به دنبال تولد کودک معلول سرزنش و مقصر دانستن همسران از یکدیگر به وجود می آید ، خانواده های دارای کودک معلول مشکلات اقتصادی را تجربه می کنند. و از طرفی چون یک والد ممکن است عهده دار مراقبت از کودک معلول باشد و منبع درآمد خود را از دست دهد مشکلات زیادی را متحمل می شود و نیز مشکلات مراقبتی، روانشناختی و اجتماعی را در طی فرآیند سازگاری در جهت زندگی با کودک تجربه میکنند. (فیشـر، 2001 ) این تأثیرگذاری ها نه تنها بر والدین است بلکه سایر اعضای خانواده را هم تحت تأثیر قرار می دهد دراین زمان آرامش خانواده به هم خورده و تمام نگاه ها به سوی کودک منعطف می گردد
(­احمدپناه،1380 ).بعضی از خانواده های دارای کودک معلول از نظر اجتماعی منزوی هستند مطالعه شریعتی و داورمنش نیز مؤید این امر است که وجود یک فرزند عقب مانده ذهنی سبب محدودیت در روابط خانوادگی می گردد و هر قدر شدت عقب ماندگی بیشتر باشد اوقات فراغت محدودتر شده و دامنه ارتباطات اجتماعی تنگ تر می شود ( شریعتی و داورمنش ، 1384 ) .

مراقبت های اضافی و سازگاری های ویژه ای که برخی از کودکان استثنایی بر والدین تحمیل می کنند ، نحوه تعامل خواهر و بردارها را با معلول دگرگون می سازد به خاطر پیچیدگی تعاملاتی که رخ می دهد نه تنها مطالعه این افراد مشکل است بلکه به واسطه این واقعیت که این حیطه بر برداشتهای ذهنی متکی است پیچیده تر می شود (هالان و کافمن ترجمه ماهر ، 1385 ) .

به دنبال تولد کودک معلول سرزنش و مقصر دانستن همسران از یکدیگر به وجود می آید ، خانواده های دارای کودک معلول مشکلات اقتصادی را تجربه می کنند. و از طرفی چون یک والد ممکن است عهده دار مراقبت از کودک معلول باشد و منبع درآمد خود را از دست دهد مشکلات زیادی را متحمل می شود و نیز مشکلات مراقبتی، روانشناختی و اجتماعی را در طی فرآیند سازگاری در جهت زندگی با کودک تجربه میکنند. (فیشـر، 2001 ) این تأثیرگذاری ها نه تنها بر والدین است بلکه سایر اعضای خانواده را هم تحت تأثیر قرار می دهد دراین زمان آرامش خانواده به هم خورده و تمام نگاه ها به سوی کودک منعطف می گردد
(­احمدپناه،1380 ).بعضی از خانواده های دارای کودک معلول از نظر اجتماعی منزوی هستند مطالعه شریعتی و داورمنش نیز مؤید این امر است که وجود یک فرزند عقب مانده ذهنی سبب محدودیت در روابط خانوادگی می گردد و هر قدر شدت عقب ماندگی بیشتر باشد اوقات فراغت محدودتر شده و دامنه ارتباطات اجتماعی تنگ تر می شود ( شریعتی و داورمنش ، 1384 ) .

مراقبت های اضافی و سازگاری های ویژه ای که برخی از کودکان استثنایی بر والدین تحمیل می کنند ، نحوه تعامل خواهر و بردارها را با معلول دگرگون می سازد به خاطر پیچیدگی تعاملاتی که رخ می دهد نه تنها مطالعه این افراد مشکل است بلکه به واسطه این واقعیت که این حیطه بر برداشتهای ذهنی متکی است پیچیده تر می شود (هالان و کافمن ترجمه ماهر ، 1385 ) .

تولد و حضور کودک با نیازهای ویژه همواره از مسائل بحث برانگیز بوده است زیرا با تأثیرگذاری بر کمیت و کیفیت روابط والدین و ایجاد دگرگونی در جو محصول خانوادگی می تواند موجب آشفتگی و افزایش استرس در والدین گردد .(دایسون ، 1993 ، 1997 ؛ فیسمن و همکاران 1989 ؛ شافر و همکاران 1998) .

لاوتون[1] 1998 گزارش کرده است که در این میان مسائل و مشکلات خانواده هایی با 2 کودک استثنائی بیشتر است ؛ تعداد کمی از این خانواده ها دارای خودرو هستند و از وسایل نقلیه عمومی نیز بهره ای نمی برند این خانواده ها بیان می دارند مشکلاتی از قبیل رفتار کودک و حمل تجهیزات وی مانع بیرون رفتن آنها می شود . والدین دارای چندین فرزند معلول معمولاً خود بیمار و ناتوان هستند.

با وجود چنین مطالعاتی در جوامع غربی هنوز در کشور ما آمار دقیقی از تعداد خانواده های دارای چند فرزند استثنائی وجود ندارد .( سروری ، 1381 ) .

در این میان از مهمترین عامل بروز کودکان استثنائی با انواع خاص آسیب های زیستی و شناختی باید به ازدواج های خویشاوندی توجه نمود( نصرتی ، 1385 ) .کودکان استثنائی محصول عوامل در هم تنیده ای هستند تأثیرات متقال بر یکدیگر دارند ، یافته های ژنتیک نشان می دهد که عوامل بیماری زا در ازدواج های همخون بیشتر است تا ازدواجهای غیرهمخون چرا که کثرت ارث نهفته به علت همخونی و مشترک بودن جد در این نوع ازدواجها بسیار شایع است

در حال حاضر این نوع ازدواج ها در روستاها و بخش های ایران به خاطر حفظ و حراست از ساختار خانواده و ممانعت از وقوع طلاق انجام می پذیرد ، پیشرفت های علمی در گستره کنونی به ویژه پیشرفت های ژنتیکی همواره هشداردهندگی خود را با مطالعات گسترده در مورد این نوع ازدواج ها حفظ می کرده اند ( خدابنده ، 1378 ) .از ویژگی های عمده انسان آگاهی او از رفتار خود و برخوداری وی از نیروی تفکر است، انسان می تواند از رفتار خود آگاه باشد و در برخورد با مسائل و امور مختلف از نیروی تفکر خود استفاده کند، اما انسان همیشه از آنچه که انجام می دهد آگاه نیست، به سخن دیگر گاهی انسان عملی را انجام می دهد که اما از انگیزه رفتار خود یا هدف آن رفتار آگاه نمی باشد. وقتی والدین برای اولین بار با این حقیقت روبرو می شوند که کودکشان استثنایی است واکنش آنها پیامد هایی خواهد داشت، وجود کودک معلول ذهنی اثرات عمیقی بر روی نحوه ارتباط یک یک افراد خانواده با هم و هریک از آنها با کودک معلول وارد می سازد و همین اثرات ناخوشایند چنانچه به گونه ای منطقی و چاره جویانه قابلیت حل نیابند ضایعات جبران ناپذیری بر روان والدین، سایر نوباوگان خانواده خصوصاً کودک معمول باقی می گذارد. واکنش های شایع والدین ممکن است به صورت احساس گناه1 ناکامی و محرومیت2 انکار واقعیت یا کتمان حقیقت3 اضطراب و نگرانی باشد0 این قبیل واکنش ها تا زمانی که به کنترل در نیایند و تعدیل نشوند نه فقط سلامت روانی اعضای خانواده را به مخاطره می اندازند بلکه نوع تعامل و ارتباط اعضای خانواده و کودک معلول ذهنی یا جسمی را پیچیده  می سازد و در نهایت موجب اضمحلال انرژی روانی و دیگر توانمندی های آنان می شوند(میلانی فر1347)

1-2-بیان مسأله :

حضور كودك عقب مانده ذهنی در هر خانواده ساختار آن خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سلامت روانی خانواده به خصوص والدین را تحت الشعاع قرار می‌دهد، كودك بر اثر تعارض‌های شدید میان اعضای خانواده، كل خانواده را درگیر بحران می‌كند. ممكن است روابط خانوادگی، افزایش فشارهای ناخواسته جسمی، هیجانی و مالی ضعیف شود كودك عقب مانده ذهنی می‌تواند ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت بهداشت روانی خانواده وارد كند از جمله ایجاد تشدید اختلافاتی ز   ناشویی،‌جدایی، تحمل بار سنگین اقتصادی، افسردگی، ناامیدی، اضطراب، خجالت و خشم1 و بسیاری از مسایل دیگر(بردن2، 1980).مراقبت مداوم از كودك عقب مانده ذهنی اغلب برای والدین استرس‌زا می‌باشد زیرا این دشواری های كودكان به طور اجتناب ناپذیری بر زندگی آنها اثر می‌گذارد(كرنیك3 و همكاران، 1983). تحقیقات نشان داده است كه والدین كودكان عقب مانده ذهنی عموما در خطر مشكلات زندگی خانوادگی و دشواری‌های عاطفی قرار دارند(بكمن4، 1991 سینگر واوروین 1989).به طور كلی خانواده كودك معلول به لحاظ داشتن كودكی متفاوت با سایر كودكان با مشكلات فراوانی در زمینه نگهداری، آموزش و تربیت آنها روبه روست. این مسایل همگی بر والدین فشارهایی وارد می‌كنند كه سبب بر هم خوردن آرامش و یكپارچگی خانواده می‌شوند و در نتیجه انطباق و سازگاری آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. مطابق بررسی و تحقیقات صاحب نظران آموزشی و محققان آموزش و پرورش حدود (12) درصد از کودکان و دانش آموزان سنین مدرسه (7 الی 18 سال یا 6 الی 17 سال ) به نحوی از انحا نیاز به بهره گیری از برنامه های آموزش و پرورش ویژه دارند که از بین آنها می توان کودکان مبتلا به معلولیت بینائی ، شنوائی ، تکلمی ، ذهنی ، یادگیری و مشکلات سازگاری و معلولین جسمی را نام برد که روی هم رفته جمعیت استثنائی هر کشور را تشکیل می دهند (افروز ، 1384 ) .

در این میان نهاد خانواده برای حراست از این کودکان وظیفه خطیری دارد وظیفه خانواده مراقبت و تربیت فرزندان و برقراری ارتباط سالم با هم و کمک به استقلال کودکان است حتی اگر کودک کم توان ذهنی باشد ( علیزاده ، 1381 ) .

وجود کودک معلول یا کم توان ذهنی در روابط خانوادگی تنش هائی ایجاد می کند اگر معلولیت شدید باشد یا کودک دارای معلولیت های چندگانه باشد این تغییرها شدیدتر خواهد بود به تدریج که کودک بزرگ می شود والدین دل مشغول استقلال کودک می شوند که ممکن است برای مدت طولانی ادامه پیدا کند و متأسفانه نمی توان به راحتی برآن غلبه کرد (ایسنسن[2] ، 1991 ) .

والدین کودکان استثنایی با فشارهای شدید روانی و اقتصادی رو به رو می شوند و این عوامل در سازگاری با وضع موجود نقش مهمی دارد به نظر می رسد عواملی چون روابط زناشویی ، اعتقادات مذهبی ، میزان تحصیلات ، سطح هوش والدین ، اندازه و ساختار خانواده و وضعیت اجتماعی و اقتصادی والدین در این سازگاری نقش مهمی داشته باشد ( احمدپناه ، 1380 ) .کودک کم توان کارکرد روانشناختی خانواده را برهم می زند که در سطح کلان سلامت روان ، پویائی و هدفمندی خانواده را همچون ابراز واجود ، حل تعارض ، استقلال ، پیشرفت ، تفریح و سرگرمی ، ارزش های اخلاقی و مذهبی ، رفت و آمد با اطرافیان و حل مسئله می باشد .(الیری و همکاران 2001 ؛ به نقل از کیمیائی 1387 ) .

وجود بیش از یک کودک معلول شرایط را به مراتب سخت تر می کند مادر و پدر ممکن است از داشتن چنین فرزندانی رنج ببرند و حالاتی همچون افسردگی ، اضطراب ، پرخاشگری و ترس از خود نشان دهند و حتی آرزوی مرگ داشته باشند ( البرزی و بشاش ، 1375 ) . دسترسی به خدمات و حمایت های مورد نیاز برای خانواده های دارای چندفرزند استثنائی سخت است .والدین کودک معلول برای شناسایی و قبول کم توانی کودک نیاز به کمک دارند (­حسینی و رضا­زاده ، 1381 ) .

مادهوا و ناریان (1991) به این نتیجه رسیدند که احتمال میزان عقب ماندگی ذهنی در خانواده هایی که ازدواج فامیلی نموده اند بیشتر است .در ازدواج فامیلی حدود 5 تا 6 درصد احتمال تولد کودک معلول وجود دارد که این ریسک با احتمال تکرار معلولیت در فرزندان بعدی خانواده نیز همراه است (اکرمی ، 1385 ) .این ازدواج ها به ویژه در کشورهای آسیایی و شمال آفریقا رواج بسیار دارد به طوریکه میزان آن 20 تا 50 درصد گزارش شده است .درمطالعه ای که اخیرا بر روی بیش از 300 هزار زوج از نژادهای مختلف ایرانی حدود 38% ازدواجها از نوع خویشاوندی بوده است که بیش از 27% آنها از نوع درجه 3 می باشد (سعادت ، انصاری ، فرهود ، 2004 ) .در تحقیق دیگری که در سال (1388) در زمینه بررسی ویژگی های زیستی، شناختی، روانی و اجتماعی والدین خویشاوند وغیر خویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی در ایلام صورت گرفت در متغیرهای جمعیت شناختی و اجتماعی تفاوتی در دو گروه دیده نشد ولی در متغیر های زیستی و شناختی تفاوت معنادار در دو گروه مشاهده شد(عزیزی، 1388).

آنچه که در تأکید بر ازدواجهای فامیلی اهمیت فراوان دارد عوامل ژنتیک است که بزرگترین علت انواع معلولیت ها و تعیین کننده 2/40 درصد معلولیت های جسمی ، ذهنی ، روانشناختی در سطح ایران می باشد ( افروز ، 1384 ) . که در این نوع ازدواج ها نمود فروانی پیدا می کند .تولد کـودک کـم‌توان ذهنی بر خانواده‌ بیان‌گر‌ ایـن اسـت کـه والدین آن‌ها احـساس خـجالت داشته و با شدت عقب‌ماندگی ایـن احـساس شدیدتر شده،مشکلات زناشویی،طلاق و افسردگی والدین هم شدت‌ می‌یابد . پدران و مادران کودکان کم‌توان‌ ذهنی‌ واکنش‌های متفاوتی به این‌ موضوع‌ دارند.یافته‌های کازاکرا و لارکان (2008) نشان داد که پدران احساس افـتخار کـمتری دارند؛زیرا آرزوهای خود را بر باد رفـته‌ می‌بیند و بـه طـبع ، نقش مـشارکتی کمتری در رشد فـرزندان کـم‌توان ذهنی خود دارند.درگیری‌های‌ شغلی پدران‌ در‌ این خانواده‌ها مانع می‌شود که آن‌ها به این باور که به حـمایت و حـضور آنـ‌ها نیاز است، برسند.اما در مقایسهء نگرش پدران و مادران نسبت بـه ایـن کـودکان،پدران نـگرش مـثبت‌تری بـه‌ این‌ فرزندان‌ دارند. و گرچه‌ وجود این کودکان موجب کاهش درآمد پرر می‌شود،ولی‌ سلامت روان پدر درمقایسه با مادر کمتر به مخاطره می‌افتد. اما مادران‌ کودکان کم‌توان ذهنی دچار اختلالات روانی و احساسات مـنفی‌ همچون‌ احساس‌ گناه و افسردگی‌ بیشتری شده و تمایل به طرد کودک دارند و با افزایش کم‌توانی، سلامت مادر لطمه‌ بیشتری می‌بیند. زیرا‌ این مادران است که نقش مراقبتی بیشتری بر عهده‌ دارد(کیمیایی و همکاران، 1388).

بنابراین همانگونه که بیان شد وجود کودک کم توان ذهنی، اغلب ضایعات جبران ناپذیری را بر پیکر خانواده وارد می کند. میزان آسیب پذیری خانواده – بویژه مادر – در مقابل این ضایعه گاه به حدی است که وضعیت بهداشت روانی خانواده دچار آسیب شدیدی می گردد .اما هرچند وجود کودک عقب مانده می تواند ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت بهداشت روانی خانواده وارد کند اما این ضایعات و اثرات به میزان قابل زیادی قابل جبران وتخفیف هستند. لیکن جبران و یا کاهش این تأثیرات مستلزم داشتن شناخت علکی از آنهاست .پس می توان با انجام کارهای تحقیقاتی برروی والدین این کودکان که بیشترین بار عاطفی کودکان را بر دوش دارند و انعکاس نتایج آن به دست اندرکاران و دستگاه های مربوطه راهگشای رفع مشکلات آنان گردید (افتخاری،1390).

                                      

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق:

حضور یک کودک استثنایی در خانواده فشار روانی زیادی بر والدین و اعضای خانواده وارد می کند و می تواند سلامت روان آنان را به مخاطره اندازد. بسیار حائز اهمیت است که والدین کودکان دارای نیازهای ویژه با نوع احساسات خود در برخورد با کودکان آشنا شوند. برای سازش با کودک خود نیاز دارند که احساس نسبتاً خوبی در مورد خود پیدا کنند. زندگی، ازدواج وکار والدین این گونه کودکان ایجاب می کند تا حدی رضایتمندی را احساس کنند، ممکن است با توجه به این واقعیت که کودکی ناتوان دارند احساس غم وناراحتی کنند، اما نیازی نیست که کل زندگی آنها را هاله ای از غم فرا گیرد(مفیدی، 1376). وجود یک جامعه سالم از نظر بهداشت روانی به سلامت اجزای کوچکتر آن جامعه مانند اجتماعات، گروه ها و خانواده های آن جامعه وابسته است در این میان خانواده به عنوان کوچکترین و در عین حال اصلی ترین هسته مرکزی هر جامعه نقش بسزایی در تامین سلامت کل جامعه خواهد داشت (شریعتی وداورمنش،1375)در نهاد خانواده نیز تولد هر کودک می تواند بر پویائی خانواده اثر بگذارد و والدین و دیگر اعضای خانواده باید تغییرات متعددی را در جهت سازگاری با عضو جدید تحمل نمایند (رابینسون و رابینسون ، ترجمه ماهر 1377 ) .در کشور ما تعداد کودکان و دانش آموزان سنین مدرسه از 6 سال الی 18 سال که نیاز به برنامه های ویژه دارند با در نظر گرفتن 18 میلیون دانش آموز حداقل یک میلیون و هشتصد هزار نفر خواهد بود. (افروز ، 1386 ) که برخی از این کودکان ممکن است متعلق به خانواده هایی با بیش از یک کودک استثنایی می باشند .وجود دو یا چند کودک استثنائی نه تنها کودک را گرفتار می کند بلکه والدین را نیز درگیر می کند و باعث فشار مالی و روانی بر خانواده می شود.(تورز و شا 1998)

مادر وپدر ممکن است ازداشتن چنین فرزندانی رنج ببرند ودچارحالاتی چون افسردگی،اضطراب،پرخاشگری وخجالت شوند. (لنسبری،ابدوتو وهمکاران،2004.لوییز وهمکاران 2006)بدیهی است والدین کودکانی که یک فرزند استثنائی دارند چون والدین کودکان دیگر تمایل به داشتن فرزندانی سالم و صحیح دارند ولی متأسفانه دراین راه بدون آگاهی و اقدامات پزشکی لازم و سپردن خویش به دست نیروهای ماوراالطبیعی مجدداً اقدام به فرزندآوری می نمایند که پیامدهای آن به خصوص در ازدواجهای فامیلی حضور یک کودک استثنائی دیگر در خانواده است و چه بسا تولد فرزند دوم برایشان لذت آور نیست بلکه به محض آگاهی از معلولیت فرزند دوم کاخ آرزوها و آمال والدین به یکباره به یأس و نومیدی مبدل می گردد و هنگامی که با واقعیت رو به رو می گردند درصد به دست آوردن منابعی هستند که آنان را در چگونگی برخورد و سازگاری با این مسئله رهنمون سازد.

کمک به والدین درجهت سازگاری با شرایط و از طرفی کمک در جهت یافتن علت معلولیت ها و رفع اختلافات زناشوئی از وظایف مهم مراکز آموزشی ، درمانی ، توانبخشی و نهادهای اجتماعی است ( یعقوبی ، 1372 ) .با توجه به تأکید بسیاری از متخصصان بر لزوم توجه به وضع روانی و اجتماعی و سایر ویژگی های روانشناختی والدین کودکان معلول به عنوان کسانی که نقش مهمی در تحول هیجانی و اجتماعی فرزندشان دارند و همچنین پژوهشهای اندکی که در این زمینه صورت گرفته اهمیت موضوع و لزوم انجام پزوهش های مرتبط با موضوع روشن ترمی گردد به همین علت هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی زیستی ، شناختی ، اجتماعی بیش از یک فرزند استثنائی در شهرستان سرپل ذهاب می باشد تا با شناخت صحیح مسائل و مشکلات والدین کودکان استثنائی و علل مرتبط با آن به تدوین برنامه های پیشگیری جهت از بین بردن مشکلات و جلوگیری از تولد چند فرزند معلول در یک خانواده اقدام نمود.با توجه به مطالب گفته شده و نقش مادران ضروری است که با انجام پژوهش های علمی و عملی به ارزیابی ویژگی های مختلف آنها پرداخت تا برنامه ریزی های حمایتی و مراقبتی کودکان عقب مانده به صورتی انجام گیرد که والدین و به ویژه مادران نه تنها از آموزش های مخصوص مرتبط با روش و نحوه برخورد با این کودکان بهره مند شوند بلکه برنامه های مراقبتی خاصی برای والدین ایشان نیز در نظر گرفته شود تا علاوه بر آموزش مهارت های لازم برخورد و نگهداری این طیف کودکان، سلامت روانی والدین و بویژه مادران حفظ و یا ارتقاء یابد . نظر به اهمیت ویژگی هایی چون زیستی(سن مادر هنگام ازدواج،گروه خونی پداران و مادران،مدت زمان بارداری،سن مادران هنگام بارداری و تولد اولین فرزند،سابقه جنین و مرده زایی)و اجتماعی،فرهنگی ، که در والدین می تواند علاوه بر نحوه برخورد باکودک ، بردرجه برخورداری از آموزش و مهارت های لازم برای کودکان نامبرده تأثیر گذار باشد ، نتایج این پژوهش می تواند برای والدین، مربیان و….که مسئول تعلیم و تربیت کودکان هستند الهام بخش باشد یا به احساسات و نیازهای کودکان توجه نموده و در زمینه ی کمک به عزت نفس و سلامت روانی و همچنین بهزیستی روانشناختی و همچنین خود شکوفایی والدین گام بردارد.علاوه براین نتایجی این نوع تحقیقات می تواند راه گشایی باشد برای پژوهشگران و دانشجویان روانشناسی که در این زمینه به تحقیق خواهند پرداخت 0 ضرورت این پژوهش مقایسه دانش آموزان عادی با دانش آموزان عقب مانده ذهنی در یادگیری دانش آموزان شهرستان سرپل ذهاب می باشد.

 

1- 1-4-اهداف تحقیق

تولد و حضور کودک با نیازهای ویژه همواره از مسائل بحث برانگیز بوده است زیرا با تأثیرگذاری بر کمیت و کیفیت روابط والدین و ایجاد دگرگونی در جو محصول خانوادگی می تواند موجب آشفتگی و افزایش استرس در والدین گردد .(دایسون ، 1993 ، 1997 ؛ فیسمن و همکاران 1989 ؛ شافر و همکاران 1998) .

لاوتون[1] 1998 گزارش کرده است که در این میان مسائل و مشکلات خانواده هایی با 2 کودک استثنائی بیشتر است ؛ تعداد کمی از این خانواده ها دارای خودرو هستند و از وسایل نقلیه عمومی نیز بهره ای نمی برند این خانواده ها بیان می دارند مشکلاتی از قبیل رفتار کودک و حمل تجهیزات وی مانع بیرون رفتن آنها می شود . والدین دارای چندین فرزند معلول معمولاً خود بیمار و ناتوان هستند.

با وجود چنین مطالعاتی در جوامع غربی هنوز در کشور ما آمار دقیقی از تعداد خانواده های دارای چند فرزند استثنائی وجود ندارد .( سروری ، 1381 ) .

در این میان از مهمترین عامل بروز کودکان استثنائی با انواع خاص آسیب های زیستی و شناختی باید به ازدواج های خویشاوندی توجه نمود( نصرتی ، 1385 ) .کودکان استثنائی محصول عوامل در هم تنیده ای هستند تأثیرات متقال بر یکدیگر دارند ، یافته های ژنتیک نشان می دهد که عوامل بیماری زا در ازدواج های همخون بیشتر است تا ازدواجهای غیرهمخون چرا که کثرت ارث نهفته به علت همخونی و مشترک بودن جد در این نوع ازدواجها بسیار شایع است

در حال حاضر این نوع ازدواج ها در روستاها و بخش های ایران به خاطر حفظ و حراست از ساختار خانواده و ممانعت از وقوع طلاق انجام می پذیرد ، پیشرفت های علمی در گستره کنونی به ویژه پیشرفت های ژنتیکی همواره هشداردهندگی خود را با مطالعات گسترده در مورد این نوع ازدواج ها حفظ می کرده اند ( خدابنده ، 1378 ) .از ویژگی های عمده انسان آگاهی او از رفتار خود و برخوداری وی از نیروی تفکر است، انسان می تواند از رفتار خود آگاه باشد و در برخورد با مسائل و امور مختلف از نیروی تفکر خود استفاده کند، اما انسان همیشه از آنچه که انجام می دهد آگاه نیست، به سخن دیگر گاهی انسان عملی را انجام می دهد که اما از انگیزه رفتار خود یا هدف آن رفتار آگاه نمی باشد. وقتی والدین برای اولین بار با این حقیقت روبرو می شوند که کودکشان استثنایی است واکنش آنها پیامد هایی خواهد داشت، وجود کودک معلول ذهنی اثرات عمیقی بر روی نحوه ارتباط یک یک افراد خانواده با هم و هریک از آنها با کودک معلول وارد می سازد و همین اثرات ناخوشایند چنانچه به گونه ای منطقی و چاره جویانه قابلیت حل نیابند ضایعات جبران ناپذیری بر روان والدین، سایر نوباوگان خانواده خصوصاً کودک معمول باقی می گذارد. واکنش های شایع والدین ممکن است به صورت احساس گناه1 ناکامی و محرومیت2 انکار واقعیت یا کتمان حقیقت3 اضطراب و نگرانی باشد0 این قبیل واکنش ها تا زمانی که به کنترل در نیایند و تعدیل نشوند نه فقط سلامت روانی اعضای خانواده را به مخاطره می اندازند بلکه نوع تعامل و ارتباط اعضای خانواده و کودک معلول ذهنی یا جسمی را پیچیده  می سازد و در نهایت موجب اضمحلال انرژی روانی و دیگر توانمندی های آنان می شوند(میلانی فر1347)

1-2-بیان مسأله :

حضور كودك عقب مانده ذهنی در هر خانواده ساختار آن خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سلامت روانی خانواده به خصوص والدین را تحت الشعاع قرار می‌دهد، كودك بر اثر تعارض‌های شدید میان اعضای خانواده، كل خانواده را درگیر بحران می‌كند. ممكن است روابط خانوادگی، افزایش فشارهای ناخواسته جسمی، هیجانی و مالی ضعیف شود كودك عقب مانده ذهنی می‌تواند ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت بهداشت روانی خانواده وارد كند از جمله ایجاد تشدید اختلافاتی زناشویی،‌جدایی، تحمل بار سنگین اقتصادی، افسردگی، ناامیدی، اضطراب، خجالت و خشم1 و بسیاری از مسایل دیگر(بردن2، 1980).مراقبت مداوم از كودك عقب مانده ذهنی اغلب برای والدین استرس‌زا می‌باشد زیرا این دشواری های كودكان به طور اجتناب ناپذیری بر زندگی آنها اثر می‌گذارد(كرنیك3 و همكاران، 1983). تحقیقات نشان داده است كه والدین كودكان عقب مانده ذهنی عموما در خطر مشكلات زندگی خانوادگی و دشواری‌های عاطفی قرار دارند(بكمن4، 1991 سینگر واوروین 1989).به طور كلی خانواده كودك معلول به لحاظ داشتن كودكی متفاوت با سایر كودكان با مشكلات فراوانی در زمینه نگهداری، آموزش و تربیت آنها روبه روست. این مسایل همگی بر والدین فشارهایی وارد می‌كنند كه سبب بر هم خوردن آرامش و یكپارچگی خانواده می‌شوند و در نتیجه انطباق و سازگاری آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. مطابق بررسی و تحقیقات صاحب نظران آموزشی و محققان آموزش و پرورش حدود (12) درصد از کودکان و دانش آموزان سنین مدرسه (7 الی 18 سال یا 6 الی 17 سال ) به نحوی از انحا نیاز به بهره گیری از برنامه های آموزش و پرورش ویژه دارند که از بین آنها می توان کودکان مبتلا به معلولیت بینائی ، شنوائی ، تکلمی ، ذهنی ، یادگیری و مشکلات سازگاری و معلولین جسمی را نام برد که روی هم رفته جمعیت استثنائی هر کشور را تشکیل می دهند (افروز ، 1384 ) .

در این میان نهاد خانواده برای حراست از این کودکان وظیفه خطیری دارد وظیفه خانواده مراقبت و تربیت فرزندان و برقراری ارتباط سالم با هم و کمک به استقلال کودکان است حتی اگر کودک کم توان ذهنی باشد ( علیزاده ، 1381 ) .

وجود کودک معلول یا کم توان ذهنی در روابط خانوادگی تنش هائی ایجاد می کند اگر معلولیت شدید باشد یا کودک دارای معلولیت های چندگانه باشد این تغییرها شدیدتر خواهد بود به تدریج که کودک بزرگ می شود والدین دل مشغول استقلال کودک می شوند که ممکن است برای مدت طولانی ادامه پیدا کند و متأسفانه نمی توان به راحتی برآن غلبه کرد (ایسنسن[2] ، 1991 ) .

والدین کودکان استثنایی با فشارهای شدید روانی و اقتصادی رو به رو می شوند و این عوامل در سازگاری با وضع موجود نقش مهمی دارد به نظر می رسد عواملی چون روابط زناشویی ، اعتقادات مذهبی ، میزان تحصیلات ، سطح هوش والدین ، اندازه و ساختار خانواده و وضعیت اجتماعی و اقتصادی والدین در این سازگاری نقش مهمی داشته باشد ( احمدپناه ، 1380 ) .کودک کم توان کارکرد روانشناختی خانواده را برهم می زند که در سطح کلان سلامت روان ، پویائی و هدفمندی خانواده را همچون ابراز واجود ، حل تعارض ، استقلال ، پیشرفت ، تفریح و سرگرمی ، ارزش های اخلاقی و مذهبی ، رفت و آمد با اطرافیان و حل مسئله می باشد .(الیری و همکاران 2001 ؛ به نقل از کیمیائی 1387 ) .

وجود بیش از یک کودک معلول شرایط را به مراتب سخت تر می کند مادر و پدر ممکن است از داشتن چنین فرزندانی رنج ببرند و حالاتی همچون افسردگی ، اضطراب ، پرخاشگری و ترس از خود نشان دهند و حتی آرزوی مرگ داشته باشند ( البرزی و بشاش ، 1375 ) . دسترسی به خدمات و حمایت های مورد نیاز برای خانواده های دارای چندفرزند استثنائی سخت است .والدین کودک معلول برای شناسایی و قبول کم توانی کودک نیاز به کمک دارند (­حسینی و رضا­زاده ، 1381 ) .

مادهوا و ناریان (1991) به این نتیجه رسیدند که احتمال میزان عقب ماندگی ذهنی در خانواده هایی که ازدواج فامیلی نموده اند بیشتر است .در ازدواج فامیلی حدود 5 تا 6 درصد احتمال تولد کودک معلول وجود دارد که این ریسک با احتمال تکرار معلولیت در فرزندان بعدی خانواده نیز همراه است (اکرمی ، 1385 ) .این ازدواج ها به ویژه در کشورهای آسیایی و شمال آفریقا رواج بسیار دارد به طوریکه میزان آن 20 تا 50 درصد گزارش شده است .درمطالعه ای که اخیرا بر روی بیش از 300 هزار زوج از نژادهای مختلف ایرانی حدود 38% ازدواجها از نوع خویشاوندی بوده است که بیش از 27% آنها از نوع درجه 3 می باشد (سعادت ، انصاری ، فرهود ، 2004 ) .در تحقیق دیگری که در سال (1388) در زمینه بررسی ویژگی های زیستی، شناختی، روانی و اجتماعی والدین خویشاوند وغیر خویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی در ایلام صورت گرفت در متغیرهای جمعیت شناختی و اجتماعی تفاوتی در دو گروه دیده نشد ولی در متغیر های زیستی و شناختی تفاوت معنادار در دو گروه مشاهده شد(عزیزی، 1388).

آنچه که در تأکید بر ازدواجهای فامیلی اهمیت فراوان دارد عوامل ژنتیک است که بزرگترین علت انواع معلولیت ها و تعیین کننده 2/40 درصد معلولیت های جسمی ، ذهنی ، روانشناختی در سطح ایران می باشد ( افروز ، 1384 ) . که در این نوع ازدواج ها نمود فروانی پیدا می کند .تولد کـودک کـم‌توان ذهنی بر خانواده‌ بیان‌گر‌ ایـن اسـت کـه والدین آن‌ها احـساس خـجالت داشته و با شدت عقب‌ماندگی ایـن احـساس شدیدتر شده،مشکلات زناشویی،طلاق و افسردگی والدین هم شدت‌ می‌یابد . پدران و مادران کودکان کم‌توان‌ ذهنی‌ واکنش‌های متفاوتی به این‌ موضوع‌ دارند.یافته‌های کازاکرا و لارکان (2008) نشان داد که پدران احساس افـتخار کـمتری دارند؛زیرا آرزوهای خود را بر باد رفـته‌ می‌بیند و بـه طـبع ، نقش مـشارکتی کمتری در رشد فـرزندان کـم‌توان ذهنی خود دارند.درگیری‌های‌ شغلی پدران‌ در‌ این خانواده‌ها مانع می‌شود که آن‌ها به این باور که به حـمایت و حـضور آنـ‌ها نیاز است، برسند.اما در مقایسهء نگرش پدران و مادران نسبت بـه ایـن کـودکان،پدران نـگرش مـثبت‌تری بـه‌ این‌ فرزندان‌ دارند. و گرچه‌ وجود این کودکان موجب کاهش درآمد پرر می‌شود،ولی‌ سلامت روان پدر درمقایسه با مادر کمتر به مخاطره می‌افتد. اما مادران‌ کودکان کم‌توان ذهنی دچار اختلالات روانی و احساسات مـنفی‌ همچون‌ احساس‌ گناه و افسردگی‌ بیشتری شده و تمایل به طرد کودک دارند و با افزایش کم‌توانی، سلامت مادر لطمه‌ بیشتری می‌بیند. زیرا‌ این مادران است که نقش مراقبتی بیشتری بر عهده‌ دارد(کیمیایی و همکاران، 1388).

بنابراین همانگونه که بیان شد وجود کودک کم توان ذهنی، اغلب ضایعات جبران ناپذیری را بر پیکر خانواده وارد می کند. میزان آسیب پذیری خانواده – بویژه مادر – در مقابل این ضایعه گاه به حدی است که وضعیت بهداشت روانی خانواده دچار آسیب شدیدی می گردد .اما هرچند وجود کودک عقب مانده می تواند ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت بهداشت روانی خانواده وارد کند اما این ضایعات و اثرات به میزان قابل زیادی قابل جبران وتخفیف هستند. لیکن جبران و یا کاهش این تأثیرات مستلزم داشتن شناخت علکی از آنهاست .پس می توان با انجام کارهای تحقیقاتی برروی والدین این کودکان که بیشترین بار عاطفی کودکان را بر دوش دارند و انعکاس نتایج آن به دست اندرکاران و دستگاه های مربوطه راهگشای رفع مشکلات آنان گردید (افتخاری،1390).

                                      

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق:

حضور یک کودک استثنایی در خانواده فشار روانی زیادی بر والدین و اعضای خانواده وارد می کند و می تواند سلامت روان آنان را به مخاطره اندازد. بسیار حائز اهمیت است که والدین کودکان دارای نیازهای ویژه با نوع احساسات خود در برخورد با کودکان آشنا شوند. برای سازش با کودک خود نیاز دارند که احساس نسبتاً خوبی در مورد خود پیدا کنند. زندگی، ازدواج وکار والدین این گونه کودکان ایجاب می کند تا حدی رضایتمندی را احساس کنند، ممکن است با توجه به این واقعیت که کودکی ناتوان دارند احساس غم وناراحتی کنند، اما نیازی نیست که کل زندگی آنها را هاله ای از غم فرا گیرد(مفیدی، 1376). وجود یک جامعه سالم از نظر بهداشت روانی به سلامت اجزای کوچکتر آن جامعه مانند اجتماعات، گروه ها و خانواده های آن جامعه وابسته است در این میان خانواده به عنوان کوچکترین و در عین حال اصلی ترین هسته مرکزی هر جامعه نقش بسزایی در تامین سلامت کل جامعه خواهد داشت (شریعتی وداورمنش،1375)در نهاد خانواده نیز تولد هر کودک می تواند بر پویائی خانواده اثر بگذارد و والدین و دیگر اعضای خانواده باید تغییرات متعددی را در جهت سازگاری با عضو جدید تحمل نمایند (رابینسون و رابینسون ، ترجمه ماهر 1377 ) .در کشور ما تعداد کودکان و دانش آموزان سنین مدرسه از 6 سال الی 18 سال که نیاز به برنامه های ویژه دارند با در نظر گرفتن 18 میلیون دانش آموز حداقل یک میلیون و هشتصد هزار نفر خواهد بود. (افروز ، 1386 ) که برخی از این کودکان ممکن است متعلق به خانواده هایی با بیش از یک کودک استثنایی می باشند .وجود دو یا چند کودک استثنائی نه تنها کودک را گرفتار می کند بلکه والدین را نیز درگیر می کند و باعث فشار مالی و روانی بر خانواده می شود.(تورز و شا 1998)

مادر وپدر ممکن است ازداشتن چنین فرزندانی رنج ببرند ودچارحالاتی چون افسردگی،اضطراب،پرخاشگری وخجالت شوند. (لنسبری،ابدوتو وهمکاران،2004.لوییز وهمکاران 2006)بدیهی است والدین کودکانی که یک فرزند استثنائی دارند چون والدین کودکان دیگر تمایل به داشتن فرزندانی سالم و صحیح دارند ولی متأسفانه دراین راه بدون آگاهی و اقدامات پزشکی لازم و سپردن خویش به دست نیروهای ماوراالطبیعی مجدداً اقدام به فرزندآوری می نمایند که پیامدهای آن به خصوص در ازدواجهای فامیلی حضور یک کودک استثنائی دیگر در خانواده است و چه بسا تولد فرزند دوم برایشان لذت آور نیست بلکه به محض آگاهی از معلولیت فرزند دوم کاخ آرزوها و آمال والدین به یکباره به یأس و نومیدی مبدل می گردد و هنگامی که با واقعیت رو به رو می گردند درصد به دست آوردن منابعی هستند که آنان را در چگونگی برخورد و سازگاری با این مسئله رهنمون سازد.

کمک به والدین درجهت سازگاری با شرایط و از طرفی کمک در جهت یافتن علت معلولیت ها و رفع اختلافات زناشوئی از وظایف مهم مراکز آموزشی ، درمانی ، توانبخشی و نهادهای اجتماعی است ( یعقوبی ، 1372 ) .با توجه به تأکید بسیاری از متخصصان بر لزوم توجه به وضع روانی و اجتماعی و سایر ویژگی های روانشناختی والدین کودکان معلول به عنوان کسانی که نقش مهمی در تحول هیجانی و اجتماعی فرزندشان دارند و همچنین پژوهشهای اندکی که در این زمینه صورت گرفته اهمیت موضوع و لزوم انجام پزوهش های مرتبط با موضوع روشن ترمی گردد به همین علت هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی زیستی ، شناختی ، اجتماعی بیش از یک فرزند استثنائی در شهرستان سرپل ذهاب می باشد تا

 

<a href="http://40y.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87%d9%85%d9%82%d8%a7%db%8c%d8%b3%d9%87-%d8%af%d8%a7%d9%86%d8%b4-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%a7%d9%86-%d8%b9/"><img class="alignnone wp-image-170859″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/ddsd_001-268x300-268x300.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="171″ height="191″ /></a>

 

با شناخت صحیح مسائل و مشکلات والدین کودکان استثنائی و علل مرتبط با آن به تدوین برنامه های پیشگیری جهت از بین بردن مشکلات و جلوگیری از تولد چند فرزند معلول در یک خانواده اقدام نمود.با توجه به مطالب گفته شده و نقش مادران ضروری است که با انجام پژوهش های علمی و عملی به ارزیابی ویژگی های مختلف آنها پرداخت تا برنامه ریزی های حمایتی و مراقبتی کودکان عقب مانده به صورتی انجام گیرد که والدین و به ویژه مادران نه تنها از آموزش های مخصوص مرتبط با روش و نحوه برخورد با این کودکان بهره مند شوند بلکه برنامه های مراقبتی خاصی برای والدین ایشان نیز در نظر گرفته شود تا علاوه بر آموزش مهارت های لازم برخورد و نگهداری این طیف کودکان، سلامت روانی والدین و بویژه مادران حفظ و یا ارتقاء یابد . نظر به اهمیت ویژگی هایی چون زیستی(سن مادر هنگام ازدواج،گروه خونی پداران و مادران،مدت زمان بارداری،سن مادران هنگام بارداری و تولد اولین فرزند،سابقه جنین و مرده زایی)و اجتماعی،فرهنگی ، که در والدین می تواند علاوه بر نحوه برخورد باکودک ، بردرجه برخورداری از آموزش و مهارت های لازم برای کودکان نامبرده تأثیر گذار باشد ، نتایج این پژوهش می تواند برای والدین، مربیان و….که مسئول تعلیم و تربیت کودکان هستند الهام بخش باشد یا به احساسات و نیازهای کودکان توجه نموده و در زمینه ی کمک به عزت نفس و سلامت روانی و همچنین بهزیستی روانشناختی و همچنین خود شکوفایی والدین گام بردارد.علاوه براین نتایجی این نوع تحقیقات می تواند راه گشایی باشد برای پژوهشگران و دانشجویان روانشناسی که در این زمینه به تحقیق خواهند پرداخت 0 ضرورت این پژوهش مقایسه دانش آموزان عادی با دانش آموزان عقب مانده ذهنی در یادگیری دانش آموزان شهرستان سرپل ذهاب می باشد.

 

1- 1-4-اهداف تحقیق

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 14
مبانی نظری ازدواج و آموزش پیش از ازدواج…………………………………………………………………. 14
تاریخچه ازدواج……………………………………………………………………………………………… 14
تعریف ازدواج……………………………………………………………………………………………….. 15
ازدواج­های کهن……………………………………………………………………………………………… 16
خطوط اصلی تطور………………………………………………………………………………………….. 17
شیوه همسرگزینی…………………………………………………………………………………………….. 18
ازدواج در ایران………………………………………………………………………………………………. 19
تئوری نیازهای مکمل……………………………………………………………………………………….. 19
تئوری تصور از همسر مطلوب………………………………………………………

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 14
مبانی نظری ازدواج و آموزش پیش از ازدواج…………………………………………………………………. 14
تاریخچه ازدواج……………………………………………………………………………………………… 14
تعریف ازدواج……………………………………………………………………………………………….. 15
ازدواج­های کهن……………………………………………………………………………………………… 16
خطوط اصلی تطور………………………………………………………………………………………….. 17
شیوه همسرگزینی…………………………………………………………………………………………….. 18
ازدواج در ایران………………………………………………………………………………………………. 19
تئوری نیازهای مکمل……………………………………………………………………………………….. 19
تئوری تصور از همسر مطلوب……………………………………………………………………………. 20
فلسفه ازدواج…………………………………………………………………………………………………. 22
هدف­ها و انگیزه­های ازدواج و تشکیل خانواده……………………………………………………….. 23
انگیزه­های دیگر………………………………………………………………………………………………. 25
ازدواج و اشکال آن…………………………………………………………………………………………. 25
اقسام ازدواج…………………………………………………………………………………………………. 26
عوامل مؤثر در ازدواج………………………………………………………………………………………. 27
مهمترین عوامل توافق در ازدواج…………………………………………………………………………. 30
عوامل مؤثر ناپایداری و هشداردهنده در ازدواج………………………………………………………. 33
آموزش پیش از ازدواج…………………………………………………………………………………….. 39
گرفتن گواهینامه رانندگی در مقایسه با عقد ازدواج………………………………………………….. 41
برنامه­ریزی برای شغل و حرفه در قیاس با ازدواج…………………………………………………… 42
مبانی نظری ملاک­های همسرگزینی……………………………………………………………………… 43
ساختار خانواده و همسرگزینی……………………………………………………………………………. 43
همسرگزینی در ایران……………………………………………………………………………………….. 44
اصول کلی در انتخاب همسر……………………………………………………………………………… 45
معیارهای انتخاب همسر……………………………………………………………………………………. 48
معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام……………………………………………………………….. 54
مبانی نظری رشد فردی…………………………………………………………………………………….. 64
رشد فردی…………………………………………………………………………………………………….. 64
رشد اجتماعی………………………………………………………………………………………………… 65
ارتباط میان رشد اجتماعی و رشد فردی……………………………………………………………….. 70
مهارت­های پیش از ازدواج، ملاک­های همسرگزینی و رشد فردی……………………………….. 70
پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 71
پیشینه خارجی تحقیق……………………………………………………………………………………….. 71
پیشینه داخلی تحقیق…………………………………………………………………………………………. 74
جمع­بندی………………………………………………………………………………………………………………. 76
فصل سوم: روش تحقیق
روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 78
جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………….. 78
نمونه و روش نمونه­گیری…………………………………………………………………………………………… 78
ابزار جمع­آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………… 78
شیوه اجرا………………………………………………………………………………………………………………. 80
روش­های تجزیه­و­تحلیل داده­ها و آزمون فرضیه­ها……………………………………………………………. 81
ملاحظات اخلاقی……………………………………………………………………………………………………. 81
فصل چهارم: تجزیه­وتحلیل داده­ها
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 83
آمار توصیفی …………………………………………………………………………………………………………. 83
یافته استنباطی…………………………………………………………………………………………………………. 85
تجزیه­و­تحلیل داده­ها…………………………………………………………………………………………………. 85
آزمون فرضیه اول……………………………………………………………………………………………. 85
آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………. 87
ملاک­ محتوایی……………………………………………………………………………………….. 88
ملاک­ فرآیندی……………………………………………………………………………………….. 90
فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها
نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………………………… 93
نتیجه­گیری در مورد فرضیه اول…………………………………………………………………………… 93
نتیجه­گیری در مورد فرضیه دوم………………………………………………………………………….. 94
/>محدودیت­های تحقیق………………………………………………………………………………………………. 95
پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………. 95
پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………. 96
منابع
الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………. 97
الف) منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………… 101
پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………… 106
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………… 116
 
 
 
فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                
صفحه
اعتبار (پایایی) پرسشنامه……………………………………………………………………………………………. 79
آمار توصیفی پرسشنامه رشد فردی………………………………………………………………………………. 83
آمار توصیفی پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی……………………………………………………………….. 84
آمار توصیفی پرسشنامه ملاک­های محتوایی و فرآیندی………………………………………………………. 84
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه رشد فردی………………………………………………………… 85
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه رشد فردی…………………………………………………………………. 86
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی…………………………………………. 87
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی………………………………………………….. 88
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های محتوایی………………………………………………. 88
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های محتوایی……………………………………………………….. 89
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های فرآیندی………………………………………………. 90
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های فرآیندی……………………………………………………….. 91
 
 
 
چکیده
هدف این تحقیق تبیین اثربخشی آموزش مهارت­های پیش از ازدواج بر ملاک­های همسرگزینی و رشد فردی دختران مجرد می­باشد. پژوهش حاضر از حیث  هدف، کاربردی و از حیث روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می­باشد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق عبارت بودند از: 1) پرسشنامه اولویت­ بخشی ملاک­های همسرگزینی (رفاهی، ثنایی، پاشاشریفی) 2) پرسشنامه مقیاس اقدام برای رشد فردی (روبیتشک). جامعه آماری تحقیق شامل متقاضیان ازدواج مراجعه کننده به مرکز مشاوره بهارنکو که طی شهریور ماه تا آبان ماه 1393 مراجعه کردند و برای انتخاب نمونه از روش نمونه­گیری هدفمند یا در دسترس استفاده می­شود و افراد به صورت تصادفی ساده در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) جایگزین می­شوند.  نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که آموزش مهارت­های پیش از ازدواج بر رشد فردی تأثیر معنادار دارد. دیگر نتایج نشان می­دهد که آموزش مهارت­های پیش از ازدواج هم بر ملاک­های همسرگزینی و هم بر ملاک­های محتوایی و فرآیندی تأثیر معنادار دارد.
 
کلید واژه­ها: آموزش مهارت­های پیش از ازدواج، رشد فردی، ملاک­های همسرگزینی، ملاک­های محتوایی و ملاک­های فرآیندی.
 
