایان نامه با بهره گرفتن از اطلاعات یک کارخانه بزرگ تولیدی صنایع غذایی انجام و این روش در آن کارخانه پیاده سازی شده است.

1-3- هدف از انتخاب موضوع

یکی از مباحثی که می ­تواند نقش بسزایی در موفقیت یک سازمان داشته باشد درک درست از عملکرد و در پی آن برنامه ­ریزی مناسب برای آینده آن سازمان می­باشد. ارزیابی و مدیریت عملکرد علاوه بر روشن ساختن وضعیت موجود یک سازمان می ­تواند برنامه استراتژیک آن سازمان برای آینده سازمان را نیز مشخص نماید.

با توجه به پویایی زنجیره تامین و افزایش روزافزون رقبا، سازمان­ها بیش از پیش به دنبال یک سیستم ارزیابی عملکرد اثربخش می­باشند. برنامه استراتژیکی که تمام جوانب را در نظر گرفته و به صورت پویا تدوین شده باشد می ­تواند راهگشای سازمان­ها در بهبود عملکرد هرچه بیشترشان در زنجیره تامین باشد.

در عصر کنونی تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزشیابی را اجتناب ناپذیر نموده است، بگونه ای که فقدان نظام ارزیابی در ابعاد مختلف سازمان اعم از ارزیابی در استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژی ها را به عنوان یکی از علائم بیماری­های سازمان قلمداد می­نماید.

تمامی نکات ذکر شده در فوق باعث انتخاب مبحث ارزیابی عملکرد با بهره گرفتن از کارت امتیازی متوازن گردید. همچنین به جهت پویایی اطلاعات و تضاد بین افراد در رابطه با تصمیم گیری در رابطه با اهداف سازمان و زنجیره تامین، تئوری بازی­ها جهت تحلیل مورد استفاده قرار گرفته است.

 

1-4- مروری کلی بر ادبیات موضوع

ارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مفاهیم شناخته شده در بین پژوهشگران و محققان می­باشد. کاربرد کارت امتیازی متوازن در بین ابزارهای گوناگون ارزیابی عملکرد نیز در بین مطالعات بسیار به چشم می­خورد. در این میان مطالعات چندانی در رابطه با بهره گرفتن از تئوری بازی­ها در مبحث ارزیابی عملکرد به چشم نمی­خورد. در این بخش کلیاتی از مطالعات انجام گرفته در رابطه با ارزیابی عملکرد و ابزارهای مختلف آن خدمتتان ارائه می­شود.

از ابتدایی ترین مطالعات صورت گرفته در حوزه ارزیابی عملکرد مدل سینک وتاتل[11] (1989) می باشد، که در این مدل عملکرد یک سازمان ناشی از روابط پیچیده بین هفت شاخص عملکردی اثربخشی، کارایی، کیفیت، بهره وری، کیفیت زندگی کاری، نوآوری و سودآوری است.

کیگان[12] در سال 1989 ماتریس ارزیابی عملکرد را معرفی نمود. نقطه قوت این مدل آن است که جنبه های مختلف عملکرد سازمان، شامل جنبه های مالی و غیر مالی و جنبه های داخلی و خارجی به صورت یکپارچه مورد توجه قرار می گیرد. اما این مدل به خوبی روابط بین جنبه های مختلف عملکرد سازمانی را نشان نمی دهد.

چارچوب «نتایج و تعیین کننده ها» در سال 1991 توسط فیتزگرالد و همکارانش[13] معرفی شد که مشکل ماتریس عملکرد را بر طرف می کند. این چارچوب بر این فرض استوار است که در هر سازمانی دو نوع شاخص عملکرد پایه وجود دارد. شاخص هایی که به نتایج مربوط می شوند و آنهایی که بر تعیین کننده های نتایج تمرکز دارند.

در سال 1991 مدل دیگری به نام مدل هرم عملکرد توسط لینچ کراس معرفی شد، که چگونگی ایجاد این رابطه را نشان می دهد. هدف هرم عملکرد ایجاد ارتباط بین استراتژی سازمان و عملیات آن است.

یکی از چارچوب های مطرح ارزیابی عملکرد، مدل تعالی سازمان (EFQM)[14] (1992) است که شامل عواملی است که به دو گروه اصلی «توانمندسازها» و «نتایج» تقسیم می شود.

نیلی و همکارانش[15] در سال 1995 مرور بسیار خوبی در زمینه ارزیابی عملکرد ارائه داده اند و تحقیقات بسیاری به آن ارجاع شده است؛ از جمله ملاحظات کلیدی مدنظر در این مطالعات به شرح زیر است:

فاکتور های موثر در پیاده سازی موفقیت آمیز سیستم های ارزیابی عملکرد چیست؟
فاکتورهای شکل دهنده ارزیابی سیستم های اندازه گیری عملکرد کدامند؟
نحوه حمایت و پشتیبانی از سیستم های ارزیابی عملکرد در هر زمان به گونه ای که با محیط های پویا و استراتژی های متغیر مطابق باشد، چگونه است؟
یکی از مشهورترین و شناخته شده ترین مدل های سیستم اندازه گیری عملکرد، که در این پایان نامه نیز از آن استفاده شده است، مدل کارت امتیازدهی متوازن می باشد که در سال 1992 توسط کاپلان و نورتن[16] مطرح و سپس گسترش و بهبود یافت. این مدل پیشنهاد می کند که برای اندازه گیری عملکرد هر سازمانی از یک سری شاخص های متوازن در چهار بعد سازمان استفاده شود که عبارتند از مالی، مشتریان، فرآیند داخلی و رشد و یادگیری.

مدل SCOR[17] (2005) یک مدل مرجع فرآیندی است که توسط انجمن زنجیره تامین (SCC)[18] برای مدیریت و ارزیابی پیکره زنجیره تامین توسعه یافته است. این مدل برنامه های عملیاتی و شاخص های فراوانی را جهت برآوردن اهداف استراتژیک سازمان در اختیار مدیران قرار می دهد. پنج فرآیند اصلی این مدل عبارتند از: برنامه ریزی، منابع، تولید، تحویل و بازگشت.

علاوه بر مطالعات و مدل های نام برده شده، مدل های دیگری نیز مطرح شده اند، که ازجمله آنان می توان به مدل های فرآیند کسب و کار (1996)، مدوری و استیپل (2000)، تحلیل ذی نفعان 2001، مالکوم بالدریچ (1988)، اندازه گیری عملکرد یکپارچه (1997) و منشور عملکرد (2002) اشاره نمود. تمامی مدل های مذکور به بررسی و تبیین شاخص های عملکردی می پردازند و برای تحلیل شاخص ها می بایست از روش ها و تکنیک های تصمیم گیری بهره برد.

فرآیند تحلیل مسیر[19] که در این پایان نامه از آن بهره گرفته شده است یک روش تحلیل چند متغیره می­باشد که برای بررسی یک مجموعه از روابط که به صورت شکل مدل علیتی خطی نمایش داده می­شوند، استفاده می­گردد. از کاربردهای این مفهوم در رابطه با ارزیابی عملکرد و تعین روابط علی و معلولی میان معیارهای کارت امتیازدهی متوازن می­توان به مطالعلت آقایان کانجی و سا[20] اشاره نمود. کانجی و سا درسال 2002 تحلیل مسیر را برای تحلیل کارت امتیازی کسب و کار ارائه شده توسط کانجی مورد استفاده قرار دادند. به علت اینکه آنها از داده­های جزئی متقاطع استفاده کرده بودند، روش آنها قادر نیست تا روابط داخلی بین هر چارچوب موجود را تعیین کند. برنی و همکارانش[21]در سال 2009 روش چند متغیره تحلیل مسیر با داده­های طولی را برای تحلیل عوامل سازمانی مورد استفاده قرار داده­اند. آنها در این رویکرد پس از شناسایی مؤلفه­ های مؤثر، ترسیمی از روابط علی و معلولی را مورد نظر قرار داده و سپس در قدم اول با بررسی همبستگی[22] میان عوامل، روابط را با فرض­های آماری تحت آزمون t دوطرفه مورد سنجش قرار داده و در نهایت به کمک رگرسیون مقادیر ارتباط را مورد نظر قرار داده­اند.

