1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………… 5

1-4. اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………… 6

فصل دوم

2-1 نشانه های آسمانی…………………………………………………………………………………………. 9

2-1-1 ستارگان پیرامونی ……………………………………………………………………………………… 10

2-2. معرفی صورت فلکی…………………………………………………………………………………….. 10

2-2-1. منطقه البروج………………………………………………………………………………………… 11

2-2-2. سرگردانی هایی در بین ستارگان……………………………………………………………………….. 12

الف: ظهور و غروب ناهید………………………………………………………………………………………. 12

ب: عطارد و ناهید………………………………………………………………………………………………. 13

ج: مذهب ستاره پرستی…………………………………………………………………………………………… 13

د: ظهور و غروب مشتری………………………………………………………………………………………… 15

ه: حرکت معکوس سیارات ……………………………………………………………………………………….. 15

2-2-3. سپهر ستارگان…………………………………………………………………………………………. 16

2-2-4. دوره ی نجومی………………………………………………………………………………………. 16

2-2-5. طالع بینی و ستاره شناسی …………………………………………………………………………… 17

2-4. نشانه گزاری زمان از طریق مهتاب…………………………………………………………………………. 17

2-4-1. ماه قرانی و ماه اژدهایی……………………………………………………………………………. 19

2-4-2.وضعیت انسان بدون آسمان……………………………………………………………………………. 19

2-4-3. اوزیریس و ماه……………………………………………………………………………………….. 19

2-4-4. ماه در بندهش ………………………………………………………………………………………. 20

2-5. اسطوره های ستارگان و سیارات………………………………………………………………………….. 21

الف: شباهنگ…………………………………………………………………………………………………….. 21

ب: مشتری………………………………………………………………………………………………………… 22

ج: زهره ………………………………………………………………………………………………………… 23

د: عطارد……………………………………………………………………………………………………….. 24

ه: مریخ………………………………………………………………………………………………………….. 24

و: زحل…………………………………………………………………………………………………………… 25

2-5-1. اختران و اباختران در بندهش…………………………………………………………………………… 26

الف: سپاهبدان آسمان…………………………………………………………………………………………….. 27

ب: نظریه ی هنینگ ……………………………………………………………………………………………… 28

ج:ستارگان تیزروتر در متون پهلوی………………………………………………………………………………… 28

د: سپهر ستارگان…………………………………………………………………………………………………. 29

ه: حصار آسمانی…………………………………………………………………………………………………. 30

و: ستارگان نیامیزنده……………………………………………………………………………………………… 30

2-5-2. تیشتر………………………………………………………………………………………………….. 31

2-5-3. بهرام………………………………………………………………………………………………… 33

2-5-4. سدویس………………………………………………………………………………………………. 34

2-5-5. هفت اورنگ………………………………………………………………………………………….. 35

2-5-6. ونند………………………………………………………………………………………………….. 36

2-5-7. میخگاه یا ستاره قطبی……………………………………………………………………………….. 36

2-5-8. پارند و مزداد………………………………………………………………………………………… 38

2-6. درباره ی فراز آفریدن روشنان………………………………………………………………………………. 38

فصل سوم: منازل قمر

3-1. دیدگاه هنینگ درباره ی منازل قمر……………………………………………………………………….. 43

3-2. یادداشت هایی درباره ی منازل قمر……………………………………………………………………….. 44

3-2-1. پدیسپر………………………………………………………………………………………………… 44

3-2-2. پیش پرویز……………………………………………………………………………………………… 44

3-2-3. پرویز………………………………………………………………………………………………….. 44

3-2-4. پها…………………………………………………………………………………………………… 45

 

3-2-5. بزیسر………………………………………………………………………………………………….. 45

3-2-6. بشن………………………………………………………………………………………………….. 46

3-2-7. رخوت………………………………………………………………………………………………… 46

3-2-8. تریشگ………………………………………………………………………………………………… 46

3-2-9. ازرگ…………………………………………………………………………………………………. 47

3-2-10. نخو………………………………………………………………………………………………… 47

3-2-11 میان………………………………………………………………………………………………… 47

3-2-12. اودم………………………………………………………………………………………………. 47

3-2-13. ماشاهه……………………………………………………………………………………………. 48

3-2-14. اسپور………………………………………………………………………………………………. 48

3-2-15. هوسرو…………………………………………………………………………………………….. 48

3-2-16. سروی………………………………………………………………………………………………. 49

3-2-17. ور…………………………………………………………………………………………………. 49

3-2-18. دل…………………………………………………………………………………………………. 49

3-2-19. درفشه…………………………………………………………………………………………….. 49

3-2-20. ورنت………………………………………………………………………………………………. 49

3-2-21. گا………………………………………………………………………………………………….. 50

3-2-22. یوغ………………………………………………………………………………………………… 50

3-2-23. موری………………………………………………………………………………………………. 50

3-2-24. بنزه………………………………………………………………………………………………… 50

3-2-25. کهت سر…………………………………………………………………………………………… 51

3-2-26. کهت میان…………………………………………………………………………………………. 51

3-2-27. کهت………………………………………………………………………………………………. 51

فصل چهارم: تقویم های نجومی

4-1. عناصر تقویم ها………………………………………………………………………………………….. 55

4-2. صورتهای اختری: طلوع ها و غروب های خورشیدی………………………………………………………. 57

4-3. هویت ستاره ی صبحگاهی و شامگاهی…………………………………………………………………… 58

4-4. تقویم در ایران و بین النهرین پیش از تاریخ…………………………………………………………………. 58

4-4-1. ایرانیان و بین النهرینیان پیش از تاریخ……………………………………………………………………

4-5. سال شمسی قمری…………………………………………………………………………………………. 60

4-6. تقویم های بابلی و ایرانی باستان………………………………………………………………………….. 61

4-6-1. تقویم بابلی…………………………………………………………………………………………… 61

الف: حمورابی و خاندان او………………………………………………………………………………………. 62

ب: اهمیت هندسه برای دانش نجوم……………………………………………………………………………….. 63

ج: کبیسه کردن بابلیان……………………………………………………………………………………………. 64

د: پیشینه ی گاه شماری بابلی……………………………………………………………………………………… 66

ه: اهمیت مراحل ستارگان در کشاورزی……………………………………………………………………………. 67

و: متن « به هریک سه ستاره » ………………………………………………………………………………….. 68

ز: نامهای ستارگان……………………………………………………………………………………………….. 69

ز-1. مجموعه مل = (ستاره ای) آپین……………………………………………………………………………. 70

ز-2. فهرست ستارگان……………………………………………………………………………………………. 72

4-7. دوره ی بابلی جدید و ایرانی ها…………………………………………………………………………… 74

الف: ویژگی های دانش نجوم این عصر……………………………………………………………………………. 76

ب: ساروس ها……………………………………………………………………………………………………. 76

ج: دوره های سیارگان …………………………………………………………………………………………… 76

د: آیین کیهانی، اخترشناسی، دانش نجوم………………………………………………………………………….. 77

4-7-1. مذاهب ایرانی………………………………………………………………………………………… 78

الف: مذهب …………………………………………………………………………………………………….. 79

ب: زروان…………………………………………………………………………………………………………. 80

4-7-2. گاه شماری و مسایل کبیسه…………………………………………………………………………… 81

الف: وهیگک…………………………………………………………………………………………………….. 83

ب: چگونگی کبیسه به گفته بیرونی………………………………………………………………………………. 84

ج: هنگام اولین و آخرین کبیسه…………………………………………………………………………………… 85

د: نقل خیام در نوروزنامه درباره اجرای کبیسه های کهن………………………………………………………… 86

ه: استنباط بیرونی درباره ی زمان اجرای آخرین کبیسه87………………………………………………………….

4-7-3. گاه شماری اوستایی…………………………………………………………………………………… 88

الف: فصل و سال، گاهنبارها، شادی و جشن……………………………………………………………………… 88

ب: اسامی ماه ها در کتیبه های هخامنشی………………………………………………………………………. 91

ج: گاه شماری اوستایی، سوابق…………………………………………………………………………………… 92

4-8. گاه شماری مصری………………………………………………………………………………………… 93

4-8-1. سال مصری…………………………………………………………………………………………… 93

4-8-2. دوره سوتیسی……………………………………………………………………………………….. 94

4-8-3.ایرانیان و مصریان……………………………………………………………………………………… 95

4-8-4.محاسبه­ی دوره­ها……………………………………………………………………………………… 96

4-9. گاه شماری یونانی………………………………………………………………………………………… 97

4-9-1. مراحل ستارگان در قصیده ی هسیودوس……………………………………………………………… 97

فصل پنجم: اسطوره هاو احکام صور فلکی

5-1. حمل (بره)……………………………………………………………………………………………….. 103

5-2. ثور (گاو) ……………………………………………………………………………………………….. 103

5-3. جوزا ( دوپیکر)…………………………………………………………………………………………… 104

5-4. خرچنگ (سرطان)…………………………………………………………………………………………. 105

5-5. شیر (اسد)………………………………………………………………………………………………… 105

5-6. سمبله (خوشه)…………………………………………………………………………………………… 105

5-7. میزان (ترازو)……………………………………………………………………………………………… 106

5-8. عقرب (کژدم)……………………………………………………………………………………………. 107

5-9. قوس (تیرانداز)…………………………………………………………………………………………… 108

5-10. جدی (بز)پ…………………………………………………………………………………………….. 108

5-11. دلو (آبریز) …………………………………………………………………………………………….. 109

5-12. حوت (ماهی)…………………………………………………………………………………………. 110

5-13. صورتهای فلکی بهار…………………………………………………………………………………… 110

5-14. صورتهای فلکی تابستان………………………………………………………………………………… 110

5-15. صورتهای فلکی پاییز……………………………………………………………………………………. 111

5-16. صورتهای فلکی زمستان………………………………………………………………………………… 111

5-17 آغاز اختر شناسی…………………………………………………………………………………………. 111

الف: ایشتار   …………………………………………………………………………………………………. 112

ب: مذهب ستاره پرستی و اخترشناسی  …………………………………………………………………… 112

ج: زیج زهره ی آمیزادوگا ……………………………………………………………………………………. 113

5-18. در احکام برج ها……………………………………………………………………………………….. 114

الف: چیستی مثلث ها…………………………………………………………………………………………… 115

ب: مربع ها و برج های فصول ……………………………………………………………………………….. 116

ج: چگونگی طبعهای ستارگان…………………………………………………………………………………. 116

د: احوال ستارگان و سیارات در سعادت و نحوست……………………………………………………………… 116

ه: تقسیم بندی اقلیم میان ستارگان……………………………………………………………………………… 117

و: فره دارهای ستارگان…………………………………………………………………………………………. 117

ز: نگرستن ستارگان در برج ها……………………………………………………………………………………. 118

5-19. احکام برج ها در بندهش……………………………………………………………………………….. 118

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………….119

فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………….. 123

چکیده:

