محتوا)و واحد تحلیل، مضمون روایت و جامعه پژوهش روایات امام رضا علیه السلام در کتاب مسند الرضا علیه السلام بوده است.

یافته های تحقیق نشان می دهد که از مجموع ۳۰۷ مضمون روایت، مولفه های رفتاری خودكنترلی شامل حسابرسی از خود، اصلاح و تزكیه نفس، تعییر و بهبود شرایط، انجام واجبات،ترک محرمات،تسلط بر اعضا و جوارح و تصحیح انحرافات با ۱۶۰ مضمون روایت و ۵۲ درصد در مرتبه ی نخست و مولفه های شناختی شامل آگاهی از زمینه های تحقق خودکنترلی،آشنایی با عوامل ایجاد خودکنترلی،آشنایی با پیامدهای خودکنترلی،شناخت موانع خودكنترلی با اختصاص ۹۲ مضمون روایت و ۳۰ درصد در مرتبه ی دوم و مولفه های عاطفی خودكنترلی شامل کنترل هیجانات ،کنترل احساسات و کنترل انگیزش ها با اختصاص ۵۵ مضمون روایت و ۱۸ درصد در مرتبه ی سوم قرار داشت. نتیجه آن که؛خودکنترلی به عنوان یک رفتار،تنها معلول ادراک و شناخت نیست و علاوه بر بعد شناختی که به رشد آگاهی­های فرد واعتلای مهارت­های عقلانی،تحلیل وتفکر پیرامون  خود کنترلی منجر می شود، بعد عاطفی و رفتاری را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

 کلید واژه: خود كنترلی،مولفه های شناختی،مولفه های رفتاری،مولفه های عاطفی، روایات امام رضا ع

 

فهرست مطالب

 عنوان                                                                   صفحه                    

فصل اول :کلیات طرح

 ۱-۱      مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………..    2

۲-۱       بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………….    3

۳-۱       هدف های تحقیق………………………………………………………………………………………………….    8

1-3-1   هدف اصلی…………………………………………………………………………………………………………..    8

3-1-2   هدف های فرعی……………………………………………………………………………………………………    8

۴-۱      اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………..    9

1-4-1  اهمیت نظری………………………………………………………………………………………………………….    9

1-4-2  اهمیت عملی………………………………………………………………………………………………………….    9

۵-۱      سوال های تحقیق……………………………………………………………………………………………………   10

1-5-1  سوال اصلی…………………………………………………………………………………………………………….   10

1-5-2  سوال های فرعی……………………………………………………………………………………………………..   10

۶-۱      تعاریف مفهومی وعملیاتی تحقیق……………………………………………………………………………..   11

1-6-1  تعریف مفهومی خودكنترلی……………………………………………………………………………………….   11

1-6-2  تعریف عملیاتی خودكنترلی………………………………………………………………………………………   11

1-6-3  تعریف مفهومی مولفه های خودكنترلی……………………………………………………………………….   11

1-6-4  تعریف مفهومی مولفه ی شناختی………………………………………………………………………………   12

1-6-5  تعریف مفهومی مولفه ی عاطفی………………………………………………………………………………..   12

1-6-6  تعریف مفهومی مولفه ی رفتاری………………………………………………………………………………..   12

۷-۱       نوآوری در تحقیق………………………………………………………………………………………………….   13

 

عنوان                                                                   صفحه

فصل دوم :مطالعات نظری

 ۱-۲      مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….     16

۲-۲      واژه شناسی خود کنترلی………………………………………………………………………………………..     17

۳-۲      واژگان مترادف و مرتبط با خودكنترلی……………………………………………………………………..    20

۴-۲      مبانی روانشناسی خودكنترلی…………………………………………………………………………………..    21

۵-۲      جایگاه خودكنترلی درعلم مدیریت………………………………………………………………………….     24

۶-۲      اهمیت   خودكنترلی………………………………………………………………………………………………..     28

۱-۶-۲    پشتوانه های مطرح در افعال اخلاقی……………………………………………………………………..     29

۱-۱-۶-۲  منفعت طلبی……………………………………………………………………………………………………      29

۲-۱-۶-۲  عقل………………………………………………………………………………………………………………..     30

۳-۱-۶-۲  شخصیت…………………………………………………………………………………………………………     31

۴-۱-۶-۲  رضایت الهی…………………………………………………………………………………………………….     32

۷-۲      اصول تربیتی خودکنترلی………………………………………………………………………………………..     33

۱-۷-۲    اصل خدامحوری………………………………………………………………………………………………..     34

۲-۷-۲    اصل تعبد مداری………………………………………………………………………………………………..     34

۳-۷-۲    اصل عدم کناره گیری از زندگی……………………………………………………………………………     35

۴-۷-۲    اصل توجه به فرد……………………………………………………………………………………………….     35

۵-۷-۲    اصل عمل گرایی………………………………………………………………………………………………..     36

۶-۷-۲    اصل اخلاق مداری…………………………………………………………………………………………….      36

۷-۷-۲    اصل اعتدال گرایی……………………………………………………………………………………………..      37

۸-۷-۲    اصل نظارت مداری……………………………………………………………………………………………..     38

۹-۷-۲    اصل آخرت گرایی……………………………………………………………………………………………….    38

۱۰-۷-۲   اصل آرمان گرایی……………………………………………………………………………………………….     39

عنوان                                                                   صفحه

 

2-7-11   اصل خوف و رجا……………………………………………………………………………………………..    39

۸-۲         قلمرو خودكنترلی………………………………………………………………………………………………..   40

۹-۲          مبانی اسلامی خودكنترلی…………………………………………………………………………………….   43

۱۰-۲        واژگان مرتبط با کنترل نفس در قرآن و روایات………………………………………………………   49

۱-۱۰-۲     كاربرد تقوی در قرآن و روایات……………………………………………………………………………   50

۱-۱-۱۰-۲  کاربرد قرآنی تقوی……………………………………………………………………………………………    50

۲-۱-۱۰-۲  کاربرد تقوی در روایات……………………………………………………………………………………..   52

۲-۱۰-۲      کاربرد صبر در قرآن و روایات……………………………………………………………………………   53

۱-۲-۱۰-۲  کاربرد قرآنی صبر………………………………………………………………………………………………   54

۲-۲-۱۰-۲  کاربرد صبر در روایات……………………………………………………………………………………….   55

۳-۲-۱۰-۲  پایه های روان شناختی و مولفه های کسب صبروشکیبایی………………………………………   56

۱۱-۲      موانع خودكنترلی…………………………………………………………………………………………………..   60

۱۲-۲      ویژگی های افراد خودكنترل……………………………………………………………………………………   62

۱۳-۲      نتایج خودكنترلی……………………………………………………………………………………………………   63

۱۴-۲      پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………….    64

۱-۱۴-۲    پیشینه داخلی……………………………………………………………………………………………………..    64

۲-۱۴-۲     پیشینه خارجی…………………………………………………………………………………………………..   66

 

فصل سوم : روش شناسی تحقیق (متدولوژی)

۱-۳       مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….   68

۲-۳       روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….   68

عنوان                                                                   صفحه                    

۳-۳       نوع تحقیق………………………………………………………………………………………………………….    69

۴-۳       جامعه تحقیق………………………………………………………………………………………………………    69

۵-۳       نمونه تحقیق……………………………………………………………………………………………………….    69

۶-۳       ابزار جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………….    70