 
فصل اول
کلیات تحقیق
 
 
مقدمه
معمولاً جامعه را در اولین تقسیم­بندی به چند نهاد اصلی تقسیم می­کنند. نهاد خانواده، نهاد آموزش، اقتصاد، حکومت و دین، در جوامع پیشرفته نهاد علم نیز در سده اخیر به نهادهای اجتماعی اضافه شده است. نهاد خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است که با ازدواج آغاز می­شود. بنابراین، ازدواج از آنجا که مراسم آغازین این نهاد مهم اجتماعی است، اهمیت بنیادین و پایه­ای دارد. ازدواج موفق پایه و بنیانی عالی برای ایجاد خانواده­ای شاد و مستحکم است و هیچ چیزی در جهان نمی­تواند زندگی انسان­ها را شاداب­تر و بهتر کند مگر افزایش ازدواج­های موفق (میرمحمدصادقی، 1384).
نیاز به برقراری رابطه­ای پایدار، صمیمی و توأم با عشق و محبت از مهمترین دلایلی است که سرانجام هر زن و مرد را به سمت انتخاب شریک و ازدواج سوق می­دهد و بر همین اساس که بیشتر از 90% جمعیت دنیا حداقل یکبار ازدواج کرده­اند (حیدری نسب، 1381). ازدواج خشت بنای خانواده است و در صورتی که بخواهیم در خانواده با مشکلات کمتر و آسیب های کمتری روبرو باشیم، نیاز هست که به امر ازدواج توجه کنیم. توجه به ازدواج، توجه به خانواده است. یکی از مهمترین کارهایی که می­توانیم انجام دهیم آموزش است (میرمحمدصادقی، 1384).
ازدواج مهمترین رویداد زندگی فرد است و مهمترین مرحله چرخه­ی زندگی خانوادگی محسوب می­شود. بدین منظور، وجود مجموعه­ای از آگاهی­ها و اطلاعات در جهت ارتقای کیفیت ازدواج الزامی می­باشد (رفاهی، 1387). یکی از راه­های آگاهی افراد در آستانه ازدواج که بر نگرش­ها و انتظارات مطلوب و نامطلوب در ازدواج و زندگی زناشویی تأثیر دارد، آموختن مهارت­های لازم جهت ارتقاء روابط بین فردی از طریق آموزش به آن­ها می­باشد و آموزش پیش از ازدواج نقش مهمی را در این راستا ایفا می­کند (خمسه، 1382).
همسرگزینی و پیمان زناشویی هردو نشانه بالیدگی و پیشرفت شخصی می­باشند. گزینش همسر  بیگمان یکی از مهمترین تصمیم­هایی است که ما در زندگی خود میگیریم )بیرشک، 1384). گرچه ازدواج هنوز بخشی از ساختار جامعه است، اما اکنون دیگر والدین و واسطه­های ازدواج، انتخاب همسر را تحمیل نمی­کنند و در عوض، بیشتر انتخاب آزاد حاکم است یا این­گونه به نظر می­رسد )برنشتاین[1] 1994؛ ترجمه سهرابی،1382). ازدواج­های موفق هستند که در آنها ملاک­های انتخاب همسر به درستی رعایت شده باشد و طرفین از ملاک­ها خود آگاهی و تعریف روشنی داشته باشند )رفاهی، 1387).
اولویت­ها و ملاک­های همسرگزینی، ادراکاتی در مورد صفات یا ویژگی­هایی هستند که از یک معشوقه خیالی یا همسر بالقوه، مطالبه می­شوند وتعداد زیادی از این ادراکات به صورت واضحی با هیجانات در ارتباط هستند )باس[2]،  2007 (. در دهه­های گذشته رویکردهای متفاوتی در ارتباط با همسرگزینی شکل گرفته است. که هر یک از آن­ها، فرآیند و چگونگی انتخاب زوج­ها توسط افراد متفاوت را از دیدگاه­های متفاوت مورد تجزیه وتحلیل قرار می­دهد. همچنین هر دیدگاه معیارهایی را که هر فرد در هنگام انتخاب همسر مد نظر قرار می دهد، نیز بررسی می کند )دابویس[3]، 2010).
اقدام برای  رشد فردی[4] (PGI) که توسط روبیتشک [5](1998) مفهوم­سازی شده است، نوعی درگیری فعال و قصدمندانه در فرایند رشد فردی و همچنین در فرایند تغییر و رشد به عنوان یک فرد می­باشد. این مقیاس از طریق جستجوی فعالانه­ی تجارب خود­رشد دهنده تمایل کلی به بهبود و ارتقاء خودِ فرد دارد و جهتگیری­اش به سوی تغییر و رشد در حیطه­های مختلف زندگی می­باشد و مجموعه­ای از مهارت­های گسترش یافته است که شامل شناخت، رفتار، نگرش و انگیزش می­شود که یک فرد در هر یک از تجربیات زندگی از خود نشان می­دهد (روبیتشک و آشتون[6]، 2009). وقتی که یک فرد به صورت عمدی خودش را درگیر فرآیند رشد می­کند، گفته می­شود که وی در مسیر فعالیت رشد فردی قرار گرفته است. فعالیت رشد فردی سازه­ای است که نمایانگر علاقه و توجه فرد به رشد و تغییر در زندگی شخصی خودش به طور کل می­باشد. اما می­تواند برای رفتار واقعی در حیطه­های خاصی از زندگی نیز کاربرد داشته باشد. می­توان به PGI به عنوان سازه­ای فراشناختی، نوعی آگاهی و کنترلِ درگیری عمدی نگریست، کنترل  و آگاهی­ای که بر روی شناختها و رفتارهای ارتقاء­دهنده­ی رشد در تمام حیطه­های زندگی عمل می­کند (روبیتشک، 1998) و نشان­­دهنده­ی نوعی جهت­گیری به سمت درگیری فعالانه و هدفمندانه در فرایند جستجوی رشد می­باشد. موضوعاتی که در مشاوره پیش از ازدواج مد نظر قرار می­گیرند هدفشان ایجاد تغییرات مثبت در روابط پیش از ازدواج به منظور ارتقاء و بهبود ازدواج است. برنامه­های مشاوره­ی پیش از ازدواج که در ادبیات تحقیقی مربوط به این حیطه مطرح می­شوند، شامل موضوعات مختلفی می­شوند و این موضوعات در برنامه­های مختلف متفاوت می­باشد. موضوعاتی که در این حیطه رایج­تر هستند شامل موارد زیر می­شود: مسایل شغلی، مالی، روابط دوستانه و حمایت اجتماعی، فرزندپروری و کودکان، مذهب، مسایل مربوط به خانواده مبدا، نگرشها و باورها در مورد ازدواج، انتظارات مرتبط با نقش جنسیتی، خصیصه­های شخصیتی، ارزش­ها، سازگاری با زندگی بعد از ازدواج، تعهد به ازدواج، مهارتهای ارتباطی، مهارتهای حل تعارض، مهارتهای مقابله، مدیریت هیجانات، تفریح و سرگرمی، اهمیت گذران زمان با شریک رابطه، حل مسئله، و روابط جنسی. جدای از این موارد، مشاوران باید انگیزه­ی مراجعان را بر شرکت در مداخلاتی همچون مشاوره­ی پیش از ازدواج مد نظر داشته باشند. مشاوران پیش از ازدواج می­توانند انگیزه­ی مراجعان را با توجه به دلایل آنها برای مراجعه به مشاوره­ی پیش از ازدواج و بحث در مورد مزایای مشاوره­ی پیش از ازدواج تحریک کنند (موری[7]، 2006).
ارتباط پیش از ازدواج دوره­ای است برای دو نفر که همدیگر را نمی­شناسند و می­خواهند که همدیگر را بشناسند  و درک کنند و قبل از اینکه با هم ازدواج کنند، پیوندهای عشقی­ای خلق کنند که برای زندگی کردن با همدیگر ضروری است. دوستی قبل از ازدواج و نامزدی با هدف تکمیل واقعیت شناخت صورت می­گیرد (اوزگون[8]، 2000).
 
بیان مسأله
در جوامع امروز، زوج­های جوان در اوایل زندگی با مسائل و مشکلات گوناگون و گاه شدیدی مواجه هستند، بنابراین پیشنهاد اصلی و اساسی، بهره­مندی از خدمات مشاوره­ای پیش از ازدواج است )صافی، 1381). مشاوره پیش از ازدواج یکی از راه­های مناسب برای حفظ تداوم خانواده­هاست و از آن جهت که بیشتر جنبه پیشگیری دارد تا درمان، اهمیت بالاتری نیز پیدا می­کند )حسینی، 1390).
در دنیای جدید مدام در حال تغییر و تحول فعلی، جوامع انسانی به طور متناوب در حال مواجهه با پدیده­های نو از یک سو پیامدهای غیرمنتظره و پیچیده که تأثیر زیادی بر زندگی فردی و اجتماعی آن­ها دارد هستند. خانواده نیز از این جریان مستثنی نبوده و سیر تکاملی آن نیز گویای این نکته است که خانواده در جریان تغییرات اجتماعی و فرهنگی بسیار چهره عوض کرده است. خانواده­های گسترده به هسته­ای تغییر کرده و همزمان نقش­­ها و تقسیم کار نیز بسیار متفاوت و متنوع شده است. آداب و رسوم ازدواج و تشکیل خانواده تغییر کرده و تکنولوژی­های نو پدید و رسانه­ها نقش مهمی در تغییر شیوه ارتباطات انسانی و  رابطه­های شخصی ایفا کرده­اند. از سویی همزمان با این تغییرات نیازهای انسان­ها نیز تغییر کرده است، آن­ها در این دنیای در حال تغییر خواستار آرامش هستند که می­خواهند در خانواده پیدا کنند. این آرامش مستلزم آگاهی از مسائل پیچیده جهان امروز است. این مسائل طیف وسیعی در برمی­گیرد از مسائل جنسی گرفته تا مهارت­های زندگی و ارتباطی که بسیاری از این بحران­ها به خاطر مسائلی بوجود می­آید که بسیار ساده بوده و ناشی از عدم آگاهی است. سیاست­گذاری صحیح اجتماعی و آموزش­های عمومی می­تواند تا حدودی از این مسائل بکاهد و آگاهی بخش باشد. شناختن انتظارات منطقی باعث خواهد شد که زوجین با روبرو شدن با تجارب زندگی مشترک نا امید نشده و مهارت­های رویارو شدن را یاد بگیرند (چاندران و مالینگام[9]، ترجمه شفیعی و آذرگشب، 1370).
در سا­ل­های اخیر، حرکت برای تقویت زندگی زناشویی به برنامه­های آموزش­های  قبل از ازدواج کشیده شده است (لو ، زلکیفلی، وانگ و تان[10] ،2002). این آموزش­ها فرصت مناسبی است که سبب افزایش آگاهی و اطلاع زوج­ها از نقش خود در ایجاد یک رابطه صحیح و ثمر بخش گشته و بر نگرش و رفتار  آنان تأثیر می­گذارد (سامراتنگ ، پانواتسو، اماراتیتاد، چایپایم و سیتی امرن[11]، 2003).
آموزش­های قبل از ازدواج دانش نسبت به اهداف ازدواج، شناخت روان­شناسی زن و مرد، آگاهی از ملاک­های صحیح ازدواج و برخورداری از شرایط لازم برای ورود به ازدواج تا آموزش­های جنسی را در بر می­گیرد (استنلی، ساماتو، جانسون و مارکمن[12]، 2006).
طرح آموزش قبل از ازدواج در ایران از سال 1370 به اجرا در­آمده است. هدف از اجرای این طرح، ارتقای سطح آگاهی زوجین در خصوص اهمیت و ضرورت کنترل جمعیت و بهداشت باروری، روش­های مختلف پیشگیری از بارداری، بهبود روابط عاطفی بین زوجین و آشنایی با واحدهای ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی بوده است (مرندی، 1378)، با این حال این سؤال مطرح است که آیا آموزش­های قبل از ازدواج به شیوه­های که امروز در کشور اجرا می­شود را می­توان به عنوان یک ابزار مؤثر پیشگیری از مشکلات خانوادگی نظیر طلاق، بارداری­های ناخواسته و ازدواج­های ناموفق به حساب آورد؟ مطالعات متعدد نشان می­دهد با وجودی که این مشاوره­ها آگاهی و نگرش زوجین را افزایش می­دهند، ولی این افزایش سطح آگاهی و تغییر نگرش در حد مورد انتظار و قابل قبول به همان اندازه که تقاضا برای برنامه­های آموزشی پیش از ازدواج در حال افزایش است، نیاز به شواهد تجربی برای مشخص کردن اثربخشی برنامه نیز در حال افزایش است (کارن، گودین، اوتیس و لامبرت[13]، 2004).
از آنجایی که یکی از عواملی که در یک ازدواج موفق مؤثر است، همان الگوها و روش­ها و     ملاک­های همسرگزینی است و این انتخاب­ها و ملاک­ها خود نیز متأثر از عوامل و خلق و خو و حالت­های عاطفی و هیجانی افراد قرار دارد و تفکرات غیرمعقول و باورهای غیرمنطقی باعث می­شود، که جوانان در انتخاب و گزینش و توجه به این ملاک­ها تحت تأثیر قرار گیرند و همان­گونه که ذکر گردید و با توجه به مسائل و مشکلات بوجود آمده برای جوانانی که دچار ناسازگاری­های زناشویی شده­اند و با توجه به آمار طلاق در جامعه و کودکان بی­سرپرست، که قربانی یک انتخاب ناآگاهانه و جدایی پدر و مادر از هم می­شوند. نقش و توجه جدی به امر گزینش ملاک­ها و معیارهای همسرگزینی در ازدواج جوانان مشخص و معلوم می­گردد (کارن و همکاران 2004). «اگر دخترها و پسرها می­دانستند هدف از ازدواج چیست و اگر با معیارهای اصیل در انتخاب همسر آشنایی داشتند به یقین این تعداد از خانواده­های اجتماعی متزلزل نمی­شدند» (رشیدپور، 1373).
همچنین از الزامات یک ازدواج موفق، تحول زوجین در زمینه رشد فردی می باشد. مهمترین ابعاد رشد فردی در فرایند زندگی مشترک پس از ازدواج ناظر بر مواردی نظیر رشد فکری، رشد عاطفی، رشد رفتاری، رشد اقتصادی و رشد جنسی می­­باشد (دشتی و علوی، 1385، نقل از جعفری، 1386). بنابراین هر دختر و پسری که می­خواهند با یکدیگر ازدواج کنند باید با تکیه بر توان عقلی و قدرت اندیشیدن، به طور منطقی معیارهای اصولی

……………………. 20
فلسفه ازدواج…………………………………………………………………………………………………. 22
هدف­ها و انگیزه­های ازدواج و تشکیل خانواده……………………………………………………….. 23
انگیزه­های دیگر………………………………………………………………………………………………. 25
ازدواج و اشکال آن…………………………………………………………………………………………. 25
اقسام ازدواج…………………………………………………………………………………………………. 26
عوامل مؤثر در ازدواج………………………………………………………………………………………. 27
مهمترین عوامل توافق در ازدواج…………………………………………………………………………. 30
عوامل مؤثر ناپایداری و هشداردهنده در ازدواج………………………………………………………. 33
آموزش پیش از ازدواج…………………………………………………………………………………….. 39
گرفتن گواهینامه رانندگی در مقایسه با عقد ازدواج………………………………………………….. 41
برنامه­ریزی برای شغل و حرفه در قیاس با ازدواج…………………………………………………… 42
مبانی نظری ملاک­های همسرگزینی……………………………………………………………………… 43
ساختار خانواده و همسرگزینی……………………………………………………………………………. 43
همسرگزینی در ایران……………………………………………………………………………………….. 44
اصول کلی در انتخاب همسر……………………………………………………………………………… 45
معیارهای انتخاب همسر……………………………………………………………………………………. 48
معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام……………………………………………………………….. 54
مبانی نظری رشد فردی…………………………………………………………………………………….. 64
رشد فردی…………………………………………………………………………………………………….. 64
رشد اجتماعی………………………………………………………………………………………………… 65
ارتباط میان رشد اجتماعی و رشد فردی……………………………………………………………….. 70
مهارت­های پیش از ازدواج، ملاک­های همسرگزینی و رشد فردی……………………………….. 70
پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 71
پیشینه خارجی تحقیق……………………………………………………………………………………….. 71
پیشینه داخلی تحقیق…………………………………………………………………………………………. 74
جمع­بندی………………………………………………………………………………………………………………. 76
فصل سوم: روش تحقیق
روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 78
جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………….. 78
نمونه و روش نمونه­گیری…………………………………………………………………………………………… 78
ابزار جمع­آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………… 78
شیوه اجرا………………………………………………………………………………………………………………. 80
روش­های تجزیه­و­تحلیل داده­ها و آزمون فرضیه­ها……………………………………………………………. 81
ملاحظات اخلاقی……………………………………………………………………………………………………. 81
فصل چهارم: تجزیه­وتحلیل داده­ها
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 83
آمار توصیفی …………………………………………………………………………………………………………. 83
یافته استنباطی…………………………………………………………………………………………………………. 85
تجزیه­و­تحلیل داده­ها…………………………………………………………………………………………………. 85
آزمون فرضیه اول……………………………………………………………………………………………. 85
آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………. 87
ملاک­ محتوایی……………………………………………………………………………………….. 88
ملاک­ فرآیندی……………………………………………………………………………………….. 90
فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها
نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………………………… 93
نتیجه­گیری در مورد فرضیه اول…………………………………………………………………………… 93
نتیجه­گیری در مورد فرضیه دوم………………………………………………………………………….. 94
محدودیت­های تحقیق………………………………………………………………………………………………. 95
پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………. 95
پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………. 96
منابع
الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………. 97
الف) منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………… 101
پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………… 106
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………… 116
 
 
 
فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                
صفحه
اعتبار (پایایی) پرسشنامه……………………………………………………………………………………………. 79
آمار توصیفی پرسشنامه رشد فردی………………………………………………………………………………. 83
آمار توصیفی پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی……………………………………………………………….. 84
آمار توصیفی پرسشنامه ملاک­های محتوایی و فرآیندی………………………………………………………. 84
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه رشد فردی………………………………………………………… 85
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه رشد فردی…………………………………………………………………. 86
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی…………………………………………. 87
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی………………………………………………….. 88
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های محتوایی………………………………………………. 88
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های محتوایی……………………………………………………….. 89
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های فرآیندی………………………………………………. 90
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های فرآیندی……………………………………………………….. 91
 
 
 
چکیده
هدف این تحقیق تبیین اثربخشی آموزش مهارت­های پیش از ازدواج بر ملاک­های همسرگزینی و رشد فردی دختران مجرد می­باشد. پژوهش حاضر از حیث  هدف، کاربردی و از حیث روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می­باشد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق عبارت بودند از: 1) پرسشنامه اولویت­ بخشی ملاک­های همسرگزینی (رفاهی، ثنایی، پاشاشریفی) 2) پرسشنامه مقیاس اقدام برای رشد فردی (روبیتشک). جامعه آماری تحقیق شامل متقاضیان ازدواج مراجعه کننده به مرکز مشاوره بهارنکو که طی شهریور ماه تا آبان ماه 1393 مراجعه کردند و برای انتخاب نمونه از روش نمونه­گیری هدفمند یا در دسترس استفاده می­شود و افراد به صورت تصادفی ساده در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) جایگزین می­شوند.  نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که آموزش مهارت­های پیش از ازدواج بر رشد فردی تأثیر معنادار دارد. دیگر نتایج نشان می­دهد که آموزش مهارت­های پیش از ازدواج هم بر ملاک­های همسرگزینی و هم بر ملاک­های محتوایی و فرآیندی تأثیر معنادار دارد.
 
کلید واژه­ها: آموزش مهارت­های پیش از ازدواج، رشد فردی، ملاک­های همسرگزینی، ملاک­های محتوایی و ملاک­های فرآیندی.
 
 
فصل اول
کلیات تحقیق
 
 
مقدمه
معمولاً جامعه را در اولین تقسیم­بندی به چند نهاد اصلی تقسیم می­کنند. نهاد خانواده، نهاد آموزش، اقتصاد، حکومت و دین، در جوامع پیشرفته نهاد علم نیز در سده اخیر به نهادهای اجتماعی اضافه شده است. نهاد خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است که با ازدواج آغاز می­شود. بنابراین، ازدواج از آنجا که مراسم آغازین این نهاد مهم اجتماعی است، اهمیت بنیادین و پایه­ای دارد. ازدواج موفق پایه و بنیانی عالی برای ایجاد خانواده­ای شاد و مستحکم است و هیچ چیزی در جهان نمی­تواند زندگی انسان­ها را شاداب­تر و بهتر کند مگر افزایش ازدواج­های موفق (میرمحمدصادقی، 1384).
نیاز به برقراری رابطه­ای پایدار، صمیمی و توأم با عشق و محبت از مهمترین دلایلی است که سرانجام هر زن و مرد را به سمت انتخاب شریک و ازدواج سوق می­دهد و بر همین اساس که بیشتر از 90% جمعیت دنیا حداقل یکبار ازدواج کرده­اند (حیدری نسب، 1381). ازدواج خشت بنای خانواده است و در صورتی که بخواهیم در خانواده با مشکلات کمتر و آسیب های کمتری روبرو باشیم، نیاز هست که به امر ازدواج توجه کنیم. توجه به ازدواج، توجه به خانواده است. یکی از مهمترین کارهایی که می­توانیم انجام دهیم آموزش است (میرمحمدصادقی، 1384).
ازدواج مهمترین رویداد زندگی فرد است و مهمترین مرحله چرخه­ی زندگی خانوادگی محسوب می­شود. بدین منظور، وجود مجموعه­ای از آگاهی­ها و اطلاعات در جهت ارتقای کیفیت ازدواج الزامی می­باشد (رفاهی، 1387). یکی از راه­های آگاهی افراد در آستانه ازدواج که بر نگرش­ها و انتظارات مطلوب و نامطلوب در ازدواج و زندگی زناشویی تأثیر دارد، آموختن مهارت­های لازم جهت ارتقاء روابط بین فردی از طریق آموزش به آن­ها می­باشد و آموزش پیش از ازدواج نقش مهمی را در این راستا ایفا می­کند (خمسه، 1382).
همسرگزینی و پیمان زناشویی هردو نشانه بالیدگی و پیشرفت شخصی می­باشند. گزینش همسر  بیگمان یکی از مهمترین تصمیم­هایی است که ما در زندگی خود میگیریم )بیرشک، 1384). گرچه ازدواج هنوز بخشی از ساختار جامعه است، اما اکنون دیگر والدین و واسطه­های ازدواج، انتخاب همسر را تحمیل نمی­کنند و در عوض، بیشتر انتخاب آزاد حاکم است یا این­گونه به نظر می­رسد )برنشتاین[1] 1994؛ ترجمه سهرابی،1382). ازدواج­های موفق هستند که در آنها ملاک­های انتخاب همسر به درستی رعایت شده باشد و طرفین از ملاک­ها خود آگاهی و تعریف روشنی داشته باشند )رفاهی، 1387).
اولویت­ها و ملاک­های همسرگزینی، ادراکاتی در مورد صفات یا ویژگی­هایی هستند که از یک معشوقه خیالی یا همسر بالقوه، مطالبه می­شوند وتعداد زیادی از این ادراکات به صورت واضحی با هیجانات در ارتباط هستند )باس[2]،  2007 (. در دهه­های گذشته رویکردهای متفاوتی در ارتباط با همسرگزینی شکل گرفته است. که هر یک از آن­ها، فرآیند و چگونگی انتخاب زوج­ها توسط افراد متفاوت را از دیدگاه­های متفاوت مورد تجزیه وتحلیل قرار می­دهد. همچنین هر دیدگاه معیارهایی را که هر فرد در هنگام انتخاب همسر مد نظر قرار می دهد، نیز بررسی می کند )دابویس[3]، 2010).
اقدام برای  رشد فردی[4] (PGI) که توسط روبیتشک [5](1998) مفهوم­سازی شده است، نوعی درگیری فعال و قصدمندانه در فرایند رشد فردی و همچنین در فرایند تغییر و رشد به عنوان یک فرد می­باشد. این مقیاس از طریق جستجوی فعالانه­ی تجارب خود­رشد دهنده تمایل کلی به بهبود و ارتقاء خودِ فرد دارد و جهتگیری­اش به سوی تغییر و رشد در حیطه­های مختلف زندگی می­باشد و مجموعه­ای از مهارت­های گسترش یافته است که شامل شناخت، رفتار، نگرش و انگیزش می­شود که یک فرد در هر یک از تجربیات زندگی از خود نشان می­دهد (روبیتشک و آشتون[6]، 2009). وقتی که یک فرد به صورت عمدی خودش را درگیر فرآیند رشد می­کند، گفته می­شود که وی در مسیر فعالیت رشد فردی قرار گرفته است. فعالیت رشد فردی سازه­ای است که نمایانگر علاقه و توجه فرد به رشد و تغییر در زندگی شخصی خودش به طور کل می­باشد. اما می­تواند برای رفتار واقعی در حیطه­های خاصی از زندگی نیز کاربرد داشته باشد. می­توان به PGI به عنوان سازه­ای فراشناختی، نوعی آگاهی و کنترلِ درگیری عمدی نگریست، کنترل  و آگاهی­ای که بر روی شناختها و رفتارهای ارتقاء­دهنده­ی رشد در تمام حیطه­های زندگی عمل می­کند (روبیتشک، 1998) و نشان­­دهنده­ی نوعی جهت­گیری به سمت درگیری فعالانه و هدفمندانه در فرایند جستجوی رشد می­باشد. موضوعاتی که در مشاوره پیش از ازدواج مد نظر قرار می­گیرند هدفشان ایجاد تغییرات مثبت در روابط پیش از ازدواج به منظور ارتقاء و بهبود ازدواج است. برنامه­های مشاوره­ی پیش از ازدواج که در ادبیات تحقیقی مربوط به این حیطه مطرح می­شوند، شامل موضوعات مختلفی می­شوند و این موضوعات در برنامه­های مختلف متفاوت می­باشد. موضوعاتی که در این حیطه رایج­تر هستند شامل موارد زیر می­شود: مسایل شغلی، مالی، روابط دوستانه و حمایت اجتماعی، فرزندپروری و کودکان، مذهب، مسایل مربوط به خانواده مبدا، نگرشها و باورها در مورد ازدواج، انتظارات مرتبط با نقش جنسیتی، خصیصه­های شخصیتی، ارزش­ها، سازگاری با زندگی بعد از ازدواج، تعهد به ازدواج، مهارتهای ارتباطی، مهارتهای حل تعارض، مهارتهای مقابله، مدیریت هیجانات، تفریح و سرگرمی، اهمیت گذران زمان با شریک رابطه، حل مسئله، و روابط جنسی. جدای از این موارد، مشاوران باید انگیزه­ی مراجعان را بر شرکت در مداخلاتی همچون مشاوره­ی پیش از ازدواج مد نظر داشته باشند. مشاوران پیش از ازدواج می­توانند انگیزه­ی مراجعان را با توجه به دلایل آنها برای مراجعه به مشاوره­ی پیش از ازدواج و بحث در مورد مزایای مشاوره­ی پیش از ازدواج تحریک کنند (موری[7]، 2006).
ارتباط پیش از ازدواج دوره­ای است برای دو نفر که همدیگر را نمی­شناسند و می­خواهند که همدیگر را بشناسند  و درک کنند و قبل از اینکه با هم ازدواج کنند، پیوندهای عشقی­ای خلق کنند که برای زندگی کردن با همدیگر ضروری است. دوستی قبل از ازدواج و نامزدی با هدف تکمیل واقعیت شناخت صورت می­گیرد (اوزگون[8]، 2000).
 
بیان مسأله
در جوامع امروز، زوج­های جوان در اوایل زندگی با مسائل و مشکلات گوناگون و گاه شدیدی مواجه هستند، بنابراین پیشنهاد اصلی و اساسی، بهره­مندی از خدمات مشاوره­ای پیش از ازدواج است )صافی، 1381). مشاوره پیش از ازدواج یکی از راه­های مناسب برای حفظ تداوم خانواده­هاست و از آن جهت که بیشتر جنبه پیشگیری دارد تا درمان، اهمیت بالاتری نیز پیدا می­کند )حسینی، 1390).
در دنیای جدید مدام در حال تغییر و تحول فعلی، جوامع انسانی به طور متناوب در حال مواجهه با پدیده­های نو از یک سو پیامدهای غیرمنتظره و پیچیده که تأثیر زیادی بر زندگی فردی و اجتماعی آن­ها دارد هستند. خانواده نیز از این جریان مستثنی نبوده و سیر تکاملی آن نیز گویای این نکته است که خانواده در جریان تغییرات اجتماعی و فرهنگی بسیار چهره عوض کرده است. خانواده­های گسترده به هسته­ای تغییر کرده و همزمان نقش­­ها و تقسیم کار نیز بسیار متفاوت و متنوع شده است. آداب و رسوم ازدواج و تشکیل خانواده تغییر کرده و تکنولوژی­های نو پدید و رسانه­ها نقش مهمی در تغییر شیوه ارتباطات انسانی و  رابطه­های شخصی ایفا کرده­اند. از سویی همزمان با این تغییرات نیازهای انسان­ها نیز تغییر کرده است، آن­ها در این دنیای در حال تغییر خواستار آرامش هستند که می­خواهند در خانواده پیدا کنند. این آرامش مستلزم آگاهی از مسائل پیچیده جهان امروز است. این مسائل طیف وسیعی در برمی­گیرد از مسائل جنسی گرفته تا مهارت­های زندگی و ارتباطی که بسیاری از این بحران­ها به خاطر مسائلی بوجود می­آید که بسیار ساده بوده و ناشی از عدم آگاهی است. سیاست­گذاری صحیح اجتماعی و آموزش­های عمومی می­تواند تا حدودی از این مسائل بکاهد و آگاهی بخش باشد. شناختن انتظارات منطقی باعث خواهد شد که زوجین با روبرو شدن با تجارب زندگی مشترک نا امید نشده و مهارت­های رویارو شدن را یاد بگیرند (چاندران و مالینگام[9]، ترجمه شفیعی و آذرگشب، 1370).
در سا­ل­های اخیر، حرکت برای تقویت زندگی زناشویی به برنامه­های آموزش­های  قبل از ازدواج کشیده شده است (لو ، زلکیفلی، وانگ و تان[10] ،2002). این آموزش­ها فرصت مناسبی است که سبب افزایش آگاهی و اطلاع زوج­ها از نقش خود در ایجاد یک رابطه صحیح و ثمر بخش گشته و بر نگرش و رفتار  آنان تأثیر می­گذارد (سامراتنگ ، پانواتسو، اماراتیتاد، چایپایم و سیتی امرن[11]، 2003).
آموزش­های قبل از ازدواج دانش نسبت به اهداف ازدواج، شناخت روان­شناسی زن و مرد، آگاهی از ملاک­های صحیح ازدواج و برخورداری از شرایط لازم برای ورود به ازدواج تا آموزش­های جنسی را در بر می­گیرد (استنلی، ساماتو، جانسون و مارکمن[12]، 2006).
طرح آموزش قبل از ازدواج در ایران از سال 1370 به اجرا در­آمده است. هدف از اجرای این طرح، ارتقای سطح آگاهی زوجین در خصوص اهمیت و ضرورت کنترل جمعیت و بهداشت باروری، روش­های مختلف پیشگیری از بارداری، بهبود روابط عاطفی بین زوجین و آشنایی با واحدهای ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی بوده است (مرندی، 1378)، با این حال این سؤال م

&nbsp;

<a href="http://fumi.ir/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%ab%d8%b1%d8%a8%d8%ae%d8%b4%db%8c-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4-%d9%85%d9%87%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%be%db%8c/"><img class="alignnone wp-image-170859″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/ddsd_001-268x300-268x300.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="171″ height="191″ /></a>

 

طرح است که آیا آموزش­های قبل از ازدواج به شیوه­های که امروز در کشور اجرا می­شود را می­توان به عنوان یک ابزار مؤثر پیشگیری از مشکلات خانوادگی نظیر طلاق، بارداری­های ناخواسته و ازدواج­های ناموفق به حساب آورد؟ مطالعات متعدد نشان می­دهد با وجودی که این مشاوره­ها آگاهی و نگرش زوجین را افزایش می­دهند، ولی این افزایش سطح آگاهی و تغییر نگرش در حد مورد انتظار و قابل قبول به همان اندازه که تقاضا برای برنامه­های آموزشی پیش از ازدواج در حال افزایش است، نیاز به شواهد تجربی برای مشخص کردن اثربخشی برنامه نیز در حال افزایش است (کارن، گودین، اوتیس و لامبرت[13]، 2004).
از آنجایی که یکی از عواملی که در یک ازدواج موفق مؤثر است، همان الگوها و روش­ها و     ملاک­های همسرگزینی است و این انتخاب­ها و ملاک­ها خود نیز متأثر از عوامل و خلق و خو و حالت­های عاطفی و هیجانی افراد قرار دارد و تفکرات غیرمعقول و باورهای غیرمنطقی باعث می­شود، که جوانان در انتخاب و گزینش و توجه به این ملاک­ها تحت تأثیر قرار گیرند و همان­گونه که ذکر گردید و با توجه به مسائل و مشکلات بوجود آمده برای جوانانی که دچار ناسازگاری­های زناشویی شده­اند و با توجه به آمار طلاق در جامعه و کودکان بی­سرپرست، که قربانی یک انتخاب ناآگاهانه و جدایی پدر و مادر از هم می­شوند. نقش و توجه جدی به امر گزینش ملاک­ها و معیارهای همسرگزینی در ازدواج جوانان مشخص و معلوم می­گردد (کارن و همکاران 2004). «اگر دخترها و پسرها می­دانستند هدف از ازدواج چیست و اگر با معیارهای اصیل در انتخاب همسر آشنایی داشتند به یقین این تعداد از خانواده­های اجتماعی متزلزل نمی­شدند» (رشیدپور، 1373).
همچنین از الزامات یک ازدواج موفق، تحول زوجین در زمینه رشد فردی می باشد. مهمترین ابعاد رشد فردی در فرایند زندگی مشترک پس از ازدواج ناظر بر مواردی نظیر رشد فکری، رشد عاطفی، رشد رفتاری، رشد اقتصادی و رشد جنسی می­­باشد (دشتی و علوی، 1385، نقل از جعفری، 1386). بنابراین هر دختر و پسری که می­خواهند با یکدیگر ازدواج کنند باید با تکیه بر توان عقلی و قدرت اندیشیدن، به طور منطقی معیارهای اصولی

دکتر فرهاد نظریان فیروزآبادی
مهندس سیده زهرا حسینی
 
 
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته بیوتکنولوژی
 
بهمن 93
 

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

فهرست مطالب                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            شماره صفحه

1 فصل اول

1-1 مقدمه 2

2 فصل دوم

2-1 کلیات 7

2-1-1                       اهمیت گیاهان دارویی 7

2-1-2                             متابولیت‌های ثانویه گیاهی 7

2-1-3    اهمیت پزشکی و دارویی متابولیت‌های ثانویه 9

2-2 زیست فناوری و تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهی 9

2-2-1                                                کشت بافت و تولید متابولیت‌های ثانویه 9

2-2-2          کشت سلولی 10

2-2-3                                  کشت ریشه‌های موئین 11

2-2-4                مهندسی متابولیک 12

2-2-5                زیست فناوری و A. rhizogenes 14

2-3   آگروباکتری رایزوژنز 15

2-3-1                                                                       مکانیسم برهم کنش آگروباکتری و سلول گیاهی 16

2-3-2               طبقه بندی ناقل‌های Ri 17

2-3-3               ژن‌های T-DNA ناقل Ri 18

2-3-4                                                                                                                                            ژن‌های Rol 19

2-3-5               باززایی گیاه كامل از ریشه‌های موئین 19

2-4      خصوصیات گیاه‌شناسی گیاه شقایق 20

2-4-1                                                     مسیرهای بیوسنتز آلکالوئیدهای گیاه شقایق 20

2-4-2                                     آلکالوئیدهای گیاه شقایق 22

2-5      سابقه پژوهش 24

3 فصل سوم

3-1 همسانه‌سازی 30

3-1-1          مواد گیاهی 30

3-1-2               سویه‌های باکتری 30

3-1-3                                                                                                                                             آغازگرها 30

3-1-4                          میزبان‌های همسانه‌سازی 31

3-1-5                                             محیط کشت باکتری و آنتی بیوتیک‌ها 34

3-1-6                   آنزیم‌های محدودگر 34

3-2 روش‌ها 35

3-2-1                                      شناسایی، جداسازی و تکثیر ژن 4′OMT 35

3-2-2                          همسانه‌سازی توالی ژنومی ژن 4′OMT در ناقل pTZ57R/T 37

3-2-3                                                                              ساخت cDNAی جهت تکثیر ژن 4′OMT 40

3-2-4                   تکثیر cDNAی ژن 4′OMT و همسانه‌سازی در ناقل pTZ57R/T 41

3-2-5                                           همسانه‌سازی سازه‌ی فوق بیانی ژن 4′OMT در ناقل pGSA1285 44

3-2-6                                                       تأیید مجدد سازه‌ی خاموشی مشترک دو ژن T6ODM و CODM 46

3-3   کشت بافت و انتقال ژن 48

3-3-1                                                              بهینه‌سازی شرایط القای ریشه‌های موئین 48

3-3-2                                                                                                                                                کشت بذر 49

3-3-3                                                                                                 محیط‌های تلقیح و هم کشتی 50

3-3-4                         تلقیح و دوره هم کشتی 50

3-3-5                                           انتقال ریزنمونه‌ها به محیط گزینشگر 50

3-3-6                         استخراج DNA از ریشه‌های موئین و طبیعی گیاه شقایق 51

3-3-7                                                                                                                                          واکنش PCR 51

3-4 انتقال سازه‌ی خاموشی مشترک دو ژن T6ODM و CODM به آگروباکتری رایزوژنز 52

 

3-4-1                                انتقال سازه‌ی فوق بیانی ژن 4′OMT به آگروباکتری رایزوژنز 53

3-4-2                                                          انتقال سازه‌ی خاموشی مشترک دو ژن T6ODM و CODM به ریشه‌های موئین 53

3-4-3                              انتقال سازه‌ی فوق بیان ژن 4′OMT به ریشه‌های موئین گیاه شقایق 53

3-4-4                                                               آنالیز تراریزش ریشه‌های موئین با سازه خاموشی diox 54

3-4-5                                                                                                                  PCR در زمان واقعی 54

4 فصل چهارم

4-1 نتایج همسانه‌سازی 57

4-1-1                        تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT و تأیید آن با هضم آنزیمی 57

4-1-2          تأیید همسانه‌سازی توالی ژنومی ژن 4′OMT در ناقل pTZ57R/T 58

4-1-3                                                         نتایج بررسی بیوانفورماتیکی توالی ژنومی ژن 4′OMT 60

4-1-4                              تأیید همسانه‌سازی cDNA ژن 4′OMT در ناقل pTZ57R/T 64

4-1-5                        تأیید همسانه‌سازی ژن 4′OMT در ناقل pGSA1285 66

4-1-6                                 تأیید مجدد سازه‌ی خاموشی diox با هضم آنزیمی 68

4-2   نتایج کشت بافت و انتقال ژن 69

4-2-1          نتایج بهینه‌سازی القای ریشه موئین 69

4-2-2                          درصد القای ریشه موئین 71

4-2-3                 تعداد شاخه فرعی ریشه موئین در یک سانتی‌متر 77

4-2-4                                   تعداد ریشه موئین در ریزنمونه 78

4-2-5                                                           روند تولید ریشه موئین برای سویه‌های مختلف 79

4-2-6                                            بررسی تراریختی ریشه‌های موئین با PCR 81

4-2-7                                 تأیید انتقال سازه‌ی خاموشی diox به آگروباکتری رایزوژنز 82

4-2-8                                                                            نتایج تایید تراریزش سازه خاموشی در ریشه‌های موئین با PCR 84

4-2-9          نتایج آنالیز PCRدر زمان واقعی 85

4-3   پیشنهادات 90

منابع       91

پیوست‌ها                                        100

فهرست اشکال                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      شماره صفحه

شکل ‏2‑1: مکانیسم مولکولی خاموشی پس از رونویسی (Borgio, 2009)… 14

شکل ‏2‑2: شکل شماتیک نقشه ژنی ناقل Ri نوع مانوپین A. rhizogenes (Ozyigit et al., 2013).   17

شکل ‏2‑3: شکل شماتیک نقشه ژنی ناقل Ri نوع آگروپین A. rhizogenes (Ozyigit et al., 2013).   18

شکل ‏2‑4: مسیر سنتز آلکالوئیدهای مختلف در گیاه شقایق (Beaudoin and Facchini, 2014).   22

شکل ‏3‑1: ساختار ناقل همسانه‌سازی pTZ57R/T… 32

شکل ‏3‑2: ناقل اختصاصی pGSA1285… 33

شکل ‏3‑3 : دیاگرام سازه‌ی فوق بیانی ژن 4′OMT… 44

شکل ‏3‑4: مشابهت توالی دو ژن T6ODM و CODM و قطعه خاموشی. ناحیه مشترک دو ژن به رنگ طوسی و ناحیه قرمز رنگ مربوط به ناحیه ترجمه نشدنی انتهای ′3 ژن‌ها است. ناحیه سیز رنگ با نام DIOX-a نشان دهنده قطعه خاموشی است… 46

شکل ‏3‑5 : دیاگرام سازه خاموشی مشترک دو ژن T6ODM و CODM در ناقل pGSA1285.   47

شکل ‏4‑1: گرادیان دمایی جهت تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT در گیاه شقایق. چاهکkb 1 : نشانگر وزن مولکولی، چاهک C- : کنترل منفی، چاهک‌های 1 تا 7 به ترتیب دماهای اتصال: 2/47، 6/47، 7/49، 51، 8/53، 1/56 و 4/57 درجه سانتی‌گراد… 57

شکل ‏4‑2: هضم محصول PCR ژن 4′OMT با آنزیم HindIII. Kb1: نشانگر وزن مولکولی، چاهک 1: قطعات برش خورده ژن 4′OMT، چاهک 2: محصول PCR برش نخورده ژن 4′OMT… 58

شکل ‏4‑3 : تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT با آنزیم پلیمرازی Pfu، چاهک 1Kb : نشانگر وزن مولکولی، چاهک C- :کنترل منفی، چاهک‌های 4-1: نمونه‌های تکثیری… 59

شکل ‏4‑4 : کلنی PCR برای تأیید حضور توالی ژنومی ژن 4′OMT در ناقل pTZ57R/T. چاهک Kb 1: نشانگر وزن مولکولی، چاهک C-: کنترل منفی، چاهک C+: کنترل مثبت، چاهک‌های 1-22: کلنی‌های انتخابی… 59

شکل ‏4‑5 : هضم آنزیمی ناقل pTZ57R/T حاوی قطعه ژنومی ژن 4′OMT با آنزیم‌های NcoI و PmlI. چاهک 1: ناقل T/A برش نخورده حاوی قطعه ژنومی ژن 4′OMT، چاهک‌های 2-5: ناقل T/A برش خورده حاوی قطعه ژنومی ژن 4′OMT و خروج قطعه ژنومی ژن 4′OMT… 60

شکل ‏4‑6 : نتیجه توالی‌یابی، توالی ژنومی ژن 4′OMT، رنگ سبز نشان دهنده توالی اینترون ژن 4′OMT و به طول bp 114 است… 61

شکل ‏4‑7 : همردیفی توالی ژنومی جداسازی شده 4’OMT با توالی موجود در Genbank در بردارنده توالی اینترون. در این شکل توالی اینترونی در ناحیه 844 تا bp 859 قرار دارد.   62

شکل ‏4‑8 : دومین‌های عملکردی موجود در ساختار پروتئین 4’OMT.. 63

شکل ‏4‑9 : توالی اسیدآمینه مربوط به دومین‌های عملکردی موجود در ساختار ژن 4’OMT.   63

شکل ‏4‑10 : همردیفی توالی پروتئین 4′OMT موجود در Genbank با توالی همسانه‌سازی شده.   64

شکل ‏4‑11 : تکثیر توالی cDNA ژن 4′OMT با آنزیم پلیمرازی Pfu، چاهک 1Kb : نشانگر وزن مولکولی، چاهک C- : کنترل منفی، چاهک C+ : کنترل مثبت (توالی ژنومی ژن 4′OMT)، چاهک 1-4: محصول PCR حاصل از تکثیر ژن 4′OMT به طول bp 1074… 64

شکل ‏4‑12: کلنی PCR برای تأیید حضور توالی cDNAی ژن 4′OMT در ناقل pTZ57R/T. چاهک 1-21: کلنی‌های مورد بررسی، چاهک C- : کنترل منفی، C+: کنترل مثبت (DNA ژنومی) چاهک Kb 1 : نشانگر وزن مولکولی… 65

شکل ‏4‑13: هضم آنزیمی ناقل pTZ57R/T حاوی cDNAی ژن 4′OMT با آنزیم‌های XhoI و SpeI. چاهک Kb 1 : نشانگر وزن مولکولی، چاهک 1 : مربوط به ناقل T/A برش نخورده حاوی cDNAی ژن 4′OMT، چاهک 2 تا 6: ناقل T/A برش خورده و خارج شدن ژن 4′OMT… 65

شکل ‏4‑14: نتیجه توالی‌یابی همسانه‌سازی توالی cDNA ژن 4′OMT در ناقل pTZ57R/T.   66

شکل ‏4‑15: کلنی PCR برای تأیید حضور ژن 4′OMT در ناقل pGSA1285. چاهک Kb 1: نشانگر وزن مولکولی، چاهک C-: کنترل منفی، چاهک C+: کنترل مثبت (ناقل T/A حاوی ژن 4′OMT)، چاهک‌های 1-7: کلنی‌های انتخابی… 67

شکل ‏4‑16: هضم آنزیمی ناقل pGSA1285 حاوی cDNAی ژن 4′OMT با آنزیم‌های XhoI و SpeI. چاهک Kb 1 : نشانگر وزن مولکولی، چاهک 1 : ناقل pGSA1285 برش نخورده حاوی cDNAی ژن 4′OMT، چاهک 2 و 3: ناقل pGSA1285 برش خورده و خارج شدن ژن 4′OMT… 68

شکل ‏4‑17: هضم آنزیمی ناقل pGSA1285 جهت تأیید سازه‌ی خاموشی diox با آنزیم‌های AscI و SpeI. چاهک 1Kb: نشانگر وزن مولکولی، چاهک 1: برش ناقل pGSA1285 و خارج شدن سازه خاموشی diox، چاهک 2: ناقل برش نخورده pGSA1285 حاوی سازه‌ی خاموشی diox… 69

شکل ‏4‑18: توسعه ریشه موئین در گیاه شقایق بعد از تلقیح با Agrobacterium rhizogenes . A، B و C ریزنمونه اندام هوایی، به ترتیب 8، 16 و 24 روز بعد از تلقیح، D : ریزنمونه هیپوکوتیل، 12 روز بعد از تلقیح… 71

شکل ‏4‑19: اثر دما، سویه و محیط کشت بر درصد القای ریشه موئین برای ریزنمونه اندام هوایی در گیاه شقایق. تیمار‌های دارای حداقل یک حرف مشترک با آزمون دانکن در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی‌داری با یکدیگر ندارند… 72

شکل ‏4‑20: اثر دما، سویه و محیط کشت بر درصد القای ریشه موئین برای ریزنمونه‌ هیپوکوتیل در گیاه شقایق. تیمار‌های دارای حداقل یک حرف مشترک با آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد تفاوت معنی‌داری با یکدیگر ندارند… 75

شکل ‏4‑21: اثر دما، سویه و محیط کشت بر تعداد شاخه فرعی ریشه موئین در یک سانتی‌متر برای ریزنمونه اندام هوایی در گیاه شقایق. تیمار‌های دارای حداقل یک حرف مشترک با آزمون دانکن در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی‌داری با یکدیگر ندارند… 78

شکل ‏4‑22: اثر دما، سویه و محیط کشت بر تعداد ریشه موئین در ریزنمونه اندام هوایی در گیاه شقایق. تیمار‌های دارای حداقل یک حرف مشترک با آزمون دانکن در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی‌داری با یکدیگر ندارند… 79

شکل ‏4‑23: روند تولید ریشه‌های موئین (در ریزنمونه اندام هوایی) برای سویه‌های آگروباکتری رایزوژنز در روزهای 8، 12، 16، 20 و 24 (DAI). در محیط MS و دمای 17 و 25 درجه سانتی‌گراد به ترتیب (الف و ب)، در محیط ½ MS و دمای 17 و 25 درجه سانتی‌گراد به ترتیب (ج و د)… 80

شکل ‏4‑24 : نتایج آنالیز PCR جهت تأیید تراریختی ریشه‌های موئین با بهره گرفتن از آغازگرهای اختصاصی ژن rolB در گیاه شقایق. چاهک100 bp : نشانگر وزن مولکولی، چاهک C-: کنترل منفی (ریشه‌های معمولی)، چاهک C+: کنترل مثبت (ناقل Ri از A. rhizogenes)، چاهک‌های 1 تا10: ریشه‌های موئین تراریخته… 81

شکل ‏4‑25: نتایج آنالیز PCR جهت تأیید تراریختی ریشه‌های موئین با بهره گرفتن از آغازگرهای اختصاصی ژن rolC در گیاه شقایق. چاهک bp100: نشانگر وزن مولکولی، چاهک C- : کنترل منفی (ریشه‌های معمولی)، چاهک C+ : کنترل مثبت (ناقل Ri از A. rhizogenes)، چاهک‌های 1 تا10: ریشه‌های موئین تراریخته… 82

شکل ‏4‑26: کلنی-PCR برای تأیید حضور سازه‌ی خاموشی diox در آگروباکتری رایزوژنز سویه ATCC15834. چاهک 100 bp: نشانگر وزن مولکولی، چاهک C-: کنترل منفی، چاهک C+: کنترل مثبت (ناقل pGSA1285 حاوی سازه خاموشی diox)، چاهک‌های 1 تا 6: کلنی-PCR‌های آگروباکتری رایزوژنز… 83

شکل ‏4‑27 : تأیید انتقال سازه‌ی خاموشی diox به آگروباکتری رایزوژنز سویه ATCC 15834 با PCR. bp 100 : نشانگر وزن مولکولی، 1C- : کنترل منفی (آب)، 2C- : کنترل منفی (باکتری E.coli بدون سازه)، 1C+ : کنترل مثبت (ناقل pGSA1285 حاوی سازه خاموشی diox)، 2C+ : کنترل مثبت (باکتری E.coli حاوی سازه خاموشی diox)، 1 و 2: نمونه‌های تکثیری با آغازگرهای pGSA-F و nptII-R1… 83

شکل ‏4‑28: ظهور ریشه‌‌های موئین روی ریزنمونه‌ی اندام هوایی در گیاه شقایق، سه هفته پس از تلقیح با آگروباکتری رایزوژنز سویه‌ی ATCC15834 حاوی سازه خاموشی مشترک Diox.   84

شکل ‏4‑29: قسمت الف، ب و ج) به ترتیب تکثیر اختصاصی ژن‌های rolB، rolC و virG در کلون‌های ریشه موئین. چاهک bp 100: نشانگر وزن مولکولی، چاهک -C : کنترل منفی، چاهک C+ : کنترل مثبت (ناقل ATCC15834)، چاهک 1-20: کلون‌های ریشه موئین. د) چاهک Kb 1: نشانگر وزن مولکولی، چاهک -C : کنترل منفی، چاهک 1-20: کلون‌های ریشه موئین جهت بررسی وجود سازه خاموشی diox… 85

شکل ‏4‑30 : منحنی جذب فلورسنت نمونه‌های مورد آنالیز، خط افقی قرمز رنگ، نشان دهنده حدآستانه (Threshold) می‌باشد که محل تقاطع آن با هر کدام از منحنی‌ها شاخص CT تعیین شد.   86

شکل ‏4‑31 : نمایش منحنی ذوب نمونه‌های مورد آنالیز مربوط به ژن T6ODM (پیک‌های سمت چپ) و ELF1 (پیک‌های سمت راست)، پیک‌های که در دمای پائین‌تر هستند نشان دهنده قطعات کوچکتر هستند… 87

شکل ‏4‑32: میزان بیان ژن T6ODM در کلون‌های ریشه موئین تراریخته با سازه خاموشی مشترک Diox (2) در مقایسه با ریشه های موئین شاهد (1)… 88

شکل ‏4‑33: میزان بیان ژن CODM در کلون‌های ریشه موئین تراریخته با سازه خاموشی مشترک Diox (2) در مقایسه با ریشه های موئین شاهد (1)… 88

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          شماره صفحه

جدول ‏3‑1: آغازگرهای رفت و برگشتی مورد استفاده.. 31

جدول ‏3‑2 : آنتی بیوتیک‌ها و غلظت‌های مورد استفاده.. 34

جدول ‏3‑3: آنزیم‌های برشی محدودگر مورد استفاده.. 34

جدول ‏3‑4: محتویات واکنش PCR برای تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT.. 36

جدول ‏3‑5: سیکل دمایی و زمانی واکنش PCR برای تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT   36

جدول ‏3‑6 : مخلوط واکنش هضم آنزیمی با آنزیم HindIII. 37

جدول ‏3‑7: محتویات واکنش PCR برای تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT با بهره گرفتن از آنزیم pfu… 38

جدول ‏3‑8: سیکل دمایی و زمانی واکنش PCR برای تکثیر توالی ژنومی ژن 4′OMT با بهره گرفتن از آنزیم pfu. 38

جدول ‏3‑9 : اجزای مورد استفاده در واکنش الحاق توالی ژنومی ژن 4′OMT به داخل ناقل pTZ57R/T.. 39

جدول ‏3‑10 : مخلوط واکنش هضم آنزیمی با دو آنزیم NcoI و PmlI. مخلوط حاصل به مدت دو ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شد… 40

جدول ‏3‑11: اجزای ترکیب ساخت cDNA جهت تکثیر ژن 4′OMT… 41

جدول ‏3‑12 : محتویات واکنش PCR برای تکثیر cDNAی ژن 4′OMT با بهره گرفتن از آنزیم pfu.   42

جدول ‏3‑13 : سیکل دمایی و زمانی واکنش PCR برای تکثیر cDNAی ژن 4′OMT با بهره گرفتن از آنزیم pfu. 42

جدول ‏3‑14 : اجزای مورد استفاده در واکنش الحاق cDNAی ژن 4′OMT به داخل ناقل pTZ57R/T   43

جدول ‏3‑15 : مخلوط واکنش هضم آنزیمی با دو آنزیم XhoI و SpeI. مخلوط حاصل به مدت دو ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شد… 43

جدول ‏3‑16 : مخلوط واکنش هضم آنزیمی با دو آنزیم XhoIو SpeI مخلوط حاصل به مدت دو ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شد… 45

جدول ‏3‑17: اجزای مورد استفاده در واکنش الحاق توالی ژن 4′OMT به داخل ناقل pGSA1285.   45

جدول ‏3‑18 : محتویات واکنش PCR برای تأیید سازه‌ی خاموشی Diox… 47

جدول ‏3‑19: سیکل دمایی و زمانی واکنش PCR برای تأیید سازه‌ی خاموشی Diox.   48

جدول ‏3‑20 : مخلوط واکنش هضم آنزیمی با دو آنزیم AscI و SpeI. مخلوط حاصل به مدت دو ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شد… 48

جدول ‏3‑21 : محتویات واکنش PCR برای تکثیر ژن‌های rolB و rolC… 52

جدول ‏3‑22 : سیکل دمایی و زمانی واکنش PCR برای تکثیر ژن‌های rolB و rolC.   52

جدول ‏3‑23: اجزای واکنش Real-time PCR برای بررسی بیان ژن‌های T6ODM و CODM.   54

جدول ‏4‑1: نتایج تجزیه واریانس برای صفات مورد بررسی در ریزنمونه اندام هوایی و هیپوکوتیل.. 70

 

 

 

 

1      فصل اول
 

مقدمه

 

1-1       مقدمه
سابقه استفاده از گیاهان دارویی برای سلامت انسان به تاریخ باستانی بشر باز می‌گردد. به‌طوری ‌که حتی در کتب قدیمی مانند انجیل و کتاب مقدس باستانی هند  (ودا(، استفاده از برخی گیاهان در درمان بیماری‌ها توصیه شده است. اولین سند مکتوب از استفاده از گیاهان دارویی را می‌توان در پاپیروس ابرس[1] (1800 سال قبل از میلاد مسیح) یافت. اما قدمت استفاده از گیاهان دارویی، به‌‌ معنی روند رو به کاهش آن در دنیای مدرن امروزی نیست. امروزه در جوامع صنعتی و در بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال توسعه، استفاده از طب سنتی و گیاهان دارویی برای حفظ سلامتی، به‌دلیل افزایش اعتماد مردم به استفاده از این گیاهان، بسیار چشمگیر است. گیاهان دارویی مهم‌ترین منبع از داروها برای مردم در سراسر جهان هستند (Tripathi and Tripathi, 2003).

