دهه عمر جمهوری اسلامی ایران همواره با مسائل فرهنگی و اجتماعی دیگری گره خورده و مورد سؤال واقع شده است.
علاوه بر آن یکی از مبادی ورود و مداخله دولت‌ها از گذشته در زمینه نحوه پوشش افراد جامعه بوده است و نقش برنامه‌ها و سیاست‌های حاکمیت در این زمینه غیرقابل انکار است. در سده‌ی اخیر موضوع پوشش همواره مورد توجه جوامع اسلامی، اندیشمندان و رهبران فرهنگی و دولت‌ها بوده است. از آغاز نظام جمهوری اسلامی ایران، پوشش همواره یکی از مسائل مهم فرهنگی و اجتماعی جامعه بوده و مورد توجه صاحبنظران، کارشناسان و مسئولان دستگاه‌های فرهنگی جامعه قرار گرفته است. در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی طرح‌ها و برنامه‌های مختلفی از سوی نهادها و سازمان‌های مختلف در جهت فرهنگ‌سازی در این زمینه، تدوین و تصویب شده است. بر این اساس، بررسی سیر تحول مداخلات حاکمیت در این زمینه نقش بسزایی در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات فرا روی سیاستگذاران در این حوزه خواهد داشت.
بر این اساس تحقیق پیش رو سعی کرده است تا سیاستگذاری فرهنگی پوشش در جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی قرار دهد. برای رسیدن به این مقصود با بررسی رابطه پوشش و فرهنگ، مبانی مداخله حکومت در حوزه فرهنگ مورد بحث قرار گرفته و در ادامه مبانی دخالت حکومت در پوشش و نیز نحوه و چگونگی مداخله حکومت در زمینه پوشش بررسی شده است. در انتها نیز سیر تحول سیاست‌ها و مداخلات نظام جمهوری اسلامی ایران در طول سه دهه و نتیجه گیری از مباحث مطرح شده است.
کلمات کلیدی: پوشش، حجاب، سیاستگذاری فرهنگی، سیاستگذاری در جمهوری اسلامی ایران.

فهرست مطالب
فصل اول: کلیات. 1
1-1- مسئله تحقیق. 2
1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق. 3
1-3- سابقه تحقیق. 4
1-4- سؤالات تحقیق. 5
1-5- روش تحقیق. 6
1-6- اهداف تحقیق. 6
1-7- سازمان تحقیق. 6
1-8- مشکلات و موانع تحقیق. 7
فصل دوم: پوشش و فرهنگ. 9
مقدمه. 10
2-1- فرهنگ. 11
1-1-2- ضرورت تعریف فرهنگ. 11
2-1-2- درآمدی بر مفهوم فرهنگ. 12
3-1-2- تعریف فرهنگ. 13
4-1-2- تقسیم‌بندی انواع تعاریف از فرهنگ. 15
1-4-1-2- تعاریف توصیفی. 15
2-4-1-2- تعاریف تاریخی. 15
3-4-1-2- تعاریف هنجاری. 16
4-4-1-2- تعاریف روانشناختی. 16
5-4-1-2- تعاریف تکوینی. 17
6-4-1-2- نتیجه‌گیری. 17
5-1-2- عناصر و مؤلفه‌های درونی نظام فرهنگ. 18
2-2- پوشش:. 23
1-2-2- مفهوم پوشش. 23
2-2-2- ریشه‌های پوشش. 24
3-2-2- عوامل مؤثر بر الگوی پوشش در جامعه. 27
4-2-2- پوشش و فرهنگ. 28
1-4-2-2- پوشش نماد فرهنگ. 29
2-4-2-2- پوشش و هویت و منزلت اجتماعی. 30
5-2-2- پوشش در فرهنگ اسلامی. 33
فصل سوم: دولت و فرهنگ. 38
مقدمه. 39
1-3- دولت و فرهنگ(سیاستگذاری در حوزه فرهنگ). 40
1-1-3- سیاستگذاری عمومی و توسعه فرهنگی. 40
2-1-3- سیاستگذاری فرهنگی. 44
3-1-3- رویکردهای نظری درباره سیاست‌پذیری فرهنگ. 49
1-3-1-3- دیدگاه فرهنگ آزاد. 49
2-3-1-3- دیدگاه کنترل فرهنگی. 50
3-3-1-3- نقد و نتیجه. 52
4-1-3- ضرورت برنامه‌ریزی فرهنگی.