۷-۳ روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………..    71

فصل چهارم : تجزیه وتحلیل یافته های تحقیق

۱-۴       مقدمه………………………. ……………………………………………………………………………………….    73

۲-۴       بررسی سوال های پژوهش…………………………………………………………………………………….    73

۱-۲-۴     بررسی سوال اول پژوهش …………………………………………………………………………………..    73

۲-۲-۴     بررسی سوال دوم پژوهش……………………………………………………………………………………    85

۳-۲-۴     بررسی سوال سوم پژوهش…………………………………………………………………………………..    96

۴-۲-۴        بررسی سوال چهارم پژوهش……………………………………………………………………………..    117

‍‍۵-۲-۴     بررسی سوال اصلی پژوهش………………………………………………………………………………..   118

فصل پنجم :بحث،نتیجه گیری وپیشنهادات

۱-۵       مقدمه……………………………………….. ………………………………………………………………………   122

۲-۵       مروری بر نتایج پژوهش……………………………………………………………………………………….   123

5-2-1   نتیجه سوال اول……………………………………………………………………………………………………   123

5-2-2   نتیجه سوال دوم……………………………………………………………………………………………………   124

5-2-3  نتیجه سوال سوم……………………………………………………………………………………………………   125

5-2-4  نتیجه سوال چهارم…………………………………………………………………………………………………   126

5-3     بحث……………………………………………………………………………………………………………………   127

۴-۵     محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………………  129

۵-۵     پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………….     130

فهرست منابع ومآخذ …………………………………………………………………………………………………………   131

 

فهرست جدول ها

 عنوان                                                                  صفحه                    

جدول(۱-۴)مولفه های شناختی خودکنترلی…………………………………………………………………………..    74

جدول(۲-۴)توزیع فراوانی مولفه های شناختی خودکنترلی………………………………………………………    83

جدول(۳-۴)مولفه های عاطفی خودکنترلی…………………………………………………………………………….    86

جدول(۴-۴)توزیع فراوانی مولفه های عاطفی خودکنترلی………………………………………………………..    93

جدول(۵-۴)مولفه های رفتاری خودکنترلی…………………………………………………………………………….    97

جدول (۶-۴)توزیع فراوانی مولفه های رفتاری خودکنترلی……………………………………………………….   114

جدول(۷-۴)توزیع فراوانی مولفه های شناختی،عاطفی ورفتاری خودکنترلی………………………………..  119

 

فهرست نمودارها

 عنوان                                                                  صفحه                    

 نمودار(۱-۴)توزیع فراوانی مولفه های شناختی خودکنترلی……………………………………………………..     84

نمودار(۲-۴)درصد فراوانی مولفه های شناختی………………………………………………………………………    85

نمودار(۳-۴)فراوانی مولفه های عاطفی خودکنترلی………………………………………………………………….    94

نمودار(۴-۴)درصد فراوانی مولفه های عاطفی…………………………………………………………………………    95

نمودار(۵-۴)توزیع فراوانی مولفه های رفتاری خودکنترلی………………………………………………………… 115

نمودار(۶-۴)درصد فراوانی مولفه های رفتاری خود کنترلی……………………………………………………….  116

نمودار(۷-۴)توزیع فراوانی مولفه های شناختی،عاطفی ورفتاری خودکنترلی………………………………..  119

نمودار(۸-۴)توزیع درصد فراوانی مولفه های شناختی،عاطفی ورفتاری خودکنترلی………………………  120

 

 

فصل اول

كلیات طرح

۱-۱- مقدمه‌

مكتب انسان ساز اسلام  با آگاهی کامل از نیازهای مادی و معنوی انسان  و دارا بودن تعالیم آسمانی هماهنگ با فطرت و عقل آدمی در حوزه ی اخلاق تاثیر گذار و باعث  ایجاد تحول در انسان می گردد.اگر عناصر معرفتی و عبادی در دین نتوانند در حوزه ی اخلاقی تأثیر بگذارند به كمال خود دست نیافته اند.موضوع  اخلاق در  تعالیم اسلامی از چنان اهمیتی برخوردار است كه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم هدف از بعثت خود را  كامل كردن كرامت های اخلاقی معرفی نموده و  فرمودند:إنِِی بُعِثتُ لِاَُتمِمَ مَكارِمَ الأخلاقِ،همانا من برای كامل كردن كرامت های اخلاقی مبعوث شدم(مجلسی،۱۴۱۳، ۱۶:۲۱۰).این نگاه مكتب اسلام در همه ی زمینه ها از جمله احكام و شریعت نیز پا برجاست.خدا می فرماید :و نماز را به پا دار كه نماز از كار زشت و ناپسند باز می دارد(عنكبوت،۴۵).همچنین برخی از صفات انسانی،نقش بازدارنده دارند،بدین معنی كه حافظ وضعیت مطلوب در نفس هستند و آن را از افراط و تفریط در غرایز بازمی دارند و بدین ترتیب زمینه ساز فضیلت های اخلاقی متعددی هستند(رشاد:۱۳۸۰،۴:۱۵۲).

 

۱-۲- بیان مسأله

برخورداری از نعمت عقل به عنوان برترین موهبت الهی و بهره مندی از آن در سایه آموزه های وحیانی باعث رسیدن انسان  به والاترین ترین مقام وجودی ممكنات عالم می گردد.عقل با دارا بودن مؤلفه بازدارندگی در ابعاد مهار هیجان،مهار اندیشه و رفتار(رفیعی هنر،۱۳۹۱)باعث می گردد تا انسان  با کنترل رفتارخویش از جمله تأخیر و بازدارندگی  داوطلبانه امیال نفسانی،در جهت نیل به کمال مطلوب گام برداشته و در شمار متقین قرار گیرد.

مهارت هایی كه برای چالش و تغییر رفتارها و مهار پاسخ های هیجانی شدید لازم است،در یك چارچوب خود كنترلی(ضبط النفس،self_control)جای می گیرد(شكوهی یكتا و همكاران،۱۳۸۸).خود كنترلی مراقبتی درونی است  كه بر اساس آن وظایف محول شده انجام و رفتارهای ناهنجار و غیر قانونی ترك می گردد بی آنكه نظارت و یا كنترل خارجی در بین بوده باشد (پیروز و دیگران،۱۳۸۳).به عبارت دیگر هرگاه عامل كنترل كننده از خارج به داخل انسان منتقل گردد،به صورتی كه شخص با اختیار و آگاهی به ارزیابی و اصلاح عملكرد خود در قالب استانداردهای مشخص ودر جهت اهداف مطلوب بپردازد،خود كنترلی تحقق یافته است(سجادی،۱۳۸۵).

بر اساس آموزه های دینی انسان موظف است قبل از هركس خودش به اعمال و رفتارش نظارت داشته باشد تا بتواند بر اساس شاخص های دینی رفتار خود را كنترل و اصلاح نماید.

خود كنترلی فرآیندی است که شامل  طراحی،ایجاد و حفظ مجموعه رفتاری است (هویدا،آقابابایی،۱۳۸۸)و راهبردهای آن شامل خرده فرآیندهایی چون خود هدفگذاری(تعیین اهداف فردی)،خود ارزیابی(انطباق اهداف فردی با عملكرد)و خودمدیریتی كه فرآیندی در اصلاح رفتار خود از طریق اداره سیستماتیك محرك ها،‌فرآیندهای شناختی و نتایج اقتضایی است(رضاییان،۱۳۷۲:۶۴).