طبق برآوردی که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) صورت گرفته است، بیش از 80 درصد مردم جهان (نزدیک به 5 میلیارد نفر)‌، برای درمان بیماری‌ها هنوز از داروهای گیاهی استفاده می‌کنند. تقریباً یک چهارم داروهای تهیه ‌شده‌ی دنیا دارای منشأ گیاهی هستند که یا مستقیماً از گیاهان عصاره‌گیری شده‌اند و یا بر اساس ترکیب گیاهی،‌ تلفیق و سنتز شده‌اند. کار بر روی طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی، در سراسر جهان و به ‌خصوص هند، ژاپن، پاکستان، سریلانکا و تایلند در دست انجام می‌باشد. در اروپا و در کشورهایی از قبیل آلبانی، بلغارستان، کرواسی، فرانسه، آلمان، مجارستان، هلند، اسپانیا و انگلستان و همچنین ترکیه، حدود 1500 گونه از گیاهان دارویی و معطر مورد استفاده قرار گرفته و در حدود 14700 محصول گیاهی در اروپا و ایالات متحده تولید می‌شود. در حدود 25 درصد از داروهای تجویز شده در ایالات متحده، حاوی حداقل یک ترکیب فعال گیاهی هستند. در چین، فروش داروهای سنتی در طول 5 سال اخیر دو برابر شده است. در هند نیز صادرات گیاهان دارویی نسبت به سال‌های قبل سه برابر شده است. تعداد زیادی از فرآورده‌های دارویی مشهور از گیاهان بدست می‌آیند. به‌طور کلی تقاضای جهانی برای داروهای گیاهی در حال رشد است (Arfin Khan et al., 2009).

گیاهان عالی‌ترین طراحان و تولیدکنندگان انواع ترکیبات کوچک هستند که به‌عنوان مواد غذایی، داروها و مواد خام صنعتی برای انسان سودمند می‌باشند. اغلب برخی از گیاهان دارویی برای درمان برخی از بیماری‌ها با بهره گرفتن از روش آزمون و خطا شناخته شده‌اند. تنها کمتر از 200 سال پیش جداسازی اولین جزء شیمیایی فعال (متابولیت ثانویه)، مسئول اثر دارویی آن رخ داده است. امروز، بسیاری از ترکیبات مشتق شده از گیاهان در صنعت داروسازی استفاده می‌شود و همچنین گیاهان نیز به‌عنوان یک منبع مهم برای ترکیبات جدید به بشر خدمت می‌کنند (Häkkinen et al., 2013).

گیاه شقایق با نام علمی Papaver somniferum L. متعلق به خانواده Papaveraceae می‌باشد. شقایق گیاهی دیپلوئید است (2n=22). آلکالوئیدهای شقایق (به ‌غیر ازThebaine ، Cryptopine و Protopine) در هیچ جنس گیاهی به غیر از papaver وجود ندارد. که این مسئله اهمیت گیاه شقایق را به‌عنوان تنها منبع آلکالوئیدهای گروه مورفین ( مورفین، تبائین، کدوئین، نارکوتین و …) روشن می‌کند (Tetenyi, 1997).

خواص دارویی این گیاه به ‌قدری بی‌نظیر است که شقایق به‌عنوان مهم‌ترین گیاه دارویی در دنیا شناخته شده است. این گیاه تعداد زیادی آلکالوئید بنزیل ایزوکوئینولین مختلف را تولید می‌کند که برخی از آن‌ها نظیر مورفین ضددرد، کدوئین و پاپاورین به‌عنوان شل کننده عضلات، نوسکاپین به‌عنوان داروی ضد تومور و سنگوی‌نارین به‌عنوان ضد میکروبی از نظر پزشکی دارای اهمیت می‌باشند (Di Fiore et al., 2004).

سطح زیر کشت این گیاه رو به افزایش است به‌طوری که بر طبق برآوردهای موجود، سطح زیر کشت غیرقانونی این گیاه در سال 2013 در دنیا به‌میزان 296720 هکتار رسید که بالاترین سطح زیرکشت از سال 1998 بوده است (United Nations Office on Drugs and Crime, 2014).

افزایش ارزش انرژی و نیروی کار از یک طرف و لزوم کنترل دقیق مزارع کشت این گیاه به‌جهت جلوگیری از سو استفاده و قاچاق از طرف دیگر کشورهای مختلف دنیا را به این فکر واداشت تا به‌فکر استحصال مستقیم آلکالوئید در واحد سطح باشند تا ضمن کاهش سطح زیر کشت، با صرف هزینه و نیروی انسانس کمتر، محصول بیشتری بدست آورند. همچنین محققین علم زیست فناوری در تلاش هستند که آلکالوئیدهای دارویی و پزشکی گیاه شقایق را در شرایط آزمایشگاهی تولید و بدست آورند. این مسئله از این جهت حائز اهمیت است که اگر بتوانند این ترکیبات دارویی را از روشی غیر از روش کشت سنتی بدست آورند تا حدودی از سو استفاده و قاچاق این گیاه دارویی جلوگیری می‌نمایند و یا از میزان خسارت‌های اجتماعی آن کاسته خواهد شد.

تولید متابولیت‌های ثانویه در درون شیشه از طریق کشت بافت‌های گیاهی امکان پذیر است. مواردی وجود دارد که میزان متابولیت‌های موجود در سلول‌های کشت بافت شده خیلی بیشتر از میزان آن در گیاه کامل است و یا حتی سلول‌های کشت بافت شده، متابولیت‌هایی تولید می‌کنند که در گیاه اولیه تولید نمی‌شود. با توجه به آنکه در طبیعت سرعت تولید متابولیت‌های ثانویه آهسته بوده و مدت زمان طولانی برای تولید لازم است، بنابراین میزان تولید اقتصادی نبوده و ضروری به نظر می‌رسد که برای تولید سریع و انبوه متابولیت‌های ثانویه و مواد دارویی، از فنون کشت بافت گیاهی به‌طور بهینه استفاده شود. کشت بافت گیاهی یکی از مهم‌ترین تکنیک‌ها در راستای تولید صنعتی متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی است، زیرا پتانسیل این مواد در شرایط طبیعی بسیار محدود می‌باشد. برخی مزیت‌های تولید متابولیت‌های ثانویه از طریق کشت بافت شامل کنترل بهینه شرایط کشت، افزودن پیش سازهای موردنیاز برای افزایش بازده و تولید متابولیت‌های ثانویه خاص می‌باشد (Hu and Min, 2006). اخیراً هدف صنعت آن است كه تكنیك‌های كشت درون شیشه ای گیاهی را آن چنان توسعه دهد كه تولید متابولیت‌های ثانویه نسبت به استحصال آن‌ها از گیاه كامل یا سنتز آزمایشگاهی ارزان تر شود. بزرگ‌ترین چالش موجود در این زمینه این است كه متابولیت‌های مزبور در مرحله خاصی تولید می‌شوند و بعضی از تركیبات چنانچه سلول تمایز نیابد، سنتز نمی‌شوند. بنابراین، در برخی موارد كشت سلولهای گیاهی تمایز نیافته، توان بیوسنتزی فراورده‌های ثانویه را از دست می‌دهند. با توجه به نتایج بدست آمده از كشت بافت‌های تمایز یافته بیشتر پژوهش‌ها بر كشت ریشه‌های موئین[2] تاكید دارند (Hu and Min, 2006).

ریشه مویین نوعی بیماری گیاهی است كه توسط یك باكتری گرم منفی خاكزی به‌نام آگروباكتری رایزوژنز (Agrobacterium rhizogenes) ایجاد می‌شود. زمانی‌كه باكتری وارد گیاه می‌شود، تعدادی از ژن‌ها از پلاسمید باكتری، به گیاه منتقل شده و وارد ژنوم هسته‌ای گیاه میزبان می‌شود. حاصل این انتقال تولید ریشه موئین در نزدیكی جایگاه ورود باكتری است (Sevon and Caldentey, 2002)

تکنولوژی‌های نوین کشت بافت شامل کشت ریشه‌های موئین در جهت استحصال متابولیت‌های ثانویه دارای محاسنی هستند که توجه این محققین را به‌خود جلب کرده است. شاخصه‌ی ریشه‌های موئین ناشی از A. rhizogenes، شامل رشد سریع ریشه‌ها و شاخه‌های زیاد با تراکم بیوماس بالا بر روی یک محیط عاری از فیتوهورمون است. این ریشه‌های پایدار، به‌دلیل ثبات ژنتیکی و بیوشیمیایی ذاتی، متابولیت‌های ثانویه را در طی یک دوره طولانی تولید می‌کنند (Majumdar et al., 2011).

کشت ریشه‌های موئین تراریخته یک سیستم مدل مفید جهت بررسی بیوسنتز آلکالوئیدها و دیگر متابولیت‌های ثانویه متنوع است (Rostampour et al., 2009b). تولید ریشه‌های موئین با واسطه آگروباکتری رایزوژنز یک ابزار سریع و ساده را برای معرفی و بیان ژن‌های خارجی در سلول‌های گیاهی به‌وجود می‌آورد که قادر به سنتز متابولیت‌های ثانویه‌ی ویژه هستند. این رویکرد برای تغییر تجمع آلکالوئیدهای تولید شده‌ی به‌طور طبیعی در ریشه‌ها است (Park and Facchini, 2000).

امروزه مهندسی متابولیک، روشی خاص برای تنظیم بیوسنتز آلکالوئیدها و دستکاری فرآورده‌های متابولیکی است که می‌توان سطح مسیرهای با ارزش میانه یا فرآورده‌های انتهایی را به وسیله تشدید بیان از یک آنزیم با سرعت محدود افزایش دهد و یا اینکه متابولیت‌های نامطلوب را از طریق خاموشی ژن از بین برده یا کاهش داد (Frick et al., 2007). مهندسی متابولیک از طریق تغییر در فعالیت آنزیم‌های بیوسنتزی، یا پروتئین‌های تنظیمی مسئول در بیان ژن‌های مسیر، تغییرات در مقدار یا ساختار شیمیایی متابولیت‌های خاص را ایجاد می‌کند (Larkin et al., 2007). در روش مهندسی متابولیت می‌توان با وارد نمودن ژن مربوط به آنزیم‌های کلیدی و قرار دادن آن‌ها در کنار پیشبرهای قوی، بیان ژن را افزایش داد. از طرف دیگر با بهره گرفتن از روش‌های خاموشی ژن، این امکان وجود دارد تا از طریق مهار تولید این آنزیم‌ها، راه متابولیکی را به‌سمت محصول مورد نظر نشانه‌گیری کرد (حسینی و همکاران، 1378).

تاکنون مطالعات معدودی روی ریشه موئین در گیاه شقایق صورت گرفته است (Le Flem-Bonhomme et al., 2004; Park and Facchini, 2000; Yoshimatsu and Shimomura, 1992) پس لازم است مطالعات گسترده‌تری جهت بهینه‌سازی شرایط القای ریشه موئین در این گیاه صورت گیرد. بر این اساس این تحقیق به‌منظور دستیابی به دستورالعمل مناسب و با راندمان بالا جهت القای ریشه‌های موئین در گیاه P. somniferum طراحی گردید. همچنین به‌دلیل اهمیت متابولیت‌های ثانویه‌ی این گیاه، تأثیر تشدید بیان ژن 4′OMT و خاموشی همزمان دو ژن T6ODM و CODM روی میزان آلکالوئیدهای ریشه‌‌ موئین گیاه شقایق مورد بررسی قرار گرفت. قابل ذکر است که این تحقیق، اولین گزارش از مهندسی متابولیک ژن‌های مسیرهای آلکالوئیدی در ریشه‌های موئین گیاه شقایق در دنیا است.

 

 

 

 

 

 

 

خطر در ورزش فوتبال بستگی به فایده اجتماعی آن دارد. همچنین رضایت زیان دیده و قبول خطر از سوی او عامل مهم دیگری است که نظام حقوقی فعالیت های ناشی از ورزش فوتبال را مجاز می شمارد. بنابراین، در ورزش فوتبال وجود خطا، خطر و اختلاف امری طبیعی بوده و می بایستی آیین رسیدگی به آنها مشخص گردد. در این تحقیق درصدد بررسی مرجع رسیدگی به اختلافات ناشی از ورزش فوتبال و آیین مربوط به آن هستیم تا از رهگذر آن افق های روشن تری فرا روی جامعه حقوقی کشور گشوده شود.

2- سوالات

الف: کدام مرجع صلاحیت رسیدگی به اختلافات ناشی از ورزش فوتبال را دارد؟

ب: نظام حقوقی ایران چه بسترهایی را برای رسیدگی به اختلافات ناشی از ورزش فوتبال فراهم نموده است؟

3- فرضیات تحقیق

الف: مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی ناشی از ورزش فوتبال، کمیته انظباطی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی می باشد و به اختلافات حقوقی ورزشکاران و باشگاه ها نیز در محاکم عمومی(اعم از حقوقی یا کیفری) رسیدگی می شود.

ب:نظام حقوقی ایران با پیش بینی مراجع انتظامی و قضایی برای رسیدگی به اختلافات ناشی از ورزش فوتبال بسترهای حداقلی را برای تاسیس آیین رسیدگی به اختلافات ناشی از ورزش فوتبال فراهم نموده است.

4- روش تحقیق

این تحقیق به روش کتابخانه ای و با فیش برداری از کتب، مقالات و سایت های اینترنتی تهیه و تنظیم شده است و به جهت موضوع آن و رویه معمول در تحقیقات و پژوهش های حقوقی به سایر روش های علمی نظیر مطالعه میدانی، آمارگیری، نمونه برداری و… استناد نشده است.

5- اهداف تحقیق

الف: تبیین مفهوم و آثار اختلافات ورزشی.

ب: تعیین مرجع یا مراجع صالح برای رسیدگی به اختلافات ورزش فوتبال و تشریح آیین رسیدگی به آنها.

6- ساختار تحقیق

این تحقیق در یک مقدمه و چهار فصل تنظیم و تدوین گردیده است. در مقدمه تحقیق به بیان مسئله، سوالات، فرضیات، روش تحقیق و اهداف آن پرداخته شده است. فصل اول تحقیق در ضمن سه مبحث به بیان مفاهیم، تاریخچه و انواع اختلافات ورزش فوتبال اختصاص دارد. در فصل دوم به آیین رسیدگی به اختلافات ورزش فوتبال پرداخته شده و در فصل سوم به مسوولیت مدنی ناشی از ورزش فوتبال پداخته و سرانجام در فصل چهارم به حل و فصل اختلافات ورزش فوتبال از طریق توسل به داوری اشاره شده است. در پایان نیز نتیجه گیری و پیشنهادات بیان گردیده است.

فصل اول: کلیات

زندگی اجتماعی انسان آمیزه ای از حق و تکلیف است. آدمیان از یک سو، در آگاهی و درک و استعداد و ویژگیهای اخلاقی و از سوی دیگر، در انگیزه ها و خواستها و نیازها با یکدیگر متفاوتند، در چنین وضعیتی بروز اختلاف بین آنان حتمی است. بنابراین اختلاف از عوارض قهری زندگی اجتماعی و به قدمت خود انسان است. در دورانهای نخستین و قبل از تمدن اختلافات به صورت غریزی و طبیعی و به روشی که بین دیگر حیوانات معمول است حل و فصل می شد یعنی طرفی که قدرت بیشتر داشت و از موقعیتی بهتر و مناسبتر برخوردار بود طرف دیگر را مقهور و منکوب می کرد و اختلاف با شکست فیزیکی طرف مقابل رفع می شد. ولی به تدریج با پیشرفت تمدن و به وجود آمدن جامعه و دولت، این روش حل اختلاف در بین افراد یک جامعه منسوخ و به روابط دولتها با یکدیگر محدود گردید و کم و بیش، تا امروز هم ادامه یافته است کما اینکه اکنون نیز با وجود پیشرفتهایی بسیار و چشمگیر که در یافتن روش های مسالمت آمیز حل اختلاف، در سطح بین المللی به دست آمده ، متأسفانه در اختلافات بین دولتها هنوز، آخرین راه حل جنگ است. یکی از اختلافات قابل توجه دنیای امروزی، اختلافات ورزشی منجمله اختلافات ناشی از ورزش فوتبال می باشد. بنابراین تلاش دست اندرکاران امور ورزشی این بوده است که با طبقه بندی اختلافات ورزشی سازوکارهای قانونی مناسبی را برای حل و فصل اختلافات ناشی از ورزش فوتبال طراحی نمایند. اوج این تلاش را می بایستی در آیین نامه انضباطی فدراسیون فوتبال دانست. در این فصل درصدد برسی کلیات تحقیق می باشیم تا از رهگذر آن بتوانیم در فصل بعدی به آیین مربوط به رفع اختلافات ورزش فوتبال بپردازیم.

1-1- مفاهیم

یکی از موضوعات مهم هر تحقیق مباحث مربوط به مفاهیم می باشد. مفاهیم اصلی هر تحقیق قلمرو و گستره موضوعی آن پژوهش را مشخص نموده و از این رو به مثابه خط سیر و نقشه راه محقق می باشند. از این رو در این مبحق به بررسی مفهوم فوتبال، اختلافات ناشی از فوتبال و آیین رسیدگی می پردازیم.

1-1-1- فوتبال

بازی فوتبال ورزشی است تیمی که در آن دو گروه یازده نفره در مقابل هم بازی می‌کنند و اغلب آن را پرطرفدارترین ورزش جهان می‌دانند. این ورزش در زمینی مستطیل شکل با پوشش چمن یا چمن مصنوعی انجام می‌گیرد که در انتهای عرضی دو ضلع آن دو دروازه قرار داده شده‌است. هدف وارد کردن توپ به دروازهٔ حریف است. دروازه‌بان تنها کسی است که در این بازی حق دارد از دست‌ها و بازوهای خود برای گرفتن و مهار توپ استفاده کند. دیگر اعضای تیم توپ را اغلب با بهره گرفتن از پا و ضربه زدن به آن به گردش درمی‌آورند، گاه نیز ممکن است از سینه یا سر خود استفاده کنند. هر تیمی که بیش‌ترین گل را به حریف بزند برندهٔ بازی است. اگر بازی در پایان با گل‌های برابر پایان پذیرد نتیجه بازی را مساوی اعلام می‌کنند یا این که بازی به وقت اضافی کشیده می‌شود و سپس ممکن است ضربات پنالتی تعیین‌کننده بازی باشد. قوانین فوتبال مدرن و به شکل امروزی آن در کشور انگلستان وضع شد. نهاد اداره‌کننده فوتبال در جهان فیفا نام دارد که اغلب آن را به اختصار فیفا می‌نامند. معتبرترین مسابقه در این رشته ورزشی جام جهانی فوتبال نام دارد که هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود. این رویداد هنگام برگزاری بینندگان زیادی دارد که شمار آن دو برابر بینندگان بازی‌های المپیک تابستانی است. اگرچه اطلاعاتی در مورد ریشه اصلی و حقیقی این ورزش در دست نیست ولی از مطالب جالب و شخصی در مورد تاریخچه آن اطلاع داریم. فوتبال امروزی به تدریج رشد کرده‌است ولی گفته می‌شود که نوعی از آن قبل از مسیح بازی می‌شد. در چین نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال در   ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح وجود داشت. عکس‌های مصریان نیز نوعی بازی شبیه به فوتبال را نشان می‌دهد ولی در یونان یک بازی به نام اسپیشکیروز به طرز جالبی به فوتبال امروزی شبیه‌است. در ابتدا اختلافات عقیده‌ای بسیاری میان علاقمندان راگبی و فوتبال وجود داشت زیرا راگبی با دست و فوتبال با پا اجرا می‌شد. این مسئله در سال ۱۸۶۳ زمانی که طرفداران فوتبال شروع به اجرای این ورزش توسط پاها کردند اتفاق افتاد. گروه دیگر انجمن راگبی را تأسیس کردند و بالاخره در سال ۱۸۷۱ این دو رشته ورزشی کاملاً از یکدیگر جدا شدند. از آن زمان به بعد هر دو رشته پیشرفت‌های شایانی نموده و طرفداران بسیاری پیدا کردند. فدراسیون بین‌المللی فوتبال در سال ۱۹۰۴ بنیان گزاری شد. این فدراسیون وظیفه دارد که به نحوه اجرای مسابقات نظارت داشته باشد. قوانین فوتبال بدون موافقت و تصویب سایر کشورهای عضو فدراسیون تغییر نمی‌کند. اولین مسابقه بین‌المللی فوتبال جهان در سال ۱۸۷۲ بین تیمهای انگلیس و اسکاتلند در شهر گلاسگو انجام شد، که با نتیجه صفر-‌صفر پایان یافت. در سال ۱۹۲۰ بازیکنان فوتبال در مسابقات المپیک بلژیک شرکت کردند و در سال ۱۹۳۰ اولین جام جهانی فوتبال در کشور اروگوئه برگزار شد.

2-1-1- فیفا

فدراسیون بین‌المللی فوتبال معروف به فیفا کوتاه شده عبارت فرانسوی زیر می باشد: Internationale de Football Association Federation) ) فیفا، نهاد اداره‌کننده مسائل فوتبال در سطح جهان است. محل استقرار این فدراسیون در زوریخ، سوئیس است و رییس آن در حال حاضر سپ بلاتر سوئیسی می‌باشد.فیفا مسئول سازماندهی و نظارت بر اکثر تورنمنت‌های بین‌المللی فوتبال، مخصوصأ جام جهانی فوتبال است که از سال ۱۹۳۰ برگزار می‌شود. فیفا داری ۲۰۸ عضواست که ۱۶ عضو بیشتر از سازمان ملل و ۳ عضو بیشتر از کمیته بین‌المللی المپیک دارد ولی با این حال تعداد اعضای آن در مقایسه با فدراسیون بین‌المللی ورزشکاران ۵ عضو کمتر است. با افزایش محبوبیت مسابقات بین‌المللی در اوایل قرن بیستم، نیاز به یک سازمان واحد برای سرپرستی و نظارت بر بازی‌های جهانی احساس شد، بنابر این فیفا در ۲۱ می‌۱۹۰۴ از سوی انجمن ملی فوتبال کشورهای: بلژیک، دانمارک، فرانسه ، هلند، اسپانیا سوئد و سوئیس در پاریس تأسیس شد. (اسم فرانسوی فیفا هم به همین دلیل است و حتی در کشورهای غیر فرانسوی زبان هم استفاده می‌شود)و اولین رییس آن هم Robert Guerin بود. فیفا ریاست اولین مسابقات بین‌المللی فوتبال را در سال ۱۹۰۶ بر عهده داشت، اما موفقیت کمی به دست آورد.این مسائل به همراه مسائل مالی، منجر به جایگزینی سریع Daniel Burley Woolfall انگلیسی به جای Robert Guerin شد. با وجود عدم حضور بازیکنان حرفه‌ای فوتبال در المپیک (طبق قوانین فیفا) مسابقات فوتبال در المپیک ۱۹۰۸ لندن موفقیت بیشتری نسبت به قبل به دست آورد. با در خواست عضویت آفریقای جنوبی در سال ۱۹۰۹، آرژانتین و شیلی در سال ۱۹۱۲ و کانادا و آمریکا در سال ۱۹۱۳ اعضای فیفا از اروپا فراتر رفت.

همراهی تعداد زیادی از بازیکنان در جنگ ومحدود شدن امکان مسافرت برای بازی‌های بین‌المللی باعث شد فیفا در جریان جنگ جهانی اول با مشکلات زیادی روبرو باشد.بعد از جنگ، با مرگ Daniel Burley Woolfall سازمان به وسیله Hirschman Carl‍‍ آلمانی به کار خود ادامه داد.سازمان از انقراض نجات پیدا کرد اما انگلیس به عنوان خانه فیفا(Home Nations‍) در آن زمان با اظهار بی میلی از شرکت در مسابقات بین‌المللی با دشمنان اخیر خود در جنگ جهانی ازآن کناره گیری کرد.بعدها فیفا دوباره اعضای خود را به دست آورد. مجموعه فیفا توسط موزه بین‌المللی فوتبال در انگلیس نگهداری می‌شود. وضع قوانین فوتبال و تغییر آن‌ها تنها بر عهده فیفا نیست. این قوانین توسط هیأت بین‌المللی فوتبال وضع می‌شود. فیفا در این هیات ۴ عضو دارد و ۴ عضو دیگر از اتحادیه‌های فوتبال انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی هستند (عضویت این اعضا به خاطر سهم منحصربه فرد این کشورها در خلق و پیشینه بازی‌های فوتبال است). تغییر در قوانین بازی‌ها با موافقت حداقل ۶ نماینده از ۸ نماینده صورت می‌گیرد. فیفا سازمانی است که تحت قوانین کشور سوییس تأسیس شده‌است ومحل استقرار آن نیز در سوییس است. کنگره فیفا بالاترین نهاد فیفاست، و ترکیبی است از نمایندگان فدراسیون‌های کشورهای عضو فیفا.کنگره در شرایط معمول نشست سالانه دارد اما این نشست در شرایط فوق العاده نیز بنا به درخواست سالی یکبار تشکیل می‌شود.تنها کنگره می‌تواند با تصویب قوانین در فیفا تغییرات به وجود آورد. کنگره رییس فیفا، دبیر کل و دیگر اعضای کمیته اجرایی فیفا را انتخاب کند.رییس و دبیر کل جزء مقامات اصلی فیفا هستند که مسیؤلیت اداره امور جاری فیفا را به عهده دهرند که این کار را با دبیر خانه کل که حدود ۲۸۰ عضو دارد انجام می‌دهند.

کمیته اجرایی فیفا که تحت ریاست رییس فیفاست مهمترین بخش تصمیم گیرنده سازمان درفاصله زمانی بین دو کنگره‌است.ساختار سازمانی جهانی فیفا شامل ۷ بخش دیگر هم می‌باشد که یا تحت اختیار کمیته اجرایی است یا به وسیله کنگره به عنوان کمیته دائمی تشکیل شده‌است.از جمله کمیته مالی، کمیته انضباطی، کمیته داوری و غیره. به غیر از سازمان جهانی فیفا، فیفا کنفدراسیون‌هایی در قاره‌ها و مناطق مختلف برای سرکشی بازی‌ها تشکیل داده‌است.لازم به ذکر است که فدراسیون‌های کشورها عضو فیفا هستند نه کنفدراسیون‌ها، کنفدراسیون‌ها به وسیله فیفا تشکیل می‌شوند.فدراسیون‌های کشورها باید هم عضو فیفا و هم عضو کنفدراسیونی باشند که کشورشان از نظر جغرافیایی در حوزه آن قرار گرفته تا اجازه شرکت در مسابقات فیفا را به دست آورند. لیست این کنفدراسیون‌ها با کمی استثنائات جغرافیایی در زیر آمده‌است:

کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) درامور آسیا و استرالیا
کنفدراسیون فوتبال آفریقا (CAF)
کنفدراسیون فوتبال آمریکای شمالی و مرکزی (CONCACAF)
کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (CONMEBOL)
کنفدراسیون فوتبال آقیانوسیه (OFC)
کنفدراسیون فوتبال اروپا (UEFA)

 عنوان                                                                                                                  صفحه

فصل اول: کلیات ……………………………………………………………………………………………….. 1مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 2
طرح مسأله …………………………………………………………………………………………………………….. 4
سوالات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………6
اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. 6
ضرورت و اهمیت پژوهش ………………………………………………………………………………………..6
فصل دوم: حساسیت نظری…………………………………………………………………………………… 8مقدمه­ای بر فصل……………………………………………………………………………………………………… 9
مفاهیم حساس نظری………………………………………………………………………………………………. 11
ادبیات تجربی…………………………………………………………………………………………………………. 22نگاهی به مطالعات ایران ……………………………………………………………………………………….. 22
نگاهی به مطالعات سایر کشورها……………………………………………………………………………… 26
2-3-2-1- مروری بر تاریخچه طلاق در جهان؛ علل و زمینه­ها………………………………………………… 26

2-3-2-2- مروری بر مطالعات پس از طلاق…………………………………………………………………………. 29

2-3-2-2-1- پیامدهای منفی طلاق……………………………………………………………………………………… 29

2-3-2-2-2- تفاوت­های جنسیتی در مواجهه با طلاق……………………………………………………………..30

2-3-2-2-3- طلاق و ازدواج مجدد……………………………………………………………………………………. 31

2-3-2-2-4- طلاق و روابط والد فرزندی……………………………………………………………………………. 32

2-3-2-2-5- اثرات مثبت طلاق…………………………………………………………………………………………. 33

2-3-2-2-6- مروری بر چند تحقیق کیفی……………………………………………………………………………. 33

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق …………………………………………………………………………. 36مقدمه­ای بر فصل …………………………………………………………………………………………………… 37
روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………… 38فرایند کدگذاری در نظریه زمینه­ای ……………………………………………………………………. 39
3-2-1-1- کدگذاری باز………………………………………………………………………………………………….. 39

3-2-1-2- کدگذاری محوری…………………………………………………………………………………………… 40

3-2-1-3- کدگذاری گزینشی…………………………………………………………………………………………… 40

میدان تحقیق……………………………………………………………………………………………………….. 41
حجم نمونه و روش نمونه­گیری…………………………………………………………………………….. 41
تکنیک جمع­آوری داده­ها………………………………………………………………………………………. 43زمان و مکان مصاحبه………………………………………………………………………………………….. 44
محدودیت­های تحقیق…………………………………………………………………………………………… 45
اعتمادپذیری………………………………………………………………………………………………………… 46باورپذیری………………………………………………………………………………………………………….. 46
اطمینان پذیری……………………………………………………………………………………………………. 47
تأییدپذیری…………………………………………………………………………………………………………. 48
انتقال­پذیری………………………………………………………………………………………………………… 49
فصل چهارم: یافته­های پژوهش ………………………………………………………………………… 51مقدمه­ای بر فصل ………………………………………………………………………………………………….. 52
یافته­های توصیفی …………………………………………………………………………………………………. 53
یافته­های تحلیلی …………………………………………………………………………………………………… 58
4-3-1- مقولات مرتبط با شرایط علّی…………………………………………………………………………………. 60

4-3-1-1- زمینه­های ازدواج و پیشاازدواج……………………………………………………………………………. 60

4-3-1-1-1- تیپ­های ازدواج……………………………………………………………………………………………. 61

4-3-1-1-2- تأثیر تعاملات خانوادگی بر ازدواج سوژه………………………………………………………….. 66

4-3-1-1-3- طول مدت آشنایی پیش از ازدواج……………………………………………………………………. 66

4-3-1-1-4- تجربه رابطه عاطفی- جنسی پیش از ازدواج……………………………………………………… 68

4-3-1-1-5- معیارهای ازدواج و تغییرات آن………………………………………………………………………. 70

4-3-1-1-6- زمینه فردی و خانوادگی سوژه……………………………………………………………………… 71

4-3-1-1-6-1- محدودیت­های پیشاازدواجی سوژه…………………………………………………………….   71

4-3-1-1-6-2- انتظارات از ازدواج و ریسک طلاق……………………………………………………………. 72

4-3-1-1-6-3- سابقه طلاق در خانواده و آشنایان……………………………………………………………… 73

4-3-1-2- زمینه­های طلاق………………………………………………………………………………………………. 74

4-3-1-2-1- تیپ­های طلاق……………………………………………………………………………………………. 74

4-3-1-2-1-1- طلاق عقلانی………………………………………………………………………………………….. 75

4-3-1-2-1-1-1- طلاق عقلانی جاه­طلبانه………………………………………………………………………… 77

4-3-1-2-1-1-2- طلاق عقلانی فاعلانه……………………………………………………………………………. 78

4-3-1-2-1-1-3- طلاق عقلانی توافقی…………………………………………………………………………….. 79

4-3-1-2-1-1-4 طلاق عقلانی منفعلانه…………………………………………………………………………….. 80

4-3-1-2-1-2- طلاق اجباری…………………………………………………………………………………………. 80

4-3-1-2-1-3- طلاق شتاب­زده………………………………………………………………………………………. 81

4-3-1-2-2- احساسات و موضع­گیری نسبت به طلاق……………………………………………………….. 82

4-3-1-2-2-1-احساسات مثبت پس از طلاق……………………………………………………………………. 82

4-3-1-2-2-2- احساسات منفی پس از طلاق……………………………………………………………………. 83

4-3-1-2-2-2-1- احساس گناه، تقصیر یا پشیمانی از طلاق………………………………………………… 84

4-3-1-2-2-2-2- احساس فقدان…………………………………………………………………………………….. 85

4-3-1-2-2-2-3-احساس کینه، نفرت، خشم و انتقام نسبت به همسر…………………………………… 86

4-3-1-2-2-2-4- بی­اعتمادی و بدبینی نسبت به جنس مخالف……………………………………………..87

4-3-1-2-3- علل طلاق………………………………………………………………………………………………….. 90

4-3-2- مقولات مرتبط با شرایط زمینه­ای…………………………………………………………………………… 93

4-3-2-1- سرمایه اقتصادی………………………………………………………………………………………………. 93

4-3-2-1-1- میزان درآمد و سرمایه­های شخصی و خانوادگی………………………………………………. 95

4-3-2-1-2- وضعیت اشتغال…………………………………………………………………………………………… 96

4-3-2-1-3- حمایت­های مالی بیرونی………………………………………………………………………………… 97

4-3-2-1-4- وضعیت مسکن…………………………………………………………………………………………….. 98

4-3-2-2- مقوله سرمایه اجتماعی……………………………………………………………………………………….. 99

4-3-2-2-1- حمایت­های خانوادگی…………………………………………………………………………………. 100

4-3-2-2-2- حمایت­های شبکه­های دوستان و آشنایان……………………………………………………….. 101

4-3-2-2-3- عضویت در شبکه­های اجتماعی……………………………………………………………………. 102

4-3-2-3- متعین­های زمانی……………………………………………………………………………………………… 104

4-3-2-3-1- طول دوره ازدواج……………………………………………………………………………………….. 105

4-3-2-3-2- طول دوره پس از طلاق……………………………………………………………………………….. 108

4-3-2-3-3- سن به هنگام ازدواج و طلاق……………………………………………………………………….. 110

4-3-2-3-4- تفسیر طلاق در گذر زمان…………………………………………………………………………….. 113

4-3-3- مقولات مرتبط با شرایط مداخله­گر………………………………………………………………………… 115

4-3-3-1- عادت­واره­های فرهنگی و عقیدتی……………………………………………………………………… 115

4-3-3-1-1- اعتقادات مذهبی………………………………………………………………………………………….. 116

4-3-3-1-2- نگاه سنتی یا مدرن به زندگی اجتماعی…………………………………………………………… 119

4-3-3-1-3- سرمایه فرهنگی…………………………………………………………………………………………… 121

4-3-4- مقولات مرتبط با عمل- تعامل­ها……………………………………………………………………………..124

4-3-4-1- بازتعریف خود………………………………………………………………………………………………….125

4-3-4-1-1- بازتعریف نقش­های جدید……………………………………………………………………………. 126

4-3-4-1-2- بازتعریف سبک زندگی جدید………………………………………………………………………. 129

4-3-4-1-3- بازتعریف روابط جدید و خودهای ارتباطی…………………………………………………….. 131

4-3-4-1-4- بازسازی خود……………………………………………………………………………………………… 134

4-3-4-2- مدیریت نیازها و چالش­ها………………………………………………………………………………… 136

4-3-4-2-1- مدیریت نیازهای عاطفی………………………………………………………………………………. 137

4-3-4-2-2- مدیریت نیازهای جنسی………………………………………………………………………………. 141

4-3-4-2-3- مدیریت نیازهای اقتصادی……………………………………………………………………………. 147

4-3-4-2-4- مدیریت چالش­های روانشناختی و جسمانی…………………………………………………… 154

4-3-4-2-5- مدیریت فرزند……………………………………………………………………………………………. 159

4-3-4-2-6- مدیریت خانه……………………………………………………………………………………………… 165

4-3-4-3- بازخوردها و تعاملات اجتماعی………………………………………………………………………… 168

4-3-4-3-1- بازخورد طلاق در میان خانواده و دیگران مهم………………………………………………… 169

4-3-4-3-2- بازخورد طلاق در میان دیگری تعمیم­یافته……………………………………………………… 174

4-3-4-3-2-1- طلاق و داغ ننگ…………………………………………………………………………………….. 174

4-3-4-3-2-2- کاهش اعتبار اجتماعی……………………………………………………………………………… 176

4-3-4-3-2-3- تهدید برای روابط سایرین………………………………………………………………………… 177

4-3-4-3-2-4- کاهش سرمایه اجتماعی……………………………………………………………………………. 179

4-3-4-3-2-5- مقایسه با دیگران و احساس محرومیت نسبی……………………………………………… 180

4-3-4-3-2-6- بازخورد منفی جامعه و فشار بر اطرافیان سوژه­های طلاق­گرفته……………………… 181

4-3-4-3-2-7- گفتمان مقابل و تأیید سوژه­ها……………………………………………………………………. 181

4-3-4-3-3- فرهنگ جنسیتی………………………………………………………………………………………….. 183

4-3-4-3-3-1- مقصرانگاری بیشتر زنان در امر طلاق…………………………………………………………..183

4-3-4-3-3-2- زنان مطلقه به مثابه ابژه­های جنسی………………………………………………………………184

4-3-4-3-3-3- احساس عدم امنیت…………………………………………………………………………………. 185

4-3-4-3-3-4- محدودیت در اشتغال………………………………………………………………………………. 185

4-3-4-3-3-5- محدودیت در مکان یابی جدید…………………………………………………………………. 186

4-3-4-3-3-6- محدودیت در زمینه ازدواج………………………………………………………………………. 187

4-3-4-3-3-7-  دخالت و کنترل مضاعف از سوی خانواده…………………………………………………. 189

4-3-5- مقولات مرتبط با پیامدها………………………………………………………………………………………. 194

4-3-5-1- تیپ­های بازسازی……………………………………………………………………………………………. 194

4-3-5-1-1. تیپ اول: بازسازی فعالانه/ پیشروانه……………………………………………………………….. 196

4-3-5-1-2. تیپ­های دو و سه: بازسازی­های دوگانه…………………………………………………………… 199

4-3-5-1-3. تیپ 4: بازسازی منفعلانه/پس­روانه/واپس گرایانه……………………………………………… 202

4-3-6. مقوله مرکزی……………………………………………………………………………………………………….. 205

4-3-6-1. توضیح مقوله مرکزی(مقوله هسته)……………………………………………………………………… 206

4-3-7. خط سیر داستان……………………………………………………………………………………………………. 210

فصل پنجم: نتیجه­گیری ………………………………………………………………………………….. 214جمع­بندی مباحث …………………………………………………………………………………………………. 215
نتیجه­گیری …………………………………………………………………………………………………………… 217
ارائه راهکارها و پیشنهادات ……………………………………………………………………………………. 220
5-3-1- راهکارها به هنگام ازدواج……………………………………………………………………………………… 220

5-3-2- راهکارها به هنگام طلاق ………………………………………………………………………………………. 221

5-3-3- راهکارها به هنگام بازسازی پس از طلاق ……………………………………………………………….. 223

منابع فارسی …………………………………………………………………………………………………………………………… 228

    منابع لاتین ……………………………………………………………………………………………………………………………… 231

فصل ششم: پیوست …………………………………………………………………………………………………………. 241جداول مربوط به نرخ طلاق در تهران و کل کشور……………………………………………………… 242
پروفایل پاسخگویان……………………………………………………………………………………………….. 243

مقدمه
     نهاد خانواده که یکی از ارکان مهم در جامعه محسوب می­شود، در طول تاریخ دستخوش تحولات گوناگونی گردیده است و تغییرات مختلفی را به خود دیده است. شاید بتوان گفت که عمده­ترین تغییرات در این نهاد، پس از انقلاب صنعتی روی داده است (گیدنز، 1386؛ گلدتروپ[1]، 1987). در این دوره، بتدریج «محل کار» از «خانه» جدا شد؛ زن در خانه ماند و مرد به نان­آوری در بیرون از منزل مشغول شد و به این طریق، سلطه مردانه بر جنس زنانه، از طریق انحصار اقتصادی در دستان مردان، قدرت بیشتری پیدا نمود (کاستلز، 1386)، تا اینکه با وقوع جنگ­های جهانی و اعزام میلیونی مردان به جبهه­های نبرد، بتدریج کارخانه­های اروپا از نیروهای کار، خالی ماندند و این بار، زنان به محل کار فراخوانده شدند تا چرخ­های جنگ، همچنان پرقدرت به چرخش خود ادامه دهند (کولتران و کالینز[2]، 2001).

     جنگ­های جهانی، نه تنها در عرصه نهادهای سیاسی و نظامی، بلکه نهاد خانواده را نیز در جهان، با تغییرات عظیمی مواجه نمودند و این دوره تاریخی، نقطه عطفی بر تحولات خانواده در جهان معاصر گردید(گیدنز، 1386). شاید مهمترین تحول در این عرصه، در این نکته نهفته بود که زنان پس از جنگ، به خانه­های خود بازنگشتند و به رقابت شغلی با مردان پرداختند؛ چرا که کارفرمایان چنین می­خواستند؛ نیروی کاری ارزان­تر و آرام­تر از مردان که برای سرمایه­داران، مناسب­تر بودند. لذا در این دوره، بتدریج، در کشورهای اروپایی           و آمریکایی، زنان با اشتغال خود، به استقلال اقتصادی بیشتری دست یافتند و خود را از سلطه سنگین         نظام مردانه، آزادتر کردند (دونا­وی[3]، 2008). در سال­های بعد، با افزایش تحصیلات در میان دختران و زنان و همچنین گسترش رویکردهای فمینیستی، بر این تحولات، ابعاد گسترده دیگری نیز افزوده شد؛ از یک سو، با گستره آموزش در میان زنان، آنان به حقوق از دست رفته تاریخی خویش آگاهی بیشتری یافته بودند و از سویی دیگر، با حضور در عرصه کار و افزایش قدرت اقتصادی خود، بنیان تئوری «مرد نان­آور» و «زن خانه­دار» را به چالش کشیدند که نتیجه آن، تضعیف خانواده مردسالار به شکل پیشین بود. این تحولات، بتدریج نهاد خانواده را در معرض تغییرات جدیدتری قرار ­داد.

