1-3-اهمیت وضرورت انجام تحقیق 6
1-4-هدف تحقیق 7
1-5- فرضیه تحقیق 7
1ـ7ـ تعاریف واژه هاو مفاهیم 8
1-7-1- تعاریف مفهومی 8
1-7-2- تعاریف عملیاتی 8
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1-مقدمه 10
2-2-تاریخچه افسردگی 11
2-3-ماهیت افسردگی 13
2-4-نشانه های افسردگی 13
2-5-طبقه بندی اختلال افسردگی: 16
2-5-1-انواع افسردگی: 17
2-6-نظریه مکاتب در مورد افسردگی: 25
2-6-1- نظریه های زیست شناختی: 25
2-6-2- نظریات روان پویایی (روان تحلیل گری) 29
2-6-3- نظریه های یادگیری 31
2-6-4- نظریه های شناختی: 32
2-7-رویکرد های درمانی افسردگی 33
2-7-1-روان درمانی 34
2-7-2-شناخت درمانی 34
2-7-3-رفتار درمانی 37
2-7-4-درمان بین فردی 37
2-7-5-دارو درمانی 37
2-8-تاریخچه، تعاریف و خصوصیات درمان فعال سازی رفتاری 39
2-8-1-اصول بنیادین فعال سازی رفتاری 42
2-8-2-انواع فعال سازی رفتاری: 47
2-9-مروری بر پژوهشهای انجام شده: 48
2-9-1- داخلی 48
2-9-2- خارجی 49
2-10-جمع بندی کل فصل 53
فصل سوم: روش پژوهش
3-1-روش پژوهش 55
3-2-جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری 55
3-3-ابزار پژوهش 56
3-4-روش گرد آوری اطلاعات 56
3-5-شیوه ی اجرای پژوهش 58
3-6-جلسات درمانی 58
3-7-تجزیه وتحلیل داده ها 59
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها
4-1-آمار توصیفی 60
4-2-1- نرمال بودن 61
4-2-2- ارتباط خطی 62
4-2-3- آزمون لوین برای همگنی واریانس ها 63
4-3-تحلیل کوواریانس 64
فصل پنجم: بحث ونتیجه گیری
5-1- بحث ونتیجه گیری 67
5-2-محدویت های پژوهشی 71
5-3-پیشنهادها 71
5-3-1-پیشنهادات پژوهشی 71
منابع و ماخذ 73
منابع فارسی 73
منابع خارجی 75
ضمائم 81
پیوست اول: بروشور فعال سازی رفتاری 81
پروتکل درمان فعال سازی رفتاری کوتاه مدت(از جلسه اول تا دهم) 81
پیوست دوم 91
پرسشنامه مقیاس افسردگی،اضطراب و استرس(DASS-21) 91
چکیده
همانطور که می دانیم افسردگی و مانیا یکی از اختلالالت خلقی شایع می باشند که بیشتر اختلالات عاطفی نامیده می شوند. اختلالات خلقی گروهی از بیماریهای روانپزشکی می باشند که به شکل خلق پایین و تصورات ذهنی ناهنجار بروز می نمایند.
نمای بالینی افسردگی می تواند بصورت خلق افسرده، احساس ناامیدی، احساس غم، بی ارزشی، آشفتگی خواب و اشتها و یا فقدان انرژی و میل جنسی بروز کند. این اختلالات می توانند منجر به مشکلاتی در عملکرد شغلی ـ تحصیلی ـ اجتماعی و روابط بین فردی گردند.
هدف از این تحقیق بررسی اثر بخشی فعال سازی رفتاری کوتاه مدت بر کاهش افسردگی دانشجویان با نشانگان بالینی افسردگی می باشد.
در تحقیق حاضر از روش پیش آزمون –پس آزمون،همراه با گروه کنترل استفاده شد. گروه نمونه این تحقیق دانشجویانی که نمرات بالایی در پرسشنامه مقیاس افسردگی،اضطراب و استرس(DASS-21) آوردند به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه

 

آزمایش و کنترل پرسشنامه مقیاس افسردگی،اضطراب و استرس(DASS-21)،قبل و بعد از درمان تکمیل کردند.جلسات درمانی طی 10جلسه تشکیل شد.
اطلاعات از طریق پرسشنامه مقیاس افسردگی،اضطراب و استرس(DASS-21)جمع آوری شد. وبا روش تحلیل کواریانس، بوسیله نرم افزار spssتجزیه و تحلیل شد.
نتیجه این تحقیق همسو با پژوهش های قبلی نشان داد که فعال سازی رفتاری سبب کاهش علائم افسردگی در دانشجویان با نشانگان بالینی افسردگی می شود.
کلمات کلیدی: فعال سازی رفتاری کوتاه مدت،افسردگی،دانشجویان
1-1-مقدمه
افسردگی یکی ازاختلالات شایعی می باشد که هرفردی را تحت تاثیر قرار می دهد و متعلق به قشر خاصی نیست ولی برخی افراد جامعه بدلیل موقعیت خاص نسبت به این اختلال آسیب پذیرترند که از جمله می توان به دانشجویان اشاره نمود.قشر دانشجو به دلیل داشتن انرژی فوق العاده و نیز قوه ابتکار بالا با رویکرد فعال سازی رفتاری کوتاه مدت، هم از لحاظ پیشگیری و هم درمان سازگاری کامل دارد.
خلق یا Mood مایه هیجانی یک وضعیت عاطفی پایدار است که در طول طیفی بهنجار از غم وشادی تجربه می شود. اختلالات خلقی با احساسهای نابهنجار افسردگی یا سرخوشی مشخص می شوند که در برخی موارد شدید با خصوصیات سایکوتیک همراهند. اختلالات خلقی به انواع اختلالات دو قطبی و اختلالات افسردگی تقسیم می شوند. این علائم در برخی گروههای خاص از نظر جنس و سن و وضعیت روانی اجتماعی افراد متفاوت می باشد.
افسردگی دومین اختلال رایج روان شناختی است که حدود 100 میلیون نفر را در جهان تحت تاثیر قرار داده است (گاتلیب[1] و هامن[2]،1992به نقل از کلارک[3]،بک[4] و آلفورد[5]،1999)داده های اخیرتر پارکر[6] و همکارانش (2001وبه نقل از لمبرت[7]،2006)نیز نشان می دهند که نزدیک به121میلیون نفر در جهان به افسردگی مبتلا هستند. تقریبا همه افراد حداقل بصورت خفیف احساس افسردگی کرده اند(روز نهان و سیلیگمن[8]،1382)
« حالت روانی مشخص با احساس نومیدی، غمگینی، تنهایی، درماندگی، اعتماد به نفس پایین و خودملامتگری، نشانه‌های همراه مشتملند بر کندی روانی ـ حرکتی یا گاه بگاهی تحریک، گریز از روابط بین فردی و علائم نباتی نظیر، بی خوابی و بی اشتهایی » ( کاپلان و سادوک[9]، ۱۳۸۲،جلد اول، ص ۸۹ ).
افسردگی علاوه بر اینکه زندگی را برای فرد مبتلا تلخ خواهد نمود، از پیشرفت و اعتلای فرد، همچنین توانایی انجام اعمال و وظایفی که بر عهده وی می باشد نیز جلوگیری خواهد نمود و خود این امر باعث اختلال در سلامت و پیشرفت جامعه و عواقب ناشی از آن خواهد شد. با تشخیص به موقع و زود هنگام این اختلال در دانشجویان، فرصتی برای پیشگیری اولیه و یا جلوگیری از پیشرفت و وخامت آن و نهایتا تامین بهداشت روانی برای آنان و جامعه فراهم می گردد.
امروزه روان درمانیهای متعددی برای افسردگی وجود دارد که بعضی از آنها که در تجارب و پژوهشهای بالینی اثرمندی خود را به اثبات رسانده اند عبارتند از: رفتار درمانی، روان درمانی بین فردی، شناخت درمانی (چمبلس[10] و همکاران، 1998)
درمان فعال سازی رفتاری نوعی درمان رفتاری صرف است که دارای اثر مندی بالینی است و همچنین به علت طول کم دوره درمان مقرون به صرفه است (لیجیوز[11]، هوپکو[12] و هوپکو،2001)
فعال سازی رفتاری به افراد افسرده کمک می کند تا از طریق راهبردهای متمرکز بر فعالیت مجددا در گیر زندگی شوند.این راهبرد ها با الگوی اجتناب و کناره گیری و نا فعالی که از طریق ایجاد مشکلات ثانویه اضافی موجب تشدید افسردگی می شوند، مقابله می کنند.فعال سازی رفتاری به منظور کمک به افراد در نزدیک شدن و دسترسی به منابع تقویت مثبت در زندگی که دارای کارکرد ضد افسردگی طبیعی هستند طراحی شده است ( جیکوبسون[13]، مارتل[14]، دیمیدجیان[15]،2001)
این تحقیق به این منظور انجام شده است تا اثر بخشی رویکرد فعال سازی رفتاری کوتاه مدت بر کاهش افسردگی در دانشجویان با نشانگان افسردگی بالینی بررسی و مشخص گردد.
1-2-بیان مسئله:
امروزه دانشجویان به دلیل نقش مهمی که دراداره آینده کشور به عهده دارند یکی از قشر های مهم جامعه به حساب می آیند. اهمیت این موضوع زمانی مشخص می شود که بدانیم بر طبق آمار وارقام موجود، کشور ایران یک کشور جوان بوده و بخش عمده جمعیت آن متشکل از جمعیت جوان ونوجوان می باشند که سلامتی جسمی و روانی آنها نقش بسزایی در پیشرفت و آینده کشور خواهد داشت.یکی از رویکرد های نوین و اثر بخش در پیشگیری و درمان افسردگی درمان فعال سازی رفتاری کوتاه مدت می باشد که هم اثرات شگرف آن در تحقیقات گوناگون به اثبات رسیده و هم با فرهنگ کشور ما همخوانی کامل دارد.
شاید کمتر کسی باشد که در طول زندگی خود لحظاتی از نگرانی و افسردگی را احساس نکرده باشد. افسردگی یک اختلال شایع عاطفی است. اگر شدت اینحالت از حد معمول بگذرد، عرصه زندگی را بر فرد تنگ کرده او را از همه چیز حتی از خودش بیزار می کند.افسردگی می تواند علل مختلفی داشته باشد اما مهمترین عاملی که باعث ایجاد و تداوم آن می شود کناره گیری و اجتناب فرد از فعالیتهای لذت بخش زندگی است، به این صورت که فردی که بر اثر از دست دادن شغل، عدم قبولی در دانشگاه یا فقدان یکی از عزیزان. (به این گونه عوامل مسایل اولیه گفته می شود)دچار حالاتی غمگنانه شده و از فعالیتها دست می کشد و دچار علائمی می گرددکه به آن افسردگی می گوییم، در حقیقت بر اثر مسایل ثانویه افسردگی گرفتار بیماری می گردد(دیمیدجیان، دون،1392).این مسایل ثانویه شامل رفتارهای اجتناب گون و افکار نشخوار گون می شود بطوریکه فرد به خاطر غم واندوهی که مسایل اولیه برایش به ارمغان می آورنداز هر گونه دست زدن به فعالیت لذت بخش که برای فرد همراه با تقویت و پاداش باشد،امتناع کرده و گرفتار افکار نشخوارگون و رفتار های اجتنابی می گردد(دیمیدجیان، دون،1392).وفعالیتهایی از قبیل ماندن در رختخواب، مصرف مواد افیونی و الکل وتماشای بیش از حد تلویزیون و….را انجام می دهد.فعال سازی رفتاری درمان ساختار یافته کوتاه مدتی برای افسردگی است(دیمیدجیان، دون،1392).
هدف فعال سازی رفتاری، فعال کردن درمانجویان بطرقی است که تجارب پاداش بخش آنان را در زندگیشان افزایش دهد.هدف مذکور افزایش فعالیت و در گیر شدن فرد در دنیای پیرامونش است. فعال سازی رفتاری برای رسیدن به این هدف روی فرایندهایی (مانند رفتارهای گریز و اجتناب و افکار نشخوار گون) که جلوی فعال سازی را می گیرند، دست می گذارد. فعال سازی رفتاری بر این فرض استوار است که مشکلات موجود در زندگی افراد آسیب پذیر توان دریافت تقویت مثبت از محیط را از آنان می گیرد. اساس کار فعال سازی رفتاری تاکید بر عوامل اصلی و حقیقی بوجود آورنده افسردگی یعنی کاهش فعالیتهای پاداش بخش و افزایش رفتارهای اجتنابی و افکار نشخوار گون می باشد
یکی از پژوهش های مهمی که تاثیر غیر قابل انکار فعال سازی رفتاری در درمان افسردگی را مشخص می کند، پژوهش تحلیل مولفه ای می باشد که جیکبسون و همکارانش انجام دادند(جیکبسون و همکاران، 1996)
150افسرده ی بزرگسالی که در این پژوهش شرکت کرده بودند به طور تصادفی در یکی از3 موقعیت درمانی قرار گرفتند 1- فعال سازی رفتاری 2- فعال سازی رفتاری به اضافه باز سازی شناختی افکار خود آیند 3- بسته شناخت درمانی کامل شامل فعال سازی رفتاری بازسازی شناختی افکار خود آیند و بازسازی شناختی باورهای بنیادین نتایج حاصل این پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معنا داری بین سه موقعیت درمانی چه در درمان مرحله حاد و چه در پیشگیری ازعود آن هم در پیگری 2 ساله دیده نشد (جیکبسون وهمکاران، 1996؛گوتنر[16]، گالان[17]، دابسون[18] و جیکبسون، 1998)و نتایج بدست آمده از مولفه فعال سازی رفتاری با نتایج حاصل از شناخت درمانی کامل یکسان بود.
مدل معاصر فعال سازی رفتاری در یک کار آزمایی بالینی که در دانشگاه واشنگتن انجام شد (پژوهش سیاتل) در معرض آزمایش سختی قرار گرفت. در پژوهش سیاتل فعال سازی رفتاری نه تنها با شناخت درمانی بلکه با یکی از داروهای ضد افسردگی پاروکسین نیز مقایسه شد.
این مقایسه درمانی در بافتاری متشکل از 241 افسرده بزرگسال و کارآزمایی کنترل شده با دارو نما صورت گرفت تمرکز تحلیل بر مقایسه ی درمان بین2گروه بود: بیماران مبتلا به افسردگی خفیف و شدید. پیامد های درمانی سریع برای بیمارانی که فعال سازی رفتاری را دریافت کرده بودند با بیماران که داروی ضد افسردگی در یافت کرده بودند یکسان بود حتی برای بیماران که افسردگی شدید داشتند نیز چنین پیامدی حاصل شد بیمارانی که فعال سازی رفتاری را در یافت کرده بودند در درمان ماندند.
فعال سازی رفتاری همچنین از نظر درمان سریع بیماران مبتلا به افسردگی شدید در مقایسه با شناخت درمانی برتری داشت ونیز بیماران که دارو،علایم شان را بهبود بخشیده بود هنگامی که مصرف دارو را قطع کردند به مراتب بیشتر از بیماران که فعال سازی رفتاری با شناخت درمانی دریافت کرده بودند دچارعود شدند (دیمیدجیان و همکاران، 2006؛دابسون و همکاران 2008)
ما در این تحقیق به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که آیا استفاده از درمان فعال سازی رفتاری کوتاه مدت می تواند بر کاهش افسردگی در دانشجویان با نشانگان بالینی افسردگی اثری داشته باشد یا خیر؟
1-3-اهمیت وضرورت انجام تحقیق
با توجه به اینکه دانشجویان در هر جامعه ای آینده سازان و برنامه ریزان و مدیران آن جامعه خواهند بود سلامت روانی آنان می تواند نقش مؤثری در فرآیند توسعه داشته باشد. در صورتی که آنان از بهداشت روانی برخوردار نبوده و به خاطرمشکلات و مسائل اولیه ی مانند:سطح درآمد پایین، عدم موقعیت مناسب ازدواج،دوری از خانواده،شکست تحصیلی و عشقی،توقع وانتظارات بالا