در سال 2013 جعفری و همکارانش[23] با بهره گرفتن از تحلیل مسیر و تئوری بازی­های مشارکتی به تعیین روابط علیتی شاخص­های توسعه­ای علم و فناوری در بخش خصوصی صنعتی پرداختند. در این مطالعه پس از تعیین شاخص­های مورد نظر در قالب کارت امتیازی متوازن و تعیین روابط علی میان آنها توسط فرآیند تحلیل مسیر بهترین ترکیب شاخص ها را با بهره گرفتن از ارزش شیپلی[24] که یک مفهوم مهم در تئوری بازی­های مشارکتی می­باشد، تعیین نمودند.

در سال 2011 دکتر نایینی و همکارانش[25] با تلفیق تئوری بازی­های تکاملی و کارت امتیازی متوازن یک روش جدید را در ارزیابی عملکرد معرفی نمودند. در این مقاله این روش در یک زنجیره تامین محیطی اجرا گردید.

 

1-5- جنبه­ های نوآوری موضوع

تلفیق ابزارهای مختلف در کنار کارت امتیازی متوازن جهت تعیین بهترین استراتژی­ها
این ابزارها شامل فرآیند تحلیل مسیر، تئوری بازی­های مشارکتی و تئوری بازی­های تکاملی می­باشند. هر یک از این ابزار­ها به نحوی ما را در رسیدن به ترکیب استراتژیک مناسب یاری می­نمایند. الگوریتم ارائه شده در این پژوهش برای اولین بار می­باشد که مورد استفاده قرار می­گیرد.

مشخص نمودن مسیر­ها و ترکیب­های نا مناسب استراتژیک قبل از ورود به مراحل تصمیم ­گیری با بهره گرفتن از فرآیند تحلیل مسیر
تعیین میزان همبستگی و نوع همبستگی میان شاخص­ها در ارزیابی عملکرد پیشینه زیادی دارد. اما استفاده از این موضوع به وسیله تحلیل مسیر و پیرو آن استفاده از تئوری باز­ها یک ابتکار جدید در این مطالعه به حساب می­آید. مسیرهایی که ارتباط معنا داری بین مؤلفه­ های آن وجود ندارد، باعث طولانی تر شدن اجرای الگوریتم تئوری بازی­های تکاملی برای پیدا کردن جواب بهینه می­گردند. با بهره گرفتن از تحلیل مسیر این مسیر­ها پیدا شده و حذف می­شوند.

استفاده از مقادیر ارزش شیپلی به عنوان ورودی در تئوری بازی­های تکاملی

1- 4) فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………….7

1 -5) اهداف اصلی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………..7

 1-6) روش تجزیه و تحلیل داده­ها……………………………………………………………………………………………………………………8

 1-7) روش­های گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………….8

  1-8) قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………8

  1-9) دوره زمانی انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-10) تعریف واژ­ها و اصطلاحات تخصصی………………………………………………………………………………………………………….9

         1-10-1) واژه­شناسی گردشگری………………………………………………………………………………………………………………..9

         1-10-2)تعریف گردشگری………………………………………………………………………………………………………………………9

         1-10-3) تعریف گردشگر……………………………………………………………………………………………………………………….10

1-11) ساختار تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………..10

فصل دوم: چارچوب نظری

2-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..12

2-2) سیر تاریخی گردشگری…………………………………………………………………………………………………………………………….13

     2-2-1) توریسم در روم و یونان باستان………………………………………………………………………………………………………..13

    2-2-2) توریسم از قرن شانزده تا قرن هجده…………………………………………………………………………………………………..15

    2-2-3)توریسم از قرن نوزدهم به بعد……………………………………………………………………………………………………………..17

2-3) انواع گردشگری………………………………………………………………………………………………………………………………………..18

      2-3-1)توریسم استراحت و سلامتی……………………………………………………………………………………………………………..18

      2-3-2)توریسم فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………………19

      2-3-3)توریسم مذهبی………………………………………………………………………………………………………………………………..20

      2-3-4)توریسم روابط و همبستگی­های اجتماعی……………………………………………………………………………………………20

     2-3-5)توریسم ورزشی……………………………………………………………………………………………………………………………….21

     2-3-6)توریسم اقتصادی……………………………………………………………………………………………………………………………..21

     2-3-7)توریسم سیاسی……………………………………………………………………………………………………………………………….22

     2-3-8)توریسم تعطیلات…………………………………………………………………………………………………………………………….23

     2-3-9)توریسم علمی…………………………………………………………………………………………………………………………………23

 

2-4) آثار اقتصادی گردشگری……………………………………………………………………………………………………………………………23

      2-4-1) آثار اقتصادی گردشگری بر جامعه محلی…………………………………………………………………………………………24

               2-4-1-1) آثار مثبت اقتصادی گردشگری بر اقتصاد محلی…………………………………………………………………..24

              2-4-1-2) آثار اقتصادی منفی گردشگری بر جامعه محلی……………………………………………………………………..25

     2-4-2)آثار اقتصادی گردشگری بر دولت­ها…………………………………………………………………………………………………..25

              2-4-2-1) آثار اقتصادی مثبت گردشگری بر دولت­ها…………………………………………………………………………….26 

              2-4-2-2) آثار منفی اقتصادی گردشگری بر دولت­ها……………………………………………………………………………..26 

    2-4-3) تأثیر گردشگری بر متغیر های کلان اقتصادی…………………………………………………………………………………………26

            2-4-3-1) اشتغال………………………………………………………………………………………………………………………………..27

            2-4-3-2) رشد اقتصادی………………………………………………………………………………………………………………………29

            2-4-3-3) توزیع عادلانه درآمدها و مبارزه با فقر………………………………………………………………………………………30

2-5) اثرات فرهنگی_اجتماعی گردشگری………………………………………………………………………………………………………………32

      2-5-1) آثار مثبت فرهنگی_اجتماعی گردشگری……………………………………………………………………………………………..32

      2-5-2) آثار منفی فرهنگی و اجتماعی گردشگری…………………………………………………………………………………………….34

2-6) اثرات زیست محیطی توسعه گردشگری…………………………………………………………………………………………………………36

      2-6-1)آثار مثبت زیست محیطی توسعه­ی گردشگری……………………………………………………………………………………….36

      2-6-2) آثار منفی زیست محیطی توسعه­ی گردشگری………………………………………………………………………………………37

               2-6-2-1) دگرگونی پایای محیط زیست……………………………………………………………………………………………..37

                2-6-2-2) تولید زباله و آلودگی…………………………………………………………………………………………………………37

               2-6-2-3) فعالیت­های تخریبی گردشگران بر محیط زیست…………………………………………………………………….38

2-7) جمع­بندی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..39

فصل سوم: مروری بر برخی از مطالعات پیشینیان

3-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..42

3-2) مطالعات پیشین…………………………………………………………………………………………………………………………………………..42

     3-2-1) مطالعات خارجی………………………………………………………………………………………………………………………………42

     3-2-2) مطالعات داخلی………………………………………………………………………………………………………………………………..48       

3-3) جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….51

فصل چهارم:برآورد الگوها و تحلیل نتایج

4-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

4-2) مروری بر الگوی داده‌های تابلویی……………………………………………………………………………………………………………….53

      4-2-1) مزیت استفاده از الگوی داده­های تابلویی……………………………………………………………………………………………53

     4-2-2) روش­های برآورد…………………………………………………………………………………………………………………………….54

             4-2-2-1) روش داده­های ترکیبی………………………………………………………………………………………………………55

             4-2-2-2) روش اثرات ثابت…………………………………………………………………………………………………………….56

             4-2-2-3)روش اثرات تصادفی…………………………………………………………………………………………………………58

4-3) معرفی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………. 60

4-4) نتایج برآورد الگو………………………………………………………………………………………………………………………………….. 64

     4-4-1) برآورد الگو برای گروه کشورهای در حال توسعه………………………………………………………………………………64

     4-4-2) برآورد الگو برای گروه کشورهای توسعه یافته…………………………………………………………………………………..67

4-5)جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها

5-1)جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………………………………………72

5-2) پیشنهادهای سیاستی………………………………………………………………………………………………………………………………..76

5-3) پیشنهادهای مطالعاتی……………………………………………………………………………………………………………………………….77

 

 

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….79

کلیات تحقیق

 1-1) مقدمه

در این فصل به بررسی کلیات تحقیق و مسأله اصلی تحقیق پرداخته می­شود. پس از تشریح و بیان موضوع، ضرورت انجام تحقیق ذکر می­شود. سپس فرضیه­های تحقیق، هدف اصلی انجام این تحقیق و روش انجام پژوهش ارائه می­شود. در ادامه واژه­ها و اصطلاحات تخصصی بیان خواهد شد.

