پایان نامه رشته مدیریت کشاورزی : تحلیل سطوح دانشی و بینشی کشاورزی پایدار در بین شالیکاران |
عاملی تعیینکننده در پایداری واحدهای تولیدی است. بر این اساس، به منظور ارزیابی سطح دانش و نگرش کشاورزی پایدار در میان شالیکاران غرب استان گیلان، تحقیقی به روش همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری در تحقیق شامل 18375 شالیکار در منطقه تالش در غرب استان گیلان بود. حجم نمونه به روش نمونه گیری چند مرحلهای 241 شالیکار انتخاب گردید. برای تعیین روایی از پانل متخصصان، شامل کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان استفاده گردید. به منظور بررسی معیار پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان آن برای مقیاس دانش(79/0) و برای مقیاس سنجش نگرش (76/0) محاسبه گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که سطح دانش و بینش کشاورزی پایدار در بین کشاورزان منطقه تالش در حد خوبی قرار داشت. نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای سن، مساحت کل اراضی، میزان سطح زیر کشت برنج، درآمد سالانه شالیکاری و درآمد سالانه با دانش کشاورزی رابطه مثبت و معناداری در سطح 99% وجود دارد. در حالی که بین متغیرهای تعداد افراد خانواده، سطح تحصیلات، تعداد قطعات اراضی و متوسط عملکرد برنج با دانش کشاورزی پایدار رابطه معنیداری وجود نداشت. همچنین بین متغیرهای تعداد افراد خانواده و تحصیلات با نگرش کشاورزی پایدار رابطه مثبت و معناداری در سطح 95% وجود داشت. همچنین بین متغیرهای سن، سابقه فعالیت در کشاورزی، سابقه کشت برنج، مساحت کل اراضی کشاورزی، میزان سطح زیر کشت برنج، تعداد قطعات اراضی کشاورزی، درآمد شالیکاری و درآمد سالانه با نگرش به کشاورزی پایدار در غرب استان گیلان رابطه معنیداری وجود نداشت.
کلمات کلیدی: دانش، بینش، کشاورزی پایدار، توسعه پایدار، کشاورزان شالیکار.
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
فصل اول……..1
1-1- مقدمه. 2
1-2- بیان مساله. 3
1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق. 3
1-4- اهداف تحقیق. 4
1-5- سوالات تحقیق. 3
1-6- محدوده تحقیق. 4
1-6-1- محدوده موضوعی.. 4
1-6-2- محدوده مکانی.. 4
1-6-3- محدوده زمانی.. 4
1-7- محدودیت تحقیق. 5
فصل دوم……… 6
2-1- مقدمه. 7
2-2- دانش… 8
2-2-1- تعاریف دانش… 8
2-2-2- انواع دانش… 12
2-3- نگرش… 13
2-3-1- تعریف نگرش… 13
2-3-2- اهمیت نگرش… 14
2-3-3- عناصر تشکیل دهنده و ویژگیهای نگرش… 15
2-3-4- کاربردهای نگرش… 16
2-3-5- سنجش نگرش… 17
2-4- کشاورزی پایدار. 17
2-4-1- علل پیدایش اندیشه کشاورزی پایدار. 19
2-4-2- ظهور کشاورزی پایدار. 20
2-4-3- اهداف کشاورزی پایدار. 21
2-4-4- فنآوریهای کشاورزی پایدار. 23
2-4-4-1- جنگل – زراعی.. 23
2-4-4-2- تلفیق دام و گیاه 24
2-4-4-3- مالچ.. 24
2-4-4-4- كنترل علفهای هرز. 24
2-4-4-4-1-گیاهان رقیب.. 24
2-4-4-4-2- گیاهان اللوپاتیك… 25
2-4-4-5-كنترل بیولوژیك… 25
2-4-4-6- چندكشتی.. 25
2-4-4-7- شخم. 25
2-4-4-7-1- کم خاکورزی.. 26
2-4-4-7-2- بی خاکورزی.. 26
2-4-4-8- تناوب.. 26
2-4-5- انواع نظامهای کشاورزی پایدار. 27
2-4-5-1-كشاورزی ارگانیك… 27
2-4-5-2-كشاورزی پایدار كم نهاده(LISA) 28