استاد راهنما
دکتر بهنام یوسفیان شوره دلی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
چکیده …………………………………………………………………………………………………………………………………………..1
الف- طرح مسأله و موضوع اصلی پژوهش ………………………………………………………………………………………..2
ب- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش و اهداف آن ……………………………………………………………………………..4
ج- سؤالات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………6
د- فرضیات ……………………………………………………………………………………………………………………………………6
ه- روش انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………..7
و- سوابق انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………7
ز- سازمان دهی مطالب …………………………………………………………………………………………………………………..7
فصل اول: مفاهیم پایه ای و تبیین معیارهای بین المللی مربوط به سلب آزادی از طفل
مبحث اول: مفاهیم پایه‌ای پژوهش ……………………………………………………………………………………………………8
گفتار اول: طفل ………………………………………………………………………………………………………………………………8
الف- مفهوم لغوی طفل …………………………………………………………………………………………………………………..8
ب- طفل در اصطلاح حقوقی ایران …………………………………………………………………………………………………..8
ج- طفل یا کودک در اصطلاح کنوانسیون حقوق کودک ………………………………………………………………………9
گفتار دوم: سن حداقل مسؤولیت کیفری ………………………………………………………………………………………….10
الف- تعریف سن حداقل مسؤولیت کیفری ……………………………………………………………………………………..10
ب- ضوابط ناظر بر حداقل سن مسؤولیت کیفری درحقوق ایران ……………………………………………………… 12
ج- ضوابط ناظر بر حداقل سن مسؤولیت کیفری در کنوانسیون حقوق کودک و سایر اسناد بین المللی ……13
گفتار سوم: سن مسؤولیت کیفری کامل یا رشد کیفری …………………………………………………………………….. 16
الف- تعریف سن رشد کیفری یا مسؤولیت کیفری کامل …………………………………………………………………..16
ب- ضوابط ناظر بر رشد کیفری درحقوق ایران

 

……………………………………………………………………………….18
ج- ضوابط ناظر بر رشد کیفری در حقوق بین المللی مربوط به دادرسی اطفال …………………………………….19
گفتار چهارم: سلب آزادی و انواع آن ……………………………………………………………………………………………..21
الف- سلب آزادی پیش از محاکمه توسط مقامات قضایی …………………………………………………………………21
ب- سلب آزادی اداری یا پلیسی ……………………………………………………………………………………………………23
ج- سلب آزادی به عنوان مجازات ………………………………………………………………………………………………..26
گفتار پنجم: حقوق زندانیان و افراد محروم از آزادی …………………………………………………………………………28
الف- تعریف حقوق زندانیان و افراد محروم از آزادی ………………………………………………………………………28
ب- حقوق مدنی و سیاسی…………………………………………………………………………………………………………….29
ج- حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ………………………………………………………………………………………..31
د- حقوق مخصوص اشخاص محروم از آزادی پیش از محاکمه …………………………………………………………34
مبحث دوم: تبیین ضوابط بین المللی ناظر به سلب آزادی از اطفال ………………………………………………………48
گفتار اول: استثنایی بودن سلب آزادی از اطفال از نظر معیارهای بین المللی ………………………………………….48
الف- ضرورت اکتفا به کوتاه‌ترین زمان مناسب برای سلب آزادی از طفل و چرایی این ضرورت…………….49
ب- ضرورت اجتناب از سلب آزادی پیش از محاکمه جز در موارد کاملا استثنایی ……………………………….50
ج- آثار و نتایج استثنایی بودن سلب آزادی از طفل …………………………………………………………………………..52

ضرورت تعیین تکلیف فوری وضعیت اطفال محروم از آزادی …………………………………………….. 52
ضرورت بازنگری مداوم نسبت به امکان آزادی طفل ……………………………………………………………54
ممنوعیت توقیف و سلب آزادی اجباری به حکم قانون از لحاظ معیارهای بین‌المللی………………..55
گفتار دوم: حق اعتراض به سلب آزادی……………………………………………………………………………………………57
الف- اعتراض به سلب آزادی در میثاق حقوق مدنی و سیاسی……………………………………………………………57
ب- اعتراض به سلب آزادی در کنوانسیون حقوق کودک…………………………………………………………………..57
ج- نحوه رسیدگی به اعتراض طفل از لحاظ کنوانسیون مربوطه …………………………………………………………58
گفتار سوم: حق دسترسی به وکیل یا مشاوره حقوقی………………………………………………………………………….59
‌گفتار چهارم: الزام به نگهداری جداگانه اطفال و افراد بزرگسال در مراکز سالب آزادی……………………………61
گفتار پنجم: الزام به نگهداری جداگانه اطفال متهم از اطفال محکومیت یافته………………………………………….62
گفتارششم: ضرورت رفتار مناسب‌، اقدامات تربیتی و ایجاد شرایط بازپروری طفل در جامعه و حفظ کرامت
او …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 62
گفتار هفتم: منع از مجازات حبس دایم بدون امکان آزادی مشروط……………………………………………………. 65
 
