5
2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………
6
2-2- پیشینه‌ی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………
7
2-3- جمع بندی …………………………………………………………………………………………………………………..
11
فصل سوم:
تشریح مدل پیشنهادی بهره برداری از ترانسفورماتورهای قدرت مبتنی بر قابلیت اطمینان
12
3-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….
13
3-2- قابلیت اطمینان دوره نرمال …………………………………………………………………………………………………
13
3-3- مدلسازی قابلیت اطمینان ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………..
14
3-3-1- مدل قابلیت اطمینان زیر سیستم 1……………………………………………………………………………………..
14
3-3-2- مدل قابلیت اطمینان زیر سیستم 2 ……………………………………………………………………………………
17
3-3-3- مدل قابلیت اطمینان زیر سیستم 3 ……………………………………………………………………………………
18
3-3-4- مدل قابلیت اطمینان ترانسسفورمر با خنک کننده روغن طبیعی- هوا اجباری …………………………………..
23
3-4- قابلیت اطمینان در دوره فرسایش ………………………………………………………………………………………….
26
3-4-1-اثر بارگذاری حرارتی ……………………………………………………………………………………………………
27
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
3-4-2-هسته و سیم پیچ …………………………………………………………………………………………………………
27
3-4-3-عایق ……………………………………………………………………………………………………………………….
228
3-4-4-تلفات توان در ترانسفورمرها ……………………………………………………………………………………………
28
3-4-5- اثرات انتقال حرارت …………………………………………………………………………………………………….
29
3-4-6-دماها و استاندارد های IEEE …………………………………………………………………………………………..
31
3-4-7- بار گذاری ترانسفورمر های بیش از توان نامی …………………………………………………………………….
32
3-4-8-فرسایش عایقی …………………………………………………………………………………………………………..
32
3-4-9-دمای نقطه داغ ترانسفورمر ………………………………………………………………………………………………
36
3-5- روش جدید پیشنهادی ………………………………………………………………………………………………………
41
3-5-1- مدل مارکوف سیستم دو ترانسفورمر موازی همزمان تحت بهره برداری-روش متداول بهره برداری از پست با دو ترانسفورمر موازی ……………………………………………………………………………………………………………..
42
3-5-2-مدل مارکوف سیستم در دوره عمر مفید برای یک سیستم دو ترانسفورمری با یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری به کار – روش جدید بهره برداری از پست با دو ترانسفورمر موازی …………………………………………………
43
3-5-3- احتمال استقرار در حالت های مختلف فضای حالت مارکوف بر حسب زمان ………………………………….
45
3-5-4- محاسبات اقتصادی جهت تصمیم گیری زمان اعمال روش جدید بهره برداری ………………………………….
47
3-5-5- قابلیت اطمینان ترانسفورمر …………………………………………………………………………………………….
51
3-5-6- دمای محیط ………………………………………………………………………………………………………………
61
3-5-7- تاثیر جریان هجومی بر عمر ترانسفورمر ……………………………………………………………………………..
63
3-6- جمع‌بندی ……………………………………………………………………………………………………………………
64
فصل چهارم:
شبیه‌سازی و تحلیل نتایج
65
4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….
66
4-2- مدل سازی ترانسفورمرها …………………………………………………………………………………………………..
66
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
4-3- داده های بارگذاری ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………………
67
4-4- داده های دمای محیط ……………………………………………………………………………………………………….
68
4-5- داده های جریان هجومی ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………..
69
4-6- نتایج شبیه سازی ……………………………………………………………………………………………………………
70
4-6-1- محاسبات اقتصادی جهت تصمیم گیری اعمال روش جدید بهره برداری ………………………………………..
71
4-6-2- دوره فرسایش و اثر بارگذاری …………………………………………………………………………………………
79
4-6-3- بررسی اثر جریان هجومی بر دمای نقطه‌ی داغ و ضریب تسریع فرسودگی در روش بهره‌برداری جدید ……
93
4-6-4- مقایسه‌ی عددی روش بهره‌برداری جدید و متداول ………………………………………………………………….
95
4-7- جمع‌بندی ……………………………………………………………………………………………………………………
96
فصل پنجم:
جمع‌بندی، نتیجه گیری و پیشنهادات
98
5-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….
99
5-2- نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………….
99
5-3- پیشنهادات   …………………………………………………………………………………………………………………….
100
منابع و مآخذ
102







فهرست جداول
عنوان
صفحه
جدول 3-1- انواع سیستم های خنک کنندگی ترانسفورمر …………………………………………………………………….
30
جدول 3-2- ضریب تسریع فرسودگی ………………………………………………………………………………………….
35
جدول 3-3- توان های استفاده شده در روابط تعیین دما ……………………………………………………………………….
41
جدول 4-1- مشخصات ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………………..
67
جدول 4-2- خلاصه نتایج روش‌های مختلف بهره‌برداری ……………………………………………………………………
96

















فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل 3-1- مدل فضای حالت مارکوف سیم پیچ …………………………………………………………………………….
14
شکل 3-2- مدل فضای حالت مارکوف هسته، تانک و روغن ………………………………………………………………..
15
شکل 3-3- مدل فضای حالت مارکوف کامل زیر سیستم 1 …………………………………………………………………
16
شکل 3-4- مدل فضای حالت مارکوف معادل زیر سیستم 1 ………………………………………………………………..
16
شکل 3-5- مدل فضای حالت مارکوف زیر سیستم 2 ………………………………………………………………………..
17
شکل3-6- مدل کامل فضای حالت مارکوف دو گروه فن با زیر گروه …………………………………………………….
19
شکل 3-7- مدل پنج حالته دو گروه فن با دو زیر گروه ………………………………………………………………………
19
شکل 3-8- مدل فضای حالت مارکوف سایر اجزای سیستم خنک کننده …………………………………………………..
21
شکل 3-9- مدل کامل فضای حالت مارکوف سیستم خنک کننده …………………………………………………………..
22
شکل 3-10- مدل معادل سیستم خنک کننده (6 حالته) ……………………………………………………………………..
23
شکل 3-11- مدل سه حالته معادل زیر سیستم های 1و2 …………………………………………………………………….
23
شکل 3-12- مدل کامل فضای حالت مارکوف و ترانسفورمر ……………………………………………………………….
24
شکل 3-13- مدل معادل فضای حالت مارکوف 11 حالته ترانسفورمر …………………………………………………….
25
شکل 3-14- فضای حالت نهایی مارکوف دو حالته برای یک ترانسفورمر ………………………………………………..
25
شکل 3-15-هسته ترانسفورمر سه فاز …………………………………………………………………………………………..
27
شکل3-16-انواع سیستم های خنک کنندگی …………………………………………………………………………………..
30
شکل3-17- عمر عایقی ترانسفورمر …………………………………………………………………………………………….
33
شکل 3-18- ضریب تسریع فرسودگی …………………………………………………………………………………………
34
شکل 3-19- فضای حالت ساده نشده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی همزمان در حالت کار ……………………..
42
شکل 3-20- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی با نرخ های برابر همزمان در حالت کار ….
43
شکل 3-21- فضای حالت ساده نشده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی مشابه در روش جدید ……………………..
43
شکل 3-22- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر مشابه در روش جدید ……………………………..
44
شکل 3-23- منحنی وان حمام ………………………………………………………………………………………………….
51
فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل3-24- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی برای بدست آوردن قابلیت اطمینان ………
52
شکل 3-25- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر مشابه در سناریو جدید برای بدست آوردن قابلیت اطمینان ……………………………………………………………………………………………………………………..
52
شکل3-26- تابع چگالی احتمال نرمال ……………………………………………………………………………………….
55
شکل 3-27- مدل سیستم با دو عضو موازی یا یک عضو آماده به کار …………………………………………………..
57
شکل 3-28- تغییرات (t)R با افزایش عمر…………………………………………………………………………………..
58
شکل 3-29- توزیع نرمال عمر ترانسفورمر…………………………………………………………………………………..
59
شکل 3-30- نسبت دما، پارامتری برای بدست آوردن دمای ساعتی ………………………………………………………
62
شکل 4-1- نمودار بارگذاری ترانسفورمر نمونه در یک سال ……………………………………………………………..
67
شکل 4-2- دمای بیشینه و کمینه روزانه‌ی سال پایه …………………………………………………………………………
68
شکل 4-3- دمای ساعتی سال پایه …………………………………………………………………………………………….
69
شکل4-4- دسترس‌پذیری سیستم یک و دو ترانسفورمری ………………………………………………………………….
70
شکل 4-5- انرژی انتظاری تامین نشده در بارگذاری سبک – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و
هر دو در حال کار …………………………………………………………………………………………………………………
71
شکل4-6- مجموع تلفات ترانسفورمرها در بارگذاری سبک – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار ………………………………………………………………………………………………………………
72
شکل 4-7- مجموع هزینه انرژی انتظاری تامین نشده و تلفات در بارگذاری سبک – یک ترانسفورمر در حال کار و
دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار ……………………………………………………………………………………….
73
شکل 4-8- هزینه‌ی بهره برداری در بارگذاری سبک – روش بهره‌برداری جدید ……………………………………….
74
شکل 4-9- میزان بار پست در هر بار تغییر روش بهره‌برداری- بار گذاری سبک ……………………………………..
75
شکل 4-10- انرژی انتظاری تامین نشده در بارگذاری سنگین – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگریآماده به کار و
هر دو در حال کار …………………………………………………………………………………………………………………
76
شکل 4-11- مجموع تلفات ترانسفورمرها در بارگذاری سنگین – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار …………………………………………………………………………………………………………
77
شکل 4-12- مجموع هزینه انرژی انتظاری تامین نشده و تلفات در بارگذاری سنگین – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار………………………………………………………………………………..
77
فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل 4-13- هزینه‌ی بهره برداری در بارگذاری سنگین – روش بهره‌برداری جدید ……………………………..
78
شکل 4-14- میزان بار پست در هر بار تغییر روش بهره‌برداری- بار گذاری سنگین ……………………………
79
شکل 4-15- منحنی عمر باقیمانده بدون در نظر گرفتن اثر بارگذاری ………………………………………………
80
شکل4-16- قابلیت اطمینان بدون در نظر گرفتن اثر بارگذاری در دوره فرسایش …………………………………
81
شکل4-17- قابلیت اطمینان ترانسفورمر در دوره عمر نرمال …………………………………………………………
81
شکل 4-18- قابلیت اطیمنان ترانسفورمر بدون در نظر گرفتن اثر بارگذاری ……………………………………….
82
شکل 4-19- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک- روش بهره برداری متداول ………………………………………………………………………………………………………………………….
83
شکل 4-20- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش متداول بهره‌برداری…
84
شکل 4-21- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش متداول بهره‌برداری …………….
84
شکل 4-22- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش بهره برداری جدید …………………………………………………………………………………………………………………………..
86
شکل 4-23- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش جدید بهره‌برداری….
86
شکل 4-24- قابلیت اطمینان دوره عمر نرمال – روش جدید بهره‌برداری ………………………………………….
87
شکل 4-25- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش جدید بهره‌برداری ………………
88
شکل 4-26- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین- روش بهره برداری متداول ………………………………………………………………………………………………………………………….
89
شکل 4-27- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش متداول بهره‌برداری.
90
شکل 4-28- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش متداول بهره‌برداری…………….
90
شکل 4-29- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین- روش بهره برداری جدید …………………………………………………………………………………………………………………………..
91
شکل 4-30- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش جدید بهره‌برداری..
92
شکل 4-31- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش جدید بهره‌برداری …………….
92


فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل 4-32- دمای نقطه‌ی داغ ترانسفورمر با در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ……………………………………………………………………………………………………………..
93
شکل 4-33- دمای نقطه‌ی داغ ترانسفورمر بدون در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ……………………………………………………………………………………………………………..
94
شکل 4-34- تغییرات ضریب تسریع فرسودگی با در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ………………………………………………………………………………………………………….
94
شکل 4-35- تغییرات ضریب تسریع فرسودگی بدون در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ……………………………………………………………………………………………….
95




فصل اول

مقدمه










پیشگفتار
ترانسفورماتورها از اصلی‌ترین تجهیزات شبکه قدرت جهت تأمین انرژی مشترکین به شمار می روند. با توجه به هزینه‌ی بسیار زیاد تعمیرات و نگهداری ترانسفورماتورهای قدرت و از آنجاییکه تعمیر، تهیه و نصب آن‌ها در صورت خرابی مستلزم صرف زمان طولانی است، رخ دادن خطا و ایجاد خرابی در ترانسفورماتورها باعث قطع طولانی مدت انرژی و متعاقب آن کاهش فروش انرژی و درآمد شرکت‌های برق می‌گردد. از این‌رو بهره‌برداری بهینه از ترانسفورماتورها جهت کاهش هزینه و میزان خرابی آن‌‌ها، از جمله مسائلی است که در حال حاضر پیش‌روی شرکت‌های مدیریت و بهره‌برداری شبکه‌های قدرت در بسیاری از کشورهای دنیا قرار دارد.
تاکنون مطالعات بسیاری در زمینه‌ی بهره‌برداری اقتصادی و بهینه از ترانسفورماتورهای قدرت مبتنی بر دیدگاه‌های متفاوتی انجام شده است. از آن جمله می‌توان به بهره‌برداری اقتصادی از ترانسفورماتورهای قدرت مبتنی بر توان کل و توان راکتیو، مشخصات و پارامترهای فنی ترانسفورماتورها، بهبود ضریب بار، جابجایی بارو … اشاره نمود]7[. این در حالی است که مطالعات و تحقیقات چندانی در زمینه بهره‌برداری اقتصادی ترانسفورماتورهای قدرت با در نظر گرفتن شاخص‌های قابلیت اطمینان صورت نگرفته است. از طرفی در اندک تحقیقات انجام شده، اثر متقابل عوامل تاثیرگذار بر شاخص‌های قابلیت اطمینان و در نهایت اثر تجمعی آنها بر بهره‌برداری بهینه از ترانسفورماتور دیده نشده است.
نکته‌ی چالش بر انگیز در این خصوص اینست که توجه بیش از حد به قابلیت اطمینان باعث هدر رفتن بودجه و سرمایه و افزایش هزینه‌ها خواهد شد و در مقابل توجه نامعقول و غیر منطقی به مسائل اقتصادی و تلاش برای کاهش هزینه بهره‌برداری بدون در نظر گرفتن شاخص‌های قابلیت اطمینان، سیستم را در ناحیه ریسک و خطر قرار خواهد داد، به همین دلیل ایجاد مصالحه و تعادل بین هزینه‌های بهره‌برداری و شاخص‌های قابلیت اطمینان همواره از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مسائل در مطالعات سیستم‌های قدرت بوده است. از این‌رو مهم‌ترین اصل جهت سیاست‌گذاری در بهره‌برداری بهینه از ترانسفورماتورهای پست‌های فوق توزیع و انتقال مبتنی بر مفاهیم قابلیت اطمینان، یافتن تعادل مناسبی بین هزینه‌ها و قابلیت اطمینان می‌باشد.
از طرفی با توجه به تأثیر تغییر روش بارگذاری ترانسفورماتورها بر عمر آن‌ها، تخمین طول عمر باقیمانده ترانسفورماتورهای قدرت در هر لحظه با حفظ سطح قابل قبولی از قابلیت اطمینان، از دغدغه‌های اصلی اغلب دارندگان این تجهیزات، مخصوصاً در مواقعی که ترانسفورماتور در شرایط اضافه بار پیوسته و دوره‌ای قرار می‌گیرد، می‌باشد.
از عوامل مهم در تعیین عمر متوسط ترانسفورمرها در محدوده ترانسفورمرهای قدرت، فوق توزیع و توزیع، توجه به مسائل عایقی این تجهیزات می‌باشد. عوامل مختلفی در این زمینه وجود دارند که می‌توانند هر یک بر عمر عایقی ترانسفورمر اثرگذار باشند.
زوال عایق تابعی از دمای کار، رطوبت و اکسیژن موجود در عایق می‌باشد. امروزه با سیستم‌های مدرن فرآوری و نگهداری روغن و عایق‌های دیگر ترانسفورمر، اکسیژن و رطوبت عایق‌ها حداقل شده است، از آنجا که توزیع دما در ترانسفورمر یکنواخت نیست، تحقیقات روی تعیین داغ‌ترین نقطه ترانسفورمر (اصطلاحاً نقطه داغ) متمرکز شده است و از آن به عنوان عامل اصلی تعیین فرسایش عایقی یاد می‌شود.
حد بارگذاری ترانسفورمر به صورت جداولی در استانداردهای IEEE به شماره‌های C57.91-1981، C57.92-1982 و C57.115-1991 ارائه شده است. اما در استاندارد C57.91-1995 مربوط به بارگذاری ترانسفورمرهای روغنی، این جداول حذف شده‌اند و به جای آن‌ها مدل انتقال حرارتی ارائه شده است که کاربر می‌تواند بر مبنای روابط حالت گذرای آن و با استفاده از مشخصات حرارتی ترانسفورمر مورد نظر به دست آمده از آزمایش، دمای نقطه داغ را تعیین کند. برای تعیین دمای نقطه داغ در این مدل حرارتی، بارگذاری وارد روابط می‌شود. از این رو بارگذاری یکی از موارد تأثیرگذار روی دماهای ترانسفورمر مخصوصاً دمای نقطه داغ می‌باشد.
از طرفی تا زمانی که ترانسفورمر به محدوده عمر متوسط وارد نشده صرفاً خرابی‌های اتفاقی اجزاء در دوره عمر مفید در تعیین قابلیت اطمینان نقش دارند [8]. ولی در زمان ورود ترانسفورمر به محدوده عمر متوسط، فرسایش نیز روی قابلیت اطمینان ترانسفورمر تأثیرگذار خواهد بود. مهم‌ترین عامل در تعیین قابلیت اطمینان در مرحله فرسایش، عمر متوسط ترانسفورمر می‌باشد [8،9]. همان طور که ذکر شد عمر متوسط ترانسفورمر متأثر از دمای نقطه داغ و در نتیجه بارگذاری می‌باشد.
هدف تحقیق
ارزیابی دسترس‌پذیری و قابلیت اطمینان پست دارای دو ترانسفورماتور موازی در یک دوره بهره‌برداری بلندمدت و معین با اعمال روش پیشنهادی با فرض خروج عمدی یک ترانسفورماتور آن و قرار دادن آن در حالت آماده به کار.
محاسبه مجموع تلفات ترانسفورماتورها و انرژی انتظاری تأمین نشده[1] و تبدیل آن‌ها به شاخص‌های اقتصادی و مقایسه دو روش بهره‌برداری متداول و روش جدید پیشنهادی با رویکرد حداقل نمودن هزینه کل بهره‌برداری از ترانسفورماتور در افق زمانی معین.
بررسی تأثیر روش جدید بهره‌برداری بر طول عمر ترانسفورماتورها و تخمین طول عمر باقیمانده آن‌ها و همچنین قابلیت اطمینان سیستم در دوره فرسایش.
در این پایان‌نامه با مطالعه موردی روی یکی از پست‌های انتقال کشور نشان داده خواهد شد که بهره‌برداری از ترانسفورماتورهای موازی یک پست بر اساس روش جدید پیشنهادی در این تحقیق چه تأثیری بر هزینه بهره‌برداری، قابلیت اطمینان، طول عمر و زمان شروع فرسایش ترانسفورماتورها خواهد داشت در حالی که تاکنون در هیچ پژوهشی این روش بهره‌برداری مطرح و مورد بررسی قرار نگرفته است.



