پایان نامه بررسی اثرات تغییر اقلیم بر منحنی فرمان بهرهبرداری سدها |
مدلهای شبیهسازی[13] ، روشهای مؤثری را برای ارزیابی کارآیی سیاستهای بهرهبرداری[14]، در اختیار قرار داده و با جزئیات بیشتری نسبت به مدل بهینهسازی سیستم مورد مطالعه را بررسی میکنند، اما ابزار مؤثری جهت انتخاب و یا تعریف بهترین سیاست بهرهبرداری نمیباشند. آنها در واقع برای پیشبینی عملکرد سیستم تحت یک سری شرایط خاص که شخص استفاده کننده از مدل آنها را اعمال میکند، به کار میروند و در نهایت شخص بعد از چندین بار اجرای مدل، حالت بهینه را انتخاب میکند. مدلهای شبیهسازی با اینکه در جهت شناخت پدیده و فیزیک مسئله بسیار مفید هستند، ولی قادر به انجام مدیریت بهینه مخزن نمیباشند. بر این اساس با تلفیق مدلهای شبیهسازی و بهینهسازی و تعریف تابع هدف[15] (تابعی که باید بهینهسازی شود) و قیودات[16] (محدودیت های فیزیکی، فنی، قانونی و مالی مقادیر متغییرهای تصمیم[17]) میتوان در یک زمان هم متغیرحالت[18] و هم متغیرتصمیم (در متغیر طراحی و بهرهبرداری ما به دنبال تعیین بهترین مقادیر آنها هستیم) را در نظر گرفت. با توجه به این مزیّت مدلهای بهینهسازی، کاربرد آن به طور گستردهایی در اکثر مدیریتها به خصوص مدیریت منابع آب و مخازن، مرسوم میباشد.همچنین گرایش محققین در سالهای اخیر به استفاده بیشتر از اطلاعات تغییرات اقلیمی در مدیریت منابع آب عمدتاً به دلیل زیر است:
افزایش آگاهی و اطلاعات در زمینه پدیدههای بزرگ مقیاس اقلیمی و ارتباط آن ها با فرآیندهای محلی هیدرولوژیکی
مسجل شدن وقوع پدیده تغییراقلیم (climate change) و تاثیرات آن بر منابع آب
وقوع پدیدههای سیل و خشکسالی با فرکانس کمتر و شدتهای زیادتر در بسیاری از مناطق دنیا در سالیان اخیر
عدم توانایی برنامه ریزیها و پیش بینیهای مبتنی بر روند تاریخی اقلیم یک منطقه در مدیریت منابع آب
بدین ترتیب در سالهای اخیر، بررسی رخداد تغییر اقلیم و سازگاری با آن، به عنوان موضوعی مهم مورد بررسی مجامع علمی جهان میباشد.
بنابراین به واسطهی افزایش نیاز آبی به خاطر رشد جمعیت، مهاجرت و افزایش مصرف آب به خاطر بهتر شدن استانداردهای زندگی، کمبود آب به مرور زمان افزایش یافته است. کمبود درتأمین آب، موجب تنشهای اجتماعی و بیثباتی سیاسی خواهد شد لذا برای هر اجتماعی حفاظت از این منابع آبی برای کاهش تلفات تا جایی که امکان داشته باشد، ضروری است.
1-3- ضرورت انجام تحقیق
پدیده تغییر اقلیم و اثرات آن، به عنوان یکی از مهمترین چالشهای پیش رو در مدیریت منابعآب و انرژی شناخته شده است. بخش عمدهای از تحقیقات انجام شده و در حال انجام در زمینه آب و انرژی از دهه آخر قرن بیستم تاکنون، معطوف به بررسی این پدیده و اثرات آن بوده است. بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه در چند دهه اخیر نشان میدهد که تغییرات اقلیم تاثیر قابل توجهی بر وضعیت بارش و دما و پارامترهای متاثر از آنها همچون رواناب و رطوبت خاک داشته است. این تغییرات در مناطقی مانند ایران منجر به محدودیت منابع آب موجود و تشدید بحرانهای کمآبی میگردند. از دیگر پیامدهای پدیده تغییر اقلیم و افزایش دمای کره زمین تبدیل الگوی بارش برف به باران میباشد که این مسئله باعث کاهش آورد رودخانههای وابسته به ذوب برف در فصلهای بهار و تابستان و افزایش رواناب در فصلهای پائیز و زمستان میشود. این مسئله باعث میشود که آبدهی مطمئن سدها با آنچه در زمان طراحی در نظر گرفته شده تطابق نداشته باشد که از جمله چالشهای پیشرو در برنامهریزی و مدیریت منابع آب خواهد بود (استیل دان و همکاران، 2008).
بنابراین نمیتوان بدون توجه به اثرات این پدیده، به برنامهریزی مطمئن برای مدیریت منابع آب در آینده پرداخت. در واقع در گذشته این برنامهریزیها با توجه به این فرض صورت میگرفت که شرایط اقلیمی آینده، خصوصیات و تغییرپذیری مشابه شرایط گذشته خواهند داشت. سدها بر اساس دادههای در دسترس از جریانهای موجود در رودخانهها و با توجه به مقدار و فرکانس مورد انتظار خشکسالی و سیلاب، طراحی و ساخته میشدند. مخازن با استفاده از آمار هیدرولوژیکی گذشته برای تامین اهداف مختلف، سیاستهای بهرهبرداری را اتخاذ مینمودند. اما در حال حاضر اعتماد به آمار گذشته ممکن است منجر به اتخاذ تصمیمات ناصحیح و به طور بالقوه خطرناک یا گران گردد. از این رو بررسی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب از ضروریات برنامهریزی و مدیریت سیستمهای منابع آب کشورها، به ویژه کشورهای نیمکره شمالی (از جمله ایران)، میباشد و بدین ترتیب نیاز به بررسی اثرات تغییر اقلیم بر مخازن سدها و مشاهده عملکرد مخازن احساس میشود، تا با اتخاذ سیاستهایی از افت عملکرد مخازن تحت تاثیر تغییر اقلیم جلوگیری شود.
در تحقیق پیشرو به بررسی اثر تغییر اقلیم بر رواناب ورودی به مخزن سد دز و نیز چگونگی تاثیر این پدیده بر نحوه بهرهبرداری از مخزن و تأمین نیاز پائین دست پرداخته میشود. حوضه مورد مطالعه جزو مناطق خشک ایران از نظر آبوهوایی محسوب میشود، با توجه به خشک و کم آب بودن منطقه و اهمیت مدیریت منابع آب موجود در این حوزه آبریز، اهمیت بررسی اثرات احتمالی تغییر اقلیم در آینده در این حوضه بیشتر احساس میشود. در واقع نتایج این تحقیق میتواند در بهبود برنامهریزی منابع آب منطقه تحت تاثیر پدیده تغییر اقلیم مفید و موثر باشد.1-4- فرضیات تحقیق
در این تحقیق فرض میکنیم:
1- دمای منطقه در دوره آتی افزایش و بارش کاهش خواهد یافت.
به کارگیری مدلهای AOGCM در شبیهسازی رواناب و دادههای بارش و دما دارای عدم قطعیت است.
رواناب منطقه در دوره آتی کاهش یافته و مخزن سد دز با کاهش حجم روبرو خواهد شد.
سایت های دیگر :
e-space: nowrap; overflow: hidden; position: relative; width: 399px; left: 3px;"> |
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1399-03-01] [ 11:26:00 ق.ظ ]
|