1-1)مقدمه. 1

1-2)بیان مسئله. 2

1-3)اهمیت و ارزش تحقیق.. 6

1-4)اهداف تحقیق: 7

1-5)فرضیه‏های تحقیق: 7

1-5-1)فرضیه اصلی.. 7

1-5-2)فرضیات فرعی.. 8

1-6)تعریف واژه ها 8

فصل دوم. 11

2-1) مقدمه. 12

2-2)مبانی نظری پژوهش.. 13

2-2-1)دانش.. 13

2-2-2)طبقه بندی و ابعاد دانش.. 14

2-2-2-1)دانش اختصاصی، دانش شخصی، دانش عمومی و دانش عرفی.. 14

2-2-2-2)دانش واقعی، مفهومی، انتظاری و روش شناختی.. 15

2-2-2-3)دانش محوری، دانش پیشرفته و دانش نوآوری.. 15

2-2-2-4)دانش انسانی، اجتماعی و ساختاری.. 16

2-2-3)مدیریت دانش.. 17

2-2-4)سیر تکامل و توسعه مدیریت دانش و چشم اندازها 19

2-2-5)مکاتب مدیریت دانش.. 23

2-2-6)چرخه های مدیریت دانش.. 24

2-2-6-1)چرخه مدیریت دانش ویگ… 25

2-2-6-2)چرخه مدیریت دانش مه یر و زاک.. 30

2-2-6-3)چرخه مدیریت دانش بیوکویتز و ویلیامز. 31

2-2-6-4)چرخه مدیریت دانش یکپارچه دالکر. 34

2-2-6-5)فرایندهای مدیریت دانش بس.. 35

2-2-7)مدلهای مدیریت دانش.. 41

2-2-7-1)مدل ایجاد و کاربرد دانش ویگ… 42

2-2-7-2)مدل مارپیچی دانش نوناکا و تاکچی.. 46

2-2-8)پیشگامان مدیریت دانش.. 49

2-2-8-1)داونپورت و پروساک.. 49

2-2-8-2)دراکر. 50

2-2-8-3)نوناکا و تاکه اوچی.. 50

2-2-9)دلایل اهمیت مدیریت دانش.. 51

2-2-10)سرمایه. 54

2-2-11)اشکال سرمایه. 55

2-2-12)سرمایه  اجتماعی.. 56

2-2-13)تعاریف سرمایه اجتماعی.. 57

2-2-14)مفهوم سرمایه اجتماعی.. 60

2-2-15)اهمیت سرمایه اجتماعی.. 62

2-2-16)تاریخچه سرمایه اجتماعی.. 63

2-2-17)سیر تاریخی مفهوم سرمایه اجتماعی.. 65

2-2-18)تئوری پردازان معروف سرمایه اجتماعی.. 67

2-2-18-1)فوکویاما 67

2-2-18-2)بوردیو. 70

2-2-18-3)کلمن. 73

2-2-18-4)رابرت پاتنام. 78

2-2-19)مقایسه نظرات بوردیو، کلمن و پاتنام. 81

 

2-2-20)سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی.. 84

2-2-21)سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و یادگیری سازمانی.. 86

2-2-22) ابعاد سرمایه اجتماعی.. 87

2-2-23)سطوح سرمایه اجتماعی.. 90

2-3)پیشینه تحقیق.. 91

2-3-1)پژوهش های داخلی.. 91

2-3-2)پژوهش های خارجی.. 95

2-4)جمع بندی.. 98

2-5)بررسی محیط پژوهش.. 100

فصل سوم. 101

3-1) مقدمه. 102

3-2) روش تحقیق.. 102

3-3) جامعه‌ی آماری.. 102

3-4) نمونه آماری.. 103

3-5) ابزار جمع‌آوری داده‌های تحقیق.. 104

3-5-1) پرسشنامه. 105

3-5-1-1) شرح پرسشنامه. 105

3-5-1-2) دسته بندی سوالات پرسشنامه. 105

3-5-1-3) تعیین روایی پرسشنامه. 106

فصل پنجم. 106

3-5-1-4) پایایی پرسشنامه. 106

3-6) روش تجزیه تحلیل داده ها 107

فصل چهارم. 109

تجزیه و تحلیل داده ها 109

4-2) ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان و جامعه آماری.. 111

4-2-1) وضعیت پاسخ دهندگان از نظر جنسیت.. 111

4-2-3) وضعیت پاسخ دهندگان از نظر میزان تحصیلات.. 112

فصل پنجم. 131

نتیجه گیری و پیشنهادات.. 131

5-1) مقدمه. 132

5-2) مروری بر مساله و نتیجه گیری پژوهش.. 133

5-3) محدودیت های تحقیق.. 138

5-4) پیشنهادات.. 138

5-5) پیشنهادات برای تحقیقات آتی.. 139

پیوست ها 140

منابع و مأخذ. 143

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 2-1) فرایندها و ساز وکارهای مدیریت دانش…………………………………………………………………………….40