فصل دوم

مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه‌ی بهره‌برداری از ترانسفورماتورهای قدرت


مقدمه
ترانسفورماتورها در عین حال که از اصلی‌ترین تجهیزات شبکه قدرت جهت تأمین انرژی مشترکین به شمار می‌روند، اما به دلیل تلفات، جزء مصرف کننده‌های شبکه نیز می‌باشند. از طرفی به منظور بهبود قابلیت اطمینان و تأمین بار در زمان پیک، در پست‌های فوق توزیع و انتقال، معمولاً دو یا سه ترانسفورماتور به صورت موازی نصب می‌گردند. با توجه به آمار و اطلاعات موجود، در زمان‌هایی از سال درصد بارگذاری ترانسفورماتورهای قدرت بسیار پایین است، به نظر می‌رسد خروج عمدی یکی از ترانسفورماتورهای موازی پست‌ها و قرار دادن آن در حالت آماده به کار، عامل موثری در کاهش هزینه بهره‌برداری از ترانسفورماتورها خواهد بود. در زمان‌های بارگذاری خیلی کم ترانسفورماتورهای قدرت، تلفات بی باری بخش اعظمی از تلفات کل را به خود اختصاص می‌دهد]10،7[. لذا در این پایان‌نامه روش جدیدی مطرح می‌شود که با خروج عمدی یک ترانسفورماتور در پست‌های دارای دو ترانسفورماتور و قرار دادن آن در حالت آماده به کار[2]، بتوان تلفات بی باری ترانسفورماتورهای موازی را در زمان‌های کم باری کاهش داد و تأثیر این خروج را بر تلفات مسی بررسی نمود. از طرفی از آنجائیکه خروج یک پست فوق توزیع یا انتقال از مدار، موجب قطع تغذیه تعداد زیادی از مشترکین خواهد شد، مهم‌ترین چالش در این روش، سطح قابلیت اطمینان و دسترس‌پذیری ترانسفورماتورهای پست در این حالت و مقایسه‌ی آن با حالت متداول بهره‌برداری است. عوامل بسیاری به صورت متقابل بر قابلیت اطمینان در این حالت اثرگذار خواهند بود و به تبع آن شاخص‌های اقتصادی آن‌ها بهره‌برداری بهینه‌ی ترانسفورماتورها را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
برای بررسی روش پیشنهادی جدید، از منابع کتابخانه‌ای، مقالات چاپ شده معتبر و استانداردهای IEEE ، IEC و ملی در تدوین این پایان‌نامه استفاده شده است.
در این فصل به بررسی تحقیقات و مطالعات انجام شده در خصوص مسائل مربوط به بهره‌برداری از ترانسفورماتورهای قدرت پرداخته خواهد شد.
پیشینه‌ی تحقیق
در اینجا به نمونه‌هایی از تحقیقات گذشته که در راستای موضوع این پایان‌نامه بررسی شده‌اند اشاره می‌شود:
در مرجع ]1[ به تعیین قابلیت بارگذاری ترانسفورماتور با در نظر گرفتن عملکرد فوق تحریک می‌پردازد. ابتدا مدل تخمین دمای نقطه داغ استاندارد IEEE معرفی می‌شود و در ادامه شرایط فوق تحریک بررسی می‌گردد و مدل با این شرایط اصلاح می‌گردد و در نهایت با استفاده از مدل اصلاح‌شده با توجه به نرخ‌های پیری عایق و تغییرات دمای محیط، قابلیت بارگذاری ترانسفورماتور با شبیه‌سازی تعیین و میزان تأثیر فوق تحریک روی بار مجاز ترانسفورماتور مشخص شده است.
در مرجع ]2[ مدلی برای تخمین دمای نقطه داغ ترانسفورماتور ارائه‌ شده است و با استفاده از آن تأثیر تغییر دمای محیط روی دمای نقطه داغ و عمر عایقی ترانسفورماتور بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
در مرجع ]3[ دوره برنامه‌ریزی بهینه با توجه به ضریب متوسط بار بیشینه و ارزش واقعی تلفات و قدرت ذخیره برای ترانسفورماتورهای توزیع محاسبه شده است.

موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائیدچون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است

چکیده

روش­های پیشین درمان انواع بیماری­ها و از جمله سرطان­ها بدلیل داشتن عوارض جانبی ما را به سوی درمان­های جدید هدایت کرده است. یکی از این روش­های نوین درمانی فتوداینامیک­تراپی می­باشد که با بهره گرفتن از یک ماده حساس به نور، اکسیژن و نور با طول موج مناسب مواد سمی تولید می­نماید. از سویی دیگر فناوری نانو با بهره گرفتن از ساختارهای جدید دارورسانی عملکرد بهتری نسبت به روش­های پیشین داشته است. در این پژوهش پس از بررسی سیستم­های داروئی جدید، از متیلن بلو به عنوان ماده حساس به نور در دسترس و از لیزر دیودی به عنوان سیستم نوردهی استفاده شده است. در این پژوهش از دو زئولیت در ابعاد نانو و یک زئولیت طبیعی بعنوان حامل دارویی استفاده نمودیم. سنتز زئولیت­های مصنوعی شامل ZSM-5 و Sodalite با بهره گرفتن از روش هیدروترمال صورت پذیرفت. در ادامه پگیلاسیون بمنظور محافظت ساختارهای زئولیتی از سدهای زیستی روی ساختار زئولیتی صورت پذیرفت و متیلن بلو بر روی ساختار نهایی قرار داده شد. تجزیه های طیف سنجی فرابنفش- مرئی، تبدیل فوریه مادون قرمز، پراش پرتو ایکس، تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی به منظور بررسی خواص فیزیکی و شیمیایی این ساختارها بکار گرفته شد. تعیین ابعاد، پیوند­های شیمیایی درگیر و مورفولوژی ساختارهای حاصل بر­اساس این نتایج مورد تحلیل قرار گرفت. مقایسه نرخ تولید اکسیژن یکتایی متیلن بلو و ساختارهای زئولیتی پگیله شده متصل به متیلن بلو با بهره گرفتن از پدیده فتواکسیداسیون دی فنیل ایزو بنزوفوران بعنوان مقیاسی در توانمندی تولید عوامل سمی تحت پرتوهای نور قرمز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل مبین تاثیر چشمگیر نانوساختار زئولیتی ZSM-5 و میکروساختار زئولیتی طبیعی کلینوپتیلولیت بر نرخ تولید اکسیژن یکتایی می­باشد. از سویی دیگر این نتایج در نانوساختار زئولیتی سودالیت امید بخش نیست.