شناختن آسمان و رازهای نهفته در آن از اعصار کهن برای مردمان از جهات مختلفی بسیار مهم بوده است. چه دستاوردهای حاصل از کشف و شهود در آن می توانست برای مسائل مذهبی، کشاورزی، اعیاد، پیشگویی ها، جنگ‌ها و تعابیر خواب ها و بسیاری وقایع دیگر به کار آید. آنها ابتدا خدایان خود را در آسمان جستجو می­کردند که باعث شکل گیری اسطوره­های مختلفی برای آسمان و خدایان آسمانی شد. سپس این باورها باعث شکل گیری علوم ابتدایی شد. چه بسیار دانشی که اکنون ما داریم، از جمله ستاره شناسی محصول همین اسطوره‌سازی مردمان باستان است. می دانیم که تقسیم بندی ایالت های مختلف آسمان به صورت فلکی ابتدا در بین النهرین رخ داده است و بعد از آن به دیگر نقاطر  پا گذاشته است. بخش بیشتر این پایان نامه در راستای شناساندن علوم و اساطیر بین‌النهرین، مصری و سایر ملل است، اما در واقع با دنبال کردن این موضوع ها در این نقاط به دنبال ریشه یابی باورهای ایرانیان در این باب تا دوره‌ی میانه است، که از فصلی در موضوع ستارگان و اسطوره های مربوط به هر کدام از ستاره های قدر اول، در نیمکره‌ی شمالی زمین شروع می شود. سپس به فصلی در اسطوره های مربوط به صورفلکی در یونان و مصر و بین النهرین می رسیم. فصل دیگر به بررسی خرده های ماه که بیست و هفت عدد در زردشتی است پرداخته شده است. بندهش، کارنامه‌ی اردشیر بابکان، مینوی خرد، بهرام یشت، تیشتر یشت هم از متون مورد استفاده بوده است. فصلی هم به تقویم ها و چگونگی آنها و در احوال کبیسه کردن و به روزآوری آنها اختصاص یافته است. و در آخرین فصل هم به احکامی که اقوام گذشته در مورد ستارگان آسمان داشته اند، اختصاص یافته است. با وجودی که منابع بدست آمده در خصوص باورهای ایرانیان بسیار ناچیز بود، اما  تلاش شد از تمام مباحث آن روزگار استفاده شود و پایه‌ی تحقیقات، منابع کتابخانه‌ای ، مقالات و منابع اینترنتی بوده است که رساله ای توصیفی، تحلیلی را شامل می شود.

کلید واژه:

فعالیت های تربیتی، نیازهای دانش آموزان، مقطع متوسطه، دیدگاه اولیاء

 

 

فصـل اول : طـرح مسئـله

عنوان                                                                                                                     صفحه

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………1

1-1 .موضوع پژوهش …………………………………………………………………………………………………2

1-2 .بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………..2

1-3 .ضرورت انجام تحقیق ………………………………………………………………………………………….5

1-4 .هدف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………..7

1-4-1 . هدف کلی ……………………………………………………………………………………………………7

1-4-2 .هدفهای جزئی ……………………………………………………………………………………………….7

1-5 .سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………7

1-5-1 .سوال اصلی ……………………………………………………………………………………………………7

1-5-2 .سوالات فرعی ………………………………………………………………………………………………..7

1-6 .تعریف مفاهیم و اصطلاحات…………………………………………………………………………………8

1-6-1 .تعریف نظری …………………………………………………………………………………………………8

1-6-2 .تعریف عملیاتی ………………………………………………………………………………………………9

1-7. استفاده کنندگان از طرح ……………………………………………………………………………………..9

فصـل دوم : پیشـینه تحقیـق

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..10

بخش اول ……………………………………………………………………………………………………………….10

2-1 .مبانی نظری ……………………………………………………………………………………………………..12

2-1-1 .فعالیت های اوقات فراغت………………………………………………………………………………12

2-1-2 .اهداف کانون ………………………………………………………………………………………………12

2-1-3. ماهیت وجودی کانون ها ………………………………………………………………………………..13

2-1-4. ویژگی های کانون ………………………………………………………………………………………..14

2-1-5. سیاست ها ……………………………………………………………………………………………………14

2-1-6. ماهیت برنامه ها …………………………………………………………………………………………….15

2-1-7 .اصول سیاست کانون ……………………………………………………………………………………..16

2-1-8 .ویژگی های مهم کانون …………………………………………………………………………………17

2-1-9 .برنامه های کانون ………………………………………………………………………………………….18

2-1-9-1 .برنامه های عمومی …………………………………………………………………………………….18

2-1-9-2 .کارگاه های آموزشی ………………………………………………………………………………..19

2-1-9-3 .انجمن ها …………………………………………………………………………………………………19

2-1-9-3-1 .حوزه انجمن…………………………………………………………………………………………19

2-1-9-3-2 . اهداف ………………………………………………………………………………………………20

2-1-9-3-3 . اصول حاکم بر انجمن …………………………………………………………………………..20

2-1-9-3-4 . تعریف انجمن ……………………………………………………………………………………..20

 

2-1-9-3-5  .وظایف عمومی انجمن ………………………………………………………………………….21

2-1-9-3-6 .وظایف اختصاصی انجمن ……………………………………………………………………….23

2-1-9-3-7  .ارکان انجمن ……………………………………………………………………………………….30

بخش دوم ………………………………………………………………………………………………………………35

2-2 .نیازهای انسان از دیدگاه دانشمندان ………………………………………………………………………35

بخش سوم ………………………………………………………………………………………………………………43

2-3 .پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………….. 43

2-3-1 .تحقیقات انجام شده در داخل کشور………………………………………………………………….43

2-3-2 .تحقیقات انجام شده در خارج از کشور …………………………………………………………….50

2-4 .خلاصه فصل دوم ……………………………………………………………………………………………..53

2-5 .چارچوب نظری پژوهش ……………………………………………………………………………………54

2-6 .مدل تحلیلی پژوهش …………………………………………………………………………………………55

فصـل سـوم : روش تحقیـق

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….56

3 . روش اجرای تحقیق ……………………………………………………………………………………………..56

3-1 . نوع تحقیق ……………………………………………………………………………………………………..56

3-2 . انواع متغیر ………………………………………………………………………………………………………56

3-3 . داده های مورد نظر …………………………………………………………………………………………..56

3-4 . شیوه های جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………….56

3-5 . ابزارهای تحقیق ……………………………………………………………………………………………….57

3-6 . تعریف جامعه آماری ، حجم نمونه ……………………………………………………………………..57

3-7 . روایی ……………………………………………………………………………………………………………57

3-8 . پایانی …………………………………………………………………………………………………………….57

3-9 . روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………58

 

فصـل چهـارم : تجـزیه و تحلیـل داده هـا

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….59

4-1 .تاثیر فعالیت ها بر رفع نیازهای عمومی …………………………………………………………………..59

4-2-1 .تاثیر نشست ها در رفع نیازهای به گروه محبت ……………………………………………………62

4-2-1-1 . تاثیر فعالیت بر پذیرش مسئولیت اجتماعی …………………………………………………….64

4-2-1-2 . تاثیر فعالیت ها بر تمایل به صحنه های اجتماعی ……………………………………………..67

4-2-1-3 . تاثیر فعالیت ها بر میزان آشنایی با برنامه های تحقیقاتی ……………………………………69

4-2-1-4 .تاثیر فعالیت ها بر میزان آگاهی مذهبی ………………………………………………………….72

4-2-1-5  .تاثیر فعالیت ها بر میزان آشنایی با کلام وحی …………………………………………………74

4-2-2 .تاثیر فعالیت ها بر رفع نیازهای فیزیولوژیک ……………………………………………………….76

4-2-3  .تاثیر فعالیت ها بر رفع نیاز توانمندی علمی ………………………………………………………..79

4-2-3-1 .تاثیر فعالیت ها بر میزان فعالیت های علمی ……………………………………………………..81

4-2-3-2 .تاثیر فعالیت ها بر میزان توانمندی فردی ………………………………………………………..84

4-2-3-3  .تاثیر فعالیت ها بر میزان اطلاعات نرم افزاری …………………………………………………86

4-2-4  .تاثیر فعالیت ها بر نیازهای خویشتن شناسی ………………………………………………………..89

4-2-4-1 .تاثیر فعالیت ها بر رفتارهای صحیح اجتماعی ………………………………………………….91

4-2-4-2  .تاثیر فعالیت ما بر رشد اجتماعی ………………………………………………………………….94

4-2-4-3 .تاثیر فعالیت بر روحیه همکاران و تعاون …………………………………………………………96

4-2-4-4 .تاثیر فعالیت ها بر میزان خویشتن شناسی ………………………………………………………..99

4-2-4-5 . تاثیر فعالیت ها بر حدود ذوق ادبی …………………………………………………………….101

 

