دانلود پایان نامه ارشد:بررسی سمیت تنفسی اسانس برگ درخت نارنج و برگ درخت اکالیپتوس روی سوسک کشیش، شپشهی آرد و شپشهی دندانهدار |
میرود که این میزان خسارت به دلیل توقف طولانی محصول در انبار، بسیار سنگین و قابل تأمل خواهد بود (باقری زنوز، 1389).
اگر فعالیت آفات و عوامل بیماریزا در اکوسیستمهای زراعی، به سبب تغییرات و نوسانات عوامل اکولوژیک و یا به دلیل وجود جانوران شکارگر و پارازیت، به گونهی محدود و به دشواری صورت میگیرد، در انبارها و محیطهای بسته، تقریبا بدون معارض و مزاحم به تاخت و تاز خود ادامه میدهند، به این جهت محصولات کشاورزی در انبارها بیشتر از طبیعت خسارت دیده و اغلب زیانهای سنگین و جبران ناپذیری را متحمل میشوند (باقریزنوز، 1374).
محصولات انباری با منشا گیاهی و حیوانی مورد هجوم بیش از 600 گونه از سختبالپوشان، 70 گونه از شبپرهها و 35 گونه از کنهها قرار گرفته و مجموعهای از خسارت کیفی و کمی را متحمل میشوند (راجندران[3]، 2001). سالانه به طور متوسط 10 تا 40 درصد غلات انبار شده در دنیا توسط آفات انباری از بین میروند و این سبب به وجود آمدن زیان اقتصادی قابل ملاحظهای میگردد. افزایش مداوم جمعیت جهان باعث بروز مشکل بحرانی کمبود غذا در دنیا گشته است. در چنین شرایطی به منظور حفاظت غلات انبار شده و سایر محصولات زراعی از آلودگی توسط آفات انباری، حشرهکشهای شیمیایی متفاوتی به کار برده شدهاند (چائوبی[4]، 2007 ). به صورت رایج کاربرد ترکیبات تدخینی (فومیگانتها) نقش مهمی در حذف آفت در محصولات انباری دارد (راجندران، 2001). به طور کلی کاربرد مداوم و بیرویهی آفتکشهای شیمیایی سبب به وجود آمدن مشکلات جدی نظیر سمیت مستقیم برای پارازیتوئیدها، شکارگرها، گردهافشانها، ماهیها و انسان، بروز مقاومت در آفات نسبت به آفتکشها (محفوظ و خالقزمان[5]، 2007 و محمود و همکاران[6]، 2002)، افزایش میزان خسارت روی گیاهان زراعی ناشی از طغیان جمعیت حشرات آفت و کاهش کارایی آفتکشها (محفوظ، 2007)، به جا ماندن بقایای سمی روی غلات انباری (جبیلو و همکاران[7]، 2006) و بالا رفتن مخاطرات محیطی و اجتماعی (محفوظ، 2007) شده است. این مشکلات نیاز به حشرهکشهای طبیعی را افزایش داده است (کول[8] و همکاران، 2008). برای دست یافتن به یک نتیجهی مطلوب و کنترل منطقی نمیتوان از استعمال سموم شیمیایی صرفنظر کرد اما میتوان از مصرف بیش از حد و بیرویه این گونه ترکیبات کاست و از ترکیبات جایگزین استفاده نمود. بنابراین توسعه جایگزینهای جدید که از لحاظ اکولوژیکی فاقد اثرات باقیماندگی و جانبی روی موجودات زنده غیر هدف باشند، امری اجتناب ناپذیر است. به این منظور، سمیت تعداد زیادی از محصولات گیاهی از جمله اسانسها علیه آفات انباری (چائوبی، 2007، نگامو[9]، 2007 و شایا و همکاران[10]، 1991) مورد ارزیابی قرار گرفته است. اکثر تحقیقات انجام شده نشان دادهاند که اسانسهای گیاهی و یا ترکیبات موجود در آنها دارای پتانسیل بالقوه به عنوان ترکیبات جایگزین با تدخینکنندههای رایج شیمیایی میباشند (لی[11]، 2004، شایا، 1997 و تواری و همکاران[12]، 2005). منابع نشان میدهد که بسیاری از ترکیبات گیاهی میتوانند بدون ایجاد صدمات جانبی به محیط زیست و زنجیرهی غذایی انسان، طول مدت نگهداری مواد غذایی را نیز افزایش دهند (کیم و همکاران[13]، 2003).