باتوجه به آن كه خودكنترلی داراﯼﺳﻪرﮐﻦاﺻﻠﯽﺗﻌﻴﻴﻦاﺳﺘﺎﻧﺪاردهاﯾﯽازﻋﻤﻠﮑﺮد،ﺷﻴﻮﻩاﯼﺑﺮاﯼاﻧﺪازﻩﮔﻴﺮﯼﻋﻤﻠﮑﺮدوﻣﻘﺎﯾﺴﻪﻋﻤﻠﮑﺮدﺑﺎاﺳﺘﺎﻧﺪاردهاﯼ ﻣﺸﺨﺺ است،از منظر اسلام آنچه  معیار سنجش برای کنترل محسوب می شود،انطباق عملکرد با  موازین شرع و آموزه های الهی است و به همین دلیل است که تضمین کننده مقاصدی می باشد که انسان را به سوی کمال الهی می رساند،اما در دیدگاه های دیگر،چنین تضمینی وجود ندارد،زیرا معیار سنجش و رشد فرآیند خودكنترلی از سوی فرد بر اساس هنجار جامعه و الگوهای آن قرار گرفته(غفاری ورضوی،۱۳۹۱)واین مهم،نقطه افتراق مكتب تربیت دینی با دیگر مكاتب تربیتی در نگاه به جهان و انسان محسوب می شود(مشایخی،۱۳۸۱).

با توجه به آنچه گفته شد،مشخص می شود که اساس خود کنترلی،توانایی فرد در کنترل ارادی فرآیندهای درونی و برون دادهای رفتاری است.خود کنترلی دارای مؤلفه های شناختی،هیجانی و رفتاری بوده  و سبب تسهیل رشد اخلاق و وجدان اخلاقی می شود و بازتاب رشد خویشتن است.فردی که بتواند رفتارش را کنترل کند،باید این نکته که “عامل علی” یک رفتار است،درک نماید و متوجه باشد که رفتار و پی آمد آن،حاصل عملی است که او تا حدی می تواند برآن کنترل داشته باشد(جان بزرگی،۱۳۸۷:۵۸).اگر  انسان خود را بشناسد و بداند كه یك موجود انتخاب شده از طرف ذی صلاحیت ترین مقام هستی است(بقره،۳۰)،تسلیم میل ها و جاذبه ها كه نوعی پیوند و كشش میان انسان و یك كانون خارجی است كه انسان را به سوی خود می كشاند،نمی شود(مطهری،۱۳۷۳:۲۶).

خود كنترلی با واژه هایی  همچون  خویشتن داری[1]،اراده[2](خداپناهی،۱۳۷۶:۷۷)،خود داری[3]،خود بازداری[4]،خودگردانی[5]،اداره خود،مدیریت خود[6]،كف نفس،خود نظمی،خود مهارگری[7]، چیرگی بر خود[8]،خود تأدیبی،تسلط بر نفس[9]،خود تنظیمی[10]،خود وارسی [11]،خود سازمان یابی[12]،و در علوم اسلامی  با  اخلاق با خویشتن داری،خویشتن بانی،خودپایی،خود نگهداری،اراده،تزكیه نفس،مالكیت نفس،تقوا(مطهری،۱۳۶۸:۱۷)،صبر(بر نعمت،طاعت،معصیت و مصیبت)،ورع،خود تربیتی و خود اصلاحی اشتراك معنایی دارد(آذربایجانی،دیلمی،۱۳۸۵ :۲۲۳).همچنین کنترل تکانه(توانایی مقاومت در برابر انگیزه های آنی است)(قدیری،۱۳۸۹)،توان بازداری(به تعویق انداختن  یا فراموش کردن خواسته هایی که با ارزش ها و هنجارهای فردی و اجتماعی سازگاری ندارد)(شجاعی،۱۳۸۸:۴۴)،خود بازبینی(دیدن رفتار خود)،خود ارزیابی(رفتار خوب یا بد)و خود تقویتی(برای رفتار مثبت))آذربایجانی و دیلمی،۱۳۸۵)و خود تربیتی(مشارطه،مسارعه،مراقبه،محاسبه،معاتبه)(زارع،۱۳۸۴)از دیگر واژگانی است که با خودکنترلی ارتباط و تقارب معنایی دارد.

خود كنترلی در سیره پیشوایان دین علیهم السلام و بالاخص در بیانات امام رضا علیه السلام دارای اهمیت به سزایی است و باابعاد شناختی که مجموعه ای از اعتقادها،افکار،نگرش ها،انتظارها و رویدادهای ذهنی است ارتباط دارد،همچنین با بعد عاطفی که تجربه ذهنی و حالت عاطفی است،پیوند می خورد و  با بعد رفتاری که فعالیت هایی است که می توان مستقیماًآنهارامشاهده کرد ارتباط دارد.

امام رضا علیه السلام حساب كشیدن از خود را سبب سود و منفعت انسان می شمارد(مجلسی،۱۴۰۳،۷۸:۳۸۲).همچنین آن حضرت در بیان خویشتن داری و کنترل نفس از ارتکاب گناه  می فرماید:لاوَرَعَ أنفَعُ مِن تَجَنُّبِ مَحارِمِ اللهِ والکَف ِّعَنْ أذَی المُؤمِنِینَ واغْتِیابِهِم هیچ پرهیزی سودمندترازدوری ازگناهان وخودداری ازآزارمؤمنان وغیبت کردن ازآن‌ها نیست(همان،‏۶۶:۴۰۰).

امام رضاعلیه السلام در تبیین نقش نگاه در کاهش توان  بازداری و خویشتنداری می فرماید:حُرِّمَ النَّظَرُإِلَى شُعُورِالنِّسَاءِالْمَحْجُوبَاتِ بِالْأَزْوَاجِ وَإِلَى غَیْرِهِنَّ مِنَ النِّسَاءِلِمَا فِیهِ مِنْ تَهْیِیجِ الرِّجَالِ وَمَایَدْعُوالتَّهْیِیجُ إِلَیْهِ مِنَ الْفَسَادِوَالدُّخُول ِفِیمَالَایَحِلُّ وَلَایَجْمُل‏ «نگاه کردن به موی زنان شوهردار و دیگر زنان،حرام است ؛ چون که تحریک کننده مردان است،و تحریک،موجب فساد و ورود در چیزهایی می گردد که حلال و زیبا نیست»(صدوق،۹۷:۲،۱۳۷۸).

به نظر می رسد با توجه به کشش انسان به سوی نیکی ها و در نهایت،میل او  به رضا و قرب الهی،توانایی مهارت خود کنترلی در برابر زشتی ها و گناهان، به طور فطری در نهاد انسان  از سوی خداوند به ودیعت گذاشته  شده باشد تا  انسان  با تقوای الهی و بهره گیری از قوای تعقل و دوری از هر آن چه  انسان را به سمت پلیدی ها سوق می دهد،خود را کنترل نموده و در مسیر قرب الهی پیش رود.