فصـل پنجـم : بـحث و نتیجـه گیـری

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………..104

5- بررسی سوال های تحقیق …………………………………………………………………………………….104

5-1 . سوال فرعی اول …………………………………………………………………………………………….105

5-1-1 . پذیرش مسئولیت اجتماعی …………………………………………………………………………..106

5-1-2 . فعالیت در صحنه های اجتماعی …………………………………………………………………….106

5-1-3 . برنامه های تحقیقاتی …………………………………………………………………………………..107

5-1-4 . آگاهی های مذهبی ……………………………………………………………………………………107

5-1-5 . کلام وحی ……………………………………………………………………………………………….108

5-2 . سوال فرعی دوم …………………………………………………………………………………………….108

5-3 . سوال فرعی سوم ……………………………………………………………………………………………109

5-3-1 . فعالیت های علمی ………………………………………………………………………………………110

5-3-2 . توانمندی فردی …………………………………………………………………………………………110

5-3-3 . اطلاعات نرم افزاری …………………………………………………………………………………..111

5-4 . سوال فرعی چهارم …………………………………………………………………………………………111

5-4-1 . رفتارهای صحیح اجتماعی …………………………………………………………………………..112

5-4-2 . رشد اجتماعی ……………………………………………………………………………………………112

5-4-3 . همکاری و تعاون ……………………………………………………………………………………….113

5-4-4 . میزان خودیابی …………………………………………………………………………………………..114

5-4-5 . حدود ذوق ادبی ………………………………………………………………………………………..114

5-5 . بحث و بررسی ………………………………………………………………………………………………115

5-5-1 . نتیجه سوال فرعی اول …………………………………………………………………………………115

5-5-1-1 . بررسی مسئولیت  اجتماعی ……………………………………………………………………….116

5-5-1-2 . بررسی صحنه های اجتماعی …………………………………………………………………….116

 5-5-1-3 . بررسی برنامه های تحقیقاتی …………………………………………………………………….116

5-5-1-4 .بررسی آگاهی های مذهبی ……………………………………………………………………….116

5-5-1-5 . بررسی آشنایی با کلام وحی …………………………………………………………………….117

5-5-2 . بررسی سوال فرعی دوم ………………………………………………………………………………117

5-5-3 . بررسی سوال فرعی سوم ………………………………………………………………………………117

5-5-3-1 . بررسی فعالیت های علمی ………………………………………………………………………..117

5-5-3-2 . بررسی توانمندی فردی ……………………………………………………………………………118

5-5-3-3 . بررسی اطلاعات نرم افزاری………………………………………………………………………118

5-5-4 . بررسی سوال فرعی چهارم …………………………………………………………………………..118

5-5-4-1 .بررسی رفتارهای صحیح اجتماعی ………………………………………………………………118

5-5-4-2 .بررسی رشد اجتماعی ………………………………………………………………………………118

5-5-4-3 .بررسی روحیه همکاری و تعاون …………………………………………………………………119

5-5-4-4 .بررسی میزان خویشتن شناسی ……………………………………………………………………119

5-5-4-5  .بررسی حدود ذوق ادبی ………………………………………………………………………….119

5-5. محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………………….124

5-6. پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………….124

مقدمه:

اوقات فراغت را می توان مهمترین و دلپذیرترین اوقات انسان ها دانست. این اوقات برای مومنین لحظه ی نیایش با معبود، برای عالمان دقایق تفکر و تامل و برای هنرمندان زمان ساختن و ابداع و اختراع است در عین حال برای عده ای نیز این اوقات به جای فراغت ملال آورترین لحظه هاست. (ظهیری و افتخاری،  1385: 12)

اوقات فراغت از دیدگاه عالمان، جامعه شناسان و دانشمندان به حدی مهم است که معتقدند، موجودیت و اصالت فرهنگ های جامعه بر مبنای فرصت ها و اوقات فراغت افرادی که در آن جامعه زندگی می کنند پی ریزی شده است. (ظهیری و افتخاری،  1385: 13)

حضرت علی (ع) می فرماید:

از دست دادن فرصت، اندوهبار است. (دشتی، 1375 : 653)

پرکردن اوقات فراغت دانش آموزان و برنامه ریزی برای هدایت رفتاری و شکوفا کردن استعدادهای خداداد آنان از ارکان فلسفه وجودی معاونت پژوهشی وزارت آموزش و پرورش است. فضای مدرسه هر چند از امکانات پرورشی و مربیان کارآمد هم برخوردار باشد به تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای روانی وتربیتی کودکان و نوجوانان باشد. دانش آموزان ساعاتی را در مدرسه به آموزش و فراگیری دروس دارند و بخشی دیگر از اوقات را در خانه و در کنار والدین می‌گذرانند. علاوه بر این دو برهه، زمان دیگری نیز وجود دارد که در رشد استعدادها یا ایجاد مشکلات روانی و رفتاری آنان نقش چشمگیری دارد و آن وقتی است که دانش آموزان نه در خانه اند و نه در مدرسه بلکه به مقتضای سن وسال در جمع همسالان و دوستان می بایستی اوقات خود را در اماکنی که تحت نظارت مربیان متعهد و مجرب و کارشناس و امور کودکان و نوجوانان و جوانان اداره می شود پر و غنی نمایند. ( دفتر مرکزی کانون ها، 1370 )

اندیشه تاسیس و راه اندازی کانون های فرهنگی، تربیتی ریشه در همین برداشت ها دارد. کانون‌های فرهنگی و تربیتی با بهره گرفتن از زمینه های متنوع فرهنگی، هنری، ادبی،گام هایی را در جهت وصول به اهداف عالیه خود بر می دارد. نیازهای جسمی و روانی و اخلاقی دانش آموزان ایجاب می کند که برنامه ریزی لازم و دقیق برای پاسخ به آن احتیاجات از طرف دستگاه های ذیربط صورت گیرد و نسبت به سازندگی و ایجاد فضاهای پرورشی با جاذبه برای نوجوانان و جوانان مبادرت گردد و برای آنان امکانات و برنامه های پرورشی کارآمد مهیا شود همچنین باید آنان را در جریان رشد و سازندگی کشور سهیم نمود و به کار گرفت و در امور اجتماعی و سیاسی جامعه دخالت داد و به حساب آورد. تشکیل کانون های فرهنگی تربیتی توسط وزارت آموزش و پرورش گامی است در این راستا و سرآغازی است برای پیدایش یک تحول که باید با برنامه‌ریزی‌های اصولی و صحیح به سر منزل مقصود برسد. از طرفی ویژگی های فرهنگی کشور و نیازهای گسترده نسل جدید اعم از کودک و نوجوان و جوان و همچنین توسعه کانون ها چنین اقتضا می‌کند که در زمینه برنامه ریزی محتوایی و اجرایی دقت نظر کافی مبذول شود. بدیهی است هرگونه سیاست گذاری و برنامه ریزی برای رسیدن به وضع مطلوب نیاز به شناخت وضع موجود می باشد. یعنی شناخت نیاز ها، تمایلات،  علاقه و گرایش ها و نگرش دانش آموزان به انواع فعالیت های فوق برنامه و فراغت و برنامه ریزی و تدارک امکانات لازم یک ضرورت برای کانون‌های فرهنگی و تربیتی می باشد.

کانون های فرهنگی تربیتی به عنوان یکی از متولیان امر تعلیم و تربیت دانش آموزان به خصوص در اوقات فراغت آنها می باشد و از آنجا که هدف نهایی این کانون ها رشد همه جانبه استعدادهای دانش آموزان در رسیدن به مقصد نهایی در این پژوهش سعی شده است. میزان دستیابی این کانون ها به اهدافشان با توجه به نیازهای اصلی آنها بررسی شود.

موضوع پژوهش:

میزان تاثیر فعالیت های کانون های فرهنگی تربیتی بر رفع نیاز های دانش آموزان مقطع متوسطه از دیدگاه اولیاء دانش آموزان شهر کرمان.

1-2. بیان مسئله:

سرمایه گذاری مادی و معنوی برای رشد سالم و تربیت صحیح کودکان و نوجوانان و جوانان، در واقع اساسی ترین و مهم ترین سرمایه گذاری خانوادگی و اجتماعی و مالی می باشد. این سرمایه‌گذاری از جنبه های مختلف انسانی، فرهنگی، اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت می باشد. توجه به نوجوانان مستلزم تأمین نیازهای زیستی، روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آنان می باشد. نحوه‌ی تربیت نیازمند شرکت و تصمیم گیری خود نوجوانان، والدین، مربیان، متخصصان تعلیم و تربیت می باشد. کمک نهادهای اجتماعی شامل ایجاد تسهیلات لازم اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در راستای اهداف فوق برای نوجوانان و جوانان می باشد. ( احمدیان راد،1387)

آموزش و پرورش در هر جامعه یکی از نهادهای تأثیرگذاری است که انتظار می رود به طور متوازن و متعادل به جنبه های مختلف وجودی انسان توجه داشته و زمینه ها و اسباب لازم را برای رشد همه جانبه ی دانش آموزان فراهم سازد. ( رضایی، 1387 )

بنابراین در آموزش و پرورش امروزی نه تنها پیشرفت معلومات بلکه رشد شخصیت و سلامت روان دانش آموزان نیز ضروری به نظر می رسد. ( مقدم، 1381)

از طرفی کمتر متفکر یا فیلسوفی وجود داشته است که به اهمیت مرحله بلوغ و نوجوانی و ضرورت توجه به آموزش و پرورش نوجوانان اشاره نکرده باشد. نوجوانی دوره ای منحصر به فرد در جریان رشد آدمی است. در این دوره تغییرات زیادزیستی، اجتماعی،کیفیت فرآیندهای شناختی، عاطفی، اخلاقی را تحت تاثیر قرار می دهد ( شهرآرای، 1384)

