1-2- اهداف……………………………… 5

فصل دوم…………………………….. 6

کلیات و بررسی منابع…………………………….. 6

2-1- اهمیت کشاورزی……………………………… 7

2-2- افزایش بهره وری در كشاورزی……………………………… 7

2-3- تاریخچه استفاده انسان از گیاهان دارویی……………… 8

2-4-  رابطه گیاهان دارویی و بیماری……………………………… 9

2-5- ترکیبات مهم گیاهان دارویی……………………………… 9

2-5-1- اسانس ها…………………………… 9

2-5-2- آلکالوئیدها…………………………… 9

2-5-3- مواد تلخ مزه…………………………… 9

2-5-4- فلاونوئیدها…………………………… 10

2-5-5- تانن ها……………………………10

2-5-6- مواد لعاب‌دار…………………………… 10

2-6- ویژگی های گیاهان دارویی……………………………… 10

2-7- ویژگی های گیاه ریحان…………………………….. 11

2-7-1- گیاهشناسی……………………………… 12

2-7-2- خواص دارویی……………………………… 12

2-7-3- گل……………………………… 13

2-7-4- بذر……………………………. 13

2-7-5- برگ………………………………. 14

2-7-6- ساقه…………………………….. 14

2-7-7- ریشه…………………………….. 14

2-7-8- تکثیر……………………………. 14

2-8- خاک………………………………. 15

2-9- دما……………………………. 16

2-10- آب……………………………… 16

2-11- نور……………………………. 17

2-12- مالچ……………………………17

2-13- کوددهی…………………………… 18

2-14- بادشكن…………………………… 19

2-15- ترکیبات…………………………… 19

2-16- مواد غذایی…………………………… 20

2-17- ویتامین…………………………… 20

2-18- نانو ذرات……………………………… 20

2-19- روش های تولید نانو ذرات……………………………… 21

2-20- سوابق تحقیق……………………………… 22

2-20-1- نانو ذرات نقره……………………………. 22

2-20-2- یون های گازی……………………………… 26

فصل سوم…………………………….. 27

مواد و روش ها……………………………. 27

3-1- زمان اجرای آزمایش………………………………. 28

3-2-مشخصات محل اجرای طرح…………………………….. 28

3-3-  مشخصات خاک وآب مورد استفاده آزمایش……………… 28

3-4- آماده سازی  و کاشت……………………………… 29

3-5- مشخصات رقم مورد استفاده در آزمایش………………. 29

3-6- یون های گازی مورد استفاده در آزمایش……………….. 30

3-7- خصوصیات نانو نقره مورد استفاده در آزمایش………. 31

3-8- آبیاری……………………………… 31

3-9- آفات و بیماریها……………………………. 32

3-10- مشخصات طرح آزمایشی……………………………… 32

 

3-12- صفات مورد بررسی…………………………….. 33

3-12-1- ارتفاع بوته…………………………….. 33

3-12-2- قطر ساقه…………………………….. 33

3-12-3- وزن تر قسمت فوقانی……………………………… 33

3-12-4-وزن تر قسمت خوراکی……………………………… 33

3-12-5- وزن خشک قسمت خوراکی……………………………… 33

3-12-6- وزن خشک قسمت فوقانی……………………………… 33

3-13- روش تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات……………………. 34

فصل چهارم…………………………….. 35

نتایج و بحث……………………………… 35

4-1- ارتفاع بوته…………………………….. 36

4-1-1- اثرات یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر ارتفاع بوته…….. 36

4-1-2- اثر متقابل یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر ارتفاع بوته……37

4-2- قطر ساقه اصلی……………………………… 37

4-2-1- اثر یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر قطر ساقه اصلی………37

4-2-2- اثر متقابل یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر قطر ساقه اصلی……. 38

4-3- وزن تر قسمت فوقانی……………………………… 39

4-3-1- اثر یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن تر قسمت فوقانی………. 39

4-3-2- اثر متقابل یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن تر قسمت فوقانی…….. 40

4-4- وزن خشك قسمت فوقانی……………………………… 41

4-4-1- اثر یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن خشك قسمت فوقانی……… 41

4-4-2- اثر متقابل یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن خشك قسمت فوقانی…….41

4-5- وزن تر قسمت خوراکی……………………………… 42

4-5-1- اثر یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن تر قسمت خوراکی…….42

4-5-2- اثر متقابل یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن تر قسمت خوراکی…….43

4-6- وزن خشك قسمت خوراکی……………………………… 44

4-6-1- اثر یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن خشك قسمت خوراکی……..44

4-6-2- اثر متقابل یون های گازی و غلظت های مختلف نانو نقره بر وزن خشك قسمت خوراکی……45

4-7- ضریب همبستگی بین صفات……………………………… 49

فصل پنجم…………………………….. 51

نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………… 51

منابع و مآخذ……………………………54

چکیده:

به منظور بررسی تاثیر نانو نقره و یون های گازی بر عملكرد و اجزای عملكرد گیاه ریحان در سال 1391 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 9 تیمار و سه تکرار اجرا گردید . تیمار های آزمایش شامل کاربرد محلول پاشی با نانو نقره در سه سطح (0 ،60 و120 پی پی ام) و اعمال یون های گازی در سه سطح (بدون یون گازی، یون گازی تک قطبی مثبت و یون گازی تک قطبی منفی) بودند.