جدول 2-2) مدل مدیریت دانش ویگ- سطوح درونی سازی…………………………………………………………………….43

جدول2-3) ماتریس مدیریت دانش……………………………………………………………………………………………….45

جدول 2-4)تعاریف مختلف از سرمایه اجتماعی براساس هدف و سطح تحلیل…………………………………………………..83

جدول 2-5)ابعاد سرمایه اجتماعی سازمانی……………………………………………………………………………………..90

جدول 3-1) حجم جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………103

جدول3-2) دسته بندی سوالات پرسشنامه……………………………………………………………………………………..105

جدول 3-3) تفکیک آلفای کرونباخ برای هر پرسشنامه……………………………………………………………………….107

جدول 4-1) ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان………………………………………………………………………111

جدول 4-2. شاخص­های مرکزی، پراکندگی و توزیع متغیرهای مورد بررسی در پژوهش…………………………………..114

جدول 4-3. آزمون كولموگروف اسمیرنوف متغیرهای پژوهش……………………………………………………………..118

جدول4-4. نحوه داوری میزان عددی ضریب  همبستگی……………………………………………………………………120

جدول 4-5. ضریب همبستگی بین «اعتماد» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن……………………………………………..121

جدول 4-6. ضریب همبستگی بین «شبکه ها» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن……………………………………………122
جدول 4-7. ضریب همبستگی بین «همکاری» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن…………………………………………123

جدول 4-8. ضریب همبستگی بین «روابط» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن……………………………………………..124

جدول 4-9. ضریب همبستگی بین «ارزش ها» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن………………………………………….125

جدول 4-10. ضریب همبستگی بین «فهم متقابل» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن……………………………………….126

جدول 4-11. ضریب همبستگی بین «تعهد» و شاخص مدیریت دانش و ابعاد آن……………………………………………..127

جدول 4-12. ضریب همبستگی بین «مدیریت دانش» و «سرمای اجتماعی درون سازمانی»………………………………..128

جدول 4-13. میزان تغییردر توانایی پیشگویی مدل با ورود هر یک از متغیرهای مستقل………………………………….129

جدول 4-14. برآورد ضرایب رگرسیونی و آزمون معناداری ضرایب…………………………………………………….130

 

فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار 4-1) توزیع پاسخگویان بر اساس جنسیت……………………………………………………………………………..112

نمودار 4-2) وضعیت پاسخ دهندگان بر اساس سن……………………………………………………………………………112

نمودار 4-3) وضعیت پاسخ دهندگان از نظر تحصیلات………………………………………………………………………113

نمودار 4-4) وضعیت پاسخ دهندگان از نظر میزان سابقه کار……………………………………………………………….113

 

 

فهرست اشکال
عنوان                                                                                                         صفحه

شکل 2-1) مراحل توسعه مدیریت دانش (دالکر، 2005؛ به نقل از قلیچ لی، 1388)………………………………………….22

شکل 2-2) خلاصه فعالیتهای کلیدی چرخه مدیریت دانش (ویگ، 1993)…………………………………………………….29

شکل 2-3)چرخه مدیریت دانش یکپارچه دالکر (دالکر، 2005)………………………………………………………………35

شکل 2-4)مدل مدیریت دانش نوناکا و تاکچی (1995)………………………………………………………………………..47

شکل 2-5)عوامل مؤثر در استقرار مدیریت دانش (انصاری و شائمی، 1385)………………………………………………53

شکل 2-6) سطوح سرمایه اجتماعی (اقتباس از صالحی و کاوسی، 1387)………………………………………………….91

شکل 2-7)مدل نظری پژوهش……………………………………………………………………………………………….98

 

 

چکیده:

بررسی رابطه ی مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی در آموزش و پرورش از دیدگاه معلمان دوره متوسطه نظری استان هرمزگان

 به منظور شناسایی ارتباط بین سرمایه اجتماعی با مدیریت دانش در آموزش و پرورش استان هرمزگان  پژوهشی به روش  کاربردی از نظر هدف، و از نظر گردآوری داده ها از نوع توصیفی-پیمایشی انجام شد. جامعه ی آماری پژوهش،  مدیران و كارشناسان خبره آموزش و پرورش استان هرمزگان به تعداد 4239 نفر بود.  که  برای تعیین نمونه از فرمول کوکران و 251  نفر از آنها به طور تصادفی انتخاب شد. برای گرداوری داده ها از پرسشنامه مدیریت دانش و پرسشنامه سرمایه اجتماعی استفاده شده است. پایایی پرسشنامه ها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 909/0 و 912/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از  آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف ،رگرسیون، ضریب پیرسون، استفاده شد. نتایج بدست آمده از داده های گردآوری شده نشان می دهد که ابعاد سرمایه اجتماعی به شرح زیر با مدیریت دانش در آموزش و پرورش در استان هرمزگان رابطه دارد.