1-2) بیان مسئله و تبیین موضوع

جهان دارای اقتصادهایی بسیار متفاوت و ناهمگون است. با این وجود، رشد و توسعه اقتصادی از جمله اهدافی است که هر اقتصادی دنبال می­کند که دلیل این مسأله نیز وجود منافع و مزایای فراوانی است که در روند رشد تحقق می یابد(یاوری و دیگران،1389:2). رشد اقتصادی یکی از شاخص­های کمّی سنجش میزان پیشرفت اقتصادی کشورها بوده و عوامل اثرگذار بر آن از اهمیت ویژه­ای برخوردار هستند. این شاخص­ها از عوامل متعددی تأثیر می­پذیرد که در این میان ظرفیت­های صنعت گردشگری، مانند ایجاد فرصت­های شغلی، توسعه زیرساخت­ها، ورود گردشگران خارجی، افزایش تقاضا برای کالا­های داخلی، افزایش صادرات و افزایش امکان سرمایه­گذاری خارجی از دلایل اصلی است که در راستای رشد اقتصادی باید بدان توجه ویژه ای داشت. با درک موقعیت برتر این صنعت در الگو­های مختلف توسعه اقتصادی، می­توان رشد اقتصادی کشور را تقویت کرد.

بررسی اقتصاد توریست مانند روند صادرات کالاست به طوری که ورود توریست سبب افزایش صادرات می­شود. اقتصاد توریست یعنی ورود ارزهای خارجی به شریان های اقتصادی کشور و به تبع آن ارتقای سطح معیشت دهک­های پایین اقتصادی و توزیع عادلانه تر درآمدها(محمدی ده چشمه و زنگی آبادی، 1387).

فرضیه صادرات منجر به رشد[1]، فرض می کند که رشد اقتصادی نه تنها به وسیله افزایش در میزان نیروی کار و سرمایه­گذاری در اقتصاد ایجاد می­شود، بلکه به وسیله توسعه صادرات نیز حاصل می­گردد. مستقیماً از این فرضیه، فرضیه گردشگری موجد رشد[2] اقتباس شده است. زیرا اولاً گردشگری بین­المللی به عنوان یک منبع تأمین مالی، نوعی صادرات جدید محسوب می­شود و ثانیاً یک عامل استراتژژیک بالقوه برای رشد و توسعه اقتصادی به حساب می­آید که مبنای بسیاری از مطالعات اقتصادی در سطح جهانی قرار گرفته و در بیشتر موارد درستی آن به اثبات رسیده است که تنها تفاوت آن با صادرات کالا و خدمات این است که مصرف کننده، آن را در کشور میزبان مصرف می­کند. این نظریه استدلال می­کند که رشد اقتصادی یک کشور نه تنها تابعی از نیروی کار، سرمایه، صادرات و عوامل دیگر در آن کشور است بلکه می­تواند تحت تأثیر میزان گردشگر وارد به آن کشور نیز باشد(شریفی رنانی و دیگران1389:5).

ارزیابی آثار اقتصادی صنعت گردشگری سبب فراهم کردن اطلاعات برای شکل­گیری سیاست­های توسعه­ی گردشگری می­شود. این سیاست­ها تعیین کننده­ی کل ساختار مورد نیاز یک کشور برای دست یافتن به مناسب­ترین نوع تولید در گردشگری است. مزایای اقتصادی اولیه­ی گردشگری عموماً عبارتند از: کمک به درآمد ارزی و ترازپرداخت­ها، ایجاد اشتغال و درآمد، بهبود ساختارهای اقتصادی، تشویق فعالیت­های کارآفرینی و افزایش درآمدهای مالیاتی. شواهد مربوط به مناطق توریستی کشورهای در حال توسعه، ترکیبی از کلیه­ی این موارد را نشان می­دهد. هزینه­های اقتصادی گردشگری بین المللی به خوبی شناخته نشده­اند اما به نظر می رسد که شاید شامل این موارد باشند: افزایش تورم، فصلی شدن تولید و اشتغال، مشکلات مربوط به وابستگی بیش از حد به یک محصول و هزینه­های سنگین زیرساخت­ها(لی[3]،71:1378).

 

گردشگری از جنبه های زیر بر رشد اقتصادی اثر می­گذارد:

کسب درآمد ارزی: یکی از جنبه­های بسیار مهم گردشگری در کشور میزبان افزایش درآمدهای ارزی آن کشور است. بدیهی است که مسافران خارجی در بدو ورود باید پول خود را به پول کشور میزبان تبدیل کنند. بنابراین، میزان تبدیل پول گردشگر به درآمد ارزی کشور میزبان به اضافه می­شود. این امر برای کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته از اهمیت بیشتری نسبت به کشورهای پیشرفته برخوردار است، زیرا آنان به علت وابستگی به ویژه در مسائلی مانند فناوری که ارزبری فراوانی دارد نیاز به مقدار زیادی ارز برای واردات دارند و به همین دلیل است که در برخی از کشورهای در حال توسعه، گردشگری و توسعه آن از بالاترین اولویت­ها برخوردار است(سلیمی سودرجانی و دیگران،1390:8).
افزایش درآمد ملی جامعه میزبان: مخارجی که یک گردشگر در کشور میزبان صرف می­کند به اقتصاد آن جامعه یا منطقه تزریق می­شود. وقتی که گردشگری به کشور مقصد می­رود، پولی را که در کشور خود کسب کرده در این کشور خرج می کند. بنابراین این پول به اقتصاد کشور میزبان تزریق می­شود و مخارجی را که گردشگران در کشور میزبان هزینه می­کنند را می­توان به عنوان صادرات خدمات گردشگری کشور میزبان تعریف کرد. وقتی که گردشگری در یک کشور مقصد پول خرج می­کند این خرج او باعث درآمد برای شخص دیگری می­شود. مثلاً شخصی که به ایران می­آید و به هتل دار خود هزینه هتل را می­پردازد، این هزینه برای هتل دار درآمد ایجاد می­کند. این اولین منفعتی است که از گردشگری حاصل می­گردد. هتل دار بخشی از این درآمد را بابت هزینه­های خود(از قبیل دستمزد و خرید کالا) می­پردازد. بنابراین پول برای یک دسته دیگر درآمد ایجاد می­کند. افرادی که برایشان درآمد ایجاد شده به نوبه خود این پول را برای لباس، غذا، مسکن و … هزینه می­کنند و کسانی که این پول را دریافت می­کنند(فروشگاه های پوشاک و مواد غذایی) آن را برای موارد دیگری هزینه می­کنند و موج تزریق اولیه پول یعنی پرداخت به هتل­دار باعث ایجاد درآمد و هزینه های متوالی در جامعه می­شود. بنابراین اگر در هر مرحله اثرات افزایش درآمد ناشی از تزریق اولیه پول را جمع کنیم، خواهیم دید که در نهایت درآمد کل جامعه میزبان به میزان بیشتری از مخارج گردشگر افزایش یافته است(طیبی و دیگران،1386:11).
افزایش درآمد دولت: مهم­ترین منبع درآمد دولت در یک جامعه اخذ مالیات است و سهم عمده­ای از این درآمد مالیاتی را درآمد مالیات بر فروش تأمین می­کند. گردشگران نیز مانند سایر اقشار جامه مجبور به پرداخت مالیات خواهند بود. اگر پولی که آن­ها هزینه می­کنند، زیاد باشد درآمدهای مالیاتی نیز زیاد خواهد بود. البته به جز مالیات­های مشخص که گردشگران مجبور به پرداخت آن خواهند بود که در نتیجه آن، غیر مستقیم نیز درگیر پرداخت مالیات می­شوند. مالیات فرودگاه­ها، مالیات خروج، حقوق و عوارض گمرکی، هزینه تهیه روادید و مانند آن­ها، از جمله مواردی هستند که می­توان در این زمینه نام برد. همچنین اثرات ضریب تکاثری درآمد ناشی از افزایش درآمد جامعه باعث خواهد شد که درآمد مالیاتی دولت نیز افزایش یابد(سلیمی سودرجانی و دیگران،1390:9).
یکی از دیدگاه­های موجود در زمینه­ی گردشگری، دیدگاه حمایتی مثبت است.در این دیدگاه، گردشگری به مثابه یک صنعت مولد که یاری­دهنده­ی اقتصاد و توسعه­ی کشورهاست، در نظر گرفته می­شود(الوانی وپیروزبخت،1385:8).