واژه‌های كلیدی:  متیلن بلو، ساختارهای متخلخل زئولیتی، اکسیژن یکتایی، فتوداینامیک تراپی

فهرست مطالب

عنوان
صفحه
فصل اول: مقدمه
1
1-1 مقدمه
2
1-2 سرطان
3
1-2-1 راه­های گسترش سرطان
3
1-2-2 روش­های تشخیص
4
1-2-2-1 غربالگری(بیماریابی)
4
1-2-2-2 آزمایش خون
4
1-2-2-3 رادیوگرافی از قفسه سینه(CXR)
5
1-2-2-4 ماموگرافی
5
1-2-2-5 سونوگرافی
5
1-2-2-6 نمونه­برداری
5
1-2-2-7 آندوسکوپی
5
1-2-2-8 آزمایش ادرار
5
1-2-2-9 آزمایش خون مخفی در مدفوع
5
1-2-2-10 اسمیر دهانه رحم(پاپ اسمیر)
6
1-2-2-11 سی­تی­اسکن
6
1-2-3 روش­های درمان سرطان
6
1-2-3-1 درمان سیستمیک
6
1-2-3-2 هورمون درمانی
7
1-2-3-3 درمان زیست شناختی
7
1-2-3-4 شیمی درمانی
8
1-2-3-5 پرتو­درمانی سیستمیک
8
1-2-3-6 درمان موضعی
9
1-2-3-7 جراحی
9
1-2-3-8 پرتودرمانی موضعی
9
1-2-3-9 پیوند سلول­های بنیادی
10
1-3 فتوداینامیک­تراپی
11
1-3-1 منبع نور
12
 

1-3-2 ماده حساس به نور
13
1-3-3 مکانیسم درمان
15
1-3-4 برتری­های روش فتوداینامیک تراپی
16
1-3-5 چالش­های فتوداینامیک تراپی
16
1-4 سیستم­های دارورسانی
17
1-4-1 دارورسانی به روش سنتی
17
1-4-2 دارورسانی نوین
17
1-5 مروری بر مقالات
20
1-6 هدف پژوهش
23
فصل دوم: زئولیت­ها
24
2-1 مقدمه
25
2-2 طبقه بندی زئولیت­ها
27
2-3 خواص زئولیت­ها
27
2-3-1 ظرفیت تبادل کاتیونی
28
2-4 ویژگی فیزیکی و شیمیایی زئولیت­ها
29
2-5 دسته­بندی زئولیت­ها
30
2-5-1 زئولیت­های طبیعی
30
2-5-2 زئولیت­های مصنوعی
31
2-6 مقایسه زئولیت­های طبیعی و مصنوعی
32
2-7 معرفی زئولیت­های مورد استفاده
33
2-7-1 زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت
33
2-7-2 زئولیت سنتزی ZSM-5
34
2-7-3 زئولیت سنتزی سودالیت
35
2-8 تولید زئولیت­ها
36
2-9 منابع زئولیتی
37
2-10 روش­های سنتز زئولیت­ها
37
2-10-1 روش سنتز فاز مایع(فرآیند هیدروترمال)
38
2-10-2 روش انتقال فاز گاز(ژل خشک)
39
2-10-3 روش­های نوین سنتز
39
2-10-3-1 سنتز با بهره گرفتن از ژل و محلول شفاف
39
2-10-3-2 سنتز با بهره گرفتن از نانوبلورهای زئولیت در فضای بسته
41
2-10-3-3 رشد درونی مواد محافظ(ISS)
41
2-10-3-4 تبلور با حرارت­دهی توسط ریزموج
42
2-11 کاربرد­های زئولیت
43
2-11-1 زئولیت در پزشکی
43
2-12 نتیجه­گیری
45
فصل سوم: پلیمرها
46
3-1 مقدمه
47
3-2 پلیمر
47
3-3 توصیف پلیمرها
48
3-3-1 جرم مولکولی
49
3-3-2 ساختار مولکولی
50
3-3-3 مورفولوژی
50
3-3-4 خواص حرارتی
51
3-4 ساختار پلیمر­ها
51
3-5 پلی­اتیلن­گلیکول
52
3-5-1 تعریف
52
3-5-2 استفاده­های پزشکی جدید PEG
54
3-6 تهیه و کپسولاسیون دارو در نانوذرات پلیمری
55
3-7 پگیله­کردن
56
3-7-1 پگیله­کردن پروتئین­ها و اهمیت داروئی آن
61
3-7-2 ملاحظاتی راجع به PEGylation
61
3-7-3 روش­های تشخیص
63
3-7-4 پگیله­کردن برگشت­پذیر
64
3-7-5 محدودیت­های پگیله­کردن
64
3-7-6 دیدگاه­های آینده
64
فصل چهارم: مواد و روش­ها
65
4-1 مقدمه
66
4-2 مواد شیمیایی مورد استفاده
66
4-2-1 مواد شیمیایی جهت سنتز ZSM-5
66
4-2-2 مواد شیمیایی جهت سنتز سودالیت
67
4-2-3 مواد شیمیایی جهت تست تولید اکسیژن یکتایی
67
4-3 تجهیزات مورد استفاده
67
4-3-1 دستگاه سانتریفیوژ
67
4-3-2 آون
68
4-3-3 pH   متر
68
4-3-4 دستگاه اسپکتروفتومتر فرابنفش- مرئی
69
4-3-5 دستگاه پراش پرتو ایکس
70
4-3-6 دستگاه طیف­سنجی مادون قرمز
73
4-3-7 میکروسکوپ الکترونی روبشی
74
4-3-8 سیستم پرتودهی نوری
75
4-4 سنتز ساختارهای زئولیتی
76
4-4-1 سنتز ZSM-5
76
4-4-2 تهیه ترکیب اصلاح­شده MPZ
76
4-4-3 سنتز سودالیت
78
4-4-4 تهیه ترکیب اصلاح­شده MPS
79
4-4-5 تهیه ترکیب اصلاح­شده MPC
79
4-5 آنالیز­های صورت پذیرفته
80
4-5-1 اسپکتروسکوپی فرابنفش- مرئی
80
4-5-2 طیف­سنجی مادون قرمز
80
4-5-2-1 آماده­سازی نمونه­ها جهت انجام آنالیز FTIR
80
4-5-3 پراش پرتو­ایکس
81
4-5-4 تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
81
4-5-5 آنالیز تولید اکسیژن یکتایی
82
فصل پنجم: نتایج
83
5-1 مقدمه
84
5-2 نتایج آنالیزها و آزمون تولید اکسیژن یکتایی زئولیت ZSM-5
84
5-2-1 سنتز پودر زئولیتی ZSM-5
84
5-2-1-1 برررسی نتایج طیف فرابنفش- مرئی
84
5-2-1-2 بررسی طیف سنجی مادون قرمز با تبدیل فوریه(FTIR)
86
5-2-1-3 بررسی پراش پرتوایکس(XRD)
89
5-2-1-4 آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
91
5-2-1-5 نتایج آزمایش فتواکسیداسیون(DPBF)
92
5-3 نتایج آنالیزها و آزمون تولید اکسیژن یکتایی زئولیت سودالیت
95
5-3-1 سنتز پودر زئولیتی سودالیت
95
5-3-1-1 بررسی نتایج طیف فرابنفش- مرئی
95
5-3-1-2 بررسی طیف سنجی مادون­قرمز با تبدیل فوریه(FTIR)
96
5-3-1-3 بررسی پراش پرتوایکس(XRD)
98
5-3-1-4 آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
100
5-3-1-5 نتایج آزمایش فتواکسیداسیون(DPBF)
101
5-4 نتایج آنالیزها و آزمون تولید اکسیژن یکتایی زئولیت کلینوپتیلولیت
103
5-4-1 زئولیت خالص کلینوپتیلولیت
103
5-4-1-1 بررسی نتایج طیف فرابنفش- مرئی
103
5-4-1-2 بررسی طیف­سنجی مادون قرمز با تبدیل فوریه(FTIR)
104
5-4-1-3 بررسی پراش پرتو ایکس(XRD)
107
5-4-1-4 آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
108
5-4-1-5 نتایج آزمایش فتواکسیداسیون(DPBF)
109
فصل ششم: نتیجه­گیری و پیشنهادات
111
6-1 نتیجه­گیری
112
6-2 پیشنهادات
115
مراجع
116
فهرست شکل­ها

