1.8.2 پیشینه تحقیق در مطالعات سکولار شدن. 21
1.8.3 پیشینه تحقیق در مطالعات کلام جدید. 24
2 فصل دوم: مبانی نظری 25
2.1 خاستگاه جامعه شناختی مفهوم نگرش به دین 26
2.2 نگرش به دین و مفهوم سکولار شدن فرد…………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… 28

2.2.1 معنای اول سکولار شدن فردی: افول دینداری و بی‌دینی 28
2.2.2 معنای دوم سکولار شدن فردی: قرائت خصوصی از دین 29
2.2.3 معنای سوم سکولار شدن فردی: قرائت این جهانی‌گرا (دنیاگرایانه) از دین…………………………………………………………………. …………………………………………………………………. 30
2.2.4 معنای چهارم سکولار شدن فردی: سکولاریسم در نگرش به دین ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 31
2.3 نگرش به دین و قلمرو اجتماعی دین در کلام جدید. 38
2.3.1 نگرش حداقلی به دین و قلمرو اجتماعی نزدیک به صفر………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. 39
2.3.2نگرش حداکثری به دین و حضور فعال دین در قلمرو اجتماعی 41
3 فصل سوم: روش شناسی 46
3.1 عملیاتی کردن متغیر «نگرش به دین» یا تشخیص ابعاد «قلمرو اجتماعی دین» و قلمرو «سکولاریسم» 47
3.1.1 اشاره‌ای به گونه‌شناسی شپرد از مواجهه دین و مدرنیته……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. 48
3.1.2 اشاره‌ای به گونه‌شناسی خسرو خاور از متغیر نگرش به دین 49
3.1.3 اشاره‌ای به تحقیق لمبرت به عنوان الگویی بسیار همسو 50
3.1.4 جمع بندی 51
3.2 پرسشنامه 52
3.2.1 آموزش و پرورش و آموزش عالی 54
3.2.2 اقتصاد 55
3.2.3 سیاست داخلی.. 56
3.2.4 سیاست خارجی.. 56
3.2.5 قضاوت… 57
3.2.6 تقنین.. 57
3.2.7 توسعه و پیشرفت 58
3.2.8 علم.. 59
3.2.9 زندگی روزمره 59
3.2.10 تعاملات اجتماعی.. 60
3.2.11 تصمیمات فردی.. 60

3.3 پایایی و اعتبار. 61
3.4 نمونه‌گیری و جامعه آماری 63
4 فصل چهارم: یافته های تحقیق 67
4.1 مشخصات کلی جامعه نمونه 67
4.2 یافته های توصیفی 69
4.2.1 آموزش و پروش و آموزش عالی.. 71
4.2.2 اقتصاد 72
4.2.3 سیاست داخلی 75
4.2.4 سیاست خارجی.. 77
4.2.5 قضاوت… 78
4.2.6 تقنین.. 80
4.2.7 توسعه و پیشرفت… 81
4.2.8 علم.. 82
4.2.9 زندگی روزمره 85
4.2.10 تعاملات اجتماعی.. 88
4.2.11 تصمیمات فردی.. 90
4.2.12 میانگین سکولاریسم در مجموع 11 بعد. 92
4.3 کدام حوزه اجتماعی بیشتر از بقیه از قلمرو دین خارج شده است؟. . 93
4.4 یافته های تبیینی 95
4.4.1 رابطه سکولاریسم و جنسیت… 96
4.4.2 رابطه سکولاریسم و رشته تحصیلی.. 97
4.4.3 رابطه سکولاریسم و میزان تحصیل در دانشگاه 98
4.4.4 رابطه سکولاریسم و سن.. 100
4.4.5 رابطه سکولاریسم و استان محل تولد و سکونت 100
4.4.6 رابطه سکولاریسم و وضعیت تأهل.. 101

4.4.7 رابطه سکولاریسم و میزان تحصیلات پدر. 102
4.4.8 رابطه سکولاریسم و دینداری.. 102
4.4.9 رابطه سکولاریسم و دینداری والدین.. 103
4.5 سنخ‌شناسی دانشجویان 105
5 فصل پنجم: جمع‌بندی و نتیجه‌گیری 111
منابع. 118


