بررسی تاثیر سبک زندگی بر نگرش شهروندان به جرم در شهر بندر عباس
استاد راهنما :
دکتراحمد رمضانی
تابستان 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده………………………………………………………………………………………………………………… 1
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 2
بخش اول:کلیات پژوهش،چارچوب مفهومی ومبانی نظری تحقیق………………………………..
فصل اول کلیات پژوهش……………………………………………………………………………………………. 3
1-بیان مساله پژوهش………………………………………………………………………………………………… 4
2ضرورت مساله…………………………………………………………………………………………………….. 5
3-پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 6
1-3 پژوهش های داخلی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 6
2-3 پژوهش های خارجی…………………………………………………………………………………………………………………………… 7
4- اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………… 8
1-4اهداف کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
8
2-4اهداف جزیی……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9
5-پرسش های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………… 9
6-روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10
7- مشکلات وموانع پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………… 10
عنوان صفحه
فصل دوم:چارچوب مفهومی ومبانی نظری تحقیق…………………………………………………. 12
مبحث اول :مفهوم جرم…………………… 12
گفتار اول: تعریف لغوی ومفهومی جرم:……………….. 13
گفتار دوم: جایگاه جامعه شناسی جنایی در حقوق جزا……. 13
گفتار سوم: عوامل خطردر بروز جرم………………. …..14
1-در سطح خانواده………………………………… 14
1-1سکونت در محلات جرم خیز ……………………….. .15
2-1خانواده های نابسامان……………………….. ..15
2-در سطح رفتارها……………………………….. 16
1-2شکاف طبقاتی ونابرابری اجتماعی…………………… ….16
2-2فقر اقتصادی………………………………………. 16
3-درمحیط تحصیلی ……………………………………. 16
1-3محیط فرهنگی………………………………………. 16
4-در سطح دوستان……………………………………………………………………………………………………………………………………………….17
مبحث دوم تعریف مفاهیم :………………… 18
گفتاراول:تعریف مفهومی نگرش……………………………………………………………………………………………………………..18
گفتار دوم:ابعاد نگرش…………………………………………………………………………………………………………………………….20
گفتار سوم شکل گیری نگرش ها…………………………………………………………………………………………………………….20
گفتار چهارم :تغییر نگرش ها………………………………………………………………………………………………………….. 21
1-1تغییر ناموافق یا معکوس…………………………….. 21
2-1تغییر موافق یا هم جهت…………………………………………………………………………………………………………………………. 21
عنوان صفحه
مبحث سوم:مفهوم سبک زندگی …………………………………………… 23
گفتار اول: مولفه های سبک زندگی …………………………………………………………………………. 27
گفتار دوم: سبک زندگی اسلامی …………………………………………………………………………….. 28
گفتار سوم :مولفه های سبک زندگی اسلامی………………………………………………………………………….. 28
مبحث چهارم مبانی نظری تحقیق :…………… 30
گفتار اول زیست شناختی وجرم……………………….. 30
گفتار دوم دیدگاه روانشناختی(جرم وشخصیت روان رنجور)………………………………………………………………………31
گفتار سوم: نظریه های جامعه شناسی…………………. 33
1-1جامعه وجرم ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 33
2-1نظریه ادوین اچ . ساترلند……………………………………………………………………………………………………………….. ……….39
3-1نظریه جامعه شناختی دورکیم …………………………………………………………………………………………………………………. 33
4-1نظریه رابرت ک.برتون……………………………………………………………………………………………………………………………. 35
مبحث پنجم منابع نظری استخراج فرضیه ها………… 36
1-1نظریه انحراف فرهنگی ………………………………. 36
2-1نظریه تغییر محیط فرهنگی …………………………… 36
3-1نظریه پیوند (معاشرت)افتراقی (ترجیحی) ……………….. 38
4-1نظریه وجدان جمعی………………………………….. 38
5-1نظریه انتخاب عقلانی………………………………… 39
6-1نظریه برچسب زنی…………………………………… 39
مبحث ششم :فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………..40
عنوان صفحه
1-فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..40.