2-4-5-3-كشاورزی آلترناتیو. 28
2-4-5-4-كشاورزی بیودینامیك… 28
2-4-5-5-كشاورزی سنتی.. 28
2-4-5-6-كشاورزی تجاری (صنعتی) 29
2-4-6- معیارها و عناصر کشاورزی پایدار. 29
2-4-7- زمینه های دستیابی به پایداری در نظام تولید کشاورزی.. 30
2-4-8- موانع و مشکلات دستیابی به کشاورزی پایدار. 30
2-5- پیشینه تحقیق. 31
فصل سوم………….. 39
3-1- مقدمه. 40
3-2- موقعیت جغرافیایی استان گیلان. 40
3-2-1- شهرستان تالش… 40
3-3- روش تحقیق. 40
3-4-جامعه آماری.. 41
3-5- روش نمونه گیری .. 41
3-6- ابزار گردآوری داده ها 41
3-7-روایی و پایایی ابزار اندازه گیری.. 42
3-7-1- روایی(اعتبار) 42
3-7-2- پایایی.. 43
3-8- متغیرهای تحقیق. 43
3-8-1- متغیرهای مستقل. 43
3-8-1-1- ویژگیهای فردی.. 43
3-8-1-2- ویژگیهای نظام زراعی.. 43
3-8-1-3- ویژگیهای اقتصادی.. 43
3-8-2- متغیرهای وابسته. 44
3-9-فرضیه های پژوهش… 44
3-10- روشهای آماری و تجزیه و تحلیل داده ها 44
3-10-1-آمار توصیفی.. 44
3-10-2-آمار استنباطی.. 45
فصل چهارم……… 46
4-1-مقدمه. 47
4-2- یافته های توصیفی.. 47
4-2-1- ویژگیهای فردی.. 47
4-2-2- ویژگیهای نظام زراعی.. 49
4-2-3- ویژگیهای اقتصادی.. 50
4-2-4- دانش کشاورزی پایدار. 52
4-2-5- سنجش نگرش شالیکاران در زمینه کشاورزی پایدار. 54
4-3-یافته های استنباطی.. 56
4-3-1- بررسی روابط بین متغیرها 56
4-3-2- بررسی روابط بین متغیرهای پیش بین با متغیر وابسته. 58
فصل پنجم………..60
5-1- مرور کلی بر تحقیق. 61
5-1-1- خلاصه. 61
5-1-2- آمار توصیفی.. 61
5-1-3- آمار استنباطی.. 61
5-2- نتیجه گیری.. 61
5-3- بحث در مورد نتایج.. 61
5-4- پیشنهادات.. 63
5-4-1- پیشنهادات پژوهش حاضر. 63
5-4-2- پیشنهادات پژوهش آینده 63
منابع و ماخذ. 65
پرسشنامه ………73
1-1- مقدمه
پیشرفتهای کشاورزی در قرن بیستم، نمایانگر تلاش چندین نسل از کشاورزان، پژوهشگران و سیاستگذاران برای دستیابی به امنیت غذایی بوده است. نتیجهی این تلاشها موجب افزایش قابلتوجه عملکرد جهانی گیاهان زراعی و باغی شد. اما از سوی دیگر، همین پیشرفت پیامدهای نامطلوبی را از نظر بومشناختی، اجتماعی و اقتصادی به دنبال داشت که از آن جمله میتوان به فرسایش، شورشدن، اسیدی شدن و زوال کمّی و کیفی خاک، آلودگی منابع آبی به مواد شیمیایی کشاورزی، جنگلزدایی، زوال ساختارهای اجتماعی و تضعیف قدرت اقتصادی جوامع سنتی اشاره کرد. اکنون باب جدیدی از نگرانیها و چالشها در مورد امنیت غذایی جهان شکل گرفتهاست که غلبه بر آنها راهكارهایی موثرتر را میطلبد. مشكلی كه امروزه نمود یافته، نتیجهی نگرشهای كوتاه مدت و خوشبینانهی بشر در دهههای گذشته است (کامکار، 1387).
پایداری واحدهای بهره برداری کشاورزی از جمله موضوعات جدی است که در سالیان اخیر توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. بررسی میزان دانش کشاورزان در مورد کشاورزی پایدار[1] یک عامل تعیینکننده در پایداری واحدهای تولید کشاورزی میباشد. صاحبنظران بر این اعتقادند که بهره گیری از روشهای مطرح شده در کشاورزی پایدار در گرو دانش[2]، شناخت و آگاهی کشاورز از این روشها و اثرات آن بر واحد بهره برداری خود است. کشاورزی پایدار با منابع انسانی دانا به اصول و عملیات پایداری و توانا در کاربست آن نیازمند است (داودی و مقصودی، 1389).
