نظام روان تحلیل گری فروید تاثیر عظیمی بر نظریه و عمل در روانشناسی و روان پزشکی ، تصور ما از ماهیت انسان و درک ما از شخصیت داشته است .فرض بنیادی نظریه روان تحلیل گری مبتنی بر این موضوع است که قسمت عمده ای از زندگی روانی هر شخص در فرایند های نا هشیار ریشه دارد این بخش از ذهن ، در نظام فرویدی مخزن تکانه های غریزی غیر قابل دسترس ، تجربه های سرکوب شده ، خاطرات کودکی قبل از رشد زبان و امیال نیرومند ولی ارضا نشده می باشد. در روان تحلیل گری سنتی و نوین بسیاری از مفاهیم و نظریه ها به طور مستقیم با مفهوم ناهشیار ارتباط دارد. در این میان << مکانیزم `های دفاعی من >>2که فروید آنها را  راهکارهای ناهشیار <<من >> جهت کنترل غرایز و تکانه ها تعریف کرد. یکی از مهمترین مفاهیم مرتبط با ناهوشیار است که در نظام روان تحلیل گری جهت تبیین عملکرد دفاعی دستگاه روانی در برابر اضطراب و تنیدگی معرفی شدند.

بیان مسئله

اختلال های روانی رفتاری كه از لحاظ بالینی معنی دار باشد، یا نشانگان روانشناختی یا الگویی كه در یك شخص بروز می یابد و با پریشان حالی (نشانه ی دردناك)، ناتوانی (اختلال در یك یا چند حوزه ی مهم كنش وری)، افزایش خطر مرگ، درد، ناتوانی یا از دست دادن آزادی مرتبط است. به علاوه این نشانگان یا الگوها نباید فقط واكنش مورد انتظار به حادثه ی خاصی مانند مرگ یكی از عزیزان باشد.

طبقه بندی بین المللی بیماری ها [2] ICD (سازمان جهانی بهداشت، 1992، چاپ دهم)، نظام طبقه بندی دیگری است كه بیماری روانی را چنین تعریف می كند: «وجود مجموعه ای از نشانه ها و رفتارهاكه به لحاظ بالینی قابل تشخیص باشند. این نشانه ها در بیشتر موارد با پریشان حالی و اختلال در انجام فعالیت ها و وظایف شخصی مرتبط اند.» همانند DSM این طبقه بندی نیز روی پریشانی ای كه فرد بیمار، نه افراد دیگر، تجربه می كند، متمركز است و مجموعه هایی از علائم را ذكر می كند.

در كار بالینی، استفاده از ملاك های بیماری روانی رویكردی محبوب به شمار می آید. بنابر آنچه تاكنون گفته شد، روشن است كه شناسایی مجموعه های نشانه ها در اینجا موضوع مهم و حساسی است. آیا شناسایی آنها بطور پایایی میسر است؟ آیا متخصصان بالینی در قضاوت هایشان توافق دارند؟ هنوز زمان لازم است تا بتوان تصمیم گرفت كه آیا این مجموعه نشانه ها روا هستند، یعنی می توانند بین نشانگان متفاوت (با دلایل و       درمان های متفاوت) به خوبی تمایز قائل شوند. روایی [3] و پایایی [4] مجموعه نشانه ها در ادامه بیشتر بررسی       می شود.