در فرضیه اول ادعا شده بود که بین اعتماد و مدیریت دانش  رابطه ی معناداری وجوددارد، تجزیه تحلیل آماری بین این دو نشان می دهد که این فرضیه مورد قبول قرار می گیرد ،در فرضیه دوم ادعا شده بود که بین شبکه ها و مدیریت دانش رابطه ی معناداری وجود دارد، تجزیه تحلیل آماری نشان می دهد که این فرضیه نیز تایید می شود، در فرضیه سوم ادعا شده بود که بین همکاری و مدیریت دانش رابطه ی معناداری وجود دارد که تجزیه تحلیل آماری نشان می دهد که این فرضیه نیز مورد تایید قرار گرفته است، در فرضیه چهارم ادعا شده بود که بین روابط و مدیریت دانش رابطه ی معناداری وجود دارد که تجزیه تحلیل آماری نشان می دهد که این فرضیه درست است در فرضیه پنجم ادعا شده بود که بین ارزش ها و مدیریت دانش رابطه ی معناداری وجود دارد که تجزیه تحلیل آماری نشان می دهد که این فرضیه درست است، در فرضیه ششم ادعا شده بود که بین فهم متقابل و مدیریت دانش رابطه ی معناداری دارد که تجزیه تحلیل آماری نشان می دهد که این فرضیه درست است، در فرضیه هفتم ادعا شده بود که بین تعهد و مدیریت دانش رابطه معناداری وجود دارد که این فرضیه درست است.

واژگان کلیدی: سرمایه اجتماعی، مدیریت دانش،استان هرمزگان.

 

 

1-1)مقدمه

امروزه دانش به عنوان یک منبع ارزشمند و استراتژیک و یک دارایی مطرح است و ارائه محصولات و خدمات با کیفیت مناسب و اقتصادی بدون مدیریت و استفاده صحیح از این منبع ارزشمند، امری سخت و گاه غیر ممکن است. بنابراین مدیریت دانش فرایند ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و کاربرد دانش است و این پنج عامل در حوزه مدیریت دانش برای یک سازمان زمینه آموزش، بازخورد و آموزش مجدد را فراهم می آورد که معمولاً برای ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و احیاء قابلیت های سازمان مورد استفاده قرار می گیرد. برای دانستن هر چه بیشتر معیارهای توسعه پی بردن به فرایند دانش و چارچوبی که در حال حاضر به سازمان ها اجازه می دهد تا به مدیریت دانش بپردازد، اهمیت دارد (بس[1]، 2004؛ به نقل از هویدا و همکاران، 1389).

انتقال اطلاعات و دانش در سطح کلان و خرد بین افراد و سازمان ها، بستگی به افرادی دارد که این انتقال را تسهیل و تسریع می کنند. به همین دلیل، اهمیت ارتباطات و تعاملات مبتنی بر اعتماد میان افراد در گسترش و کاربرد دانش، مورد تأکید قرار گرفته است. یکی از قابلیت ها و عوامل مهم سازمانی که می تواند به سازمان های آموزشی در خلق و تسهیم دانش کمک بسیار و برای آنها در مقایسه با سازمان های دیگر مزیت سازمانی پایدار ایجاد کند، سرمایه اجتماعی است.

امروزه سازمانها باید بتوانند دانش مورد نیاز برای نوآوری در محصولات خود و بهبود فرایندهایشان را كسب كنند، میان كاركنانشان نشر دهند، و در تمامی فعالیتهای روزانه خود بكار گیرند. تنها از این طریق است كه می توانند به الزامات محیط رقابتی و نیازهای به شدت متغیر مشتریان پاسخ گویند. شناخت عوامل اثرگذار بر مدیریت دانش سازمانی از جمله اقدامات اولیه در بكارگیری اثربخش سرمایه های فكری سازمان است. از طرف دیگر سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است كه نقش بسیار مهمتری نسبت به سرمایه فیزیكی و انسانی در سازمانها و جوامع ایفا می كند. امروزه در جامعه شناسی و اقتصاد، و به تازگی در مدیریت و سازمان، مفهوم سرمایه اجتماعی به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است. مفهوم سرمایه اجتماعی به پیوندها، و