فصل دوم: چگونگی رعایت ضوابط بین المللی مربوط به سلب آزادی از اطفال در حقوق ایران
مبحث اول: سلب آزادی اداری یا پیش از محاکمه از اطفال در حقوق ایران………………………………………… 66
گفتار اول: دستگیری طفل توسط پلیس یا ضابطین دادگستری…………………………………………………………… 66
الف- در حقوق موجود……………………………………………………………………………………………………………….. 66
ب- در تغییرات نوین قانونگذاری…………………………………………………………………………………………………..72
گفتار دوم: بازداشت موقت طفل و جایگزین های آن……………………………………………………………………………….73
الف- فقدام مقررات لازم برای بازداشت طفل در حقوق کنونی…………………………………………………………………73
ب- در تغییرات نوین قانونگذاری…………………………………………………………………………………………………..75
گفتار سوم: حق اعتراض و حق برخورداری طفل از معاضدت حقوقی و سایر معاضدت‌های مناسب……….77
الف- مقررات ناظر بر اعتراض طفل به سلب آزادی پیش از محاکمه در حقوق کنونی و تغییرات نوین
قانونگذاری ………………………………………………………………………………………………………………………………..77
ب- حق انتخاب وکیل توسط طفل یا اولیای قانونی او………………………………………………………………………80
ج- حق برخورداری از معاضدت حقوقی رایگان یا وکالت تسخیری برای اطفال…………………………………..81
گفتار چهارم: مقررات مربوط به تعیین تکلیف اطفال بازداشت شده پیش از محاکمه………………………………83
الف- مدت زمان مقرر برای بازنگری در ضرورت ادامه بازداشت در حقوق کنونی و تغییرات نوین
قانونگذاری ……………………………………………………………………………………………………………………………….83
ب- پیش بینی یا عدم پیش بینی ضرورت تسریع در تعیین پرونده طفل بازداشتی و ضمانت اجراهای
مربوطه…………………………………………………………………………………………………………………..85
مبحث دوم: ضوابط ناظر بر حقوق اطفال محروم از آزادی در قوانین و مقررات موضوعه ایران……………….86
گفتار اول: حقوق اطفال زندانی شده در کانو‌ن‌های اصلاح و تربیت…………………………………………………….86
گفتار دوم: چگونگی رعایت الزام به نگهداری جداگانه و صراحت یا ابهام مقررات مربوطه…………………….90
گفتار سوم: امکان آزادی پیش از موعد طفل زندانی و مقررات ناظر بر نگهداری اجباری………………………..94
نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………….96
منابع و مؤاخذ………………………………………………………………………………….99
چکیده
یکی از اصول مشترک بین المللی تعیین حداقل سن مسؤولیت کیفری برای اطفال است. این امر در اسناد بین المللی و نظام‌های حقوقی مختلف مورد تأکید قرار گرفته و کشورهای مختلف سنین متفاوتی را به عنوان حداقل سن مسوولیت کیفری تعیین نموده‌اند. اکثر قریب به اتفاق کشورها در کنار تعیین حداقل سن مسؤولیت کیفری، سن مسؤولیت مطلق کیفری یا سن بلوغ کیفری افراد را نیز تعیین و برای محدوده زمانی بین این دو سن واکنش های متفاوتی در قبال اطفال و نوجوانان معارض با قانون در نظر گرفته‌اند.
با عنایت به اهمیت سطوح سنی کودکان معارض با قانون، نظام کنترل بزهکاری کودکان و نوجوانان تحت شرایط خاص صورت می‌گیرد که در اکثر موارد با نظام کنترل بزرگسالان متفاوت است و علاوه بر پیشگیری از بزهکاری شامل جرایم ارتکابی، نحوه برخورد پلیس و یا ضابطین دادگستری و محاکم و هم چنین نحوه برخورد در اماکن نگهداری، مددکاران و مشاوران نیز می شود.
در این پژوهش همواره تلاش شده است با روش تحلیلی و کتابخانه ای و با استفاده از سایر کتب و قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی به تبیین ضوابط حاکم بر سلب آزادی از اطفال که باید در حالت استثنایی و نادر صورت بگیرد، نقش و جایگاه پلیس یا ضابطان دادگستری، ضوابطی که قاضی باید طبق آن رفتار کند و در چه شرایطی می تواند برای طفل قرار بازداشت موقت صادر کند و در چه شرایطی نیز می تواند طفل را به کانون اصلاح و تربیت بفرستد، پرداخته شود.
نتایج حاصل از این تحقیق به سن مسؤولیت کیفری، نقش پلیس، محرومیت از آزادی پیش از محاکمه، رسیدگی بدون تأخیر، حق اعتراض به بازداشت موقت، اهمیت نقش وکلا و نقش مراکز نگهداری و بازپروری اشاره دارد.
کلید واژه: طفل، سن مسؤولیت کیفری، سلب آزادی، قرار بازداشت موقت‌،کانون اصلاح و تربیت.
الف- طرح مسأله و موضوع اصلی پژوهش
ارتکاب هرگونه اعمال و رفتار ناقض حقوق جزا از سوی اطفال آن‌ها را در حیطه و قلمرو کیفری وارد می‌سازد و به محض ورود طفل به این عرصه بحث حقوق کیفری صغار مطرح می‌گردد. اطفال همانند بزرگسالان دارای حقوقی در این زمینه هستند و طبق قواعد و مقررات خاص خودشان باید با ‌آن‌ها برخورد نمود، لذا دادرسی کیفری اطفال از حیث اصلاح و تربیت و پیشگیری از وقوع جرم آن ها واجد اهمیت فراوان است.
   سازمان ملل به عنوان یک سازمان جهانی و بدون پیروی از هیچ نظام خاص حقوقی و هم چنین با توجه به نیازهای متنوع کشورهای عضو راهکارهایی را در زمینه بزهکاری اطفال و در قالب اسناد ارایه می‌نماید که اصولا برای ارتقای حقوق ملی کشورهایی است که در این زمینه غنی نبوده و نیاز به مساعدت بین المللی دارند. این سازمان با ارایه رهنمودهای نوین در قبال اطفال بزهکار مشتمل بر مقررات خاص در مورد پیشگیری، رسیدگی به جرایم آن‌ها و نیز نحوه نگهداری بزهکاران صغیر در مؤسسات ویژه نوعی سیاست جنایی افتراقی را نسبت به اطفال تبیین نموده است. رهنمودهای مذکور در قالب اسناد لازم الاجرا و اسناد ارشادی برای ارتقاء سطح قوانین ملی به دولت‌های عضو سازمان ملل توصیه شده که هدف واضعان از این قواعد در نهایت حمایت از حقوق و منافع اطفال است.
   در بیشتر کشورها مشکل اطفال بزهکار ناشی از فقدان قوانین و مقررات خاص نیست بلکه مسأله اصلی در قالب اجرای این قوانین می‌گنجد. با وضع قوانین خاص در زمینه حقوق کیفری ماهوی و شکلی در عمل و موقع اجرا گاهی حقوق اطفال نادیده گرفته می‌شود این معضل درجایی به شکل مضاعف نمودار می‌شود که اصلا قوانین ویژه در مورد اطفال وضع نشده باشد در این صورت مسلما اجرای قوانین حمایتی موضوعیت نخواهد داشت.
   معاهده حقوق کودک‌ به عنوان یک سند لازم الاجرا برای کشورهای امضاء کننده معاهده در حکم قانون است و تمام موارد آن باید اجرا شود. اعلامیه حقوق کودک در 20 نوامبر 1959، تصویب کنوانسیون حقوق کودک در 20 نوامبر 1989، قطعنامه 14 دسامبر 1990 سازمان ملل، قطعنامه 29 نوامبر 1985(پکن) نمونه ای از این تلاش ها می باشد که پس از شناسایی حقوق مختلف و بنیادین برای کودک حق برخورداری از آیین دادرسی ویژه و رفتاری مطابق با شئونات کودک و با توجه به شرایط کودک را لحاظ می کند. این پیمان نامه حافظ حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کودکان و نوجوانان در زمان‌های صلح و جنگ می‌باشد.
   تصویب مقررات بین المللی فوق و الحاق اکثر کشورهای جهان به آن موجب شد آن ها سعی نمایند تا سیستم حقوی داخلی را منطبق با این قوانین نمایند. ایران به عنوان عضو سازمان ملل متحد با امضای مشروط معاهده حقوق کودک، خیلی از مواد این کنوانسیون را غیر قابل اجرا دانسته که از مهم‌ترین موارد آن سن مسؤولیت کیفری است. در معاهده حقوق کودک صرف نظر از جنسیت، سن 18 سال معیار تعریف طفل است در حالی که در حقوق ایران سن مسؤولیت کیفری طفل برای پسران 15 سال تمام قمری و برای دختران 9 سال تمام قمری است. در خصوص قوانین داخلی کشورها تعریف کودک کاملا متفاوت از تعریف کنوانسیون و بر اساس سن بلوغ جسمی می باشد، لذا دختر سن 9 سال و پسر سن 15 سال کودک محسوب می شود و چنان چه پس از این سن مرتکب نقض قانون کیفری شوند مستوجب برخوردی شبیه با بزرگسالان خواهد بود.
   از نظر کنوانسیون حقوق کودک منظور از طفل فرد زیر 18 سال است مگر این که سن بلوغ طبق قانون داخلی هر کشور کمتر تعیین شده باشد بنابراین تشخیص این که منظور از طفل کیست به عهده قوانین داخلی کشورها است اما آزادی عمل کشورها در تقلیل سن کودکان و با تعیین معیار سنی مسوولیت کیفری بدون هیچ محدودیتی می تواند موجب نادیده گرفتن حقوق اطفال گردد در هر حال از دیدگاه پیمان نامه حقوق کودک اگر چه تفکیکی بین مسوولیت کیفری و حقوقی به عمل نیامده است اما معیار تشخیص اطفال فاقد مسوولیت کیفری از بزرگسالان 18 سال تعیین شده است که قوانین داخلی بسیاری از کشورها همین را ملاک و الگوی قانونگذاری قرار داده اند. با توجه یه این توضیحات چنان چه کودکی در فاصله سنی حداقل سن مسوولیت کیفری تا سن بلوغ کیفری مرتکب نقض قانون کیفری شود جامعه نسبت به او واکنش نشان داده و وارد کردن او در سیستم دادرسی کیفری او را تا حدودی ملزم به پاسخگویی می داند.
   حق آزادی برای کودکان هم در مرحله قبل از محاکمه و هم پس از محاکمه بسیار حائز اهمیت است. کمیسیون حقوق کودک آن را مورد توجه خاص و مضاعف نسبت به بزرگسالان قرار داده است. این حق ایجاب می نماید که از توقیف احتیاطی توسط پلیس و بازداشت موقت برای کودکان پرهیز شود حتی در هنگام صدور حکم نیز باید از صدور مجازات سالب آزادی دوری شود. کنوانسیون تأکید می کند که سلب این حق تنها به عنوان آخرین راه چاره و برای کوتاه ترین مدت ممکن است.
   از نظر کمیته حقوق بشر حداکثر زمان بازداشت مجاز 24 ساعت است در قوانین داخلی این زمان 24 ساعت در نظر گرفته شده است. حق محاکمه در زمان معقول یا آزادی از بازداشت موقت و اعتراض به این قرار نیز از تضمین های دادرسی بزرگسالان و کودکان می باشد. مدت معقول برای بازداشت موقت در مورد بزرگسالان با توجه به شرایط هر پرونده معین می شود اما درخصوص کودکان کمیته حقوق کودک اذعان داشته است این مدت برای کودکان باید به حداقل برسد ضمن آن که هر دو هفته یک بار باید قانونی بودن قرار مورد بازبینی قرار گیرد. هم چنین کودک باید حداکثر 3 روز پس از بازداشت موقت نزد قاضی حاضر شود اما در قوانین داخلی تفاوتی بین کودکان و بزرگسالان نمی باشد و حداکثر زمان برای بازداشت موقت در جرایم عادی 2 ماه و در جرایم در صلاحیت دادگاه کیفری استان 4 ماه تعیین شده است پس از آن دادستان باید آن را فک یا به دلایل معقول ابقا کند که به هیچ وجه قابل انطباف با مقررات بین المللی   نمی باشد. هم چنین پس از صدور قرار ظرف 10 روز متهم حق اعتراض دارد که محدود نمودن این حق منطبق با مقررات بین المللی نمی باشد.
   حق برخورداری از وکیل در مرحله پیش از محاکمه و لزوم اعلام این حق به کودک و گرفتن وکیل تسخیری در صورت عدم توانایی وی با توجه به منافع عالیه کودک و سن وی در کنوانسیون حقوق کودک هم چون میثاق حقوق مدنی و سیاسی شناسایی شده است. کمیته این حق را بسیار مهم می داند تا حدی که از دولت ها می خواهد حق شرط خود را نسبت به آن خذف کنند. در قوانین داخلی اگر چه حق برخورداری از وکیل شناسایی شده است اما قابل محدود شدن است هم چنین الزام قانونی به اعلام این حق و یا تعیین وکیل تسخیری برای وی وجود ندارد. در خصوص حق برخورداری