با توجه به اهمیت نقش معصومین علیهم السلام به عنوان برترین مربیان انسان،این پژوهش برآن است كه دریابد  مؤلفه های خود كنترلی در سیره رضوی علیه السلام چیست؟ و تحلیل آن چگونه است؟

 

۱-۳- هدف های تحقیق

۱-۳-۱- هدف اصلی

شناساسی و تحلیل مؤلفه های خودكنترلی در كلام رضوی علیه السلام و تعیین میزان توجه به آن

۱-۳-۲- هدف های  فرعی

۱-۲-۳-۱- شناسایی مؤلفه های شناختی خودكنترلی در روایات امام رضا علیه السلام و میزان توجه به آن

۲-۲-۳-۱- تعیین مؤلفه های عاطفی خودكنترلی در کلام امام رضا علیه السلام و میزان توجه به آن

-۳-۲-۳-۱ مشخص نمودن  مؤلفه های  رفتاری خودكنترلی در احادیث امام رضا علیه السلام و میزان توجه به آن

۴-۲-۳-۱- تحلیل مؤلفه های شناختی،عاطفی و  رفتاری خودكنترلی از جهت تقدم و تأخر در روایات امام رضا علیه السلام

۱-۴- اهمیت و ضرورت تحقیق

۱-۴-۱-اهمیت نظری

۱-۱-۴-۱- بسط دانش بشری در جهت تامین زیرساخت های فكری و نظری خودکنترلی بر اساس روایات امام رضا علیه السلام

۲-۱-۴-۱- شناخت ابعاد خود كنترلی بر اساس روایات امام رضا علیه السلام درجهت حل تنگناهای نظری در حوزه پیشگیری از انحرافات

۳-۱-۴-۱- مفهوم سازی خود کنترلی براساس روایات امام رضا علیه السلام

۴-۱-۴-۱- آگاهی از مراتب اصلاح نفس درجهت وصول به ارزشهای معنوی وگریزاز آلودگی ها با تأسی به فرمایشات امام رضا علیه السلام

سایت مرجع دانلود پایان نامه های فارسی
 
تربیت بدنی
جغرافیا
حقوق
رشته مدیریت
روانشناسی و علوم تربیتی
زیست شناسی
شیمی
صنایع غذایی
علوم اجتماعی – جامعه شناسی
علوم ارتباطات
عمران
مدیریت آموزشی و برنامه ریزی درسی
معماری و شهرسازی
مهندسی برق
مهندسی شیمی
مهندسی صنایع
مهندسی کامپیوتر
 

خانه
 

برای پیدا کردن پایان نامه مورد نظرتان عبارت مورد نظر خودتان را در کادر زیر جستجو کنید:

 
جستجو در سایت :

 

راهکار فعالان ما در صنعت پوشاک، ایجاد باورهای مناسب، احساسات مثبت و تمایل به خرید برای پوشاک ساخته شده در کشور ایران می باشد. این مهم با توجه به وجود ملی گرایی در بین مصرف کنندگان داخلی کار دشواری نمی باشد.
 
واژه‌های کلیدی: مدیریت بازاریابی، نگرش مصرف کننده، کشور محل ساخت[1]
 
 
فهرست مطالب
فصل 1: کلیات 1
1-1- مقدمه 2
1-2- اهمیت موضوع 3
1-3- بیان مسأله 4
1-4- اهداف تحقیق 6
1-5- پرسشها و فرضیه های تحقیق 6
1-6- تعاریف مفهومی متغیرها 7
فصل 2: ادبیات تحقیق 9
2-1- مقدمه 10
2-2- چالش های نو ظهور 11
2-3- مدیریت بازاریابی و رفتار مصرف کننده 12
2-3-2- رفتار مصرف کننده 15
2-3-3- رویکردهای مطالعه ی رفتار مصرف کننده 17
2-3-4- عوامل تأثیر گذار بر رفتار مصرف کننده 19
2-4- نگرش 20
2-4-1- تعریف نگرش 21
2-4-2- کارکردهای نگرش 23
2-4-3- اجزای نگرش 25
2-4-4- مدلهای ساختاری نگرش 30
2-4-5- شکل گیری نگرش 33
2-4-6- تغییر نگرش 37
2-4-7- نگرش در ارتباط با باورها و رفتار 40
2-5- کشور محل ساخت 42
2-5-1- اثر COO ، هاله ای یا خلاصه 46
2-5-2- اجزای COO 47
2-5-3- دامنه ی تعاریف 48
2-5-4- سازه ای مناسب برای مطالعه ی اثرات COO 51
2-5-5- مفهومی کردن COO در چارچوب تئوری نگرش 52
2-5-6- بسط دیدگاه سه بخشی به اثرات COO 61
2-5-7- مروری بر مدل های مفهومی تصویر کشور 64
2-5-8- مباحثی در عملیاتی کردن تصویر محصول-کشور (PCI) 66
2-5-9- نگرش نسبت به محصول 68
2-5-10- متغیرهای تعدیل گر اثرات COO 72
2-5-11- نگاهی به مطالعات انجام شده 78
فصل 3: روش تحقیق 84
3-1- مقدمه 85
3-2- مدل مفهومی و فرضیه ها 85
3-3- مروری بر طرح تحقیق 88
3-4- جامعه آماری 89
3-5-نمونه گیری 89
3-6- اندازه نمونه 90
3-7- متغیرهای تحقیق 91
3-8- ابزار اندازه گیری و نحوه ی اجرای آن 92
3-9- اعتبار(روایی) ابزار سنجش 97
3-10- پایایی ابزار سنجش 97
3-11- روش های آماری برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها 99
فصل 4: آزمون و ارزیابی فرضیه ها 102
4-1- مقدمه 103
4-2-بررسی متغیرهای جمعیت شناختی تحقیق 103
4-3- تحلیل های آمار استنباطی و مقایسه ای 109
4-3-1- تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی برای سنجش روایی سازه 110
4-3-2- بررسی سازه PCI برای کشور ایران 117
4-3-3- بررسی سازه PCI برای کشور ترکیه 120
4-3-4- بررسی سازه PCI برای کشور چین 122
4-3-5- مقایسه ی نتایج بدست آمده برای کشورهای ایران، ترکیه و چین 124
فصل 5: نتیجه گیری و پیشنهادات 130
5-1- مقدمه 131
5-2- بحث و نتیجه گیری 132
5-2-1- چگونگی نگرش مصرف کننده نسبت به کشور محل ساخت 133
5-2-2- رتبه بندی اثرات COO برای سه کشور ایران، ترکیه و چین 134
5-2-3- نقش ملی گرایی در نگرش مصرف کنندگان 136
5-3- کاربردهای مدیریتی 137
5-4- محدودیت های تحقیق 140
5-5- رهنمودهایی برای تحقیقات آینده 141
منابع 142
پیوست‌ها 156
 