در دورانی که برای اغلب کشورها مسائل اقتصادی دارای اهمیت است و گردشگری عاملی در جذب منابع خارجی و افزایش قدرت ارزی به شمار می­رود، این دیدگاه طرفداران بسیاری دارد. در این نگرش، جنبه­های اقتصادی گردشگری بسیار با اهمیت تلقی می­شود.

دیدگاه حمایتی به توسعه­ی هر چه بیشتر تأسیسات و امکانات جلب گردشگر اهمیت می­دهد و از این جهت می­کوشد مشکلات اقتصادی جامعه را به حداقل برساند.

در این دیدگاه دولت نباید در امور اجرایی توسعه­ی گردشگری دخالت کند، بلکه نقش آن تصویب و اتخاذ سیاست­ها و قوانین است که از توسعه­ی گردشگری حمایت می­کنند. این دیدگاه در دهه­ی 60 میلادی در غرب طرفداران بسیاری داشت(محسنی،1388:154).

1-3)ضرورت انجام تحقیق

امروزه توسعه گردشگری در تمامی عرصه­ها، چه در سطح ملی و منطقه ای و چه در سطح بین المللی مورد توجه برنامه ریزان دولتی و شرکت های خصوصی قرار گرفته است. بسیاری از کشور ها به صورت فزاینده ای به این حقیقت پی برده­اند که برای بهبود وضعیت اقتصادی خود باید ابتکار عمل به خرج دهند و درصدد یافتن راه های تازه ای برآیند(لطفی، 1384:5).

آگاهی جوامع از این که گردشگری منبع درآمدی ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای را در اختیار اقتصاد یک کشور قرار می­دهد، باعث شده است که گردشگری مفهومی بسیار گسترده در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیدا کند و به عنوان یک صنعت تلقی شود(طهماسبی پاشا و مجیدی، 1384).

صنعت گردشگری(توریسم) با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهم ترین پدیده­های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال­زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل می­کند(دریتساکیس[4]، 2004:307).

این صنعت که پس از صنایع نفت و خودروسازی، سومین صنعت مهم جهان محسوب می­شود، علاوه بر جهات اقتصادی، عامل مهمی در پیشبرد اهداف اجتماعی و فرهنگی محسوب می­شود و بی­تردید مهم ترین اثرات ناشی از آن، همانا نزدیکی جوامع بشری از طریق تبادلات فرهنگی است(یاوری و دیگران،1389:2).

آمارهای سازمان جهانی گردشگری نشان می­دهد که سفر و جهانگردی 12/6 درصد از کل صادرات کشورهای جهان(برابر با 996/1 میلیارد دلار) را در سال 2007 به خود اختصاص داده است.  لذا از آنجا که این صنعت به عنوان یکی از پردرآمدترین صنایع جهان می­تواند نقش قابل توجهی را در رشد اقتصادی کشورها ایفا کند.

یکی از ویژگی­های صنعت توریسم نسبت به سایر فعالیت­های اقتصادی آن است که درآمدهای ناشی از بخش­های مختلف این صنعت در کوتاه مدت به خوبی در رونق وضعیت اقتصادی مردم به ویژه اقشار ضعیف جامعه تأثیرگذار بوده و این درحالی است که سرعت این روند در خصوص در خصوص درآمدهای نفتی تا این حد نمی­باشد(حبیبی و عباسی نژاد، 1384).

از دیگر ویژگی­هایی که این صنعت را نسبت به سایر فعالیت های اقتصادی متمایز ساخته است، عدم نیاز به هزینه­های اولیه هنگفت، عایدی و سودآوری بالا، بازگشت سرمایه در کوتاه مدت، اشتغال­زایی گسترده، عدم نیاز به فناوری ها و تکنولوژی­های پیشرفته، ارزآوری فراوان، بهره گیری از استعداد­های طبیعی و باستانی، ترویج فرهنگ، آداب و رسوم به سایر ملل، رونق سایر فعالیت­های اقتصادی، حفظ آثار طبیعی و باستانی و ویژگی­هایی دیگر که منجر گردیده تا امروزه صنعت توریسم مورد توجه جدی کارشناسان و اقتصاددانان قرار گیرد(حیدری،36 :1387).

به طور کلی صنعت توریسم از دو جهت دارای اهمیت است. اولاً موجبات آشنایی مردم را با دیگر فرهنگ­ها، نژادها، اقوام، سرزمین­ها و گویش­ها فراهم می­نماید. ثانیاً از لحاظ اقتصادی یکی از منابع درآمد و ارزآوری محسوب می­شود که امروزه جنبه اقتصادی این صنعت بیشتر مورد توجه است. کشورهای مختلف جهان در سایه برخورداری از امکانات گوناگون و جاذبه­های متنوع در صدد جلب جهانگردان از سایر نقاط جهان هستند.

1-4) فرضیه­های تحقیق

در پژوهش حاضر سه فرضیه وجود دارد:

رشد درآمدهای ناشی از توریسم رابطه مستقیم با رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته دارد.
رشد درآمدهای ناشی از توریسم رابطه مستقیم با رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه دارد.
تأثیر رشد درآمدهای ناشی از توریسم بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه منتخب می­باشد.
1-5) اهداف اصلی تحقیق

بررسی تأثیر درآمدهای ناشی از توریسم بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته.
بررسی تأثیر درآمدهای ناشی از توریسم بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه.
مقایسه رشد اقتصادی ناشی از درآمدهای توریسم در گروهی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه منتخب
1-6) روش تجزیه و تحلیل داده­ها

داده­های پایان نامه متشکل از داده­های مقطعی 9 کشور در حال توسعه و 12 کشور منتخب از بین 28 کشور اتحادیه­ی اروپا طی سال­های 2000 تا 2012 می­باشد. بنابراین از مدل داده­های تابلویی برای برآورد مدل استفاده می­شود. تولید ناخالص داخلی سرانه به قیمت جاری متغیر وابسته و درآمد حاصل از دریافتی از توریسم به قیمت جاری متغیر مستقل می­باشد و متغیرهای کنترلی شامل تشکیل سرمایه ثابت به قیمت جاری و نیروی کار کل می­باشد.

1-7) روش­های گردآوری اطلاعات

عنوان                                                                                                          صفحه