استاد مشاور:
دکتر مهدیه اسدی
 
 
بهمن 1390
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

گونه­های سرخرطومی­های جنسLarinus spp.  (Col.: Curculionidae) از دانه­های طبق گل علف­های هرز تیره Asteraceae تغذیه کرده و در کنترل علف­های هرز متعلق به این تیره موثر می­باشند. در این تحقیق گونه­های جنس Larinus با نمونه­برداری­های منظم در طی مراحل مختلف رشدی علف­های هرز تیره Asteraceae طی سال­های 1389 و 1390 جمع­آوری شدند. در این مطالعه، هفت گونه لارینوس به نام­های علمی Larinus affinis Fremuth،L. nidificans Guibourt ،
L. onopordi (Fabricius)، L. syriacus Gyllenhal، L. grisescens Gyllenhal، L. liliputanus Faust و Larinus sp. شناسایی شدند. تمامی گونه­ها برای برای اولین بار از کرمان گزارش می­شوند. درصد فراوانی گونه­های لارینوس روی شش گونه علف هرز تیره Asteraceae محاسبه شد. نتایج نشان داد که L. affinis بیشترین فراوانی نسبی (89 تا 91 درصد) را روی گیاه میزبان Echinops aucheri Boiss، L. nidificans بیشترین فـراوانی نسبی (51 تا 61 درصد) را روی گیاه میزبان Echinops longipenicillatus Mozaff. & Ghahr و Larinus sp. بیشترین فراوانی نسبی (5/87 تا 88 درصد) را روی گیاه میزبان Cousinis stocksii Winkler داشت. شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی شش گونه علف هرز تیره Asteraceae محاسبه شد. نتایج نشان داد که شاخص تنوع و یکنواختی شانون در هر دو سال مورد مطالعه برای گونه­های لارینوس روی E. aucheri و C. stocksii در مقایسه با سایر علف­های هرز  به طور معنی­داری کمتر بود. همچنین شاخص تنوع و یکنواختی شانون به ترتیب در طی مراحل رشدی جوانه­دهی، رشدونمو جوانه­ها، گلدهی و رسیدگی طبق­های E. aucheri و
C. stocksii در دو سال مورد مطالعه کاهش یافت. شاخص شباهت تنوع گونه­ای موریسیتا- هورن روی شش گونه علف هرز تیره Asteraceae محاسبه شد. نتایج نشان داد که شاخص شباهت تنوع گونه­ای موریسیتا- هورن برای گونه­های لارینوس بین (1)
E. aucheri و پنج گونه بعدی علف هرز (کمتر از 1/0)، (2) C. stocksii و پنج گونه بعدی علف هرز (کمتر از 1/0) و (3)
E. longipenicillatus و پنج گونه بعدی علف هرز (024/0 تا 310/0 بسته به گونه علف هرز) پایین­تر بود. درصورتی­که شاخص شباهت تنوع گونه­ای موریسیتا- هورن بین E. lalesarensis – C. oxyachantha ، E. lalesarensis – O. leptolepis و C. oxyachantha – O. leptolepis بیشتر از 5/0 بود.

 

در این تحقیق ویژگی­های چرخه زندگی سرخرطومی L. affinis روی علف هرز E. aucheri در منطقه کرمان در سال­های 1389 و 1390 مطالعه شد. این سرخرطومی دارای یک نسل در سال بود و به صورت حشرات کامل در زیر بقایای گیاهی
زمستان­گذارنی می­کرد. طول دوره مراحل نابالغ به ترتیب 4/66 تا 2/67 روز در دو سال مورد مطالعه تعیین شد. میانگین زادآوری این سرخرطومی 3/40 تا 6/60 تخم به ازای یک فرد ماده به ترتیب در دو سال مورد مطالعه تعیین شد. ماده­ها تخم­ها را به صورت انفرادی درون طبق گل گیاه میزبان قرار می­دادند. همچنین، طول عمر حشرات کامل ماده خارج شده از پناهگاه زمستانی 9/45 تا 6/48 روز در دو سال مورد مطالعه تعیین شد. تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis در طی دو سال 1389 و 1390 مطالعه شد. نتایج نشان داد که تراکم حشرات کامل زمستان­گذران در هر دو سال مورد مطالعه در مرحله جوانه­دهی و رشد و نمو جوانه­های کل به طور معنی­داری بیشتر بود. جمعیت تخم­ها در سال 1389 در مرحله جوانه­دهی و در سال 1390 در مرحله جوانه­دهی و رشد و نمو جوانه­های کل به طور معنی­داری بیشتر از سایر مراحل رشدی بود. جمعیت لاروها در سال 1389 در مرحله گل­دهی و در سال 1390 در مرحله رشد و نمو جوانه­ها و گل­دهی بیشتر از سایر مراحل رشدی بود. اوج جمعیت شفیره­ها و حشرات کامل تازه ظاهر شده به ترتیب در اوایل و اواخر رسیدگی طبق­های گل مشاهده گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که سرخرطومی L. affinis به طور اختصاصی آفت علف هرز E. aucheri است. بنابراین، این سرخرطومی می­تواند به عنوان عامل بیوکنترل در مدیریت تلفیقی این علف هرز در منطقه کرمان مفید باشد.

فهرست مطالب

فصل اول   1

1- مقدمه و مروری بر تحقیقات گذشته   2

1-1- مقدمه   2

1-2- جایگاه سرخرطومی‌های جنس Larinus Dejean, 1821 در رده­بندی جانوری   4

1-3- ریخت شناسی سرخرطومی‌های خانواده (Curculionidae)   4

1-4- سرخرطومی­های زیرخانواده Lixinae  6

1-4-1- ویژگی‌های ریخت شناسی سرخرطومی­های زیرخانواده Lixinae  7

1-5- سرخرطومی­های Larinus در مناطق مختلف ایران و جهان   9

1-6- سرخرطومی‌های Larinus Dejean, 1821   16

1-7- بیواکولوژی سرخرطومی­های جنس Larinus  17

1-8- نقش سرخرطومی­های جنس Larinus در کنترل بیولوژیک علف‌های هرز   18

1-9- نقش سرخرطومی­های جنس Larinus در تولید مان   20

1-10- تلفیق استفاده از سرخرطومی­های Larinus با سایر عوامل بیوکنترل در کنترل علف­های هرز   22

1-11- گیاهان میزبان سرخرطومی‌های جنس Larinus  23

1-12- پارازیتوییدهای سرخرطومی Larinus  24

1-13-اهداف و ضرورت تحقیق   25

فصل دوم   26

2- مواد و روش تحقیق   27

2-1- جمع‌آوری و شناسایی گونه‌های جنس Larinus  27

2-2- تعیین درصد فراوانی گونه‌های لارینوس و شاخص تنوع گونه­ای   30

2-2-1- تعیین درصد فراوانی هر کدام از گونه‌های لارینوس   31

2-2-2- شاخص تنوع و یکنواختی شانون برای هر کدام از گیاهان میزبان و مراحل رشدی آنها   32

2-2-3- شاخص تنوع شانون کل برای هر کدام از گیاهان میزبان   33

2-2-4- شاخص شباهت تنوع گونه­ای موریسیتا- هورن در بین گیاهان میزبان   33

2-3- تراکم جمعیت L. affinis در مراحل مختلف رشدی گیاه E. aucheri 33

2-3-1- تعیین تعداد نمونه   33

2-3-2- مطالعه­ی تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis  34

2-4- ویژگی­های چرخه زندگی سرخرطومی  L. affinisروی گیاه میزبان E. aucheri 35

2-5- شناسایی پارازیتوییدهای سرخرطومی‌ L. affinis  38

2-6- تجزیه آماری   39

فصل سوم   40

3- نتایج   41

3-1- شناسایی گونه‌های سرخرطومی جنس Larinus از مراتع و مزارع استان کرمان   41

3- 2- کلید شناسایی برای گونه­های جنس Larinus در منطقه کرمان   41

3-3- توصیف مختصر ویژگی‌های ریخت‌شناسی و پراکنش گونه‌های جمع‌آوری شده   42

3-4- درصد فراوانی گونه‌های جنس Larinus روی گیاهان میزبان مختلف   52

3-5- شاخص تنوع و یکنواختی شانون برای گونه­های Larinus در مراحل مختلف رشدی گیاهان میزبان   56

3-6- شاخص تنوع شانون کل برای گونه­های Larinus روی شش گونه گیاه میزبان   60

3-7- شاخص یکنواختی شانون کل برای گونه­های Larinus روی شش گونه گیاه میزبان   60

3-8- شاخص شباهت تنوع گونه­ای موریسیتا-هورن برای گونه­های Larinus در بین گیاهان میزبان   61

3-9- پارامترهای زیستی سرخرطومی L. affinis روی گونه گیاهی E. aucheri در منطقه کرمان   63

