پایان نامه درباره داعش/:ریشه دینی بروز تروریسم
ریشه های ایدئولوژیک و دینی

در خصوص ریشه¬ها و زمینه¬های دینی و مذهبی تروریسم مطالعات زیادی انجام شده و از آنجا که بخش مهمی از تروریسم در حال حاضر متکی بر دین و مذهب است این مسئله مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. مطالعات نشان می¬دهد اولا مذهب به ندرت ریشه تروریسم بوده و تروریسم بیشتر به موقعیت  وابسته بوده است، ثانیا مذهب می¬تواند به گسترش فرهنگ خشونت کمک کند؛ یعنی با وجود آنکه  تنها عامل تروریسم  نیست اما به بدتر شدن اوضاع کمک می کند. در نهایت اینکه در هر مذهبی می¬توان ریشه ها و مصادیقی از تروریسم را مشاهده کرد. بنابراین تروریسم صرفا به مذهب خاصی مربوط نمی¬شود.

تروریسم به عنوان نوعی خشونت سیاسی دارای ماهیتی متفاوت با سایر جرائم است. حضور همیشگی یک پشتوانه فکری افراطی در توجیهات و اقدامات تروریستی نشان دهنده اهمیت توجه و دقت به عنصر ایدئولوژی و کارکرد آن در شکل¬گیری و چگونگی حرکت گروه تروریستی است. درگیری جهان امروز با تروریسم بر پایه مذهب، ما را بر تاکید بر عنصر انگیزه و اهمیت ایدئولوژی مصمم¬تر می¬کند. از این دیدگاه،

ایدئولوژی اصلی¬ترین عنصری است که فرد و گروه تروریستی را به سمت ارتکاب اعمال خشنونت¬آمیز سوق می¬دهد؛ ایدئولوژی ساز و کار¬های روانی مورد نیاز برای فرد را در یک سلسله اعمال خشونت¬آمیز گروهی فراهم کرده و از پیروانش می¬خواهد برای آن مبارزه کنند. انتخاب اهداف مبارزه، شیوه مبارزه، روش¬ها و ابزارها همه از طرف ایدئولوژی صورت می¬گیرد. اگر ایدئولوژی گروه¬های تروریستی حاوی راه¬های خشونت آمیز جهت رسیدن به اهداف باشد و هرچه رهبر گروه تروریستی بهتر بتواند توسل به خشونت را بر اساس ایدئولوژی اعضا توجیه کند، ارتکاب خشونت از سوی افراد،  مشروع تر جلوه می کند. (رهامی، علی نژاد، 1389 :141)

از دیگر عوامل گسترش تروریسم، اختلافات و تضاد¬¬های مذهبی و ایدئولوژیک است. از دید بسیاری از محققان غربی، دین، مذهب و ایدئولوژی عامل بسیار مهمی در برانگیختن احساسات انسان و واداشتن او به کار¬های جسورانه و از جان گذشتن است. هر چند ادیان منادی صلح هستند ولی برخی از پیروان آنها، راه¬های خشونت آمیز در پیش می¬گیرند. مفاهیم فراوانی در کتاب¬های آسمانی درباره صلح و پرهیز از خشونت آمده است، اما بی تردید جهانی¬شدن آثارگوناگونی بر سیاست، جامعه، فرهنگ و رفتار¬های مذهبی داشته است. ( حاجیانی، ضمیری، 1389 :51)

البته با دقت فراوان نمی¬توان از تبیین ریشه¬های فکری و اندیشه¬ای حرکت¬های رادیکال در جهان سخن به میان آورد زیرا چهره گوناگون رادیکالیزم با زمینه و بسترهای متفاوتی همیشه وجود داشته¬ و در اشکال گوناگون از قبیل رادیکالیزم نژادی، دینی و قومی خود را جلوه¬گر ساخته¬ است. لذا باید گفت حرکت¬های تندروانه، خود مبتنی بر ریشه¬های متفاوت و متنوعی است