دانلود یک نمونه فایل پایان نامه ارشد رشته مدیریت

در ادوار نخستین، چنانچه از سخنان هرودوت بر می آید ملت ایران از شبانان پرطاقت که در کشورهای سخت و کوهستانی زندگی می کردند، مرکب بوده است. به گفته ی او ایرانیان از پنج تا بیست سالگی به پسران خود اسب سواری، تیراندازی و راستگویی می آموخته اند. بدیهی است که در چنین جامعه‏ای که هنوز به مرحله شهر نشینی درنیآمده و به اقتصاد شهری نائل نشده، فراغت به مفهومی که مقبول ما افتاده است مطرح نمی شود و اگر اوقات فراغت، آزادی از کارهای صعب و گران شبانه روزی باقی می‌ماند به همان ورزش های توان آزمایی که افراد را بیشتر آماده پیکار و مشغله‏های جدی زندگی می کند مانند کشتی، چوگان بازی، زوبین اندازی و شکار صرف می شود. رونق روز افزون شهر نشینی در دوران اشکانیان و ساسانیان ،بی شبهه صور تازه‏ای از سرگرمی های اوقات فراغت را درجامعه ایران به میان آورد. از رسالات کهن، اطلاعاتی نیز درباره جشن های ملی و مذهبی به دست آمده که بی شک عامه ی مردم در آنها مشارکت می جسته اند. نظیر جشن نوروز، مهرگان، سده، بهمنگان، نیرگان، آذرگان، سیر سور و جشن‌های دیگری به همین قیاس که اکثر در توده خلق محبوبیت داشته، و در مواردی نیز با تشریفات خاص نزد بزرگان و در دربار شهریاران برپا می شده است.(زارع ،1391)
اطلاعات محدودی که در زمینۀ اوقات فراغت ایرانیان پیش از اسلام وجود دارد، حاکی از آن است که در ایران باستان نیز همانند بسیاری از تمدن های کهن، اوقات فراغت مختص طبقۀ اشراف بود وطبقات عادی جامعه فرصت بسیار کمی برای استراحت، دید وبازدید،گفت وشنود، شرکت درمراسم وجشن های ملی ومذهبی داشتند وزمانی که از کارهای سخت وگاه شبانه روزی فارغ می شدند، به کارهای رزمی می‌پرداختند تاتوان خود را برای مقابله بامشغله های سخت زندگی افزایش دهند.کشتی های بومی ومحلی که درهر گوشه ای به صورتی خاص انجام می شد،چوگان، زوبین اندازی وشکارحیوانات از جمله فعالیت هایی بودکه مردم به آنها می پرداختند.(جلالی فراهانی،1390)
بررسی سابقه نظام تحقیق در قلمرو جامعه شناسی اوقات فراغت در ایران به اواسط دهه 1340 یعنی مدتی بعد از شروع کار تلویزیون و گسترش سایر وسایل ارتباط جمعی برمی گردد. بیشتر این تحقیقات در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی وابسته به دانشگاه تهران انجام پذیرفت. معمولاً تحقیقات و پژوهش هایی که در ارتباط با موضوع فوق طرح شده، بیشتر در نحوه ی گذران اوقات فراغت طبقات و گروه های خاص (دانش آموزان، دانشجویان، کارمندان) بوده که به عنوان پایان نامه دانشگاهی و بعضی در قالب طرح های کاربردی نهادها و سازمان های سفارش دهنده، انجام گردیده که هر یک در جای خود با اهمیت و قابل استفاده می باشند.(محمد رضایی، 1380)

2-6- ویژگی‌های اوقات فراغت در عصر حاضر
تحولات و دگرگونی های سریع صنعتی، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی زیادی داشته است، از جمله در کم و کیف گذران اوقات فراغت. بطور مثال مکانیزه شدن صنایع و ایجاد امکانات رفاهی و نظایر آن موجب تغییر در سبک زندگی مردم و در نتیجه در اوقات فراغت آنها شد. از مشخصات اساسی فراغت در جهان کنونی می توان به چند مورد اشاره کرد:
عمومی شدن اوقات فراغت صرفاً به طبقات ممتاز اقتصادی اختصاص ندارد بلکه همه قشرها را در بر می‌گیرد.
رسمی شدن اوقات فراغت، در گذشته وقت آزاد افراد به همنشینی و محاوره با خویشان می‌گذشت. با پیشرفت جوامع و پراکندگی وظایف خانواده، گذران این ایام به تدریج جنبه رسمی و در مواردی تجارتی پیدا کرد و جزووظایف موسسات خاص در آمد.