3-10- تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis روی گیاه میزبان E. aucheri 67

3-11- شکارگرها و پارازیتوییدهای سرخرطومی L. affinis  70

4- بحث   71

4-1- گونه­های سرخرطومی جنس Larinus در منطقه کرمان   71

4-2- فراوانی نسبی و تنوع گونه­ای جنس Larinus روی گیاهان میزبان مختلف   72

4-3- پارامترهای زیستی سرخرطومی L. affinis روی علف هرز E. aucheri در منطقه کرمان   77

4-4- تراکم جمعیت سرخرطومی L. affinis روی علف هرز E. aucheri 80

5- پیشنهادات   83

منابع مورد استفاده   84

 

 

فهرست شکل­ها

شکل 1-1- سر از نمای پهلویی در سرخرطومی­ها ……………………………………………………………………………. 5
شکل 1-2- ساق و پنجه پا در سرخرطومی­ها …………………………………………………………………………………. 6
شکل 1-3- شکل­های مختلف ناخن­های پنجه در سرخرطومی­ها …………………………………………………………….. 6
شکل 1-4- شکم در سرخرطومی­ها …………………………………………………………………………………………… 6
شکل 1-5- ناخن پنجه­پا در زیر­خانواده Lixinae ……………………………………………………………………………. 7
شکل 1-6- خرطوم در زیر­خانواده Lixinae ………………………………………………………………………………… 7
شکل 1-7- شیارشاخکی در قبیله Cleonini ………………………………………………………………………………… 8
شکل 1-8- شیارشاخکی در قبیله Lixini ……………………………………………………………………………………. 8
شکل 1-9- جنس Larinus با بدن تخم مرغی شکل ………………………………………………………………………… 9
شکل 1-10- جنس Lixus با بدن کشیده و سیلندری …………………………………………………………………………. 9
شکل 2-1- نقشه استان کرمان ……………………………………………………………………………………………….. 29
شکل 2-2- تصاویری از رویشگاههای گیاهان میزبان ……………………………………………………………………….. 30
شکل2 -3- شکم در جنس ماده سرخرطومی Larinus Affinis …………………………………………………………… 30
شکل 2-4- شکم در جنس نر سرخرطومی Larinus Affinis …………………………………………………………….. 30
شکل 2-5- ظروف پرورش تخم­های سرخرطومی L. Affinis …………………………………………………………….. 35
شکل 2-6- ذربین X30 برای مشاهده دقیق تخم­ها …………………………………………………………………………. 35
شکل 2-7- قفس لیوانی، جهت بررسی چرخه زیستی سرخرطومی L. Affinis ……………………………………………. 36
شکل 2-8- ظرف پرورش لارو سرخرطومی L. Affinis …………………………………………………………………… 37
شکل 2-9- ظرف پرورش شفیره سرخرطومی L. Affinis …………………………………………………………………. 37
شکل 2-10- قفس لیوانی، جهت بررسی تخم­گذاری سرخرطومی L. Affinis …………………………………………….. 38
شکل 2-11- جدا کردن قفس لیوانی و انتقال دادن آن روی طبق­های گل سالم ……………………………………………… 38
شکل 2-12- قرار دادن طبق­های گل تخم­گذاری شده درون کیسه­ی پلاستیکی …………………………………………….. 38
شکل 2-13- ظرف پرورش پارازیتوئیدها ……………………………………………………………………………………. 38
شکل 2-14- قراردادن پارازیتوئیدهای درون الکل 75درصد جهت شناسایی ………………………………………………… 38
شکل 3-1- حشره کامل جوان L. Nidificans …………………………………………………………………………….. 43
شکل 3-2- حشرات کامل مسن L. Nidificans …………………………………………………………………………… 43
شکل 3-3- گیاه میزبان سرخرطومی L. Nidificans ………………………………………………………………………. 44
شکل 3-4- حشره کامل جوان سرخرطومی L. Onopordi ………………………………………………………………… 45
شکل 3-5- حشره کامل مسن L. Onopordi ………………………………………………………………………………. 45
شکل 3-6- حشره کامل جوان سرخرطومی L. Affinis ……………………………………………………………………. 46
شکل 3-7- حشره کامل L. Affinis از نمای پهلویی ……………………………………………………………………….. 46
شکل 3-8- گیاه میزبان سرخرطومی L. Affinis ……………………………………………………………………………. 47
شکل 3-9- حشره کامل جوان L. Grisescens روی گیاه میزبان ………………………………………………………….. 47
شکل 3-10- نمای پشتی از خرطوم L. Grisescens ………………………………………………………………………. 47
شکل 3-11- خارهای انتهای ساق پا در سرخرطومی L. Grisescens …………………………………………………….. 47
شکل 3-12- گیاه میزبان سرخرطومی L. Grisescens …………………………………………………………………….. 48
شکل 3-13- حشره کامل Larinus Sp. …………………………………………………………………………………… 49
شکل 3-14- سطح شکمی بدن در سرخرطومی Larinus Sp. …………………………………………………………….. 50
شکل 3-15- خارهای روی ساق پا در سرخرطومی Larinus Sp.. ……………………………………………………….. 50
شکل 3-16- شاخک و شیار شاخکی در سرخرطومی Larinus Sp.. ……………………………………………………… 50
شکل 3-17- گیاه میزبان سرخرطومی Larinus Sp. ………………………………………………………………………. 51
شکل 3-18- سطح پشتی بدن در سرخرطومی L. Liliputanus …………………………………………………………… 51
شکل 3-19- حشرات­کامل سرخرطومی L. Syriacus از نمای پشتی ……………………………………………………… 51
شکل 3-20- حشره­کامل L. Syriacus از نمای شکمی ……………………………………………………………………. 51
شکل 3-21- گیاه میزبان سرخرطومی L. Syriacus ……………………………………………………………………….. 52
شکل 3-22- درصد فراوانی گونه­های سرخرطومی جنس Larinus روی گیاه میزبان E. Aucheri. …………………….. 54
شکل 3-23- درصد فراوانی گونه­های سرخرطومی جنس Larinus روی گیاه میزبان E. Lalesarensis ……………….. 54
شکل 3-24- درصد فراوانی گونه­های سرخرطومی جنس Larinus روی گیاه میزبان E. Longipenicillatus …………. 54
شکل 3-25- درصد فراوانی گونه­های سرخرطومی جنس Larinus روی گیاه میزبان C. Stocksii ……………………… 55
شکل 3-26- درصد فراوانی گونه­های سرخرطومی جنس Larinus روی گیاه میزبان C. Oxyachantha ………………. 55
شکل 3-27- درصد فراوانی گونه­های سرخرطومی جنس Larinus روی گیاه میزبان O. Leptolepis …………………… 55
شکل 3-28- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه E. Aucheri در سال 1389 ……………………………………. 56
شکل 3-29- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه E. Aucheri در سال1390 …………………………………….. 56
شکل 3-30- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه E. Lalesarensis در سال 1389 ………………………………. 57
شکل 3-31- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه E. Lalesarensis در سال 1390 ………………………………. 57
شکل 3-32- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه E. Longipenicillatus در سال 1389 ……………………….. 57
شکل 3-33- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه E. Longipenicillatus در سال1390 ………………………… 57
شکل 3-34- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه Cousinia Stocksii در سال 1389 …………………………… 58
شکل 3-35- شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه Cousinia Stocksii در سال1390 ……………………………. 58
شکل 3-36- – شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه Carthamus Oxyachantha در سال 1389 ………………. 58
شکل 3-37- – شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه Carthamus Oxyachantha در سال 1390 ………………. 58
شکل 3-38- – شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه Onopordun Leptolepis در سال 1389 ………………….. 59
شکل 3-39- – شاخص تنوع و یکنواختی شانون روی گیاه Onopordun Leptolepis در سال 1390 ………………….. 59
شکل 3-40- حشره­کامل جوان و مسن سرخرطومی L. Affinis …………………………………………………………… 65
شکل 3-41- استقرار حشره­کامل خارج شده از پناهگاه زمستانی روی بوته­های گیاه میزبان ………………………………… 66
شکل 3-42- حشره­کامل در حال تغذیه از گیاه میزبان ………………………………………………………………………. 66
شکل 3-43- جفت­گیری حشرات­کامل روی گیاه میزبان ……………………………………………………………………. 66
شکل 3-44- حشره ماده در حال سوراخ کردن جوانه طبق گل جهت تخم گذاری …………………………………………. 66
شکل 3-45- تخم­گذاری حشره ماده روی جوانه طبق گل ………………………………………………………………….. 66
شکل 3-46- محل تخم­گذاری و پوشش ترشحات سیاه رنگ روی تخم ……………………………………………………. 66
شکل 3-47- تخم ……………………………………………………………………………………………………………. 67
شکل 3-48- لارو سن اول ………………………………………………………………………………………………….. 67
شکل 3-49- لارو سن آخر ………………………………………………………………………………………………….. 67
شکل 3-50- اوایل مرحله شفیرگی ………………………………………………………………………………………….. 67
شکل 3-51- اواخر مرحله شفیرگی …………………………………………………………………………………………. 67
شکل 3-52- خروج حشره­کامل نسل جدید از درون طبق گل ………………………………………………………………. 67
شکل 3-53- مورچه در حال شکار تخم …………………………………………………………………………………….. 70
 

 

فهرست جدول­ها

دکتر محمد رضا رحیم پور
 
 
آذر ماه 93
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
این نوشتار به بررسی یک رآکتور بستر چکه ای صنعتی هیدروژناسون بوتادین پرداخته است. از این رو،یک مدل سینتیکی مناسب به عنوان ساختاری پایه ای برای مدلسازی رآکتور انتخاب گردیده است و پس از آن مدل ارایه گردیده به منظور همخوانی با موازنه مولی داده های صنعتی توسعه یافته است. همچنین تلاش های زیادی به منظور ایجاد یک مدل دقیق و در عین حال ساده ریاضی صورت پذیرفت و نتایج مدلسازی با خروجی های واحد صنعتی مورد مقایسه قرار گرفت. در نهایت نتایج توانستند به خوبی داده های صنعتی را  با خطای نسبی کل برابر با 1/0 پوشش دهند. به علاوه، رفتار پارامترهای مختلفی از جمله دما و شدت جریان مولی در طول رآکتور مورد مطالعه قرار گرفت. گذشته از آن، تاثیر دمای ورودی بر رفتار رآکتور بستر چکه ای مورد مطالعه قرار گرفت. در پایان، بازده رآکتور سه فازی بستر چکه ای تحت شرایط عملیاتی مختلف سیال ورودی بررسی گردید.
کلمات کلیدی: رآکتور بستر چکه ای، هیدروژناسیون بوتادین، مدلسازی ریاضی، مدل سینتیکی

 
 