 عنوان پایان نامه ………………………الف

صفحه بسم الله ب

تقدیم ………………………ث

تقدیر و تشکر ………………………ث

چکیده ج

فهرست مطالب ح

فصل اول: مقدمه

1-1- مقدمه 2

1-2- بیان مسئله ۳

1-3- ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش ۶

1-4- هدف پژوهش ۸

1-5- فرضیه های پژوهش ۸

1-۶- تعریف مفاهیم و متغیرهای پژوهش ۸

1-۶-1-تعاریف نظری ۸

1-۶-2-تعاریف عملیاتی ۸

1-۷- متغیرهای پژوهش ۸

فصل دوم: گستره نظری و پیشینه پژوهش

بخش اول: مبانی نظری پژوهش

۲-۱- خستگی درد ۱۲

۲-۲- ملاک‌های تشخیصی ۱۳

۲-۳- بروز، شدت و روند خستگی ۱۴

۲-۴- عوامل موثر در خستگی ۱۶

۲-۴-۱- عوامل فیزیولوژیکی ۱۶

۲-۴-۲- بی نظمی سیتوکین‌ها ۱۶

۲-۴-۳- اختلال در محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال ۱۷

۲-۴-۴- تغییرات در آدنوزین تری فسفات ۱۷

۲-۴-۵- فعالیت عصب واگ آوران ۱۸

۲-۴-۶- ژنتیک ۱۸

۲-۴-۷- عوامل روانی ۱۸

۲-۴-۸- افسردگی ۱۸

۲-۴-۹- اضطراب ۱۹

۲-۵- خستگی ذهنی و انگیزه‌ای ۲۰

۲-۶- خستگی شناختی (درماندگی) ۲۰

۲-۷- استرس ۲۲

۲-۸- نظریه های استرس ۲۳

۲-۹- نظریه ساختاری ژن ها در مورد استرس ۲۶

۲-۱۰- نظریه یادگیری- رفتاری استرس ۲۶

۲-۱۱- نظریه شناختی استرس ۲۷

۲-۱۲- منابع استرس ۲۸

۲-۱۲-۱- عوامل محیطی ۲۸

۲-۱۲-۲- عوامل فردی ۲۹

۲-۱۳- پیامدها و آثار استرس ۳۰

۲-۱۴- ذهن آگاهی ۳۱

۲-۱۵- تاریخچه ذهن آگاهی در درمان ۳۲

۲-۱۶- ذهن آگاهی و آسیب‌شناسی ۳۵

۲-۱۷- ویژگی‌های نظری استرس زدایی مبتنی بر ذهن آگاهی ۴۱

۲-۱۸- مبانی برنامه کاهش استرس بر اساس هشیاری ۴۲

۲-۱۹- آموزش حضورذهن و تغییر حالت­های ذهنی ۴۶

۲-۲۰- دلالت­های بالینی حضورذهن ۴۸

۲-۲۰-۱- افزایش زمان زندگی در لحظه ۴۸

۲-۲۰-۲- افزایش عاطفه­ی مثبت ۴۸

۲-۲۱- کاهش پاسخ دهی به استرس ۴۹

۲-۲۲- افزایش توان شناختی ۴۹

۲-۲۳- ریشه­های حضورذهن ۵۰

۲-۲۴- تفاوت حضورذهن با مراقبه­ی متعالی ۵۰

۲-۲۵- مکانیسم­­های زیر بنایی تاثیرات تمرین حضورذهن ۵۲

۲-۲۵-۱- مکانیسم­های روان­شناختی حضورذهن ۵۲

۲-۲۵-۲- توجه کردن به روشی خاص ۵۲

۲-۲۵-۳- توجه کردن روی هدف و در لحظه­ی حاضر ۵۲

۲-۲۶- توجه کردن بدون قضاوت ۵۳

۲-۲۷- مکانیسم­های زیست عصب شناختی حضورذهن ۵۴

۲-۲۸- مکانیسم برخورد MBCT با الگوهای شناختی افسرده­ساز ۵۶

۲-۲۸-۱- تمرکززدایی ۵۶

۲-۲۸-۲- حالت انجام دادن به حالت بودن ۵۶

۲-۲۹- محدودیت­های MBCT ۵۸

۲-۳۰- درمان شناختی رفتاری ۵۹

۲-۳۱- پیدایش CBT ۶۰

۲-۳۲- درمان شناختی رفتاری در بیماری‌های مزمن ۶۰

۲-۳۳- یک مفهوم جدید از روانشناسی: افکار خودکار ۶۱

 

۲-۳۴- یک رویکرد بالینی جدید ۶۱

۲-۳۵- افکار خودکار ۶۵

۲-۳۶- خطاهای شناختی ۶۶

۲-۳۷- تفکر همه یا هیچ ۶۷

۲-۳۷- تعمیم مبالغه آمیز ۶۷

۲-۳۸- فیلتر ذهنی ۶۸

۲-۳۹- بی توجهی به امر مثبت ۶۸

۲-۴۰- نتیجه گیری شتابزده ۶۸

۲-۴۱- درشت نمایی ۶۹

۲-۴۲- استدلال احساسی ۶۹

۲-۴۳- بایدها ۶۹

۲-۴۴- برچسب زدن ۷۰

۲-۴۵- شخصی سازی و سرزنش ۷۰

۲-۴۶- ویژگی‌های کلی درمان شناختی رفتاری ۷۰

 بخش دوم: مبانی تجربی پژوهش

۲-۴۷- پیشینه تجربی پژوهش ۷۱

۲-۴۸- خلاصه و جمع بندی مبانی نظری و پیشینه پژوهش ۷۵

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش

۳-۱- طرح پژوهش ۷۸

۳-۲- جامعه­ی آماری ۷۹

۳-۲- نمونه و روش نمونه گیری ۷۹

3-۳-1-معیارهای ورود ۷۹

3-۳-2-معیارهای خروج ۷۹

3-۴- ابزارها و مقیاس‌های پژوهش ۸۰

۳-۴-۱- مقیاس استرس ادراک‌شده ۸۰

۳-۴-۲- پرسشنامه عاطفه PANAS ۸۰

۳-۴-۳- مقیاس خستگی درد ۸۰

۳-۵- فرایند درمان ۸۱

۳-۵-۱- آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی ۸۱

۳-۵-۲- آموزش رفتار درمانی شناختی ۸۵

۲-۶- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ۸۷

3-۷-ملاحظات اخلاقی ۸۸

فصل چهارم: یافته ها

4-1- فرضیه ‌ها‌‌‌ی پژوهش ۹۰

4-۲- خلاصه ۹۵

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

۵-۱- بحث و نتیجه گیری ۸۸

5-۲- نتیجه گیری کلی ۹۶

5-۳- محدودیت­ها و موانع پژوهش ۹۷

5-۴-پیشنهادها ۹۸

5-۴-1- پیشنهادی های پژوهشی ۹۸

5-۴-2 – پیشنهادی های کاربردی ۹۸

منابع و مأخذ 1۰۰

الف) منابع فارسی ۱۰۱

ب) منابع انگلیسی ۱۰۲

پیوست ها ۱۳۶

چکیده انگلیسی ۱۳۹

عنوان انگلیسی ۱۴۰

فهرست جداول

 عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 2-1. نمونه‌هایی از مقیاس‌های چند بعدی اندازه‌گیری خستگی (به نقل از جاکوبسن، 2004) ۱۴

فهرست اشکال و نمودارها

عنوان                                                                                                          صفحه

 شکل2-1- اثر عوامل شناختی در شرطی سازی (تاکر-لاد،2000) ۲۶

شکل 2-۲. چرخۀ فکر، احساس، رفتار ۶۲

شکل 2-۳. مثلث شناختی ۶۶

شکل 2-۲. چرخۀ فکر، احساس، رفتار ۶۲

فصل اول:کلیات پژوهش

   ۱-۱- مقدمه

در حال حاضر، خستگی درد به عنوان یک علامت مهم در ارتباط با سرطان و بیماری های دیگر با درد مزمن و عوارض درمان آن به رسمیت شناخته شده است. (کرامپ[1] و دانییل[2]، 2009) اﻣﺮوزه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ خستگی درد، استرس ادراک شده و عاطفه منفی بیماران مبتلا به درد مزمن در ﺑﻴﻤﺎران ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﮔﺮدد (استون[3]، ریچارد[4]، آهرن[5] و هاردی[6]، 2000) و حتی خستگی درد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺗﺸﺨﻴﺺ در ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺑﻴﻦ‌اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎریﻫﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ (اوکویاما[7] و همکاران، 2000). در واقع خستگی از شایعترین علائم ناتوان کننده در افراد مبتلا به درد مزمن است. اگر چه گاهی بیماران واژه خستگی را برای بیان احساس خواب آلودگی، افسردگی، ضعف و درماندگی استفاده می­کنند، اما به طور کلی خستگی را می­توان به عنوان یک فقدان انرژی فیزیکی یا ذهنی که منجر به افت فعالیتهای فرد می­شود، تعریف کرد (برون[8] و کرونک[9]، 2010).

خستگی شکایت افراد  مبتلا به درد مزمن همچون افراد با بیماری سرطان و ام اس و یابیماریهای دردناک دیگر است (سرویس[10]، پرینس[11]، ورهاگن[12] و بلیجنبرگ[13]، 2002)، خستگی دارای ابعاد چند مفهومی است که از جنبه‌های جسمانی، روانشناختی و اجتماعی قابل بررسی است (ون[14]، کانگ[15]، کارپنتر[16]، 2008). یافته­ها نشان می­دهد ارتباط بین نشانگان خستگی با سایر نشانگان خستگی متفاوت بوده و غیر قابل توضیح است (نیشنبام[17]، ریس[18]، آنگر[19] و لیفارا[20]، 2004)، عوامل عفونی، خلقی و شناختی در نشانگان خستگی دخیل بوده و البته نمرات خلق خواب[21] دارای نشانه‌های هم پوشانی با انوع دیگر خستگی را دارد.

همچنین استرس و بحرانهای روزمره از جمله تهدیدهای بهداشت جسمانی و روانی است(بنتت و ویلز[22]، 2010). واقعیت این است که تنیدگی در زندگی روزمره امری اجتناب ناپذیر است(بوندس[23]، 2006). افراد  مبتلا به درد مزمن همچنین دارای عواطف منفی و همچنین دارای استرس هستند(رینز و همکاران، 2005). اما شدت این واکنش(استرس)، بسته به اینکه یک موقعیت معین را تا چه حد استرس زا ادراک مى کنند، نوسان دارد(کونواوس و دلیز، 2009).  تشخیص و درمان  بیماریی های مهلک، تجربه ای همراه با استرس و اضطراب است. برای کاهش خستگی و همچنین استرس و عاطفه منفی روش های مداخله ای  و درمانی مختلفی وجود داردد که مهمترین آن آموزش رفتار درمانی شناختی و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن  با توجه به موارد مطرح شده هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر آموزش رفتار درمانی شناختی و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن در خستگی درد، استرس ادراک شده و عاطفه منفی بیماران مبتلا به درد مزمن می باشد.