یکی از دوره های حساس در زندگی فردی و اجتماعی انسان دوره متوسطه است که با نوجوانان سروکار دارد. این دوره به علت مشخصات ویژه اجتماعی و روانی دانش آموزان با سایر دوره های تحصیلی مشترکات و تفاوت هایی دارد و از یک طرف با مرحله کودکی ارتباط پیدا می کند از طرف دیگر با دنیای جوانی پیوند می خورد. گروه سنی مشغول به تحصیل در این دوره بیشتر نوجوانان 13- 18 سالگی می باشند. و صاحب‌نظران این دوره را با تعابیر گوناگون معرفی کرده‌اند، بعضی این دوره را « نقطه عطف زندگی » و بعضی « زمان جستجوی هویت »  و یا « طوفان فشار» یا « تولدی جدید» نام نهاده اند و از نظر پیامبرگرامی اسلام (ص) دوره وزارت نامبرده شده است.  ( کاظم زاده، 1377)

 از طرفی آموزش متوسطه ( دبیرستان ها ) به لحاظ اینکه در دوره ای حساس از شکل گیری حیات و شخصیت دانش آموزان ارائه می‌گردد و بزرگترین منبع تامین و تربیت نیروی انسانی است دارای نقش جایگاه و اهمیت خاص است برای آموزش متوسطه می توان یک نقش عام وکلی در نظر گرفت و آن « پرورش انسان» است. (فیوضات، 1384)

باید برنامه های مدرسه و فعالیت های روزمره دانش آموزان را به سمت کاربردی و جذاب کرد و یا اینکه مجموعه‌هایی به صورت موازی در کنار مدارس این وظیفه را انجام دهند.                        ( حکیمی،1388  )

اولین گام برنامه ریزی آینده، متکی بر نگاه به گذشته است. در این نگاه شناخت اهداف کمی و کیفی برنامه ها، فعالیت های انجام شده، ضعف ها و قوت ها مهمترین مسائل و مشکلات و چالش‌ها و نیز تعیین نیازهای آتی از گذر این بستر راه را برای پیش بینی برنامه ها و چشم اندازها و افق های آینده می گشاید. طراحی و تدوین برنامه ها با توجه به بررسی و تحلیل وضعیت گذشته امکان پذیر است و پیش بینی هر برنامه ای اعم از کوتاه مدت، میان مدت یا دراز مدت منوط به شناخت هر چه دقیق تر از وضعیت گذشته است.

بر اساس مصوبه اسفندماه سال 1358 شورای انقلاب و همچنین به موجب قانون انحلال  پیشاهنگی در سال 1364 اداره کلیه اماکن، کاخ های جوانان و خانه های پیشاهنگی سابق به تشکیلات امور تربیتی وزارت آموزش و پرورش محول شد. معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش از سال1366  با بهره گرفتن از آن اماکن وکاخ ها و خانه های پیشاهنگی به فعالیت های کانون ها با هدف تامین و غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان و رشد و شکوفایی استعداد های نهفته آنان، پس از تشکیل جلسات با صاحبنظران مشاوران به کارشناسان خبره مطالعات دقیق و عمیق پیرامون اهمیت و ضرورت غنی سازی اوقات فراغت نوع برنامه ها نحوه ی اجرای و بررسی فعالیت های اوقات فراغت در سایر کشورها به موجب اساسنامه کانون ها ( که نهایتاً در پانصد و سومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش مورخه 30/11/68) به تصویب رسید آغاز نمود ( دفتر مرکزی کانون‌ها، 1382)

در این پژوهش بنای کار بر تئوری مازلو می باشد که وی نیازمندی ها را به ترتیب درجه اهمیت چنین طبقه بندی می کند:

1- نیاز به آب، غذا، تنفس.

2- نیاز به تأمین سلامت و دوری از خطر.

3- نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن که از نیرومندترین نیازهای انسان است.

این سه دسته احتیاج که در کودکان خردسال و نوزادان مشاهده می شوند اساس سایر نیازها به شمار می روند. بدون ارضای کافی این نیازها کودکان و بزرگسالان توجه و انرژی لازم برای پرداختن به ارضای سایر نیازها را ندارد.

دانش آموز وقتی در کلاس خوب فعالیت خواهد کرد که بداند غذایش به موقع حاضر است یا بداند خانواده اش را هنگام برگشتن سالم خواهد یافت، و از محبت متقابل اطرافیانش برخوردار خواهد شد.

4- نیازهای مربوط به عزت نفس ( احترام شخصی ) که به صورت احترام به دیگران منعکس می‌شوند.

5- نیازهای درجه ی پنجم که عبارتند از: خودشناسی، احساس لیاقت  و کفایت شخصی، ابتکار.

رشد و تکامل و ادامه زندگی خویشاوند و رضایت بخش (شعاری نژاد، 1372 : 264).

این پژوهش قصد دارد میزان تأثیر فعالیت های کانون های فرهنگی تربیتی را بر نیازهای دانش آموزان عضو بررسی کند.

 

1-3.ضرورت انجام تحقیق:

به راستی که دل ها خسته می شوند همان طوری که بدن ها خسته می شوند پس تازه یافته های حکمت را برای این دلها بجوئید .« حضرت علی (ع) »

در تعلیم و تربیت اسلامی انسان موجودی دارای کرامت و اختیار برای درک معارف و آگاهی است. انبیاء الهی به وسیله تعلیم و تربیت هدفی جز رشد و تکامل انسان و رسیدن به فضایل اخلاقی نداشته اند. انسان به دلیل داشتن حقیقتی مستقل و فطرت الهی که در او به ودیعت نهاده شده است برای رسیدن به قله های معرفت آفریده شده است. به عبارت دیگر میزان معرفت و کمال انسان به میزان شناختی است که به دست آورده است. ( حیدری و همکاران  1384 : 215)

جهان خلقت مجموعه ای است هدفدار که هیچ عنصری در آن لغو و بیهوده آفریده نشده است. این مساله به روشنی در قرآن مجید تصریح گریده است که ” ما آسمان و زمین و آنچه مابین این دو است را بیهوده نیافریدیم”. در این میان انسان نیز از این قاعده مستثنی نیست، بلکه برای او به عنوان خلیفه الله و اشرف مخلوقات خداوند شان عظیم و آرمانی بلند منظور شده است. انسان موجودی مختار، متعهد و مسئول است و آنچه وی را به مطلوب هایش می رساند عمل خود اوست وی برای پیمودن راه تکامل و برای انجام ماموریت الهی خویش به مقدمات و لوازمی نیازمند است به همین منظور خداوند مجموعه ای از نعمت های خود را به عنوان سرمایه و توشه راه در اختیار او قرار داده است تا با به کار گیری آنها و از راه تجارت با آنها حال و آینده خود را تامین کند. یکی از موهبت های مهم الهی که در اختیار ما است عمر ما و زمان حضور ما در این کشتزار دنیاست . بدیهی است که هر انسانی از محدوده های زمانی خاص برای عمل و کشت محصول برخوردار است فقط درظرف این لحظه لحظه های عمر است که می توان امکانات موقتی و بی ثبات این جهان را به ارزش های جاودانی و ماندگار مبدل ساخت. ( ظهیری، افتخاری، 1385 : 15)

از طرفی یکی از اهداف مهم فعالیت های مکمل و فوق برنامه، غنی سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان است. بهره گیری مناسب از اوقات فراغت یکی از مشکلات اساسی و پایه ای کودکان و نوجوانان است واین امر خود موجب تنش های فراوانی در زمینه های انتخاب شیوه پرکردن اوقات فراغت می گردد که غالبا آنان را به اضطراب و نگرانی های بسیاری دچار می کند و با از بین رفتن تعادل روحی آنها منجر می شود.  جامعه شناسان فراغت معتقدند که در صورت فقدان برنامه و آماده سازی برای بهره برداری از اوقات فراغت، فضای وسیع فراغت، دشمن شماره یک انسان‌های جامعه خواهد بود. این امر در مورد نوجوانان و جوانان و ابعاد دهشتناک خواهد داشت. جوانان با نیرو و انرژی وافر و تمایل به فعالیت نمی توانند خلاء زمانی را تحمل کند و آسیب ها و ناهنجارهای رفتاری و اجتماعی از همین خلاء نشات می گیرد. (احمدی و همکاران، 1384 :  442)

وجود ضرب المثل هایی چون « شیطان همیشه برای دست های خالی بدی می یابد » و بیکاری مادر بیماری است. ضرورت توجه به اوقات فراغت و چگونگی گذراندن آنها را یاد آور می‌شود.          ( ظهیری و افتخاری، 1385 :12 ).

شخصیت هر فرد که نمایانگر وحدت و هویت در حال تکامل اوست پیوسته تحت تاثیر عوامل گوناگون قرار دارد و اگر این عوامل سودمند و مفید باشند از سلامت لازم برخوردار خواهد شد و اگر ناسودمند باشد به اختلال و شخصیت منجر خواهد شد. یکی از عوامل بسیار مهم در رشد و تکامل شخصیت دانش آموزان فعالیت های تربیتی و اجتماعی هستند مشروط بر اینکه درست انتخاب و تنظیم و اجرا شوند. (سلجوقی، 1383 : 21 ).

شخصیت هر فردی در عمیق ترین ابعاد و گسترده ترین دامنه با فعالیت های آزادانه و داوطلبانه شکل می گیرد. در این میان تاثیرات پنهان و غیر مستقیم اردوها، بازدیدها وگردش های علمی بارز است . زیرا امکان همکاری و مشارکت دانش آموزان در متن برنامه ها و فعالیت های تربیتی بسیار کاراتر، عمیق تر و پایدارتر از حضور در برنامه هایی است که در فضاهای سنگین و محدود و بدون مشارکت تحقق می یابد( فضلی خانی و همکاران، 1383 : 63 ).