 
فهرست مطالب
1-1معرفی مجتمع پتروشیمی جم  2
1-1-1واحد کراکینگ   6
1-1-2قسمت گـــــرم  8
1-1-3کمپرسور 9
1-1-4متان زدایی  12
1-1-5اتان زدایی  13
1-1-6جدا سازی برش سه کربنی  13
1-1-7جدا سازی برش چهار کربنی  14
1-2مقدمه ای  بر رآکتورهای بستر چکه­ای  18
1-2-1مقایسه با سایر رآکتورهای سه فازی  22
2-1مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه­ مدلسازی رآکتور بستر چکه­ای  31
2-2مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه­ سینتیک هیدروژناسیون بوتادین  33
3-1شرح مدل ریاضی  37
3-1-1مراحل انتقال جرم و فرضیات حاکم  37
3-1-2معادلات جرم و انرژی  39
3-2خواص فیزیکی  40
3-3معادلات سینتیکی  43
3-3-1کاتالیست   45
3-4حل عددی و روش بهینه سازی  46
4-1ارزیابی مدل  49
4-2نتایج  51
4-2-1پروفیل دما در طول رآکتور 55
4-2-2توزیع شدت جریان مولی اجزای موجود در فاز مایع  56
4-2-3توزیع شدت جریان مولی هیدروژن فاز گازی در طول رآکتور 62
4-2-4توزیع مشخصه­های فیزیکی در طول رآکتور 63
4-2-5بررسی تأثیرات تغییر دمای ورودی  65
4-2-6تغییرات درصد تبدیل و بازده تحت تأثیر دما و شدت جریان ورودی  68
5نتیجه گیری و پیشنهادات   70
 
 
فهرست جداول
 
 

شماره صفحه
عنوان
19
جدول 1- شرایط عملیاتی و ترکیب نسبی اجزاء در ورودی رآکتور
36
جدول2– خلاصه­ای از مقالات منتشر شده با موضوع مدلسازی سینتیکی

 

هیدروژناسیون 1و3-بوتادین
42
جدول3- روابط فیزیکی مورد استفاده در مدلسازی رآکتور
47
جدول4- مشخصات کاتالیست پوسته-تخم مرغی مورد استفاده
51
جدول 5- مقادیر متوسط Keq و ΔG° در طول رآکتور برای واکنش­های پیشنهادی
51
جدول 6- مقایسه بین نتایج مدلسازی و نتایج رآکتور صنعتی
54
جدول 7- ثوابت سرعت و عبارات دقیق سینتیکی به کار گرفته شده
 
 
 
فهرست شکل­ها و نمودارها
 
 

شماره صفحه
عنوان
6
تصویر1- نمودار کنده­ای واحد الفین دهم
16
تصویر 2- شمایی از نمودار جریان فرآیند واحد بوتان زدایی
18
تصویر 3- نمودار جریان فرآیند واحد هیدروژناسیون
22
تصویر 4- شمایی از یک رآکتور بستر چکه­ای
24
تصویر 5- شمایی از یک رآکتور دوغابی ]17[
27
تصویر 6- شمایی از یک رآکتور ستون حبابی بستر آکنده ]17[
39
تصویر7- مراحل انتقال جرم برای المانی از رآکتور به طول ΔZ
44
تصویر8- شبکه­ی واکنش­های هیدروژناسیون 1و3-بوتادین
47
تصویر9- شمایی از کاتالیست پوسته-تخم مرغی
53
تصویر10- میانگین سرعت واکنش­ها
56
تصویر 11- پروفایل دما  در طول رآکتور
57
تصویر12- تغییرات شدت جریان مولی بوتادین نسبت به طول بدون بعد رآکتور
58
تصویر13- تغییرات شدت جریان مولی 1BE نسبت به طول بدون بعد رآکتور
59
تصویر 14- تغییرات سرعت واکنش­های R9 و R7 و R1 در طول رآکتور
60
تصویر15- تغییرات شدت جریان مولی نرمال بوتان نسبت به طول بدون بعد رآکتور
61
تصویر 16- تغییرات سرعت واکنش­های R11 و R10 و R9 و R8 در طول رآکتور
62
تصویر17- تغییرات شدت جریان مولی IB نسبت به طول بدون بعد رآکتور
63
تصویر18- تغییرات شدت جریان مولی IBA نسبت به طول بدون بعد رآکتور
64
تصویر19- تغییرات شدت جریان مولی هیدروژن گازی نسبت به طول بدون بعد رآکتور
65
تصویر20- تغییرات نفوذپذیری هیدروژن در طول رآکتور
65
تصویر21- تغییرات ویسکوزیته فاز مایع در طول رآکتور
66
تصویر 22- تأثیر دمای ورودی بر دمای سیستم در طول بدون بعد رآکتور
67
تصویر 23- تأثیر دمای ورودی بر شدت جریان مولی BD در طول بدون بعد رآکتور
68
تصویر 24- تأثیر دمای ورودی بر شدت جریان مولی نرمال بوتان در طول بدون بعد رآکتور
70
تصویر25- شمای سه بعدی از درصد تبدیل BD به عنوان تابعی از دما و شدت جریان مولی ورودی
71
تصویر26- شمای سه بعدی از بازده BA به عنوان تابعی از دما و شدت جریان مولی ورودی
 

 
 
 
 
فهرست نشانه­های اختصاری
 
 

نشانه
تعریف
واحد
 
سطح مقطع رآکتور
M2
 
غلظت مولی
Mol.M-3
 
ظرفیت گرمایی استاندارد جزئ Iام در دمای استاندارد
J.Mol-1.K-1
 
قطر ذره­ی کاتالیستی
M
 
قطر رآکتور
M
 
نفوذپذیری هیدروژن در فاز مایع
M2.S-1
 
انرژی فعالسازی
J.Mol-1
 
شدت جریان مولی
Mol.S-1
 
انرژی آزاد گیبس جزئ I ام در فشار استاندارد
J.Mol-1
 
انرژی استاندارد آزاد گیبس جزئ I ام در دمای استاندارد
J.Mol-1
 
ثابت هنری
Pa.M3.Mol-1
 
آنتالپی استاندارد تولید جزء I ام در دمای استاندارد
J.Mol-1
 
ضریب نوسان
مراجعه به جدول 8
 
ضریب حجمی انتقال جرم گاز-مایع
S-1
 
ضریب حجمی انتقال جرم مایع-جامد
S-1
 
ثابت تعادلی
–
 
ضریب نوسان در دمای مرجع
مراجعه به جدول 8
 
وزن مولکولی
Gr.Mol-1
 
فشار کاهش یافته
–
 
ثابت جهانی گازها
J.Mol-1.K-1
 
عدد رینولدز
–
 
سرعت واکنش
Mol.S-1.Kgcat-1
 
عدد اشمیت
–
 
ضریب شکل
–
 
دما
K
 
دمای کاهش یافته
–
 
دمای مرجع
K
 
دمای استاندارد
K15/298
 
سرعت ظاهری
M.S-1
 
حجم مولی گاز هیدروژن در شرایط استاندارد
M3.Mol-1
 
طول دیفرانسیلی رآکتور
M
 

 
 
 
نشانه­های اختصاری یونانی
 
 

نشانه
تعریف
واحد
 
تغییر انرژی آزاد گیبس در شرایط فشار استاندارد
J.Mol-1
 
گرمای واکنش J ام
J.Mol-1
 
گرمای تبخیر
J.Mol-1
 
ماندگی مایع
–
 
عدد استوکیومتری جزء Iام
–
 
دانسیته­ی بستر کاتالیستی
Kgcat.M3
 
ویسکوزیته
Kg.M-1.S-1
 
حلالیت هیدروژن در مخلوطی از هیدروکربن­ها
M3.Kg-1.Pa-1
 
دانسیته­ی فاز مایع در شرایط عملیاتی
Kg.M-3
 
دانسیته­ی فاز مایع در دمای 20 درجه سانتیگراد
Kg.M-3
 
پارامتر همبستگی
–
 
حجم مولی در نقطه­ی جوش نرمال
M3.Mol-1
 
 
 
زیرنویس­ها و بالانویس­ها
 
 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

 فصل اول :کلیات پژوهش                                                                                                 صفحه

1 – 1 – مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..2

1-2- بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………..3

1 – 3- اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق ………………………………………………………………………………………6

1-4-اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………….9

1-5 -سئوال یافرضیات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………9

1-6-چهارچوب نظری تحقیق ………………………………………………………………………………………………………10

1-7 -متغیر های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..11

1 -8 – تعریف واژه ها ، مفاهیم و متغیر ها …………………………………………………………………………………12

1-9-قلمرو تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………13

1-10- روش نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………………13

 1-11- روش گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………13

1-12 – روش تجزیه و تحلیل داده ها ………………………………………………………………………………………..14

1-13 – محددیت های

 