2-فرضیه های فرعی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..40
مبحث سوم :مدل مفهومی…………………………….. 41
1-بررسی منابع نظری استخراج فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………..42
2-بررسی مولفه های سبک زندگی………………………………………………………………………………………………………………………..42
3-مدل تحلیلی بررسی تاثیر سبک زندگی بر نگرش شهروندان به جرم………………………………………………………………………..43
4-مدل تحلیلی بررسی عوامل خطر در بروز جرم……………………………………………………………………………………………………..44.
بخش دوم روش تحقیق،توصیف وتجزیه وتحلیل نتایج پژوهش ،نتیجه گیری وپیشنهادها…………….
فصل سوم روش تحقیق……………………………………….. 45
مبحث اول:تعریف عملیاتی………………………………………………………. 46
گفتار اول :تعریف عملیاتی متغیر ها ومعرف……………. 46
گفتار دوم :روش تحقیق…………………………. ….47
گفتار سوم :روش نمونه گیری………………………. ..47
گفتار چهارم :تعیین حجم نمونه………………………………………………………………………………………………………. …..50
مبحث دوم :متغیر های تابع ومتغیر های مستقل… 51
گفتار اول:متغیر تابع یا وایسته…………………… 51
1-متغیر وابسته نگرش به جرم………………………………………. 51
1-1بعد احساسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 52
2-1بعد شناخت ورفتاری……………………….. ………..53
گفتار دوم :متغیر های مستقل……………………………… …..54
عنوان صفحه
1-متغیر سبک زندگی: ………………………………………………………………………………………………………………………………… 54
1-1نمادهای منزلتی…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 55
2-1نمادهای فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………………….. 57
3-1 نمادهای اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………………… 58
4-1 آداب وسنن وارزشهای اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………… 59
مبحث سوم کد گذاری واستخراج داده ها……………………………………………………….60
گفتار اول :ارزیابی ابزار سنجش……………………………………………………………………………… .60
1-گفتار دوم :پایایی…………………………………………………………………………………………………………………….. 60
2-محاسبه میزان قابلیت اعتماد (پایایی )ابزار پژوهش ………………………………………………………………………… 61
فصل چهارم توصیف و تجزیه وتحلیل نتایج پژوهش……………………………………………………………………………………..
مبحث اول :یافته های توصیفی…………………………………………………………………. 63
گفتار اول :متغیر های زمینه ای …………………………………………………………………………………………………………… 63
1-1توصیف نمونه مورد بررسی به تفکیک گروههای سنی…………………………………………………………63
2-1توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت………………………………………………………………….63
3-1توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب میزان تحصیلات………………………………………………………..67
4-1- توصیف نمونهمورد بررسی بر حسب گروههای سنی…………………………………………………………69
5-1- توصیف نمونه مورد بررسی به تفکیک وضعیت تاهل………………………………………………………..71
6-1- توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب میزان هزینه ………………………………………………………….73
7-1- توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب میزان در آمد………………………………………………………….75
8-1- توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب بومی وغیر بومی………………………………………………………77
9-1توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب مدت سکونت…………………………………………………………….79
10-1- توصیف نمونه مورد بررسی بر حسب مناطق شهری………………………………………………………..81
عنوان صفحه
مبحث دوم :متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………….83
گفتار اول1—متغیر وابسته نگرش به جرم……………………………………………………………….83
گفتار دوم 2-متغیرهای مستقل………………………………………………………………………………………………………. 87
1-1 نمادهای فرهنگی…………………………………………………………………………………………………………………………………. 87
2-1نمادهای منزلتی…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 91
3-1 نمادهای اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………… ………94
4-1آداب وسنن وارزشهای اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………. 96
گفتار سوم :تجزیه وتحلیل داده های پژوهش……………………………………………………………………………………………….100