 
فهرست اشکال
شکل (2-1) فرآیند مدیریت بازاریابی (کاتلر 1997) 13
شکل (2-2) مدل محرک- واکنش رفتار خریدار (Kotler and Armstrong 1997) 14
شکل (2-3) گروه های مشتاق به رفتار مصرف کننده(Peter and Olson 2010) 16
شکل (2-4) مدل جامع رفتار مصرف کننده (هاوکینز و دیگران 2004) 19
شکل (2-5) مدل سه جزئی نگرش (Schiffman and Kanuk 2008) 27
شکل (2-6) سلسله مراتب اثرات اجزای نگرش (Solomon 2006) 28
شکل (2-7) اجزای تشکیل دهنده ی نگرش (هاوکینز و دیگران 2004) 29
شکل (2-8) مدل عمل اندیشیده شده (Ajzen, I., & Fishbein, M. 1975, 1980) 31
شکل (2-9) مدل نگرش نسبت به Ad (Schiffman and Kanuk 2008) 33
شکل (2-10) مدل احتمال تفسیری (Petty and Cacioppo 1986) 38
شکل (2-11) مفهومی کردن نشانه ی COO و PCI متضمن آن (Brijs 2006) 54
شکل (2-12) ساختار بعد کشور و بعد محصول در جزء شناختی PCI (Brijs 2006 ) 56
شکل (2-13) عوامل تعیین کننده در استفاده از نشانه COO در طی فرآیند شناختی 62
شکل (2-14) مدلهای مفهومی از تصویر کشور (Roth & Diamantopoulos 2008) 64
شکل (2-15) سلسله مراتب اثرات روسیتر و پرسی (De Pelsmacker et al 2001) 70
شکل (3-1) مدل نظری کلی برگرفته از مدل بریجز (2006) 86
شکل (3-2) نگاهی کلی به فرضیه های تحقیق در رابطه با مدل مفهومی 87
شکل (4-1) نمودار میله ای مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 104
شکل (4-2) نمودار میله ای مربوط به سن پاسخ دهندگان 105
شکل (4-3) نمودار میله ای مربوط به تحصیلات پاسخ   دهندگان 106
شکل (4-4) نمودار میله ای مربوط به وضعیت تأهل پاسخ دهندگان 107
شکل (4-5) مدل اندازه گیری اجزای نگرش برای سؤالات مربوط به ایران 114
شکل (4-6) مدل اندازه گیری اجزای نگرش برای سؤالات مربوط به ترکیه 115
شکل (4-7) مدل اندازه گیری اجزای نگرش برای سؤالات مربوط به چین 116
 
فهرست جداول
جدول (2-1) رویکردهای مطالعه رفتار مصرف کننده 18
جدول (2-2) عوامل تعیین کننده ی شکل گیری ، برانگیختگی و تغییر نگرشها در ارتباط با نوع کارکرد (Katz 1960) 39
جدول (2-3) تعاریف کلیدی از تصاویر کشور و محصول (Roth & Diamantopoulos 2008) 50
جدول (2-4) مروری بر مطالعات کلیدی کشور محل ساخت (پیوست الف) 79
جدول (2-5) مروری بر مطالعات کلیدی کشور محل ساخت (خارجی) 80
جدول (2-6) مروری بر مطالعات کلیدی کشور محل ساخت (داخلی) 81
جدول (3-1) توزیع جغرافیایی اعضای نمونه مورد مطالعه 90
جدول (3-2) شاخص های اندازه گیری متغیرها 95
جدول (3-3) آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 98
جدول (3-4) آلفای کرونباخ در صورت حذف هر یک از گویه ها 98
جدول (3-5) آلفای کرونباخ برای بعد شناختی سازه 99
جدول (3-6) آلفای کرونباخ برای بعد عاطفی سازه 99
جدول (3-7) آلفای کرونباخ برای بعد رفتاری سازه 99
جدول (4-1) فراوانی جنسیت 104
جدول (4-2) فراوانی سن 105
جدول (4-3) فراوانی تحصیلات 105
جدول (4-4) فراوانی وضعیت تاهل 106
جدول (4-5) فراوانی وضعیت اشتغال 107
جدول (4-6) فراوانی درآمد 108
جدول (4-7) آمار توصیفی سؤالات تحقیق 109
جدول (4-8) پرسشهای باقیمانده در تحلیل ها با توجه به نتایج تحلیل عاملی 112
جدول (4-9) بار عاملی متغیرهای مکنون 113
جدول (4-10) آمار توصیفی مقایسه بین اجزای نگرش نسبت به سازه PCI ایران 118
جدول (4-11) آزمونهای چند متغیری سازه PCI ایران 118
جدول (4-12) آزمونهای اثرات بین موضوعی 119
جدول (4-13) آمار توصیفی آزمون میانگین یک جامعه برای نگرش نسبت به پوشاک ایرانی 119
جدول (4-14) آزمون میانگین یک جامعه برای نگرش نسبت به پوشاک ایرانی 120
جدول (4-15) آمار توصیفی مقایسه بین اجزای نگرش نسبت به سازه PCI ترکیه 120
جدول (4-16) آزمونهای چند متغیری سازه PCI ترکیه 121
جدول (4-17) آمار توصیفی آزمون میانگین یک جامعه برای نگرش نسبت به پوشاک ترک 121
جدول (4-18) آزمون میانگین یک جامعه برای نگرش نسبت به پوشاک ترک 122
جدول (4-19) آمار توصیفی مقایسه بین اجزای نگرش نسبت به سازه PCI چین 123
جدول (4-20) آزمونهای چند متغیری سازه PCI چین 123
جدول (4-21) آمار توصیفی آزمون میانگین یک جامعه برای نگرش نسبت به پوشاک چینی 124
جدول (4-22) آزمون میانگین یک جامعه برای نگرش نسبت به پوشاک چینی 124
جدول (4-23) آمار توصیفی مربوط به مقایسه جزء شناختی سازه PCI 125
جدول (4-24) آزمونهای چند متغیری مقایسه جزء شناختی 125
جدول (4-25) آمار توصیفی مربوط به مقایسه جزء عاطفی سازه PCI 126
جدول (4-26) آزمونهای چند متغیری مقایسه جزء عاطفی 126
جدول (4-27) آمار توصیفی مربوط به مقایسه جزء رفتاری سازه PCI 127
جدول (4-28) آزمونهای چند متغیری مقایسه جزء رفتاری 127
جدول (4-29) آمار توصیفی مقایسه نگرش کلی نسبت پوشاک سه کشور مورد مطالعه 128
جدول (4-30) آزمونهای چند متغیری مقایسه نگرش کلی نسبت به سه کشور مورد مطالعه 128
جدول (4-31) آزمون کرویت موشلی برای مقایسه نگرش کلی نسبت به سه کشور مورد مطالعه 129
جدول (4-32) آزمونهای اثرات بین موضوعی 129
جدول (5-1) جدول رد و یا تأیید فرضیه های تحقیق 136
پیوست الف 157
جدول (2-4)  مروری بر مطالعات کلیدی کشور محل ساخت (Roth & Diamantopoulos 2008) 157
 

کلیات
 

مقدمه
امروزه با برداشته شدن موانع تجارت بین کشورها و رواج ساز و کارهای شبکه ای، شاهد ظهور پدیده ی جهانی شدن در سطح تجارت بین الملل، که به تعبیری به معنای ایجاد شرکتهای بزرگ چند ملیتی و رویارویی مصرف کنندگان با محصولات این شرکت هاست، می باشیم. در نتیجه مصرف کنندگان، با توجه به رویارویی با حجم وسیعی از محصولات ساخته شده در کشورهای مختلف دنیا، ناچارند تا با استفاده از برخی منابع و نشانه های اطلاعاتی مهم، به ساده سازی و اطمینان یافتن از تصمیم گیری خرید خود بپردازند. یکی از این نشانه های اطلاعاتی، نام کشور سازنده ی محصول می باشد که در ادبیات بازاریابی به اصطلاح “Made in …”