فهرست نمودارها
نمودار ‏1‑1: جایگاه تحقیق در هندسه مطالعات دین پژوهی و جامعه شناسی دین.. 4
نمودار ‏4‑1: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالی.. 71
نمودار ‏4‑2: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه اقتصاد. 73
نمودار ‏4‑3: مقایسه نتایج دو گویه 18 (ربا) و 19 (عدم دخالت دین در اقتصاد) 74
نمودار ‏4‑4 عدم همسویی پاسخ داده شده به گویه های اقتصادی 18 و 19. 74
نمودار ‏4‑5: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه سیاست داخلی.. 76
نمودار ‏4‑6: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه سیاست خارجی.. 77
نمودار ‏4‑7: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه قضاوت… 79
نمودار ‏4‑8: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه تقنین.. 80
نمودار ‏4‑9: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه توسعه و پیشرفت… 82
نمودار ‏4‑10: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه علم.. 83
نمودار ‏4‑11: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه علم به تقکیک علوم طبیعی و انسانی.. 84
نمودار ‏4‑12: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه زندگی روزمره 86
نمودار ‏4‑13: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه های نجاست/ شرب خمر/ حجاب… 87
نمودار ‏4‑14: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه تعاملات اجتماعی.. 88
نمودار ‏4‑15: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه تعاملات   اجتماعی به تفکیک گویه ها 89
نمودار ‏4‑16: جهتگیری کلی در حوزه تصمیمات فردی.. 91
نمودار ‏4‑17: جهتگیری کلی دانشگاه در میانگین 11 حوزه 92
نمودار ‏4‑18: سکولاریسم بر حسب جنسیت… 97
نمودار ‏4‑19: سکولاریسم بر حسب رشته تحصیلی.. 98
نمودار ‏4‑20: سکولاریسم بر حسب میزان تحصیل در دانشگاه 99
نمودار ‏4‑21: سکولاریسم بر حسب سن.. 100
نمودار ‏4‑22: سکولاریسم بر حسب محل تولد. 100
نمودار ‏4‑23: سکولاریسم بر حسب محل سکونت… 101
نمودار ‏4‑24: سکولاریسم بر حسب وضع تأهل.. 101
نمودار ‏4‑25: سکولاریسم بر حسب میزان تحصیلات پدر. 102
نمودار ‏4‑26: سکولاریسم بر حسب دینداری.. 103

نمودار ‏4‑27: سکولاریسم بر حسب دینداری اظهار شده 103
نمودار ‏4‑28: بررسی روند سکولاریسم با در نظر گرفتن همزمان دینداری شخص و والدین.. 104
نمودار ‏4‑29: سکولاریسم بر حسب نگاه به غرب… 107
نمودار ‏4‑30: سکولاریسم بر حسب دینداری.. 108
نمودار ‏4‑31: سکولاریسم بر حسب موضع نسبت به نظام. 109
نمودار ‏4‑32: توزیع فراوانی جامعه آماری در سنخهای مختلف…. 110
نمودار ‏5‑1:موضوعات مشخصاً دینی بر اساس پاسخهای سکولار دریافت شده 113



فهرست جداول
جدول ‏2‑1: معانی مختلف مفهوم سکولار شدن فردی.. 37
جدول ‏3‑1: تأمین پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرومباخ.. 61
جدول ‏3‑2: تأمین اعتبار با استفاده از ضریب اعتبار سازه ای KMO.. 62
جدول ‏3‑3: توزیع جمعیت دانشجوین دانشگاه در شریف در دو طبقه جنیست ومیزان تحصیلات… 64
جدول ‏3‑4: تعداد پرسشنامه های مورد نیاز در هر طبقه. 65
جدول ‏4‑1:توزیع جسنیتی جامعه نمونه. 67
جدول ‏4‑2: توزیع کلی جامعه نمونه بر اساس طبقات جنسیتی و تحصیلی.. 68
جدول ‏4‑3: توزیع جمعیتی جامعه نمونه بر حسب رشته. 69
جدول ‏4‑4: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالی.. 71
جدول ‏4‑5: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه آموزش و پرورش… 72
جدول ‏4‑6: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه اقتصاد. 72
جدول ‏4‑7: برآیند نظرات درباره حضور دین در حوزه اقتصاد. 73
جدول ‏4‑8: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه سیاست داخلی.. 75
جدول ‏4‑9: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه سیاست داخلی.. 76
جدول ‏4‑10: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه سیاست خارجی.. 77
جدول ‏4‑11: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه سیاست خارجی.. 78
جدول ‏4‑12: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه قضاوت… 78
جدول ‏4‑13: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه قضاوت… 79
جدول ‏4‑14: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه تقنین.. 80
جدول ‏4‑15: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه تقنین.. 81
جدول ‏4‑16: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه توسعه و پیشرفت… 81
جدول ‏4‑17: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه توسعه و پیشرفت… 82
جدول ‏4‑18: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه علم.. 83
جدول ‏4‑19: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه علم.. 84
جدول ‏4‑20: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه زندگی روزمره 85
جدول ‏4‑21: برآیند نظرات درباره حضور دین در زندگی روزمره 86
جدول ‏4‑22: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه تعاملات اجتماعی.. 88

جدول ‏4‑23: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه تعاملات اجتماعی.. 89
جدول ‏4‑24: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه تصمیمات فردی.. 90
جدول ‏4‑25: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه تصمیمات فردی.. 91
جدول ‏4‑26: برآیند نظرات درباره حضور دین در جامعه (مجموع 11 حوزه) 92
جدول ‏4‑27: شمای کلی گویه ها و حوزه های اجتماعی بر اساس پاسخهای سکولار. 93
جدول ‏4‑28: همبستگی درونی گویه ها و تشخیص عاملها از طریق آزمون تحلیل عاملی.. 106