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات: ………………………………………………………………………………………………………. 100
گفتار اول : نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………107
گفتار دوم پیشنهادها:…………………………………………………………………………………………………………………………109
منابع و ماخذ……………………………………………………………………………………………………………………………………..110
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………….114
ضمایم و پیوست ها………………………………… 115
پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………………………………116
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره (1) توزیع فراوانی جمعیت (55-20) سال ساکن در شهر بندرعباس ………………………………………….63
جدول شماره( 2)-توزیع پاسخگویان برحسب جنسیت…………………………………………………………………………………65
جدول شماره( 3 )-توزیع پاسخگویان برحسب میزان تحصیلات………………………………………………………………….. 67
جدول شماره ( 4):توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی برحسب گروههای سنی…………………………………………………..69
جدول شماره( 5)-توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت تاهل…………………………………………………………………………71
جدول شماره( 6)-توزیع پاسخگویان برحسب میزان هزینه ماهیانه………………………………………………………………….73
جدول شماره( 7)-توزیع پاسخگویان برحسب میزان درآمد ماهیانه………………………………………………………………….75
جدول شماره ( 8)-توزیع پاسخگویان برحسب بومی وغیر بومی بودن ……………………………………………………………77
جدول شماره(9): توزیع پاسخگویان برحسب مدت سکونت: ………………………………………………………………………79
جدول شماره (10): توزیع پاسخگویان برحسب مناطق شهری : ……………………………………………………………………..81
جدول شماره( 11)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان عوامل موثر بر نگرش به جرم…………………………………83
جدول شماره(12)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان عوامل موثر برگرایش به جرم…………………………………84
جدول شماره(13) توزیع فراوانی پاسخگویان در خصوص تاثیر نصب دوربین در کاهش جرم در اماکن شهری…..85
جدول شماره(14) توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب پاسخ به گویه های مربوط به نگرش به جرم………………….86
جدول شماره(15)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب میزان تاثیر نمادهای فرهنگی در نگرش به جرم…………….87
جدول شماره(16)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان چگونگی گذران اوقات فراغت………………………………..88
عنوان صفحه
جدول شماره(17)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان اهمیت پوشش وآرایش زنان……………………………89
جدول شماره(18)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان اهمیت پوشش وآرایش مردان………………………….90
جدول شماره(19)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب میزان تاثیر نمادهای منزلتی در نگرش به جرم……….91
جدول شماره (20) توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان اهمیت مصرف امکانات زندگی ……………………..92
جدول شماره (21)توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب نحوه مصرف امکانات زندگی ………………………………..93
جدول شماره(22)توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب میزان تاثیر نمادهای اجتماعی در نگرش به جرم………..94
جدول شماره(23)توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب نوع ونحوه روابط بین افراد……………………………………95
جدول شماره(24)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب میزان تاثیر آداب ورسوم وارزشهای اجتماعی…………….96
جدول شماره(25)-توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب بیان تاثیر آداب ورسوم وارزشهای اجتماعی……………….97
جدول شماره (26) میانگین متغیر های تحقیق …………………………………………………………………………………….98
جدول شماره (27) همبستگی بین متغیرهای مستقل ومتغیر وابسته (نگرش به جرم )………………………………….99
جدول شماره ( 28 ) آزمون پیرسون برای نمادهای فرهنگی…………………………………………………………………..101
جدول شماره(29) آزمون پیرسون برای نمادهای منزلتی ………………………………………………………………………..102
جدول شماره (30) آزمون پیرسون برای نمادهای اجتماعی……………………………………………………………………..103