شکل(1-1) مکانیسم های فتوشیمیایی دخیل در ایجاد عوامل سمی در فتوداینامیک تراپی
12
شکل(1-2) اصول کلی و مراحل فتوداینامیک تراپی
16
شکل(2-1) سنگ زئولیتی
26
شکل(2-2) ساختمان اتمی زئولیت
26
شکل(2-3) زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت Na
34
شکل(2-4) شماتیکی از فرآیند کریستالیزاسیون زئولیت
38
شکل(3-1) هیدرولیز PLGA
55
شکل(3-2) نانوذرات زیست تخریب پذیر
56
شکل(3-3) فرآیند پگیله کردن نانوذرات
57
شکل(3-4) نانوذرات هدف دار
58
شکل(3-5) شمایی از پلیمر حاوی لیگاندهای هدفمند بارگیری شده با دارو
59
شکل(3-6) پوشش پلیمر با نانوذره
59
شکل(3-7) ساختار پلیمر
62
شکل(4-1) دستگاه سانتریفوژ مدل Z233M-2
67
شکل(4-2) آون شرکت Binder
68
شکل(4-3) PH متر Metrohm 780
69
شکل(4-4) اسپکتروفتومتر کری 50
70
شکل(4-5) نمودار شدت تابش هدف بمباران شده توسط اشعه الکترونی بر حسب طول موج
72
شکل(4-6) دستگاه پراش پرتو ایکس مدل GBC-WMA
72
شکل(4-7) دستگاه طیف سنجی مادون قرمز Bruker vector22
73
شکل(4-8) دستگاه میکروسکوپ الکترونی روبشی Vega2-Tescan
75
شکل(4-9) لیزر دیودی mw100 مورد استفاده در طول موج nm 655
76
شکل(4-10) توان سنج نوری PM160T
76
شکل(4-11) تصویر نمونه های اصلاح شده
80
شکل(5-1) طیف uv-vis الف)متیلن بلو، ب) PEG، ج) ZSM-5، د) نمونه اصلاح شده MPZ
85
شکل(5-2) طیف FTIR الف) متیلن بلو، ب) PEG، ج) ZSM-5، د) نمونه اصلاح شده MPZ
87
شکل(5-3) طیف XRD الف) ZSM-5 سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده MPZ
90
شکل(5-4) تصویر SEM الف) ZSM-5 سنتزشده، ب)نمونه اصلاح شده MPZ
91
شکل(5-5) تغییرات زمانی لگاریتمی جذب با بهره گرفتن از نور لیزر الف) متیلن بلو، ب) ZSM-5 سنتزشده، ج) نمونه اصلاح شده MPZ
94
شکل(5-6) طیف جذب UV-vis سودالیت سنتزشده، نمونه اصلاح شده MPS
96
شکل(5-7) طیف FTIR الف) سودالیت سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده
97
شکل(5-8) طیف XRD الف) سودالیت سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده MPS
99
شکل(5-9) تصویر SEM الف) سودالیت سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده MPS
101
شکل(5-10) تغییرات زمانی لگاریتمی جذب با بهره گرفتن از نور لیزر نمونه اصلاح شده MPS
102
شکل(5-11) طیف جذب UV-vissible زئولیت Clinoptilolite، نمونه اصلاح شده MPC
104
شکل(5-12) طیف FTIR الف) زئولیت Clinoptilolite، ب)نمونه اصلاح شده MPC
105
شکل(5-13) طیف XRD الف) زئولیت Clinoptilolite، ب) نمونه اصلاح شده MPC
107
شکل(5-14) تصویر SEM الف) زئولیت Clinoptilolite، ب) نمونه اصلاح شده MPC
108
شکل(5-15) تغییرات زمانی لگاریتمی جذب با بهره گرفتن از نور لیزر نمونه اصلاح شده MPC
110
فهرست جدول ها

جدول(1-1) انواع مواد حساس به نور
13
جدول(2-1) ویژگی های بعضی از کانی های زئولیت
33
جدول(5-1) نتایج طیف FTIR زئولیت ZSM-5
88
جدول(5-2) نتایج طیف FTIR نمونه اصلاح شده MPZ
89
جدول(5-3) نتایج طیف FTIR زئولیت Sodalite
97
جدول(5-4) نتایج طیف FTIR نمونه اصلاح شده MPS
98
جدول(5-3) نتایج طیف FTIR زئولیت Clinoptilolite
105
جدول(5-3) نتایج طیف FTIR نمونه اصلاح شده MPC
106
فهرست نمادها

نانومتر
nm
آنگستروم
A◦
گرم بر سانتی متر مکعب
g/cm3
میلی متر
mm
گرم بر مول
g/mol
میکرومتر
mµ
میلی آمپر
mA
میلی لیتر
mL
دور بردقیقه
Rpm
مولار
M
میلی گرم
Mg
سی سی
Cc
میلی گرم بر گرم
mg/g
1-1 مقدمه

سرطان یا چنگار[1] تقسیم نامتقارن سلول­های بدن است. سرطان زمانی ایجاد می­شود که سلولهای قسمتی از بدن شروع به رشد غیر قابل کنترل کنند. سرطان­ها انواع مختلفی دارند ولی همه آنها زمانی ایجاد می­شوند که سلولهای غیر طبیعی خارج از کنترل شروع به رشد می­ کنند، سلولهای سرطانی بیشتر از سلولهای طبیعی عمر کرده و تکثیر می شوند­[1]. سرطان یکی از علل عمده مرگ و میر در سراسر جهان است. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی[2] سرطان عامل 13% از مرگ­ها می­باشد. همچنین انجمن بهداشت امریکا گزارش می­دهد که 6/7 میلیون نفر در سال 2007 بر اثر سرطان جان خود را از دست داده­اند. و در گزارش دیگری WHO اعلام می­ کند که 84 میلیون نفر در سال­های 2015-2005 بر اثر سرطان جان باختند­[2]. روش­های درمانی موجود علیرغم پیشرفت­های چشمگیر هم چنان نمی­توانند به درمان قطعی این بیماری اذعان نمایند. انتخاب پذیری پایین داروهای شیمیایی موجود در روش­های شیمی درمانی و نیز قرار گرفتن بافت­های سالم در معرض تابش پرتوهای پرانرژی موجب می­گردد که درمان­های متداول کنونی هدفمند نباشند. از سوی دیگر سیستم دفاعی بدن به عنوان سدی در برابر هجوم عوامل دارویی مانع از انتقال کامل دارو به بافت تومور می­گردد. از این رو دانشمندان به منظور غلبه بر این مشکلات به سوی روش­های کمتر تهاجمی مانند فتوداینامیک تراپی متمایل گشته اند. این روش درمانی با بهره گیری از منابع نور بی خطر به طور انتخابی تواماً هدف را مورد هجوم قرار داده و کمترین آسیب به بافت سالم وارد خواهد شد. از سویی دیگر هدایت مواد حساس به نور به بافت تومور نیازمند عبور از سدهای زیستی است که می ­تواند تأثیر چشمگیری در راندمان درمانی و افزایش طول عمر بیماران داشته باشد.

1-2 سرطان

سلول­های سرطانی از سازوکارهای عادی تقسیم و رشد سلول­ها تبعیت نمی­نمایند. به عبارتی سرطان در اثر تغییر در برنامه حیاتی یک یا چند سلول بدن رخ می­دهد، به طوریکه روند مرگ کنترل شده سلول از حالت عادی خارج شده و جمعیت این نوع از سلول­های جهش یافته به طور کنترل ناپذیری افزایش می­یابد. دلایل متعددی همچون عوامل ژنتیکی

دانشکده تحصیلات تکمیلی
سمیناربرای دریافت درجه کارشناسی ارشد
مهندسی عمران – راه و ترابری
عنوان :
بررسی نرم افزار های کاربردی در حمل و نقل و سیستم های کنترل ترافیک
 

برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده

حمل و نقل  جاده ای یکی از پایه های اساسی صنعت و تکنولوژی پیچیده در

قرن اخیر می باشد . در واقع هر بعد از اقتصاد جهانی از جابه جایی کالا و

محصولات ساخته شده تا حمل و نقل افراد و کارمندان به کار روزمره و از آنجا

 

به منزل و مراکز خرید و مناطق تفریحی می تواند مستقیما به حمل نقل جاده

     ج) ضرورت تحقیق.. 2

     د) سؤالات تحقیق 2

     هـ) فرضیه‌ تحقیق 3

     و) پیشینه تحقیق 3

     ز) ساختار تحقیق 3

فصل اول:

