1-3. اهمیت و ضرروت تحقیق
صنایع دستی اصلی ترین سند هویت تاریخی ملت­هاست چرا که بخشی از میراث فرهنگی ماست. این هنر-صنعت با ارزش افزوده بسیار بالا و هزینه بسیار پایین و وجود نیروی انسانی ماهر در داخل کشور که عمدتاً روستایی هستند با توجه بیشتر مسئولین، بویژه در شرایط کنونی که سیستم‌های نوین اطلاع رسانی و ارتباطی درحال شکل­گیری در ایران می­باشند، علاوه بر ارتقاء سطح زندگی مردم روستاهای ما، می تواند ارزآوری بسیار بالایی برای ایران داشته باشد، در این راستا نباید از پیشرفت‌ها و تجربیات رقبای سرسخت صنایع دستی درعرصه بین الملل نیز غافل شد (امینی و حاجی بیک لو،1382، ص273)، از طرفی دیگر محیط روستایی به خاطر تأمین بخشی ازمواد اولیه و نیروی کار، زمین‌های لازم جهت رشد فعالیت­های صنایع دستی و سنتی را دارا می‌باشد.(مرادی و لنگرودی، 1384، ص4)

در شرایط فعلی که مسئله بیکاری و ایجاد اشتغال مولد همراه با افزایش تولید داخلی و توسعه صادرات غیرنفتی و فراهم نمودن زمینه مشارکت آن در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی مهمترین دغدغه مسئولین و رئوس برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور را تشکیل می‌دهد، توجه به صنایع دستی و اهمیت آن بدلیل ویژگی‌های منحصر به فرد آن بیش از بیش مهم گردیده زیرا صنایع دستی علاوه بر جاذبه‌های هنری و فرهنگی و سهولت آموزش و فراگیری آن از کمترین هزینه سرانه آموزش و ایجاد فرصت شغلی در میان بحث‌های مختلف فعالیت‌های صنعتی برخوردار است. از طرفی صنایع دستی درایران جایگاهی ویژه دارد زیرا که جمعیت قابل توجهی درکشور به رشته‌های مختلف این صنعت اشتغال دارند. با توجه به اینکه تولید صنایع دستی سهم قابل توجهی از تولیدات کشور را به خوداختصاص داده، این عرصه در صورت توجه می‌تواند سهم عمده‌ای در توسعه کشور داشته باشد. از سویی صنایع دستی می‌تواند در اقتصاد کشور منشا اثر باشد، این قابلیت و سرمایه گذاری مادی و معنوی در این حوزه، در نجات کشور از تک محصولی و اتکا به نفت موثر خواهد بود. همچنین صنایع دستی به روستاها پایداری داده و موجب افزایش درآمد محلی و کاهش مهاجرت به شهرها می‌شود (صرامی،1384،ص 1). ایران کشوری است با قومیت‌های گوناگون و هر قوم فرهنگی مخصوص به خود دارد که در توالی سال‌ها به گونه‌ای خاص شکل گرفته است در هر محصول صنایع دستی ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگر سازنده به نحوی تجلی یافته و همین علل وجه تمایز اصلی این گونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشین و کارخانه است ایجاد اشتغال و کسب درآمد، جاذبه گردشگری، حفظ و بقای آداب و رسوم قومی، کسب درآمد ارزی و غیره می‌تواند از پیامدهای رونق صنایع دستی در کشور باشد بسیاری از کسانی که به این حرف مشغول بودند شغل خود را به دلیل نبود تقاضا در بازار کالا از دست دادند و متأسفانه افزایش روند مهاجرت از روستاها به شهر شاخه‌هایی از صنایع دستی ناب و بی‌همتای ایران را در معرض انقراض قرار داده است و نسل تازه‌ای که باید چنین میراث با ارزشی را حفظ کند، بیشتر راهی شهرها شده‌اند. اگرچه هنرمندان و صنعتگران زیادی درهنرهای گوناگون صنایع دستی تبحر دارند. چه بسا افراد زیادی نیز در رشته‌ای ازصنایع دستی مهارت دارند اما به علت عدم حمایت­های صرفه نبودن اشتغال در این حرفه به اموری دیگر روی آورده‌اند. خلق صنایع دستی گروهی را به کار می‌گیرد، مواد اولیه آن محلی و داخلی است، هنرمندی و خلاقیت فرد در بروز آن متجلی می‌شود و در رقابت با ماشین و عوارض زندگی صنعتی، نوعی تنوع و آرامش ایجاد می‌‌کند.( صرامی،1384،ص 53) با توجه به قابلیت‌های صنایع دستی از جمله بهره­وری بالا، امکان استفاده از مهارت‌های بومی و ایجاد اشتغال، امروزه بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان به صنایع دستی به عنوان صنعتی درآمدزا و دارای ارزش افزوده می‌نگرند و با سرمایه­گذاری در این حوزه سودهای کلانی برداشت می‌کنند. (معموری و آزادزاده، 1388) در واقع، صنایع دستی روستایی مکمل فعالیت‌های زراعی و دامپروری دهقانان است. این بخش از فعالیت تولیدی، که کار زنان وکودکان است، جنبه تولید خانوادگی دارد و برتولید افزارمندی مبتنی نیست.( گل محمدی،1389، ص 86)