فهرست نمودار ها
نمودارشماره ١ :توزیع پاسخگویان بر حسب گروههای سنی 64
نمودار شماره٢ : توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت.. 65
نمودارشماره٣ : توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات.. 67
نمودار شماره٤: توزیع پاسخگویان بر حسب گروههای سنی.. 69
نمودار شماره٥ : توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تاهل.. 71
نمودارشماره ٦ : توزیع پاسخگویان بر حسب هزینه ماهیانه 73
نموارشماره ٧ : توزیع پاسخگویان بر حسب در آمدماهیانه.. 75
نمودار شماره٨ : توزیع پاسخگویان بر حسب بومی وغیر بودن افراد.. 77
نمودارشماره ٩ : توزیع پاسخگویان بر حسب مدت سکونت.. 79
نمودارشماره١٠ : توزیع پاسخگویان بر حسب مناطق شهری.. 81
چکیده :
پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی تاثیر سبک زندگی بر نگرش شهروندان به جرم در شهر بندر عباس می باشد که در دو بخش گنجانده شده است ، بخش اول شامل کلیات ، چارچوب مفهومی و نظری پژوهش ،که در دو فصل مجزا به آن پرداخته شده است. بخش دوم شامل روش تحقیق ، توصیف و تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش ، نتیجه گیری و پیشنهادات می باشد که در سه فصل آورده شده است هدف از انجام تحقیق حاضر “بررسی تاثیر سبک زندگی بر نگرش شهروندان به جرم در شهر بندرعباس” می باشد؛ بدین منظور مولفه های سبک زندگی شامل «نمادهای منزلتی، نمادهای اجتماعی ، نمادهای فرهنگی، آداب و رسوم و ارزشهای اجتماعی» و سنجش شاخص های مربوط به هر کدام از این مولفه ها در نظر گرفته شدند، قلمرو این تحقیق از پائیز 92 با حجم نمونه 384 نفر از میان افراد محدوده سنی 60-18 ساله در شهر بندرعباس انجام شد به منظور جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه هایی در جهت بررسی مولفه ها و شاخص های انتخابی در بین افراد توزیع و تکمیل شدو نمونه های آماری تحقیق به طور تصادفی انتخاب و با روش نمونه گیری خوشه ای انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی از نرم افزار SPSS استفاده گردید و برای آزمون فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته های تحقیق بیانگر این است که از بین مولفه های سبک زندگی مورد بررسی، تنها دو متغییر نمادهای فرهنگی و متغییر آداب و رسوم و ارزش های اجتماعی سبک زندگی در تبیین متغییر نگرش به جرم مورد تایید قرار گرفت.
کلمات کلیدی: سبک زندگی، نگرش به جرم ، شهروندان ، نماد های فرهنگی ، آداب و رسوم و ارزشهای اجتماعی
مقدمه :
نگرش به جرم یکی از از مفاهیم کلیدی است که در علم روانشناسی مورد بحث قرار می گیرد چرا که نگرش شامل سه عنصر شناختی،احساسی وتمایل به انجام عمل است، که در عنصر شناختی اعتقادات و باورهای شخصی درباره یک اندیشه یا شی مطرح می باشد ، در عنصر احساسی یا عاطفی معمولا نوع احساس عاطفی که با باورهای فرد پیوند داردودر عنصر سوم ، تمایل به عمل جهت آمادگی پاسخگویان به انجام عمل به شیوه ای خاص اطلاق می گردد.[1]
بنابر این در نگرش شخص به جرم ، ابتدا مرحله شناخت ،سپس احساس تمایل به انجام عمل است که در در قالب عمل بروز می کند ، از طرفی وقتی دنیای اجتماعی متحول می شود ، به مفاهیمی نو برای درک کردن آن نیازمندیم ، سبک زندگی از جمله مفاهیمی است که در دنیای امروز زیاد ازآن استفاده می شود مطالعه سبک زندگی قابلیت بیشتری برای شناخت دقیق رفتارها وپیش بینی آنها را دارا می باشد زیرا بررسی رفتارهای واقعی با رویکرد کشف انسجام والگومند یا به عبارتی مطالعه سبک زندگی می تواند جایگزین مناسبی برای بررسی نگرش ها و ارزشها باشد.[2]
مسایلی که می تواند ارتباط سبک زندگی ونگرش به جرم را مورد بررسی قرار دهد نیاز به آسیب شناسی دقیق در حوزه جامعه شناسی جنایی دارد چرا که که در جامعه شناسی به تمامی ابعاد زندگی از جمله محیط ، خانواده ، دوستان ، اجتماع و…پرداخته خواهد شد واین مسایل گاها به صورتی پیچیده در زندگی افراد مطرح می گردد وآنچه که به این پیچیدگی می افزاید تعارض وتضادهایی است که افراد بر سر انتخاب اهداف با آن مواجه اند ، در این پژوهش نیز با توجه به تعاریف عنوان شده سعی شد مفصلا به این مسائل پرداخته شود.