۲-۱-  بیان مسئله

درد مزمن[24] در واکنش به یک جراحت یا بیماری معین شروع می شود اما در مدت کمتر از 6 ماه، از بین نمی رود(ساندرسون[25]، 2003). دردهایی مثل درد، سردرد و درد ناشی از التهاب مفاصل و سرطان از دردهای مزمن به شمار می رود. اصطلاح درد مزمن وابسته به نوعی بیماری، آسیب یا پیش آگهی آن نیست بلکه در توصیف دردی به کار می رود که بیش از مقدار مورد انتظار ادامه یافته و نشانه های اندکی از رفع آن دیده می شود. افراد مبتلا به درد مزمن ممکن است سندرم درد مزمن را تجربه کنند که وضعیتی است همراه با بدکارکردی جسمی، اجتماعی و رفتاری. این افراد تغییرات مشخصی در رفتار خود دارند که شامل افسردگی، اضطراب محدودیت در فعالیت های روزانه ، استفاده بیش از حد از داروها و استفاده مکرر از خدمات پزشکی است(فالو[26]، 2005).

طبق تعریف انجمن بین المللی مطالعه درد[27](2003)، درد تجربه حسی یا هیجانی ناخوشایندی است که با آسیب واقعی یا بالقوه مرتبط است و دارای دو بعد است، بعد حسی و بعد عاطفی. بعد حسی درد به شدت درد اشاره دارد و بعد عاطفی آن به میزان ناخشنودی که یک فرد تجربه می کند، اطلاق می گردد . همچنین از نظر طول مدت به دو دسته تقسیم می شوند: درد حاد و درد مزمن.  درد حاد معمولاً نتیجه بیماری یا صدمه است که کمتر از سه ماه ادامه پیدا می کند ، اما درد مزمن به مدت حداقل سه ماه تداوم می یابد که می تواند با آسیب بافتی همراه باشد. موضوعی که در حوزه عوامل و فرایندهای روانشناختی مؤثر در تجربه درد، بیش از همه مورد بررسی و پژوهش روان شناختی قرار گرفته، بحث درد مزمن است. دردی که در آن، مبتلایان علاوه بر تحمل درد، عوارض زیستی، روانی و اجتماعی دیگری را هم تجربه می کنند. درد مزمن وضعیتی تحلیل برنده است، به گونه ای که فرد دردمند را نه تنها با تنیدگی ناشی از درد، بلکه با بسیاری از عوامل تنیدگی زای دیگر که بخش های گوناگون زندگی وی را تحت تأثیر قرار می دهد، روبرو می کند(لی هی[28]، 2001).  زندگی کردن با درد مزمن مستلزم تحمل فشار عاطفی قابل توجهی است. همچنین درد، توانایی های عاطفی و هیجانی فرد را کاهش می دهد و خواست مداوم فرد برای رهایی از آن در بیشتر اوقات دست نیافتنی می شود؛ این امر نهایتاً باعث تضعیف روحیه بیمار، احساس ناامیدی، درماندگی و افسردگی در وی می گردد. گذشته از این، درد مزمن نه تنها توانمندی های بیمار، بلکه توانایی های اطرافیان حامی وی را نیز به تحلیل می برد(ترک و مونارچ[29]، 2002؛ ترک و گچل[30]، 2002).

یکی از مسائل قابل توجه دیگر در ارتباط با بیماران مبتلا به درد مزمن، عاطفه است . چرا که عاطفه ی منفی و عاطفه ی مثبت از طریق تأثیر بر سیستم ایمنی بدن، می تواند سلامت و بیماری افراد را تحت تأثیر قرار دهد(سپاه[31]، 2009؛ کرنان[32]، 2009). عاطفه منفی عامل مشترک افسردگی و اضطراب است(سلطانی زاده، 1385)و حالت های خلقی مثل شادی- غم و آرام – مضطرب و برانگیختگی مثل فعال- منفعل و سر حال- خسته با درد و خستگی درد مزمن همبستگی دارد(گل پرور، 1386).

در چند دهه اخیر پیشرفت‌های قابل توجهی در گسترش مداخلات روانی اجتماعی برای بیماران دچار درد مزمن صورت گرفته است (نیشنبام[33] و همکاران، 2004). شاید بتوان گفت درمان‌های شناختی رفتاری دارای بهره‌وری بیشتری در مقایسه با سایر روش‌های انجام شده برای بیماران با مشکلات روحی روانی باشد. این نوع درمان به طور وسیعی در پژوهش‌های تجربی بررسی و توسط روانشناسان مورد حمایت روانی اجتماعی قرار گرفته است. عدم مداخله روانشناختی می­تواند عواقبی چون افزایش نیاز به درمان طبی، ناتوانی اجتماعی کاهش سطح سلامت و افزایش مرگ و میر را به دنبال داشته باشد (سادوک[34] و سادوک، 2007). درمان شناختی رفتاری به صورت موفقیت آمیزی برای کنترل سندرم روده ی تحریک پذیر(اسماعیلی، 2003)، سندرم خستگی مزمن (هوپکو، بل و آرمنت، 2008)، دردهای مزمن (وین، 2009)، بیماران مبتلا به ایدز(راسوم و همکاران، 2008) وکاهش افسردگی و اضطراب در بیماران مبتلا به سرطان(راسوم و همکاران، 2008) به کار رفته است.

از طرفی دیگر از میان درمان­های جدید بکار رفته برای دردهای مزمن ، استرس زدایی مبتنی حضور ذهن[35] از جمله درمان های موسوم به ”موج سوم“ رفتار درمانی است که تحول نوینی در عرصه­ی روان­درمان­گری در قرن حاضر به شمار می­رود، و در عین حال که تاکید کمتری بر تغییر شناختی می­کند، درمانی مقرون به صرفه­ نیز می­باشد. در مقابل درمان‌های شناختی رفتاری که تأکید بر تغییر محتوای افکار دارد؛ استرس زدایی مبتنی بر حضور ذهن مهارت­هایی را به بیماران می­آموزد که به آن­ها اجازه می­دهد تا جریانات شناختی “خودکار” و همیشگی را “از فراموشی درآورند” و راه جدیدی به بیماران می­آموزد تا از الگوهای شناختی ناکارآمد رها شوند (سگال، ویلیامز و تیزدل[36]، 2002؛ ایسندراث، چارتیر و مکلین[37]، 2011).   

حضورذهن به عنوان حالتی از آگاهی، بدون قضاوت و متمرکز بر خود مشخص شده است. این حالت در تقابل با تفکر متمرکز بر گذشته به خصوص در بیماران مبتلا به افسردگی و تفکر متمرکز بر آینده در مبتلایان به اضطراب می­باشد. حضورذهن، شامل آموزش افراد به یک نگرش جدید، پذیرش بدون قضاوت، نزدیک شدن به احساسات، افکار و حس­های بدنی برای خلاص شدن از حالات خلقی منفی است (ایسندراث و همکاران، 2011). پژوهشگران نشان می دهند که افزایش حضور ذهن با انواع پیامدهای سلامتی، نظیر کاهش درد (کابات زین[38]، 2003)، اضطراب و افسردگی (کابات زین، مشن، کرستلر، پترسون، فلچر[39] و همکاران، 1992)، خوردن مرضی (کریستلر[40]، 1999) و استرس (اسپکا، کارلسون، گودی، انگن[41]، 2000) ارتباط دارد.

توجه به عوامل روان شناختی و عوارض درد همچون غیبت از کار، روی آوردن به مصرف سیگار، اشکال در خواب و خستگی ناشی از درد، هنوز مورد غفلت قرار گرفته است و مطالعه کاملی در مورد کاهش مشکلات بالینی ناشی از درد مزمن در ایران انجام نگرفته است. 