چکیده:
مطالعه و استفاده از آرایه های میکروفنی از حدود 20 سال پیش شروع شده است . در پرتو
پیشرفتهای تحقیقاتی و تجربیات انجام شده تا امروز این حوزه به جائی رسیده است که فناوری
مبتنی بر آرایه قابلیت بکارگیری سریع در بعضی از سیستم های فعلی را دارد و قدرت ذاتی فراوانی
برای بهبود محصولات موجود و تولید وسائل آنرا داراست .
این متن در دو بخش تنظیم شده است در بخش اول تاکید براستفاده از آرایه های میکروفنی برای
بهبود گفتار بیان شده و در بخش دوم منطقه بندی منبع عنوان میشود.
فصل 1 طرح آرایه ای را توضیح می دهد که پاسخ مکانی آن دریک پهنای باند وسیع تقریباً تغییر
چندانی نمی کند. چنین طرحی این اطمینان را بوجود می آورد که فیلتر نمودن مکانی که توسط
آرایه شکل میگیرد در تمام پهنای باند سیگنال گفتار یکنواخت است . مشکل عمده با بسیاری از
طرحهای آرایه ای آنستکه آرایه فیزیکی خیلی بزرگی برای داشتن دقت تفکیک پذیری منطقی در
حوزه مکان نیاز دارند.
مخصوصاً در فرکانسهای پائین این شکل را در فصل 2 بررسی کرده ایم که مروری بر آرایه های فوق
جهتی است . این آرایه ها چنان طراحی شده اند که جهت وری مکانی خیلی بزرگتری نسبت به
شکل دهنده پرتو از نوع   تأخیر و جمع تولید کنند.
فصل 3 استفاده از فیلتر حذف کننده نویز تک کاناله را در خروجی آرایه میکروفنی توضیح می
دهد. طرح چنین پس – فیلتری معمولاً نیاز به اطلاعاتی درباره همبستگی نویز بین میکروفن های
مختلف دارد .
توابع همبستگی مکانی برای میکروفن های جهتی مختلف در فصل 4 بررسی شده است ، که
استفاده از این توابع را در کاربردهای حذف و فقی نویز شرح میدهد.
فصل 5 روشهای وفقی آرایه های میکروفنی را شرح می دهد که تمرکز بر الگوریتم هایی دارند که
پایدارند و در محیطهای واقعی خوب عمل می کنند.
فصل 6 الگوریتم های فیلتر کردن مکانی بهینه را براساس تجزیه عام مقدار تکین توضیح می دهد.

1-5-سوال تحقیق 6

1-6-روش تحقیق 6

1-7-جامعه آماری 7

1-8-قلمرو 7

1-9-روش گرد آوری داده ها 7

1-10-روش تجزیه و تحلیل داده ها 7

1-11-تعریف واژه های کلیدی 8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1-مقدمه 10

2-2- مبانی نظری 11

2-2-1-اثربخشی 11

2-2-1-1-معیارها و مقیاس‌های اثربخشی سازمانی 15

2-2-1-2-مدل‌های اثربخشی سازمانی 18

2-2-1-3-ادغام معیارهای اثربخشی 20

2-2-1-4-الگوهای اثربخشی 21

2-2-1-5-اثربخشی در اسلام 22

2-2-2- سلامت سازمانی 23

2-2-3-اخلاق سازمانی 25

2-2-4-رضایت شغلی 26

2-2-5-فن آوری 28

2-2-6-فرهنگ سازمانی 30

2-2-7-مدیریت دانش 32

2-2-8-رهبری تحول آفرین 34

2-2-9-نوآوری 37

2-3-پیشینه تحقیق 38

2-3-1-تحقیقات داخلی 38

2-3-2-تحقیقات خارجی 42

2-3-3-جمع آوری خلاصه تحقیقات به صورت جدول 45

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-مقدمه 49

3-2-روش تحقیق 49

3-3-جامعه و نمونه آماری 50

3-4-روش گرد آوری اطلاعات 50

3-5-چارچوب نظری تحقیق 51

3-6-روش تجزیه و تحلیل 51

3-6-1- مفاهیم اولیه 52

3-6-2-فرآیند تحلیل سلسله مراتبی 54

3-6-2-1-مدل سازی مسئله تصمیم 55

3-6-2-2- مقایسه اهمیت و ارجحیت 55

3-6-2-3-محاسبه وزن های نسبی 56

3-6-2-4-سازگاری در قضاوت ها 56

3-6-3-استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای تصمیم گیری گروهی 58

3-6-4- پرومتی 58

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1-مقدمه 64

4-2-تجزیه وتحلیل نتایج 64

4-2-1-شناسایی و تعیین عوامل موثربر اثربخشی سازمانی 64

4-2-2-رتبه بندی عوامل موثر اثربخشی سازمانی با استفاده از ابزار تحلیل سلسله مراتبی(AHP) 68

4-2-3-رتبه بندی عوامل موثر بر اثربخشی سازمانی با استفاده از مدل پرومتی 71

فصل پنجم: نتایج وارائه پیشنهادها

5- 1- مقدمه 80

5-2-خلاصه پژوهش 80

5-3-یافته ها وتجزیه و تحلیل آنها 81

5-3-1-تحلیل سوال پژوهش 81

5-3-2-تطبیق یافته ها 82

5-4-محدودیت ها 84

5-5-پیشنهادها 85

منابع 87

پیوست ها 99

چکیده انگلیسی 105

چکیده

اثر بخشی سازمانی یکی از مفاهیمی است که در مدیریت نوین، توجه خاصی به آن مبذول شده است.آگاهی مدیران از میزان اثربخشی سازمان و عوامل موثر برآن، در موفقیت،شادابی کارکنان و مسئولان می تواند نقش موثری داشته باشد.در این مطالعه توصیفی ـ ریاضی جامعه آماری 420نفر کارکنان حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی یزد در سال 93 است که حجم نمونه با محاسبه فرمول کوکران 189 نفر و به صورت تصادفی انتخاب شدند.عوامل موثر براثربخشی سازمانی با نظر خبرگان شناسایی شدند که شامل فن آوری،اخلاق سازمانی،نوآوری،سلامت سازمانی،رضایت شغلی،فرهنگ سازمانی،رهبری تحول آفرین و مدیریت دانش بود.  برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ماتریس مقایسات زوجی استفاده شد و سپس  ارزیابی و اولویت بندی گزینه ها و انتخاب بهترین گزینه  با   استفاده از روش های AHP و PROMETHEE  از طریق نرم افزارهای Expert  Choice و Decision Lab  صورت گرفت.در میان هشت عامل موثر شناسایی شده در میزان اثربخشی، عامل سلامت سازمانی بالاترین جایگاه و رهبری تحول آفرین کمترین جایگاه را به خود اختصاص داد.سلامت سازمانی به عنوان معیاری موثر برای تعیین اثربخشی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی یزد مطرح است.بنابراین برای اینکه بتواند اثربخش باشد باید قبل از هرچیز بتواند در موارد بحرانی ضمن انطباق و سازش با محیط متغیر و مقابله با هر مشکلی بهترین منابع خود را به کار گرفته و همواره با حفظ توانایی های بقای خود آن را رشد وتوسعه دهد.به تعبیری از سلامتی سازمانی برخوردار باشد.