     در اواخر دهه 1960 میلادی، ارزش­های سنتی خانواده و نظام اخلاقی پیشین، در گیر و دار تحولات اجتماعی و اقتصادی، با تغییرات شدیدتری مواجه گردید(لوی مارتین[4]، 1996؛ اسموک و مانینگ[5]،

1-2   بیان موضوع……………………. 2

1-3   اهمیت موضوع……………………. 4

1-4 مروری بر ادبیات پژوهش……………………… 8

1-4-1 توانمند‌سازی شغلی کارکنان……………………. 8

1-4-2 عملکرد شغلی…………………….. 9

1-4-3 ارتباطات…………………….. 10

1-4-4 روابط آفلاین (رو‌‌ در رو) ……………………11

1-4-5 روابط آنلاین…………………….. 11

1-4-6 شبکه‌های ارتباطی…………………….. 12

1-4-7 شبکه اجتماعی…………………….. 12

1-5 ا هداف پژوهش……………………… 14

1-6   سوالات پژوهش……………………… 14

1-7   فرضیات پژوهش……………………… 15

1-8   روش پژوهش……………………… 16

1-9   مفاهیم و واژگان کلیدی…………………….. 16

1-9-1 شبکه ارتباطی…………………….. 16

1-9-2 شبكه روابط آفلاین…………………….. 16

1-9-3 شبکه‌ روابط آنلاین…………………….. 17

1-9-4 ارتباط مستقیم آفلاین…………………….. 17

1-9-5  ارتباط غیر مستقیم آفلاین…………………….. 18

1-9-6 ارتباط مستقیم آنلاین…………………….. 18

1-9-7 ارتباط غیر مستقیم آنلاین…………………….. 18

1-9-8   شبکه اجتماعی…………………….. 18

1-9-9   تکامل ( رابطه مکمل)…………………… 19

1-9-10 عملکرد شغلی (متغیر وابسته)…………………… 19

1-10   قلمرو پژوهش……………………… 20

1-11 ساختار پژوهش……………………… 20

1-12  جمع بندی…………………….. 22

فصل دوم – ادبیات پژوهش……………………… 23

2-1 مقدمه……………………. 23

2-2   عملکرد: مفاهیم و ابعاد……………………. 24

2-3 عملکرد شغلی…………………….. 25

2-4    عوامل موثر بر عملکرد شغلی…………………….. 27

2-4-1 عوامل شخصیتی…………………….. 28

2-4-2   عوامل سازمانی…………………….. 34

2-5   ارتباطات…………………….. 39

2-5-1 روابط آفلاین…………………….. 40

2-5-2 روابط آنلاین…………………….. 42

2-5-3 رابطه مکمل ارتباطات آنلاین و آفلاین…………………….. 43

2-5-4 عوامل موثر بر قدرت ارتباطات در دستیابی به منابع……. 45

6-2 شبکه اجتماعی…………………….. 52

2-6-1 سایت‌های شبکه‌های اجتماعی و تعامل در فضای آنلاین…… 56

2-7   فرهنگ…………………….. 65

2-7-1  فرهنگ سازمانی…………………….. 66

2-7-2  فرهنگ و اثر بخشی سازمانی…………………….. 67

2-8 پیشینه پژوهش……………………… 67

2-8-1 پیشینه پژوهش در داخل کشور…………………… 67

2-8-2 پیشینه پژوهش در خارج از کشور…………………… 72

2-9 جمع بندی…………………….. 83

فصل سوم- روش پژوهش……………………… 85

3-1 مقدمه……………………. 85

3-2 نوع و روش پژوهش……………………… 85

3-3 روش‌شناسی پژوهش……………………… 86

3-4 شناسایی متغیر‌ها و توسعه مدل……………………. 88

3-4-1 توسعه مدل……………………. 88

3-5 توسعه فرضیه‌ها ……………………89

3-6 ابزار پژوهش……………………… 98

3-7 سازمان و جامعه آماری…………………….. 101

3-8 نمونه آماری…………………….. 102

3-9 روش جمع آوری داده…………………… 102

3-10 روایی (اعتبار) و پایایی (قابلیت اعتماد) ابزار گردآوری داده….. 103

3-11 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها…………………… 103

3-12 ابزار نرم‌افزاری پژوهش……………………… 103

3-13 جمع بندی…………………….. 105

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل آماری…………………….. 106

4-1   مقدمه……………………. 106

4-2 تحلیل آماری…………………….. 106

4-2-1 روایی ابزار پژوهش……………………… 106

4-2-2 پایایی (قابلیت اطمینان)…………………… 108

4-3 آمار توصیفی…………………….. 109

 

4-3-1 بررسی توصیفی ویژگی‌های جمعیت شناختی……. 109

4-4   آزمون همبستگی پیرسون……………………. 113

4-5   رگرسیون……………………. 115

4-6 مقایسه نتایج با مقاله مرجع…………………….. 118

4-7 روایی ) اعتبار) پرسشنامه فرهنگ…………………….. 120

4-8 پایایی (قابلیت اطمینان)…………………… 122

4-9 آمار توصیفی…………………….. 123

4-9-1 بررسی توصیفی ویژگی‌های جمعیت شناختی…… 124

4-10 آزمون نرمال بودن توزیع……………………. 126

4-11 آزمون فریدمن…………………….. 127

فصل پنجم- بحث و نتیجه‌گیری…………………….. 130

5-1 مقدمه……………………. 130

2-5   خلاصه پژوهش……………………… 130

5-3   بررسی فرضیات پژوهش……………………… 133

5-4 بررسی سوالات پژوهش و پاسخ به آنها…………………… 136

5-5 نتایج پژوهش……………………… 137

5-6   پیشنهاد به سازمانها ……………………139

5-7 محدودیتهای پژوهش……………………… 140

5-8 پیشنهاد برای تحقیقات آتی…………………….. 141

5-9   محدودیت‌ها و مشکلات پژوهشگر……………………. 143

فهرست منابع فارسی…………………….. 144

فهرست منابع انگلیسی…………………….. 149

پیوست‌ها ……………………169

چکیده:

وجود ارتباطات موثر، همواره یکی از عوامل مهم موفقیت سازمان بوده است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر فناوری به طور خاص ارتباطات شبکه‌ای حاصل از نظریه شبکه اجتماعی بر عملکرد شغلی کارکنان است. این پژوهش با تمایز بین شبکه‌های ارتباطی محیط کاری آنلاین و آفلاین کارکنان، فناوری را در نظریه شبکه اجتماعی جای داده تا عملکرد شغلی کارکنان را درک کند. چنین فرض شده است که روابط کارکنان در شبکه های ارتباطی محیط‌کاری آنلاین و آفلاین منابع مکملی هستند که در تعامل هستند تا بر عملکرد شغلی آنها تاثیر بگذارند. این پژوهش از نوع تحقیقات غیرآزمایشی بوده و از پرسشنامه به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز استفاده شده است. این پژوهش در میان 104 نفر از کارکنان دانشی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام شده است و برای انجام تحلیل‌های آماری از آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف ‌معیار و آمار استنباطی شامل آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شده است و آزمون فریدمن نیز به منظور اولویت‌بندی عوامل فرهنگی به کار رفته است. لازم به ذکر است که نرم‌افزارهای SPSS.20 و Ucinet.6 برای تجزیه و تحلیل داده‌ها به‌کار رفته‌اند. نتایج پژوهش نشان داد که روابط شبکه‌ای، بدون تمایز میان روابط آنلاین و آفلاین و با تمایز آنها، همبستگی معناداری با عملکرد شغلی دارند. نتایج آزمون رگرسیون برای پیش‌بینی عملکرد شغلی نیز نشان داد که بدون تمایز بین شبکه‌های آنلاین و آفلاین، روابط مستقیم و غیرمستقیم بر عملکرد شغلی موثر هستند و نتایج آزمون مدل با متغیرهای کنترل و روابط اصلی نشان داد که، روابط مستقیم آفلاین، روابط غیرمستقیم آفلاین و روابط مستقیم آنلاین پیش‌بینی‌کننده عملکرد شغلی می‌باشند، اما ارتباط میان روابط غیرمستقیم آنلاین و عملکرد شغلی چشمگیر نیست. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که انگیزه پیشرفت مهم‎ترین و موثرترین عامل در روابط و عملکرد شغلی کارکنان است.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

تغییرات سریع از ویژگی‌های مهم محیط كسب‌و‌كار كنونی می‌باشد. بنگاه‌های صنعتی و خدماتی با محیط رقابتی كه پیچیدگی، پویایی و غیر قابل‌ پیش‌بینی بودن از ویژگی‌های اصلی آن است در تعامل هستند )نیك‌سیر، 1371). تغییراتی همچون افزایش رقابت جهانی، تأثیر فناوری اطلاعات، طراحی مجدد فرایندهای کسب‌و‌کاری و توسعه بخش‌های خدماتی بر دنیای کار تاثیر می‌گذارند (Frese, 2000). سازمان‌ها همچنان به سرمایه‌گذاری‌های عظیم برای ایجاد زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور تسهیل روابط کارکنان و در نتیجه افزایش عملکرد شغلی کارکنان ادامه می‌دهند ((Guartner, 2008. شبکه‌های اجتماعی مجازی به عنوان یکی از جدیدترین فناوری‌های ارتباطی هستند که به کاربران در حفظ روابط اجتماعی موجود، پیدا کردن دوستان جدید، تغییر و تکامل سایت‌ها و شریک و سهیم شدن در تجربه‌های یکدیگر کمک می‌کنند و زمینه عضویت، فعالیت و مشارکت هدفمند کاربران را فراهم می‌کنند (Massari, 2010). توسعه‌های اخیر فناوری اطلاعات و سرویس‌های وب منجر به توسعه و گسترش شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات شده است. از ویژگی‌های مهم شبکه‌های اجتماعی، تعامل بین کاربران است. کاربران شبکه‌های اجتماعی نه تنها اطلاعات شخصی خود (Foster et.al‚ 2010) را به اشتراک می‌گذارند، بلکه از وب‌سایت‌های اجتماعی به منظور جستجوی محصولات یا اشتراک‌گذاری توصیه‌ها و تجربیات با دوستان خود و سایر کاربران استفاده می‌نمایند (Tripp & Gregoire‚ 2011).

در این پژوهش، از یک دیدگاه نظری به نام شبکه‌های اجتماعی برای توضیح عملکرد شغلی استفاده می‌شود. شبکه اجتماعی عمدتا با یک دید ساختاری عملکرد شغلی را توضیح می‌دهد و بحث می‌کند که ارتباطات شبکه‌ای کارمند نقش مهمی در دسترسی موثر به منابع مهم ایفا می‌کنند که به عنوان مکانیزم‌های کلیدی مشارکتی به طور مثبت بر عملکرد شغلی تاثیر می‌گذارند. این پژوهش با تمایز میان شبکه‌های ارتباطی آنلاین و آفلاین کارکنان، فناوری را در نظریه شبکه اجتماعی جای داده تا عملکرد شغلی کارکنان را درک کند. ارتباطات شبکه‌ای مانند ارتباطات مستقیم و غیرمستقیم در هر دو شبکه ارتباطی محیط کاری آنلاین و آفلاین در نظر گرفته می‌شوند که به چهار نوع ارتباط متمایز منتهی می‌شود. در این فصل ابتدا موضوع پژوهش و اهمیت آن از نظر پژوهش و کاربرد بیان می‌شود و ادبیات پژوهش به طور مختصر مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس اهداف، سوالات و فرضیه‌های پژوهش بیان شده و در نهایت مفاهیم و واژگان کلیدی تعریف شده و ساختار پژوهش بیان می‌شود.

2-1- بیان موضوع

میزان موفقیت سازمان‌ها در رسیدن به اهدافشان با عملکرد شغلی کارکنان رابطه مستقیم دارد، به همین جهت عملکرد شغلی کارکنان از اهمیت بالایی در سازمان برخوردار می‌باشد. سازمان‌ها به دنبال كاركنانی هستند كه بتوانند در مشاغل خویش به خوبی عمل كنند. عملكرد خوب، بهره‌وری سازمان را ارتقاء می‌بخشد و ارتقاء بهره‌وری، منجر به بهبود اقتصاد ملی جامعه می‌شود (Wright, 2004). بررسی‌های اولیه ارتباط مثبت بین سرمایه‌گذاری در فناوری اطلاعات و عملکرد شغلی را نشان می‌دهند، اخیرا محققان بینش بهتر و وسیع‌تری را درمورد چگونگی و چرایی اثر فناوری اطلاعات بر عملکرد شغلی سازمان‌ها به کارگرفته و دریافته‌اند که این اثر به یک موضوع بدیهی برای بهبود عملکرد شغلی تبدیل شده است. تریلیون‌ها دلار صرف خدمات ICT به عنوان منبع عظیم انگیزش برای تحقیقاتی می‌شود که به دنبال درک سیستم‌های اطلاعاتی هستند (Zhang &Venkatesh, 2013). وجود ارتباطات موثر و صحیح، همواره یکی از عوامل مهم موفقیت در سازمان بوده است. بدون وجود یک سیستم ارتباطی موثر مدیران و کارکنان قادر نخواهند بود وظایف خود را به درستی انجام دهند و اداره سازمان دشوار خواهد بود. توسعه ارتباطات الکترونیکی و ماهواره‌ای در طرز تفکر، نحوه انجام کارها، شیوه مذاکره و به طورکلی شیوه زندگی، نسبت به گذشته تغییرات زیادی را ایجاد کرده است که این تغییرات همچنان ادامه دارند. رشد سیستم‌های اطلاعاتی با داده‌های غنی به این معنا است که مدیران دیگر در حیرت و سرگردانی نیستند بلکه آنلاین و همیشه نزدیک هستند و به اطلاعات مهمی که برای تصمیم‌های درست و به موقع نیاز دارند، دسترسی دارند. سطح فناوری درکل و فناوری اطلاعات به طور خاص در حال رشد می‌باشد که باعث شده وضعیت زندگی مردم در سراسر جهان به طور قابل‌توجهی تغییر یابد (Laudon & Laudon, 2012). با فراتر رفتن الگوهای ارتباطی از مرزهای ملی و انتشار پرشتاب اینترنت، ماهواره و فناوری‌های دیجیتالی، ارتباط همزمان میان بخش‌های وسیع‌تری از جهان امکان‌پذیر شده است. نقش عمده رسانه‌ها در شکل‌دهی به افکار عمومی باعث شده که اهمیت رسانه‌ها بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و شبكه‌های اجتماعی به جایگاهی بی بدیل دست یابند. در حال حاضر، شبكه‌های اجتماعی مجازی به یكی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطی در سطح جامعه و جهان تبدیل شده و از شهرت فراوانی برخوردار است (Pempek et.al, 2009). شبكه‌های اجتماعی مجازی، مكان‌هایی هستند كه در آن‌ها افراد فرصت می‌یابند خود را معرفی نموده، ویژگی‌های شخصیتی خود را بروز داده و با سایرین ارتباط برقرار كرده و روابط خود را حفظ نمایند (2000 Ellison,). این شبکه‌ها به طور بالقوه، چه در سطح روابط بین فردی و چه در سطح روابط اجتماعی، توانایی ایجاد تغییرات اساسی در زمینه زندگی اجتماعی هر فرد را دارند (Ellison et.al, 2009). همانطور که سازمان‌ها در انجام وظایف خود بیشتر به فناوری اطلاعات و ارتباطات وابسته می‌شوند، باید به طور موثر در فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی نفوذ کرده و از مزایای آن مانند ارتقاء عملکرد شغلی استفاده کنند. سازمان‌ها باید نقش شبکه‌های اجتماعی در به حداکثر رساندن مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات را در نظر بگیرند. زمانی که کارکنان شبکه‌های آفلاین خود را کاهش می‌دهند، ممکن است شبکه‌های آنلاین خود را گسترش دهند، به این دلیل که آنها قادر به حل همه مشکلات خود از طریق ارتباطات رو در رو نیستند. بنابراین، به منظور درک صحیح مزایای فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی، کارکنان نیازمند توسعه هر دو شبکه آنلاین و آفلاین می‌باشند. یکی از چالش‌برانگیزترین جنبه‌های جهانی‌شدن، جنبه فرهنگی آن است. فرهنگ یکی از واژه‌های پیچیده‌ای است که تاکنون در علوم اجتماعی، مورد بررسی بسیاری قرار گرفته است. برقراری ارتباط به زمینه‌های فرهنگی مناسب نیاز دارد که بدون وجود این زمینه‌های فرهنگی، ارتباطی شکل نمی‌گیرد (بشیر، 1387). یکی از جنبه‌های مثبت پدیده جهانی شدن، یکی شدن فرهنگ ملت‌ها می‌باشد که حاصل پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات و نفوذ و گسترش شبکه‎های اجتماعی و ماهواره‎ای است. با این وجود توجه اندکی به فرایندهای سطح فردی درگیر در ایجاد و نگهداری فرهنگ سازمانی و چگونگی تاثیرگذاری این فرایندها بر فرهنگ ملتی که سازمان در آن فعالیت می‎کند، انجام شده است (Harris, 1994).

با توجه به نقش حیاتی عملکرد و اهمیت دستیابی به عالی‌ترین سطح آن در سازمان‌ و نقشی که ارتباطات در فرایند عملکرد سازمانی ایفا می‌کند و با توجه به نقش مکمل فرهنگ و ارتباطات و تاثیر فرهنگ بر تمام جنبه‌های سازمانی و نقش استراتژیک آن در انسجام و افول سازمانی، با توجه به نوظهور بودن پدیده شبكه‌های اجتماعی و عدم آشنایی با تمامی آثار این شبكه‌ها و همچنین برخورداری این پدیده از ویژگی سیال بودن و پویایی و لزوم انجام پژوهش‎های بیشتری بر روی سایر جنبه‎های تأثیرگذار این شبكه‎ها، لازم است که همگام با رشد و تکامل فناوریکی و محتوایی شبکه‌های اجتماعی مجازی در ابعاد مختلف، کارکرد آنها به ویژه نقش آنها در ارتباطات اجتماعی و عملکرد افراد مطالعات بیشتری انجام شود. از این رو بررسی تاثیر فناوری و به طور خاص ارتباطات شبکه‌ای حاصل از نظریه شبکه اجتماعی بر عملکرد شغلی کارکنان امری ضروری و حیاتی می‌باشد.

3-1- اهمیت موضوع

عملکرد شغلی یكی از عواملی است كه در كشورهای توسعه یافته مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. بنابراین، یکی از مهمترین اهدافی که مدیران سازمان‌ها به دنبال آن هستند، ارتقاء عملکرد شغلی کارکنان می‌باشد. از سوی دیگر، فناوری‌های اطلاعاتی تحولات عظیمی در شركت‌ها و سازمان‌های بازرگانی ایجاد كرده‌اند؛ به گونه‌ای كه عملكرد كلی این شركت‌ها كاملا تحت‌تاثیر میزان كاربرد این فناوری‌ها می‌باشد. اﯾﻦ ﺗﺤﻮﻻت تأثیر ﻋﻤﯿقی ﺑﺮ ﺗﻌﺎﻣﻞ و رواﺑﻂ انسان‌ها داﺷﺘﻪ‌اند. تحقیقات نشان داده‌اند که بدون ارتباطات صحیح، گردش امور مختل می‌شود. موضوع ارتباطات در سازمان از چنان اهمیتی برخوردار است كه می‌توان گفت اولین و مهم‌ترین وظیفه مدیر توسعه سیستم‌های ارتباطاتی در سازمان است. جریان مستمر ابداعات فناوری اطلاعات، از اینترنت تا شبکه‌های بی‌سیم و تلفن دیجیتال، به طور مستمر دنیای کسب‌و‌کار را دستخوش تغییر کرده است. این ابداعات به شرکت‌های کارآفرین و خلاق امکان ایجاد محصولات و خدمات جدید، توسعه مدل‌های کسب‌و‌کاری و تغییر روش‌های انجام کارهای روزمره را می‌دهد (Laudon & Laudon, 2012). در بررسی موسسه کار در سال 2009 در مورد تغییر ارتباطات در محل کار، براساس نظرات 1.243 کارمند، بیش از 85 درصد پاسخ دهندگان از ایمیل، کامپیوتر، اینترنت و اینترانت سازمان خود استفاده می‌کردند. بعلاوه 13درصد پاسخ‌دهندگان به سایت‌های شبکه اجتماعی مانند فیس‌بوک[1] و مای‌اسپیس[2]، 13 درصد به بلاگ‌ها[3]، 4 درصد به مینی بلاگ‎هایی همچون توییتر[4] و 3 درصد به فناوری‌های دنیای مجازی مانند سکندلایف[5] در محل کار خود دسترسی داشتند (Broughton et.al, 2009). در سال 2009 مطالعه 2013 نفر که به طور تصادفی در انگلستان انتخاب شده بودند، نشان داد که 70 درصد جمعیت از اینترنت استفاده می‌کنند که در مقایسه با سال 2003، حدود 59 درصد افزایش داشته است. در میان کاربران اینترنت 61 درصد در محل کار خود از اینترنت استفاده می‌کنند و به طور میانگین، 7 ساعت از وقت خود در هفته را، در محل کار خود آنلاین هستند .(Helsper et.al, 2009) طبق آمار ارائه شده توسط پرایس (2010)، نزدیک به 61 درصد از کاربران وب

علائم اختصاری

م ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..ماده

ق . ت………………………………………………………………………………………………………………………………………….قانون تجارت

ل.ا.ق.ت………………………………………………………………………………………………لایحه‌ی اصلاح قانون تجارت مصوب1347

ق.گ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….قانون‌گذار

ا.د.ک…………………………………………………………………………………………………………………………………..آئین دادرسی کیفری

ا.د.م………………………………………………………………………………………………………………………………………آیین دادرسی مدنی

ق م…………………………………………………………………………………………………………………………………………………قانون مدنی

ق.ا.ا.م…………………………………………………………………………………………………………………………..قانون اجرای احکام مدنی

چکیده

در قانون تجارت ایران، شرکت‌های تجاری پیش‌بینی شده است که هر کدام از آنها ویژگی خاصی دارند. سرمایه‌ی این شرکت‌ها از آورده‌ی شرکا تامین می‌شود. بدلیل داشتن شخصیت حقوقی مستقل شرکت‌های تجاری، دارایی شرکت مستقل از دارایی شرکا می‌شود. دارایی یا سرمایه‌ی شرکت‌های تجاری از تجمیع سهام (در شرکت‌های سهامی) و سهم‌الشرکه (‌در شرکت‌های شخص و با مسئولیت محدود‌)  ایجاد می‌شود. در قبال سهام ( آورده‌ی شرکا در شرکت سهامی)، شرکت‌های سهامی برگه‌های سهام صادر می‌نمایند که حاکی از عضویت صاحبان آنها در این شرکت‌ها است ولی امکان صدور ورقه‌ی سهام یا ورقه‌ی سهم‌الشرکه، برای سهم‌الشرکه وجود ندارد. سهام و سهم‌الشرکه اموال منقول هستند ولی اموال منقول ذاتی محسوب نمی‌شوند و ماهیتی خاص دارند که بیانگر یکسری حقوق و تعهدات در شرکت می‌باشد. اصل آزادی انتقال سهام، وجه تمایز آن با سهم‌الشرکه است؛ زیرا در شرکت‌های سهامی آورده‌ی شرکا مورد نظر است و صاحب سهم از نظر شرکت مهم نیست. انتقال سهام و سهم‌الشرکه ممکن است در قالب عقود معین صورت پذیرد ( مثل عقد صلح )ولی در انتقال،   اصل بر رعایت شرایط اساسی صحت معاملات و رعایت شرایط مقرر در اساسنامه‌ی شرکت تجاری و مقررات قانون تجارت برای صحت معامله است و بر اساس اصل آزادی قراردادی در ماده‌ی 10 قانون مدنی نیاز به تطبیق قرارداد انتقال و توجیه آن در قالب عقود معین نیست. در انتقال سهام شرکت‌های سهامی عام اصل بر آزادی انتقال و عدم ایجاد محدودیت است. در شرکت‌های سهامی خاص اصل آزادی انتقال وجود دارد؛ ولی ایجاد محدودیت در انتقال آن امکان دارد. در خصوص سهم‌الشرکه به دلیل ماهیت خانوادگی شرکت‌های شخص و با مسئولیت محدود، اصل بر عدم قابلیت انتقال است مگر در صورت حصول شرایط مقرر در اساسنامه‌ی شرکت تجاری. علاوه بر این انتقال سهام بانام، تشریفات ویژه‌ای دارد که در صورت عدم رعایت، انتقال صحیح نمی‌باشد و رعایت تشریفات باعث می‌شود که انتقال در برابر شرکت و اشخاص ثالث قابلیت استناد داشته باشد. ولی انتقال سهام بی‌نام بدون تشریفات و با قبض و اقباض صورت می‌گیرد.

کلمات کلیدی

چکیده      

گسل‌های بزرگ و فعال واقع در شرق شهر میناب از مهم‌ترین عوامل تكتونیكی منطقه محسوب می‌شوند که در سال‌های گذشته زلزله‌های متعدد و شدیدی را به وجود آورده است و فعالیت آنها در آینده ممكن است خسارات سنگینی را به بار آورد. لذا شهر میناب و بویژه بافت فرسوده آن از ریسك‌پذیری بالایی در مقابل زلزله برخوردار است. در تحقیق حاضر، با تلفیق GIS و AHP و معرفی شاخص‌های آسیب‌پذیری، به بررسی وضعیت کنونی بافت فرسوده شهر میناب از نظر میزان آسیب‌پذیری در برابر زلزله پرداخته و نواحی آسیب‌پذیر مشخص شد. داده‌های مورد نیاز از جمله شبکه معابر شهری، کاربری‌ها، تراکم جمعیت، مشخصات سازه‌ای و … گردآوری و جهت ایجاد پایگاه داده آماده‌سازی شدند. سپس با توجه به حجم انبوه شاخص‌های مکانی، جهت حصول به اطلاعات برای اخذ تصمیم، داده‌ها با بهره گرفتن از GIS و روش  AHPپردازش و نقشه نهایی آسیب‌پذیری بافت فرسوده تولید شده و مناطق با درجات مختلف آسیب‌ مشخص گردید. بر اساس این نقشه، محلات شیخ آباد، شهید عباسپور، پاکوه، باغ ملک، جوی باریکو و جنگجنگو بافت فرسوده (محلات قدیمی) به عنوان محدوده‌های با آسیب‌پذیری زیاد مشخص شده‌اند. این در حالی است که محلات پاکوه و باغ ملک جز تراکم‌های بالای جمعیتی در منطقه بافت فرسوده محسوب می‌شوند. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از آسیب‌های ناشی از زلزله، بدلیل فرسوده بودن و مقاومت کم ساختمان‌ها، ریزدانگی ساختمان‌ها و معابر کم عرض می‌باشد که این امر لزوم اتخاذ تصمیمات ویژه‌ای را در جهت کاهش آسیب و مدیریت بحران مشخص می کند. در بحث زلزله و شهر، سیستم GIS با قابلیت جمع‌آوری داده‌های مکانی و توصیفی، ذخیره‌سازی، تغییر و تحول، تحلیل، مدل‌سازی و نمایش اطلاعات مکانی به همراه اطلاعات غیرمکانی می‌تواند به عنوان علم و فن‌آوری بهینه در جهت ساماندهی و تجزیه و تحلیل جامع و سریع اطلاعات و کمک به اخذ تصمیمات سریع و در عین حال صحیح در مدیریت بحران مورد استفاده قرار گیرد.

کلید واژه: زلزله، آسیب‌پذیری، سیستم اطلاعات جغرافیایی، تحلیل سلسله مراتبی، بافت فرسوده شهر میناب.

  فهرست مطالب

عنوان                                                صفحه

1 فصل اول.. 8

1-1. مقدمه. 9

1-2. بیان مسأله. 9

سؤال‌های اصلی تحقیق.. 10

1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق.. 10

1-4. پیشینه تحقیق.. 36

1-5. فرضیه‌های تحقیق.. 11

1-6. اهداف اساسی تحقیق.. 11

1-7. جمع‌بندی كلی.. 11

2 فصل دوم. 12

2-1. شهرها و مخاطرات طبیعی 13

2-2. خطر زلزله در شهرها 13

2-2-1. خطر زلزله. 13

2-2-2. آسیب‌پذیری در زلزله. 14

2-2-3. بحران زلزله: 14

2-3. انواع بحران.. 15

2-4. زلزله و بحران ناشی از آن.. 15

2-5. منابع لرزه‌ای.. 16

2-6. شدت و بزرگی زلزله. 16

2-7. آسیب‌ها و خسارات ناشی از زلزله. 16

2-7-1. خسارات وارد بر زمین: 17

2-7-2. خسارت وارد بر سازه‌ها 17

2-7-2-1. خسارت وارد بر ساختمان‌ها 18

2-7-2-2. خسارت وارد بر سازه‌های غیر ساختمانی.. 18

2-7-2-3. خسارت وارد بر شریان‌های حیاتی.. 18

2-7-2-4. خسارات ناشی از حوادث ثانویه. 18

2-8. گسترش فیزیکی شهرها و افزایش آسیب‌پذیری.. 18

2-8-1. ایمنی شهری.. 19

2-8-2. آسیب‌پذیری شهری.. 20

2-8-3. ساختار شهر. 20

2-8-4. بافت شهر. 21

2-9. فرسایش و فرسودگی.. 23

2-10. عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری لرزه‌ای شهرها 23

2-10-1. تحلیل آسیب‌پذیری کالبدی.. 25

2-11. برنامه‌ریزی شهری و آسیب‌پذیری شهرها 25

2-12. ارتباط بین کاربری زمین و آسیب‌پذیری در برابر زلزله. 26

2-13. مدیریت بحران.. 27

2-14. نقش GIS در مدیریت بحران.. 28

2-14-1. GIS و فاز کاهش اثرات.. 29

2-14-2. GIS و فاز آمادگی.. 29

2-14-3. GIS و فاز پاسخگویی.. 29

2-14-4. GIS و فاز بازسازی.. 30

2-15. نقش برنامه‌ریزی شهری در مدیریت بحران (زلزله) 30

2-16. تصمیم‌گیری.. 30

2-16-1. تصمیم‌گیری مکانی.. 31

 

2-16-1-1. تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM) 31

2-16-1-1-1. مدل‌های گسسته و پیوسته. 33

2-16-1-1-2. مدل های جبرانی و غیر جبرانی.. 33

2-16-1-1-3. نمونه‌های فردی و گروهی.. 33

2-17. روش‌های‌ وزن‌دهی‌: 34

2-17-1. فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی( (AHP. 34

2-18. مجموعه‌های فازی و عارضه‌های فازی.. 35

3 فصل سوم. 42

3-1. موقعیت جغرافیایی شهر میناب.. 43

3-1-1. ویژگی‌های طبیعی و زمین‌شناسی منطقه. 44

3-1-2. اقلیم شهر میناب.. 45

3-2. بلایای طبیعی به ویژه مسائل مربوط به زلزله‌خیزی و جایگاه اراضی در مدیریت بحران.. 46

3-3. نظام فضایی و تقسیمات كالبدی شهر میناب.. 46

3-4. معرفی كلی بافت‌های فرسوده و مسئله‌دار شهر میناب.. 47

3-5. گونه‌بندی بافت‌های فرسوده شهر میناب.. 47

3-5-1. بافت قدیمی.. 48

3-5-2. بافت میانی.. 48

3-5-3. بافت حاشیه‌ای جدید. 48

3-6. بررسی زیرساخت‌های شهری.. 49

3-7. بررسی کاربری‌های بافت فرسوده شهر. 49

3-8. ایجاد پایگاه اطلاعاتی.. 51

3-8-1. گردآوری و آماده‌سازی داده. 51

3-8-2. طراحی پایگاه اطلاعاتی.. 52

3-9. تلفیق روش تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) 52

3-10. انتخاب معیارهای ارزیابی آسیب‌پذیری.. 53

3-10-1. آسیب‌پذیری ناشی از تراكم جمعیتی محله‌های بافت فرسوده. 54

3-10-2. آسیب‌پذیری ناشی از میزان دسترسی به فضاهای باز. 57

3-10-3. آسیب‌پذیری ناشی از جنس مصالح و عمر سازه‌ها 58

3-10-4. آسیب‌پذیری ناشی از ریزدانگی بافت ساختمانی (مساحت قطعات) 60

3-10-5. آسیب‌پذیری ناشی از تعداد طبقات.. 62

3-10-6. دسترسی به شبکه معابر و تأثیر آن بر میزان آسیب‌پذیری.. 63

3-10-7. آسیب‌پذیری ناشی از ناسازگاری کاربری‌ها 64

3-11. وزن‌دهی معیارها و قواعد تصمیم‌گیری چندمعیاری.. 65

3-11-1. روش مبتنی بر مقایسه دو به دو. 66

3-11-1-1. ساختن سلسله‌مراتب… 66

3-11-1-2. مقایسه زوجی و محاسبه وزن.. 66

3-11-1-3. محاسبه نرخ ناسازگاری.. 67

3-11-1-3-1. میانگین بردار ناسازگاری.. 68

3-11-1-3-2. محاسبه شاخص ناسازگاری.. 68

3-11-1-3-3. محاسبه شاخص ناسازگاری ماترس تصادفی.. 68

3-11-1-3-4. محاسبه نرخ ناسازگاری.. 69

3-12. فازی‌سازی لایه‌ها 69

3-13. نتیجه‌گیری.. 70

4 فصل چهارم. 71

4-1. تحلیل آسیب‌پذیری در برابر زلزله به تفکیک شاخص‌های معرفی شده در تحقیق.. 72

4-1-1. ‌‌ آسیب‌پذیری ناشی از تراکم جمعیت… 72

4-1-2. آسیب‌پذیری ناشی از دسترسی به فضاهای باز. 73

4-1-3. آسیب‌پذیری ناشی از قدمت ساختمان‌ها 73

4-1-4. آسیب‌پذیری ناشی از جنس مصالح ساختمان‌ها 74

4-1-5. آسیب‌پذیری ناشی از ریزدانگی بافت‌های ساختمانی.. 75

4-1-6. آسیب‌پذیری ناشی از تعداد طبقات طبقات ساختمان.. 76

4-1-7. عدم دسترسی به معابر شهری و آسیب‌پذیری ناشی از زلزله. 77

4-1-8. آسیب‌پذیری ناشی از ناسازگاری کاربری‌های همجوار. 78

4-2. محاسبه‌‌ی وزن‌های شاخص‌ها 80

4-3. پهنه‌بندی آسیب‌پذیری منطقه. 82

4-4. فازی‌سازی لایه‌های اطلاعاتی.. 83

4-4-1. عملگر فازی AND.. 88

5 فصل پنجم.. 89

5-1. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری.. 90

5-2. آزمون فرضیه‌ها‌ی تحقیق.. 91

5-3. محدودیت‌ تحقیق.. 92

5-4. پیشنهادها 92

5-5. منابع.. 93

1-1. مقدمه

در طی قرن بیستم بیش از 1100 زلزله‌ی مخرب در نقاط مختلف كره زمین روی داده كه در اثر آن بیش از 1500000 نفر جان خود را از دست داده‌اند كه 90 درصد آن‌ها عمدتاً ناشی از ریزش ساختمان‌هایی بوده كه از اصول مهندسی و ایمنی كافی برخوردار نبودند (لانتادا[1]، 2008). ایران به عنوان کشوری زلزله‌خیز، طی دهه‌های گذشته آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی فراوانی از زلزله‌های متعدد متحمل شده است. این در شرایطی است كه شهرهای كشور ما در برابر زمین‌لرزه پنج و نیم و شش ریشتر به طور جدی آسیب‌پذیرند (عکاشه، 1378).

اگر جلوگیری از وقوع زلزله امکان‌پذیر نیست، ولی کاهش‌های آسیب‌های ناشی از آن امکان‌پذیر است. چیزی که بیش از همه اهمیت دارد، نجات دادن جان انسان‌ها در برابر این رخداد طبیعی است .رشد شهری باعث تسهیلات زیادی می‌شود ولی در عین حال عوامل بحران‌زا هم بیشتر شده و تسهیلات محیطی تبدیل به ضرر می‌شود (ناکابایاشی[2]، 1994). ضرورت کاهش آسیب‌های اجتماعی (تعداد تلفات و مجروحین)، اقتصادی (هزینه‌های بازسازی، از کار افتادن اقتصاد شهر) و کالبدی (تخریب ساختمان‌ها) ناشی از زلزله بر کسی پوشیده نیست. علاوه بر این تخریب بافت، تأخیر در تخلیه جمعیت ساکن، مسدود شدن شبکه‌های ارتباطی، افزایش خسارات و زنده به گور شدن هزاران نفر از دیگر مسایل خواهد بود. بسیاری از افراد که در زیر آوار مانده‌اند، اگر امکان دسترسی و کمک‌رسانی به آنها مسیر نباشد، آنها نیز جان خود را از دست خواهند داد. کاهش آسیب‌پذیری جوامع شهری دربرابر زلزله زمانی به وقوع خواهد پیوست که ایمنی در برایر زلزله در تمام سطوح برنامه‌ریزی مدنظر قرار گیرد که در میان تمامی سطوح سطح میانی برنامه‌ریزی کالبدی یعنی شهرسازی یکی از کارآمدترین سطوح برنامه‌ریزی برای کاهش آسیب‌پذیری دربرابر زلزله می‌باشد (حبیبی و همکاران، 1387). 

 1-2. بیان مسأله

زلزله پدیده‌ای است طبیعی كه بی‌توجهی به آن خسارات جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت. وقوع زلزله‌های شدید بشر را بر آن داشته است كه در فكر تدوین یك برنامه زیربنایی برای كاهش خطرات و آسیب‌های ناشی از آن باشد. ویژگی‌های زمین‌ساخت كشور، زلزله را به عنوان یكی از مخرب‌ترین عوامل انهدام حیات انسانی مطرح نموده است. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد كه مناطق وسیعی از كشورمان توسط این حادثه طبیعی متحمل آسیب‌های جانی و مالی گردیده است. براساس گزارش سازمان ملل، در سال 2003 میلادی، كشور ایران در بین كشورهای جهان رتبه نخست را در تعداد زلزله‌های با شدت بالای پنج و نیم ریشتر و یكی از بالاترین رتبه‌ها را در زمینه‌ی

 

کلمات کلیدی: مدل کسب و کار، مشتری، زیر ساختار، مالی، محصول، باشگاه ورزشی

 

 

فهرست عناوین

فهرست عناوین  خ‌

فهرست شکل‌ها ر‌

فهرست جداول. ز‌

فصل 1-    …………………… 1

1-1-   مقدمه………. 2

1-2-   بیان مسأله. 4

1-3-   اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5

1-3-1-    اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری.. 5

1-3-2-    اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی.. 5

1-4-   اهداف تحقیق.. 5

1-5-   فرضیه‏های تحقیق.. 6

1-6-   تعریف عملیاتی واژگان کلیدی.. 6

فصل 2-    …………………. 8

2-1-   مقدمه……. 9

2-2-     مفهوم ورزش… 9

2-3-   تاریخچه ورزش در جهان. 10

2-4-     تاریخچه ورزش در ایران. 11

2-5-   صنعت ورزش و باشگاه‌های ورزشی.. 12

2-6-     ورزش بانوان. 17

2-7-     تعریف کسب و کار. 17

2-8-   تعاریف مدل کسب و کار. 18

2-9-   مدل کسب و کار. 20

2-10- اجزای مدل کسب و کار. 22

2-11- بخش سوم: پیشینه تحقیق.. 30

2-11-1-  پیشینه تحقیقات خارجی انجام شده 30

2-11-2-  پیشینه تحقیقات داخلی انجام شده 33

فصل 3-    …………………… 41

3-1-   مقدمه…….. 42

3-2-   فرضیه‌ها یا سؤال‌های تحقیق.. 42

3-3-   جامعه‌ی آماری.. 43

3-4-   نمونه آماری تحقیق.. 43

3-5-   ابزارهای گردآوری اطلاعات (داده‌ها) 44

3-6-     روش تحقیق.. 44

3-6-1-    روش تحقیق کمی و ویژگی‌های آن. 44

3-6-2-    روش تحقیق کیفی و ویژگی‌های آن. 45

3-7-   ویژگی‌های رویکرد کمی و کیفی تحقیق.. 47

3-8-   انواع داده‌های کیفی.. 48

3-8-1-    مصاحبه………… 49

3-9-   تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی.. 51

3-10- تحلیل تماتیک یا موضوعی.. 51

فصل 4-    ………………….. 54

4-1-   مقدمه…….. 55

4-2-   معرفی تم‌های استخراجی از مدل کسب و کار استروالدر. 55

4-3-   دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم‌های استخراج شده از مدل کسب و کار استروالدر. 58

4-3-1-      ارزش قابل ارائه. 58

4-3-2-      مشتریان هدف.. 66

4-3-3-      کانال‌های ارتباطی.. 68

4-3-4-      روابط با مشتریان. 72

4-3-5-      فعالیت‌های کلیدی.. 76

4-3-6-      منابع کلیدی.. 81

4-3-7-      شرکای کلیدی.. 85

4-3-8-      ساختار هزینه‌ای.. 87

4-3-9-      جریان درآمدی.. 89

فصل 5-    ……………… 92

5-1-   مقدمه……….. 93

5-2-   پاسخ به سوال اصلی تحقیق.. 93

5-3-     استخراج مدل کسب و کار باشگاه‌های ورزشی.. 94

5-4-   یافته‌های پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95

5-5-   پیشنهادات کاربردی تحقیق.. 98

5-6-   محدودیت‌های تحقیق.. 101

5-7-   پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی.. 102

فهرست مراجع  103

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل‌ها

شکل ‏2‑1: سیر تکامل مدل کسب و کار. 20

شکل ‏2‑2: مدل کسب و کار. 35

شکل ‏2‑3: اجزای یک مدل کسب و کار از دیدگاه آلن آفوا 36

شکل ‏2‑4: چارچوبی برای تحلیل منابع سودآوری و مزایای رقابتی، در یک مدل کسب و کار. 37

شکل ‏3‑1: مراحل تفسیر داده‌های کیفی.. 52

شکل ‏3‑2: طرح عمومی تحلیل تماتیک…. 53

شکل ‏4‑1: دیدگاه اولیه از هستی شناسی  مدل کسب و کار. 56

شکل ‏4‑2: فرآیند یک مدل کسب و کار را از دیدگاه 57

شکل ‏5‑1: مدل کسب و کار باشگاه‌های ورزشی.. 94

فهرست جداول

جدول ‏2‑1: تعاریف مختلف مدل کسب و کار. 18

جدول ‏2‑2: مؤلفه‌های مدل کسب و کار. 22

جدول ‏2‑3: اجزای مدل کسب و کار از دیدگاه 25

جدول ‏2‑4: اجزای مدل کسب و کار از دیدگاه 26

جدول ‏2‑5: چارچوب‌ها و اجزای ارائه شده برای تعریف مدل کسب و کار. 27

جدول ‏2‑6: مؤلفه‌های مدل کسب و کار. 31

جدول ‏3‑1: ویژگی‌های دو روش کیفی و کمی.. 47

جدول ‏3‑2: انواع داده‌های کیفی.. 48

جدول ‏4‑1: چهار رکن اصلی و نه بلوک مدل کسب و کار. 56

جدول ‏4‑2: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم. 58

جدول ‏4‑3: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم کانال‌های ارتباطی.. 68

جدول ‏4‑4: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم روابط با مشتریان. 72

جدول ‏4‑5: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم فعالیت‌های کلیدی.. 76

جدول ‏4‑6: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم منابع کلیدی.. 81

جدول ‏4‑7: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم شرکای کلیدی.. 85

جدول ‏4‑8: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم ساختار هزینه‌ای.. 87

جدول ‏4‑9: دسته‌های مفهومی تشکیل دهنده‌ی تم جریان درآمدی.. 89

جدول ‏5‑1: یافته‌های پژوهشی مربوط به سوالات اصلی و فرعی تحقیق.. 95

 

فصل 1-              فصل اول
کلیات پژوهش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1-       مقدمه
دنیای متغیر امروز ایجاب می‌کند که سازمان‌ها برای بقا و رشد خود دست به تلاش مداوم و روزافزون زده و از ابزارهای نوینی که سرعت توسعه و پیشرفتشان را فزونی می‌بخشند استفاده نمایند. از جمله این ابزارها می‌توان به طراحی مدل کسب و کار برای یک سازمان اشاره نمود که این ابزار نه تنها مسیر پیشرفت را برای سازمان‌ها نمایان می‌سازد بلکه سرعت آن‌ها را در رسیدن به اهدافشان، با مشخص بودن مراحلِ در پیش رو، افزایش می‌بخشند. یک مدل کسب و کار مجموعه ایست که نشان می‌دهد یک شرکت چه فعالیت‌هایی را به چه صورت و در چه زمانی انجام دهد تا با استفاده از منابع خود بتواند ارزش مازاد مشتری خلق کرده و موقعیت مناسبی برای خود کسب کند(آفواه و توسی[1]،2003). مدل کسب و کار یک شرکت در واقع نماینده‌ی مختصر و ساده شده‌ی منطق آن کسب و کار است که توصیف می کند یک شرکت چه چیزهایی را به مشتریانش پیشنهاد می‌دهد، چگونه به مشتریان دست پیدا می‌کند و چطور با آن‌ها رابطه برقرار می‌کند؟ از طریق چه منابع، فعالیت‌ها و شراکت‌هایی به این اهداف می‌رسد و نهایتاً چگونه درآمد کسب می‌کند؟(اوستروالدر[2]، 2006).

چگونه طراحی کردن مدل کسب و کار به موضوع مهمی تبدیل گردیده است. اگر افراد دانشگاهی بتوانند روش شناسی اصول طراحی مدل‌های کسب و کار را پیشنهاد کنند، کارآفرینان و مدیران قادر خواهند بود بدون هدر دادن مقدار زیادی پول برای تلاش‌هایی که منجر به شکست می‌شود، کسب و کار خود را راه اندازی نمایند(سای[3] و همکاران،2011). بررسی نقاط قوت و ضعف مدل کسب و کار، کشف گزینه‌هایی برای نوآوری مدل کسب و کار و پی بردن به راه‌های تقویت نوآوری مدل کسب و کار از منابع کلیدی مزیت رقابتی در اقتصاد امروز می‌باشد. یک سازمان موفق باید مدام به بررسی و نوآور نمودن مدل کسب و کار خود از طرق مختلف بپردازد، ازجمله ی این موارد پاسخ به پرسش‌های زیر می‌باشد:

چه مدل‌های کسب و کار جدیدی در صنعت شما در حال ظهورند؟
آیا پایه و اساس رقابت در حال تغییر است؟
مدل‌های کسب و کار جدید و نفاق افکن از کجا پدیدار می‌شوند؟ از درون صنعت شما یا از جانب رقبای جدید و صنایع دیگر؟
درجه‌ی تغییر و نوآوری در صنعت شما چه میزان است؟
چه نکاتی را می‌توانیم از نوآوری‌های موفقِ مدل‌های کسب و کار چه در صنعت خودمان و چه در سایر صنایع بیاموزیم؟
آیا شما باعث تغییر در صنعت خود می‌شوید و یا تغییر بر شما تحمیل می‌شود؟
آیا یک راه سیستماتیک برای به تصویر کشیدن سناریوهای آینده‌ی صنعت و نتایج آن‌ها برای استراتژی نوآوری خود دارید؟(گیسن[4] و همکاران،2007).
نگاهی به وضعیت جوامع انسانی در کل جهان نشان می‌دهد که زندگی نسبت به قرن‌های گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. در مقابل این پیشرفت‌ها، یک تغییر مهم در زندگی بشر، کاهش به‌کارگیری بدن به دلیل افزایش امکانات و تسهیلات زندگی می‌باشد. دلیل این مدعا، افزایش شیوع انواع بیماری‌های قلبی _ عروقی، اسکلتی، عضلانی و سایر بیماری‌های بدون درمان به خصوص در جوامع صنعتی و پیشرفته می‌باشد. تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که هر ساله مالیات دهندگان،‌ سنگینی را بابت برخورداری از زندگی بی‌تحرک پرداخت می‌کنند، هزینه‌های درمانی افزایش حق بیمه سلامتی، حق بیمه عمر، بیمه مربوط به بیماری و از کارافتادگی از این جمله‌اند. مشکلات مادی و افزایش هزینه‌های زندگی، انسان‌ها را به تلاش واداشته است و در این میان زنان را نیز بکار گرفته و تا آنجا پیش رفته که گروهی از زنان، برخلاف ماهیت بدنی خود به کارهای سنگین مردانه می‌پردازند (ملدی, 1389). زنان باید در جهت افزایش بهره‌وری شغلی و نیز بازده کاری به فعالیت جسمانی منظم پرداخته و تلاش کنند تا بهترین شرایط جسمی و روانی در محل کار و خارج از آن بدست آورند. صاحب‌نظران بر این عقیده‌اند که تمرینات حرکتی و ورزشی برای اکثریت مردم اعم زن و مرد دارای ارزش بسیار است. فعالیت بدنی منظم و متعادل می‌تواند اثرات مطلوبی بر بدن و روان افراد ایجاد کند(ترابی­نژاد،1386).

بدین منظور تحقیق در پیش رو با توجه به اهمیت مدل‌های کسب و کار در پیشرفت سازمان‌های امروزی و ارزش سلامتی روحی و جسمانی افراد در پیش برد اهداف سازمان‌ها، به استخراج مدل کسب و کار باشگاه‌های ورزشی به عنوان یک بنگاه اقتصادی در صنعت حیاتی و رو به رشد ورزش، می‌پردازد.

در این فصل به کلیات پژوهش اعم از بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف پژوهش، فرضیه‌های پژوهش، تعریف متغیرها و اصطلاحات مورد استفاده در پژوهش می‌پردازیم.