در ایران نیز چند سالی است که موضوع کشاورزی پایدار و توسعه آن مورد توجه محافل علمی و اجرایی قرار گرفته است. با مطرح شدن مفهوم توسعه پایدار[3]، نگرشهای مثبت نسبت به این مقوله وسعت بیشتری یافته و در برنامه های توسعه مورد توجه قرار گرفته است (علیپور و همکاران، 1387). تصمیم کشاورزان به پذیرش عملیات کشاورزی پایدار متاثر از عوامل مختلفی است که یکی از این عوامل نگرش آنان میباشد. لذا، در طراحی برنامه های جدید کشاورزی – زیست محیطی، متخصصان باید در کنار سایر عوامل تاثیرگذار، به پیچیدگی نگرش کشاورزان توجه نمایند (انستروم و همکاران[4]، 2009). هدف از انجام این پژوهش بررسی دانش و بینش شالیکاران پیرامون کشاورزی پایدار میباشد.
1-2- بیان مساله
در تحقیقات پایداری صورت گرفته بر ابعاد مختلفی تاکید شده، که بیشتر به مسائل بومشناختی و شاخصهای پایداری اشاره شدهاست و کمتر به مسایلی مانند جنبه های رفتاری و علل بروز رفتارهایی که در جهت پایداری است، اشاره شده است. در این راستا ارزیابی میزان دانش بهرهبرداران از اصول پایداری و شناخت عوامل موثر بر دانش بهرهبرداران برای برنامهریزان و سیاستگذاران بهمنظور تدوین برنامه های تکمیلی در راستای توسعه منابع انسانی لازم و ضروری است (داودی و مقصودی، 1389).
ارتقاء دانش فنی کشاورزان در کنار حضور سایر عوامل و امکانات تولید موجب میگردد که آنها با بهره گیری مناسب و بجا از تکنولوژی، به یک سطح مطلوب و معقول در روند تولید، دست پیدا کنند. تنها با ایجاد تغییرات مطلوب در کشاورزان به عنوان یگانه واحدهای متفکر تولیدکننده در بخش کشاورزی میتوان انتظار داشت که در نظام تولیدات کشاورزی تغییر مناسب ایجاد گردد و این تغییری است که قادر خواهد بود نظام کشاورزی را به توسعه پایدار رهنمون سازد. مطالعات و پژوهشهای قابل توجهی در دنیا در زمینه کشاورزی پایدار صورت گرفته که هدف اکثر آنها یافتن نکاتی است که به پایداری منجر شده و یا حذف پیشنهادهایی بوده که در خلاف پایداری بوده است. اما در این مطالعات کمتر به جنبه های رفتاری کشاورزان و عوامل موثر بر بروز یا عدم بروز رفتارهایی که به پایداری منجر میشوند، توجه شده است. اینکه میزان دانش کشاورزان در زمینه کشاورزی پایدار، درچه سطحی است؟ آیا بین دانش کشاورزان در زمینه پایداری و رعایت فعالیتهای پایداری توسط آنان رابطهای وجود دارد؟ چه عواملی میتوانند بر میزان دانش کشاورزان تاثیرگذار باشند؟ این عوامل با دانش کشاورزان چه رابطهای دارند؟
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
با توجه به اهمیت تحقق و پیاده سازی کامل کشاورزی پایدار در کشور، اطلاع از ابعاد مختلف سطح دانش و بینش بهرهبرداران واحدهای شالیکاری، اساس و مبنای برنامه ریزیها و سیاستگذاریهای کلان را تشکیل می دهد. لذا با توجه آن که تا کنون تحقیق جامعی در خصوص سنجش دانش و بینش کشاورزی پایدار در بین شالیکاران غرب استان گیلان صورت نگرفته، نتایج این پژوهش می تواند برای مدیران اجرایی سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان بسیار کارساز و مفید واقع شود تا با بهره گرفتن از راهکارهای شناخته شده به تقویت سطح بینش و دانش کشاورزی پایدار شالیکاران منطقه پرداخته و در نتیجه هر چه بیشتر به اهداف کشاورزی پایدار دست یابند.
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1398-07-11] [ 01:13:00 ب.ظ ]
|