قریب به دو دهه از فعالیت های کانون ها در سطح کشور می گذرد.  در این مدت کانون ها با فراز و نشیب هایی مواجه بوده وبرنامه های متنوعی در آن طراحی و به مرحله اجرا در آمده است و اینک در مواجهه با پیشرفت های تکنولوژی و فن آوری اطلاعات و ارتباط و با توجه به فضای تحولات دنیای جدید روبه رو شدن و گرایش های متمایز و گسترده تری نسبت به گذشته دارند. برای این منظور تدوین برنامه های جدید و متناسب با نیازهای روز جامعه دانش آموزی برای مقابله با عوامل تهدیدکننده در ابقای فعالیت‌های تعریف شده در کانون بر اساس اصل دوم ترمودنیامیک و همچنین ضرورت ایجاد تغییرات جدی در نگرش برنامه ریزان و مجریان نیازمند یک اقدام جدی با پشتوانه علمی و مطالعاتی می باشد که در ضمانت اجرای آن از انجام هر برنامه ای که به شکل سلیقه ای و بدون رویه مشخص صورت پذیرد باید اجتناب شود. ( دفتر مرکزی کانون ها، 82 )

1-4. هدف تحقیق

1-4-1. هدف کلی:

تعیین میزان تاثیر فعالیت های کانون های تربیتی بر رفع نیازهای دانش آموزان مقطع متوسطه از دیدگاه اولیاء آنها

1-4-2. هدف های جزئی:

1- شناسایی تاثیر فعالیت های کانون ها تربیتی بر رفع نیاز های اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه از دیدگاه اولیاء آنها.

2- شناسایی تاثیر فعالیت های کانون های تربیتی بر رفع نیازهای جسمانی دانش آموزان مقطع متوسطه از دیدگاه اولیاء آنها.

3- شناسایی تاثیر فعالیت های کانون تربیتی بر رفع نیازهای علمی آموزشی دانش آموزان مقطع متوسطه از دید گاه اولیاء آنها.

4- شناسایی تاثیر فعالیت های کانون تربیتی بر رفع نیاز های خویشتن شناسی دانش آموزان مقطع متوسطه از دیدگاه اولیاء آنها.

1-5. سوالات تحقیق

1-5-1. سئوال اصلی:

آیا فعالیت های کانون ها تربیتی بر رفع نیاز های عمومی دانش آموزان مقطع متوسطه از دیدگاه اولیاء آنها تاثیر دارد؟

1-5-2. سئوالات فرعی:

1- آیا نشست های فرهنگی، اجتماعی، ( مجامع گفتگو، جلسات پرسش و پاسخ و… ) و همچنین محافل( قرآنی، شعر، نیایش ) در رفع نیازهای تعلق به گروه و محبت آنها از دیدگاه اولیاءشان موثر بوده است؟

2- آیا فعالیت های ورزشی ( تنیس روی میز و والیبال و … ) رفع نیازهای فیزیولوژیکی آنها از دیدگاه اولیاءشان موثر بوده است ؟

3- آیا فعالیت های علمی ( کامپیوتر، امداد و کمک های اولیه ) در رفع نیازها به توانمندی و کفایت از دیدگاه اولیاءشان آنها موثر بوده است؟

1-آیا فعالیت های اردویی و بازدیدهای علمی همچون فعالیت های هنری ( خوشنویسی و نقاشی و … )  در رفع نیازهای خودیابی و خویشتن شناسی و نیاز به امنیت ( توام با نظم، قانونمندی ) آنها از دیدگاه اولیاءشان موثر بوده است؟

1-6 . تعریف مفاهیم مطرح شده در سوال ها یا فرضیه های تحقیق:

1-6-1. تعریف نظری:

تعریف کانون: کانون فرهنگی تربیتی مرکزی است که بر اساس مصوبه پانصد و سومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش مورخ 30/1/68 و برابر مقررات مربوط به تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش « که تنها اساسنامه و موسسات و واحد های آموزشی به تصویب این شورا می‌رسد » در سطح مناطق کشور تاسیس گردید. و ماموریت آنها صرفا آموزشی فرهنگی است.     ( سازمان دانش آموزی، 83 )

کانون به عنوان تقویت بنیان هویت دینی و ملی در دانش آموزان، مکمل فعالیت های درسی         ( آموزش رسمی ) و پرورشی مدارس و جهت تحقیق اهداف آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، رشد و شکوفایی استعداد های دانش آموزان غنی سازی اوقات فراغت و کسب مهارت های زندگی و توانمندیهای دانش آموزان در عرصه های مختلف پایگاهی برای تشکل های دانش‌آموزی پاسخ به مهمترین سئوالات و ابهامات دانش آموزان و ارائه خدمات به آنان در حوزه‌های فرهنگی، ادبی، هنری، ورزش، مهارت های اردویی و در قالب برنامه های عمومی، کارگاه های آموزشی ( مهارت آموزی ) و انجمن ها فعالیت می نمایند. (دفتر مرکزی کانونها،82 )

تعریف نیاز:

نیاز عبارت است از فاصله بین وضع موجود (آنچه که هست ) و وضعیت مطلوب ( آنچه که باشد ) که این اختلاف ممکن است مربوط به دانش، نگرش و یا مهارت هایی که فراگیران نیاز دارند تا به طور مؤثرتر رفتاری را انجام دهند باشد. ( علیزاده، 1387 ). 

کانون فرهنگی تربیتی:

مرکزی دانش آموزی است که تلاش دارد از طریق فعالیت های گروهی و اجرای برنامه های کاربردی، پویا و روزآمد در راستای تحقق اهداف وزارت آموزش و پرورش در دوره های مختلف تحصیلی به ویژه با بهره گرفتن از فرصت های مختلف اوقات فراغت دانش آموزان، در محیطی سالم و امن، ضمن تقویت هویت فرهنگی « دینی و ملی » و آشنایی عموم دانش آموزان با ارزش های فرهنگی زمینه ارتباط صمیمی و معاشرت سازنده اجتماعی دانش آموزان عضو را فراهم سازد تا وجدان جمعی، خوداتکایی و قدرت تصمیم گیری آنان را تقویت کند و برای زندگی اجتماعی و ایفای نقش موثر در تلاش همسو برای رسیدن به اهداف مشترک مهارت لازم را به دست آورند.

فعالیت های تربیتی:

در واقع مهمترین جنبه این نوع از فعالیت ها، متمرکز بر آموزش فعالیت های ذوقی و هنری دانش‌آموزان چه در محیط آموزشی و چه خارج از محیط آموزشی است. هدف عمده این نوع فعالیت‌ها، معطوف به آموزش و دادن اطلاعات به دانش آموزان برای چگونگی به فعل در آوردن استعداد های بالقوه ای است که در آنان وجود دارد . یکی از مهمترین جنبه های هنری و تربیتی فعالیت ها آشنایی دانش آموزان با اصول و مفاهیم موجود در آن فعالیت ها که باعث می گردد آنان با بصیرت، آگاهی و دانش بیشتری با پدیده های هنری و تربیتی برخورد نموده و بتوانند به طور اصولی نسبت به درک ماهیت فعالیت و نقد آن بکوشند.  ( سلجوقی، 1383 : 17)

1-6-2. تعریف عملیاتی:

تعریف عملیاتی فعالیت ها عبارتند از:

1- فرهنگی –  اجتماعی.

2- ورزشی.

3- علمی.

4- اردویی.

نیازها:

نیازها هم از طریق پرسشنامه سنجیده می شوند که سؤال 6 نیازهای فیزیولوژیک، سؤالات 1 تا 5 نیازهای متعلق به گروه، سؤالات 7 تا 9 نیازهای توانمندی علمی و سؤالات 10 تا 14 نیاز به امنیت را پاسخگو هستند.

1-7 . استفاده کنندگان از نتایج تحقیق:

مواردی از پشم سنگ به عنوان بستر کشت استفاده می کنند، که به دلیل گرانی باعث افزایش هزینه تولید گردیده است. استفاده از زئولیت با توجه به هزینه پایین، عدم اثر نامطلوب بر رشد گیاه و نیز به دلیل فراوانی در ایران، می تواند جایگزین مناسبی برای بسترهای رایج در کشور معرفی گردند(احمدی دهج،١٣٩١).
زئولیت طبیعی (کلینوپتیلولیت) از جمله بسترهای است که در سال ١٩٨٠ میلادی کشف گردید؛این بستر به دلیل دارا بودن ظرفیت تبادل کاتیونی بالا، ظرفیت بالای جذب و نگهداری آب و مواد معدنی، تأثیر مطلوبی بر رشد گیاهان دارد (گول [1]و همكاران‏، ٢٠٠٥).
زئولیت‌ها گروهی از آلومینوسیلیکات‌های هیدراته متبلور با خلل و فرج‌های ریز هستند که حاوی کاتیون‌های قابل تعادلی از گروه فلزات قلیایی و قلیایی خاکی یعنی (Na+، K+، Mg2+ و Ca2+ ) بوده و به‌طور برگشت پذیر آب را جذب و آزاد می‌کنند كه در دوران كمبود رطوبت آن را بصورت طولانی مدت در خود نگه داشته و بتدریج در اختیار ریشه گیاهان قرار می دهد (روبرت[2]، ٢٠٠١)
و بطور فزاینده ای در زمینه های مختلف از جمله صنعت، كشاورزی، حفاظت محیط زیست و حتی پزشكی مورد استفاده واقع شده اند (حجازی و قربانی، ١٣٧٣). زئولیت بخاطر تخلخل یا ساختار كریستالی قادر   است بالاتر از٦٥%وزن خود آب جذب نماید (موپتون[3]، ١٩٩٩). زئولیت ها كانی هایی طبیعی و آلومینو سیلیكاته با بار منفی هستند . مهمتر ین ویژگی زئولیت ظرفیت تبادل كا تیونی آن می باشد ( g١٠٠ meq/٣٠٠-١٠٠(.
این تبادل به طور عمده با آمونیوم و پتاسیم محیط انجام می گیرد و بار منفی ساختار ب كاتیون های محیط خنثی می گردد(سیمنس[4]،١٩٨٣). علاوه بر ظرفیت تبادل كاتیونی، زئولیت قدرت مكانیكی بالا در برابر سایش و خرد شدگی دارد ؛ همچنین دارای تخلخل بالا برای انتشار گاز و ورود و خروج مایعات به خصوص آب می باشد و به اندازه كافی نرم هست كه با خرد شدن به اندازه دلخواه در بیاید علاوه بر این كه سمی نیست و باعث آلودگی محیط زیست نمی شود ،كانی طبیعی و ارزان قیمت است(لگو [5]و همكاران ،٢٠٠٦). كه در تغییرات pH ساختار خود ر ا حفظ می كند، همچنین به نظر می رسد به دلیل خاصیت تبادل كاتیونی ، زئولیت میتواند عناصر غذایی به خصوص آمونیوم و پتاسیم را به صورت مخزنی در كانا ل های ساختاری خود نگه داشته و به تدریج در اختیار گیاه قرار دهند(شپارد[6]،١٩٨٣). برخلاف سایر اصلاح كننده های خاك زئولیت سریعا در خاك تجزیه نشده و لذا به بهبود وضعیت مواد مغذی آن کمک می نماید(آنونیموس[7]،٢٠٠٤). کاربرد زئولیت در كشاورزی همچنین باعث بهبود تاثیر و افزایش کارآیی كود های شیمیایی می شود. از طرف دیگر، مصرف زئولیت باعث جذب مواد ارزشمندی از قبیل نیتروژن(N)، پتاسیم (K)، كلسیم، منیزیم و سایر عناصر معدنی در بخش ریشه شده و در مواقع نیاز آن را در اختیار گیاه قرار می دهد(لگو،٢٠٠٦). با توجه به اهمیت گیاه گوجه فرنگی در سبد تغذیه ای انسان از یک طرف و كاهش منابع آبی درسطح جهان وبویژه ایران وافزایش بی رویه مصرف كودهای شیمیایی از طرف دیگر،ضرورت مطالعه وبررسی تاثیر زئولیت بر کارآیی مصرف آب و مواد مغذی توسط گیاه گوجه فرنگی احساس گردید.نتایج آزمایش(بوریسی [8] وهمكاران،١٩٨٤) نشان داد كه زئولیت استفاده شده درخاك تعدادی ازمحصولات كشاورزی ازقبیل سیب زمینی، ذرت، برنج، گوجه فرنگی، بادمجان و هویج باعث افزایش عملكرد شد كه دربعضی موارداین افزایش عملكرد به ٦٠درصدهم رسید. درنتجه استفاده از تركیب زئولیت با خاك تعدادی از محصولات كشاورزی مشاهده شدكه محتوای ویتامین تا ٧٠درصدافزایش یافت .كاتوك[9] وهمكارانش (١٩٩٦)بیان كردندكه زئولیت طبیعی به دلیل خاصیت تامپونی خود باعث تنظیمPHخاك ودرنتیجه بهبود كیفیت فیزیكی وشیمیایی خاك میشود.این ماده معدنی زئولیت توسط

چکیده

جهان امروز عصر اطلاعات است و دستیابی به اطلاعات ابزاری برای بدست آوردن مزیت رقابتی در بین سازمان ها شده است .در این راستا انتخاب روش کسب اطلاعات بهتراهمیت بسیار بالایی پیدا می کند .مسلما استفاده از نتایج این پژوهش کار آفرینان را در ایجاد سیستم اطلاعات بازاریابی مناسب برای کسب و کار خود یاری خواهد کرد.

این پژوهش از نوع کاربردی،توصیفی همبستگی است که در آن رابطه بین سیستم اطلاعات بازاریابی (MKIS ) و بهره وری کل عوامل تولید (TFP )، فاکتور ظرفیت و رشد فروش بررسی و با تکنیک AHP و سه شاخص ذکر شده اقدام به انتخاب بهترین روش کسب اطلاعات بازاریابی شده است داده های مورد استفاده در این مطالعه  مربوط به شرکت شهرک های صنعتی استان کرمان در سال 1388می باشد و برای محاسبه TFP تابع تولید کاب –داگلاس مورد استفاده قرار گرفته است.

نتایج پژوهش نشان دهنده رابطه معنادار قوی  بین سیستم اطلاعات بازاریابی (MKIS )و بهره وری کل عوامل تولید (TFP ) (0.94)، فاکتور ظرفیت (0.52)و رشد فروش (0.78)است همچنین کسب اطلاعات از فروشندگان نهایی بهترین روش کسب اطلاعات در شهرک های صنعتی استان کرمان می باشد.

واژگان کلیدی:سیستم اطلاعات بازاریابی،بهره وری کل عوامل تولید(TFP )، فاکتور ظرفیت ،رشد فروش،AHP

 فهرست مطالب

فصل اول…

کلیات تحقیق…

1-2تعریف مساله و بیان  سوال های اصلی تحقیق: 1

1-3 سوال های اصلی تحقیق.. 2

1-4 ضرورت انجام تحقیق.. 3

1- 5 سابقه تحقیق: 6

1-6 فرضیه ها: 8

1-7 اهداف اساسی تحقیق: 8

1-8 نتایج مورد استفاده پس از انجام تحقیق: 8

1-9 جنبه جدید بودن و نوآوری طرح در چیست؟. 9

1-10روش تحقیق: 10

1-11روش و ابزار گردآوری اطلاعات: 10

1-12جامعه و نمونه آماری: 11

1-13روش تجزیه و تحلیل اطلاعات: 11

1-14پایایی و روائی پرسش نامه. 12

1-14-1روایی پرسش نامه: 12

1-14-2پایایی پرسش نامه : 12

فصل دوم..

مبانی نظری تحقیق…

2-1مقدمه: 13

2-2اهمیت موضوع: 13

2-2-1اهمیت و نقش سنجش عملکرد در سازمان. 14

2-3دلایل انتخاب شهرک های صنعتی به عنوان جامعه آماری: 17

2-4عملکرد سازمانی.. 22

2-4-1بهره وری: 23

2-4-1-1بهره وری چه هست و چه نیست ؟. 25

2-4-1-2شاخص بهره وری  کل عوامل تولید. 25

2-4-2فاکتور ظرفیت: 27

2-5 سیستم اطلاعاتی بازاریابی.. 28

2-5-1بازارهای صنعتی.. 30

2-5-2بازاریابی صنعتی.. 31

2-5-3مشتری صنعتی.. 32

2-5-4ارزش از دیدگاه مشتری.. 35

2-5-5 مطالعات بازار. 36

2-5-6مدل های سیستم اطلاعات بازاریابی: 37

2-5-6-1مدل سیستم اطلاعات بازاریابی كاتلر : 39

2-5-6-2مدل مفهومی آشیل و جوبر  : 39

2-6مدیریت بازاریابی و سیستم‌های نوین تصمیم‌ساز. 41

2-7ضرورت وجود سیستم‌های اطلاعات بازاریابی در سازمان‌ها 42

2-8سیستم اطلاعات بازاریابی و عملکرد سازمان. 43

2-9دلایل اهمیت روزافزون تحقیقات بازاریابی.. 50

2-10ضرورت تحقیقات بازاریابی به طور خلاصه. 52

2-11نگاهی به مفاهیم اولیهAHP.. 63

2-11-1فرایند تحلیل سلسله مراتبی.. 65

2-11-2سازگاری سیستم.. 66

فصــل سـوم..

روش تحقیـق…

3-1مقدمه: 67

3-2نوع و روش تحقیق.. 67

3-3معرفی جامعه آماری: 68

3-4ابزار و روش جمع آوری اطلاعات… 72

3-5روش ها و الگو های اندازه گیری بهره وری عوامل تولید. 75

 

3-6عملیات وزن دهی فاکتورها 77

3-7نتایج مورد استفاده پس از انجام تحقیق: 78

3-8روش تجزیه و تحلیل اطلاعات: 79

3-9خلاصه فصل.. 81

فصــل چهارم..

تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1مقدمه. 81

4-2-1تحلیل داده های مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان. 81

4-2-2میانگین تعداد کارکنان در واحد های صنعتی: 82

4-2-3بررسی جنسیت پاسخ دهندگان. 82

4-2-4بررسی سن پاسخ دهندگان. 83

4-2-5بررسی تحصیلات پاسخ دهندگان. 83

4-2-6بررسی سابقه خدمت پاسخ دهندگان. 84

4-3بخش دوم: تجزیه و تحلیل یافته ها ، آمار استنباطی و آزمون فرضیه ها 85

4-3-1محاسبه ضرایب تابع کاب داگلاس… 85

4-3-2رتبه بندی روش های کسب اطلاعات بازار با تکنیک AHP.. 89

4-3-3محاسبه تابع تبدیل با بهره گرفتن از رگرسیون. 90

4-3-4مدل سلسله مراتبی.. 91

4-3-5نتایج محاسبات AHP توسط نرم افزار EXPERT CHOICE.. 92

4-3-6محاسبه وزن های نسبی و نهایی.. 93

4-3-7نتایج بدست آمده از محاسبات AHP.. 93

4-3-8سازگاری سیستم.. 94

فصل پنجم..

نتیجه گیری و پیشنهادات…

5-1. مقدمه. 95

5-2. خلاصه و نتیجه تحقیق.. 95

5-3نتایج.. 98

5-3-1نتایج بر اساس اهداف تحقیق: 99

5-4 بحث: 99

5- 5 پیشنهادات: 100

5-5-1پیشنهاد برای واحد های صنعتی: 100

5-5-2پیشنهاد برای دولت : 100

5-5-3 پیشنهاد برای محققان آینده: 101

5-6محدودیت های تحقیق.. 101

5-7 خلاصه فصل.. 101

منابع: 102

 

 

 

1-1. مقدمه

وقوع رویدادهایی نظیر توسعه رقابت جهانی، پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات و دسترسی به سیستم­های اطلاعاتی ارزان طی دو دهه گذشته و تلاش واحدهای اقتصادی جهت احراز رتبه جهانی و ورود به بازارهای بین­المللی، لزوم داشتن نگرش­هایی همچون رضایت مشتریان را اجتناب ناپذیر کرده است. با گسترش روزافزون مباحث مربوط به سازمان تجارت جهانی و پیوستن تدریجی كشورهای مختلف به این سازمان، لزوم توجه به تكنیك­های کسب اطلاعات بازاریابی بیش از پیش احساس می­شود. كشورهایی كه به این پیمان جهانی می­پیوندند به دنبال سازوكارها و ابزارهایی هستند كه بتوانند به دوام و بقای اقتصادی آنها در بازار پر رقابت جهانی كمك كنند و بتوانند پیش از ورود به این رقابت همه جانبه، قابلیت­های مناسب وآمادگی لازم راكسب نمایند.

