پایان نامه ارتباط بین فرهنگ سازمانی و ابعاد ساختاری سازمان |
مراکز استانها تقسیم کردیم. برای تعیین حجم نمونه نیز از فرمول حجم جامعه محدود کوکران استفاده شد و حجم نمونه در تهران 377 نفر و در مراکز استانها 363 نفر تعیین گردید. نحوه نمونهگیری در این پژوهش به دو صورت طبقهای ساده (در تهران) و خوشهای (در مراکز استانها) بوده است. دادههای پژوهش به وسیله پرسشنامههای استاندارد فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی جمعآوری شدند و در انتها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که ویژگیهای فرهنگی جمع گرایی، مرد گرایی، اجتناب از عدم اطمینان، فاصله قدرت زیاد و گرایش به بلندمدتنگری در سازمان حاکم است و تمامی این ویژگیها به جز گرایش به بلندمدتنگری بر ابعاد ساختاری سازمان صداوسیما اثر گذار هستند .کلمات کلیدی: فرهنگ سازمانی، ابعاد ساختاری، مدل فرهنگ سازمانی هافستد، جمعگرایی در مقابل فردگرایی ، مردگرایی در مقابل زنگرایی، رسمیت، تمرکز، پیچیدگی
مقدمه
توجه به فرهنگ در سطح سازمان و جامعه ملی و حتی بینالمللی موضوع غریبی نیست، اما ارزش و اهمیت آن در چند دهه اخیر بیشتر آشکار شده است و اندیشمندان بسیاری به پژوهش در زمینه فرهنگ پرداختهاند. در محدوده علم مدیریت و سازمان نیز متفکران بسیاری در پی یافتن تعریفی جامع برای فرهنگ سازمانی و تبیین ارتباط آن با ساختار سازمانی هستند(ممی زاده ،1373، 74)
سازمانها فراگیرترین پدیده در زندگی اجتماعی بشر امروزی هستند، که برای دستیابی به اهداف و مقاصد خود نیازمند الگوهای تعاملی میباشند؛ یکی از مهمترین این الگوها، که ارتباط اعضای سازمان را با یکدیگر مشخص مینماید ساختار سازمان است؛ این الگو که حاصل فراگرد سازماندهی و طراحی سازمان است تعیینکننده روابط رسمی گزارشگیری در سازمان میباشد و نشاندهنده سطوحی است که در سلسله مراتب اداری وجود دارد و حیطه کنترل مدیران را مشخص میکند. (اعرابی، 1379، 15).
ساختار سازمان تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که در متون مدیریتی از آنها تحت عنوان عوامل محتوایی یاد شده است و بیتردید یکی از مهمترین مولفههای محتوایی تأثیرگذار بر ساختار سازمان فرهنگ سازمانی میباشد؛ اندیشمند حوزه رفتار سازمانی ادگار شاین فرهنگ سازمانی را اینگونه تعریف کرده است: فرهنگ سازمانی سیستمی است متشکل از ارزشها (چه چیزی مهم است و چه چیزی مهم نیست) و عقاید (چطور افراد عمل میکنند و چطور عمل نمیکنند) که در تعامل متقابل با نیروی انسانی و ساختار سازمانی بوده و در نتیجه هنجارهای رفتاری را در سازمان بنا مینهد. (کاظمی،1377،23)
با توجه به اهمیت فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی و نقش مهمی که این دو متغیر در نحوه ارائه خدمات سازمان و تحقق اهداف سازمانی دارند، این تحقیق بر آن است که جنبه های مختلف فرهنگ و ساختار سازمانی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را مورد تجربه و تحلیل قرار داده و رابطه بین فرهنگ سازمانی و ابعاد ساختاری را در این سازمان مورد آزمون قرار دهد.
1-1- بیان مسألهسازمانها مجموعههایی متشکل از منابع انسانی، مادی و مالی هستند که به طور هماهنگ برای نیل به اهداف مشخصی فعالیت میکنند (ممی زاده،1373، 75) به عبارت دیگر فرهنگ تکتک افراد تشکیلدهنده سازمان، نقش بسیار مهمی در شکلدهی فرهنگ یک سازمان بازی میکند چرا که نیروهای انسانی شاغل در سازمان محیطهای سازمانی را شکل میدهند. محیط، نوع و نحوه اتخاذ و اجرای راهبردها، خطمشیها، قوانین و روشها را در سازمان تعریف میکند و لذا به طور غیرمستقیم نیروی مهم و موثری در شکل دادن به فرهنگ سازمان است.(حقیقی،1380)
یکی از مشکلات اساسی بر سر راه کارایی و اثربخشی سازمانها، مسائل ساختاری است. ساختار سازمانی متغیر تعیینکننده در سازمانهاست که به عنوان چارچوبی از پیچیدگی وظایف، میزان رسمیت قوانین و مقررات و تمرکز در امتیازات و الگوی روابط رسمی که لازمه تحقق وظایف و اهداف سیستم است (میرسپاسی ،1376) تعریف شده است. ساختارهای موجود در اکثر سازمانهای ایرانی بهطور سنتی طراحی شدهاند، این ساختارها با وظایف فعلی و شرایط محیطی آنها سازگاری ندارند و بعضاً به ابعاد انسانی و انگیزشی نیروی کار نیز توجهی ندارند که سازمان صدا و سیما نیز از این قاعده مستثنی نیست. مطالعه رابطه بین ابعاد ساختاری سازمان با عوامل تأثیرگذار بر آن همواره مورد توجه پژوهشگران علم سازمان و مدیریت بوده است.
در مطالعات سازمان، از ابعاد ساختار با عنوان عوامل ساختاری مشتمل بر رسمی بودن، تخصصی بودن، داشتن استاندارد، سلسله مراتب اختیار، پیچیدگی، متمرکز بودن، حرفهای بودن و نسبتهای پرسنلی (دفت[1]، 1377،28) یاد شده؛ و از عوامل تأثیرگذار بر ساختار سازمانی با عنوان عوامل محتوایی شامل اندازه، تکنولوژی، محیط، اهداف و استراتژی و فرهنگ سازمان (دفت، 1377،28) نام برده شده است.همانگونه که مطرح شد فرهنگ سازمان یکی از عوامل اثر گذار بر ساختار سازمانی می باشد.
فرهنگ سازمانی موضوعی است که به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. به دنبال نظریات و تحقیقات جدید در مدیریت، فرهنگ سازمانی دارای اهمیت روزافزونی شده و یکی از مباحث اصلی و کانونی مدیریت را تشکیل داده است. جمعیتشناسان، جامعهشناسان و اخیراً روانشناسان و حتی اقتصاددانان توجه خاصی به این مبحث نو و
سایت های دیگر :
e-space: nowrap; overflow: hidden; position: relative; width: 521px; left: 3px;"> |
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1399-03-01] [ 01:18:00 ق.ظ ]
|