نتایج نشان داد که یون های گازی تک قطبی مثبت بر شاخص های عملكردی ریحان اثر مثبت داشته و برعكس یون های گازی تک قطبی منفی اثر منفی دارد. اثر محلول پاشی با غلظت های مختلف نانو نقره بر صفات اندازه گیری شده معنی دار نبود. بیشترین مقدار وزن تر قسمت خوراکی مربوط به تیمار محلول پاشی نانو نقره با غلظت 60 پی پی ام  + یون گازی تک قطبی مثبت (7/24 گرم) و کمترین وزن مربوط به تیمار محلول پاشی نانو نقره با غلظت 60 پی پی ام  + یون گازی تک قطبی منفی (43/13 گرم) بود. این در حالی است كه عدم اختلاف معنی دار بین سه تیمار یون گازی مثبت و تیمار یون گازی مثبت + محلول پاشی با نانو نقره با غلظت 60 پی پی ام و تیمار محلول پاشی با نانو نقره با غلظت 120 پی پی ام نشان می دهد که می توان در شرایط محدودیت امکان تولید یون های گازی از محلول پاشی با نانو نقره با غلظت 120 پی پی ام بجای اعمال تیمار یون های گازی بهره گرفت و در صورتی که تولید محصول بیولوژیک مد نظر باشد یون های گازی را جایگزین کاربرد نانو نقره نمود.

فصل اول: مقدمه و اهداف

1-1- مقدمه

ریحان یا شاهسپرم، به عنوان گیاهی مقدس شناخته شده است. هندو‌ها از این گیاه شفابخش در مراسم مذهبی خود استفاده می‌کنند. این گیاه درمان کاملی برای بسیاری از درد‌ها و بیماری‌ها به شمار می‌آید. این گیاه به دلیل رایحه خوشایند و خواص درمانی خود کشت می‌شود و استفاده ‌های صنعتی و خانگی متنوعی دارد. برگ ‌های ریحان منشأ و ریشه هندی دارند و برای بیش از 5000 سال بخشی از علم طب گیاهی بوده‌اند. استفاده از ریحان به عنوان یک گیاه دارویی از زمانهای قدیم رایج بوده، اما امروزه این گیاه ارزشمند وارد جریان زندگی روزانه شده و بیشتر به عنوان یک چاشنی در غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد(Bagamboula و همکاران،2004 ).

نانو نقره یک دستاورد شگرف در عرصه تکنولوژی بوده که در عرصه های مختلف پرشکی، کشاورزی،  دامپروری، بسته بندی کاربرد دارد. نانو نقره به دو صورت پودر (کامپوزیت) و مایع (کلوئید) تولید می شود (Nagender Reddy، 2008).

یون های نقره در محلول های نانو نقره، به صورت كلوئیدی و در حالت سوسپانسیون قرار می گیرند و خاصیت ضد باكتری، ضد قارچ و ضد ویروسی دارند. محلول های نانو نقره از یون های نقره در اندازه های 100-10 نانو متر تشكیل شده اند و در مقایسه با تركیبات دیگر پایداری شستشویی بیشتری دارند. یون های نقره به دلیل اندازه كوچكی كه دارند، ضمن سطح تماس بیشتر با فضای بیرون تاثیر بیشتری بر محیط می گذارند. مكانیزم  اثر نانو نقره بر میکروارگانیسم ها را میتوان به 4 شكل زیر عنوان نمود:                        

الف)تولید اكسیژن فعال توسط نقره بر اثر خاصیت فتوكاتالیستی كه باعث تخریب غشاهای سلولی میكرو ارگانیسم می شود. 

ب)از بین بردن میكرو ارگانیسم ها به وسیله ی دناتوراسیون[1] كردن غشاهای سلولی و تبدیل پیوندهای گوگردی SH- به SAg در غشاهای پروتئینی میكرو ارگانیسم ها  

ج)افزایش تمایلات بار مثبت نقره در ابعاد نانو كه موجب اتصال به میكرو ارگانیسم های دارای بار منفی شده كه این مكانیزم  باعث تخریب غشای سلولی میكرو ارگانیسم می شود. 

د)در بعضی میكرو ارگانیسم هایی كه تنفس آنها توسط آنزیم ها صورت میگیرد،نانو نقره با از بین بردن آن آنزیم ها، مكانیزم تنفسی میكرو ارگانیسم را مختل نموده و باعث مرگ آن می شود (حاجی میرزا بابا و همكاران،1390).

یون ها ذرات باردار موجود درهوا هستند که در طبیعت زمانی که انرژی بر مولکولی مانند دی اکسید کربن، اکسیژن، آب یا نیتروژن وارد می شود، باعث می گردد که یک الکترون از مولکول جدا شده و یک یون باردار مثبت به جا بگذارد. الکترون جدا شده خود را به نزدیکترین مولکول می چسباند و آن را تبدیل به یون باردار منفی می‌کند. این یون باردار منفی اکسیژن است که بهترین تأثیر را بر ما دارد. تحقیقات بخش کشاورزی آمریکا اخیراً ثابت کرده است که یونیزه کردن یک اتاق باعث می شود که 52% گرد و غبار کمتری در هوا باشد و 95% باکتری کمتری در هوا باقی می ماند (چرا که بیشتر آلاینده ها بر روی ذرات گرد و غبار موجود در هوا زندگی می کنند(Elkiey و همکاران، 1985).

افزایش عملكرد در واحد سطح و استفاده بهینه از عوامل تولید مستلزم تامین شرایط محیطی مناسب جهت رشدو نمو گیاهان می باشد. این تحقیق  به این دلیل انجام گردید تا