کلید واژه ها: اثر بخشی، سلامت سازمانی،PROMETHEE، AHP

1-1- مقدمه

درزمان حاضر،اساس کار مدیران نه برمحور تاکیدهای متداول مدیریت، بلکه برمحوری دگرگونه که همانا مدیریت تحول است،دور می زند.این بدین معنی است که مدیریت هرسازمان چگونه می تواندکشتی سازمانی رادرآب های متلاطم وموج هایی غیردوستانه به سمت هدف هایی پذیرا هدایت کند(زمردین،2005).در دوره ای از تحولات و تغییرات فاحش مانند دوره ای که ما در آن زندگی می کنیم ،تغییرودگرگونی ،هنجار و قاعده ای پذیرفته شده و رایج است.در عصر تغییرات ساختاری سریع،تنها آنانی که رهبران و پیشگامان تغییر و دگرگونی اند،جان سالم به در خواهند برد.چالش محوری مدیریت  در قرن 21 این است که سازمان ،نقشی پیشگام در امر دگرگونی داشته باشد (Drucker,2000). باید توجه داشت که تغییرات وتحولات سازمانی دارای پیامدهایی است و هر سازمانی که با تغییروتحول مواجه می شود باید با این پیامدها به روش مناسبی برخورد نماید.شاید ژرف ترین تغییرات موثر بر افراد،تغییراتی نظیر تغییردر باورها ،ارزش ها و مفروضات باشد (Sadler,2000).که نتیجه آن تاثیر گذاری برعملکرد افراد ودر نتیجه تاثیر گذاری بر اثربخشی سازمانی است.تغییرات می تواند انگیزه و شوق و نگرش کارکنان را تحت تاثیر قرار داده و روی عملکرد آنان تاثیر بگذارندو اثربخشی سازمانی را دستخوش تغییر نمایند (کیانپور،1381).مفهوم اثربخشی از مهمترین موضوعات در درک حوزه رفتار سازمانی است(Chelladurai,1991).صاحب نظران و محققان بر این اعتقادند که اثربخشی موضوعی اصلی در تمامی تجزیه و تحلیل سازمانی است و تصور سازمانی بدون ساخت اثربخشی مشکل است.همچنین صاحب نظران توجه به موضوع اثربخشی را باعث توسعه تئوری سازمانی و اثربخشی را موضوع اصلی در فضای عملی می دانند(کاظمی،1375).اندیشمندان مدیریت و رفتار سازمانی اثربخشی را میزان دست یابی به اهداف تعریف می کنند(Main,2008). عملکرد سازمانی و اثربخشی سازمانی رابطه تنگاتنگی بایکدیگر دارند به گونه ای که تحقیقات مربوط به مقالات ومجلات مدیریتی در طی 35 سال گذشته نشان داده است که دو مفهوم عملکرد و اثربخشی از یکدیگر مستقل نبوده و درهم تنیده اند(Schenhav,1994).همه سازمان ها در جهت حصول اهداف مشخصی به وجود می آیند و این اهداف مشخص کننده فعالیتی است که سازمان باید انجام دهد (توفیقی،1390).یکی از معیارهای سنجش میزان تحقق اهداف سازمانی ،اثربخشی می باشد که با رویکرد مختلف می توان به آن دست یافت.برجسته ترین تعریف اثربخشی میزان دستیابی به اهداف سازمانی است.به عبارتی دیگر در کجا هستیم و در کجا باید قرار بگیریم،این دو جمله تعیین کننده میزان تحقق اهداف سازمانی است(حقی،1376).دو شاخص اثربخشی و کارایی برای ارزیابی عملکرد سازمانی به کار برده می شود.پیتر دراکر دو واژه یادشده را چنین تعریف می کند:کارایی یعنی انجام کارها به نحو شایسته یا مناسب و اثربخشی یعنی انجام دادن کارهای شایسته یا مناسب(استونروفریمن،1375)[1].

1-2-بیان مسئله

گسترش روبه رشد سازمان ها وتسلط آنها بر تمامی جنبه های زندگی بشری در طول حیات بر کسی پوشیده نیست.انسان امروزی برای انجام هر کاری نیازمند تشکیلاتی به نام “سازمان”است وسازمان ها که خود ساخته و پرداخته دست انسان می باشند و برای رفع نیازها و فراهم نمودن تسهیلات لازم جهت امورات زندگی بشری به وجود آمده اند،امروزه رفتار انسان را به طور کلی تحت تاثیر خود قرار داده اند (تنهایی،1379).اثر بخشی سازمانی ،موضوعی اصلی در نظریه های سازمانی است و یکی از ملاک های ارزیابی عملکرد سازمانی محسوب می شود.مفهوم اثر بخشی در مدیریت با تغییر میزان موفقیت نتایج حاصل از کار باید مهمترین هدف مدیر باشد(زارعی،1383).نظریات و نوشته های موجود در این زمینه حکایت از این دارد که اثر بخشی پدیده ای است چند بعدی که از دیدگاه پارسونز این ابعاد عبارتند از:دستیابی به اهداف، حفظ و تداوم سیستم ،انسجام و وحدت اجزا،قابلیت انطباق و ایجاد تغییرات که با یک یا دو عامل نمی توان آن را سنجید(اخبارفر،1379).اثر بخشی سازمانی موضوع اصلی در تمامی تجزیه و تحلیل های سازمانی است و تصور سازمانی که شامل ساخت اثربخشی نباشد ،مشکل است (Quinn,1983). درک هدف های سازمان از نخستین گام هایی است که باید در راه اثربخشی سازمانی برداشت.هدف های سازمان باید نشان دهنده علت وجودی آن و آنچه را که در پی دستیابی به آن است، باشد(دفت،1374)[2].دراکر معتقد است که باید عملکرد سازمان را با دوشاخص اثربخشی و کارایی مورد ارزیابی قرار داد.او از میان این دو شاخص، اثربخشی را مهمتر به حساب می آورد زیرا اگر هدف های نادرستی انتخاب شده باشد با هیچ میزان و مقداری از کارایی نمی توان آن را جبران کرد(استونر،1375)[3].در واقع اثربخشی مرتبط با عملکرد و فراهم کردن رضایت انسان از تلاش های انجام شده و کارایی مرتبط با بهره برداری صحیح از منابع است.ملاحظه می شود که کارایی جنبه کمی ولی اثربخشی جنبه کیفی دارد(Cameron,1979).

اگر ما هدفی را که بیشتر محققان و اندیشمندان سازمانی بر آن اتفاق نظر دارند و شرطی ضروری برای موفقیت یک سازمان محسوب می شود مد نظر قرار دهیم ،آن وقت نقطه نظرات ما روشن تر می شود.این هدف ،بقا سازمان است که آن را ضابطه اثربخشی می دانند(رابینز،1378)[4].پس برای موفقیت و بقا سازمان باید از مدیران عالی سازمان بخواهیم تا عوامل کلیدی مهم وموثر بر بقای سازمان را تعیین کنند و سپس آن را مورد ارزیابی قرار داده تا ببیند هر عامل تا چه حد برسازمان موثر است سپس آن هارا اولویت بندی نمایند تا بتواند اثربخشی را مورد ارزیابی قرار دهند.اثر بخشی سازمانی یکی از مفاهیمی است که در مدیریت نوین ،توجه خاصی به آن شده است.بی تردید دانشگاه های علوم پزشکی یکی از مهمترین وموثر ترین سازمان ها می باشدکه به علت گستردگی و منحصر به فرد بودن ،از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند. این سازمان همانند سازمان های دیگر سعی می کند در تحقق اهداف خود اثر بخشی را فراهم کند. با این وجود تعداد کمی تحقیق در این زمینه انجام شده است. در میان عوامل موثر می توان به متغیر هایی مانند اخلاق سازمانی ، فرهنگ سازمانی ، نوآوری ، سلامت سازمانی ، رضایت شغلی ، فناوری ، مدیریت دانش ، سبک رهبری اشاره کرد که با توجه به ماهیت کیفی بودن معیار ها از روش پرومتی جهت رتبه بندی عوامل موثر استفاده گردید.