 

1-2-       بیان مسأله
با توجه به ارزش روزافزون ورزش به عنوان ابزاری برای سلامت جسم، شاداب کننده‌ی روح و پر کردن اوقات فراغت، اهمیت تمرکز علمی و پژوهشی بر روی ورزش که امروزه به یک صنعت بزرگ تبدیل گردیده است، هر چه بیشتر بارز می‌گردد(آزموده،1389). به منظور افزایش تمایل این گروه هدف به ورزش و ماندن در این راه و قرار دادن ورزش در برنامه‌ی زندگی روزمره خود، مهم‌ترین امر ارتقا سطح خدمت رسانی باشگاه‌های ورزشی و نوآورانه ساختن هر چه بیشتر این بنگاه‌های اقتصادی از راه‌های مختلف می‌باشد که می‌توان به کارآفرینی در این عرصه به عنوان مهم‌ترین راه اشاره نمود که طراحی یک مدل کسب و کار نو آ ورا نه و هم راستا ساختن آن با تغییرات روزافزون بازارهای اقتصادی امروز، می‌تواند به کارآفرینانه نمودن هرچه بیشتر این بنگاه‌ها یاری رساند. در این راستا این تحقیق سعی در طراحی یک مدل کسب و کار جامع برای بنگاه‌های ورزشی استان تهران با الگو قرار دادن مدل‌های ارائه شده تا به امروز دارد، باشد که کلید موفقیت بنگاه‌های ورزشی در این راه پیدا شود؛ بنابراین در این تحقیق ما به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که مدل کسب و

1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 4

1-3- مرور ادبیات و سوابق مربوطه. 5

1-4- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق. 8

1-5- اهداف مشخص تحقیق. 9

1-5-1- اهداف کلی.. 9

1-5-2- اهداف ویژه 9

1-6- سؤالات تحقیق. 9

1-6-1- سوال اصلی.. 9

1-6-2- سوالات فرعی.. 9

1-7- فرضیه‏های تحقیق. 9

1-7-1- فرضیه اصلی.. 9

1-7-2- فرضیه‌های فرعی.. 10

1-8- تعریف واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی.. 10

1-9- شرح كامل روش تحقیق. 11

1-10- بررسی و اندازه‌گیری متغیرها 11

1-11- شرح کامل روش و ابزار گردآوری داده‏ها 12

1-12- روش‌ها، ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 12

1-13- سازماندهی تحقیق. 12

فصل دوم: چارچوب نظری تحقیق

2-1- نظریه نو واقع‌گرایی (با تاکید بر اندیشه کنت والتز) 14

فصل سوم: عوامل تاثیرگذار در معادلات منطقه‌ای

3-1- تحولات عراق جدید. 19

3-2- طرح خاورمیانه بزرگ.. 24

3-3- تحولات عربی (بیداری اسلامی) 26

3-4- برنامه‌های هسته‌ای ایران. 30

3-5- لبنان. 36

3-6- تحولات افغانستان. 39

3-7- افراط‌گرایی در پاکستان. 42

3-8- امنیت خلیج فارس… 47

3-9- مسأله فلسطین.. 50

3-10- جمع‌بندی.. 56

فصل چهارم: بررسی موقعیت ایران و کشورهای رقیب در معادلات منطقه‌ای

4-1- ویژگی‌های استراتژیکی منطقه خاورمیانه. 59

4-2- تقابل ایران و عربستان در معادلات منطقه خاورمیانه. 64

4-3- اقدامات رقبای منطقه‌ای ایران برای تضعیف موقعیت و نفوذ این کشور در معادلات منطقه‌ای.. 67

4-3-1- ایران هراسی.. 67

4-3-2- تلاش آمریکا برای حداقل‌سازی نقش ایران. 68

4-3-3- موقعیت آمریکا در قبال تحولات منطقه‌ای.. 69

4-3-4- تشدید تعارضات مذهبی در قالب رقابت شیعه و سنی.. 72

4-3-4-1- شرایط گذشته. 72

4-3-4-2- فعال شدن عنصر شیعی در منطقه. 73

4-3-4-3- رویكرد و منافع دولت‌های عربی.. 74

4-3-4-4- سطح داخلی.. 75

4-3-4-5- سطح منطقه‌ای.. 77

4-3-4-6- سطح بین‌المللی.. 78

4-4- عوامل زمینه‌ساز قدرت‌گیری ایران در منطقه. 79

4-5- عراق نمونه برجسته تاثیرگذار در موقعیت ایران و کشورهای رقیب.. 81

4-5-1- تأثیر رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی بر شكل‌گیری تنش در عراق. 81

4-6- تقسیم بندی تحولات جهان عرب از لحاط تأثیرگذاری بر منافع و ارزش‌های ایران و رویکرد کشورهای رقیب.. 92

4-6-1- مصر، لیبی، تونس و یمن.. 93

4-6-2- سوریه و اردن. 94

4-6-3- بحرین.. 95

4-6-4- رویکرد ایران در قبال تحولات بحرین.. 96

4-7- جمع‌بندی.. 103

فصل پنجم: نتیجه‌گیری

5-1- نتیجه‌گیری.. 105

فهرست منابع. 109

 

فهرست جدول‌ها

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………..   صفحه

جدول 3-1- سطوح بازدارندگی.. 31

جدول 3-2- مقایسه توانایی قانونمند و توانایی كامل در تأمین اهداف پنج‌گانه‌ی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران. 33

 

فهرست شکل‌ها

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………… صفحه

 

شكل 3-1- چشم‌انداز ستیزه‌گری در پاكستان پس از سال 2000. 43

فهرست جدول‌ها

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………..   صفحه

جدول 3-1- سطوح بازدارندگی.. 31

جدول 3-2- مقایسه توانایی قانونمند و توانایی كامل در تأمین اهداف پنج‌گانه‌ی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران. 33

فهرست شکل‌ها

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………… صفحه

شكل 3-1- چشم‌انداز ستیزه‌گری در پاكستان پس از سال 2000  43

چکیده
نوشتار حاضر به بررسی موقعیت ایران و کشورهای رقیب در معادلات منطقه‌ای می‌پردازد. در این راستا، سوال اصلی این گونه مطرح شده است که معادلات منطقه‌ای چه تاثیری بر موقعیت ایران و کشورهای رقیب داشته است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که معادلات منطقه‌ای زمینه‌ساز ارتقای موقعیت ایران و تضعیف کشورهای رقیب شده است. نوع روش تحقیق نیر توصیفی – تحلیلی می‌باشد. همچنین در جهت حمایت نظری از موضوع از نظریات واقع گرایی، نو واقع‌گرایی، واقع‌گرایی تدافعی و تهاجمی بهره گرفته‌ایم. به طور کلی، منطقه‌ی خاورمیانه به واسطه‌ی تحولاتی همچون بیداری اسلامی، مساله فلسطین، تحولات داخلی لبنان، بحران‌های عراق، سوریه و افغانستان دستخوش بحران‌های بسیاری شده است. این مساله، تنش‌ها و واگرایی موجود میان ایران و سایر قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای رقیب را بالا برده است. در نتیجه، بحران‌های موجود پیچیده‌تر شده و راه برای ناامنی‌های گسترده باز می‌شود.

کلمات کلیدی:

ایران، کشورهای رقیب، خاورمیانه، بحران، معادلات منطقه‌ای

-1- بیان مسأله
ماهیت نظام بین‌الملل در دنیای امروز به گونه­ای است که به همان اندازه که دامنه­های نقش و نفوذ و منافع ملی قدرت‌ها در دنیا افزایش می‌یابد، به همان اندازه نیز ضرورت گسترش تعامل و همکاری و نیاز به ائتلاف‌ها و تمرکز بر منطقه‌گرایی نیز گسترش می‌یابد. منطقه‌ی خاورمیانه از جمله مهم‌ترین عرصه‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای رقیبش از جمله عربستان، ترکیه، آمریکا، اسرائیل و… است که همواره برای دولت مردان این کشورها از اهمیت فراوانی برخوردار بوده است. در این راستا، تحولات مربوط به عراق و افغانستان، مساله فلسطین و لبنان، امنیت خلیج فارس، مباحث مربوط به بیداری اسلامی باعث شده است تا کشورهای قدرتمند منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خاورمیانه را به عنوان یکی از مهم‌ترین کانون‌های سیاست خارجی خود قرار دهند تا موقعیت و جایگاه خود را در نظام بین‌الملل و همچنین سطوح منزقه‌ای ارتقا بخشند.

منطقه خاورمیانه بعد از سال 2001 در حال انتقال به نظام سیاسی و امنیتی جدیدی است که در آن تمامی بازیگران مهم منطقه‌ای در حال رقابت برای تثبیت نقش‌های جدید خود در منطقه هستند. ایران نیز به عنوان یک قدرت مهم منطقه‌ای برای تثبیت نقش خود، سیاست خارجی خود را در راستای تقویت همکاری‌ها و گسترش تبادلات در سطح منطقه‌ای، تعامل با ملت‌ها، ایجاد ائتلاف‌های جدید در سطح دولت‌ها، حمایت از جنبش‌های و گروه‌های شیعی، مقابله با قدرت‌های فرامنطقه‌ای و… قرار داده است. به عبارت دیگر، حضور فعال ایران در مسائل منطقه‌ای پس از سال 2003، ضمن تثبیت نقش‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی ایران در منطقه، اهمیت استراتژیک ایران را صحنه نظام بین‌الملل نیز افزایش داده است. از سوی دیگر باید اشاره داشت که اتخاذ این سیاست‌ها از سوی جمهوری اسلامی ایران زمینه ساز ایجاد حساسیت‌ها و تقابلات بعضاً گسترده‌ای از سوی ایران در یک سمت و کشورهای رقیبش در سوی دیگر شده است. در این میان ایران که مقامات و رسانه‌های غربی از آن با عنوان سرچشمه هلال شیعی و به تعبیر دیگر هلال مقاومت یاد می‌کنند به‌نظر می‌رسد براساس شاخص‌های رفتاری بازیگر مستقل منطقه‌ای است که به معماری تحولات خاورمیانه منطبق با خواست قدرت‌های فرامنطقه‌ای اعتقادی ندارد و بر این باور است که سیر تحولات خاورمیانه درپی فراگیری بیداری اسلامی در مسیری متناسب با خواست مردم خاورمیانه پیش می‌رود، اما صرف‌نظر از این قدرت‌های منطقه‌ای برخی بازیگران نظیر کشور کوچک قطر نیز به‌ دنبال سمت ‌و سو دادن به روند تحولات خاورمیانه هستند که جای تحلیل دارد.

با این حال، وجود چند عامل بر ابهامات و پیچیدگی‌های موقعیت ایران و کشورهای رقیبش در معادلات منطقه‌ای افزوده است. یکی از مهم‌ترین این عوامل، وجود گروه‌های افراطی مذهبی است. این گروه‌ها ضمن پیچیده‌تر کردن تحولات امنیتی منطقه، بر راهبردهای سیاست خارجی کشورهای منطقه نیز اثرگذار بوده است. همچنین می‌توان به نقش متفاوت و متعارض کشورهای فرامنطقه‌ای و به طور مشخص آمریکا اشاره داشت. اتخاذ سیاست‌های متضاد در قبال مسائل منطقه از جمله در بحث بیداری اسلامی، از مهم‌ترین

سلامت عمومی و تعاریف آن.. 12
نشانه‌های سلامت عمومی.. 18
مدل بیماری روانی و سلامت عمومی.. 18
رویکردهای مختلف روانشناسی و سلامت عمومی.. 21
الف) رویکرد روان تحلیل‌گری.. 21
ب) رویکرد رفتارگرایی.. 22
ج) رویکرد انسان‌نگری.. 22
بخش دوم : خانواده و محیط خانواده 23
خانواده و اهمیت آن در نظریه های روان شناختی.. 23
تأثیر خانواده بر رشد شخصیت… 25
– نظریه اسناد. 29
تأثیر محیط‌های ارتباطی خانواده بر رفتار اعضای خانواده 32
سنجش محیط خانواده 37
مقیاس محیط خانواده 38
نقش سلامت عمومی در ثبات خانواده 39
عوامل خانوادگی موثر در سلامت عمومی.. 40
شیوه‌های ارتباطی موجود در خانواده 40
مهارتهای زندگی اعضای خانواده و نقش آن در سلامت عمومی خانواده 40
اقتصاد خانواده و نقش آن در سلامت عمومی خانواده 41
ازدواجهای مناسب در تامین سلامت عمومی خانواده 42
بخش سوم: مروری بر تحقیقات انجام شده 42

فصل سوم روش اجرای پژوهش…. 45
مقدمه. 46
روش اجرای پژوهش…. 46
جامعه پژوهش…. 46
نمونه و روش نمونه‌گیری.. 46
ابزار اندازه‌گیری و روش گردآوری دادهها 47
الف) پرسشنامه سلامت عمومی گلد برگ… 47
شیوه نمره‌گذاری پرسشنامه گلدبرگ… 47
روایی و پایایی پرسشنامه سلامت عمومی.. 48
ب) مقیاس محیط خانواده 51
روایی و پایایی مقیاس محیط خانواده 52
روایی.. 52
روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها 54

فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها 55
مقدمه. 56
روشهای آماری توصیفی.. 56
روشهای آماری استنباطی.. 61
فرضیه اصلی.. 61
فرضیه‌های فرعی.. 61

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادها 77
مقدمه. 78
بحث و نتیجه گیری.. 78
فرضیه اول.. 78
فرضیه دوم. 78
فرضیه سوم . 79
فرضیه چهارم . 79
فرضیه پنجم.. 79
فرضیه ششم.. 80
فرضیه هفتم.. 80
فرضیه هشتم.. 80
فرضیه نهم.. 81
فرضیه دهم.. 81
نتایج فرضیات… 81
محدودیت های تحقیق.. 84
پیشنهادات تحقیق.. 85
منابع فارسی.. 87
منابع لاتین.. 91

ضمائم پرسشنامه. 93

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-2: ابعاد سلامت روان شناختی و اجتماعی.. 16
جدول 1-3: ضریب پایایی پرسشنامه سلامت عمومی و مولفه های آن.. 50
جدول 2-3: ضریب پایایی مقیاس محیط خانواده و مؤلفههای آن.. 53
جدول 1-4: شاخصهای آمار توصیفی پرسشنامه محیط خانواده 57
جدول 2-4: شاخصهای آمار توصیفی خرده مقیاسها و نمره کل پرسشنامه سلامت عمومی(GHQ) 59
جدول 3-4: همبستگی بین نمره کل سلامت عمومی با خرده مقیاسهای محیط خانواده 63
جدول 4-4: رگرسیون چندگانه بین متغیرهای کلیه پیش بین با سلامت عمومی.. 67
جدول 5-4: رگرسیون چندگانه بین متغیرهای پیش بین معنادار با سلامت عمومی.. 69
یافته های جنبی پژوهش…. 70
جدول 4-6: همبستگی بین خرده مقیاسهای سلامت   عمومی با خرده مقیاسهای محیط خانواده 71
جدول 7-4: نتایج تحلیل رگرسیون با روش Enter به تفکیک هر کدام از خرده مقیاسهای سلامت عمومی 73
جدول 8-4: نتایج تحلیل رگرسیون با روش Forward stepwise به تفکیک هر کدام از خرده مقیاسهای سلامت عمومی 75
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 1-4: مقایسه میانگین های خرده مقیاس های محیط خانواده 58
نمودار 2-4: مقایسه میانگین های خرده مقیاس های سلامت عمومی.. 60

چکیده
تحقیق حاضر تحت عنوان «بررسی رابطه بین مولفه‌های محیط خانواده با سلامت عمومی زنان باردار» صورت گرفته است، لذا هدف اصلی تحقیق بررسی رابطه مذکور بوده است. همچنین از جمله اهداف فرعی تحقیق نیز می توان به بررسی رابطه بین مؤلفه­های محیط خانواده با سلامت عمومی، و همچنین بررسی رابطه مؤلفه­های محیط خانواده با مؤلفه های سلامت عمومی اشاره کرد.
در این پژوهش محقق درصدد آزمون این فرضیه اصلی بود که بین محیط خانواده و سلامت عمومی زنان باردار رابطه وجود دارد. با توجه به اینکه محیط خانواده دارای 10 مؤلفه می باشد محقق به بررسی این رابطه به تفکیک هر مؤلفه پرداخته است. همچنین با توجه به اینکه پرسشنامه سلامت عمومی نیز دارای چهار مؤلفه می باشد محقق در نهایت به عنوان یافته های جنبی پژوهش به بررسی رابطه مؤلفه های محیط خانواده با هر یک از مؤلفه های سلامت عمومی پرداخته است.
این تحقیق از نظر موضوعی و مکانی پیرامون وضعیت سلامت عمومی زنان باردار متأثر از محیط خانواده در منطقه 4 شهر تهران انجام شد.
از نظر روش، نیز تحقیق از نوع تحقیق همبستگی- رگرسیونی بود، چرا که محقق اولاً در صدد یافتن روابط معنادار بین متغیرها و مؤلفه های درگیر در پژوهش بوده و ثانیاً در پی یافتن اینکه کدامیک از مؤلفه های محیط خانواده، سلامت عمومی زنان باردار را بیشتر تبیین می کنند.
جامعه تحقیق را تعدادی از زنان باردار منطقه 4تهران شکیل می دهد. با توجه به نوع طرح تحقیق مورد استفاده، محقق صرفاً 60 نفر را به طور تصادفی ساده انتخاب کرده و جزو نمونه تحقیق در نظر گرفته است.
به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه محیط خانواده 60 سؤالی (موس و موس) و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر(فرم 28 سوالی) استفاده شد. گرچه ابزارهای مورد استفاده با توجه به شواهد موجود، از روایی و پایایی کافی برخوردار هستند ولی در عین حال محقق نسبت به بررسی ضریب پایایی پرسشنامه ها و مولفه های آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ اقدام نمود.
پس از جمع آوری پرسشنامه­ها، اطلاعات مورد نظر در جدول اطلاعات کلی ثبت و با استفاده از کامپیوتر و نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج آن در دو بخش روش های توصیفی و استنباطی گزارش شده است. به منظور آزمون فرضیه­های پژوهش و تعیین مؤلفه­های معنادار در سلامت عمومی زنان باردار از همبستگی پیرسون تک متغیری و آزمون معناداری مربوط به آن، تحلیل رگرسیون چندگانه به روشهایEnter وStepwise Forward ، و آزمون معناداری ضرایب همبستگی چندگانه استفاده شده است.

فصل اول

روش شناسی تحقیق ………………………………………………………………………………………………7
متغیرهای مورد بررسی ……………………………………………………………………………………………7
گرد آوری داده ها …………………………………………………………………………………………………8
تعریف واژه ها و اصطلاحات ………………………………………………………………………………….8
تعریف مجازات …………………………………………………………………………………………………….8
تعریف بزهکاری ……………………………………………………………………………………………………8

فصل اول : بزهکاری به عنوان آسیب اجتماعی
تعریف بزهکاری …………………………………………………………………………………………………12
تعریف بزه در رویکرد های مختلف ………………………………………………………………………..13
رویکرد حقوقی جرم ……………………………………………………………………………………………13
رویکرد جامعه شناختی …………………………………………………………………………………………14
رویکرد جرم شناسی …………………………………………………………………………………………….14
تعریف انواع بزه های   معمول …………………………………………………………………………………15
رویکرد ها در مورد علل بزهکاری ………………………………………………………………………….16
رویکرد شکل ظاهری …………………………………………………………………………………………..16
رویکرد ساختار زیستی …………………………………………………………………………………………17
رویکرد روانشناختی …………………………………………………………………………………………….18
رویکرد وضعیت اقتصادی …………………………………………………………………………………….20
رویکرد کنترل اجتماعی ………………………………………………………………………………………..21

1.8.2 پیشینه تحقیق در مطالعات سکولار شدن. 21
1.8.3 پیشینه تحقیق در مطالعات کلام جدید. 24
2 فصل دوم: مبانی نظری 25
2.1 خاستگاه جامعه شناختی مفهوم نگرش به دین 26
2.2 نگرش به دین و مفهوم سکولار شدن فرد…………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… 28

2.2.1 معنای اول سکولار شدن فردی: افول دینداری و بی‌دینی 28
2.2.2 معنای دوم سکولار شدن فردی: قرائت خصوصی از دین 29
2.2.3 معنای سوم سکولار شدن فردی: قرائت این جهانی‌گرا (دنیاگرایانه) از دین…………………………………………………………………. …………………………………………………………………. 30
2.2.4 معنای چهارم سکولار شدن فردی: سکولاریسم در نگرش به دین ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 31
2.3 نگرش به دین و قلمرو اجتماعی دین در کلام جدید. 38
2.3.1 نگرش حداقلی به دین و قلمرو اجتماعی نزدیک به صفر………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. 39
2.3.2نگرش حداکثری به دین و حضور فعال دین در قلمرو اجتماعی 41
3 فصل سوم: روش شناسی 46
3.1 عملیاتی کردن متغیر «نگرش به دین» یا تشخیص ابعاد «قلمرو اجتماعی دین» و قلمرو «سکولاریسم» 47
3.1.1 اشاره‌ای به گونه‌شناسی شپرد از مواجهه دین و مدرنیته……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. 48
3.1.2 اشاره‌ای به گونه‌شناسی خسرو خاور از متغیر نگرش به دین 49
3.1.3 اشاره‌ای به تحقیق لمبرت به عنوان الگویی بسیار همسو 50
3.1.4 جمع بندی 51
3.2 پرسشنامه 52
3.2.1 آموزش و پرورش و آموزش عالی 54
3.2.2 اقتصاد 55
3.2.3 سیاست داخلی.. 56
3.2.4 سیاست خارجی.. 56
3.2.5 قضاوت… 57
3.2.6 تقنین.. 57
3.2.7 توسعه و پیشرفت 58
3.2.8 علم.. 59
3.2.9 زندگی روزمره 59
3.2.10 تعاملات اجتماعی.. 60
3.2.11 تصمیمات فردی.. 60

3.3 پایایی و اعتبار. 61
3.4 نمونه‌گیری و جامعه آماری 63
4 فصل چهارم: یافته های تحقیق 67
4.1 مشخصات کلی جامعه نمونه 67
4.2 یافته های توصیفی 69
4.2.1 آموزش و پروش و آموزش عالی.. 71
4.2.2 اقتصاد 72
4.2.3 سیاست داخلی 75
4.2.4 سیاست خارجی.. 77
4.2.5 قضاوت… 78
4.2.6 تقنین.. 80
4.2.7 توسعه و پیشرفت… 81
4.2.8 علم.. 82
4.2.9 زندگی روزمره 85
4.2.10 تعاملات اجتماعی.. 88
4.2.11 تصمیمات فردی.. 90
4.2.12 میانگین سکولاریسم در مجموع 11 بعد. 92
4.3 کدام حوزه اجتماعی بیشتر از بقیه از قلمرو دین خارج شده است؟. . 93
4.4 یافته های تبیینی 95
4.4.1 رابطه سکولاریسم و جنسیت… 96
4.4.2 رابطه سکولاریسم و رشته تحصیلی.. 97
4.4.3 رابطه سکولاریسم و میزان تحصیل در دانشگاه 98
4.4.4 رابطه سکولاریسم و سن.. 100
4.4.5 رابطه سکولاریسم و استان محل تولد و سکونت 100
4.4.6 رابطه سکولاریسم و وضعیت تأهل.. 101

4.4.7 رابطه سکولاریسم و میزان تحصیلات پدر. 102
4.4.8 رابطه سکولاریسم و دینداری.. 102
4.4.9 رابطه سکولاریسم و دینداری والدین.. 103
4.5 سنخ‌شناسی دانشجویان 105
5 فصل پنجم: جمع‌بندی و نتیجه‌گیری 111
منابع. 118


فهرست نمودارها
نمودار ‏1‑1: جایگاه تحقیق در هندسه مطالعات دین پژوهی و جامعه شناسی دین.. 4
نمودار ‏4‑1: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالی.. 71
نمودار ‏4‑2: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه اقتصاد. 73
نمودار ‏4‑3: مقایسه نتایج دو گویه 18 (ربا) و 19 (عدم دخالت دین در اقتصاد) 74
نمودار ‏4‑4 عدم همسویی پاسخ داده شده به گویه های اقتصادی 18 و 19. 74
نمودار ‏4‑5: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه سیاست داخلی.. 76
نمودار ‏4‑6: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه سیاست خارجی.. 77
نمودار ‏4‑7: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه قضاوت… 79
نمودار ‏4‑8: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه تقنین.. 80
نمودار ‏4‑9: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه توسعه و پیشرفت… 82
نمودار ‏4‑10: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه علم.. 83
نمودار ‏4‑11: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه علم به تقکیک علوم طبیعی و انسانی.. 84
نمودار ‏4‑12: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه زندگی روزمره 86
نمودار ‏4‑13: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه های نجاست/ شرب خمر/ حجاب… 87
نمودار ‏4‑14: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه تعاملات اجتماعی.. 88
نمودار ‏4‑15: جهتگیری کلی دانشگاه در حوزه تعاملات   اجتماعی به تفکیک گویه ها 89
نمودار ‏4‑16: جهتگیری کلی در حوزه تصمیمات فردی.. 91
نمودار ‏4‑17: جهتگیری کلی دانشگاه در میانگین 11 حوزه 92
نمودار ‏4‑18: سکولاریسم بر حسب جنسیت… 97
نمودار ‏4‑19: سکولاریسم بر حسب رشته تحصیلی.. 98
نمودار ‏4‑20: سکولاریسم بر حسب میزان تحصیل در دانشگاه 99
نمودار ‏4‑21: سکولاریسم بر حسب سن.. 100
نمودار ‏4‑22: سکولاریسم بر حسب محل تولد. 100
نمودار ‏4‑23: سکولاریسم بر حسب محل سکونت… 101
نمودار ‏4‑24: سکولاریسم بر حسب وضع تأهل.. 101
نمودار ‏4‑25: سکولاریسم بر حسب میزان تحصیلات پدر. 102
نمودار ‏4‑26: سکولاریسم بر حسب دینداری.. 103

نمودار ‏4‑27: سکولاریسم بر حسب دینداری اظهار شده 103
نمودار ‏4‑28: بررسی روند سکولاریسم با در نظر گرفتن همزمان دینداری شخص و والدین.. 104
نمودار ‏4‑29: سکولاریسم بر حسب نگاه به غرب… 107
نمودار ‏4‑30: سکولاریسم بر حسب دینداری.. 108
نمودار ‏4‑31: سکولاریسم بر حسب موضع نسبت به نظام. 109
نمودار ‏4‑32: توزیع فراوانی جامعه آماری در سنخهای مختلف…. 110
نمودار ‏5‑1:موضوعات مشخصاً دینی بر اساس پاسخهای سکولار دریافت شده 113



فهرست جداول
جدول ‏2‑1: معانی مختلف مفهوم سکولار شدن فردی.. 37
جدول ‏3‑1: تأمین پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرومباخ.. 61
جدول ‏3‑2: تأمین اعتبار با استفاده از ضریب اعتبار سازه ای KMO.. 62
جدول ‏3‑3: توزیع جمعیت دانشجوین دانشگاه در شریف در دو طبقه جنیست ومیزان تحصیلات… 64
جدول ‏3‑4: تعداد پرسشنامه های مورد نیاز در هر طبقه. 65
جدول ‏4‑1:توزیع جسنیتی جامعه نمونه. 67
جدول ‏4‑2: توزیع کلی جامعه نمونه بر اساس طبقات جنسیتی و تحصیلی.. 68
جدول ‏4‑3: توزیع جمعیتی جامعه نمونه بر حسب رشته. 69
جدول ‏4‑4: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالی.. 71
جدول ‏4‑5: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه آموزش و پرورش… 72
جدول ‏4‑6: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه اقتصاد. 72
جدول ‏4‑7: برآیند نظرات درباره حضور دین در حوزه اقتصاد. 73
جدول ‏4‑8: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه سیاست داخلی.. 75
جدول ‏4‑9: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه سیاست داخلی.. 76
جدول ‏4‑10: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه سیاست خارجی.. 77
جدول ‏4‑11: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه سیاست خارجی.. 78
جدول ‏4‑12: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه قضاوت… 78
جدول ‏4‑13: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه قضاوت… 79
جدول ‏4‑14: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه تقنین.. 80
جدول ‏4‑15: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه تقنین.. 81
جدول ‏4‑16: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه توسعه و پیشرفت… 81
جدول ‏4‑17: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه توسعه و پیشرفت… 82
جدول ‏4‑18: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه علم.. 83
جدول ‏4‑19: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه علم.. 84
جدول ‏4‑20: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه زندگی روزمره 85
جدول ‏4‑21: برآیند نظرات درباره حضور دین در زندگی روزمره 86
جدول ‏4‑22: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه تعاملات اجتماعی.. 88

جدول ‏4‑23: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه تعاملات اجتماعی.. 89
جدول ‏4‑24: ریز نتایج پرسشنامه در حوزه تصمیمات فردی.. 90
جدول ‏4‑25: برآیند نظرات درباره حضور دین درحوزه تصمیمات فردی.. 91
جدول ‏4‑26: برآیند نظرات درباره حضور دین در جامعه (مجموع 11 حوزه) 92
جدول ‏4‑27: شمای کلی گویه ها و حوزه های اجتماعی بر اساس پاسخهای سکولار. 93
جدول ‏4‑28: همبستگی درونی گویه ها و تشخیص عاملها از طریق آزمون تحلیل عاملی.. 106

استادمشاور:
دکتر عباس ملکی
 
شهریور 1393
 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

چكیده ..1

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1- مقدمه. 3

1-2 بیان مسأله. 4

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش.. 7

1-4 اهداف پژوهش.. 9

1-5 فرضیات پژوهش.. 10

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق وپیشینه تحقیق

2-1 تاریخچه. 12

2ـ2 اهمیت اقتصادی نخود 13

2-3  مشخصات گیاهشناسی نخود 15

2-4  مورفولوژی نخود 15

2-4-1ریشه. 16

2-4-2 ساقه. 16

2-4-3 برگ.. 17

2-4-4 گل. 18

2-5 رشد و نمو. 18

2-5-1 جوانه زنی و استقرار گیاهچه. 19

2-5-2 رشد و توسعه سطح برگ.. 20

2-5-3 تجمع ماده خشك و توزیع آن. 21

2-5-4 گلدهی. 22

2-5-5 نمو دانه. 22

2-6 تنش خشکی. 23

2-6-1 تنش خشکی و انواع آن. 23

2-6-2 چگونگی درک خشکی توسط گیاهان. 24

2-6-3 مکانیسم های مقاومت به تنش خشکی. 25

2-6-3-1 تنش خشکی و مراحل مختلف رشد گیاه 28

2-6-3-1-1تنش خشکی در مرحله ی جوانه زنی. 28

2-6-3-1-3 تنش خشکی در مرحله رشد زایشی. 29

2-7 تأثیر تنش خشکی بر گیاهان. 32

2-8 تعریف سالیسیلیک اسید 35

2-8-1سالیسیلیک اسید بعنوان تنظیم کننده 35

2-8-3 نقش سالیسیلیک اسید در تنش.. 35

2-8-4 نقش سالیسیلیک اسید در فیزیولوژی و تغییرات گیاهی. 36

2-8-5 بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر خصوصیات رشدی گیاهان. 36

2-9 – بررسی تأثیر باکتری های محرک رشد بر خصوصیات رشدی گیاهان. 41

2-10 – تأثیر ازتوباکتر بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاهان زراعی. 41

2-11 – تاثیر سودوموناس بر عملكرد و اجزاء عملکرد گیاهان زراعی. 44

2-11- اثرات توأم باکتری های محرک رشد بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاهان زراعی. 46

فصل سوم : روش اجرای تحقیق

3-1 محل آزمایش.. 50

3-2 آزمایش خاک.. 50

3-3 مشخصات طرح آزمایش.. 50

3-4 عملیات زراعی. 51

3-5 نمونه برداری. 51

3-6 تجزیه و تحلیل داده ها 52

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- ارتفاع بوته. 54

4-2- تعداد شاخه جانبی. 56

4-3 طول دوره گلدهی. 57

4-4 طول دوره پر شدن دانه. 58

4-5 تعداد روز تا رسیدگی. 58

4-6 تعداد غلاف در بوته. 59

4-7 تعداد دانه در بوته. 60

4-8 وزن صد دانه. 61

4-9 عملکرد دانه. 62

4-10 عملکرد بیولوژیک.. 67

4-11 شاخص برداشت. 71

4-12 پروتئین دانه. 71

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

 

5-1 بحث. 76

5-2 نتیجه گیری. 93

5-3 پیشنهادات. 94

منابع. 95

چکیده انگلیسی. 117

طرح روی جلد به زبان انگلیسی

فهرست جداول

جدول 4-1: تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر برخی از صفات مورد بررسی. ..54

جدول 4-2: مقایسه میانگین اثر اصلی اثر تیمارهای آزمایش بر برخی از صفات مورد بررسی. ..55

جدول 4-3- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر ارتفاع بوته (سانتیمتر) ..56

جدول 4-4: تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر برخی از صفات مورد بررسی. ..62

جدول 4-5- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر عملکرد دانه (کیلوگرم در هکتار) ..66

جدول 4-6- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر عملکرد بیولوژیک (کیلوگرم در هکتار) ..68

جدول 4-7- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر پروتئین دانه (درصد) ..72

فهرست اشکال

شکل 4-1: اثر مقابل سالسیلیک اسید و باکتری­های محرک رشد بر تعداد شاخه جانبی. ..57

شکل 4-2: تاثیر تنش بر تعداد غلاف در بوته. ..60

شکل 4-3: تاثیر سالیسیلیک اسید بر تعداد غلاف در بوته. ..60

شکل 4-4: تاثیر باکتری های محرک رشد بر تعداد غلاف در بوته. ..60

شکل 4-5: تاثیر تنش بر تعداد دانه در بوته. ..62

شکل 4-6: تاثیر سالیسیلیک اسید بر تعداد دانه در بوته. ..62

شکل 4-7: تاثیر باکتری های محرک رشد بر تعداد دانه در بوته. ..63

شکل 4-8: تاثیر تنش بر وزن صد دانه. ..64

شکل 4-9: تاثیر سالیسیلیک اسید بر وزن صد دانه. ..64

شکل 4-10: تاثیر تنش بر عملکرد دانه. ..65

شکل 4-11: تاثیر سالیسیلیک اسید بر عملکرد دانه. ..66

شکل 4-12: تاثیر باکتری های محرک رشد بر عملکرد دانه. ..66

شکل 4-13: تاثیر تنش بر عملکرد بیولوژیک.. ..68

شکل 4-14: تاثیر سالیسیلیک اسید بر عملکرد بیولوژیک.. ..68

شکل 4-15: تاثیر باکتری های محرک رشد بر عملکرد بیولوژیک.. ..69

شکل 4-16: اثر مقابل سالسیلیک اسید و باکتری های محرک رشد بر عملکرد بیولوژیک.. ..70

شکل 4-17: تاثیر تنش بر پروتئین دانه. ..72

شکل 4-18: تاثیر سالیسیلیک اسید بر پروتئین دانه. ..72

شکل 4-19: تاثیر باکتری های محرک رشد بر پروتئین دانه. ..73

شکل 4-20: اثر مقابل سالسیلیک اسید و باکتری های محرک رشد بر پروتئین دانه. ..74

 

چکیده:

این آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوك‎های كامل تصادفی در 3 تكرار در شهرستان کرج (شهرک مهندسی زراعی) در اواخر اسفند ماه 1392 در کرج اجرا شد.

سایت مرجع دانلود پایان نامه های فارسی
 
تربیت بدنی
جغرافیا
حقوق
رشته مدیریت
روانشناسی و علوم تربیتی
زیست شناسی
شیمی
صنایع غذایی
علوم اجتماعی – جامعه شناسی
علوم ارتباطات
عمران
مدیریت آموزشی و برنامه ریزی درسی
معماری و شهرسازی
مهندسی برق
مهندسی شیمی
مهندسی صنایع
مهندسی کامپیوتر
 

خانه
 

برای پیدا کردن پایان نامه مورد نظرتان عبارت مورد نظر خودتان را در کادر زیر جستجو کنید:

 
جستجو در سایت :

 

تعریف لغوی و اصطلاحی نظام طبقاتی و کاستی.. 6
نظام طبقاتی از دیدگاه جامعه شناسان. 12
نظام طبقاتی از دیدگاه دین شناسان. 19
سنتگرایان. 20
متجددین: 21
6.گونه شناسی نظام طبقاتی.. 23

بخش دوم: نظام طبقاتی در متون ودهیی.. 25

نظام طبقاتی هند. 26

نظام طبقاتی اقوام هندوایرانی.. 35

نظام طبقاتی در اوپهنیشادها. 43

نظام طبقاتی در پورانهها. 50

بخش سوم: نظام طبقاتی در متون اوستایی و پهلوی.. 58

 

5
2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………
6
2-2- پیشینه‌ی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………
7
2-3- جمع بندی …………………………………………………………………………………………………………………..
11
فصل سوم:
تشریح مدل پیشنهادی بهره برداری از ترانسفورماتورهای قدرت مبتنی بر قابلیت اطمینان
12
3-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….
13
3-2- قابلیت اطمینان دوره نرمال …………………………………………………………………………………………………
13
3-3- مدلسازی قابلیت اطمینان ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………..
14
3-3-1- مدل قابلیت اطمینان زیر سیستم 1……………………………………………………………………………………..
14
3-3-2- مدل قابلیت اطمینان زیر سیستم 2 ……………………………………………………………………………………
17
3-3-3- مدل قابلیت اطمینان زیر سیستم 3 ……………………………………………………………………………………
18
3-3-4- مدل قابلیت اطمینان ترانسسفورمر با خنک کننده روغن طبیعی- هوا اجباری …………………………………..
23
3-4- قابلیت اطمینان در دوره فرسایش ………………………………………………………………………………………….
26
3-4-1-اثر بارگذاری حرارتی ……………………………………………………………………………………………………
27
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
3-4-2-هسته و سیم پیچ …………………………………………………………………………………………………………
27
3-4-3-عایق ……………………………………………………………………………………………………………………….
228
3-4-4-تلفات توان در ترانسفورمرها ……………………………………………………………………………………………
28
3-4-5- اثرات انتقال حرارت …………………………………………………………………………………………………….
29
3-4-6-دماها و استاندارد های IEEE …………………………………………………………………………………………..
31
3-4-7- بار گذاری ترانسفورمر های بیش از توان نامی …………………………………………………………………….
32
3-4-8-فرسایش عایقی …………………………………………………………………………………………………………..
32
3-4-9-دمای نقطه داغ ترانسفورمر ………………………………………………………………………………………………
36
3-5- روش جدید پیشنهادی ………………………………………………………………………………………………………
41
3-5-1- مدل مارکوف سیستم دو ترانسفورمر موازی همزمان تحت بهره برداری-روش متداول بهره برداری از پست با دو ترانسفورمر موازی ……………………………………………………………………………………………………………..
42
3-5-2-مدل مارکوف سیستم در دوره عمر مفید برای یک سیستم دو ترانسفورمری با یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری به کار – روش جدید بهره برداری از پست با دو ترانسفورمر موازی …………………………………………………
43
3-5-3- احتمال استقرار در حالت های مختلف فضای حالت مارکوف بر حسب زمان ………………………………….
45
3-5-4- محاسبات اقتصادی جهت تصمیم گیری زمان اعمال روش جدید بهره برداری ………………………………….
47
3-5-5- قابلیت اطمینان ترانسفورمر …………………………………………………………………………………………….
51
3-5-6- دمای محیط ………………………………………………………………………………………………………………
61
3-5-7- تاثیر جریان هجومی بر عمر ترانسفورمر ……………………………………………………………………………..
63
3-6- جمع‌بندی ……………………………………………………………………………………………………………………
64
فصل چهارم:
شبیه‌سازی و تحلیل نتایج
65
4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….
66
4-2- مدل سازی ترانسفورمرها …………………………………………………………………………………………………..
66
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
4-3- داده های بارگذاری ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………………
67
4-4- داده های دمای محیط ……………………………………………………………………………………………………….
68
4-5- داده های جریان هجومی ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………..
69
4-6- نتایج شبیه سازی ……………………………………………………………………………………………………………
70
4-6-1- محاسبات اقتصادی جهت تصمیم گیری اعمال روش جدید بهره برداری ………………………………………..
71
4-6-2- دوره فرسایش و اثر بارگذاری …………………………………………………………………………………………
79
4-6-3- بررسی اثر جریان هجومی بر دمای نقطه‌ی داغ و ضریب تسریع فرسودگی در روش بهره‌برداری جدید ……
93
4-6-4- مقایسه‌ی عددی روش بهره‌برداری جدید و متداول ………………………………………………………………….
95
4-7- جمع‌بندی ……………………………………………………………………………………………………………………
96
فصل پنجم:
جمع‌بندی، نتیجه گیری و پیشنهادات
98
5-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….
99
5-2- نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………….
99
5-3- پیشنهادات   …………………………………………………………………………………………………………………….
100
منابع و مآخذ
102







فهرست جداول
عنوان
صفحه
جدول 3-1- انواع سیستم های خنک کنندگی ترانسفورمر …………………………………………………………………….
30
جدول 3-2- ضریب تسریع فرسودگی ………………………………………………………………………………………….
35
جدول 3-3- توان های استفاده شده در روابط تعیین دما ……………………………………………………………………….
41
جدول 4-1- مشخصات ترانسفورمر ……………………………………………………………………………………………..
67
جدول 4-2- خلاصه نتایج روش‌های مختلف بهره‌برداری ……………………………………………………………………
96

















فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل 3-1- مدل فضای حالت مارکوف سیم پیچ …………………………………………………………………………….
14
شکل 3-2- مدل فضای حالت مارکوف هسته، تانک و روغن ………………………………………………………………..
15
شکل 3-3- مدل فضای حالت مارکوف کامل زیر سیستم 1 …………………………………………………………………
16
شکل 3-4- مدل فضای حالت مارکوف معادل زیر سیستم 1 ………………………………………………………………..
16
شکل 3-5- مدل فضای حالت مارکوف زیر سیستم 2 ………………………………………………………………………..
17
شکل3-6- مدل کامل فضای حالت مارکوف دو گروه فن با زیر گروه …………………………………………………….
19
شکل 3-7- مدل پنج حالته دو گروه فن با دو زیر گروه ………………………………………………………………………
19
شکل 3-8- مدل فضای حالت مارکوف سایر اجزای سیستم خنک کننده …………………………………………………..
21
شکل 3-9- مدل کامل فضای حالت مارکوف سیستم خنک کننده …………………………………………………………..
22
شکل 3-10- مدل معادل سیستم خنک کننده (6 حالته) ……………………………………………………………………..
23
شکل 3-11- مدل سه حالته معادل زیر سیستم های 1و2 …………………………………………………………………….
23
شکل 3-12- مدل کامل فضای حالت مارکوف و ترانسفورمر ……………………………………………………………….
24
شکل 3-13- مدل معادل فضای حالت مارکوف 11 حالته ترانسفورمر …………………………………………………….
25
شکل 3-14- فضای حالت نهایی مارکوف دو حالته برای یک ترانسفورمر ………………………………………………..
25
شکل 3-15-هسته ترانسفورمر سه فاز …………………………………………………………………………………………..
27
شکل3-16-انواع سیستم های خنک کنندگی …………………………………………………………………………………..
30
شکل3-17- عمر عایقی ترانسفورمر …………………………………………………………………………………………….
33
شکل 3-18- ضریب تسریع فرسودگی …………………………………………………………………………………………
34
شکل 3-19- فضای حالت ساده نشده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی همزمان در حالت کار ……………………..
42
شکل 3-20- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی با نرخ های برابر همزمان در حالت کار ….
43
شکل 3-21- فضای حالت ساده نشده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی مشابه در روش جدید ……………………..
43
شکل 3-22- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر مشابه در روش جدید ……………………………..
44
شکل 3-23- منحنی وان حمام ………………………………………………………………………………………………….
51
فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل3-24- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر موازی برای بدست آوردن قابلیت اطمینان ………
52
شکل 3-25- فضای حالت ساده شده مدل مارکوف دو ترانسفورمر مشابه در سناریو جدید برای بدست آوردن قابلیت اطمینان ……………………………………………………………………………………………………………………..
52
شکل3-26- تابع چگالی احتمال نرمال ……………………………………………………………………………………….
55
شکل 3-27- مدل سیستم با دو عضو موازی یا یک عضو آماده به کار …………………………………………………..
57
شکل 3-28- تغییرات (t)R با افزایش عمر…………………………………………………………………………………..
58
شکل 3-29- توزیع نرمال عمر ترانسفورمر…………………………………………………………………………………..
59
شکل 3-30- نسبت دما، پارامتری برای بدست آوردن دمای ساعتی ………………………………………………………
62
شکل 4-1- نمودار بارگذاری ترانسفورمر نمونه در یک سال ……………………………………………………………..
67
شکل 4-2- دمای بیشینه و کمینه روزانه‌ی سال پایه …………………………………………………………………………
68
شکل 4-3- دمای ساعتی سال پایه …………………………………………………………………………………………….
69
شکل4-4- دسترس‌پذیری سیستم یک و دو ترانسفورمری ………………………………………………………………….
70
شکل 4-5- انرژی انتظاری تامین نشده در بارگذاری سبک – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و
هر دو در حال کار …………………………………………………………………………………………………………………
71
شکل4-6- مجموع تلفات ترانسفورمرها در بارگذاری سبک – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار ………………………………………………………………………………………………………………
72
شکل 4-7- مجموع هزینه انرژی انتظاری تامین نشده و تلفات در بارگذاری سبک – یک ترانسفورمر در حال کار و
دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار ……………………………………………………………………………………….
73
شکل 4-8- هزینه‌ی بهره برداری در بارگذاری سبک – روش بهره‌برداری جدید ……………………………………….
74
شکل 4-9- میزان بار پست در هر بار تغییر روش بهره‌برداری- بار گذاری سبک ……………………………………..
75
شکل 4-10- انرژی انتظاری تامین نشده در بارگذاری سنگین – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگریآماده به کار و
هر دو در حال کار …………………………………………………………………………………………………………………
76
شکل 4-11- مجموع تلفات ترانسفورمرها در بارگذاری سنگین – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار …………………………………………………………………………………………………………
77
شکل 4-12- مجموع هزینه انرژی انتظاری تامین نشده و تلفات در بارگذاری سنگین – یک ترانسفورمر در حال کار و دیگری آماده به کار و هر دو در حال کار………………………………………………………………………………..
77
فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل 4-13- هزینه‌ی بهره برداری در بارگذاری سنگین – روش بهره‌برداری جدید ……………………………..
78
شکل 4-14- میزان بار پست در هر بار تغییر روش بهره‌برداری- بار گذاری سنگین ……………………………
79
شکل 4-15- منحنی عمر باقیمانده بدون در نظر گرفتن اثر بارگذاری ………………………………………………
80
شکل4-16- قابلیت اطمینان بدون در نظر گرفتن اثر بارگذاری در دوره فرسایش …………………………………
81
شکل4-17- قابلیت اطمینان ترانسفورمر در دوره عمر نرمال …………………………………………………………
81
شکل 4-18- قابلیت اطیمنان ترانسفورمر بدون در نظر گرفتن اثر بارگذاری ……………………………………….
82
شکل 4-19- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک- روش بهره برداری متداول ………………………………………………………………………………………………………………………….
83
شکل 4-20- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش متداول بهره‌برداری…
84
شکل 4-21- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش متداول بهره‌برداری …………….
84
شکل 4-22- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش بهره برداری جدید …………………………………………………………………………………………………………………………..
86
شکل 4-23- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش جدید بهره‌برداری….
86
شکل 4-24- قابلیت اطمینان دوره عمر نرمال – روش جدید بهره‌برداری ………………………………………….
87
شکل 4-25- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سبک – روش جدید بهره‌برداری ………………
88
شکل 4-26- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین- روش بهره برداری متداول ………………………………………………………………………………………………………………………….
89
شکل 4-27- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش متداول بهره‌برداری.
90
شکل 4-28- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش متداول بهره‌برداری…………….
90
شکل 4-29- منحنی عمر باقیمانده ترانسفورمر ها با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین- روش بهره برداری جدید …………………………………………………………………………………………………………………………..
91
شکل 4-30- قابلیت اطمینان دوره فرسایش با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش جدید بهره‌برداری..
92
شکل 4-31- قابلیت کل سیستم با در نظر گرفتن اثر بارگذاری سنگین – روش جدید بهره‌برداری …………….
92


فهرست شکل‌ها
عنوان
صفحه
شکل 4-32- دمای نقطه‌ی داغ ترانسفورمر با در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ……………………………………………………………………………………………………………..
93
شکل 4-33- دمای نقطه‌ی داغ ترانسفورمر بدون در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ……………………………………………………………………………………………………………..
94
شکل 4-34- تغییرات ضریب تسریع فرسودگی با در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ………………………………………………………………………………………………………….
94
شکل 4-35- تغییرات ضریب تسریع فرسودگی بدون در نظر گرفتن افزایش دمای سیم‌پیچ در اثر جریان هجومی در بارگذاری سنگین ……………………………………………………………………………………………….
95




فصل اول

مقدمه










پیشگفتار
ترانسفورماتورها از اصلی‌ترین تجهیزات شبکه قدرت جهت تأمین انرژی مشترکین به شمار می روند. با توجه به هزینه‌ی بسیار زیاد تعمیرات و نگهداری ترانسفورماتورهای قدرت و از آنجاییکه تعمیر، تهیه و نصب آن‌ها در صورت خرابی مستلزم صرف زمان طولانی است، رخ دادن خطا و ایجاد خرابی در ترانسفورماتورها باعث قطع طولانی مدت انرژی و متعاقب آن کاهش فروش انرژی و درآمد شرکت‌های برق می‌گردد. از این‌رو بهره‌برداری بهینه از ترانسفورماتورها جهت کاهش هزینه و میزان خرابی آن‌‌ها، از جمله مسائلی است که در حال حاضر پیش‌روی شرکت‌های مدیریت و بهره‌برداری شبکه‌های قدرت در بسیاری از کشورهای دنیا قرار دارد.
تاکنون مطالعات بسیاری در زمینه‌ی بهره‌برداری اقتصادی و بهینه از ترانسفورماتورهای قدرت مبتنی بر دیدگاه‌های متفاوتی انجام شده است. از آن جمله می‌توان به بهره‌برداری اقتصادی از ترانسفورماتورهای قدرت مبتنی بر توان کل و توان راکتیو، مشخصات و پارامترهای فنی ترانسفورماتورها، بهبود ضریب بار، جابجایی بارو … اشاره نمود]7[. این در حالی است که مطالعات و تحقیقات چندانی در زمینه بهره‌برداری اقتصادی ترانسفورماتورهای قدرت با در نظر گرفتن شاخص‌های قابلیت اطمینان صورت نگرفته است. از طرفی در اندک تحقیقات انجام شده، اثر متقابل عوامل تاثیرگذار بر شاخص‌های قابلیت اطمینان و در نهایت اثر تجمعی آنها بر بهره‌برداری بهینه از ترانسفورماتور دیده نشده است.
نکته‌ی چالش بر انگیز در این خصوص اینست که توجه بیش از حد به قابلیت اطمینان باعث هدر رفتن بودجه و سرمایه و افزایش هزینه‌ها خواهد شد و در مقابل توجه نامعقول و غیر منطقی به مسائل اقتصادی و تلاش برای کاهش هزینه بهره‌برداری بدون در نظر گرفتن شاخص‌های قابلیت اطمینان، سیستم را در ناحیه ریسک و خطر قرار خواهد داد، به همین دلیل ایجاد مصالحه و تعادل بین هزینه‌های بهره‌برداری و شاخص‌های قابلیت اطمینان همواره از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مسائل در مطالعات سیستم‌های قدرت بوده است. از این‌رو مهم‌ترین اصل جهت سیاست‌گذاری در بهره‌برداری بهینه از ترانسفورماتورهای پست‌های فوق توزیع و انتقال مبتنی بر مفاهیم قابلیت اطمینان، یافتن تعادل مناسبی بین هزینه‌ها و قابلیت اطمینان می‌باشد.
از طرفی با توجه به تأثیر تغییر روش بارگذاری ترانسفورماتورها بر عمر آن‌ها، تخمین طول عمر باقیمانده ترانسفورماتورهای قدرت در هر لحظه با حفظ سطح قابل قبولی از قابلیت اطمینان، از دغدغه‌های اصلی اغلب دارندگان این تجهیزات، مخصوصاً در مواقعی که ترانسفورماتور در شرایط اضافه بار پیوسته و دوره‌ای قرار می‌گیرد، می‌باشد.
از عوامل مهم در تعیین عمر متوسط ترانسفورمرها در محدوده ترانسفورمرهای قدرت، فوق توزیع و توزیع، توجه به مسائل عایقی این تجهیزات می‌باشد. عوامل مختلفی در این زمینه وجود دارند که می‌توانند هر یک بر عمر عایقی ترانسفورمر اثرگذار باشند.
زوال عایق تابعی از دمای کار، رطوبت و اکسیژن موجود در عایق می‌باشد. امروزه با سیستم‌های مدرن فرآوری و نگهداری روغن و عایق‌های دیگر ترانسفورمر، اکسیژن و رطوبت عایق‌ها حداقل شده است، از آنجا که توزیع دما در ترانسفورمر یکنواخت نیست، تحقیقات روی تعیین داغ‌ترین نقطه ترانسفورمر (اصطلاحاً نقطه داغ) متمرکز شده است و از آن به عنوان عامل اصلی تعیین فرسایش عایقی یاد می‌شود.
حد بارگذاری ترانسفورمر به صورت جداولی در استانداردهای IEEE به شماره‌های C57.91-1981، C57.92-1982 و C57.115-1991 ارائه شده است. اما در استاندارد C57.91-1995 مربوط به بارگذاری ترانسفورمرهای روغنی، این جداول حذف شده‌اند و به جای آن‌ها مدل انتقال حرارتی ارائه شده است که کاربر می‌تواند بر مبنای روابط حالت گذرای آن و با استفاده از مشخصات حرارتی ترانسفورمر مورد نظر به دست آمده از آزمایش، دمای نقطه داغ را تعیین کند. برای تعیین دمای نقطه داغ در این مدل حرارتی، بارگذاری وارد روابط می‌شود. از این رو بارگذاری یکی از موارد تأثیرگذار روی دماهای ترانسفورمر مخصوصاً دمای نقطه داغ می‌باشد.
از طرفی تا زمانی که ترانسفورمر به محدوده عمر متوسط وارد نشده صرفاً خرابی‌های اتفاقی اجزاء در دوره عمر مفید در تعیین قابلیت اطمینان نقش دارند [8]. ولی در زمان ورود ترانسفورمر به محدوده عمر متوسط، فرسایش نیز روی قابلیت اطمینان ترانسفورمر تأثیرگذار خواهد بود. مهم‌ترین عامل در تعیین قابلیت اطمینان در مرحله فرسایش، عمر متوسط ترانسفورمر می‌باشد [8،9]. همان طور که ذکر شد عمر متوسط ترانسفورمر متأثر از دمای نقطه داغ و در نتیجه بارگذاری می‌باشد.
هدف تحقیق
ارزیابی دسترس‌پذیری و قابلیت اطمینان پست دارای دو ترانسفورماتور موازی در یک دوره بهره‌برداری بلندمدت و معین با اعمال روش پیشنهادی با فرض خروج عمدی یک ترانسفورماتور آن و قرار دادن آن در حالت آماده به کار.
محاسبه مجموع تلفات ترانسفورماتورها و انرژی انتظاری تأمین نشده[1] و تبدیل آن‌ها به شاخص‌های اقتصادی و مقایسه دو روش بهره‌برداری متداول و روش جدید پیشنهادی با رویکرد حداقل نمودن هزینه کل بهره‌برداری از ترانسفورماتور در افق زمانی معین.
بررسی تأثیر روش جدید بهره‌برداری بر طول عمر ترانسفورماتورها و تخمین طول عمر باقیمانده آن‌ها و همچنین قابلیت اطمینان سیستم در دوره فرسایش.
در این پایان‌نامه با مطالعه موردی روی یکی از پست‌های انتقال کشور نشان داده خواهد شد که بهره‌برداری از ترانسفورماتورهای موازی یک پست بر اساس روش جدید پیشنهادی در این تحقیق چه تأثیری بر هزینه بهره‌برداری، قابلیت اطمینان، طول عمر و زمان شروع فرسایش ترانسفورماتورها خواهد داشت در حالی که تاکنون در هیچ پژوهشی این روش بهره‌برداری مطرح و مورد بررسی قرار نگرفته است.