کلیات

مبحث اول: تعاریف 5

     گفتار اول: تعاریف اصلی.. 5

          الف- حق.. 5

          ب- انسان. 8

          ج- محیط زیست… 9

     گفتار دوم: تعاریف مرتبط.. 9

          الف- رابطه حق و تکلیف… 9

          ب- ارزش در محیط زیست… 12

مجامع بین‌المللی.. 13
کنوانسیون بین‌المللی.. 20
مبحث دوم: رابطه انسان و محیط زیست با علوم وحیانی.. 21

     گفتار اول: فلسفه خلقت… 21

     گفتار دوم: دین و محیط زیست… 24

          الف. نگاه دین به محیط.. 24

               ۱. آلودگی هوا 26

               ۲. دفع زباله. 27

               ۳. فضای سبز. 29

          ب. نگاه دین به انسان. 31

     گفتار سوم: انسان و محیط زیست… 40

          الف. نگاه انسان معتقد. 40

          ب. نگاه انسان غیرمعتقد. 43

 فصل دوم:

مبانی و شرایط حق انسان بر محیط زیست

مبحث اول: مبانی حق انسان بر محیط زیست… 50

     گفتار اول: مبانی فقهی.. 50

          الف: قرآن. 50

آیاتی از قرآن که محیط زیست را حق همگانی می‏داند. 52
آیاتی از قرآن که آفرینش عناصر محیط زیست را برای انسان می‏داند. 53
آیاتی از قرآن که محیط زیست و عناصر آن را مسخّر انسان می‏داند. 54
حق بر محیط زیست، تکلیف و مسئولیت در برابر محیط زیست را در پی دارد. 57
          ب. روایات… 60

          ج. عقل.. 63

          د. بناء عقلا.. 64

     گفتار دوم: مبانی حقوقی.. 68

          الف: قانون داخلی.. 68

قانون اساسی.. 68
قانون عادی.. 69
          ب. قانون خارجی.. 70

مقررات سازمان ملل متحد. 70
مقررات کنوانسیونهای بین‌المللی.. 71
فقر و محیط زیست… 72
مبحث دوم: شرایط حق انسان بر محیط زیست… 76

     گفتار اول: استفاده متعارف… 76

     گفتار دوم: حق استفاده از محیط زیست به همراه تکلیف… 77

 فصل سوم:

آثار حق انسان بر محیط زیست

 مبحث اول: اباحه انتفاع انسان از محیط زیست… 84

     گفتار اول: انتفاع از محیط زیست… 84

     گفتار دوم: انفال و مالکیت آن برای انسان. 84

مبحث دوم: ضمان در مقابل استفاده سوء از محیط زیست… 93

     گفتار اول: استفاده سوء از محیط زیست… 93

     گفتار دوم: خسارت بر محیط زیست و انواع آن. 95

          بند اول: اصول حاکم بر خسارت‌های زیست محیطی.. 97

          بند دوم: ماهیت مسئولیت زیست محیطی و مبنای آن. 98

               الف: ماهیت مسئولیت… 98

               ب: مبنای مسئولیت… 99

          بند سوم: مفهوم خسارت… 100

          بند چهارم:روش ارزیابی خسارات زیست محیطی.. 101

          بند پنجم: رابطه سببیت… 102

          بند ششم: مسئول پیشگیری و جبران خسارت زیست محیطی.. 103

          بند هفتم: عوامل رافع مسئولیت زیست محیطی.. 104

             الف: عوامل توجیه‌کننده اجباری.. 104

1. دخالت شخص ثالث… 104
2. رعایت دستور یا تعلیمات دولتی.. 105
          ب: عوامل توجیه‌کننده اختیاری.. 105

1. داشتن مجوز دولتی.. 105
2. رعایت معلومات علمی‌و فنی زمان انجام فعالیت… 105
     گفتار سوم: راه‌های جبران خسارت… 106

مبحث سوم: دادرسی مربوط به حق انسان بر محیط زیست… 107

     گفتار اول: خواهان دعوی.. 108

          الف: خواهان. 109

 

     گفتار دوم: خوانده دعوی.. 110

     گفتار سوم: دادگاه صالح و محل اخذ و مصرف خسارت… 111

          الف – محیط زیست و خسارت زیست محیطی.. 120

          ب- معیار ارزیابی غرامت… 122

          ج- آیین اجرا 124

پیشنهادات… 127

نتیجه‌گیری.. 127

فهرست منابع و مآخذ. 127

     الف) كتب… 127

     ب) قانون. 130

     ج) انگلیسی.. 130

چکیده:

از جمله مسائل جدیدی که در عرصه حقوق مطرح شده است بحث حقوق محیط‌زیست و مطالب مربوط به آن است که یکی از آن مطالب، «حق انسان بر محیط‌زیست» است. منظور از این عنوان بهره‌برداری متعادل و متساوی همه نسل‌ها از مواهب طبیعی است و علت طرح آن هم این است که امروزه بی‌محابا این مواهب مورد تاحت و تاز انسان‌های فرصت‌طلب و سودجو قرار می‌گیرد که زیان‌های عدیده‌ای را به دنبال خود خواهد داشت و از جمله آن زیان‌ها محروم شدن نسل‌های آتی از زیبائی‌های طبیعت است و از جمله آن زیان‌ها تنگ شدن عرصه زندگی بر انسان‌هایی است که در عصرهای آینده پا به عرصه وجود می‌گذارند، سوراخ شدن لایه ازن بر اثر کثرت گازهای گلخانه‌ای و آلوده شدن فضای شهرها به خاطر کثرت استفاده از وسایل بنزینی و گازوئیل‌سوز و بروز ده‌ها رقم بیماری ریوی و کلیوی و عروقی از جمله آن زیان‌هاست. بالاخره انسان‌های بعد نیز حق حیات و تنفس در این اجتماع را دارند. نکته مهم‌تر این که در کنار هر حقی تکلیفی نیز هست و حق انسان‌های محیط‌زیست، تکلیف همین انسان‌ها و تکلیف دیگر انسان‌ها را به دنبال خود دارد که در این پایان‌نامه مورد گفتگو قرار گرفته است و از جمله افرادی که تکلیف متوجه آنان است دولت‌ها هستند که وظیفه مراقبت بیشتر از عرصه‌های طبیعی را دارند که در اصول 45 و 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز مورد اشاره قرار گرفته است.

کلید واژه‌ها : حق، تکلیف، محیط‌زیست، انسان.

مقدمه

الف) بیان مسأله تحقیق

مسأله مورد گفتگو در این پایان‌نامه عبارت از «حق انسان بر محیط‌زیست» است و شالوده اصلی بحث آن است که انسان‌های این کره خاکی چه حقی از بهره‌مندی از مواهب طبیعی دارند، ایا مواهب طبیعی متعلق به یک نسل است یا تمام نسل‌ها و راه‌کارهای حفاظت از طبیعت برای استفاده انسان‌های آینده از محیط‌زیست چیست؟ و چه آثاری بر عدم رعایت این حق مترتب می‌گردد.

ب) اهمیت تحقیق

محیط‌زیست بخشش الهی برای تمام نسل‌هاست و تا تمام آنان به تاراج انسان‌های سودجو نرفته است و فرزندان آینده را محروم از این بخشش الهی نکرده باید به راه‌های جلوگیری از تاراج آن پرداخت.

ج) ضرورت تحقیق

گاهی نسبت به برخی مسایل حیاتی و مهم سهل‌انگاری می‌شود تمام دنیای ما یک محیط‌زیست بیشتر ندارد که متعلق به همه افراد بشر فعلی و آتی است و باید برای حفاظت از آن‌ها فکری کرد.

د) سؤالات تحقیق

الف) سؤال اصلی

انسان چه حقی بر محیط‌زیست دارد و قلمرو آن کجاست؟

ب) سؤال فرعی

مبنای حق انسان بر محیط‌زیست چیست؟
آثار حق انسان بر محیط‌زیست کدام است؟
رابطه حق وتکلیف در مورد محیط‌زیست انسانی چیست؟
هـ )فرضیه‌ تحقیق

انسان همان طور که در محیط‌زیست تکلیف دارد حق هم دارد و قلمرو آن استفاده متعادل است.
مبنای حق انسان بر محیط‌زیست آیات و روایات و قواعد فقهی و عقل است.
اثر حق بر محیط‌زیست استفاده بهینه از آن و ضامن بودن در مقابل زیاده‌روی در استفاده است.
و) پیشینه تحقیق

در این زمینه به صورت خاصی پایان‌نامه‌ای تنظیمنشده است و کتابی نوشته نشده است و به صورت پراکنده در برخی آثار مطالبی ذکر شده که ما آن را جمع‌آوری و ارائه نموده‌ایم.