جدا از روایی و پایایی، انتقادهای دیگری نیز بر این رویكرد وارد است. بیشتر این انتقادها بر این استدلال استوارند كه به نظر می رسد در مورد بسیاری از اختلالات روانی، هیچ پایه ی زیستی وجود ندارد. بحث كلی پیرامون این استدلال خارج از دامنه ی محدود این تحقیق است. با این حال، شواهد و مدارك بیشتری در مورد مسائل فیزیولوژیك (بر پایه ی علم وراثت، كژكنشی مغز و بیوشیمی) مرتبط با اختلالات روانی در حال گردآوری است. مشكل پژوهشگران در اثبات این نكته است كه آیا این مسائل علت اختلال می باشند یا پیامد آن. توماس ساس (1960) نمای دیگری از این مسئله را ارائه می كند. وی در مقاله ای با عنوان اسطوره ی بیماری روانی [5] این نكته را خاطرنشان می سازد كه ذهن پدیده ای غیرجسمانی است، بنابراین نمی توان دچار بیماری شود. به نظر او اختلالات روانی پیامد «مشكلات زندگی» است كه به طرزی ساده می توانند بواسطه ی عناوین و القاب روان پزشكی مانند «اسكیزوفرنیك» تشدید شوند. این عناوین بر شخص انگ می زنند تا جاییكه از شخص بیمار در قبال رفتارش سلب مسئولیت می كنند و ممكن است موجب خودمعلول سازی [6] در او شوند. بعد از آن، تمام تقصیر بر گردن «بیماریز انداخته می شود مسئولیت درمان هم به عهده ی پزشكان می افتد.

اما رویكردهای گوناگونی كه در بخش بعدی تشریح خواهد شد، آشكارا با این بحث مرتبط است. در مورد این رویكرد این موضوع را نیز باید درنظر گرفت كه تاكید بیش از حد بر یك سطح به گونه ای انحصاری، به احتمال رویكردی سودبخش نخواهد بود. چنانكه الگوها نشان می دهند، در بیشتر اختلالات روانی علل    چندگانه ای دخیل اند، و ممكن است درمان های چندگانه نیز مورد نیاز باشد. مشكلات اجتماعی (برای مثال نابسندگی مهارت های اجتماعی) نیازمند درمان متفاوتی از مشكلات زیستی مانند عدم تعادل انتقال دهنده های عصبی (مواد شیمیایی تاثیرگذار بر سیستم عصبی) است. به همین دلیل، رویكردی التقاطی كه كلیه جوانب مشكل را مورد توجه قرار می دهد، بطور كلی مورد تائیداست.

علم، تكیه گاه و پشتوانه روانشناسان در كلیه حوزه هاست و حوزه اختلالات روانی نیز در این میان مستثنا نیست. ویژگی كلیدی رویكرد علمی، طبقه بندی است كه كانون اصلی توجه این كتاب است. ویژگی دیگر، ارائه تبیین های نظری برای اختلالات روانی و پذیرش یا رد فرضیه های برگرفته از   این نظریه ها، از طریق آزمایش وسایر روش های علمی مورد قبول است.

در هر دو مورد مسئله اصلی دست یابی به عینیت و حذف سوگیری است. هدف ارزشیابی این نظام ها و فرایندها به لحاظ روایی علمی شان، بویژه با درنظر گرفتن ملاك های مهم روایی و پایایی خواهد بود.

پیش بینی پذیری، ركن دیگری از رویكرد علمی است. فرض علم بر آن است كه ما قابل پیش بینی هستیم و این مسئله دال بر جبری بودن اعمال بشر است، هرچند سهمی برای اختیار نیز در نظر گرفته می شود؛ بدین معنی كه علم بیشتر با احتمالات سروكار دارد تا با قطعیات. بعضی از روانشناسان بویژه روانشناسان انسان گرا، بر این باورند كه رویكرد علمی را نمی توان بدون قید و شرط پذیرفت، زیرا آنها تصور می كنند انسان آزادی و اختیار دارد و نیز معتقدند ذهنیت (درك انتظارات دیگران) بسیار مهمتر از عینیت است.