فصل دوم

مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه‌ی بهره‌برداری از ترانسفورماتورهای قدرت


مقدمه
ترانسفورماتورها در عین حال که از اصلی‌ترین تجهیزات شبکه قدرت جهت تأمین انرژی مشترکین به شمار می‌روند، اما به دلیل تلفات، جزء مصرف کننده‌های شبکه نیز می‌باشند. از طرفی به منظور بهبود قابلیت اطمینان و تأمین بار در زمان پیک، در پست‌های فوق توزیع و انتقال، معمولاً دو یا سه ترانسفورماتور به صورت موازی نصب می‌گردند. با توجه به آمار و اطلاعات موجود، در زمان‌هایی از سال درصد بارگذاری ترانسفورماتورهای قدرت بسیار پایین است، به نظر می‌رسد خروج عمدی یکی از ترانسفورماتورهای موازی پست‌ها و قرار دادن آن در حالت آماده به کار، عامل موثری در کاهش هزینه بهره‌برداری از ترانسفورماتورها خواهد بود. در زمان‌های بارگذاری خیلی کم ترانسفورماتورهای قدرت، تلفات بی باری بخش اعظمی از تلفات کل را به خود اختصاص می‌دهد]10،7[. لذا در این پایان‌نامه روش جدیدی مطرح می‌شود که با خروج عمدی یک ترانسفورماتور در پست‌های دارای دو ترانسفورماتور و قرار دادن آن در حالت آماده به کار[2]، بتوان تلفات بی باری ترانسفورماتورهای موازی را در زمان‌های کم باری کاهش داد و تأثیر این خروج را بر تلفات مسی بررسی نمود. از طرفی از آنجائیکه خروج یک پست فوق توزیع یا انتقال از مدار، موجب قطع تغذیه تعداد زیادی از مشترکین خواهد شد، مهم‌ترین چالش در این روش، سطح قابلیت اطمینان و دسترس‌پذیری ترانسفورماتورهای پست در این حالت و مقایسه‌ی آن با حالت متداول بهره‌برداری است. عوامل بسیاری به صورت متقابل بر قابلیت اطمینان در این حالت اثرگذار خواهند بود و به تبع آن شاخص‌های اقتصادی آن‌ها بهره‌برداری بهینه‌ی ترانسفورماتورها را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
برای بررسی روش پیشنهادی جدید، از منابع کتابخانه‌ای، مقالات چاپ شده معتبر و استانداردهای IEEE ، IEC و ملی در تدوین این پایان‌نامه استفاده شده است.
در این فصل به بررسی تحقیقات و مطالعات انجام شده در خصوص مسائل مربوط به بهره‌برداری از ترانسفورماتورهای قدرت پرداخته خواهد شد.
پیشینه‌ی تحقیق
در اینجا به نمونه‌هایی از تحقیقات گذشته که در راستای موضوع این پایان‌نامه بررسی شده‌اند اشاره می‌شود:
در مرجع ]1[ به تعیین قابلیت بارگذاری ترانسفورماتور با در نظر گرفتن عملکرد فوق تحریک می‌پردازد. ابتدا مدل تخمین دمای نقطه داغ استاندارد IEEE معرفی می‌شود و در ادامه شرایط فوق تحریک بررسی می‌گردد و مدل با این شرایط اصلاح می‌گردد و در نهایت با استفاده از مدل اصلاح‌شده با توجه به نرخ‌های پیری عایق و تغییرات دمای محیط، قابلیت بارگذاری ترانسفورماتور با شبیه‌سازی تعیین و میزان تأثیر فوق تحریک روی بار مجاز ترانسفورماتور مشخص شده است.
در مرجع ]2[ مدلی برای تخمین دمای نقطه داغ ترانسفورماتور ارائه‌ شده است و با استفاده از آن تأثیر تغییر دمای محیط روی دمای نقطه داغ و عمر عایقی ترانسفورماتور بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
در مرجع ]3[ دوره برنامه‌ریزی بهینه با توجه به ضریب متوسط بار بیشینه و ارزش واقعی تلفات و قدرت ذخیره برای ترانسفورماتورهای توزیع محاسبه شده است.

موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائیدچون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است

چکیده

روش­های پیشین درمان انواع بیماری­ها و از جمله سرطان­ها بدلیل داشتن عوارض جانبی ما را به سوی درمان­های جدید هدایت کرده است. یکی از این روش­های نوین درمانی فتوداینامیک­تراپی می­باشد که با بهره گرفتن از یک ماده حساس به نور، اکسیژن و نور با طول موج مناسب مواد سمی تولید می­نماید. از سویی دیگر فناوری نانو با بهره گرفتن از ساختارهای جدید دارورسانی عملکرد بهتری نسبت به روش­های پیشین داشته است. در این پژوهش پس از بررسی سیستم­های داروئی جدید، از متیلن بلو به عنوان ماده حساس به نور در دسترس و از لیزر دیودی به عنوان سیستم نوردهی استفاده شده است. در این پژوهش از دو زئولیت در ابعاد نانو و یک زئولیت طبیعی بعنوان حامل دارویی استفاده نمودیم. سنتز زئولیت­های مصنوعی شامل ZSM-5 و Sodalite با بهره گرفتن از روش هیدروترمال صورت پذیرفت. در ادامه پگیلاسیون بمنظور محافظت ساختارهای زئولیتی از سدهای زیستی روی ساختار زئولیتی صورت پذیرفت و متیلن بلو بر روی ساختار نهایی قرار داده شد. تجزیه های طیف سنجی فرابنفش- مرئی، تبدیل فوریه مادون قرمز، پراش پرتو ایکس، تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی به منظور بررسی خواص فیزیکی و شیمیایی این ساختارها بکار گرفته شد. تعیین ابعاد، پیوند­های شیمیایی درگیر و مورفولوژی ساختارهای حاصل بر­اساس این نتایج مورد تحلیل قرار گرفت. مقایسه نرخ تولید اکسیژن یکتایی متیلن بلو و ساختارهای زئولیتی پگیله شده متصل به متیلن بلو با بهره گرفتن از پدیده فتواکسیداسیون دی فنیل ایزو بنزوفوران بعنوان مقیاسی در توانمندی تولید عوامل سمی تحت پرتوهای نور قرمز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل مبین تاثیر چشمگیر نانوساختار زئولیتی ZSM-5 و میکروساختار زئولیتی طبیعی کلینوپتیلولیت بر نرخ تولید اکسیژن یکتایی می­باشد. از سویی دیگر این نتایج در نانوساختار زئولیتی سودالیت امید بخش نیست.

واژه‌های كلیدی:  متیلن بلو، ساختارهای متخلخل زئولیتی، اکسیژن یکتایی، فتوداینامیک تراپی

فهرست مطالب

عنوان
صفحه
فصل اول: مقدمه
1
1-1 مقدمه
2
1-2 سرطان
3
1-2-1 راه­های گسترش سرطان
3
1-2-2 روش­های تشخیص
4
1-2-2-1 غربالگری(بیماریابی)
4
1-2-2-2 آزمایش خون
4
1-2-2-3 رادیوگرافی از قفسه سینه(CXR)
5
1-2-2-4 ماموگرافی
5
1-2-2-5 سونوگرافی
5
1-2-2-6 نمونه­برداری
5
1-2-2-7 آندوسکوپی
5
1-2-2-8 آزمایش ادرار
5
1-2-2-9 آزمایش خون مخفی در مدفوع
5
1-2-2-10 اسمیر دهانه رحم(پاپ اسمیر)
6
1-2-2-11 سی­تی­اسکن
6
1-2-3 روش­های درمان سرطان
6
1-2-3-1 درمان سیستمیک
6
1-2-3-2 هورمون درمانی
7
1-2-3-3 درمان زیست شناختی
7
1-2-3-4 شیمی درمانی
8
1-2-3-5 پرتو­درمانی سیستمیک
8
1-2-3-6 درمان موضعی
9
1-2-3-7 جراحی
9
1-2-3-8 پرتودرمانی موضعی
9
1-2-3-9 پیوند سلول­های بنیادی
10
1-3 فتوداینامیک­تراپی
11
1-3-1 منبع نور
12
 

1-3-2 ماده حساس به نور
13
1-3-3 مکانیسم درمان
15
1-3-4 برتری­های روش فتوداینامیک تراپی
16
1-3-5 چالش­های فتوداینامیک تراپی
16
1-4 سیستم­های دارورسانی
17
1-4-1 دارورسانی به روش سنتی
17
1-4-2 دارورسانی نوین
17
1-5 مروری بر مقالات
20
1-6 هدف پژوهش
23
فصل دوم: زئولیت­ها
24
2-1 مقدمه
25
2-2 طبقه بندی زئولیت­ها
27
2-3 خواص زئولیت­ها
27
2-3-1 ظرفیت تبادل کاتیونی
28
2-4 ویژگی فیزیکی و شیمیایی زئولیت­ها
29
2-5 دسته­بندی زئولیت­ها
30
2-5-1 زئولیت­های طبیعی
30
2-5-2 زئولیت­های مصنوعی
31
2-6 مقایسه زئولیت­های طبیعی و مصنوعی
32
2-7 معرفی زئولیت­های مورد استفاده
33
2-7-1 زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت
33
2-7-2 زئولیت سنتزی ZSM-5
34
2-7-3 زئولیت سنتزی سودالیت
35
2-8 تولید زئولیت­ها
36
2-9 منابع زئولیتی
37
2-10 روش­های سنتز زئولیت­ها
37
2-10-1 روش سنتز فاز مایع(فرآیند هیدروترمال)
38
2-10-2 روش انتقال فاز گاز(ژل خشک)
39
2-10-3 روش­های نوین سنتز
39
2-10-3-1 سنتز با بهره گرفتن از ژل و محلول شفاف
39
2-10-3-2 سنتز با بهره گرفتن از نانوبلورهای زئولیت در فضای بسته
41
2-10-3-3 رشد درونی مواد محافظ(ISS)
41
2-10-3-4 تبلور با حرارت­دهی توسط ریزموج
42
2-11 کاربرد­های زئولیت
43
2-11-1 زئولیت در پزشکی
43
2-12 نتیجه­گیری
45
فصل سوم: پلیمرها
46
3-1 مقدمه
47
3-2 پلیمر
47
3-3 توصیف پلیمرها
48
3-3-1 جرم مولکولی
49
3-3-2 ساختار مولکولی
50
3-3-3 مورفولوژی
50
3-3-4 خواص حرارتی
51
3-4 ساختار پلیمر­ها
51
3-5 پلی­اتیلن­گلیکول
52
3-5-1 تعریف
52
3-5-2 استفاده­های پزشکی جدید PEG
54
3-6 تهیه و کپسولاسیون دارو در نانوذرات پلیمری
55
3-7 پگیله­کردن
56
3-7-1 پگیله­کردن پروتئین­ها و اهمیت داروئی آن
61
3-7-2 ملاحظاتی راجع به PEGylation
61
3-7-3 روش­های تشخیص
63
3-7-4 پگیله­کردن برگشت­پذیر
64
3-7-5 محدودیت­های پگیله­کردن
64
3-7-6 دیدگاه­های آینده
64
فصل چهارم: مواد و روش­ها
65
4-1 مقدمه
66
4-2 مواد شیمیایی مورد استفاده
66
4-2-1 مواد شیمیایی جهت سنتز ZSM-5
66
4-2-2 مواد شیمیایی جهت سنتز سودالیت
67
4-2-3 مواد شیمیایی جهت تست تولید اکسیژن یکتایی
67
4-3 تجهیزات مورد استفاده
67
4-3-1 دستگاه سانتریفیوژ
67
4-3-2 آون
68
4-3-3 pH   متر
68
4-3-4 دستگاه اسپکتروفتومتر فرابنفش- مرئی
69
4-3-5 دستگاه پراش پرتو ایکس
70
4-3-6 دستگاه طیف­سنجی مادون قرمز
73
4-3-7 میکروسکوپ الکترونی روبشی
74
4-3-8 سیستم پرتودهی نوری
75
4-4 سنتز ساختارهای زئولیتی
76
4-4-1 سنتز ZSM-5
76
4-4-2 تهیه ترکیب اصلاح­شده MPZ
76
4-4-3 سنتز سودالیت
78
4-4-4 تهیه ترکیب اصلاح­شده MPS
79
4-4-5 تهیه ترکیب اصلاح­شده MPC
79
4-5 آنالیز­های صورت پذیرفته
80
4-5-1 اسپکتروسکوپی فرابنفش- مرئی
80
4-5-2 طیف­سنجی مادون قرمز
80
4-5-2-1 آماده­سازی نمونه­ها جهت انجام آنالیز FTIR
80
4-5-3 پراش پرتو­ایکس
81
4-5-4 تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
81
4-5-5 آنالیز تولید اکسیژن یکتایی
82
فصل پنجم: نتایج
83
5-1 مقدمه
84
5-2 نتایج آنالیزها و آزمون تولید اکسیژن یکتایی زئولیت ZSM-5
84
5-2-1 سنتز پودر زئولیتی ZSM-5
84
5-2-1-1 برررسی نتایج طیف فرابنفش- مرئی
84
5-2-1-2 بررسی طیف سنجی مادون قرمز با تبدیل فوریه(FTIR)
86
5-2-1-3 بررسی پراش پرتوایکس(XRD)
89
5-2-1-4 آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
91
5-2-1-5 نتایج آزمایش فتواکسیداسیون(DPBF)
92
5-3 نتایج آنالیزها و آزمون تولید اکسیژن یکتایی زئولیت سودالیت
95
5-3-1 سنتز پودر زئولیتی سودالیت
95
5-3-1-1 بررسی نتایج طیف فرابنفش- مرئی
95
5-3-1-2 بررسی طیف سنجی مادون­قرمز با تبدیل فوریه(FTIR)
96
5-3-1-3 بررسی پراش پرتوایکس(XRD)
98
5-3-1-4 آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
100
5-3-1-5 نتایج آزمایش فتواکسیداسیون(DPBF)
101
5-4 نتایج آنالیزها و آزمون تولید اکسیژن یکتایی زئولیت کلینوپتیلولیت
103
5-4-1 زئولیت خالص کلینوپتیلولیت
103
5-4-1-1 بررسی نتایج طیف فرابنفش- مرئی
103
5-4-1-2 بررسی طیف­سنجی مادون قرمز با تبدیل فوریه(FTIR)
104
5-4-1-3 بررسی پراش پرتو ایکس(XRD)
107
5-4-1-4 آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM)
108
5-4-1-5 نتایج آزمایش فتواکسیداسیون(DPBF)
109
فصل ششم: نتیجه­گیری و پیشنهادات
111
6-1 نتیجه­گیری
112
6-2 پیشنهادات
115
مراجع
116
فهرست شکل­ها

شکل(1-1) مکانیسم های فتوشیمیایی دخیل در ایجاد عوامل سمی در فتوداینامیک تراپی
12
شکل(1-2) اصول کلی و مراحل فتوداینامیک تراپی
16
شکل(2-1) سنگ زئولیتی
26
شکل(2-2) ساختمان اتمی زئولیت
26
شکل(2-3) زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت Na
34
شکل(2-4) شماتیکی از فرآیند کریستالیزاسیون زئولیت
38
شکل(3-1) هیدرولیز PLGA
55
شکل(3-2) نانوذرات زیست تخریب پذیر
56
شکل(3-3) فرآیند پگیله کردن نانوذرات
57
شکل(3-4) نانوذرات هدف دار
58
شکل(3-5) شمایی از پلیمر حاوی لیگاندهای هدفمند بارگیری شده با دارو
59
شکل(3-6) پوشش پلیمر با نانوذره
59
شکل(3-7) ساختار پلیمر
62
شکل(4-1) دستگاه سانتریفوژ مدل Z233M-2
67
شکل(4-2) آون شرکت Binder
68
شکل(4-3) PH متر Metrohm 780
69
شکل(4-4) اسپکتروفتومتر کری 50
70
شکل(4-5) نمودار شدت تابش هدف بمباران شده توسط اشعه الکترونی بر حسب طول موج
72
شکل(4-6) دستگاه پراش پرتو ایکس مدل GBC-WMA
72
شکل(4-7) دستگاه طیف سنجی مادون قرمز Bruker vector22
73
شکل(4-8) دستگاه میکروسکوپ الکترونی روبشی Vega2-Tescan
75
شکل(4-9) لیزر دیودی mw100 مورد استفاده در طول موج nm 655
76
شکل(4-10) توان سنج نوری PM160T
76
شکل(4-11) تصویر نمونه های اصلاح شده
80
شکل(5-1) طیف uv-vis الف)متیلن بلو، ب) PEG، ج) ZSM-5، د) نمونه اصلاح شده MPZ
85
شکل(5-2) طیف FTIR الف) متیلن بلو، ب) PEG، ج) ZSM-5، د) نمونه اصلاح شده MPZ
87
شکل(5-3) طیف XRD الف) ZSM-5 سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده MPZ
90
شکل(5-4) تصویر SEM الف) ZSM-5 سنتزشده، ب)نمونه اصلاح شده MPZ
91
شکل(5-5) تغییرات زمانی لگاریتمی جذب با بهره گرفتن از نور لیزر الف) متیلن بلو، ب) ZSM-5 سنتزشده، ج) نمونه اصلاح شده MPZ
94
شکل(5-6) طیف جذب UV-vis سودالیت سنتزشده، نمونه اصلاح شده MPS
96
شکل(5-7) طیف FTIR الف) سودالیت سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده
97
شکل(5-8) طیف XRD الف) سودالیت سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده MPS
99
شکل(5-9) تصویر SEM الف) سودالیت سنتزشده، ب) نمونه اصلاح شده MPS
101
شکل(5-10) تغییرات زمانی لگاریتمی جذب با بهره گرفتن از نور لیزر نمونه اصلاح شده MPS
102
شکل(5-11) طیف جذب UV-vissible زئولیت Clinoptilolite، نمونه اصلاح شده MPC
104
شکل(5-12) طیف FTIR الف) زئولیت Clinoptilolite، ب)نمونه اصلاح شده MPC
105
شکل(5-13) طیف XRD الف) زئولیت Clinoptilolite، ب) نمونه اصلاح شده MPC
107
شکل(5-14) تصویر SEM الف) زئولیت Clinoptilolite، ب) نمونه اصلاح شده MPC
108
شکل(5-15) تغییرات زمانی لگاریتمی جذب با بهره گرفتن از نور لیزر نمونه اصلاح شده MPC
110
فهرست جدول ها

جدول(1-1) انواع مواد حساس به نور
13
جدول(2-1) ویژگی های بعضی از کانی های زئولیت
33
جدول(5-1) نتایج طیف FTIR زئولیت ZSM-5
88
جدول(5-2) نتایج طیف FTIR نمونه اصلاح شده MPZ
89
جدول(5-3) نتایج طیف FTIR زئولیت Sodalite
97
جدول(5-4) نتایج طیف FTIR نمونه اصلاح شده MPS
98
جدول(5-3) نتایج طیف FTIR زئولیت Clinoptilolite
105
جدول(5-3) نتایج طیف FTIR نمونه اصلاح شده MPC
106
فهرست نمادها

نانومتر
nm
آنگستروم
A◦
گرم بر سانتی متر مکعب
g/cm3
میلی متر
mm
گرم بر مول
g/mol
میکرومتر
mµ
میلی آمپر
mA
میلی لیتر
mL
دور بردقیقه
Rpm
مولار
M
میلی گرم
Mg
سی سی
Cc
میلی گرم بر گرم
mg/g
1-1 مقدمه

سرطان یا چنگار[1] تقسیم نامتقارن سلول­های بدن است. سرطان زمانی ایجاد می­شود که سلولهای قسمتی از بدن شروع به رشد غیر قابل کنترل کنند. سرطان­ها انواع مختلفی دارند ولی همه آنها زمانی ایجاد می­شوند که سلولهای غیر طبیعی خارج از کنترل شروع به رشد می­ کنند، سلولهای سرطانی بیشتر از سلولهای طبیعی عمر کرده و تکثیر می شوند­[1]. سرطان یکی از علل عمده مرگ و میر در سراسر جهان است. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی[2] سرطان عامل 13% از مرگ­ها می­باشد. همچنین انجمن بهداشت امریکا گزارش می­دهد که 6/7 میلیون نفر در سال 2007 بر اثر سرطان جان خود را از دست داده­اند. و در گزارش دیگری WHO اعلام می­ کند که 84 میلیون نفر در سال­های 2015-2005 بر اثر سرطان جان باختند­[2]. روش­های درمانی موجود علیرغم پیشرفت­های چشمگیر هم چنان نمی­توانند به درمان قطعی این بیماری اذعان نمایند. انتخاب پذیری پایین داروهای شیمیایی موجود در روش­های شیمی درمانی و نیز قرار گرفتن بافت­های سالم در معرض تابش پرتوهای پرانرژی موجب می­گردد که درمان­های متداول کنونی هدفمند نباشند. از سوی دیگر سیستم دفاعی بدن به عنوان سدی در برابر هجوم عوامل دارویی مانع از انتقال کامل دارو به بافت تومور می­گردد. از این رو دانشمندان به منظور غلبه بر این مشکلات به سوی روش­های کمتر تهاجمی مانند فتوداینامیک تراپی متمایل گشته اند. این روش درمانی با بهره گیری از منابع نور بی خطر به طور انتخابی تواماً هدف را مورد هجوم قرار داده و کمترین آسیب به بافت سالم وارد خواهد شد. از سویی دیگر هدایت مواد حساس به نور به بافت تومور نیازمند عبور از سدهای زیستی است که می ­تواند تأثیر چشمگیری در راندمان درمانی و افزایش طول عمر بیماران داشته باشد.

1-2 سرطان

سلول­های سرطانی از سازوکارهای عادی تقسیم و رشد سلول­ها تبعیت نمی­نمایند. به عبارتی سرطان در اثر تغییر در برنامه حیاتی یک یا چند سلول بدن رخ می­دهد، به طوریکه روند مرگ کنترل شده سلول از حالت عادی خارج شده و جمعیت این نوع از سلول­های جهش یافته به طور کنترل ناپذیری افزایش می­یابد. دلایل متعددی همچون عوامل ژنتیکی

دانشکده تحصیلات تکمیلی
سمیناربرای دریافت درجه کارشناسی ارشد
مهندسی عمران – راه و ترابری
عنوان :
بررسی نرم افزار های کاربردی در حمل و نقل و سیستم های کنترل ترافیک
 

برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده

حمل و نقل  جاده ای یکی از پایه های اساسی صنعت و تکنولوژی پیچیده در

قرن اخیر می باشد . در واقع هر بعد از اقتصاد جهانی از جابه جایی کالا و

محصولات ساخته شده تا حمل و نقل افراد و کارمندان به کار روزمره و از آنجا

 

به منزل و مراکز خرید و مناطق تفریحی می تواند مستقیما به حمل نقل جاده

     ج) ضرورت تحقیق.. 2

     د) سؤالات تحقیق 2

     هـ) فرضیه‌ تحقیق 3

     و) پیشینه تحقیق 3

     ز) ساختار تحقیق 3

فصل اول:

کلیات

مبحث اول: تعاریف 5

     گفتار اول: تعاریف اصلی.. 5

          الف- حق.. 5

          ب- انسان. 8

          ج- محیط زیست… 9

     گفتار دوم: تعاریف مرتبط.. 9

          الف- رابطه حق و تکلیف… 9

          ب- ارزش در محیط زیست… 12

مجامع بین‌المللی.. 13
کنوانسیون بین‌المللی.. 20
مبحث دوم: رابطه انسان و محیط زیست با علوم وحیانی.. 21

     گفتار اول: فلسفه خلقت… 21

     گفتار دوم: دین و محیط زیست… 24

          الف. نگاه دین به محیط.. 24

               ۱. آلودگی هوا 26

               ۲. دفع زباله. 27

               ۳. فضای سبز. 29

          ب. نگاه دین به انسان. 31

     گفتار سوم: انسان و محیط زیست… 40

          الف. نگاه انسان معتقد. 40

          ب. نگاه انسان غیرمعتقد. 43

 فصل دوم:

مبانی و شرایط حق انسان بر محیط زیست

مبحث اول: مبانی حق انسان بر محیط زیست… 50

     گفتار اول: مبانی فقهی.. 50

          الف: قرآن. 50

آیاتی از قرآن که محیط زیست را حق همگانی می‏داند. 52
آیاتی از قرآن که آفرینش عناصر محیط زیست را برای انسان می‏داند. 53
آیاتی از قرآن که محیط زیست و عناصر آن را مسخّر انسان می‏داند. 54
حق بر محیط زیست، تکلیف و مسئولیت در برابر محیط زیست را در پی دارد. 57
          ب. روایات… 60

          ج. عقل.. 63

          د. بناء عقلا.. 64

     گفتار دوم: مبانی حقوقی.. 68

          الف: قانون داخلی.. 68

قانون اساسی.. 68
قانون عادی.. 69
          ب. قانون خارجی.. 70

مقررات سازمان ملل متحد. 70
مقررات کنوانسیونهای بین‌المللی.. 71
فقر و محیط زیست… 72
مبحث دوم: شرایط حق انسان بر محیط زیست… 76

     گفتار اول: استفاده متعارف… 76

     گفتار دوم: حق استفاده از محیط زیست به همراه تکلیف… 77

 فصل سوم:

آثار حق انسان بر محیط زیست

 مبحث اول: اباحه انتفاع انسان از محیط زیست… 84

     گفتار اول: انتفاع از محیط زیست… 84

     گفتار دوم: انفال و مالکیت آن برای انسان. 84

مبحث دوم: ضمان در مقابل استفاده سوء از محیط زیست… 93

     گفتار اول: استفاده سوء از محیط زیست… 93

     گفتار دوم: خسارت بر محیط زیست و انواع آن. 95

          بند اول: اصول حاکم بر خسارت‌های زیست محیطی.. 97

          بند دوم: ماهیت مسئولیت زیست محیطی و مبنای آن. 98

               الف: ماهیت مسئولیت… 98

               ب: مبنای مسئولیت… 99

          بند سوم: مفهوم خسارت… 100

          بند چهارم:روش ارزیابی خسارات زیست محیطی.. 101

          بند پنجم: رابطه سببیت… 102

          بند ششم: مسئول پیشگیری و جبران خسارت زیست محیطی.. 103

          بند هفتم: عوامل رافع مسئولیت زیست محیطی.. 104

             الف: عوامل توجیه‌کننده اجباری.. 104

1. دخالت شخص ثالث… 104
2. رعایت دستور یا تعلیمات دولتی.. 105
          ب: عوامل توجیه‌کننده اختیاری.. 105

1. داشتن مجوز دولتی.. 105
2. رعایت معلومات علمی‌و فنی زمان انجام فعالیت… 105
     گفتار سوم: راه‌های جبران خسارت… 106

مبحث سوم: دادرسی مربوط به حق انسان بر محیط زیست… 107

     گفتار اول: خواهان دعوی.. 108

          الف: خواهان. 109

 

     گفتار دوم: خوانده دعوی.. 110

     گفتار سوم: دادگاه صالح و محل اخذ و مصرف خسارت… 111

          الف – محیط زیست و خسارت زیست محیطی.. 120

          ب- معیار ارزیابی غرامت… 122

          ج- آیین اجرا 124

پیشنهادات… 127

نتیجه‌گیری.. 127

فهرست منابع و مآخذ. 127

     الف) كتب… 127

     ب) قانون. 130

     ج) انگلیسی.. 130

چکیده:

از جمله مسائل جدیدی که در عرصه حقوق مطرح شده است بحث حقوق محیط‌زیست و مطالب مربوط به آن است که یکی از آن مطالب، «حق انسان بر محیط‌زیست» است. منظور از این عنوان بهره‌برداری متعادل و متساوی همه نسل‌ها از مواهب طبیعی است و علت طرح آن هم این است که امروزه بی‌محابا این مواهب مورد تاحت و تاز انسان‌های فرصت‌طلب و سودجو قرار می‌گیرد که زیان‌های عدیده‌ای را به دنبال خود خواهد داشت و از جمله آن زیان‌ها محروم شدن نسل‌های آتی از زیبائی‌های طبیعت است و از جمله آن زیان‌ها تنگ شدن عرصه زندگی بر انسان‌هایی است که در عصرهای آینده پا به عرصه وجود می‌گذارند، سوراخ شدن لایه ازن بر اثر کثرت گازهای گلخانه‌ای و آلوده شدن فضای شهرها به خاطر کثرت استفاده از وسایل بنزینی و گازوئیل‌سوز و بروز ده‌ها رقم بیماری ریوی و کلیوی و عروقی از جمله آن زیان‌هاست. بالاخره انسان‌های بعد نیز حق حیات و تنفس در این اجتماع را دارند. نکته مهم‌تر این که در کنار هر حقی تکلیفی نیز هست و حق انسان‌های محیط‌زیست، تکلیف همین انسان‌ها و تکلیف دیگر انسان‌ها را به دنبال خود دارد که در این پایان‌نامه مورد گفتگو قرار گرفته است و از جمله افرادی که تکلیف متوجه آنان است دولت‌ها هستند که وظیفه مراقبت بیشتر از عرصه‌های طبیعی را دارند که در اصول 45 و 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز مورد اشاره قرار گرفته است.

کلید واژه‌ها : حق، تکلیف، محیط‌زیست، انسان.

مقدمه

الف) بیان مسأله تحقیق

مسأله مورد گفتگو در این پایان‌نامه عبارت از «حق انسان بر محیط‌زیست» است و شالوده اصلی بحث آن است که انسان‌های این کره خاکی چه حقی از بهره‌مندی از مواهب طبیعی دارند، ایا مواهب طبیعی متعلق به یک نسل است یا تمام نسل‌ها و راه‌کارهای حفاظت از طبیعت برای استفاده انسان‌های آینده از محیط‌زیست چیست؟ و چه آثاری بر عدم رعایت این حق مترتب می‌گردد.

ب) اهمیت تحقیق

محیط‌زیست بخشش الهی برای تمام نسل‌هاست و تا تمام آنان به تاراج انسان‌های سودجو نرفته است و فرزندان آینده را محروم از این بخشش الهی نکرده باید به راه‌های جلوگیری از تاراج آن پرداخت.

ج) ضرورت تحقیق

گاهی نسبت به برخی مسایل حیاتی و مهم سهل‌انگاری می‌شود تمام دنیای ما یک محیط‌زیست بیشتر ندارد که متعلق به همه افراد بشر فعلی و آتی است و باید برای حفاظت از آن‌ها فکری کرد.

د) سؤالات تحقیق

الف) سؤال اصلی

انسان چه حقی بر محیط‌زیست دارد و قلمرو آن کجاست؟

ب) سؤال فرعی

مبنای حق انسان بر محیط‌زیست چیست؟
آثار حق انسان بر محیط‌زیست کدام است؟
رابطه حق وتکلیف در مورد محیط‌زیست انسانی چیست؟
هـ )فرضیه‌ تحقیق

انسان همان طور که در محیط‌زیست تکلیف دارد حق هم دارد و قلمرو آن استفاده متعادل است.
مبنای حق انسان بر محیط‌زیست آیات و روایات و قواعد فقهی و عقل است.
اثر حق بر محیط‌زیست استفاده بهینه از آن و ضامن بودن در مقابل زیاده‌روی در استفاده است.
و) پیشینه تحقیق

در این زمینه به صورت خاصی پایان‌نامه‌ای تنظیمنشده است و کتابی نوشته نشده است و به صورت پراکنده در برخی آثار مطالبی ذکر شده که ما آن را جمع‌آوری و ارائه نموده‌ایم.

ز) ساختار تحقیق

تحقیق فعلی در یک مقدمه و سه فصل و یک خاتمه صورت پذیرفته است در فصل اول به کلیات و در فصل دوم به مبانی و در فصل سوم به بحث از آثار پرداخته‌ایم ودر خاتمه نیز همین پیشنهاداتی و نتیجه‌گیری از تحقیق پرداخته‌ایم.

مبحث اول:

تعاریف

گفتار اول: تعاریف اصلی

الف- حق

بسیار اتفاق افتاده که در مواردی گفته‏ایم: حق با من است، حق با شماست یا او حق مرا پایمال کرد یا فلانی به حقوق دیگران احترام می‏گذارد و آیا همگان به حقوق خویش و دیگران آگاهی دارند؟ برای پرداختن به این مطالب نخست باید بدانیم، «حق» چیست.

واژه «حق» در لغت به معنی ثبوت و ثابت است و در مقابل آن کلمه «باطل» به معنای غیر ثابت قرار دارد. حق، ثبوت اعتباری یك امر وضعی است برای یك شخص، كه له او و به عنوان امتیازی برای او مقرر شده است و زمام آن به دست‌اش قرار داده شده است و مستلزم وظایف الزامی‌بر عهده دیگران در قبال صاحب حق است. حال فرق نمی‌كند آن چه برای صاحب حق مقرر شده است صلاحیت حقوقی در انجام فعل باشد یا آزادی انتخاب یا اهلیت انتفاع یا اولویت یا امر دیگری مانند این‌ها[1].

 به عنوان نمونه، حق مالکیت، که هرگاه کسی مالک خانه‏ای باشد، می‏تواند از آن خانه استفاده کند و در آن سکونت نماید یا در آن تصرف کند و آن را بفروشد یا به دیگری ببخشد یا خراب کند و دوباره بسازد. یا مثلاً حق قصاص نفس که دارنده این حق می‏تواند اعدام قاتل را از دادگاه بخواهد. چنین حقوقی را شرع و قانون به صاحب حق می‌دهد و پشتیبانی از صاحب حق نیز، وظیفه شرع و قانون است.

واژه «حق » چند کاربرد و معنا ذکر می کند که برخی از آن از این قرار است: ضد باطل، عدل، مال و ملک، حظ و نصیب، موجود ثابت، امر مقضی، حزم، سزاوار[2].

با توجه به آنچه بیان شد، روشن می گردد که «حق» واژه‌ای عربی است که به معنای «ثبوت » و «تحقق » است و وقتی می گوییم: چیزی تحقق دارد، یعنی ثبوت دارد[3]،  و گاه معادل آن در زبان فارسی «هستی پایدار» به کار برده می شود؛ یعنی هر چیزی که از ثبات و پایداری بهره‌مند باشد، حق است[4].

ارکان حق هر حقی سه رکن دارد:

۱. شخص یا اشخاصی (حقیقی یا حقوقی) که حق برای آنها و به نفع آنهاست (من له الحق؛ صاحب حق).

 ۲. شخص یا اشخاصی (حقیقی یا حقوقی) که حق بر آنهاست و در مقابل آن حق، وظیفه دارند و باید به وظیفه خویش عمل نمایند (من علیه الحق؛ کسی که در مقابل آن حق مسئولیت دارد).

 ۳. آن چیز یا کسی که حق بدان تعلق گرفته است (متعلَّق حق). متعلق حق گاهی شیئی خارجی و عین است مانند حق مالکیت کسی بر زمین یا خانه؛ گاهی دَین است؛ مانند بدهی که بدهکار به بستانکار دارد؛ گاهی منفعت است مانند کسی که حق استفاده از میوه درختی را دارد و گاهی انتفاع۳۱ است مانند کسی که مجاز است از سایه درختی بهره‏مند شود.

اگر كسی به دیگری زیان وارد نماید مسئول است ولو این كه تقصیری از او سر نزده باشد، بنابراین زیان‌های بدنی و مادی به طور نوعی تضمین شده‌اند كه موجب مسئولیت هستند ولی زیان‌های اقتصادی تضمین شده نیستند

عنوان      صفحه

چکیده. 1

مقدمه. 2

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه. 4

1-1بیان مسئله. 7

1-2 سوال تحقیق.. 8

1-3 اهداف تحقیق.. 8

1-4 فرضیه تحقیق.. 9

1-5 روش تحقیق.. 9

1-6 روش گردآوری اطلاعات… 10

1-7 ابزار گردآوری اطلاعات… 10

1-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 10

1-9 سوابق تحقیق.. 10

1-10مشکلات، محدودیتها و موانع تحقیق.. 15

1-11 قلمرو تحقیق.. 15

1-12 واژه ها و مفاهیم. 16

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

2-1 شاخص های جغرافیایی در توسعه پایدار فضایی شهر. 19

2-1-1- عوامل جغرافیای طبیعی.. 19

2-1-2-عوامل جغرافیایی انسانی.. 28

2-2- رواناب… 31

2-3- سیلاب… 32

2-3-1-سیلاب شهری.. 32

2-3-2- سیل ناگهانی شهر. 33

2-4- مهم‎ترین خسارات سیل.. 33

2-5- عوامل موثر در بروز سیلاب… 34

2-6- پیش بینی سیل.. 35

2-7- اهمیت پیش بینی وقوع سیل.. 36

2-8- فرایندایمن سازی.. 37

2-8-1 – توصیه های قبـل از بـروز سیل.. 37

2-8-2- توصیه های زمان بروز سیل.. 40

2-8-3 – راه های كمك در مقابل سیل.. 44

2-9- محاسبه حداکثر سیل محتمل.. 45

2-10- فراوانی سیلاب… 45

2-11- دوره بازگشت سیلاب (سال). 46

2-12- سدهای مخزنی.. 47

2-13- سیل بندها و گوره ها (Levees and flood walls). 48

2-14- نگهداری سیل بندها 50

2-15- مخازن تاخیری.. 51

2-16- معابر شهری.. 52

فصل سوم: ویژگیهای جغرافیایی محدوده مورد مطالعه

3-1- ویژگیهای جغرافیای طبیعی شهر رشت… 55

3-1-1 موقعیت… 55

3-1-2 توپوگرافی.. 55

3-1-3 شیب… 56

3-1-4 ویژگیهای اقلیمی.. 57

3-1-4 -1. دمای هوا 57

3-1-4 -2. بارندگی.. 58

3-1-4 -3. رطوبت نسبی.. 63

3-1-4 -4. تبخیر. 65

3-1-4 -5. ساعات آفتابی.. 66

3-1-4 -6. یخبندان. 67

3-1-4 -7 برف… 67

3-1-4-8. باد. 67

3-1-4 -9 طبقه‏بندی اقلیمی.. 70

3-1-5 خاک… 74

3-2- ویژگی های جغرافیای انسانی شهر رشت… 76

3-2-1- ویژگی های قومی، رسوم، مذهب، زبان وگویش… 76

3-2-2- ویژگی های جمعیتی.. 76

فصل چهارم: داده ها و روش کار

4-1 داده های تحقیق.. 82

4-1-1- بررسی آمار و اطلاعات هواشناسی.. 84

4-1-2 بررسی آمار و اطلاعات هیدرولوژی.. 84

4-1-3- بازسازی و تكمیل نواقص آماری.. 84

4-2. روش کار. 85

فصل پنجم : یافته های تحقیق

5-1- ایمن سازی شهر رشت در برابر مخاطرات طبیعی(سیل و آبگرفتگی). 91

5-2- خصوصیات فیزیکی حوضه های شهر رشت… 94

5-2-1- مساحت و پیرامون حوضه. 94

 

5-2-2 ضریب شكل حوضه. 104

5-2-2-1- ضریب شکل یا روش هورتن (HORTON). 104

5-2-2-2- ضریب گردی یا روش گراولیوس (Gravellius). 104

5-2-2-3- نسبت گردی یا روش میلر (miller). 105

5-2-2-4- روش مستطیل معادل. 105

5-2-3- جهت حوضه. 107

5-2-4- شبكه هیدروگرافی.. 109

5-2-5- تراكم شبكه زهكشی.. 110

5-2-6- نیمرخ طولی و شیب آبراهه‌ها 111

5-2-7 – بررسی شیب حوضه. 116

5-3- اقلیم حوضه شهر رشت… 121

5-3-1- بررسی تناوب بارندگی سالانه. 121

5-3-2- فركانس بارندگی سالانه. 123

5-3-3- تحلیل حداکثر بارندگی 24 ساعته. 123

5-3-4- منحنی های شدت – مدت – فراوانی.. 124

5-4- هیدرولوژی حوضه شهری رشت… 124

5-5- مشخصات کلی رودخانه‌های محدوده مطالعاتی.. 129

5-5-1- رودخانه سیاهرود. 129

5-5-2- رودخانه گوهررود. 130

5-5-3- رودخانه پیربازار. 130

5-6- مشخصات فیزیکی رودخانه های محدوده طرح.. 132

5-7- بررسی رژیم آبدهی رودخانه های محدوده مطالعاتی.. 134

5-7-1- تعیین و تحلیل آبدهی در مقاطع مهم محدوده طرح.. 136

5-7-1- 1- آبدهی رودخانه سیاهرود در مقطع وروی منطقه طرح.. 137

5-7-1- 2-آبدهی رودخانه سیاهرود در مقطع خروجی منطقه طرح.. 138

5-7-1- 3- آبدهی رودخانه گوهررود در مقطع ورودی منطقه طرح.. 139

5-7-1- 4-آبدهی رودخانه گوهررود در مقطع خروجی منطقه طرح.. 140

5-8- تحلیل سیلاب در محدوده مطالعاتی.. 143

5-8-1- تحلیل حداکثر آبدهی لحظه ای در رودخانه های محدوده طرح.. 143

5-8-2- بررسی تناوب حداکثر آبدهی لحظه ای در رودخانه های محدوده مطالعاتی.. 144

5-9- تحلیل رسوب در محدوده مطالعاتی.. 145

5-9-1- تحلیل رسوب رودخانه سیاهرود. 145

5-9-2- تحلیل رسوب رودخانه گوهررود. 146

5-10- مجموعه اقدامات مکانیکی، بیومکانیکی و بیولوژیکی جهت کاهش دبی پیک سیلاب… 148

5-11- بررسی نقاط مشکل دار شهر رشت… 149

5-12- سیل خیزی كلانشهر رشت… 151

5-12-1- موقعیت مسیل ها، رودخانه ها و آبگیرها 152

5-12-2- بروز سیل در كلانشهر رشت… 154

5-13- آسیب‌ها و خسارت‌های ناشی از سیلاب‌های گذشته. 157

5-13-1-گزارش سیل 22 مهرماه 1369شهر رشت… 157

5-13-2 گزارش خسارات سیل استانداری گیلان مورخه 16 و 17/7/1377. 160

5-14- خسارات ناشی از آب گرفتگی به صورت کیفی و مناطق آب گرفته در گزارش‌های شهرداری استانداری و آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای    164

5-15- عوامل مرثر در آسیب پذیری شهررشت… 167

5-16- راهبردهای ایمن سازی شهرها در برابر بلایای طبیعی.. 171

5-17- تبیین موضوع راهبردی بحرانهای طبیعی کلانشهر رشت در چارچوب طرح های ساختاری.. 176

5-17-1 متغیرهای اساسی در برنامه ریزی راهبردی بحران های طبیعی رشت… 179

4-18 راهبردهای کاهش اثرات زمین لرزه و سیل در فضای شهری کلانشهر رشت… 179

5-19- راهبردهای کاهش اثرات سیل.. 180

5-20- بررسی ایمنی و آسیب پذیری شریان های حیاتی و تجهیزات شهری.. 181

5-21- اقدامات لازم در مدیریت بحران سیل.. 182

5-21-1- اقدامات مدیریتی.. 182

5-21- 2- ایجاد کارگروه های لازم برای مدیریت سیلاب استان گیلان. 183

5-21- 3- دستگاه ها و نهادهای مسئول در امر سیلاب: 184

5-21-4- اقدامات خودیاری کننده توسط شهروندان. 185

4-22- نقش ایجاد گروه های مدیریت بحران در اماكن مهم شهر رشت در مقابله با بحران. 189

5-23- پیشنهادات و راه كارها ی اجرایی برای دستیابی به وضع مطلوب… 193

5-24- پیشنهادات و رهنمودهایی در جهت کاهش آسیب پذیری ها 195

فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات

6-1- آزمون فرضیه ها 200

6-1-1- فرضیه اول. 201

6-1-2- فرضیه دوم. 203

6-2- نتیجه گیری.. 205

5-3 پیشنهادات… 217

منابع و مأخذ. 218

چکیده

سیل یكی از پدیده های موجود در طبیعت بوده كه از دیرباز، بشر شاهد وقوع آن می باشد. در ایران نیز بدلیل وسعت زیاد، اقالیم متعدد و تراكم زمانی و مكانی بارش ها در اكثر حوضه های آبخیز، همه ساله شاهد سیلابهای عظیمی در اكثر مناطق كشور می باشیم. شهر رشت نیز از این پدیده طبیعی مستثنی نبوده و در چند سال گذشته سیلهای متعدد و مخربی در آن روی داده اند. فرآیند ایمن سازی شامل انواع اقداماتی است که پیش از وقوع حادثه برای کنترل و کاهش خسارات جانی و مالی احتمالی ناشی از سیل انجام می گیرد. توجه به این روشها به لحاظ عدم کفایت روش های فیزیکی ضرورت دارد. در این پژوهش آمار بارندگی 30 سال اخیر در ایستگاه شهررشت، استخراج شد، سپس وضعیت بارش و میزان امكان وقوع سیل و نیز حجم رواناب ناشی از بارش در محدوده قانونی شهر، سطح كل حوضه، محل تمركز و جهت حركت جریان هرزآبهای حاصل از بارشها در اطراف این شهر با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص گردید. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد و به اراثه الگوی عملی ایمن سازی می توان به اقدامات مدیریتی و عملیاتی اشاره کرد.