 

1-3-اهمیت موضوع

در جامعه چند وجهی و پیچیده امروز،ایجاد سازمان ها راه اصلی تحقق خواسته ها و نیل به هدف هایی است که به تنهایی نمی توان به آنها رسید.سازمان ها به منظور تحقق اهداف به وجود آمده اند و بحث موفقیت درسازمان ها به طور کلی با عنوان اثر بخشی ارائه می شود.اثر بخشی سازمانی سومین سطح از سطوح اثر بخشی را شامل می شود که دو سطح اثر بخشی فردی و گروهی را نیز در بر می گیردو وظیفه مدیریت سازمان این است که علت های اثر بخشی فردی وگروهی را مشخص کند تا نهایتا اثر بخشی سازمانی حاصل شود(Gibson & et al,2009).اثر بخشی مشخص می کند که سازمان تا چه حد توانسته است ماموریت های خود را مشخص کند از این رو سنجش مناسب اثر بخشی می تواند نقاط ضعف و قوت سازمان را تعیین وموجب بکارگیری راهبردی ویژه ای در سازمان شود(Overholt & Jomrog,2004). توجه به شناسایی وویژگی های درون سازمانی که برای موفقیت سازمانی حیاتی هستند و نشان دادن روابط آنها یکی از موضوعات بسیار اساسی تلقی می شود(رحیمیان و شامی زنجانی1389).Cambel(1997)در بازبینی خود از مطالعات صورت گرفته در جهت توسعه سازمانی و تعیین ویژگی هایی از سازمانی که به طور معنا داری با اثر بخشی سازمانی مرتبط هستند به کار گرفت(Kaplan & Norton,2008). یکی از مشکلات پیش روی مدیران ، امروزه آن است که رابطه  میان عوامل درون سازمانی را شناسایی و اولویت بندی نمایند و از آنجا که اثر بخشی سازمانی تاثیر گذار ترین عامل می باشد این پژوهش به منظور شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر اثر بخشی دانشگاه علوم پزشکی یزد صورت گرفته است .

1-4-هدف تحقیق

شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر اثر بخشی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی یزد

دو هدف اصلی این پژوهش عبارتند از تعیین معیارهای اثربخشی در دانشگاه علوم پزشکی و سپس اولویت بندی این معیارها بارویکرد پرومتی. در مرحله اول با استفاده از مطالعات کتابخانه ای ،بررسی مطالعات گذشته و استفاده از تکنیک مصاحبه عوامل شناسایی شدند ودر مرحله دوم استفاده از  پرسشنامه مقایسات زوجی به منظور دریافت نظرات متخصصان و خبرگان دانشگاه علوم پزشکی یزد وسپس پرسشنامه نهایی ماتریس مقایسات زوجی که دراختیارجامعه آماری قرار گرفت انجام شد.

1-5-سوال تحقیق

1-شناسایی عوامل موثر بر اثر بخشی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی یزد به چه صورت می باشد؟

2-اولویت بندی عوامل موثر بر اثر بخشی سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی یزد به چه صورت می باشد؟

1-6-روش تحقیق

در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با اساتید و خبرگان دانشگاه به شناسایی مهمترین عوامل موثر بر اثربخشی سازمانی پرداخته که از میان عوامل متعدد 20 عامل کلیدی تعیین شدند. از آنجا که AHP یکی از روش های تصمیم گیری با شاخص های چند گانه است برای ارزیابی معیارها که کیفی هستند ازروش AHP وپرسشنامه مقایسات زوجی استفاده کرده که پس از تایید،این پرسشنامه در اختیار 20نفر از خبرگان دانشگاه که دارای مدرک تحصیلی حداقل فوق لیسانس با حداقل 10سال سابقه کار ومدیر یکی از قسمت های دانشگاه بودند قرار گرفت و به روش AHP رتبه بندی شدند.از میان این عوامل بانظر خبرگان،8 عامل اول که بیشترین رتبه را کسب کردند انتخاب شده وبه عنوان معیارهای اصلی تحقیق به صورت پرسشنامه مقایسات زوجی در اختیار جامعه آماری قرار گرفت.پس از محاسبه وزن دهی و تعیین شاخص ناسازگاری از طریق AHP رتبه بندی شدند. همچنین از خروجی تحلیل AHP جهت ورودی روش پرومتی استفاده نموده وپس از انجام مقایسات زوجی عوامل رتبه بندی شدند. روش تحقیق حاضراز نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت از نوع توصیفی  بهره گرفته است.

1-7-جامعه آماری

جامعه=N         1.96=t           05/0=d          7/0=p           3/0=q                                 حجم نمونه=n
جامعه آماری پرسنل حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی یزد (460نفر)است که به روش نمونه گیری تصادفی انجام شد.حجم نمونه باتوجه به فرمول کوکران و سطح خطای 05/0 درصد 189نفر می باشد.فرمول کوکران یکی از پرکاربرد ترین روش ها برای محاسبه حجم نمونه آماری است که به طریق زیر محاسبه می گردد:

روش جمع آوری داده ها از طریق توزیع پرسشنامه صورت گرفت.

1-8-قلمرو

قلمرو موضوعی

شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر اثر بخشی به عنوان قلمرو موضوعی این تحقیق مد نظر قرار گرفته است زیرا شناخت آنها برای نیل به اهداف سازمانی ضروری است.

قلمرو مکانی

دانشگاه علوم پزشکی یزد

قلمرو زمانی

سه ماهه اول سال 93

1-9-روش گرد آوری داده ها

در این تحقیق گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه ماتریس مقایسات دو به دو گزینه ها انجام شد و پس از به دست آوردن ماتریس مقایسات نرمال شده، وزن های نسبی  را محاسبه کرده و سپس به بررسی شاخص ناسازگاری مقایسات پرداخته شد.

1-10-روش تجزیه و تحلیل داده ها

در این مطالعه عوامل موثر بر اثر بخشی سازمانی رتبه بندی شدند. برای این کار  از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی که در نرم افزار Expert Choiceو تکنیک پرومتی که در نرم افزار Decision Lab   قابل اجراست استفاده شد.

1-11-تعریف واژه های کلیدی

اثربخشی:بررسی میزان موثر بودن اقدامات انجام شده برای دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده(Anthony,1998)

پرومتی:یکی از روش های آماری که جهت ارزیابی و اولویت بندی گزینه های گسسته واز طریق مقایسات زوجی انجام می گیرد(مومنی و شریفی سلیم،1391).

تحلیل سلسله مراتبی:یکی ازروش های تصمیم گیری چند معیاره است که به اهمیت نسبی شاخص ها وسپس رتبه بندی آن ها می پردازد(مهرگان،1390).