بحث طبیعت- تربیت در حیطه ی اختلالات روانی، در مورد بررسی ریشه ی مشكلات روانی مطرح می شود. آیا این مشكل از هنگام تولد وجود داشته است (طبیعت) یا از مجرای تجربه بدست آمده (تربیت)؟ موضوع تعامل گرا [7] موضعی معتدل و میانه، بین این دوست كه هر دو را دخیل می داند. این موضوع در كتاب       آسیب شناسی روانی استرلینگ و هل ول به تفصیل آمده است، ولی میتوان برخی ازآن جنبه ها را در اینجا در نظر گرفت. شاید مهمترین جنبه ی این بحث، رابطه ی این موضوع با روا و پایابودن نظام طبقه بندی است. به منظور انجام كار تحقیقاتی در خصوص علل اختلالاتی چون اسكیزوفرنی، در وهله ی اول باید قادر به شناسایی دقیق افراد مبتلا به آن باشیم. نكته مهم دیگری كه می توان بررسی كرد، تنوع بسیار تاثیرات طبیعت و تربیت در ایجاد اختلالات روانی است. این را می توان به خوبی با سطوح تحلیل پیوند داد كه پیشتر در جریان بحث كاهش گرایی ذكر شدند. تأثیرگذاری كلیه ی سطوح فرهنگی، اجتماعی، شناختی، ژنتیكی و زیستی – شیمیایی را می توان در حوزه ی اختلال رونی مشاهده كرد.

مکانیزم های دفاعی در حقیقت تحریف کننده واقعیت هستند و میزان تحریف واقعیت در دفاعهای رشد نایافته و روان آزرده بیشتر از دفاعهای رشد یافته است. هر چه میزان تحریف شناختی یک دفاع بیشتر باشد، به دنبال آن از میزان آگاهی هوشیارانه کاسته می شود و در نتیجه تلاش کمتری جهت مقابله با تحریف شناختی انجام می شود، بنابراین مکانیزمهای دفاعی شناخت اگاهانه ما را از تعارض هایمان کم می کنند، و احساسات متعارض با باورهای ما را تحت تاثیر قرار دهند، از این رو مکانیزمهای دفاعی خصوصاٌ مکانیزمهایی که رشد نایافته ترند، مانعی برای درک واقعیت در فرد می شود و امکان دفاع منطقی و موثر را از وی سلب می کند و ظرفیت بینشی و خود اکتشافی فرد را کاهش می دهند.

فروید سبک دفاعی شخصی[8]، یعنی فراوانی استفاده از مکانیسم های دفاعی متفاوت در مقایسه با دیگران را متغیر اصلی برای شناخت شخصیت، آسیب شناسی و میزان سازش یافتگی می دانست. فرضیه ای که براساس یافته های پژوهشی بسیار مورد تایید قرار گرفته است. برای مثال بیماران افسرده در استفاده از دفاع های درونی سازی[9] و برونی سازی[10] آشکارا متفاوت از افراد غیر افسرده عمل می کنند. مکانیسم ها و سبک های دفاعی سازش یافته با پیامدهای سلامت جسمانی و روانی در ارتباط قرار می گیرند  و مکانیسم ها و سبک های دفاعی سازش نا یافته با بسیاری از شاخص های منفی سلامت مانند افسردگی مرتبط اند.

در این راستا؛پژوهش حاضر رابطه اختلالات روانی از جمله افسردگی ،اضطراب،شكایت جسمانی و غیره با مكانیزم های دفاعی رابر روی دانشجویان را بررسی خواهد كرد.كه این تحقیق در دانشگاه پام نور تربت جام اجرا می شود با ای سوال اصلی كه چه ارتباطی بین اختلالات روانی و مكانیزم های دفاعی در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام وجود دارد؟

اهمیت و ضرورت مسئله

در نظام روان تحلیل گری هر اختلال روانی با مکانیزم های دفاعی غیر انطباقی مشخص است و دفاعها نقش مهمی در سلامت روانی افراد ایفا می کنند. بررسی های متعددی از این فرض حمایت کرده اند، ودر تحقیقات مشخص شده است که سلامت جسمی و روانی افراد به طور معنا داری با مکانیزم های دفاعی انها در ارتباط است با این توصیف مکانیزم های دفاعی به طور منطقی این ظرفیت را دارند که به عنوان یکی از متغیرهای درمانی در نظر گرفته شوند و در مداخلات درمانی از توجه ویژه ای برخوردار باشند . در این راستا مطالعات نیز اهمیت ارتباط میان مداخلات درمانی و مکانیزمهای دفاعی را مورد تایید قرار داده اند. به عنوان نمونه مطالعات نشان داده اند که درمانهای پویشی –