پژوهش…………………………………………………………………………………………………….14

1-14-تعرف واژه ها و اصطلاحات ………………………………………………………………………………………………15

فصل دوم :مبانی نظری پژوهش

2-1-مقدمه  …………………………………………………………………………………………………………………………………17

2-1-1-هوش چیست …………………………………………………………………………………………………………………18

2-1-2-عاطفه چیست ……………………………………………………………………………………………………………… 19

2-1-3-تعریف هوش عاطفی ………………………………………………………………………………………………………..19

2-1-4-تاریخچه ظهور و پیدایش هوش عاطفی …………………………………………………………………………20

2-1-5-هوش عاطفی و بهره هوشی ……………………………………………………………………………………………24

2-1-6-مقایسه هوش عاطفی و عقلی ………………………………………………………………………………………….26

2-1-7-دیدگاه های مختلف مربوط به هوش عاطفی و مولفه های آن……………………………………….27

2-1-7-1 – مفاهیم اساسی هوش عاطفی از دیدگاه گولمن ……………………………………………………..28

2-1-7-2- مدل شبکه شایستگیهای عاطفی گولمن و بویاتزیس……………………………………………….32

2-1-7-3-مفاهیم هوش عاطفی از دیدگاه مایر و سالووی …………………………………………………………40

2-1-7-4- مفاهیم اساسی هوش عاطفی از دیدگاه بار – آن …………………………………………………….43

2-1-8-مقیاس های هوش عاطفی……………………………………………………………………………………………….47

2-1-8-1- آزمون های مدل مایر و سالووی ………………………………………………………………………………51

2-1-8-2- آزمون های مدل بار – آن ………………………………………………………………………………………..54

2-1-8-3- آزمون های مدل گولمن …………………………………………………………………………………………..55

2-1- 9-اکتساب و بهبود هوش عاطفی ……………………………………………………………………………………..57

2-1-9-1- دیدگاه مایر و سالوی ………………………………………………………………………………………………..58

2-1-9-2- دیدگاه گولمن و لمرلینگ ………………………………………………………………………………………..59

2-1-10-جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………………61

2-1-11-پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………………….62

2-1-11-1-مروری بر پژوهش های انجام شده در ایران …………………………………………………………..62

2-2 –  مروری بر پژوهش های انجام شده در خارج از ایران……………………………………………………..63

2-1-10-4-پیشینه و مبانی نظری ارتباط سازمان با مشتری ………………………………………………….69

2-2-1-وفاداری ………………………………………………………………………………………………………………………….69

2-2-1-1- معیارهای تشخیص وفاداری مشتری…………………………………………………………………………71

2-2-1-2- نمونه های عملی وفادار سازی مشتریان در بانک های مطرح دنیا ………………………….71

2-2-1-3- هفت دستور طلایی برای جلب رضایت مشتریان وفادار …………………………………………..73

2-2-2-رضایت مشتری…………………………………………………………………………………………………………………75

2-2-2-1- فلسفه رضایت مشتری ………………………………………………………………………………………………76

2-2-3-کیفیت خدمات…………………………………………………………………………………………………………………80

2-2-3-1- ویژگی های کیفیت خدمات در بانکداری …………………………………………………………………82

2-2-3-2- مروری بر برخی مطالعات انجام شده در کیفیت خدمات …………………………………………94

2-2-4-مدلهای اصلی اندازه گیری رضایتمندی مشتری ……………………………………………………………86

2-2-4-1-1 مدل فورنل……………………………………………………………………………………………………………….86

2-2-4-2- مدل درختی ……………………………………………………………………………………………………………..87

2-2-4-3- مدل کانو …………………………………………………………………………………………………………………..87

2-2-4-4- مدل کیفیت خدمات سروکوال …………………………………………………………………………………88

2-2-5-بانک قرض الحسنه مهر ایران در یک نگاه …………………………………………………………………….92

2-2-6-پیشینه ی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………..98

2-2-6-1- برخی مطالعات انجام شده در ایران …………………………………………………………………………99

2-2-6-2- برخی مطالعات انجام شده در خارج از ایران …………………………………………………………105

2-2-7-هوش هیجانی و ارتباط سازمان با مشتری…………………………………………………………………..108

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1-مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….116

3-2-روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………116

3-3-جامعه پژوهش و ویژگی های آن………………………………………………………………………………………117

3-4- روش نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………………117

3-5- حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………………………………118

3-6-چارچوب مفهومی………………………………………………………………………………………………………………..119

3-7-ابزار جمع آوری داده ها………………………………………………………………………………………………………121

3 – 8 – روایی و پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………..123

3-8-1 – روایی……………………………………………………………………………………………………………………………123

1-8-2- پایایی…………………………………………………………………………………………………………………………….124

3-9- مقیاس پرسشنامه ها………………………………………………………………………………………………………….126

3-10- بعد زمانی…………………………………………………………………………………………………………………………127

3-11- روشهای تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………….127

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1- مقدمه…………………………………………………..……………………128

4-2-یافته های توصیفی مربوط به متغیرهای اصلی پژوهش…………………………………………………….129

2-3- آزمون فرضیه ها ……………………………………………………………………………………………………………….148

4-4- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………….. 152

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

1-5-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….154

5-2- نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری ……………………………………………………………………………..154

5-3- تفسیر نتایج پژوهش …………………………………………………………………………………………………………157

5-4- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………….. 158

5-4-1- پیشنهادهای اجرایی حاصل از تحقیق ………………………………………………………………………..158

5-4-2- پیشنهاد حاصل از ادبیات تحقیق …………………………………………………………………………………161

5-4-3- پیشنهادهایی برای تحقیق و مطالعات بعدی ……………………………………………………………….164

5-5-محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………………165

 منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………………….166

پیوست………………………………………………………………………………………………………………………………………….185

پرسشنامه هوش عاطفی……………………………………………………………………………………………………………….185

پرسشنامه ارتباط سازمان با مشتری……………………………………………………………………………………………188

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تاثیر هوش هیجانی کارکنان بر ارتباط سازمان با مشتری می باشد . به این منظور محقق از مدل هوش هیجانی گولمن و تحقیقات ایشان در گروه تحقیقاتی هی بهره جسته است . بر این اساس مدل هوش هیجانی دارای چهار بعد : خودآگاهی ، خود مدیریتی ، آگاهی اجتماعی و مدیریت ارتباط بوده است و متغیر ارتباط سازمان با مشتری نیز دارای ابعاد کیفیت خدمات ، رضایت مشتری و وفاداری مشتری بوده است که تاثیر مولفه های هوش هیجانی بر ارتباط سازمان با مشتری سنجیده شده است . در این تحقیق ابتدا آمار توصیفی مربوط به وضعیت متغیرهای تحقیق با بکارگیری جداول و نمودارها به نمایش گذاشته شده  و در ادامه برای آزمون فرض ها و آمار استنباطی از روش های آماری و آزمون های مختلف از نرم افزار SPSS استفاده گردیده است . برای آزمون پایایی سوالات آزمون آلفای کرونباخ به اجرا درآمد . که این مقدار برای پرسشنامه هوش عاطفی برابر 987/0 و برای پرسشنامه ارتباط سازمان با مشتری برابر 885/0 بدست آمده است . برای بررسی روایی پرسشنامه ها میان تعدادی از اساتید توزیع گردید. در ادامه با استفاده از آزمون فرض ، تاثیر ابعاد متغیر مستقل بر متغیر وابسته بررسی شده و در نهایت از رگرسیون چندگانه برای بررسی اولویت تاثیرگذاری ابعاد متغیر مستقل ، بر متغیر وابسته استفاده شده است . یافته های این پژوهش نشان می دهد در میان ابعاد هوش هیجانی بعد آگاهی اجتماعی کمترین تاثیر را بر ارتباط سازمان با مشتری داشته و ابعاد خود آگاهی ، خود مدیریتی و مدیرت روابط تاثیرگذاری شدیدی بر ارتباط سازمان با مشتری دارند . همچنین نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون در نهایت نشان می دهد ویژگی مدیریت روابط از هوش عاطفی هر کس به شدت بر روابط او با مشتری تاثیر گذار می­باشد.

کلمات کلیدی : هوش هیجانی ، ارتباط سازمان با مشتری ، مدل گولمن ، بانک مهر

  1– 1- مقدمه

 انسان، محوری ترین عنصر در عرصه مدیریت است که در اعصار مختلف مورد توجه خاص دانشمندان مدیریت قرار گرفته است.

در سال 1911 ، همزمان با انتشار کتاب « اصول مدیریت علمی » توسط تیلور ، به منظور حداکثر کردن سهم کارفرما و کارمند ، افزایش بهره وری افراد مورد توجه قرار گرفت و به توانایی ها و مهارت های افراد توجه خاص شد . برای مثال ، برگزاری  « آزمون های هوش » به عنوان معیاری مناسب برای تعیین عملکرد آینده افراد در مشاغل مختلف که ریشه در مطالعات تیلور دارد ، هنوز هم مورد توجه سازمان ها است . در سال 1920 ، بررسی نقش توجه به عامل انسانی در محیط کار ، در سیر تکوین نظریه های مدیریت مطرح شد که مشتمل بر مطالعات هاثورن ، نظریه نیازهای انسانی مازلو و همچنین نظریه های مک گریگور ، آرجریس و دیگران بود . این نظریه ها عمدتاً بر این باور استوار بودند که انسانها اجتماعی و خودشکوفا هستند . بر اساس این نظریه ها استفاده از « آزمون شخصیت » برای انتخاب افراد مناسب برای کار در سازمان ها مورد توجه قرار گرفت علاوه بر این موارد ، اخیراً هوش عاطفی نیز توجه اکثر دانشمندان را جلب کرد و نتایج حاصله از تحقیقات نشانگر آن است که در موفقیت افراد و کارایی سازمان ها هوش عاطفی دست کم به اندازه ضریب هوشی افراد دخیل است . ( گلمن ، 1996 : 11-6 )و می توان گفت با وجود اینکه نیروی محرک تحولات در قرن بیستم، هوش منطقی یا بهره هوشی[1] بوده است ، اما طبق شواهد موجود در آغاز قرن بیست و یکم هوش عاطفی[2] موجب تحولات خواهد بود . ( لانگلی ، 2000 : 177 )

از سویی با توجه به تحولاتی که امروزه در عرصه تجارت رخ می دهد سازمان هایی که در محیطی کاملاً رقابتی ، بقا و رشد خود را تنها در سایه تامین رضایت هرچه بیشتر مشتریان جستجو نموده و خود را هر چه بیشتر به فناوری های نوین در زمینه توسعه و گسترش هر چه بیشتر ارتباط با مشتریان مجهز نمایند از آمادگی لازم برای واکنش آگاهانه و سریع در مقابل این چالش ها برخوردار خواهند بود .( موتمنی و همکاران ، 1389 :3 )

به نظر می رسد با وجود رقبای فراوان در عرصه رو به گسترش بازارهای جهانی ، بدست آوردن مشتریان جدید و حتی حفظ مشتریان فعلی امری بسیار دشوار خواهد بود . به همین دلیل طی چند سال اخیر آرمان ها و خط مشی سازمان ها دچار تغییرات عمده ای شده است . در حالیکه مدتی پیش ، تمرکز برای جذب مشتریان جدید و یا در اصطلاح سیاست های تهاجمی بازار ، عمده ترین هدف سازمان ها بوده ، امروزه سیاست های راهبردی بر حفظ و بهبود وفاداری و افزایش اعتماد مشتریان نسبت به سازمان متمرکز شده است . مهمترین علت چنین تغییری افزایش آگاهی عمومی نسبت به پیامدهای مطلوب رضایتمندی و وفاداری مشتری می باشد . ( کاوسی و  سقایی ، 1388 : 385 )

1 – 2 – بیان مساله

در سال 1980 دو روانشناس آمریکایی با نام های پیتر سالووی [3] از دانشگاه یل و جان مه یر[4] از دانشگاه نیوهمپشایر مطالعاتی راجع به ویژگیهای کیفی انسان همانند همدلی ، خودآگاهی ، کنترل هیجان و عواطف انجام دادند که بعداً مجموعه این مفاهیم تحت عنوان هوش هیجانی از سوی دکتر دانیل گلمن مطرح شد . دکتر گلمن در پرفروش ترین کتابش در سال 1995 این سوال را مطرح می کند که « هوش هیجانی چیست ؟ و چرا از بهره هوشی (IQ) مهم تر است ؟  »

او در پاسخ می گوید : هوش هیجانی توانایی شناسایی احساسات خود و دیگران است و هدفش عبارتست از :

1 – برانگیختگی خودمان و دیگران

2 – بکارگیری هیجانات و عواطف در برقراری ارتباط موثر با دیگران

او می گوید ما هر کجا باشیم چه در کلاس درس ، محیط کار ، هواپیما یا خانه نیازمند مهارت های ارتباطی گروه هستیم . چنین مهارت هایی به نام هوش هیجانی شناخته می شود . هوش هیجانی در محیط کار موجب بهره وری بیشتر و برقراری رابطه دوستانه و صمیمانه با همکاران می شود ( آقایار و شریفی درآمدی ، 1385 : 12 )

گلمن درجریان پژوهش خود که به منظور بررسی این موضوع انجام داد به این نتیجه رسید که در حدود دو سوم از بهترین کارهای انجام گرفته توسط افراد عادی قابل استناد به شایستگی های عاطفی آنها است نه مهارت های فنی و شناختی ، در حالیکه این رقم در مورد رهبران به 80 تا 100 درصد می رسد . ( گلمن ،198 بی :187)

  تحقیقات گلمن و همکاران وی نشان می دهد که سطوح بالایی از هوش عاطفی، فضایی بوجود می آورد که در آن، مشارکت اطلاعاتی، اعتماد، ریسک پذیری سالم و یادگیری نضج می گیرند. برعکس هوش عاطفی کم، جوی سرشار از بیم و اضطراب ایجاد می کند. از آنجا که کارکنان عصبی یا وحشت زده، در کوتاه مدت می توانند بهره وری بالایی داشته باشند، سازمانهای آنان ممکن است نتایج و بازدهی خوبی کسب کنند. اما این نتایج و بازدهی ها دوام چندانی نخواهند یافت(احمد پور،1381 :23).