کلید واژه: مدیریت سیلاب، سیلاب شهری، ایمن سازی، شهر رشت

مقدمه

قبلاً تصور می شد وقوع حوادث و بلایای طبیعی در مناطق شهری آثار و پیامدهای كمتری در مقایسه با مناطق روستایی دارد. اما امروزه، با توجه به تغییرات مشخص كه در ساختار وسازمان شهرها به وجود آمده، آنها را در برابر حوادث غیر مترقبه بسیار ضربه پذیر كرده است(عسگری، 1382 :49). سیل رویداد ناگهانی است که در بروز آن عوامل متعددی دخالت دارد. این عوامل را می توان به طور کلی در سه گروه اصلی اقلیمی، خصوصیات منطقه ای و حوضه ای و فعالیتهای انسانی طبقه بندی نمود. مناطق سطح شهر رشت از جمله مناطقی است که در برخی مواقع از وجود سیل رنج می برد. از جمله می توان به سیلهای سالهای 69 و سالهای اخیر اشاره کرد. با توجه به امار و اطلاعات جمع آوری شده از مهمترین دلایل تشدید خسارات ناشی از سیل در رشت در سالهای اخیر تخریب پوشش گیاهی، احداث سازه های نامناسب، دخل و تصرف غیر مجاز در حریم رودخانه و عدم توجه به پیش آگاهی و سیستم پیش بینی و سیستم هشدار سیل بوده است. از آنجا که منطقه مورد مطالعه جمعیت انبوهی را در خود جای داده است، تجربیات حوادث گذشته ثابت کرده است که برنامه ریزی و آمادگی در برابر بحران تاثیر بسیار زیادی در کاهش خسارات دارد. از سوی دیگر طبق ماده 1 قانون پیشگیری و مبارزه با خطرات سیل مصوب 9/2/1343 به منظور حفظ جان و مال مردم از سیل، وزارت کشور مکلف است فرآیند ایمن سازی شهری جهت مقابله با سیل را انجام دهد. (صاحبقرانی، 1371). یکی از اقدامات مهم جهت آمادگی در برابر بحران ناشی از سیل توجه به آموزش و فرهنگ سازی می باشد. اصولا می‎توان گفت که توفیق دیگر فعالیتهای مربوط به مدیریت بحران به میان پیش آگاهی بستگی دارد (حبیبی، 1388).

فرآیند ایمن سازی شامل انواع اقذاماتی است که پیش از وقوع حادثه برای کنترل و کاهش خسارات جانی و مالی احتمالی ناشی از سیل انجام می گیرد. از مهم ترین روش های ایمن سازی می توان به اقدامات مدیریتی و عملیاتی اشاره کرد.

هدف از این مطالعه شناسایی نقاط تجمع رواناب در سطح شهر و كاهش مشكلات و ناخرسندی مردم ناشی از این امر، جمع آوری آبهای سطحی معابر و انتقال به شبكه اصلی

 

به منظور مطالعه برخی معیارهای فیزیولوژیک و رابطه آنها با عملکرد دانه در ژنوتیپ‌های گندم تتراپلوئید تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی با طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش و بدون تنش خشکی با بهره گرفتن از 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید (دوروم) در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال زراعی 1392-1391 اجرا شد. براساس عملکرد در شرایط بدون تنش (Yp) و تنش (Ys)، شاخص‌های کمی مقاومت به خشکی از قبیل: شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی عملکرد در دو محیط (GMP) و شاخص حساسیت به خشکی (SSI) محاسبه شدند. اختلاف بسیار معنی‌داری بین کلیه شاخص‌ها و عملکردهای بدون تنش و تنش وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی و امکان انتخاب برای مقاومت به خشکی می‌باشد. با رسم نمودار بای پلات و مشاهده ژنوتیپ‌ها مشخص گردید که در شرایط آبیاری مطلوب بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ 733 و 722 و نیز بیشترین STI، GMP وHMP متعلق به ژنوتیپ 741 و یاواروس بود. همچنین بیشترین SSI مربوط به ژنوتیپ‌های 797 و2610KC بود. با محاسبه ضرایب مسیر مشخص گردید که بیشترین اثر مستقیم ضرایب مسیر به وزن هزار‌دانه و عملکرد بیولوژیک اختصاص داشت. که بهترین صفات در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه جهت انتخاب ارقام مقاوم در برنامه‌های اصلاحی معرفی می‌شوند.

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

عنوان                                       صفحه

فصل اول

مقدمه 2

1-1- تعریف مسئله 2

1-2- تنش خشکی. 3

1-3-اهمیت گندم 3

1-4-تنش خشکی در گندم 5

1-5- اهداف مطالعه 7

 

فصل دوم

مروری بر پژوهشهای انجام شده 9

2-1- تاثیر تنش خشکی بر دمای سایه‌انداز گیاه 9

2-2- شاخص تنش 10

2-3- اثر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک 11

2-4- وراثت‌پذیری 13

 

فصل سوم

مواد و روشها 15

3-1- مشخصات محل انجام تحقیق 15

3-2- ژنوتیپ‌های مورده استفاده و شرایط محل طرح 15

3-3- روش اجرای طرح 20

3-4- اندازه‌گیری شاخصهای مقاومت به خشکی 22

3-5-محاسبه وراثت پذیری عمومی 23

3-6- اندازه‌گیری صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزاء عملکرد 23

3-7- اندازه گیری دمای سایه‌انداز 24

3-7-1- شرایط مكانی و محیطی اندازه‌گیری دمای سایه‌انداز. 24

3-7-2-زمان مناسب اندازه‌گیری دمای سایه‌انداز در طول روز 24

3-7-3- شرایط رشد و نموی گیاه جهت اندازه گیری دمای سایه‌انداز 25

3-7-4 – تعداد نمونه در هر كرت ادوات و روش اندازه گیری 25

تجزیه آماری داده‌ها 26

 

فصل چهارم

نتایج و بحث 28

4-1-تجزیه واریانس داده‌ها 28

4-2- تعداد پنجه بارور 30

4-3- طول دم گل‌آذین 31

4-4-سطح برگ 32

4-5- تعداد دانه در سنبله 34

4-6- تعداد دانه در سنبلک 35

4-7- ارتفاع بوته 36

4-8- دمای سایه انداز گیاه 38

4-9-عملکرد بیولوژیک 41

4-10- عملکرد دانه 43

4-11-وزن هزار دانه 47

4-12-شاخص برداشت 48

4-13- برآورد اجزای واریانس و وراثت‌پذیری عمومی صفات مورفولوژیک و عملکرد 55

4-14- همبستگی شاخص های کمی مقاومت به خشکی و عملکرد دانه 56

4-15- تجزیه به مولفه‌های اصلی 58

 

4-16- همبستگی و تجزیه ضرایب مسیر صفات اندازه‌گیری شده 60

4-16-1- همبستگی و ضرایب مسیر بین صفات اندازه‌گیری شده در شرایط آبیاری مطلوب 60

4-16-2- همبستگی و ضرایب مسیر بین صفات اندازه‌گیری شده در شرایط تنش خشکی 64

نتیجه‌گیری کلی 67

پیشنهادات 69

منابع 70

چکیده انگلیسی 80

 

 

 

 

فهرست جدول‌ها

 

 

عنوان                                       صفحه

جدول شماره 3-1 ژنوتیپ‌های مورده استفاده و روش پیاده سازی طرح   16

جدول شماره 3-2 شجره‌نامه ژنوتیپ‌های تهیه شده از مرکز بین‌المللی گندم و ذرت (CIMMYT):. 18

جدول 4-1- نتایج تجزیه واریانس تاثیر تنش خشکی بر خصوصیات مورفولوژیک 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 28

جدول 4-2- نتایج تجزیه واریانس تاثیر تنش خشکی بر خصوصیات مورفولوژیک 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 29

جدول 4-3 مقایسه میانگین دمای سایه‌انداز 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 40

جدول4-4- میانگین تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید و مقایسه میانگین آنها بر اساس آزمون LSD    50

جدول 4-5- میانگین تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید و مقایسه میانگین آنها بر اساس آزمون LSD    51

جدول 4-6- میانگین تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید و مقایسه میانگین آنها بر اساس آزمون LSD    53

جدول 4-7- نتایج محاسبه اجزای واریانس و وراثت‌پذیری صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای آن بین 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید   55

جدول 4-8- ضرایب همبستگی شاخص‌های کمی مقاومت به خشکی و عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی.. 56

جدول 4-9- میانگین عملکرد و شاخص‌های تنش در شرایط نرمال و تنش خشکی در ژنوتیپ‌های گندم.. 57

جدول 4-10- مقادیر ویژه، درصد مقادیر ویژه و درصد تجمعی واریانس 40 ژنوتیپ گندم دوروم.. 59

جدول 4-13- همبستگی بین صفات اندازه‌گیری شده در شرایط تنش خشکی   65

جدول 4-14- تجزیه علیت عملكرد دانه در شرایط تنش خشکی با توجه به صفات باقیمانده در مدل رگرسیون مرحله‌ای.. 66

 

 

 

 

فهرست شکل‌ها

 

 

عنوان                                       صفحه

شکل4-1: اثر خشکی بر میانگین تعداد پنجه بارور 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 30

شکل4-2: اثر خشکی بر میانگین طول دم گل‌آذین 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 32

شکل4-3: اثر خشکی بر میانگین سطح برگ 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید   33

شکل4-4: اثر خشکی بر میانگین تعداد دانه در سنبله 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 34

شکل4-5: اثر خشکی بر میانگین تعداد دانه در سنبلک 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 36

شکل4-6: اثر خشکی بر میانگین ارتفاع بوته 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 37

شکل4-7: اثر خشکی بر میانگین دمای سایه‌انداز 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 38

شکل4-8: اثر خشکی بر میانگین عملکرد بیولوژیک 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 42

شکل4-9: اثر خشکی بر میانگین عملکرد دانه 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 43

شکل4-10: اثر خشکی بر میانگین عملکرد کل 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 45

شکل4-11: مقایسه اثر خشکی بر کاهش عملکرد 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید در شرایط تنش خشکی و آبیاری مطلوب.. 46

شکل4-12: اثر خشکی بر میانگین وزن هزار‌دانه 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 47

شکل4-13: اثر خشکی بر میانگین شاخص برداشت 40 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید.. 49

شکل 4-14- نمودار بای پلات شاخص های کمی مقاومت به خشکی و عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی.. 59

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

 

 

 

 

مقدمه

 

 

1-1- تعریف مسئله

 

اكثر مناطق ایران دارای اقلیم خشك و نیمه خشك می‌باشند. بنابراین یكی از عوامل محدود كننده تولید محصولات كشاورزی در ایران ناشی از تنش خشكی است که با توجه به مرحله‌ رشد گیاه می‌تواند باعث خسارت و در نتیجه كاهش عملكرد گردد.

یكی از روش‌های كاهش اثرات مخرب تنش خشكی استفاده از ژنوتیپ‌های مقاوم می‌باشد. از نظر تكاملی مقاومت به خشكی عبارت است از توان زنده ماندن یك گونه از نسلی به نسل دیگر در شرایط كمبود آب، از نظر كشاورزی مقاومت به خشكی توان تولید اقتصادی یك محصول در شرایط كمبود آب قابل استفاده برای آن محصول تعریف می‌گردد. درجه مقاومت به خشكی متفاوت است كه شامل تحمل[1] به خشكی و گریز[2] از خشكی می‌باشد. تحمل به خشكی به مفهوم حالتی است كه در عملكرد محصول كشت شده در محیط حاوی تنش آب هیچ گونه كاهشی دیده نشود. گریز از خشكی حالتی است كه ارقام قبل از محدودیت شدید آب به محصول دهی برسند. و مفیدترین شكل مقاومت به خشكی است (شاه نجات بوشهری و عبد میشانی، 1376).

 

 

 

 

1-2- تنش خشکی

 

بخش عمده‌ای از غذای دنیا توسط محصولاتی تامین می‌گردد که در مناطق مورد کشت آنها، بارندگی محدودی در فصل رویش وجود داشته و یا اینکه محصولات کشت شده از رطوبت ذخیره در خاک استفاده می‌کنند. خسارات وارده ناشی از گرما و خشکی به گندم، یولاف، ذرت، سورگوم، ارزن و سایر گیاهان زراعی در مناطق پر حرارت و کم باران امری عادی است. بنابر‌این مقاومت به دما و خشکی به خاطر کاهش افت عملکرد در گیاهان واقع در این مناطق مهم می باشد (شاه نجات بوشهری و عبد میشانی، 1376). از بین تنش­های زنده و غیرزنده، تنش­ خشکی دومین عامل اصلی کاهش عملکرد بعد از عوامل بیماری­زا می­باشد و در نتیجه بارندگی کم، دمای بالا و وزش باد حادث می­شود. واکنش گیاه نسبت به آن بستگی به مرحله­ای از رشد دارد که خشکی در آن رخ می‌دهد (احمدی و همکاران، 1388).

با توجه به این‌که متوسط نزولات جوی سالانه ایران 240 میلی­متر می‌باشد، ایران در رده مناطق خشک و نیمه­خشک جهان قرار می‌گیرد (طبق تعریف آمبرژه مناطقی را خشک می‌نامند که بارندگی سالانه آنها کمتر از 250 میلی­متر باشد و مناطق با بارندگی سالانه 250 تا 450 میلی­متر را نیمه‌خشک گویند) ( آذری‌کی، 1381). با توجه به نزولات محدود ایران، حدود 45 درصد اراضی زیر کشت گندم دیم در ایران دارای نزولات کمتر از 350 میلی­­متر است­ (محمدی، 1387) که باعث ‌می‌گردد تا تنش خشکی به عنوان مهمترین عامل محدود کننده عملکرد در گیاهان زراعی مورد توجه خاص قرار گیرد.

 

 

1-3-اهمیت گندم

 

گندم به عنوان مهمترین عنصر غذائی، به عنوان یک منبع کالری، پروتئین، ویتامین و املاح خاص، دارای ارزش تغذیه‌ای بالایی است (شاه نجات بوشهری و عبد میشانی، 1376). این گیاه بیشترین سطح زیر كشت را به خود اختصاص داده است و در اغلب نواحی جهان كشت می‌شود. گستره کشت آبی از 60 درجه عرض‌ شمالی در شمال اروپا تا 40 درجه عرض جنوبی در آمریكای جنوبی و از مناطق هم سطح دریا تا ارتفاع 3000 متری از سطح دریا را شامل می‌شود. از مهمترین كشورهای تولید كننده گندم در جهان می‌توان به هند، پاكستان، ایالات متحده آمریكا و كانادا اشاره نمود. ایران یكی از مراكز تنوع و خاستگاه‌های اولیه گندم بوده و منابع ژنتیكی غنی برای این محصول در کشورمان وجود دارد (شهبازی و همکاران، 1391). گندم از خانواده گندمیان[3]، از جنس تریتیکوم[4] و مهمترین گیاه زراعی روی کره زمین است­ (شهبازی و همکاران، 1391). گونه‌های اصلی آن از لحاظ تعداد کروموزوم به سه گروه دیپلوئید (2n=2X=14 AA BB DD)، تتراپلوئید (2n=4X=28 AABB) و هگزاپلوئید (2n=6X=42 AABBDD) تقسیم می­شوند. گونه­های تتراپلوئید، آمفی­پلوئیدی از تلاقی دو دیپلوئید هستند و هگزا­پلوئیدها از تلاقی دیپلوئید و تتراپلوئید به‌وجود آمده­اند (توسلی، 1387). ژنوم A از یک گندم دیپلوئید وحشی به نام تریتیکوم بوئئوتیکوم بدست آمده است. این گندم در به وجود آمدن گندم‌های تتراپلوئید دوروم، تورژیدوم، بولونیکوم و پرسیکوم (کارتالیکوم) با فرمول ژنومی AABB موثر بوده است. گونه­ تتراپلوئید وحشی تریتیکوم دی‌کوکوئیدز[5] با گیاهی از خانواده گندمیان به نام تریتیکوم تاشی­ئی[6] با فرمول ژنومی DD آمیخته شد و گندم هگزاپلوئید (AABBDD) امروزی را به وجود آورده‌اند. اما منبع ژنوم سوم (ژنومB) در حال حاضر هنوز ناشناخته باقی‌ مانده است (یزدی‌صمدی و عبدمیشانی، 1383).

گندم دوروم تقریباً 8 درصد از تولید جهانی گندم را شامل می­شود (محمدی و همکاران، 1385) و یکی از منابع اولیه به وجود آورنده گندم اولیه است. این گندم گیاهی است از خانواده گندمیان­، تك لپه، خودگشن، یك‌ساله و روز بلند (نورمحمدی و همکاران، 1376). گندم دوروم با داشتن درصد بالای پروتئین (12 تا 14 درصد) در مقایسه با برنج (7 درصد) و گندم نان (10 تا 12 درصد) از جمله مهمترین مواد غذایی جهان است (نورمحمدی و همکاران، 1376). گندم دوروم حاوی رنگدانه‌های طبیعی بیشتری نسبت به انواع گندم‌های دیگر است که خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی دارند. سمولینا محصول اصلی گندم دوروم می‌باشد. تغذیه با ماکارونی تهیه شده از آرد سمولینا، یک روش مناسب برای ورود غذاهای تهیه شده از دانه گندم دوروم به رژیم غذایی است که باعث افزایش پیشگیری ابتلا به بیماری‌های مزمن و افزایش سلامتی می‌گردد، گرچه مقدار آنتی اکسیدان‌ها در سمولینا کم است اما مصرف مداوم آن میزان نیاز  بدن را تأمین می کند. گندم دوروم، ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان‌ها و فیبر رژیمی بیشتری نسبت به  گندم‌های دیگر دارد (محمدی و همکاران، 1381). گندم دوروم یکی از قدیمی‌ترین گونه‌های زراعی غلات می‌باشد (رویو و همکاران، 2009 ) که کشت آن به دلیل تقاضا و همچنین قیمت بالای جهانی در حال افزایش است (هوشمند و همکاران ، 2005(، پروتئین بالا و استحکام گلوتن آن باعث شده است که این گندم بهترین ماده اولیه برای تولید ماکارونی باشد، هرچند در تهیه نان نیز از آن استفاده می‌گردد (تریبوی و همکاران، 2003 ).

 

 

1-4-تنش خشکی در گندم

گندم به طور گسترده در مناطقی كشت می‌شود كه در معرض تنش‌های فراوان خشكی هستند. مکانیسم‌هایی كه در مقاومت به خشکی گندم دخالت دارند عبارتند از: زودرسی، که گیاه قبل از مواجهه با تنش خشکی چرخه زندگی خود را کامل می‌کند، سیستم قوی و عمیق ریشه جهت استفاده موثر از رطوبت خاک، مکانیسمی که روزنه‌ها را در ضمن دوره تنش خشکی می‌بندد به نحوی که تلفات آب در گیاه کاهش یابد و سر انجام پوشش مومی روی سطح برگ که تلفات تعرق را کم می‌کند. لذا ارقام گندم تولید شده برای مناطق خشك دارای برگ‌های باریك‌تر و نسبت ساقه به ریشه كمتری هستند و از استعداد تولید عملكرد كمتری نسبت به ارقام تولید شده برای مناطق مرطوب برخوردارند (شاه نجات بوشهری و عبد میشانی، 1376).

مقاومت به خشكی صفتی كمی است كه از طریق یك روش واحد آزمایشگاهی قابل اندازه‌گیری نیست زیرا تنش بر مراحل مختلف نموی تاثیر داشته و اثر آن با شدت و مدت تنش تغییر می‌كند (کافی و همکاران، 1386). آبیاری گندم در مناطقی که دارای بارندگی زیاد هستند ضروری نمی­باشد ولی در مناطق کم باران، آبیاری باعث جلوگیری از نوسان عملکرد می­شود. گندم از اول بهار تا مرحله رسیدن خود روزانه به 3 تا 5 میلی­متر آب نیاز دارد. بنابراین در مناطقی که بارندگی کافی نیست، باید از آبیاری تکمیلی استفاده کرد (نیازی و همکاران، 1381). محصولات زراعی پاییزه معمولاً از زمان گلدهی تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیك با خشكی مواجه می‌گردند چون در این زمان هوا گرم و تعرق افزایش می‌یابد (Schneider et al., 1969). و کلا اثر زمان ظهور تنش آب ممکن است به اندازه شدت تنش آب اهمیت داشته باشد. از زمان سبز شدن تا پایان پنجه­زنی، بوته­های جوان گندم آب زیادی مصرف نمی‌کنند. آبیاری خیلی زیاد در این مواقع نه تنها فایده­ای ندارد، بلکه باعث از بین رفتن تهویه خاک و خارج شدن کودهای شیمیایی از ناحیه ریشه می­شود. حتی مقداری تنش رطوبت در طول این دوره که باعث جلوگیری از رشد زیاد می‌شود، مفید است چون مانع سرمازدگی شدید در برخی موارد می‌گردد. نیاز آبی گیاه در طول دوره حداکثر رویش که همزمان با طویل شدن ساقه است، به سرعت زیاد می‌شود. در زمان تشکیل سنبلچه­ها، تنش رطوبت باعث کاهش تعداد آنها در هر سنبله خواهد شد و کاهش تعداد سنبلچه‌ها باعث کاهش عملکرد نیز می‌گردد (نیازی و همکاران، 1381).

در ارزیابی مقاومت به خشكی باید به مراحل نموی گیاه دقت نمود زیرا بیشترین تنش خشکی که به گیاهان وارد می­شود اغلب در زمان گلدهی و تشکیل دانه صورت می­گیرد، در این دوره تبخیر و تعرق افزایش می­یابد که همزمان با حداکثر نیاز گیاه به رطوبت می­باشد. همچنین در طول این دوره تنش آب بیشترین اثر سوء را بر عملکرد دانه خواهد داشت. فاصله بین تمایز سلولی سنبلک­ها و گلدهی، حساسترین دوره نسبت به خشکی می­باشد. ارقامی از گندم که گرده افشانی آنها طولانی است، در مقایسه با ارقامی که دوره گرده­افشانی کوتاه­تری دارند، احتمالا در اثر تنش رطوبت، صدمه کمتری متحمل می­شوند (گل‌پرور و همکاران، 1381). اندازه‌گیری عملکرد دانه یکی از شاخص‌های مهم در برنامه‌های اصلاحی گندم برای مقامت به خشکی می‌باشد. اما به دلیل وراثت‌پذیری پایین این صفت، اندازه‌گیری صفات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و بیوشیمیایی مرتبط با تنش خشکی در کنار آن ضروری به نظر می‌رسد (Blum et al., 1990). گلستانی و آساد (1998) بیان نمودند که انتخاب بر اساس صفات فیزیولوژیک آسان و دقیق بوده و توارث‌پذیری این صفات نسبتا بالا است. بنابراین بازده ژنتیکی این صفات مطلوب بوده و انتخاب بر مبنای این صفات راه مطمئن و سریعی برای انتخاب جوامع گیاهی و بهبود عملکرد می‌باشد.

پژوهش‌های انجام شده در سال‌های اخیر بیشتر بر روی اثر تنش خشکی بر گندم هگزاپلوئید توسط پژوهشگران داخلی و خارجی صورت گرفته است. اما با توجه به اهمیت گندم دوروم کمتر به اثر تنش ­خشکی بر روی گندم تتراپلوئید توجه شده است، لذا این مطالعه با اهداف زیر روی مجموعه ­ای از گندم­های تتراپلوئید (دوروم) پایه‌ریزی گردید.

 

 

فصل اول: کلیات تحقیق.. 1

1-1 مقدمه. 2

2-1 بیان مسئله. 2

3-1 اهمیت و ضرورت موضوع. 3

4-1 فرضیه های تحقیق.. 5

5-1 هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار 5

6-1 روش کلی تحقیق.. 5

1-6-1 قلمرو مکانی-جامعه تحقیق.. 5

2-6-1 روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه. 5

3-6-1 روشهای گردآوری داده ها و ابزار مورد استفاده برای آن. 6

4-6-1 روشهای تحلیل داده ها 6

7-1 چارچوب کلان نظری تحقیق.. 6

8-1 نقشه راه 7

9-1 پیشینه تحقیق.. 7

10-1 نگاهی بر بانک توسعه صادرات.. 9

11-1 شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق.. 10

12-1 خلاصه. 11

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق.. 12

1-2 مقدمه. 13

2-2 بخش اول: سیستم مدیریت یادگیری.. 14

1-2-2 تعریف سیستم مدیریت یادگیری.. 14

2-2-2 تاریخچه سیستم مدیریت یادگیری.. 15

3-2-2 مفاهیم پایه در سیستم مدیریت یادگیری.. 17

4-2-2 سیستم های مدیریت در آموزش الکترونیکی (مدیریت یادگیری ) 18

5-2-2 سیستم مدیریت محتوا 19

1-5-2-2 تعریف سیستم مدیریت محتوا 19

2-5-2-2 استاندارد در سیستم مدیریت محتوا 20

6-2-2 آموزش الکترونیکی.. 21

1-6-2-2 انواع آموزش الکترونیکی.. 22

1-1-6-2-2 سیستم آموزش الکترونیکی یک طرفه. 22

2-1-6-2-2 سیستم آموزش الکترونیکی دو طرفه. 23

3-1-6-2-2 سیستم آموزشی سنکرون یا همزمان. 23

4-1-6-2-2 سیستم آموزشی آسنکرون یا غیر همزمان. 23

7-2-2 سیستم های مدیریت یادگیری نوین.. 24

8-2-2 انتخاب سیستم های مدیریت یادگیری مناسب.. 26

9-2-2 مدل پذیرش فناوری.. 27

3-2 بخش دوم: مدیریت دانش… 28

1-3-2 تعریف دانش… 28

2-3-2 مدیریت دانش… 29

4-3-2 مفهوم دانش… 31

5-3-2 راهبردهای مدیریت دانش… 32

6-3-2 فرآیند مدیریت دانش… 32

1-6-3-2 ایجاد دانش… 33

2-6-3-2 اعتباربخشی به دانش… 33

3-6-3-2 ارائه دانش… 34

4-6-3-2 توزیع دانش… 34

5-6-3-2 کاربرد دانش… 34

7-3-2 ضرورت و اهمیت مدیریت دانش… 35

8-3-2 نقش منابع هوشمند در مدیریت دانش… 35

4-2 بخش سوم: سیستم مدیریت یادگیری و مدیریت دانش… 36

1-4-2 مسائل مشترک مدیریت دانش و یادگیری الکترونیکی.. 36

2-4-2 تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع تحقیق.. 37

1-2-4-2 تحقیقات داخلی.. 37

2-2-4-2 تحقیقات خارجی.. 38

5-2 بخش چهارم: مدل تحقیق و نتیجه گیری.. 40

1-5-2 مدل مفهومی پژوهش… 40

2-5-2 خلاصه. 41

فصل سوم: روش تحقیق.. 42

1-3 مقدمه. 43

2-3 روش تحقیق.. 43

3-3 گروه بندی انواع پژوهش بر حسب هدف از انجام پژوهش… 44

4-3 گروه بندی انواع پژوهش بر حسب شیوه ی گردآوری داده ها 44

5-3 منابع گردآوری داده ها 45

6-3 روایی ابزار گردآوری داده ها 48

7-3 پایایی ابزار گردآوری داده ها 49

8-3 جامعه ی آماری.. 51

9-3 طرح نمونه گیری.. 51

10-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها 52

11-3 تحلیل عاملی.. 52

12-3مدل یابی معادلات ساختاری.. 53

 

13-3 خلاصه. 53

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 54

1-4  مقدمه. 55

2-4 توصیف ویژگی های جمعیت شناختی اعضای نمونه. 55

1-2-4 جنسیت.. 56

2-2-4 سن.. 57

3-2-4 تحصیلات.. 58

4-2-4 سابقه خدمت.. 59

5-2-4 نوع شغل.. 60

3-4 آمار استنباطی.. 61

1-3-4 روش تجزیه و تحلیل داده ها 61

2-3-4 آزمون نرمال بودن متغیرهای پژوهش… 61

3-3-4 ضریب همبستگی بین متغیرهای پژوهش… 62

4-3-4 ارزیابی بخش اندازه گیری مدل. 63

1-4-3-4 تحلیل عاملی تاییدی شاخص های متغیر درک سهولت استفاده 64

2-4-3-4 تحلیل عاملی تاییدی متغیر درک سودمندی استفاده 66

3-4-3-4 تحلیل عاملی تاییدی متغیر انگیزه و قصد استفاده 68

4-4-3-4 تحلیل عاملی تاییدی متغیر انتقال دانش… 69

5-3-4 مدل سازی معادلات ساختاری.. 70

5-4 خلاصه. 76

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها 77

1-5 مقدمه. 78

2-5 مروری اجمالی بر فرآیند تحقیق.. 78

3-5 نتایج یافته ها 79

1-3-5 نتایج یافته های توصیفی تحقیق.. 79

2-3-5 نتایج استنباطی پژوهش و پیشنهادها 79

4-5 پیشنهادها برای تحقیقات آتی.. 82

5-5 محدودیت های تحقیق.. 82

6-5 خلاصه. 83

منابع و ماخذ. 84

منابع فارسی.. 85

منابع لاتین.. 86

1 مقدمه

تحول عظیم کلمات آنلاین، بر بسیاری از حوزه ها اثر گذاشته است. عمدتا بر حوزه مدیریت دانش و آموزش. گرایش جدید در موسسات آموزشی به سمت یادگیری آنلاین و یادگیری الکترونیکی به جای رویکرد سنتی آموزش رودر رو، در حرکت است. بعد اصلی مدیریت دانش ارائه دادن اطلاعات متنوع در قالب های مختلف است. مانند: گزارش ها، ملاقات برای تبادل نظرات و تجارب از مخزن جمع آوری پایگاه داده و سیستم های خبره مرتبط. هدف یادگیری الکترونیکی اساسا ارائه مواد آموزشی به کاربران از طریق چارچوب های یادگیری الکترونیکی یا به عبارتی از طریق سیستم مدیریت یادگیری است.

2-1 بیان مسئله

ما در عصر دانش زندگی می کنیم. عبارت “ دانش قدرت است “ جای خود را در عصر دانایی محوری به “ اشتراک دانش قدرت است “ داده است. هر سازمانی، چه کوچک و چه بزرگ تا آنجایی رونق می یابد که به مأموریتهای خود دست یابد. هنگامی که یک سازمان تلاش می کند که به اهداف خود دست یابد، عدم ثبات و تهدیدها در محیط، دستیابی به اهداف را.به.تأخیر.انداخته.یا.حتی.فرایند.آن.را.تخریب.می.سازد. بدلیل اینکه دانش قدرت است، سرمایه های دانش هر سازمانی موفقیت اجرایی آن را تعیین می کند. وظیفه مدیریت دانش، مدیریت سرمایه های دانشی هر سازمانی است. مدیریت دانش اساسا مفهوم یا اندیشه جدیدی نیست. دانش موضوعی نیست که امروز به یکباره به وجود آمده باشد. انسان در مسیر تاریخ تکاملی خود و تکامل اجتماعی ناشی از آن همواره تولید کننده دانش بوده است و از آن در ایجاد تغییر در جامعه استفاده نموده است. رﺷﺪ داﻧﺶ درزﻣﺎنﻫﺎی اﺧﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎرﺳﺮﻳﻊ ﺑﻮده، ﺑﻪﮔﻮﻧﻪایﻛﻪ در ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ،80 درﺻﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﻓﻨﺎوری و داﻧﺶ و ﻧﻴﺰ 90 درﺻﺪ ﺗﻤﺎم داﻧﺶﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت ﻓﻨﻲ، در ﺟﻬﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل وﻧﻴﻢ، ﺣﺠﻢ داﻧﺶ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻲﺷﻮد (اﻓﺮازه :1386). اﻳﻦ درﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ آن، ﻛﻤﺘﺮ از ﭼﻬﺎرﺳﺎل اﺳﺖ. ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، اﻳﻦ ﺗﺤﻮل ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻧﮕﺮش ﺟﺪﻳﺪی در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖﻛﺴﺐ وﻛﺎر ﺑﺎ ﻧﺎم “ﻣﺪﻳﺮﻳﺖداﻧﺶ” ﺷﺪه اﺳﺖ.

اﻣﺮوزه داﻧﺶ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان «ﻣﻨﺒﻌﻲ» ارزﺷﻤﻨﺪ و اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ و ﻧﻴﺰ ﻳﻚ «داراﻳﻲ» ﻣﻄﺮح اﺳﺖ و اراﺋﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﻗﺘﺼﺎدی، ﺑﺪون ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده ﺻﺤﻴﺢ از اﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ارزﺷﻤﻨﺪ، اﻣﺮی ﺳﺨﺖ و ﺑﻌﻀﺎً ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﻧﮕﺮش، داﻧﺶ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻨﺒﻌﻲ ارزﺷﻤﻨﺪ درﻛﻨﺎر ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺎر، زﻣﻴﻦ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ (ﻛﻪﭘﻴﺶﺗﺮ در اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮد) ﺑﻪﻋﻨﻮان داراﻳﻲ ﭘﺮﻣﺎﻳﻪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ. درﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎری، دﻳﮕﺮﺻﻨﻌﺖ، ﻣﺤﻮرﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺤﻮر، داﻧﺶ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن، داﻧﺸﮕﺮان(ﻳﺎ داﻧﺶﻛﺎران، داﻧﺸﻮران) ﺑﻪﻛﺎر ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ.

با رشد تجارت بین المللی در بازارهای سنتی و در حال توسعه، کار تیمی اثربخش و تسهیم دانش به عنوان عوامل موفقیت برای شرکت های جهانی تلقی می شود. شرکت ها به طور فزاینده ای به توانایی های دانش محور در مدیریت بازرگانی، مدیریت زنجیره تامین، تولید و تحقیق و توسعه وابسته شده اند. توسعه و یکپارچگی این عوامل و سایر شایستگی های سازمانی چالش بزرگی برای رهبری استراتژیک سازمان هستند. در محیط امروزی مزیت رقابتی خیلی سریع آشکار می گردد. به همین دلیل شرکت ها ممکن است نیاز به توسعه دانش فرهنگ محور داشته باشند. ساخت فرهنگ و توسعه تواناییهای پویای پیچیده در فرآیند یادگیری ضروری است؛ که توسط تعهد به تسهیم دانش و کاربرد آن تقویت می شود. استفاده از تکنولوژی های جدید یادگیری می تواند جایگزین روش های سنتی گردد. پیاده سازی موفق تکنولوژی های جدید برای آموزش کارکنان بستگی به پذیرش تکنولوژی توسط کارکنان عملیاتی و خط مقدم سازمان دارد. اهمیت پذیرش تکنولوژی در ادبیات موضوع بسیار شناخته شده است، و برای بیش از 2 دهه مدل پذیرش تکنولوژی به عنوان یک پایه تئوریک برای تحقیقات در این حوزه مورد استفاده قرار می گیرد. هر چند که مطالعات محدودی ارتباط آن را با سیستم مدیریت دانش و یا در ارتباط با آموزش مورد توجه قرار داده اند.

3-1 اهمیت و ضرورت موضوع

امروزه دیگر اهمیت داده ها، اطلاعات و دانش برکسی پوشیده نیست. اغلب سازمانها، اگرچه شاید تنها بر روی کاغذ و در حد شعار، اما به هر نحو دانش محوری را در زمره اهداف و برنامه های کاری خود قرارداده اند تا در فضای رقابتی بازار پرتراکم تجارت از رقبا عقب نمانند. بانکها نیز البته از این مهم غافل نبوده اند. آنها از یکسو  به منظور رعایت استانداردهای کنترل ریسک و از سوی دیگر برای مدیریت صحیح مجموعه خود نیازمند دسترسی بموقع به مطالعاتی هستند که درداخل یا خارج از سازمان تولید میشود. از سوی دیگر ما همواره با نظام ها و روشهای مدیریتی روبرو میشویم که به کارگیری آنها مستلزم دستیابی به اطلاعات است. برنامه ریزی برای سازمان نیازمند تحلیل نقاط ضعف و قوت و تهدیدات و فرصت ها[1] است که شهرت آن از سایر سر واژه های مدیریتی فزونی یافته و جایگاه ویژه ای در ادبیات مدیریت پیداکرده است. امااین اصطلاح چهار حرفی، مستلزم اطلاعاتی درمورد نقاط ضعف و قوت سازمان و فرصتها و تهدیدهای محیطی است که دستیابی به این اطلاعات خود مستلزم پژوهشها و تحقیقات بسیار است. بازاریابی بدون شناخت بازار، مشتری، خدمات و محصولات و مزیتهای رقابتی سازمان ممکن نیست و البته هریک از این عناوین نیز خود زیر مجموعه های بیشماری شامل انواع بازار، انواع مشتری، بازارهدف، مشتریان بالقوه، مشتریان بالفعل وانواع دسته بندی ها و بخش بندی های متفاوت رادر برمی گیرد. سایر فعالیتهای سازمان از مدیریت منابع انسانی گرفته تاکنترل کیفیت، خلق محصول، توسعه خدمت و دیگرتصمیم سازی ها و تصمیم گیری ها نیز خود مستلزم اطلاعات و تحقیقات علمی است.

حال در میان دو پدیده، یکی انفجار اطلاعات و دیگری نیاز به اطلاعات، با معضل دسترسی به اطلاعات روبرو می شویم و درواقع شکافی بزرگ میان تولید اطلاعات و مصرف آن پدید می آید. بسیاری از محققان و پژوهشگران اعتقاد دارندکه از نتیجه تحقیقات علمی آنان استفاده نمی شود و از سوی دیگر بسیاری از مدیران معتقدند که برای تصمیم گیری و برنامه ریزی با فقدان اطلاعات کاربردی روبرو هستند. اطلاعات مورد نیاز گاه تولید نمی شوند، گاه درپیچ و خم سازمانها و ادارات به فراموشی سپرده می شوند وگاه اطلاعات تولید شده از اصالت و اعتبارلازم برخوردار نیستند و لذا نمی توانند مبنای تصمیم گیری و برنامه ریزی قرار گیرند. در چنین شرایطی محققان اطلاعاتی را تولید می کنندکه می دانند کمتر استفاده خواهد شد و مدیران تصمیمات کوتاه مدتی را اتخاذ می کنند که به دلیل دشواری دسترسی به اطلاعات موثق، مبتنی برهوش فردی، ادراک شهودی و یا الگوگیری صرف است و برای حل مسائل درکوتاه مدت کاربرد می یابد. مدیریت دانش چالشی است برای کمک به مدیران تا دسترسی بهتری به اطلاعات مورد نیاز داشته باشند و همچنین هدایتگری است برای پژوهشگران و محققان تا اطلاعاتی را تولید کنند که مصرف کابردی برای سازمان دارد. در نظام بانکی باعنایت به سرعت تغییرات، حساسیت پایش شاخصهای اقتصادی و نیز لزوم بهره گیری از استراتژیهای نوین بازاریابی، مدیریت دانش اهمیتی دو چندان می یابد و این اهمیت به خصوص درنظام بانکداری اسلامی ازآن جهت مضاعف می شودکه مشارکت درسود و زیان گیرندگان تسهیلات و بررسی صلاحیت فنی و اخلاقی آنان نیز حائز اهمیت است.

مدل لباس عروس آثار تحریم ها جرایم اینترنتی(سایبری) ذهن آگاهی تور کیش قیمت میلگرد  تفسیر در حقوق
 
تور مسافرتی تور هند  تور ترکیه تور تایلند تور دبی  طراحی سایت تور ترکیه ساندویچ پانل تور چین رپرتاژ آگهیاقامت گرجستان بازاریابی ویروسی
جستجو برای:
کلمات کلیدی بیشتر جستجو شده :
فیزیولوژیکیکاهش ارزشمشاور خارجیولی خاص

 

1-3: تاریخچه…………………………………….. 7

1-4: گیاهشناسی…………………………………… 8

1-4-1: موروفولوژی ……………………………….. 9

1-4-2: سوخ سنبل ………………………………… 11

1-4-3: فلس ……………………………………… 12

1-5: گلدهی ……………………………………… 12

1-6:گونه سنبل …………………………………… 13

1-7: تقیسم بندی سنبل از نظر گل آذین ………………… 14

1-8: کاربرد …………………………………….. 14

1-9: عوامل موثر در رشد ونمو سوخ ها وگلدهی …………… 15

1-9-1: اندازه سوخ ……………………………….. 15

1-9-2: تشکیل برگ ………………………………… 16

1-9-3: عوامل محیطی ……………………………….. 16

1-10: روش های تکثیر ……………………………….. 16

1-10-1: تکثیر جنسی ……………………………….. 16

1-10-2: تکثیر غیر جنسی ……………………………. 17

1-11: هدف ………………………………………. 19

1-12: کشت بافت ………………………………….. 19

1-12-1: انواع کشت بافت ……………………………. 20

1-13: محیط کشت و بررسی اثرات فاکتورهای مختلف در محیط کشت . 20

1-13-1: مواد غیر آلی ……………………………… 21

1-13-2: مواد آلی ………………………………… 22

1-13-3: ویتامین ها ……………………………….. 22

1-13-4: تنظیم کننده های رشد گیاهی ………………….. 23

1-13-4-1: اکسین ها ……………………………….. 23

1-13-4-2:سیتوکنین ها ……………………………… 23

1-13-4-3:جیبرلین ها ………………………………. 23

1-13-4-4:اسید آبسزیک ……………………………… 24

1-13-4-5:اتیلن ………………………………….. 24

1-13-5: عوامل فیزیکی ……………………………… 24

1-13-6: قطعات جدا کشت …………………………….. 25

1-14: چگونگی انتخاب محیط کشت ………………………. 25

1-15: تمایز اندام ……………………………….. 25

1-16: ریز ازدیادی گیاهان از طریق کشت بافت …………… 26

1-17: ریشه زایی …………………………………. 26

فصل دوم: ادبیات وپیشینه پژوهش

2: بررسی منابع ………………………………….. 28

فصل سوم: فرآیند پژوهش

3-1: مواد گیاهی ومحیط کشت استفاده شده ………………. 35

3-2: محلولهای ذخیره وطرز تهیه آنها …………………. 35

3-2-1: طرز تهیه محلول ذخیره عناصر ماکرو …………….. 36

3-2-2: طرز تهیه محلول ذخیره عناصر میکرو …………….. 36

3-2-3: طرز تهیه محلول ذخیره آهن-سدیم ……………….. 37

3-2-4: طرز تهیه محلول ذخیره ویتامین ها ……………… 38

3-2-5: میو اینوزیتول ……………………………… 39

3-2-6: محلول ذخیره هورمونها ……………………….. 39

3-3: تهیه محیط کشت……………………………….. 39

3-4: ریزنمونه مورد استفاده ………………………… 40

3-4-1: ضد عفونی ریز نمونه …………………………. 40

3-5: تعیین بهترین تنظیم کننده رشد ………………….. 43

3-6: اندازه گیری صفات …………………………….. 43

3-7: محیط ریشه زایی ………………………………. 44

3-8: سازگاری گیاهچه ها وانتقال به محیط خاک ………….. 44

3-9: تجزیه داده های آماری …………………………. 44

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1: اثر متقابل هورمونها وبافتها …………………… 46

4-1-1-1: تولید پیازچه در فلس ……………………… 48

4-1-1-2: قطر وطول پیازچه در فلس …………………… 49

4-1-1-3: درصدکالوس زایی در فلس …………………….. 51

4-1-1-4: درصد ریشه زایی در فلس …………………….. 52

4-1-1-5: طول ریشه در فلس ………………………….. 54

4 -1-1-6: درصد تولید جوانه در فلس …………………. 55

4-1-1-7: طول جوانه در فلس …………………………. 57

4-1-2: برگ ……………………………………… 58

4-2-2-1:تعداد پیازچه در برگ ……………………….. 61

4-2-1-2: قطر و طول پیازچه در برگ …………………… 63

4-2-1-7: درصد کالوس زایی در برگ ……………………. 65

4-2-1-3: درصد ریشه زایی در برگ …………………….. 66

4-2-1-4: طول ریشه در برگ ………………………….. 67

4-2-1-5: درصد تولید جوانه در برگ …………………… 68

 

4-2-1-6: طول جوانه در برگ …………………………. 70

4-3: بررسی ریشه زایی ……………………………… 71

4-4: سازگاری در شرایط in vivo ……………………….. 71

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1: اثر متقابل هورمونها در فلس ……………………. 74

5-2: اثر متقابل هورمونها در برگ ……………………. 78

5-3: نتیجه گیری …………………………………. 82

5-4: پیشنهادات ………………………………….. 83

منابع ………………………………………….. 85

چکیده انگلیسی …………………………………… 90

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول

 

جدول 1-1- عنوان جدول اسامی گل سنبل به زبانهای مختلف دنیا 9

جدول 3-1- محلول عناصر پر مصرف MS با غلظت 10X …………. 36

جدول 3-2- محلول عناصر کم مصرف MS با غلظت 100X ……….. 37

جدول 3-3- محلول ذخیره آهن، ویتامین ها واسید های آمینه 100X 38

جدول 3-4- سطوح مختلف هورمون BA و NAA بر حسب میلی‌گرم در لیتردر محیط کشت MS جهت باززایی…………………………………… 42

جدول 4-1- تجزیه واریانس فلسها …………………….. 46

جدول 4-2- مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه ………….. 47

جدول 4-3-  تجزیه واریانس برگها ……………………. 59

جدول4-4- جدول مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه برگ …….. 60

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودار

نمودار4-1- تاثیرتیمار هورمونی برروی تعداد پیازچه حاصل از کشت فلس     48

نمودار4-2- تاثیرتیمار هورمونی برروی قطر پیازچه حاصل از کشت فلس 49

نمودار4-3- تاثیرتیمار هورمونی برروی طول پیازچه حاصل از کشت فلس   50

نمودار4-4- تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد کالوس زایی حاصل از کشت بافت فلس ……………………………………………….. 51

نمودار4-5- تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد ریشه زایی حاصل از کشت بافت فلس ……………………………………………….. 53

نمودار4-6- تاثیرتیمار هورمونی برروی طول ریشه حاصل از کشت بافت فلس     54

نمودار4-7- تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد تولید جوانه حاصل از کشت بافت فلس ……………………………………………….. 56

نمودار4-8- تاثیرتیمار هورمونی برروی طول جوانه حاصل از کشت بافت فلس    57

نمودار4-9- تاثیرتیمار هورمونی برروی تعداد پیازچه حاصل از کشت برگ     62

نمودار4-10- تاثیرتیمار هورمونی برروی طول پیازچه حاصل از کشت برگ      63

نمودار4-11- تاثیرتیمار هورمونی برروی قطر پیازچه حاصل از کشت برگ      64

نمودار4-12- تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد کالوس زایی حاصل از کشت برگ ……………………………………………….. 65

نمودار4-13- تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد ریشه زایی حاصل از کشت برگ 67

نمودار4-14- تاثیرتیمار هورمونی برروی طول ریشه حاصل از کشت برگ   68

نمودار4-15- تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد تولید جوانه حاصل از کشت برگ ……………………………………………….. 69

نمودار4-16: تاثیرتیمار هورمونی برروی طول جوانه حاصل از کشت برگ   40

 

 

فهرست اشکال

شکل 1-1: ساختمان پیاز …………………………….. 8

شکل1-2: ساقه توخالی گلدهنده سنبل …………………… 10

شکل1-3: ساختمان گل سنبل …………………………… 10

شکل1-4: ساختمان پیاز سنبل …………………………. 11

شکل 1-5: ساختمان گل سنبل از نظر گل آدین……………… 14

شکل 3-1: زمان استفاده از پیازچه سنبل برای کشت بافت…….. 35

شکل3-2: دستگاه مورد استفاده در تهیه محیط کشت …………. 40

شکل3-3: ریزنمونه های فلس ،  برگ و طبق …………….. 40

شکل3-4: مراحل استریل و کشت قطعات ریزنمونه …………… 42

شكل3-5: اندازه گیری طول ساقه ………………………. 43

شکل3-6: اندازه گیری طول و قطر پیازچه ……………….. 43

شکل3-7: اندازه گیری طول ریشه. ……………………… 44

شکل4-1: تعداد پیازچه حاصل از کشت بافت فلس در محیط های BA و NAA 48

شکل4-2: طول و قطر پیازچه حاصل از کشت بافت فلس در محیط های BA و NAA   50

شکل4-3: کالوس زایی حاصل از کشت بافت فلس در محیط های BA و NAA     52

شکل4-4: ریشه زایی حاصل از کشت فلس در محیط های BA و NAA … 53

شکل4-5: طول ریشه حاصل از کشت فلس در محیط های BA و NAA …. 55

شکل4-6: تولید جوانه حاصل از کشت فلس در محیط های BA و NAA 56

شکل4-7: طول ریشه حاصل از کشت فلس در محیط های BA و NAA …… 58

شکل4-8: تعداد پیازچه حاصل از کشت بافت برگ در محیط های BA و NAA   62

شکل4-9: a, b طول و قطر پیازچه حاصل از کشت برگ در محیط های BA و NAA 64

شکل4-10: کالوس زایی حاصل از کشت برگ در محیط های BA و NAA . 66

شکل4-11: ریشه زایی حاصل از کشت برگ در محیط های BA و NAA .. 67

شکل4-12: ریشه زایی حاصل از کشت برگ در محیط های BA و NAA .. 68

شکل4-13- تولید جوانه حاصل از کشت برگ در محیط های BA و NAA 69

شکل4-14: طول جوانه حاصل از کشت برگ در محیط های BA و NAA .. 70

شکل4-15: ریشه زایی پیازچه ها در محیط کشت حاوی mgl-15/0NAA . 71

شکل4-16: مراحل مقدماتی سازگار نمودن گیاه به شرایط in vivo. مراحل انتقال گیاهچه از محیط کشت به محیط بیرون f: یک هفته بعد از کشت g: دو هفته بعد از کشت h: یکماه بعد از کشت …………………………… 72

 

 

 

 

 

اثرتیمارهای هورمونی در باززایی گیاه زینتی سنبل از طریق کشت بافت

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمارهای هورمونی در شرایط کشت درون شیشه ای روی باززایی و تولید پیازچه های سنبل (Hyacinthus orientalis L.) با بهره گرفتن از ریزنمونه های برگ، فلس و طبق در قالب طرح فاکتوریل کاملاً تصادفی با 12 تکرار انجام شد. تیمارهای هورمونی شامل هورمون بنزیل آدنین(BA) در 5 سطح (0، 2/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر) و هورمون نفتالین استیک اسید(NAA) در 5 سطح (0، 1/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر) و اثرات متقابل آنها بودند. شاخص های اندازه گیری شامل تعداد پیازچه، قطر وطول پیازچه، درصد کالوس زایی، درصد ریشه زایی، طول ریشه، درصد ساقه زایی وطول ساقه بودند. نتایج اولیه نشان داد در شرایط باززایی آزمایشگاهی، ریزنمونه های حاصل از طبق در محیطهای هورمونی مختلف عکس العملی نشان ندادند. بیشترین تعداد سوخچه در ریزنمونه های برگی روی محیطی با mgL–1 1BA و mgL-11/0 NAA (میانگین43/7 سوخچه در ریزنمونه) و در ریزنمونه های فلس در محیطی با mgL-1 1BA و mgL-15/0 NAA (میانگین53/6 سوخچه در ریزنمونه) حاصل شد. بزرگترین سوخچه ها از نمونه های برگی (با قطر 25/8 وطول 50/13میلی متر) در محیط mgL-11BA و mgL-15/0 NAAو از نمونه های فلس (با قطر 33/9 وطول 33/11میلی متر) در محیطی حاوی mgL-1 2BA و mgL-15/0 NAA تولید شدند. میزان کالوس زایی در بافتهای برگی در مقایسه با فلسها، بیشتر بود و با افزایش مقدار NAA نسبت مستقیم داشت. بیشترین ریشه زایی مستقیم از بافت فلس در محیطی با mgL-1 2BA و mgL–11 NAA ایجاد شد (% 73/84) اما طویلترین ریشه ها با میانگین 79/1 سانتی متر در محیطی با mgL-11BA و mgL-15/0 NAA ایجاد شدند. در مقایسه، ریشه زایی در بافتهای برگی بیشتر بوده و در کلیه محیطهای حاوی mgL-15/0 NAAو بالاتر مشاهده شد. بیشترین ساقه ها از بافت فلس در محیط حاوی mgL-11/0 NAA ایجاد شدند اما طویلترین آنها با میانگین 47/1 سانتی متر در محیطی با mgL–11BA و mgL-11/0 NAA ایجاد شدند. همچنین بیشترین درصد ساقه زایی به میزان % 73/71 از نمونه های برگی در محیط حاوی mgL-12BA و mgL–12 NAA ایجاد شدند اما طویلترین آنها با میانگین 99/1 سانتی متر در محیطی با mgL-12BA و mgL-11/0 NAA مشاهده شدند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد، که محیط هایی با غلظت بالای BA وغلطت کم NAA باززایی بیشتری را در ریزنمونه ها موجب شدند، به طوریکه با بهره گرفتن از این روش از هر پیازچه با قطر متوسط 4 سانتی متر حدود 250 پیازچه سنبل بدست آمد. در نهایت گیاهچه تشکیل شده با محیط بیرون خودهی و به گلخانه منتقل شدند.