بنابراین، با توجه به مبانی ارائه شده مبنی بر اینکه درد مزمن به عنوان یک رویداد تنیدگی زا، سبب فراخوانی واکنش های روانشناختی می شود. همچنین با توجه به اثبات سودمندی رفتار درمانگری شناختی و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن در بسیاری از بیماری های مزمن جسمانی هدف  این پژوهش کاربرد این مداخله  های درمانی در کاهش خستگی درد، استرس ادراک شده و عاطفه منفی بیماران مبتلا به درد مزمن می باشد. بنابراین پژوهش حاضر در تلاش برای یافتن پاسخ به این سؤالات است که آیا آموزش رفتار درمانی شناختی و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن در خستگی درد، استرس ادراک شده و عاطفه منفی بیماران مبتلا به درد مزمن موثر است؟

۳-۱- اهمیت و ضرورت پژوهش

دردهای مزمن یکی از مهمترین معضلات پزشکی در جهان هستند که سالیانه میلیون ها نفر دچار آن می شوند ولی درمان مناسبی دریافت نمی کنند . در سراسر دنیا دردهای مزمن مهمترین علت رنج و معلولیت انسان بوده است و به طور جدی بر کیفیت زندگی افراد بشر تاثیر می گذارد(لوسر[42] و همکاران، 2002).

درد یکی از شایع ترین پدیده هایی است که افراد را وادار به درخواست کمک از نظام های مراقبتی، بهداشتی و درمانی می نماید و نه تنها با تنیدگی و ناراحتی ایجاد شده توسط درد، بلکه به واسطه پیامدهای تنیدگی زای دیگری که برای فرد دردمند دارد، از قبیل هزینه های درمانی و پیامدهای شغلی و خانوادگی، وجوه گوناگون زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد(شاکری، شهیری و روشن، 2007). به همین دلیل بعد از حفظ جان بیمار، تسکین درد از مهمترین اولویتهای پزشکی به شمار می رود و تلاش های بسیاری برای درد و کنترل آن صورت گرفته است(جهانگیری، منتظری و محمدیانف 2007).

درد مزمن، دردی است که طی شش ماه گذشته، دست کم به مدت سه ماه، هر روز ادامه داشته باشد(کرومبی و اوکلی، 1999). پژوهش های انجام شده در ایران، شیوع درد مزمن مستمر را در جمعیت عمومی بزرگسال(18 تا 65 سال) از 9 تا 21 درصد گزارش کرده اند(عسگری و همکاران، 2002؛ غفاری و همکاران، 2006). گزارش کرده است. درد مزمن اغلب در توانایی شخص برای انجام فعالیت های گوناگون زندگی تداخل ایجاد می کند. بر طبق بررسی های انجام شده توسط انجمن جهانی مطالعه درد(2003)،  بین 33 تا 50 درصد از مبتلایان به درد مزمن، برای انجام فعالیت های معمول روزانه کم توان یا ناتوان می شوند، بنابراین انجام مداخله ای برای کاهش عوارض حاصل از درد مزمن لازم و ضروری است همچنین می توان یافته های بدست آمده از این پژوهش را در اختیار روانشناسان و مشاوران قرار دارد تا برای ارتقای کیفیت زندگی و کاهش خستگی درد، استرس ادراک شده و عاطفه منفی بیماران مبتلا به درد مزمن استفاده کنند.

علاوه بر مورد ذکر شده، درمان شناختی رفتاری و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن به عنوان یک مداخله غیر فیزیکی و فاقد عوارض برای درد مزمن، توجه پژوهش‌های مختلفی را به سوی خود جلب کرده، که همگی نشان از اثر بخشی این درمان ها بر کاهش درد مزمن و یا حتی سایر نشانگان و عوارض درد مزمن را داشته‌اند. اما به دلیل نوپایی تحقیقات و نیز عدم وجود طرح درمان واحد برای درد مزمن ، پژوهشگران از روش‌ها و تکنیک‌های متفاوتی در مطالعات خویش استفاده نموده که میزان اثر بخشی درمان شناختی رفتاری(گیون[43] و همکاران، 2004؛ جلیسن[44]، ورهاگن[45] و بلیجنبرگ[46]، 2007؛ کوکبوم[47]، آبوت[48] و وانتا[49]، 2010؛ هیجانگ[50]، یونجانگ[51]، سوک[52] و یونگسوک[53]، 2011؛ وان[54] و همکاران، 2012) و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن در آنها متفاوت ذکر شده است. عدم استفاده از تکنیک‌های کارآمد این دو روش برای درمان خستگی، باعث کاهش اثر بخشی این درمان ها می‌شود. همچنین طبق جستجوی انجام شده در این پژوهش، در ایران مطالعه‌ای مبنی بر تاثیر مداخلات شناختی رفتاری و استرس زدایی مبتنی حضور ذهن انجام نشده است. در یک جمع بندی کلی می‌توان چالش‌هایی که ضرورت این پژوهش را بیان می‌کند این‌گونه نام برد: 1- تکرر کم پژوهش‌ها در زمینه اثر بخشی درمان شناختی رفتاری و استرس زدایی مبتنی

ج ) معرفی پلان ……………………………………………………………………………………………………. 4
بخش نخست : مفاهیم و مبانی حمایت کیفری از محجورین……………………………………………… 5
فصل نخست : مفاهیم مقدماتی…………………………………………………………………………………. 6
مبحث اول : حمایت کیفری………………………………………………………………………………………. 6
گفتار اول : مفهوم حمایت کیفری……………………………………………………………………………….. 6
گفتار دوم : انواع حمایت کیفری…………………………………………………………………………………. 7
بند اول : حمایت کیفری ساده……………………………………………………………………………………. 7
بند دوم : حمایت کیفری افتراقی………………………………………………………………………………… 8
بند سوم : حمایت کیفری مشدد ( تشدیدی )…………………………………………………………………. 9
گفتار سوم : پیامد های حمایت کیفری…………………………………………………………………………. 10
بند اول : پیامد های مثبت…………………………………………………………………………………………. 10
الف : بازدارندگی…………………………………………………………………………………………………… 10
1 – بازدارندگی عام……………………………………………………………………………………………….. 11
2 – بازدارندگی خاص……………………………………………………………………………………………. 11
ب : تقلیل بزهکاری……………………………………………………………………………………………….. 12
بند دوم : پیامد های منفی…………………………………………………………………………………………. 12
الف : بزهکاری……………………………………………………………………………………………………… 13
ب : بزه دیدگی……………………………………………………………………………………………………… 14
مبحث دوم : محجور ……………………………………………………………………………………………… 15
گفتار اول : مفهوم حقوقی حجر…………………………………………………………………………………. 15
گفتار دوم : اشخاص محجور …………………………………………………………………………………… 16
بند اول : اطفال …………………………………………………………………………………………………….. 16
بند دوم : مجانین……………………………………………………………………………………………………. 17
بند سوم : اشخاص غیر رشید …………………………………………………………………………………… 18
گفتار سوم : آثار مترتب بر حجر در حقوق کیفری ایران…………………………………………………… 20
بند اول: فقدان مسئولیت كیفری ………………………………………………………………………………… 20
بند دوم : حمایت کیفری………………………………………………………………………………………….. 21
فصل دوم : مبانی حمایت کیفری از محجورین ………………………………………………………….. 21
مبحث اول : مبانی نظری حمایت کیفری از محجورین ……………………………………………………. 21
گفتار اول : آسیب پذیری محجورین…………………………………………………………………………… 21
گفتار دوم : مبنای حقوق بشری…………………………………………………………………………………. 22
گفتار سوم : مبنای ارزشی…………………………………………………………………………………………. 22
گفتار چهارم : مبنای کارکردگرا………………………………………………………………………………….. 22
مبحث دوم : مبنای قانونی حمایت کیفری از محجورین ………………………………………………….. 24
گفتار اول : قوانین ملی …………………………………………………………………………………………… 24
بند اول : قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 25/9/1381……………………………………. 24
بند دوم : قوانین مجازات…………………………………………………………………………………………. 32
گفتار دوم : اسناد بین المللی…………………………………………………………………………………….. 32
بند اول : کنوانسیون حقوق کودک………………………………………………………………………………. 32
بند دوم : سایر اسناد بین المللی…………………………………………………………………………………. 38
بخش دوم : ابعاد حمایت از محجورین در قوانین کیفری ماهوی……………………………………….. 40
فصل اول : حمایت کیفری از تمامیت جسمانی محجورین …………………………………………… 40
مبحث اول : حمایت کیفری در برابر صدمات مادون نفس……………………………………………….. 40
گفتار اول : تأدیب و محافظت از اطفال……………………………………………………………………….. 40
گفتار دوم : تنبیه اطفال…………………………………………………………………………………………….. 42
گفتار سوم : جنایت بر اطراف ضد اطفال……………………………………………………………………… 44
الف : قلع دندان شیری یا دائمی طفل ………………………………………………………………………… 44
ب : قطع زبان و ازاله نطق   طفل…………………………………………………………………………………. 45
مبحث دوم : حمایت کیفری در برابر صدمات منجر به فوت ……………………………………………. 45
گفتار اول : قتل طفل توسط والدین …………………………………………………………………………… 45
بند اول : قتل طفل توسط مادر …………………………………………………………………………………. 46
الف : قتل طفل توسط مادر در حقوق ایران و فقه اسلامی………………………………………………… 46
ب : قتل طفل توسط مادر در حقوق خارجی………………………………………………………………… 52
بند دوم : قتل طفل توسط پدر…………………………………………………………………………………… 54
الف : دلایل عدم قصاص…………………………………………………………………………………………. 55
ب : میزان مجازات ……………………………………………………………………………………………….. 57
گفتار دوم : قتل طفل توسط غیر والدین………………………………………………………………………. 58
گفتار سوم : اکراه محجور به قتل………………………………………………………………………………… 58
فصل دوم : حمایت کیفری از امنیت و اخلاق محجورین …………………………………………….. 59
مبحث اول : حمایت کیفری از امنیت محجورین……………………………………………………………. 60
گفتار اول : ربودن و اختفاء اطفال………………………………………………………………………………. 60
بند اول : ربودن و اختفاء طفل تازه تولد یافته………………………………………………………………… 60
بند دوم : ربودن و اختفاء سایر اطفال………………………………………………………………………….. 61
گفتار دوم : تعرض ، مزاحمت و اهانت به اطفال در اماکن عمومی……………………………………… 61
گفتار سوم : قذف اطفال…………………………………………………………………………………………… 62
گفتار چهارم : عدم تحویل ، رها کردن و عبور دادن غیر مجاز از مرز………………………………….. 64
مبحث دوم : حمایت کیفری از اخلاق محجورین…………………………………………………………… 65
گفتار اول : حمایت در برابر تجاوزات جنسی……………………………………………………………….. 65
بند اول : حمایت در برابر تسهیل یا تشویق به فساد اخلاق و شهوت رانی…………………………… 66
بند دوم : حمایت در برابر سوء استفاده از اطفال در پورنوگرافی………………………………………… 67
بند سوم : حمایت در برابر سوء استفاده از اطفال در برابر توریسم جنسی…………………………….. 68
بند چهارم : حمایت از اطفال در برابر جرائم لواط و تقبیل……………………………………………….. 71
بند پنجم : حمایت در برابر ازدواج غیر قانونی با اطفال……………………………………………………. 73
گفتار دوم : حمایت در برابر تجاوزات غیر جنسی…………………………………………………………. 76
بند اول : بهره گیری از محجورین جهت تکدی گری …………………………………………………….. 76
بند دوم : سوء استفاده از ضعف نفس ، هوی و هوس و حوایج شخصی محجورین………………… 80
بند سوم : نقض حقوق ولادتی اطفال………………………………………………………………………….. 81
الف : عدم اعلام واقعه ولادت اطفال…………………………………………………………………………… 82
ب – عدم اخذ شناسنامه برای طفل…………………………………………………………………………….. 83
پ : اعلام خلاف واقع در مورد واقعه ولادت طفل………………………………………………………… 84
بند چهارم : حمایت از محجورین در برابر سایر جرائم……………………………………………………. 84
الف : حمایت در برابر جرائم مرتبط با بهداشت و کار…………………………………………………….. 84
ب : حمایت در برابر جرائم مرتبط با مواد مخدر……………………………………………………………. 89
پ : حمایت در برابر جرائم مرتبط با فعالیت سمعی و بصری غیر مجاز………………………………. 94
نتیجه و پیشنهاد ها ………………………………………………………………………………………………… 95
الف : نتیجه ها ……………………………………………………………………………………………………… 95