ایران به اتفاق چین و هند 3 قطب اصلی صنایع دستی جهان را تشکیل می‌دهند، اما به اعتقاد یونسکو ایران به لحاظ تنوع تولید و تعداد رشته‌های تولیدی زنده بزرگترین کشور جهان در بعد صنایع دستی محسوب می‌شود هم اکنون بیش از 256 رشته فعال صنایع دستی در کشور فعال است. اما متاسفانه از لحاظ درآمدزایی و اقتصادی از پتانسیل‌‌های موجود به خوبی بهره‌برداری نشده است. (یزدانی، 1389، ص 86) اگرچه در کشور ما صنایع دستی به لحاظ تنوع منحصر به فرد است اما در بعد شناسایی سلیقه توریسم خارجی کار چندانی صورت نگرفته است. اما چین و هند هر دو چه در تولید صنایع دستی و چه در اطلاع رسانی و تبلیغات هنر و محصولات خود روش‌ های نوین را بکار گرفته و این هم کیفیت اجناس و هم سلیقه‌های بازار جهانی را مورد توجه قرار می‌دهد اما سیاست‌گذاری‌های ایران برخلاف این دوکشور عمدتاً بر‌اساس حفظ سنت بوده است. ایران در سال‌های اخیر شاید به دلیل واهمه از دست رفتن سنت‌ها و ارزش‌ها شتاب لازم برای همگام بودن با تکنولوژی روز را نداشته است. (امینی و حاجی بیک لو،1382، ص 7). همچنین ورود کالاهای صنایع دستی از سایرکشورها به ایران در سالهای اخیر افزایش دوچندانی یافته و موجب رکود در تقاضای بازار شده است. (کرباسی و یعقوبی،1390، ص 2) این کشورها و دیگر کشورهایی که در حوزه صنایع دستی فعالیت دارند با تشخیص نیاز بازار و سلیقه خریدار بازار ما را
تحت ‌الشعاع قرار داده‌اند و حتی با کپی‌برداری از محصولات صنایع دستی ما و ایجاد تنوع در محصولاتشان این صنعت را با مخاطراتی روبرو کرده‌اند. (یزدانی، 1389، ص 54) از طرفی در ایران بخاطر نبود ارتباط فعال با خارج از کشور و عدم آگاهی از تقاضای بین المللی ازجانب تولید کننده داخلی، بسیاری ازکارشناسان داخلی صنایع دستی معتقدند که در بخش طراحی، ابتکار و خلاقیت زیادی وجود ندارد. درواقع اثری که چندین سال پیش تولید شده است. اکنون نیز به همان صورت تولید می‌شود در حالی که بسیاری از سلیقه‌ها در عرصه بین‌الملل امروز تغییرکرده است و در جهانی که امروز با شعار لزوم محوریت مشتری تجارت می کند عدم اطلاع کافی از سلیقه‌های مشتریان در بازارهای از جانب تولیدکنندگان صنایع دستی موجب ربوده 

ادامه مطلب

سایت های دیگر :