ز) ساختار تحقیق

تحقیق فعلی در یک مقدمه و سه فصل و یک خاتمه صورت پذیرفته است در فصل اول به کلیات و در فصل دوم به مبانی و در فصل سوم به بحث از آثار پرداخته‌ایم ودر خاتمه نیز همین پیشنهاداتی و نتیجه‌گیری از تحقیق پرداخته‌ایم.

مبحث اول:

تعاریف

گفتار اول: تعاریف اصلی

الف- حق

بسیار اتفاق افتاده که در مواردی گفته‏ایم: حق با من است، حق با شماست یا او حق مرا پایمال کرد یا فلانی به حقوق دیگران احترام می‏گذارد و آیا همگان به حقوق خویش و دیگران آگاهی دارند؟ برای پرداختن به این مطالب نخست باید بدانیم، «حق» چیست.

واژه «حق» در لغت به معنی ثبوت و ثابت است و در مقابل آن کلمه «باطل» به معنای غیر ثابت قرار دارد. حق، ثبوت اعتباری یك امر وضعی است برای یك شخص، كه له او و به عنوان امتیازی برای او مقرر شده است و زمام آن به دست‌اش قرار داده شده است و مستلزم وظایف الزامی‌بر عهده دیگران در قبال صاحب حق است. حال فرق نمی‌كند آن چه برای صاحب حق مقرر شده است صلاحیت حقوقی در انجام فعل باشد یا آزادی انتخاب یا اهلیت انتفاع یا اولویت یا امر دیگری مانند این‌ها[1].

 به عنوان نمونه، حق مالکیت، که هرگاه کسی مالک خانه‏ای باشد، می‏تواند از آن خانه استفاده کند و در آن سکونت نماید یا در آن تصرف کند و آن را بفروشد یا به دیگری ببخشد یا خراب کند و دوباره بسازد. یا مثلاً حق قصاص نفس که دارنده این حق می‏تواند اعدام قاتل را از دادگاه بخواهد. چنین حقوقی را شرع و قانون به صاحب حق می‌دهد و پشتیبانی از صاحب حق نیز، وظیفه شرع و قانون است.

واژه «حق » چند کاربرد و معنا ذکر می کند که برخی از آن از این قرار است: ضد باطل، عدل، مال و ملک، حظ و نصیب، موجود ثابت، امر مقضی، حزم، سزاوار[2].

با توجه به آنچه بیان شد، روشن می گردد که «حق» واژه‌ای عربی است که به معنای «ثبوت » و «تحقق » است و وقتی می گوییم: چیزی تحقق دارد، یعنی ثبوت دارد[3]،  و گاه معادل آن در زبان فارسی «هستی پایدار» به کار برده می شود؛ یعنی هر چیزی که از ثبات و پایداری بهره‌مند باشد، حق است[4].

ارکان حق هر حقی سه رکن دارد:

۱. شخص یا اشخاصی (حقیقی یا حقوقی) که حق برای آنها و به نفع آنهاست (من له الحق؛ صاحب حق).

 ۲. شخص یا اشخاصی (حقیقی یا حقوقی) که حق بر آنهاست و در مقابل آن حق، وظیفه دارند و باید به وظیفه خویش عمل نمایند (من علیه الحق؛ کسی که در مقابل آن حق مسئولیت دارد).

 ۳. آن چیز یا کسی که حق بدان تعلق گرفته است (متعلَّق حق). متعلق حق گاهی شیئی خارجی و عین است مانند حق مالکیت کسی بر زمین یا خانه؛ گاهی دَین است؛ مانند بدهی که بدهکار به بستانکار دارد؛ گاهی منفعت است مانند کسی که حق استفاده از میوه درختی را دارد و گاهی انتفاع۳۱ است مانند کسی که مجاز است از سایه درختی بهره‏مند شود.

اگر كسی به دیگری زیان وارد نماید مسئول است ولو این كه تقصیری از او سر نزده باشد، بنابراین زیان‌های بدنی و مادی به طور نوعی تضمین شده‌اند كه موجب مسئولیت هستند ولی زیان‌های اقتصادی تضمین شده نیستند

عنوان      صفحه

چکیده. 1

مقدمه. 2

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه. 4

1-1بیان مسئله. 7

1-2 سوال تحقیق.. 8

1-3 اهداف تحقیق.. 8

1-4 فرضیه تحقیق.. 9

1-5 روش تحقیق.. 9

1-6 روش گردآوری اطلاعات… 10

1-7 ابزار گردآوری اطلاعات… 10

1-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 10

1-9 سوابق تحقیق.. 10

1-10مشکلات، محدودیتها و موانع تحقیق.. 15

1-11 قلمرو تحقیق.. 15

1-12 واژه ها و مفاهیم. 16

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

2-1 شاخص های جغرافیایی در توسعه پایدار فضایی شهر. 19

2-1-1- عوامل جغرافیای طبیعی.. 19

2-1-2-عوامل جغرافیایی انسانی.. 28

2-2- رواناب… 31

2-3- سیلاب… 32

2-3-1-سیلاب شهری.. 32

2-3-2- سیل ناگهانی شهر. 33

2-4- مهم‎ترین خسارات سیل.. 33

2-5- عوامل موثر در بروز سیلاب… 34

2-6- پیش بینی سیل.. 35

2-7- اهمیت پیش بینی وقوع سیل.. 36

2-8- فرایندایمن سازی.. 37

2-8-1 – توصیه های قبـل از بـروز سیل.. 37

2-8-2- توصیه های زمان بروز سیل.. 40

2-8-3 – راه های كمك در مقابل سیل.. 44

2-9- محاسبه حداکثر سیل محتمل.. 45

2-10- فراوانی سیلاب… 45

2-11- دوره بازگشت سیلاب (سال). 46

2-12- سدهای مخزنی.. 47

2-13- سیل بندها و گوره ها (Levees and flood walls). 48

2-14- نگهداری سیل بندها 50

2-15- مخازن تاخیری.. 51

2-16- معابر شهری.. 52

فصل سوم: ویژگیهای جغرافیایی محدوده مورد مطالعه

3-1- ویژگیهای جغرافیای طبیعی شهر رشت… 55

3-1-1 موقعیت… 55

3-1-2 توپوگرافی.. 55

3-1-3 شیب… 56

3-1-4 ویژگیهای اقلیمی.. 57

3-1-4 -1. دمای هوا 57

3-1-4 -2. بارندگی.. 58

3-1-4 -3. رطوبت نسبی.. 63

3-1-4 -4. تبخیر. 65

3-1-4 -5. ساعات آفتابی.. 66

3-1-4 -6. یخبندان. 67

3-1-4 -7 برف… 67

3-1-4-8. باد. 67

3-1-4 -9 طبقه‏بندی اقلیمی.. 70

3-1-5 خاک… 74

3-2- ویژگی های جغرافیای انسانی شهر رشت… 76

3-2-1- ویژگی های قومی، رسوم، مذهب، زبان وگویش… 76

3-2-2- ویژگی های جمعیتی.. 76

فصل چهارم: داده ها و روش کار

4-1 داده های تحقیق.. 82

4-1-1- بررسی آمار و اطلاعات هواشناسی.. 84

4-1-2 بررسی آمار و اطلاعات هیدرولوژی.. 84

4-1-3- بازسازی و تكمیل نواقص آماری.. 84

4-2. روش کار. 85

فصل پنجم : یافته های تحقیق

5-1- ایمن سازی شهر رشت در برابر مخاطرات طبیعی(سیل و آبگرفتگی). 91

5-2- خصوصیات فیزیکی حوضه های شهر رشت… 94

5-2-1- مساحت و پیرامون حوضه. 94

 