در این مطالعه در طی دوره سازش بصورت تصادفی تعداد 10 قطعه ماهی و در طی تغذیه با پروبیوتیک و پری بیوتیک هر دو هفته یکبار و از هر تکرار دو قطعه ماهی بصورت تصادفی به منظور بررسی فلور باکتریایی غالب روده ماهیان انتخاب گردیدند.  پس از 45 روز تعداد 10 قطعه ماهی از هر تیمار انتخاب و به صورت داخل صفاقی با سویه بیماری­زای Yersinia ruckeri مواجه گشتند. همچنین به منظور ارزیابی مقاومت ماهیان در برابر استرس­های محیطی، ماهیان در معرض استرس دمایی 20 و 25 درجه سانتی گراد و كمبود اكسیژن قرار گرفتند.

نتایج زیست سنجی نشان داد که، در شاخص های رشد، تیمار های 5 (پروبیوتیک 100 میلی گرم و پری بیوتیک 5/2 گرم) و 6 (پروبیوتیک 100 میلی گرم و پری بیوتیک 5 گرم) با تیمار شاهد تفاوت معنی داری را نشان دادند.

بررسی های ایمنی شناسی سرم ماهیان نشان داد که ماهیان گروه های 5 و 6  در مقایسه با گروه شاهد، فعالیت لیزوزیم، کمپلمان و میزان آنتی بادی کل بیشتری داشتند.

نتایج رویارویی با باکتری نشان داد که درصد بازماندگی در  تیمارهای  5 (پروبیوتیک 100 میلی گرم و پری بیوتیک 5/2 گرم به ازاء هر یک کیلوگرم غذا) و 6 (پروبیوتیک 100 میلی گرم و پری بیوتیک 5 گرم به ازاء هر یک کیلوگرم غذا) بیشتر بود.

همچنین ماهیان گروه های 5 و 6 که به ترتیب مقادیر (پروبیوتیک 100 میلی گرم و پری بیوتیک 5/2 گرم به ازاء هر یک کیلوگرم غذا) و (پروبیوتیک 100 میلی گرم و پری بیوتیک 5 گرم به ازاء هر یک کیلوگرم غذا) را به همراه غذا دریافت کرده بودند در مواجه با استرس های محیطی درصد مقادیر بالاتری داششتند.

یافته های حاصل از این تحقیق نشان می دهد که استفاده همزمان از پروبیوتیک باکتوسل و پری بیوتیک مانان الیگوساکارید باعث بهبود رشد و  پاسخ های ایمنی در ماهی قزل آلای رنگین کمان می گردد.

 

فصل اول

مقدمه

(Introduction)

 

مقدمه

تامین نیازهای غذایی جامعه از ضروری ترین برنامه هایی است که باید به آن پرداخته شود. رشد روز افزون جمعیت به ویژه در کشورهای جهان سوم باعث می شود فقر غذایی و بحران دست یافتن به غذا به عنوان نیاز اولیه بشر تشدید شود. از طرفی، با بهبود وضعیت بهداشتی و کاهش مرگ و میر، متوسط طول عمر در دنیا ررو به فزونی است. پرورش ماهیان، سخت پوستان، نرم تنان و جلبک ها یکی از روش های تولید غذا می باشد که به سرعت در حال توسعه است. در سال­های اخیر آبزی پروری   یكی از بخش­های موثر در تولید غذا بوده و از چندین دهه گذشته به سرعت به یك صنعت پویا و رو به رشد تبدیل شده است. ولی در كنار این رشد قابل توجه، همواره با مشكلاتی روبرو بوده كه از جمله آن می­توان به تغییرات كیفیت آب، شیوع بیماری­ها و مشكلات تغذیه­ای اشاره كرد. رشد سریع، كارایی تغذیه، عملكرد رشد و افزایش مقاومت در برابر بیماری­ها از اهداف مهم صنعت آبزی پروری محسوب می­شود. ثابت شده كه در برخی از اجزاء غذایی مورد تغذیه جانوران، فلور باكتریایی دستگاه گوارش نقش مهمی در كارآیی تغذیه و سلامتی میزبان بر عهده دارد. روش­های مختلفی در جهت تعدیل و بهینه سازی فلور باكتریایی دستگاه گوارش به منظور دستیابی به ارتقاء عملكرد رشد، قابلیت هضم بیشتر، تحریك سیستم ایمنی، بازماندگی و مقاومت در بسیاری از جانوران از جمله انسان مورد مطالعه قرار گرفته است. استفاده از آنتی بیوتیک­ها اولین گزینه پرورش دهندگان و کلنیسین­های دامپزشکی به محض مشاهده بیماری است، استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک­ها علاوه بر ایجاد سویه­های مقاوم در باکتری­های بیماری­زا مشکلات عدیده دیگری نیز