56
5-1-3- دلایل دخالت و سیاستگذاری در فرهنگ. 58
1-5-1-3- وظیفه دولت اسلامی در مبارزه با هرج و مرج و فساد فرهنگی و زمینه‌سازی در جهت کمال جامعه:. 60
2-5-1-3- ضرورت وجود مرکز واحد در مقابله با تهاجم فرهنگی: 60
3-5-1-3- ضرورت ملت‌سازی یا ایجاد هویت ملی:. 61
4-5-1-3- ضرورت نظم‌دهی به تغییرات فرهنگی:. 62
5-5-1-3- تضمین آزادی بیان، مشارکت و تمرکززدایی فرهنگی: 63
6-5-1-3- ضرورت آموزش فرهنگ:. 63
7-5-1-3- تأثیر سیاستگذاری فرهنگی بر سایر زمینه‌ها:. 63
8-5-1-3- افزایش رفاه و گسترش فعالیت‌های فرهنگی و تفریحی 64
6-1-3- سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی در ایران. 64
2-3- دولت و پوشش(سیاستگذاری در حوزه پوشش). 67
1-2-3- حق و حکم. 68
1-1-2-3- حق و ویژگی‌های آن. 68
2-1-2-3- حکم و ویژگی‌های آن. 69
3-1-2-3- حق یا حکم بودن حجاب. 69
2-2-3- حجاب از منظر حقوق و حوزه عمومی و خصوصی. 70
1-2-2-3- حوزه خصوصی. 70
2-2-2-3- نسبت حکومت با حوزه خصوصی و شخصی. 73
3-2-2-3- حجاب: خصوصی یا عمومی. 74
4-2-2-3- تزاحم حقوق در مسئله حجاب. 75
3-2-3- حجاب از منظر احکام اسلامی. 77
1-3-2-3- توجیه فردی بودن حجاب. 78
2-3-2-3- توجیه اجتماعی بودن حجاب. 79
3-3-2-3- نسبت حکومت با احکام. 82
4-2-3- تعامل رویکرد کیفری با سیاست‌های غیرکیفری در حوزه پوشش 84
فصل چهارم: سیاستگذاری پوشش در. 88
جمهوری اسلامی ایران. 88
مقدمه. 89
2-4- پوشش در قوانین و سیاست‌های پیش از انقلاب. 89
1-2-4- پهلوی اول. 90
2-2-4- پهلوی دوم. 94
3-4- سیاستگذاری پوشش پس از پیروزی انقلاب اسلامی. 96
1-3-4- دهه اول (سال‌های 57 تا 68). 96
1-1-3-4- بخشنامه‌ها و اطلاعیه‌های سازمان‌های قضایی و اجرایی 101
2-1-3-4- قوانین مجلس. 106
1-2-1-3-4- قانون بازسازی نیروی انسانی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت. 106
2-2-1-3-4- لایحه امر به معروف و نهی از منکر. 106
3-2-1-3-4- قوانین رسیدگی به تخلفات اداری(مصوب 1362، 1365، 1371، 1372). 107
4-2-1-3-4- ماده 102 قانون مجازات اسلامی. 107
5-2-1-3-4- قانون مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی كشور. 108
‌6-2-1-3-4- قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباسهایی كه استفاده از آنها در ملاء عام خلاف شرع است و یا‌عفت عمومی را جریحه‌دار می‌كند.. 108
3-1-3-4- مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی. 109
‌1-3-1-3-4- آیین‌نامه انضباطی دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی. 109
2-3-1-3-4- آئین‌نامه‌ حفظ‌ حدود و آداب‌ اسلامی‌ در دانشگاه‌ها و مؤسسات‌ آموزش‌ عالی‌. 110
2-3-4- دهه دوم (سال‌های 1368 تا 1378). 110
1-2-3-4- چند بخشنامه‌های از قوه قضائیه. 111
2-2-3-4- دولت. 112
1-2-2-3-4- آیین‌نامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباس‌هایی که استفاده از آنها در ملاء عام خلاف شرع است و یا عفت عمومی را جریحه‌دار می‌کند.. 112
2-2-2-3-4- مصوبات کمیسیون سیاستگذاری در امور اجرایی مبارزه فرهنگی با مظاهر فساد. 113
3-2-3-4- مصوبات مجلس. 117
1-3-2-3-4- قوانین رسیدگی به تخلفات اداری. 117
2-3-2-3-4- كتاب پنجم قانون مجازات اسلامی. 117
4-2-3-4- شورای عالی انقلاب فرهنگی. 118
1-4-2-3-4- ‌آیین‌نامه انضباطی دانشجویان جمهوری اسلامی 118
2-4-2-3-4- اصول، مبانی و روش‌های اجرایی گسترش فرهنگ عفاف 119
3-3-4- دهه سوم (سال‌های 78 تا 88). 121
1-3-3-4 دولت. 121
1-1-3-3-4- آیین‌نامه اجرایی مدارس. 121
2-3-3-4- مجلس. 121
1-2-3-3-4- قانون ساماندهی مد و لباس. 121
3-3-3-4- شورای عالی انقلاب فرهنگی. 122
1-3-3-3-4- سیاست‌های مقابله با تهاجم فرهنگی. 122
2-3-3-3-4- سیاست‌های فرهنگی تبلیغی روز زن. 123
3-3-3-3-4- سیاست‌های فعالیت‌های بین‌المللی زنان. 124
4-3-3-3-4- منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در جمهوری اسلامی ایران 124
5-3-3-3-4- شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی. 125
6-3-3-3-4- راهبردها و راهکارهای گسترش فرهنگ عفاف. 125
7-3-3-3-4- سیاست‌های ارتقاء مشارکت زنان در آموزش عالی 126
8-3-3-3-4- راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب 126
4-3-4- سیاستگذاری پوشش در صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 127
1-4-3-4- راهبردها و اهداف کلان. 127
2-4-3-4- سیاست‌ها و راهکارها. 133
3-4-3-4- وظایف. 135
1-3-4-3-4- صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. 136
2-3-4-3-4- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 140