از این رو در دهه‌های اخیر اکثر محققان هوش عاطفی را به عنوان عاملی برای رهبری اثربخش معرفی کرده‌اند (گلمن، 1998 ای: 94؛ 1998 بی: 189؛ پالمر[5] و همکاران، 2001: 9؛ هیگس[6]، 2003: 276؛ جورج، 2000: 1033).

هوش عاطفی به طور روزافزونی بستگی به توسعه سازمانی و رشد کارکنان دارد و راه جدیدی برای درک ، شناخت و ارزیابی رفتار ، روش مدیریت ، نگرش ها ، مهارت های بین فردی ، توان و انرژی افراد را فراهم می سازد . هوش هیجانی موضوع مهمی در برنامه ریزی منابع انسانی ، نیم رخ شغل ، مصاحبه های استخدام ، جذب ، گزینش ، توسعه مدیریت ، روابط مشتریان ، خدمات رسانی به مشتری و غیره به حساب می آید . ( آقایار و شریفی درآمدی ، 1385 : 31 )

مهارت های هیجانی موجب ارتباط اثربخش ، تصمیم گیری بهتر و افزایش بهره وری و توان بالقوه و ابداع راه حل برای رفع مشکلات پیچیده می شود . هوش هیجانی باید در جعبه ابزار هر فردی یافت شود . ( آقایار و شریفی درآمدی  ، 1385 : 35 )

از طرفی امروزه برای رشد و بقا در عرصه رقابت اقتصادی شرکت ها و سازمان ها باید بر مشتری مداری اهمیت ویژه ای داده و ارتباط خود را با خریداران کالا بیش از پیش افزایش دهند . در روندهای کسب و کاری جدید بدست آوردن رضایت مشتریان جایگاهی مهم و حیاتی در اهداف شرکت ها به خود اختصاص داده است و مدیران ارشد به خوبی می دانند موفقیت آنها در رسیدن به اهداف کلان بنگاه در گرو جلب رضایت مشتریان است . (موتمنی و همکاران ، 1389 :8 )

 مدیریت ارتباط با مشتری ( CRM) به همه فرایندها و فناوری هایی گفته می شود که در شرکت ها و سازمان ها برای شناسایی ، ترغیب ، گسترش ، حفظ و ارائه خدمت به مشتریان به کار می رود . ( علوی شاد و صنایعی ، 1385 : 10 )

کاتلر (1991) مدیریت ارتباط با مشتری را انقلابی از تمرکز بر مبادله به سوی تمرکز بر رابطه می داند و بویر و تانر (1999) مدیریت ارتباط با مشتری را توانا سازی خریداران و فروشندگان برای برنامه ریزی مشترک جهت کارکرد اطمینان از آینده تعریف می کنند که به دنبال پر کردن شکاف بین بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش است.

اهمیت عواطف و احساسات در زندگی فردی و سازمانی و مدیریت عواطف و هیجانات، انگیزه اصلی پژوهش حاضر است که با هدف بررسی نقش عواطف و احساسات در زندگی سازمانی مدیران و کارکنان سازمان ها شکل گرفت و به منظور بررسی این موضوع تمرکز اصلی پژوهش بر روی هوش عاطفی و تاثیر آن بر ارتباط سازمان با مشتریانی که هسته اصلی سازمانهای امروزی به حساب می آیند، قرار گرفته است .

1 – 3- اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق

با وجود انتشار کتابهای گوناگون برای مدیران کسب و کارها، گرایش به هوش عاطفی در رهبری، موضوع نسبتاً تازه ای است به طور کلی، مطالعات تجربی در این حیطه از این رابطه، پشتیبانی می کند اما تحقیقات بیشتری برای شناخت سهم منحصر به فرد هوش عاطفی، از نظر مفهومی و ساختاری لازم است(آنتوناکیس[7] و همکاران، 2004 :5).

گلمن در کتاب خود به نام «کار با هوش عاطفی[8] » (1998) برنیاز به هوش عاطفی در محیط کار، محیطی که اغلب به عقل توجه می شود تا قلب و احساسات، تمرکز می کند. او معتقد است نه تنها مدیران و رؤسای شرکت ها نیازمند هوش عاطفی هستند بلکه هر کس که در سازمان کار می کند نیازمند هوش عاطفی است(موری[9]، 1998 :2).

مطالعات نشان می دهد در مشاغل فنی مانند برنامه نویسی رایانه ، هوش هیجانی از جایگاه خاصی برخوردار است .شواهد حاکیست ده نفر از برجسته ترین برنامه نویسان رایانه نسبت به سایرین 2/3 برابر و کارکنان فوق ستاره نسبت به میانگین موجود 72/12 برابر ، برنامه نرم افزاری نوشته اند . ارزیابی ها نشان می دهد این کارکنان نسبت به سایرین در کار گروهی ، فعالیت طولانی تر در پروژه ها و طرح ها ، نشان دادن مسیرهای کوتاه تر انجام کار نسبت به سایر همکاران از قابلیت های بیشتری برخوردارند که همه این ویژگی ها نشان دهنده هوش هیجانی بالای آنان است و در رابطه با نظریه دانیل گلمن برای موفقیت در عالی ترین سطح و در سمتهای مدیریت و رهبری نیازمند قابلیت های هیجانی به عنوان یک مزیت برتر هستیم . ( آقایار و شریفی درآمدی ، 1385 : 35 )

در مطالعات قابلیت های هوش هیجانی کارشناسان یک شرکت چند ملیتی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد آنهایی که امتیازشان از میانگین 9 بیشتر بوده یا دارای حدود 20 قابلیت بودند در مقایسه با سایرین حدود 2/1 میلیون دلار بیشتر از آنچه پیش بینی می شد سود نصیب سازمان کردند . به عبارتی رشد سوددهی 39/1 بود . ( آقایار و شریفی درآمدی ، 1385 : 34 )

کدام ویژگی کارکنان برجسته را از کارکنان متوسط متمایز می کند؟ پاسخ بهره هوش عمومی، به این سؤال نادرست است. هوش عاطفی می تواند به عنوان یکی از عوامل اثرگذار در توانایی غیر شناختی و شایستگیهایی که بر توانایی فرد برای سازگاری با نیازها و فشارهای محیطی، اثر دارد، مطرح شود(نیلی مارتینز[10]،1997).

هوش هیجانی نشانگر جدیدترین شکل مزیت رقابتی است . اکثر کسب و کارها حداقل تا حدودی از نظر کارکنان و منابع با محدودیت مواجه اند . بنابراین لازم است کارکنان و منابع را با استفاده از بهترین روش های موجود هدایت کرد . هوش هیجانی یک کاتالیست یا تسهیل کننده قوی برای کارکنان ، نوآوری ، خلاقیت ، بهره وری است و در ارتقا مزیت رقابتی سهم بسزایی دارد . هدایت هوش هیجانی در تمام سطوح سازمان یک سرمایه گذاری تجاری هوشمند است . ( آقایار و شریفی درآمدی ، 1385 : 139 )

از دیگر اشکال مزیت رقابتی برای سازمان ها مدیریت ارتباط با مشتری است . مدنظر قرار دادن مدیریت ارتباط با مشتری می تواند مزایای بیشماری برای سازمانها فراهم کند که می توان آنها را اهمیت بکار گیری مدیریت ارتباط با مشتری دانست: 1- از آنجا که یکی از مهمترین دارایی یک سازمان مشتریان آن هستند، با استفاده از این رویکرد، حفظ مشتریان فعلی و ترغیب آنان به خرید های مجدد، زمینه ساز بقای سازمان است که هدف اصلی هر سازمانی است. 2- از جنبه دیگر، با ورود فناوری اطلاعات به سازمانها زیر چتر مدیریت ارتباط با مشتری، زمینه ای فراهم می شود تا سازمانها به سمت سازمان های هوشمند و دانش محور حرکت کنند و با به کارگیری نرم افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری، هزینه های پردازش اطلاعات را کاهش دهند و ارتباطات با مشتریان در زمان کمتر و با سرعت بیشتری صورت گیرد که نتیجه نهایی آن، افزایش قدرت رقابتی سازمان در محیط پر تلاطم امروزی است. 3- مزیت دیگر این است که مدیریت ارتباط با مشتری، با جمع آوری اطلاعات کامل مشتریان در یک پایگاه داده، امکان طبقه بندی مشتریان را براساس راهبردها و معیارهای سازمان فراهم می سازد، که این امر می تواند در رسیدن به هدف مدیریت ارتباط با مشتری یعنی « حذف، کاهش و عدم ترغیب مشتریان غیر سودآور» را تسهیل کند. توضیح اینکه موسسات برای افزایش ارزش دارایی سهامداران و ذینغعان به وجود می آیند، لذا حذف مشتریان غیر سود آور می تواند به افزایش سود و کاهش هزینه در سازمانها منجر شود، مگر اینکه ملاحظاتی در این میان وجود داشته باشد.( گلچین فر و بختایی، 1385: 56-57)

بنابراین شرکت ها همواره باید ناظر و مراقب تعامل بین خود و مشتریانشان باشند و با شناخت و درک صحیح از نیازها و ارزشهای مد نظر مشتریان ، کالاها و خدمات با ارزشی را به آنان ارائه کنند