در بازار یكپارچه دنیای آینده، كسانی قادر به رقابت هستند و می­توانند به دوام و بقای واحدهای تجاری خود امیدوار باشند كه بتوانند كالاهایی با مزایای رقابتی، تولید و به بازار عرضه كنند، عرضه­كنندگانی كه بتوانند محصولاتی را با كیفیت و كاركرد مشابه اما با قیمت­های پایین­تر به بازار ارائه كنند، گوی سبقت را از دیگر رقبا خواهند ربود و سهم خود را در بازار افزایش خواهند داد. شرکتی می ­تواند از نظر قیمتی با دیگر رقبا، رقابت کند که بهره وری بالاتری داشته باشد.

1-2تعریف مساله و بیان  سوال های اصلی تحقیق:

در حالی که سرمایه گذاری حجیمی در راستای توسعه کاربری سیستم اطلاعات بازاریابی در شرکت ها می شود، بسیاری از پژوهشگران هنوز در مورد اینکه آیا این سرمایه گذاری ها منجر به بازده متناسب از طریق عملکرد سازمانی می شود یا نه، بحث و جدل دارند و به توافق کلی دست پیدا نکرده اند.

معمای بهره وری یکی از مهمترین نظریه هایی است که تضاد نتایج مطالعات مختلف در ارتباط بین سیستم اطلاعات و عملکرد را به نحو علمی تشریح می کند، بر خلاف توسعه روز افزون سیستم اطلاعات در سر تا سر جهان که حتی با عنوان انقلاب بزرگ اطلاعات نیز شناخته شده است، برخی صاحبنظران بر این عقیده اند که سیستم جدید موجب سردرگمی انسان ها شده و هرگز موجب بهبود بهره وری و عملکرد شرکت های تجاری نشده است و حجم داده هایی که این سیستم بر افراد تحمیل می کند، اغلب باعث کاهش بهره وری سازمان و اثربخشی نیروی انسانی در محیط کار می شود.

در مقابل، دانشمندانی نظیر برینجالفسون و هیت (1996) دریافته اند که سرمایه گذاری روی سیستم اطلاعات، منافع زیادی به همراه داشته است و نهایت کم لطفی است اگر بگوییم که بین سیستم اطلاعات و سودآوری، ارتباطی وجود ندارد. در ادامه به برخی از مطالعاتی که اثر مثبت سیستم اطلاعات عملکرد را تأیید کرده و برخی مطالعات که ارتباط معناداری بین این دو متغیر پیدا نکرده اند اشاره می شود.

در این پژوهش به بررسی تاثیر سیستم اطلاعات بازاریابی بر عملکرد در شهرک های صنعتی استان کرمان  پرداخته می شود و با بهره گرفتن از تکنیک AHP و سه شاخص بهره وری کل عوامل تولید ،ارزش فروش و فاکتور ظرفیت به انتخاب مناسب ترین شیوه در کسب اطلاعات بازاریابی اقدام می گردد.

1-3 سوال های اصلی تحقیق

سوال های اصلی این تحقیق که به دنبال یافتن پاسخ آن ها هستیم عبارتند از :

1- آیا سیستم اطلاعات بازاریابی عامل موثر بر بهره وری واحدهای مستقر درشهرک های صنعتی استان کرمان می باشد؟

 عنوان صفحه

چکیده  ………………………………………………………………………………… 

فصل اول : کلیات طرح تحقیق

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………. 2
بیان مساله …………………………………………………………………………………………………..  3
اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق …………………………………………………………………………….  5
اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………  6
فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………….  7
روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………..  7
قلمرو تحقیق …………………………………………………………………………………………..  7
1-7-1) قلمرو مکانی تحقیق………………………………………………………………………………………………………….7 

1-7-2) قلمرو زمانی تحقیق  …………………………………………………………………………………………………………7

1-7-3) قلمرو موضوعی تحقیق  ……………………………………………………………………………………………………7

جامعه آماری،روش نمونه گیری،تعیین حجم نمونه ………………………………………………………………………..  8
1-8-1) جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………8

1-8-2) روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………………..8

1-8-3) تعیین حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………..8

ابزار گردآوری داده ها……………………………………………………………………………………………8
روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………9
شرح واژه ها و اصطلاحات به کار رفته در تحقیق…………………………………………………………………………..9
فصل دوم : پیشینه و ادبیات پژوهش

2-1)مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………..  13

2-2)  ادبیات پژوهش  ……………………………………………………………………………………………….  14

    2-2-1) مشتری  ……………………………………………………………………………………………  14

         2-2-1-1) درجه بندی مشتریان  …………………………………………………………………………………..  14

    2-2-2)  برند ( نام تجاری)  …………………………………………………………………………………………………….  15

         2-2-2-1) معانی برند  ………………………………………………………………………………………………..  16

         2-2-2-2) ویژگی های انتخاب برند مناسب  …………………………………………………………………  18

         2-2-2-3) مزایای استفاده از برند  ………………………………………………………………………………..  18

    2-2-3) تجربه کردن برند  ……………………………………………………………………………………………………….  19

    2-2-4) رضایت  ……………………………………………………………………………………………………………………  22

         2-2-4-1) انتظارات  …………………………………………………………………………………………………..  23

         2-2-4-2) ناهماهنگی  ………………………………………………………………………………………………..  23

         2-2-4-3) تعریف رضایت و اهمیت آن  ……………………………………………………………………….  24

         2-2-4-4) مدل های شکل گیری رضایت مشتری  ………………………………………………………….  26

             2-2-4-4-1) مدل رضایتمندی مشتری سوئدی  …………………………………………………  26

             2-2-4-4-2) مدل شاخص رضایتمندی در آمریکا  ……………………………………………. 27

             2-2-4-4-3) مدل شاخص رضایت مشتری در اروپا  ………………………………………….  28

         2-2-4-5) رابطه بین رضایت و وفاداری  ……………………………………………………………………….  29

    2-2-5) اعتماد  ………………………………………………………………………………………………….  31

         2-2-5-1) تعریف اعتماد  …………………………………………………………………………………………….  31

         2-2-5-2) شرایط اعتماد سازی  ……………………………………………………………………………………  33

         2-2-5-3) تعهد  …………………………………………………………………………………………………………  34

 

         2-2-5-4) اعتماد و تعهد  …………………………………………………………………………………………….  34

         2-2-5-5) اعتماد و وفاداری  ………………………………………………………………………………………..  36

         2-2-5-6) محرکهای کلیدی اعتماد  ………………………………………………………………………………  37

         2-2-5-7) معیارهای اعتماد  …………………………………………………………………………………………  39

    2-2-6) وفاداری  ……………………………………………………………………………………………….  39

         2-2-6-1) وفاداری به برند  ………………………………………………………………………………………… 40

         2-2-6-2) ابعاد وفاداری  …………………………………………………………………………………………….41

             2-2-6-2-1) بعد اول : رویکرد رفتاری  ……………………………………………………………  41

             2-2-6-2-2) نقاط ضعف رویکرد رفتاری  ……………………………………………………….. 42

2-2-6-2-3) بعد دوم : رویکرد نگرشی  ……………………………………………………………  43

2-2-6-3) رابطه بین ابعاد وفاداری  ……………………………………………………………………………….  44

2-2-6-4) انواع وفاداری  …………………………………………………………………………………………….  45

2-2-6-5) وفاداری و اینرسی  ………………………………………………………………………………………  46

2-2-6-6) فرایند وفاداری به برند  ………………………………………………………………………………..  47

    2-2-6-6-1) وفاداری شناختی  ……………………………………………………………………….. 48

    2-2-6-6-2) وفاداری عاطفی  ………………………………………………………………………….  49

    2-2-6-6-3) وفاداری ارادی  ……………………………………………………………………………  50

    2-2-6-6-4) وفاداری عملی  …………………………………………………………………………..  51

2-2-6-7) دوره های وفاداری به برند  …………………………………………………………………………..  51

2-2-6-8) مزایای وفاداری به برند  ………………………………………………………………………………..  53

    2-2-6-8-1) مزایای وفاداری به برند برای شرکتها  …………………………………………….. 53

    2-2-6-8-2) مزایای وفاداری به برند برای مصرف کنندگان  …………………………………  55

2-2-6-9) رویکرد ( تقسیم بندی ) وفاداری مشتری  ……………………………………………………….  55

    2-2-6-9-1) تقسیم بندی مگی  ……………………………………………………………………….. 56

    2-2-6-9-2) تقسیم بندی الماس وفاداری  …………………………………………………………  58

    2-2-6-9-3)  تقسیم بندی دیک و باسو( چهار C)  …………………………………………….  59

    2-2-6-9-4) تقسیم بندی باند یوهادپای و مارتل  ……………………………………………….  61

2-2-6-10) رابطه وفاداری با سهم بازار و سود آوری  ………………………………………………………  62

2-3) چارچوب نظری ومدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………  64

    2-3-1) مدل مفهومی تحقیق………………………………………………………………………….  67

2-4) پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………68

        2-4-1) پیشینه داخلی…………………………………………………………………………….68

       2-4-2) پیشینه خارجی……………………………………………………………………………75

2-5) واژه های تخصصی حوزه وفاداری به برند………………………………………………………..79

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1) مقدمه  ……………………………………………………………………………………………………  83