کاربرد وسایل الکترونیکی: گسترش روز افزون وسایل الکترونیکی چون رادیو، تلویزیون و مانند آن سهمی بزرگ در گذران اوقات فراغت ایفا می کند.
جدایی اوقات فراغت از کار، این مسئله حیات فردی و اجتماعی را تا آن جا تحت تأثیر قرار داده است که منجر به ظهور مبحثی تحت عنوان جامعه شناسی اوقات فراغت شده است.
ویژگی هایی که برشمردیم در جوامع صنعتی مصداق دارد. در جوامع سنتی به دلیل نوع کار و سبک زندگی، اوقات فراغت تعریف مشخصی ندارد. به این معنی که گاهی کار و فعالیت نیز تفریح تلقی می شود و در واقع مرز بین کار و تفریح مشخص نیست. در جامعه ما نیز اوقات فراغت معنای اصلی خود را نیافته است و یکی از دلایل این امر موقعیت در حال گذار آن است، به طوری که هنوز بسیاری از مفاهیم و ویژگی های جامعه سنتی را حفظ کرده است این در حالی است که در جوامع صنعتی اوقات فراغت تعریف مشخصی دارد و افراد برای آن برنامه ریزی می کنند تا جایی که بخشی از درآمد خود را به آن اختصاص می دهند. در بعد اجتماعی نیز برنامه ها و امکانات به گونه ای است که همه افراد از کم درآمدترین تا پر در آمد ترین آنها قادرند از امکانات متنوع و مختلفی که در جامعه ایجاد شده بهرمند شوند. بنابراین با توجه به عدم تطابق و هماهنگی نیازها و خواست های کودکان و به ویژه نوجوانان و جوانان امروز با ساختار سنتی گذران اوقات فراغت، و شناوری و عدم تناسب ساز و کارهای سازمان یافته در بدنه نظام فرهنگی با آنها، جوابگویی به نیازهای جوانان در بستری غیر نهادی و غیر رسمی مانند گروه های دوستی انجام می شود. در این شرایط به علت عدم کنترل و نظارت بر این تشکل های صمیمانه و توانایی این گروه ها در هنجار آفرینی و اجبار بر هم رنگی که با روابط گرم نیز همراه است، تداوم آن نگران کننده بوده، می تواند به اخلال در نظم اجتماعی بینجامد. (هاشمیان،1382).

2-7- تقسیم بندی گذران اوقات فراغت
اوقات فراغت می توانددر هرساعتی ازشبانه روزباشد.هر انسان معمولاًدارای زمان فراغتی است که متناسب باشغل وسن وجنس او میزانش متفاوت است.باتوجه به تحقیقات انجام شده، اوقات فراغت رامی توان براساس فاکتورهای زیر تقسیم بندی نمود:
الف.مکان گذران اوقات فراغت که خود شامل دوبخش است.
1-گذران اوقات فراغت درمنزل که به دیدن برنامه های تلویزیونی،گوش دادن به رادیو، مطالعه سپری می شود.
2-گذران اوقات فراغت درخارج ازمنزل که شامل طیف وسیعی از فعالیت ها مانندورزش کردن، رفتن به سینما، اماکن دیدنی می باشد.
ب.زمان اوقات فراغت که شامل:
1-اوقات فراغت لحظه ای:مانندزمانی که فرد پشت چراغ قرمز می ایستد.
2-اوقات فراغت ساعتی:مابین دوزمان انجام کار.
3-اوقات فراغت روزانه:پس از انجام کار روزانه که معمولی ترین اوقات فراغت است.
4-اوقات فراغت هفتگی :در پایان هفته هستند که یک یا دو روز می تواند باشد.
5-اوقات فراغت سالیانه:در پایان یا ابتدای سال در فصل خاص مانندتعطیلات نوروزی وتابستان.
ج.تقسیم بندی اوقات فراغت بر اساس سن افراد جامعه.
1-اوقات فراغت ویژه کودکان قبل از ورود به دبستان.
2- اوقات فراغت ویژه کودکان ونوجوانان بعد از ورود به دبستان.
3-اوقات فراغت ویژه جوانان.
4-اوقات فراغت ویژه میانسالان.