حشرهکشهای طبیعی اثرات سوء کمتری روی موجودات غیر هدف داشته و به خاطر طبیعی بودن، برای محیط زیست بیخطر میباشند. این ترکیبات روی جمعیت شکارگرها، پارازیتوئیدها و حشرات گردهافشان فشار کمتری وارد کرده و به خاطر دارا بودن اجزای زیاد، مقاومت به آنها کمتر صورت میگیرد (کول و همکاران[14]، 2008). تعداد زیادی از مواد شیمیایی زیستی دارای سمیت یا فعالیت دورکنندگی هستند. در میان آنها اسانسهای گیاهی ممکن است جایگزین بالقوهای به عنوان عوامل کنترل زیستی برای کنترل آفات و موریانهها باشند، زیرا آنها غنی از عوامل شیمیایی زیستی هستند. فعالیت دورکنندگی اسانسها به وجود مونوترپنها و سسکوییترپنها وابسته است (مروج و ابر[15]، 2008).
اسانسها ترکیبات فراری هستند که مشخصهی اصلی آنها بوی تندشان است و در طبیعت نقش مهمی در حفاظت گیاهان در برابر باکتریها، قارچها و حشرات گیاهخوار دارند. آنها همچنین با جلب حشرات به پراکنش دانههای گرده و بذرها کمک میکنند (باکالی و همکاران[16]، 2008).
یکی از جنسهای گیاهی مورد توجه و دارای اسانسهایی با اثرات کشندگی و دورکنندگی، Eucalyptus spp. میباشد (نریو و همکاران[17]، 2010) که در میان ترکیبات مختلف اسانس اکالیپتوس 1و8 سینئول مهمترین بوده و نقش مهمی در فعالیت حشرهکشی آن بازی میکند (لی، 1996).
گونههای مرکبات به عنوان یک منبع گیاهی دارای خاصیت حشرهکشی گزارش شدهاند. اسانس پوست، برگ و بذر واریتههای این گیاهان حاوی متابولیتهای ثانویه هستند که دارای اثر حشرهکشی روی راستههای مختلف حشرات میباشند. (روی و صراف[18]، 2006).
در حال حاضر کشورهای امریکا، ژاپن و آلمان با به کارگیری جدیدترین روشهای تحقیق مقام اول تا سوم تولید سموم گیاهی را دارند. در ایران گیاهان دارویی عمدتا از اماکن طبیعی جمعآوری گردیده و فاقد اصول صحیح بهرهبرداری و نگهداری بوده و گاهی نمونههای جمعآوری شده با گونههای استاندارد مطابقت ندارد. از آنجا که در حال حاضر استفاده از آفتکشهای با منشا گیاهی جهت کنترل آفات جایگاهی در برنامههای IPM در ایران ندارد، دلایل این امر را میتوان به 4 مورد تقسیم کرد (جباری و منصوریجاجایی، 1388):
عدم شناخت کافی از پراکنش گیاهان با خواص آفتکشی
عدم شناخت کافی از ترکیبات گیاهان با خواص آفتکشی
مشکلات مربوط به تهیهی فرمولاسیونهای مناسب از ترکیبات گیاهی
عدم قوانین حمایتی دولت از به کارگیری آفتکشهایی با منشا گیاهی
توجه به مسائل ذکر شده نیاز به انجام این تحقیق را با اهداف زیر فراهم کرده است:
اهداف اصلی:
بررسی سمیت تنفسی اسانس برگ درخت نارنج و برگ درخت اکالیپتوس روی سوسک کشیش، شپشهی آرد و شپشهی دندانهدار.
بررسی خاصیت دورکنندگی اسانس برگ درخت نارنج و برگ درخت اکالیپتوس روی سوسک کشیش، شپشهی آرد و شپشهی دندانهدار.
بررسی سمیت تماسی اسانس برگ درخت نارنج و برگ درخت اکالیپتوس روی سوسک کشیش، شپشهی آرد و شپشهی دندانهدار.
اهداف فرعی:
بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس برگ درخت نارنج و برگ درخت اکالیپتوس.
[1]Guleria and Tiku
[2] F.A.O: Food and Agriculture Organization
1 Rajendran
[4] Chaubey
[5] Mahfuz & Khalequzzaman
فرم در حال بارگذاری ...
[پنجشنبه 1398-07-25] [ 10:19:00 ب.ظ ]
|