فصل اول
کلیات
بیان مساله تحقیق
ابتدا لازم است در مبحث کلیات تحقیق،اشاره مختصری پیرامون مساله تحقیق نموده سپس وارد مباحث اصلی شد، در این تحقیق سعی شد اول متغیرهای مستقل سبک زندگی و مولفه های آن و دیگری متغیر وابسته نگرش به جرم، که از سه بعد احساسی،ادراکی و رفتاری حاصل می شودرا با طراحی سوالاتی که در قالب پرسشنامه می باشد آنها را مورد بررسی قرار داده و ارتباط این دو مقوله را مورد تحلیل قرار دهیم،شایان ذکر است در بخش نگرش به جرم سعی گردید به نوعی دیدگاههای مخاطبان را در خصوص مسائلی که روزانه با آن مواجه اند وبه نوعی با سبک زندگی مدرن گره خورده را مورد بررسی قرار داده و با عنایت به اینکه طبق قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 هر («رفتاری» اعم از فعل یا ترک که در قانون برای آن مجازات تعیین شده جرم محسوب می شود) سعی شد به بررسی اینکه رفتار چگونه وتحت چه عواملی نشأت می گیرد و اصلاً نگرش مردم در خصوص جرم با توجه به مولفه های سبک زندگی به چه صورت است پیشنهادتی نیز مطرح شود از طرفی دیگر سبک زندگی یکی از مفاهیمی است که در متون مختلف اجتماعی _اقتصادی وفرهنگی کاربرد فراوانی داردبه طوری که با مطالعه سبک زندگی می توان از هنجارهای پنهان که در باورها ورفتارهای مردم یک جامعه وجود دارد اطلاع یافت ، این مفهوم قدمتی کمتر از یک قرن دارد و آن را محصول مدرنیته می دانند بنابراین مفهوم سبک زندگی در جامعه سنتی جایگاهی ندارد ، زیرا در این دوره تجانس و هم شکلی در شیوه زندگی کردن امکان بروز تمایز را نمی دهد ، در جامعه مدرن که تنوع وتکثر کالا و آزادی فردی در مصرف از ویژگی های آن است ، سبک زندگی متنوع امکان بروز پیدا می کند.1 [3]
همچنین از آنجایی که سبک زندگی از مفاهیم مطرح شده در علم جامعه شناسی می باشد ، بزهکاری هم به عنوان یک پدیده اجتماعی با سایر پدیده های اجتماعی نظیر شهرنشینی ، صنعتی شدن ، مهاجرت و حاشیه نشینی ، خانواده ، فقر و بیکاری و … که در علم جامعه شناسی نیز مورد بحث می باشد در ارتباط است.2
در جرم شناسی محیط فرهنگی به کلیه جنبه های فرهنگی هر اجتماع اعم از آداب ، رسوم ، اخلاقیات ، اعتقادات و کلیه امور مربوط به آنهاست که به نحوی شخصیت افراد را تحت تاثیر قرار داده و عامل موثری در میزان بزهکاری آنان محسوب می شود .1[4]
هدف اصلی نگارنده در این پژوهش هم برداشتن قدمی در کاهش جرم است که با بررسی جامعه آماری 18 سال به بالا (شهربندرعباس) این کار صورت گرفت که به صورت تصادفی افراد انتخاب گردیدو نگرش آنان مورد ارزیابی قرار گرفت.
[پنجشنبه 1398-07-25] [ 09:05:00 ب.ظ ]
|