5-2-2 ضریب شكل حوضه. 104

5-2-2-1- ضریب شکل یا روش هورتن (HORTON). 104

5-2-2-2- ضریب گردی یا روش گراولیوس (Gravellius). 104

5-2-2-3- نسبت گردی یا روش میلر (miller). 105

5-2-2-4- روش مستطیل معادل. 105

5-2-3- جهت حوضه. 107

5-2-4- شبكه هیدروگرافی.. 109

5-2-5- تراكم شبكه زهكشی.. 110

5-2-6- نیمرخ طولی و شیب آبراهه‌ها 111

5-2-7 – بررسی شیب حوضه. 116

5-3- اقلیم حوضه شهر رشت… 121

5-3-1- بررسی تناوب بارندگی سالانه. 121

5-3-2- فركانس بارندگی سالانه. 123

5-3-3- تحلیل حداکثر بارندگی 24 ساعته. 123

5-3-4- منحنی های شدت – مدت – فراوانی.. 124

5-4- هیدرولوژی حوضه شهری رشت… 124

5-5- مشخصات کلی رودخانه‌های محدوده مطالعاتی.. 129

5-5-1- رودخانه سیاهرود. 129

5-5-2- رودخانه گوهررود. 130

5-5-3- رودخانه پیربازار. 130

5-6- مشخصات فیزیکی رودخانه های محدوده طرح.. 132

5-7- بررسی رژیم آبدهی رودخانه های محدوده مطالعاتی.. 134

5-7-1- تعیین و تحلیل آبدهی در مقاطع مهم محدوده طرح.. 136

5-7-1- 1- آبدهی رودخانه سیاهرود در مقطع وروی منطقه طرح.. 137

5-7-1- 2-آبدهی رودخانه سیاهرود در مقطع خروجی منطقه طرح.. 138

5-7-1- 3- آبدهی رودخانه گوهررود در مقطع ورودی منطقه طرح.. 139

5-7-1- 4-آبدهی رودخانه گوهررود در مقطع خروجی منطقه طرح.. 140

5-8- تحلیل سیلاب در محدوده مطالعاتی.. 143

5-8-1- تحلیل حداکثر آبدهی لحظه ای در رودخانه های محدوده طرح.. 143

5-8-2- بررسی تناوب حداکثر آبدهی لحظه ای در رودخانه های محدوده مطالعاتی.. 144

5-9- تحلیل رسوب در محدوده مطالعاتی.. 145

5-9-1- تحلیل رسوب رودخانه سیاهرود. 145

5-9-2- تحلیل رسوب رودخانه گوهررود. 146

5-10- مجموعه اقدامات مکانیکی، بیومکانیکی و بیولوژیکی جهت کاهش دبی پیک سیلاب… 148

5-11- بررسی نقاط مشکل دار شهر رشت… 149

5-12- سیل خیزی كلانشهر رشت… 151

5-12-1- موقعیت مسیل ها، رودخانه ها و آبگیرها 152

5-12-2- بروز سیل در كلانشهر رشت… 154

5-13- آسیب‌ها و خسارت‌های ناشی از سیلاب‌های گذشته. 157

5-13-1-گزارش سیل 22 مهرماه 1369شهر رشت… 157

5-13-2 گزارش خسارات سیل استانداری گیلان مورخه 16 و 17/7/1377. 160

5-14- خسارات ناشی از آب گرفتگی به صورت کیفی و مناطق آب گرفته در گزارش‌های شهرداری استانداری و آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای    164

5-15- عوامل مرثر در آسیب پذیری شهررشت… 167

5-16- راهبردهای ایمن سازی شهرها در برابر بلایای طبیعی.. 171

5-17- تبیین موضوع راهبردی بحرانهای طبیعی کلانشهر رشت در چارچوب طرح های ساختاری.. 176

5-17-1 متغیرهای اساسی در برنامه ریزی راهبردی بحران های طبیعی رشت… 179

4-18 راهبردهای کاهش اثرات زمین لرزه و سیل در فضای شهری کلانشهر رشت… 179

5-19- راهبردهای کاهش اثرات سیل.. 180

5-20- بررسی ایمنی و آسیب پذیری شریان های حیاتی و تجهیزات شهری.. 181

5-21- اقدامات لازم در مدیریت بحران سیل.. 182

5-21-1- اقدامات مدیریتی.. 182

5-21- 2- ایجاد کارگروه های لازم برای مدیریت سیلاب استان گیلان. 183

5-21- 3- دستگاه ها و نهادهای مسئول در امر سیلاب: 184

5-21-4- اقدامات خودیاری کننده توسط شهروندان. 185

4-22- نقش ایجاد گروه های مدیریت بحران در اماكن مهم شهر رشت در مقابله با بحران. 189

5-23- پیشنهادات و راه كارها ی اجرایی برای دستیابی به وضع مطلوب… 193

5-24- پیشنهادات و رهنمودهایی در جهت کاهش آسیب پذیری ها 195

فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات

6-1- آزمون فرضیه ها 200

6-1-1- فرضیه اول. 201

6-1-2- فرضیه دوم. 203

6-2- نتیجه گیری.. 205

5-3 پیشنهادات… 217

منابع و مأخذ. 218

چکیده

سیل یكی از پدیده های موجود در طبیعت بوده كه از دیرباز، بشر شاهد وقوع آن می باشد. در ایران نیز بدلیل وسعت زیاد، اقالیم متعدد و تراكم زمانی و مكانی بارش ها در اكثر حوضه های آبخیز، همه ساله شاهد سیلابهای عظیمی در اكثر مناطق كشور می باشیم. شهر رشت نیز از این پدیده طبیعی مستثنی نبوده و در چند سال گذشته سیلهای متعدد و مخربی در آن روی داده اند. فرآیند ایمن سازی شامل انواع اقداماتی است که پیش از وقوع حادثه برای کنترل و کاهش خسارات جانی و مالی احتمالی ناشی از سیل انجام می گیرد. توجه به این روشها به لحاظ عدم کفایت روش های فیزیکی ضرورت دارد. در این پژوهش آمار بارندگی 30 سال اخیر در ایستگاه شهررشت، استخراج شد، سپس وضعیت بارش و میزان امكان وقوع سیل و نیز حجم رواناب ناشی از بارش در محدوده قانونی شهر، سطح كل حوضه، محل تمركز و جهت حركت جریان هرزآبهای حاصل از بارشها در اطراف این شهر با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص گردید. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد و به اراثه الگوی عملی ایمن سازی می توان به اقدامات مدیریتی و عملیاتی اشاره کرد.

کلید واژه: مدیریت سیلاب، سیلاب شهری، ایمن سازی، شهر رشت

مقدمه

قبلاً تصور می شد وقوع حوادث و بلایای طبیعی در مناطق شهری آثار و پیامدهای كمتری در مقایسه با مناطق روستایی دارد. اما امروزه، با توجه به تغییرات مشخص كه در ساختار وسازمان شهرها به وجود آمده، آنها را در برابر حوادث غیر مترقبه بسیار ضربه پذیر كرده است(عسگری، 1382 :49). سیل رویداد ناگهانی است که در بروز آن عوامل متعددی دخالت دارد. این عوامل را می توان به طور کلی در سه گروه اصلی اقلیمی، خصوصیات منطقه ای و حوضه ای و فعالیتهای انسانی طبقه بندی نمود. مناطق سطح شهر رشت از جمله مناطقی است که در برخی مواقع از وجود سیل رنج می برد. از جمله می توان به سیلهای سالهای 69 و سالهای اخیر اشاره کرد. با توجه به امار و اطلاعات جمع آوری شده از مهمترین دلایل تشدید خسارات ناشی از سیل در رشت در سالهای اخیر تخریب پوشش گیاهی، احداث سازه های نامناسب، دخل و تصرف غیر مجاز در حریم رودخانه و عدم توجه به پیش آگاهی و سیستم پیش بینی و سیستم هشدار سیل بوده است. از آنجا که منطقه مورد مطالعه جمعیت انبوهی را در خود جای داده است، تجربیات حوادث گذشته ثابت کرده است که برنامه ریزی و آمادگی در برابر بحران تاثیر بسیار زیادی در کاهش خسارات دارد. از سوی دیگر طبق ماده 1 قانون پیشگیری و مبارزه با خطرات سیل مصوب 9/2/1343 به منظور حفظ جان و مال مردم از سیل، وزارت کشور مکلف است فرآیند ایمن سازی شهری جهت مقابله با سیل را انجام دهد. (صاحبقرانی، 1371). یکی از اقدامات مهم جهت آمادگی در برابر بحران ناشی از سیل توجه به آموزش و فرهنگ سازی می باشد. اصولا می‎توان گفت که توفیق دیگر فعالیتهای مربوط به مدیریت بحران به میان پیش آگاهی بستگی دارد (حبیبی، 1388).

فرآیند ایمن سازی شامل انواع اقذاماتی است که پیش از وقوع حادثه برای کنترل و کاهش خسارات جانی و مالی احتمالی ناشی از سیل انجام می گیرد. از مهم ترین روش های ایمن سازی می توان به اقدامات مدیریتی و عملیاتی اشاره کرد.

هدف از این مطالعه شناسایی نقاط تجمع رواناب در سطح شهر و كاهش مشكلات و ناخرسندی مردم ناشی از این امر، جمع آوری آبهای سطحی معابر و انتقال به شبكه اصلی