3-2) روش تحقیق  …………………………………………………………………………………………  84

3-3) متغییرهای تحقیق  …………………………………………………………………………………………  88

3-4) روش جمع آوری اطلاعات  ………………………………………………………………………………….  89

3-5) تجزیه وتحلیل روایی وپایایی………………………………………………………………………………………  90

    3-5-1) روایی(اعتبار) پرسشنامه……………………………………………………………………………. 91

  3-5-1-1) اعتبار محتوا………………………………………………………………………………………………………91

 3-5-1-2) روایی سازه……………………………………………………………………………………………………….91

    3-5-2) پایایی (ثبات) پرسشنامه……………………………………………………………………………………………….  92

3-5-2-1) همسانی درونی………………………………………………………………………………………………………93

3-6) جامعه آماری  ………………………………………………………………………………………………………  94

3-7) حجم نمونه و روش نمونه گیری  ……………………………………………………………………………………….  94

    3-7-1) حجم نمونه  ………………………………………………………………………………………………………………..  95

    3-7-2) روش نمونه گیری  ……………………………………………………………………………………………………….  96

3-8) قلمرو مکانی و زمانی تحقیق  …………………………………………………………………………………………………………  96

3-9) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات  ……………………………………………………………………………………………………… 97

3-10) مدل سازی معادلات ساختاری…………………………………………………………………………………………………….  97

3-10-1) مراحل مدل سازی معادلات ساختاری………………………………………………………………………………………  99

3-10-1-1) تدوین مدل  …………………………………………………………………………………………………………………..  99

3-10-1-2) تشخیص مدل  ………………………………………………………………………………………………………………  99

3-10-1-3) برآورد مدل  ………………………………………………………………………………………………………………..  100

3-10-1-4) آزمون مدل (ارزیابی مدل ) ……………………………………………………………………………………………  100

3-11) بررسی شروط استفاده از آمار پارامتریک  ……………………………………………………………………………………  103

3-12) ملاحظات اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………………..104

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های تحقیق و آزمون فرضیه ها

4-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………….  106

4-2) آمار توصیفی و متغییرهای جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………  107

    4-2-1) جنسیت……………………………………………………………………………………………………………………..  107

    4-2-2) مقطع تحصیلی  ……………………………………………………………………………………………………………108

    4-2-3) سن………………………………………………………………………………………………………………………….  109

4-2-4) تاهل …………………………………………………………………………………………………………………………..  110

4-2-5) وضعیت مالی……………………………………………………………………………………………………………….111

4-2-6) آزمون نرمال بودن متغیرها…………………………………………………………………………………………….111

4-3) آمار استنباطی  ………………………………………………………………………………………………….  112

    4-3-1) مدل اندازه گیری  ………………………………………………………………………………..  112

         4-3-1-1) مدل اندازه گیری متغیر تجربه ی نام تجاری …………………………………………………..  114

         4-3-1-2) مدل اندازه گیری متغیر رضایت  …………………………………………………………………..  118

         4-3-1-3) مدل اندازه گیری متغیر اعتمادِ نام تجاری ………………………………………………………. 120

         4-3-1-4) مدل اندازه گیری وفاداری به نام تجاری  ………………………………………………………..124

    4-3-2) تعیین اعتبار همگرا و واگرا مدل مفهومی  ………………………………………………………………………  128

         4-3-2-1) اعتبار همگرا ……………………………………………………………………………………………..  128

         4-3-2-2) اعتبار واگرا ……………………………………………………………………………………………….  128

            4-3-4) مدل ساختاری  ……………………………………………………………………………………..132

    4-3-5) تاثیر مستقیم و غیر مستقیم  ……………………………………………………………………….  134

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه  …………………………………………………………………………………………….. 136

5-2) خلاصه تحقیق  ………………………………………………………………………………………….  137

5-3) نتایج تحقیق  ………………………………………………………………………………………………  138

    5-3-1) آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………  138

    5-3-2) آمار استنباطی  ………………………………………………………………………………  139

         5-3-2-1) نتیجه فرضیه اول  ……………………………………………………………………………………….. 139

         5-3-2-2) نتیجه فرضیه دوم ……………………………………………………………………………………….  140

         5-3-2-3) نتیجه فرضیه سوم ………………………………………………………………………………………  141

5-3-2-4) نتیجه فرضیه چهارم ……………………………………………………………………………………  142

5-3-2-5) نتیجه فرضیه پنجم  …………………………………………………………………………………….  143

5-4) سایر یافته های تحقیق  ………………………………………………………………………………….  144

5-5) راهکارها و راهبردهای پیشنهادی برای مدیران  ……………………………………………………….  145

5-6) کمبودها و نواقص ( محدودیت های تحقیق)  …………………………………………………………………  147

5-7) پیشنهادها به پژوهشگران و کاربران  ……………………………………………………………………….  147

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………..  149

چکیده

پژوهش حاضر با عنوان” بررسی تا ثیرعوامل موثر در ایجاد وفاداری به برند های تلفن همراه (مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی  واحد قزوین)” که با هدف بسط و توسعه مدل های قبلی طراحی شده است. امروزه مشتریان به دنبال برندهای خاص و به یاد ماندنی هستند، برندهایی که تجربیات استثنائی و خاطره انگیز را به همراه داشته باشند. در نتیجه تجربیات افرادتصویر و اندیشه احساسات، ادراک و واکنش های رفتاری افراد در رابطه با طراحی ، هویت ، بسته بندی، ارتباطات و محیط برند است. در نهایت تجربه کردن برند منتهی به رضایت، اعتماد و وفاداری می شود. در پژوهش حاضر هدف ما ساخت روابط بلند مدت بین مشتریان و برند از طریق ایجاد رضایت ، اعتماد و وفاداری می باشد. در این تحقیق با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی، اطلاعات مورد نیاز را از بین 400 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین جمع آوری نمودیم. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه­ای و میدانی (با ابزار پرسش نامه فردی) استفاده کرده­ایم.  سپس داده های جمع آوری شده و فرضیات تحقیق را از طریق مدل سازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار AMOSمورد آزمون و بررسی قرار دادیم.نتایج حاصله منجر به تایید چهار فرضیه از میان پنج فرضیه تحقیق گردید. این نتایج نشان دادند که تجربه کردن برند بر روی رضایت تاثیر مثبت دارد همچنین تجربه کردن برند بیشترین تاثیر رابرروی ایجاد اعتماد داشته است.رضایت برایجاد وفاداری تاثیراندکی داشته و با توجه به نسبت بحرانی، این فرضیه ردگردید. اعتماد هم بیشترین تاثیر را بر روی ایجاد وفاداری به برند دارد و تجربه کردن برند از نظر رتبه ضریب تاثیر دومین عامل تاثیرگذار در ایجاد وفاداری به برند است لیکن این مقدار تاثیر کم می باشد ولی در هر حال حتی میزان اندکی تاثیر نیز برای ما حائز اهمیت است. به صورت خلاصه می­توان گفت که اعتماد به برند و تجربه برند تاثیر معناداری بر وفاداری به برند ایجاد می­ کنند و تجربه بر میزان اعتماد و رضایت تاثیر معناداری دارد از طرفی در این پژوهش مشاهده شد از نظر تاثیر مستقیم متغیرهای پژوهش بر روی یکدیگر،رضایت از برند بیشترین میزان تاثیر را بر رو ی وفاداری به برند داردو سپس اعتماد نام تجاری و در نهایت تجربه کردن برند، که تجربه کردن برند به طور غیر مستقیم برروی ایجاد وفاداری به برند موثر است.مدیران بازاریابی با جذب افراد برای تجربه کردن محصولاتشان و برآورده کردن انتظارات مشتری، رضایت و اعتماد مصرف کنندگان را جلب و در نهایت آنها را ترغیب به خرید مجدد می نمایند.

مقدمه
با افزایش روز افزون دسترسی افراد به انواع رسانه های جدید و اطلاعات به روز شده، شرکت ها امروزه برای حفظ مشتریان خود نیازمند استراتژی و عملکرد خاصی هستند. امروزه مشتریان از طریق ماهواره، تلویزیون، اینترنت، کاتالوگ ها،smsو… انواع محصولات و برند ها را با یکدیگر مقایسه و بهترین گزینه را انتخاب می کنند.به نظر ویلر[1] (2003)، وی[2] و وینگ[3] (2003) اگر یک برند ارتباط نمادین با مشتریان برقرار کند افراد مجذوب برند می­شوند، به برند اعتماد می کنند و وفاداری محکمی با آن برقرار می­سازند و آن را می­خرند و به برتری آن اعتقاد پیدا می­ کنند.

بازاریابان از سال 1923 به مفهوم وفاداری به برند علاقه نشان می­ دهند چرا که این واژه میزان وابستگی مشتریان به برند و کالا را نشان می­دهد. مشتریان وفادار که دست به خریدهای مکرر می­زنند پایه و اساس هر کسب و کاری هستند.در این ارتباطات مهمترین عامل ورودی،تجربه کردن برند و مهمترین عامل خروجی، وفاداری به برند است. وفاداری برای شرکت مزایای بسیاری را به ارمغان می­آورد از جمله : تکرار شدن خرید،  توصیه و پیشنهاد کردن این برند به دوستان و آشنایان. از این لحاظ منابع وفاداری به برند و فرایند توسعه وفاداری به برند از دغدغه های اصلی واحد مدیریت برند می­باشد. وفاداری به برند باعث کاهش هزینه های تجارت، بازاریابی معنی دار و افزایش قدرت نفوذ در بازار می­شود. مقابله بین مشتریان وفادار باعث به وجود آمدن رقابت در بین آنها می­شود و در نتیجه درآمد و سود را بالا می برد.

هدف اصلی از مطالعه حاضر این است که یک چهارچوب کلی برای ساختن روابط بین مشتری وفادار و برند را از دیدگاه تجربی تست کنیم. در مطالعه حاضر تلاش می­کنیم تا عوامل موثر بر ایجاد وفاداری برند را که عبارتند از ، تجربه کردن برند، اعتماد و رضایت را مورد بررسی قرار دهیم.