واژه های کلیدی: تیمارهای هورمونی، باززایی، سنبل، سوخچه، کشت بافت.

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

1-1: مقدمه

یکی از مجموعه های علوم و فنون کشاورزی، صنعت تولید گل و گیاهان زینتی می باشد. تولید تجاری گیاهان زینتی در سرتاسر جهان در حال رشد بوده و ارزش اقتصادی حاصل از صنعت پرورش گل در دو دهه گذشته افزایش چشم گیری داشته است. این صنعت پتانسیل خوبی برای رشد بیشتر و ادامه دار در بازارهای داخلی و بین المللی دارد.

با توجه به روند افزایشی واهمیتی که گل وگیاهان زینتی در قرن اخیر در اقتصاد کشورهای مختلف دنیا داشته و با توجه به اینکه تولید پیاز گل به عنوان یک فعالیت سود آور بین المللی محسوب می شود، توجیه اقتصادی تولید آن در سطوح متفاوت می تواند مورد ارزیابی قرا گیرد. ایران با داشتن شرایط اقلیمی متنوع، توانایی آن را دارد که بتواند در چهار فصل سال با یک برنامه ریزی دقیق و اصولی واستفاده بهینه از امکانات و بهره مندی از روش های جدید ازدیاد مانند، تکنیکهای کشت بافت و ریزازدیادی در زمینه تولید وعرضه محصول به بازارهای جهانی گل و گیاهان زینتی قدم موثری بردارد و یکی از مدعیان حضور و رقابت در بازارهای جهان گل باشد. بر اساس یافته های تاریخی، جغرافیایی و علوم گیاهی، ایران خاستگاه بسیاری از گل های بهاری و گیاهان شناخته شده است. در طول هزاران سال ایرانیان به تكثیر و پرورش این گلها و گیاهان كه از دامنه های زاگرس و البرز و دیگر دره ها و كو هها بدست می آمده، مشغول بوده و این فرهنگ بسیار پر ارزش و غنی از سرزمین ما بسوی سرزمین های دیگرمنتقل شده است، که نمونه بارز آن نفوذ گلهای ایرانی به كشور هلند می باشد كه بخش وسیعی از اقتصاد این كشور بوسیله تولید گل و گیاهانی است كه از سرزمین ایران به آنجا رفته، بطور مثال لاله، سنبل، نرگس ، گل سرخ یا روز و غیره.

تکنولوژی کشت بافت دارای دامنه وسیعی از تکنیکهای با پتانسیل بالا می باشد که در همه این تکنیکها، سلول یا بافت گیاهی در یک محیط غذایی مصنوعی کشت داده می شوند تا بدین طریق از قطعات بافت یا سلولهای جدا شده گیاه کاملی حاصل شود؛ حدودا 156 جنس گیاه زینتی از طریق سیستم کشت بافت در آزمایشگاه‌‌های مختلف در سراسر جهان تکثیر می شوند، که تولید کنندگان عمده گیاهان زینتی عبارتند از: هلند (33درصد)، ژاپن (24درصد)، ایتالیا (11درصد)، ایالات متحده آمریکا (12درصد)، تایلند (10درصد)، وسایر کشورها (14درصد). کشورهای عمده صادر کننده گیاهان زینتی عبارتند از هلند (59درصد)، کلمبیا (10 درصد)، ایتالیا (16درصد)، فلسطین اشغالی (4درصد)، اسپانیا (2درصد)، کنیا (1درصد) ‌و دیگر کشور‌ها (18درصد) Rout,mohapatra, 2006)).

درمقایسه‌ای که از نظر تولید، بین کشورهای تولید کننده تجاری با کشورهای مبداء انجام شد، مشاهده می شود که اکثر کشورهایی که خاستگاه این گیاهان هستند، مقدار تولیدشان کمتر می باشد؛ بنابراین سازگاری و اصلاح این گونه ها باید مورد توجه قرار گیرد، که این امر در کشورهای تولیدکننده جهانی دنبال می شود. جنسهایی که در سطح بیش از 900 هکتار در جهان تولید می شوند عبارتند از: سنبل، گلایول، زنبق، سوسن، نرگس و لاله (ناصری و ابراهیمی، 1377).

1-2: آمار جهانی گیاهان پیازی

از 5/212 میلیون گیاه موجود در جهان تعداد 157 میلیون گونه گیاه زینتی وجود دارد، صادرات غالب گیاهان زینتی در کشور هلند، شامل: سنبل، آنتوریوم، بگونیا، بنفشه آفریقایی، گل شیپوری، فیکوس، سیکلامن، اسپاتی فیلیوم، گل صدتومانی می باشد (Rout,mohapatra, 2006).

آمارهای جهانی نشان می دهد، که گل سنبل از نظر ارزش فروش مقام بیست و سوم را در جهان در بین فرآورده های زینتی دارا می باشد. سنبل دارای اسانس های فرار و مواد ساپونین دار و لزج است و جوشانده اش برای رفع هر نوع سرگیجه به عنوان گیاه دارویی معرفی شده است و ترکیب آن با گل بنفشه و زنجبیل و تخم زبان گنجشک برای تقویت بدن استفاده می شود (امینی، 1378). در حال حاضر کشور هلند 95 درصد پیاز سنبل دنیا را تامین می کند. در سال1990و1991 سطح زیر کشت سنبل در هلند 1/718 هکتار بود. صادرات پیاز سنبل در سال 1989 و1990به میزان 167 میلیون پیاز بود. هر ساله در فرانسه و ژاپن حدود 20 هکتار زیر کشت سنبل می رود (ناصری و ابراهیمی، 1381).

همه ارقامی که به صورت تجاری کشت می شوند؛ از گونه هیاسینتوس اورینتالیس[1]وبه کمک روش های از هیبریداسیون وموتاسیون توسعه یافته اند.گل سنبل موردی استثنایی است، زیرا تمامی نمونه ها از یک گونه با تفاوت های محدود مشتق شده اند، اما برخی تغییرات آشکار سیتولوژیکی به عنوان مثال سطوح پلوییدی[2]، شامل هتروپلویید[3] گوناگونی بزرگی را در ارقام ایجاد نموده است (Doorenbos,1954).

سنبل های سفید،آبی وارغوانی و نیز انواع دورگه از اوایل قرن هفدهم توصیف شده اند. در حال حاضر حدود 50 کولتیوار به طور تجاری کاشته می شوند و نحوه استفاده این گل به کیفیت پیش رسی، مقاومت به بیماریها و ویژگیهای رنگ و شکل گل بستگی دارد. در طبیعت، سنبل به سختی دیده می شود و به کندی تکثیر می یابد.

از این نظر، روش های مصنوعی برای تکثیر بسیار مهم وارزشمند هستند. با این وضعیت، ازدیاد انبوه سنبل به وسیله روش های درون شیشه ای نیاز به تحقیقات گسترده ای دارد (ناصری و ابراهیمی، 1381).

با توجه به هزینه زیاد واردات پیاز سنبل و همچنین محدودیت تولید پیازچه، امروزه از فنون کشت بافت برای افزایش پیاز این گل استفاده می شود؛ كه می توان در مدت زمان كوتاهتر تعداد گیاه بیشتری بدست آورد و از هزینه زیاد واردات آن جلوگیری نمود.

امروزه مطالعات گسترده ای بر فنون کشت بافت گیاهی در سطح جهانی در حال انجام است، تکنیک کشت بافت برای اصلاح کننده این امکان را فراهم می سازد تا با حفظ ویا تغییر منابع ژنتیکی و همچنین افزایش تنوع ژنتیکی، بتوانند ژنوتیب برتر را انتخاب کرده و در مقیاس بالا تکثیر نماید (طباطبایی، 1388).

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

کلیات

1-3: تاریخچه

گونه های سنبل قرنهاست که کاشته می شوند. در سال 1562 هیاسینتوس اورینتالیس از ترکیه به اروپای شرقی معرفی شد. گسترش کمی و کیفی از قرن شانزدهم شروع شد واکنون حدود 50 کولتیوار تجاری با سنبله های متراکم وگلچه های بزرگ متمایل به سمت بیرون و ساقه هایی با طول بیشتر از 35 سانتی متر در دسترس است. رنگ گلها شامل قرمز، صورتی، آبی، سفید، زرد، بنفش، است که سایه های روشن و تیره ملایمی دارند (ناصری و ابراهیمی، 1381).

در ابتدای قرن هجدهم پرورش و تولید مثل آنها در هلند و به طور ابتدایی توسط پرورش دهندگان آغاز گردید، در سال 1709 انواع ارقام گلدهنده صورتی و مایل به قرمز و در سال 1760 گونه های گلدهنده زرد بدست آمدند (Doorenbos,1954). در اوج تولیدشان، بیش از2000 رقم توسعه یافتند، هر چند تعداد ارقام پس از نیمه دوم قرن نوزدهم کاهش یافت، اما پرورش آنها در هلند ادامه پیدا کرد (ناصری و ابراهیمی، 1381).

سنبل( Hyacinthus orientalis ) این گونه، بومی مناطق مدیترانه است و اولین بار در سال 1562توسط Lobel معرفی گردید (Dix , 1974).

 

 

 

 

 

 

   1-4: گیاهشناسی

فلس
جوانه های محوری (پیازچه ها)
جوانه گل توسعه یافته
برگ توسعه یافته
صفحه قاعده ای (طبق)
تونیک (فلس بیرونی)
شکل 1-1: ساختمان پیاز

ژئوفیت ها گونه های گیاهی گوناگونی هستند که نه تنها بوسیله بذر بلکه بوسیله اندامهای زیرزمینی تکثیر یافته و تداوم نسل می دهند. ژئوفیت ها را به طور کلی در تجارت و باغبانی به نام سوخ دار[4] می نامند وآنها را به دو دسته کلی گیاهان سوخوار وگیاهان غده ای تقسیم می کنند.

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

1-4-1: موروفولوژی

ویژگیهای گیاهشناسی ( Hyacinthus orientalis)

جدول1-1: اسامی گل سنبل به زبانهای مختلف دنیا

اسم علمی
Hyacinthus orientalis
تیره
liliacea
انگلیسی
Hyacinth
فارسی
سنبل-سنبل شرقی
آلمانی
Hyazinthe
فرانسه
Jacinthe
اسپانیا
Jacinto
 

سنبل با نام علمی Hyacinthus orientalis به زیر رده تک لپه ایها وخانواده لیلیاسه و زیر خانواده سیلوئیده تعلق دارد. بومی مناطق مدیترانه ای؛ به خصوص منطقه شرقی مدیترانه، است.حدود 95 درصد از نیاز جهانی سنبل، در کشور هلند تولید می شود، از اینرو به این گل سنبل هلندی نیز گفته می شود (ناصری و ابراهیمی، 1381).

این جنس گونه های زیادی داشته، که مهمترین گونه این جنس H.orientalis است. این گونه دائمی و سوخ دار بوده، سوخ آن مطبق است که چندین سال دوام داشته و هر ساله رشد و نمو می نماید. پیاز سنبل از قاعده برگی و فلسی تشکیل شده و توسط تونیکهای کاغذی پوشیده شده است. گلها بعد از سبز شدن گیاه تشکیل می شوند (شروع به آغازش می کنند) و گل آذین کامل در پاییز ظاهر می شود (قاسمی، 1386).

 

شکل1-2: ساقه توخالی گلدهنده سنبل

ساقه گلدهنده گوشتی و توخالی به طول 25 تا 45 سانتی متر تولید کرده که در نیمه دوم این ساقه گلدهنده گلهای سنبل به صورت خوشه قرار دارند. گل آذین از نوع خوشه ای و متراکم است که بر روی ساقه گل دهنده توخالی قرار گرفته است. گلچه ها حدود 2 تا 3 سانتی متر طول داشته، زنگوله ای شکل وبسیار خوشبو هستند

 

شکل1-3: ساختمان گل سنبل

هر گل دارای 6 گلبرگ و تعداد کاسبرگها ممکن است 6 عدد یا بیشتر باشد. دارای 6 پرچم و یک مادگی یک برچه ای بوده که میوه کپسول را بوجود می آورد (قاسمی، 1386).

ریشه های سنبل غیر منشعب با برجستگی کلاهک ریشه وریشه هی مویین است. وقتی سنبل به دقت واصولی کاشته می شود، گیاهی مقاوم و چند ساله ودایمی است. در غیر این صورت، نیمه مقاوم می باشد (قاسمی، 1386).

 

 

1-4-2: سوخ سنبل

اینکه خداوند متعال نیز برای زمان بلوغ ، سن تعیین نفرمود . بلکه آن را به آزمایش و قدرت طفل بر زناشویی و نکاح موکول کرده است به این دلیل است که شرایط جغرافیایی جهان در نظر گرفته شده است.

مقدمه:

در ضرورت شناخت بلوغ ، این وصیت امام علی (ع) به فرزند بزرگوارش امام حسن (ع ) که فرموده است.

« همانا ضمیر نوجوان به سان زمین خالی ، شخم زده و آمده ای است که عاری از هر علف و گیاهی است . هر بذری که در آن بیفکند ، به راحتی  آن را در آغوش خود می کشد و به بهترین وجه آن را می پروراند . لذا پیش از آنکه دلت سخت شود و عقلت و به ناروا مشغول گردد ( و نسبت به پذیرش حقایق مقاوم شود )  به ترتیب تو مبادرت نمودم » [1]کافی می باشد . در عصر حاضراز هر چهار نفر جمعیت جهان ، یک نفر نوجوان می باشد . این نوجوانان بایستی از دوره ده ساله عبور نمایند . شالوده و زیر بنای زندگی آینده آنها در این دوران شکل می گیرد . مشکلات و دام های مختلف جسمی ، روانی ، اجتماعی همانند بسیاری از بیماری های عفونی و اعتیادها آنهارا نشانه گرفته است . بنابراین آموزش صحیح ، مناسب و به موقع این بخش عظیم جامعه ، ضروری و اجتناب ناپذیر است . از طرفی ، عدم سازگاری و تحولات سریع جنسی این دوران بر رفتار و کردار نوجوان تاثیر می گذارد که معمولاً همراه اضطراب ، تشویش و احساس عجیب و ناامنی می باشد.

الف) بیان مسأله

بلوغ فرآیندی بیولوژیک و شامل تغییرات جسمانی است که نوجوان هنگام گذر از دوران کودکی به بزرگسالی آن را تجربه می کند . مشخصه اصلی دوره نوجوانی را با مفاهیمی چون رسیدگی ، بلوغ و تازه بالغ مشخص کرده اند . منظور از رسیدگی  ، وضعیتی است که فرد از نظر خصوصیات جسمی ، عاطفی ، اجتماعی و فکری و روانی به مرحله ای رسیده است که رشد یافته به حساب می آید . اگر چه هماهنگی و تعادل بین تمام این ویژگی ها ممکن است هنوز به طور کامل حاصل نشده باشد . اما در صورتی که فرد روی هم رفته به تعادل نسبی در رشد این خصوصیات رسیده باشد او را رشد یافته به شمار می آوریم .

منظور از بلوغ ، رسیدن به وضعیتی است که فرد به احساس توانایی جنسی و قدرت تولید مثل نائل می گردد . دستیابی به این احساس ، از ابتدای بلوغ تا شکل گیری آن که با رشد خصوصیات جنسی اولیه و ثانویه همراه است ، دو تا چهار سال طول می کشد و فرد بین کودکی و نوجوانی در نوسان است . این سالهای ابتدای بلوغ تا شکل گیری کامل نوجوانی را دوره بلوغ یا دوره نوجوانی می نامیم که سال های 11 الی 13 تا 18 الی 20 سالگی را در بر می گیرد . البته از آنجا که برخی از نوجوانان دختر ، پیش از رسیدن به سن 11 سالگی بالغ می شوند و رسیدن به بلوغ در برخی نوجوانان پسر تا سن 15 سالگی به تاخیر می افتد با طیف وسیعی از تفاوت سنی در دوره نوجوانی مواجه هستیم .

اصطلاح نوجوان [1]، که در نیم قرن اخیر مورد استفاده قرار گرفته ، و با نوعی معانی ضمنی منفی همچون « غیر قابل کنترل » و  » متعارضی » نیز همراه است ، چندان مقبول خود نوجوان نیست و به همین جهت برخی از نهادهای اجتماعی ایران و از جمله « سازمان ملی نوجوانان » دوره نوجوانی را به عنوان بخش اول جوانی به حساب آورده و مشمول فعالیت های خود را به افراد سنین 11 سال به بالا ، تا سن 29 سالگی که آن را پایان قطعی دوره جوانی به حساب می آورند ، اختصاص داده و اصطلاح جوانان را برای افراد سنین 11 تا 29 ساله به کار می گیرند .

اصطلاح دیگری که آن را هم در معنای نوجوان و معادل آن به کار گرفته شده ، اصطلاح تاز[2]ه بالغ[3] است که بیشتر مفهوم حقوقی آن مورد نظر است و شامل تمام نوجوانان زیر 18 سال می شود که هنوز به سن قانونی نرسیده اند[4] .

در این پایان نامه به تحولات سن بلوغ در دختران در مناطق مختلف جغرافیایی و شرایط آب و هوایی و با توجه به تغذیه و با مطالعه تطبیقی در بعضی از کشورها و به شیوه ای خاص پرداخته ایم . و همچنین در فصل اول مشخصه ی فرد نابالغ از نظر روحی روانی را بیان و به افراد می گوییم چگونه می توانند بر آن غلبه و به بصیرت عقلانی برسند . در فصل دوم به والدین توصیه می کنیم که سعی کنند نوجوانان را در این دوره بحرانی درک کنند و سرکشی ها و مخالفت های نوجوانان در این دوره را به صورت علائم رشد و از خصوصیات دوره نوجوانی تعبیر کنند و آن را مقدمه قطعی یک واقعه نگران کننده که آینده نوجوان را تهدید می کند ندانند و از آنجا که بسیاری از علائم بلوغ ناشناخته و مجهول مانده است آن را بیان و درصدد مشخص کردن بسیاری از این علائم هستیم و همانطور که نوجوانان بخش قابل توجهی از جمعیت جهان و به ویژه کشورهای در حال توسعه مانند ایران را تشکیل می دهند در فصل سوم به بلوغ در ایران توجه خاصی شده و با مطالعه تطبیقی فرآیند بلوغ را بهتر می شناسیم.

ب) سوال های تحقیق

1) آیا پیشرفت تکنولوژی و همچنین آب و هوا در بلوغ زودرس تاثیر دارد ؟

2) چرا در حقوق کیفری سن مسئولیت و بلوغ پائین است ؟ آیا سن تغییر یافته است ؟

3) مشکلات نوجوانان در دوره بلوغ چیست ؟ راهکارهای برخورد با این مشکلات چیست ؟

فرضیه های تحقیق:

1 – پیشرفت تکنولوژی و شرایط آب و هوایی گرم به طور کلی محیط در بلوغ زودرس تاثیر دارد . 

2- تعیین سن بلوغ شرعی مصرحه در قانون به عنوان ملاک سنی پذیرش مسئولیت کیفری و ازدواج منطبق با روح و فلسفه حقوق کودک نیست . در سال های اخیر برای پایین بودن سن بلوغ و مسئولیت در حقوق کیفری تدابیری اتخاذ شده است .

3- در دوران بلوغ تصمیم گیری مشکل تر ، بدخلقی ها بیشتر ، روابط والدین و فرزندان پر تنش تر است.

اهداف تحقیق:

1 – ضرورت خاص به بررسی مشکلات نوجوانان در دوره بلوغ و دادن راهکارهای مناسب به والدین و جامعه برای برخورد با نوجوانان .

2 – مشخص نمودن خلاء های قانونی موجود و راهکارهایی برای حل مشکلات نوجوانان بزهکار.

3 – پیشنهاد ایجاد محیط هایی برای آشنایی بیشتر نوجوانان با این دوره مهم و حساس زندگی و جلوگیری از مشکلات رفتاری نوجوان در سنین بالاتر

 

4 – توجه به بلوغ فکری در تصمیم گیری های قضایی در رابطه با نوجوان بزهکار.

فصل اول: بلوغ

مبحث اول: مفاهیم و تعریف

اگرچه والدین از ابتدای تاریخ از جوانان خود شکایت داشتند شکی نیست که طی کردن دوران نوجوانی آسان تر بود، زمانی که سرعت زندگی پایین تر، انتخاب ها کمتر، نقش جنس ها کاملاً مشخص و معین و نفوذ و فشار و وسایل ارتباط جمعی تقریباً صفر بود. شاید ما، در آرزوی زمان «ساده تری» باشیم ولی آنچه مسلم است آن روزها برای همیشه رفته اند. امروزه مرز میان دختری و زنیت، به طور قابل ملاحظه ای محو و کدر شده است. صرف نظر از اینکه آیا دختری واقعاً فرایند فیزیکی بلوغ را آغاز کرده فشارهای اجتماعی برای خودنمایی هرگز به این شدت نبود. همین فشارها چالش عظیمی برای رابطه مادر- دختر به وجود می آورد و این در موقعیتی است که دخترها سعی دارند معنی و مفهومی برای هیجانات تند، آرزوها و خواسته های احساسی عمیق خود پیدا کنند[1]. در این مبحث با مفهوم بلوغ به طور مشخص آشنا می شویم.

گفتار اول: بلوغ

بلوغ  مرحله ای از زندگی است که توأم با تحولات جسمی و روحی بارزی می باشد. عده ای می گویند در طول عمر هر انسانی سه نقطه ی حیاتی وجود دارد که عبارتست از تولد، ازدواج و مرگ. ولی در این اظهار نظر مرحله ی بلوغ نادیده گرفته شده زیرا بلوغ قبل از ازدواج رخ می دهد و اگر بلوغی در کار نباشد ازدواج ممکن نخواهد بود[1].

الف) مفهوم لغوی بلوغ  

از نظر لغوی، بلوغ در زبان فارسی به مفهوم «رسیدن به سن رشد» «مرد شدن»، «زن شدن»، «رسیدگی»، «پختگی و به حد کمال رسیدن» می باشد[2].

بنابراین، به مرحله ای از رشد و تکامل در مسیر زندگی شخصی اطلاق می گردد که منجر به تغیرات خاص جسمانی وی می شود و او را برای باروری جنسی توانمند می سازد.

از نظر دانشمندان علوم طبیعی، بلوغ دوران تحول ناگهانی و تکامل بیولوژیکی موجود می باشد که در این دوران با آن تغییراتی را در حالات روحی، روانی و رفتارهای وی پدید می آورد. به عبارتی دیگر، دوران بلوغ را می توان دوران اکتساب تدریجی زمان باروری دانست. دوره ای که تغییرات تکاملی در مغز و غدد فرد، منجر به تغییرات جسمانی، روحی، روانی و رفتاری وی می گردد[3].

ب) مفهوم پزشکی بلوغ

بلوغ فرایند شگفتی است مشتمل بر یک رشته تغییرات هورمونی در بدن و مغز دختر. اگرچه بسیاری از مردم، بلوغ را دوره ای می دانند که با اولین قاعدگی دختر شروع می شود ولی این واژه ارتباط با کل توالی رشد دارد که منجر به بلوغ زایشی و بلوغ جنسیتی می گردد. نشانه های فیزیکی آن افزایش رشد، بزرگ شدن سینه، موهای زیر بغل و جاهای دیگر و بوی بدن است که در نتیجه ی فعال شدن غده های برون ریز در آن مناطق ظاهر می شود. اولین قاعدگی در پایان این فرایند صورت می گیرد.

کل این توالی حدود چهار سال یا چهار سال و نیم طول می کشد، اگرچه بعضی از دخترها خیلی زودتر به بلوغ می رسند تغییرات هورمونی در مغز شروع می شود. به مدت هشت سال از کودکی تا قبل از بلوغ دو هورمون به نام گنادوتروپسین ها- LH، هورمون جسم زرد و FsH، هورمون محرک فولیکول- که تخمدان ها را تحریک می کنند، ابتدا در سطح خیلی پایین و در بدن قرار دارند در سن یازده سالگی بالا می آیند و در همان سطحی که در زن بعد از دوره ی یائسگی دیده می شود، قرار می گیرند!

بالا آمدن سطح این هورمون ها چند ماه قبل از بزرگ شدن سینه ها اتفاق می افتد و آن زمانی است که هیپوتالاموس شروع به آزاد کردن هورمون آزاد کننده گنادوتروپسین می کند. آن هم به نبه خود سبب آزاد شدن هورمون LH و FsH از هیپوفیز می شود که سبب رشد فولیکول تخمدانی و تولید استروژن و تستوسترون می شود. استروژن رشد سینه، رشد استخوان و توزیع چربی در جنس مؤنث را سبب می شود و تستوسترون سبب تحریک جنسی و افزایش ترشح غدد سبابه و ایجاد آکنه می گردد. مدتی طول می کشد تا تخمک گذاری به طور منظم صورت گیرد. در این زمان، عادات ماهیانه ی دختر، معمولاً بدون تخمک گذاری است و می تواند غیر منظم و شدید باشد.

بالا آمدن سطح این هورمون ها چند ماه قبل از بزرگ شدن سینه ها اتفاق می افتد و آن زمانی است که هیپوتالاموس شروع به آزاد کردن هورمون آزاد کننده گنادوتروپسین می کند. آن هم به نوبه خود سبب ازاد شدن هورمون LH و FSH از هیپوفیز می شود که سبب رشد فولیکول تخمدانی و تولید استروژن و تستوسترون می شود. استروژن رشد سینه، رشد استخوان و توزیع چربی در جنس مونث را سبب می شود و تستوسترون سبب تحریک جنس و افزایش ترشح غدد سبابه و ایجاد اکنه می گردد. مدتی طول می کشد تا تخمک گذاری به طور منظم صورت می گیرد. در این زمان، عادات ماهیانه دختر، معمولا بدون تخمک گذاری است و می تواند غیر منظم و شدید باشد. 25 تا 50درصد دختران برای 4 سال اول قاعدگی دوره های بدون تخمک گذاری دارند. عوامل گوناگونی در عملکرد غده هیپوفیز و هیوتالاموس و درنتیجه زمان شروع قاعدگی تاثیر می گذارند. این عوامل می تواند هیجانات و باورهای قوی، ساختار بدن، رژیم غذایی، پویایی خانوادگی و ضمنا ساختار ژنتیکی باشند. تا چهل سال بعد عملکرد زایشی و قاعدگی دختر و سپس زن باز هم متاثر از این عوامل از جمله افکار و هیجاناتش خواهد بود. هر زنی که به هنگام استرس، قاعدگی اش دیر یا زود رخ دهد یا اصلا اتفاق نیفتد باید علت را خودش بداند. شروع دوران بلوغ در دختران بسیار متفاوت است، در بعضی بسیار زود و در برخی دیر است. ولی با همه پستی و بلندی ها، بلوغ فرایند طبیعی زندگی است که به ندرت نیاز به درمان دارویی دارد[4].

ج) مفهوم حقوقی و فقهی بلوغ

بلوغ در فقه رسیدن طفل است به حال احتلام (در مرد) و حیض یا حمل در مورد زنان. علامات بلوغ عبارت است از: الف) روئیدن موی عانه ب) روئیدن موی صورت ج) احتلام د) گذشتن پانزده سال قمری از تاریخ تولد (ماده 35 قانون جزا[5])

علامات بلوغ اناث عارت است از:

الف) حیض

ب) حمل

ج) گذشتن 9سال قمری از تاریخ تولد[6]

 بلوغ در اصلاح حقوقی سنی است که قانونا شخص طبیعی می تواند اداره کارهای خود را برعهده بگیرد و از حقوق مدنی برخوردار گردد. [7] رسیدن شخص به سن معینی است که در آن عادتا از نظر جسمی و روحی به حد کمال می رسد و می تواند به طور مستقل در دارایی و حقوق مالی خویش تصرف کند. [8]

مقدمه

امروزه به دلیل افزایش رقابت، بازاریابی و تحقیقات بازار به عنوان مولفه های پیشرفت شركت ها عمل می كنند و با شناسایی و ارزیابی مشتریان و بازار در صدد ارائه راهكارهایی برای بهبود هدف غایی شركت ها یعنی سودآوری آنها هستند.

یكی از اصول مسلم حاكم بر بازار رقابتی كنونی مشتری مداری و اعتقاد به اصول مشتری محوری می باشد. در واقع عصر امروز را عصر “تولید هدفمند” نام نهاده اند. بنابراین امروزه شركت ها از شیوه بازاریابی انبوه دست برداشته و به بازاریابی مبتنی بر هدف روی آورده اند. در این روش كل بازار را به بخش های مختلفی تقسیم می نمایند و بهترین و مناسب ترین بخش ها را بر می گزینند و برای ارائه خدماتی سودآور، بهتر از رقبای خود، استراتژی های سازمانی را تدوین و طرح ریزی می نمایند.

از آنجا كه برای بخش بندی بازار مبنای ثابتی وجود ندارد، تا شركت ها بر اساس آن بازارهایشان را بخش بندی نمایند، برای بخش بندی بازار روی متغیرهای زیادی كار شده است، به طوری كه این متغیرها به تنهایی و یا به صورت جمعی ساختار بازار را نشان می دهند.

 

در این فصل سعی بر آن است تا ضمن بیان ضرورت و اهداف تحقیق و توضیح خلاصه ای از مبانی و متغیرهای بخش بندی بازار، مدل تحقیق به منظور شناسایی متغیر مناسب، جهت بخش بندی بازار خودرو ارائه گردد.

1-1  بیان موضوع تحقیق

با توجه به اینکه امروزه در بازار عرضه محصولات از تقاضای آن زیادتر شده است و شرکت های مختلف انواع گوناگونی از محصولات با ویژگی های مختلف را به بازار عرضه می کنند و از طرف دیگر مصرف کنندگان تنها محصولی را می خرند که نیازها و خواسته های آنها را بهتر برآورده کند. یکی از ابزارهای قوی برای شناسایی دقیق نیازهای مشتریان و ارضای این نیازها بخش بندی بازار می باشد. در بخش بندی بازار نیازهای مشتریان شناسایی و افرادی که دارای نیازهای مشترکی هستند در یک گروه قرار می گیرند. بازار از خریداران تشکیل می شود و خریداران تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. این امکان وجود دارد که خریداران از نظر خواسته، قدرت خرید، محل جغرافیایی، نوع نگرش و شیوه خرید با یکدیگر متفاوت باشند بنابراین سازمان هایی که در بازارهای مصرفی یا تجاری محصولات یا خدماتی را عرضه می نمایند نمی توانند نظر همه خریداران را با یک محصول و یک شیوه بازاریابی به طرف خود جلب نمایند. خریداران دارای نیازهای متفاوت بوده و به هنگام خرید از روش های مختلف استفاده می نمایند. بنابراین امروزه شرکت ها از شیوه بازاریابی انبوه دست برداشته و به بازاریابی مبتنی بر هدف روی آورده اند. این نوع بازاریابی به شرکت ها کمک می کند تا از فرصت های بازاریابی خود بهتر استفاده نمایند. لازمه بازاریابی مبتنی بر هدف بخش بندی بازار می باشد. بخش بندی بازار که به معنی تفکیک بازار بر اساس گروه های مصرف کننده است شامل گروهی از افراد می شود که ضمن دارا بودن یک یا چند ویژگی مشترک دارای نیازها یا واکنش های مشابه نسبت به کالاها و برنامه های بازاریابی شرکت هستند. و از دو بعد برای شرکت ها مفید است اول اینکه موجب می شود تا شرکت با توجه به توانایی هایش مشتریان را انتخاب کند تا نسبت به رقبا بهتر بتواند نیازهایشان را برآورده نماید. دوم اینکه موجب می شود فعالیت های بازاریابی شرکت در یک بخش متمرکز شده و به بخش هایی سوق داده شود که کارایی بیشتری داشته و با تناسب بیشتر با این بخش ها فعالیت های بازاریابی را طراحی نماید.

 آنها احتیاج دارید آنها را پیدا نمی کنید . این افراد درظاهر با شما دوست هستند اما پشت سرشما بدگویی می کنند . این افراد مخفیانه شما را زیر نظر دارند و ناگهان شما را به دردسر می اندازند .
یک فرد پرخاشگر کسی است که با سرو صدای زیادی پرخاشگری خود را ابراز می کند ، آشکارا با شما بحث می گفتگو و یا حتی دعوی می کند ، جلوی چشم شما از شما شکایت می کند . او ممکن است جلوی روی شما ازکمبودها و نقصان های شما سخن گوید . ممکن است شما رابه اشتباه دیگری بکشاند . این فرد شما را از آنچه که انجام می دهید مطلع می سازد و راهکارهای روانشناختی را برای هر کاری که شما انجام داده اید در اختیار شما قرار می دهد . این فرد ممکن است با انجام این کارها شما را ناراحت کند . آیا شما یک فردی هستید که عصبانیت را در وجودتان می بلعید (پرخاشگری منفعل) یا آنرا ابراز می کنید (خشونت بار)؟
نظرات حرفه ای گوناگونی درمورد اینکه چگونه با عصبانیت هایی که بین زن و شوهر ها اتفاق می افتد کنار بیاییم وجود دارد . برخی از کارشناسان معالج بر این باورند که باید صبر کرد تا آتش خشم و عصبانیت فرونشیند و فرد آرامش خود را بدست آورد . سپس با آرامی از وی سوالاتی پرسیده شود و بعد از همسر خواهش کرد تا برای حل   مشکل با شما همکاری کند . برخی دیگر بر این باورند که تمامی زن و شوهر ها باید با یکدیگر جنگ و مجادله داشت باشند . اما این مجادله تنها باید به صورت عادلانه باشد .
از آنجا که جدال عادلانه زمینه های ارتباطاتی را فراهم می آورد پس اجازه دهیم که این جریان جاری شود ، کمک کنیم تا همدیگر را بهتر بشناسیم ، بگذارید تا خود واقعی باشیم (گاهی اوقات با عصبانیت ).
زمینه را برای امنیت بیشتر فراهم کنیم چرا که می دانیم آنچه که واقعاً در ارتباطات ما اتفاق می افتد ما را قادر می سازد که برخی از چیزها را تغییر دهیم و یک ارتباط زنده ، مطمئن و یک عشق صمیمانه را بوجود آوریم .
راههای گوناگونی برای بیان سازنده عصبانیت وجود دارد از جمله اظهار وجود و جمله هایی که با «من» شروع می شود و دیگرقوانین جلال عادلانه . از آنجا که شما با کلمات رکیک و زننده و بصورت وقیحانه با طرف مقابل بحث نمی کنید پس این جنگ و مباحثه به یک جنگ ویرانگر تبدیل نخواهد شد . پس شما احساسات خود را بدون از دست دادن کنترل خود بیان می کنید . شما برای ایجاد تغییرات با یکدیگر مجادله می کنید . و این امر هم برای شما و هم برای طرف مقابل عادلانه است . برای برخی از افراد ، عشق و ارتباط صمیمی تر حاصل ونتیجه یک جدال عادلانه است .
راههای گوناگونی برای کنار آمدن با این مشکلات وجود دارد.
اهداف :

ابراز واضح ومستقیم عصبانیت بدون اینکه طرف مقابل و یا خود شما و یا اتباطات شما صدمه ای از این بحث و گفتگوها ببیند . یک راه ممکن این است که اجازه دهید کسی که دوستش دارید (یا دوست شما ) بداند که چرا شما عصبانی شده اید ؟
اجازه ندهید که یک فرد منفعل که عصبانیت خود را در خود فرو می برد و یا یک پرخاشگر بدون کنترل باشید . بلکه طوری رفتار کنید تا قادر باشید احساس واقعی خود را ابراز کنید .
به نشانه ایی که بیان می دارند اتفاق ناخوشایندی افتاده پاسخ دهید و در ارتباطات خود تغییراتی ایجاد کنید تا از این طریق عشق و علاقه بین شما بتواند رشد پیدا کند.
گام ها
گام اول : گام ها و قوانین جدال عادلانه را به خوبی یاد بگیرید.
گام های بعدی شامل قوانین پایه ای هستند که برای افزایش تاثیر جدال عادلانه طراحی شده اند . شما باید این مراحل را یاد بگیرید و قبل از اینکه عصبانی شوید تمریناتی با این مهارت ها انجام دهید . این ماهیت بشر است که به صورت ناعادلانه با یکدیگر به جنگ و مجادله بپردازند . بنابراین ما نیاز داریم که چگونگی جدال عادلانه را با یکدیگر تمرین کنیم و رفتارهای خود را بهبود ببخشیم تا هنگامیکه عصبانی می شویم به یک انسان کثیف تبدیل نشویم .
علاوه بر این ، شریک ویا همسر شما هم باید این مراحل را بداند تا یک جدال عادلانه با هم داشته باشید . اگر همسر شما از این گام ها و روش ها اطلاعی نداشته باشد ممکن است قبل از اینکه شما یک جدال عادلانه را شروع کنید از کوره در برود و صحنه را ترک کند .
گام دوم : در مورد آنچه که مجادله می کنید مطمئن باشید .

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحقیق   1

1-1 مقدمه. 2

2-1 بیان مساله. 3

3-1 اهمیت و ضرورت موضوع. 4

4-1 گزاره‏های تحقیق.. 5

1-4-1 پرسش‏های اصلی و فرعی.. 5

5-1 اهداف تحقیق یا نتایج مورد انتظار 6

6-1 روش کلی تحقیق.. 6

7-1 قلمرو مکانی-جامعه تحقیق.. 6

8-1 قلمرو زمانی تحقیق.. 6

9-1 روش نمونه‏گیری و تخمین حجم جامعه. 7

10-1 روش‏های گردآوری داده‏ها و ابزار مورد استفاده برای آن. 7

11-1 چارچوب کلان نظری تحقیق.. 7

1-11-1 مدل انتظارات/برداشت.. 7

2-11-1 مدل سروکوال. 8

3-11-1 مدل رضایت گردشگران. 8

12-1 نقشه راه 11

13-1 شرح واژه‏ها و اصطلاحات تحقیق.. 11

1-13-1 موزه: 11

2-13-1 رضایت: 11

3-13-1 رضایت مشتری: 11

فصل دوم: ادبیات تحقیق 12

1-2 مقدمه. 13

2-2 تعریف موزه 13

3-2 تاریخچه موزه در جهان. 14

4-2 تاریخچه موزه در ایران. 16

5-2 دسته بندی موزه‏ها 17

1-5-2 طبقه‏بندی براساس مجموعه‏ها 18

2-5-2 طبقه‏بندی بر‏اساس اداره کننده 19

3-5-2 طبقه‏بندی منطقه‏ای.. 19

4-5-2 طبقه‏بندی بر‏اساس مخاطبان. 19

5-5-2 طبقه‏بندی بر‏اساس شیوه نمایش مجموعه‏ها 19

6-2 موزه ملی.. 20

7-2 رضایت مشتری.. 22

8-2 تعریف مشتری.. 22

9-2 اهمیت مشتری.. 23

10-2 درجه‏بندی مشتری و نوع رفتار او 24

11-2 خصوصیات انواع مشتریان. 24

12-2 تعریف رضایت مشتری.. 26

13-2 رضایتمندی و متغیرهای وابسته. 26

14-2 سنجش رضایتمندی.. 27

1-14-2 سنجش رضایتمندی کلی.. 27

2-14-2 سنجش رضایتمندی از ابعاد گوناگون. 28

15-2 چرا رضایت مشتری را اندازه‏گیری می‏کنیم. 29

16-2 تاریخچه اندازه‏گیری رضایت مشتری.. 29

17-2 اهداف سنجش رضایت مشتری.. 31

1-17-2 شناسایی علل رضایت مشتری.. 31

2-17-2 شناسایی پیامدهای رضایت مشتری.. 31

3-17-2 ایجاد مدل رضایت مشتری.. 31

4-17-2 قابلیت مقایسه نتایج.. 31

18-2 روش‏های اندازه‏گیری رضایت مشتری.. 32

19-2 مزایای رضایت مشتری.. 33

20-2 مدل‏های اندازه‏گیری رضایت مشتری.. 34

1-20-2 مدل انتظارات-برداشت.. 34

2-20-2 مدل سروکوال. 34

3-20-2 مدل آمریکایی رضایتمندی مشتری 37

4-20-2 مدل اروپایی اندازه‏گیری رضایتمندی و وفاداری مشتری.. 37

5-20-2 مدل رضایت و وفاداری مشتری در مالزی.. 39

6-20-2 رضایتمندی مشتری در مدل زتامل و بیتنر. 40

7-20-2 مدل رضایت مشتری کانو. .

8-20-2 مدل فورنل.. 41

9-20-2 مدل اسکمپر. 42

21-2 راهکارهایی جهت جلب رضایت مشتری.. 42

22-2 پیامدهای عدم رضایت مشتری.. 43

23-2 ابزارهای پیگیری اندازه‏گیری رضایت مشتریان. 44

 

1-23-2 سیستم شکایات و پیشنهادها 44

2-23-2 خرید خیالی.. 44

3-23-2 تجزیه و تحلیل مشتریان از دست رفته. 44

24-2 رضایت گردشگر. 45

25-2 اهمیت رضایت گردشگر. 46

26-2 ساختار‏های رضایت.. 47

27-2 مدل‏های رضایت گردشگر. 48

1-27-2 مدل رضایت گردشگر 48

2-27-2 مدلHOLSAT 48

28-2 برخوردهای خدماتی.. 49

29-2 شکست‏های خدماتی.. 50

30-2 شکاف‏های خدمت.. 51

1-30-2 شکاف تبلیغاتی.. 52

2-30-2 شکاف ادراکی.. 52

3-30-2 شکاف رویه‏ای.. 52

4-30-2 شکاف رفتاری.. 52

5-30-2 شکاف استنباطی.. 53

31-2 پیشینه تحقیق.. 53

فصل سوم: روش شناسی تحقیق   58

1-3 مقدمه. 59

2-3 روش تحقیق.. 59

3-3 جامعه آماری.. 60

4-3 روش نمونه گیری.. 60

5-3 حجم نمونه. 61

6-3 روش گردآوری اطلاعات و داده‏ها 62

1-6-3 پرسشنامه. 62

7-3 ویژگی‏های فنی ابزارهای گردآوری داده‏ها 63

1-7-3 روایی پرسشنامه. 64

2-7-3 پایایی پرسشنامه. 64

8-3 روش تجزیه و تحلیل داده‏ها 65

1-8-3  آمار توصیفی.. 66

2-8-3 آمار استنباطی.. 66

9-3 خلاصه فصل سوم. 68

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‏ها 69

1-4 مقدمه. 70

2-4 توصیف ویژگی‏های جمعیت شناختی اعضای نمونه. 70

1-2-4 جنسیت.. 70

2-2-4 وضعیت تأهل.. 71

3-2-4 سطح تحصیلات.. 72

4-2- 4 سن.. 73

5-2-4 شغل.. 74

6-2-4 درآمد در ماه 75

3-4 آمار استنباطی.. 76

1-3-4 آزمون نرمال بودن متغیرهای پژوهش… 76

4-4 تحلیل تکمیلی.. 90

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها 92

1-5 مقدمه. 93

2-5 نتایج تحقیق.. 93

1-2-5 نتایج بررسی سوالات تحقیق.. 93

3-5 پیشنهادهایی برای افزایش سطح رضایتمندی بازدید‏کنندگان موزه‏ها 95

4-5 محدودیت‏های تحقیق.. 100

5-5 پیشنهاد برای پژوهش‏های آینده 100

منابع و مآخذ  i

منابع فارسی.. ii

منابع انگلیسی.. iv

پیوست‏ها vii

پیوست 1: پرسشنامه. viii

پیوست 2: آزمون فریدمن دو به دو مولفه ها xi

 

فهرست جداول

جدول 1-2 نوآوری‏ها در مدل اسکمپر  42

جدول 1-3  تركیب سوالات پرسشنامه  63

جدول 2-3 مقدار آلفای کرونباخ  65

جدول 1-4 توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان  70

جدول 2-4 توزیع فراوانی مربوط به وضعیت تأهل پاسخ دهندگان  71

جدول 3-4 توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان  72

جدول 4-4 توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان  73

جدول 5-4 توزیع فراوانی مربوط به شغل پاسخ دهندگان  74

جدول 6-4 توزیع فراوانی مربوط به درآمد در ماه پاسخ دهندگان  75

جدول 7-4 آزمون کولموگروف- اسمیرنوف برای متغیر‏های تحقیق   77

جدول8-4 آزمون فریدمن شاخص‏های ارزیابی سطح رضایتمندی بازدیدکنندگان موزه‏ها 82

جدول 9-4  نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای شاخص‏های ارزیابی سطح رضایتمندی   91

 

فهرست اشکال و نمودارها

نمودار 1-2 درجه بندی مشتریان  24

نمودار 2-2 روش‏های مختلف اندازه‏گیری رضایت مشتری   32

نمودار 3-2 مزایای رضایت مشتری و کیفیت   33

نمودار 4-2 مدل آمریکایی رضایتمندی مشتری   37

نمودار 5-2 مدل اروپایی رضایتمندی مشتری   38

نمودار 6-2 تصویر درک شده از محصول یا خدمت- رضایت مشتری   39

نمودار 7-2 عوامل موثر بر رضایتمندی   40

نمودار 8-2 مدل عملکرد محصول و سطوح رضایتمندی (کانو) .

نمودار 9-2 ساختار کلان مدل شاخص رضایت مشتری در کشور سوئد  41

نمودار 1-4 نمودارمیله ای مربوط به فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان  71

نمودار 2-4 نمودارمیله ای مربوط به فراوانی وضعیت تأهل پاسخ دهندگان  72

نمودار 3-4 نمودارمیله ای مربوط به فراوانی سطح تحصیلات پاسخ دهندگان  73

نمودار4-4 نمودار میله ای مربوط به فراوانی سن پاسخ دهندگان  74

نمودار 5-4 نمودارمیله ای مربوط به فراوانی شغل پاسخ دهندگان  75

نمودار 6-4 نمودارمیله ای مربوط به فراوانی درآمد در ماه پاسخ دهندگان  76

شکل 1-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی ارزیابی سطح رضایتمندی (تخمین استاندارد) 78

شکل 2-4 مدل تحلیل عاملی شاخص‏های ارزیابی سطح رضایتمندی (معناداری ضرایب) 79

شکل 3-4 مدل اصلاحی تحلیل عاملی تاییدی ارزیابی سطح رضایتمندی (تخمین استاندارد) 80

شکل 4-4 مدل اصلاحی تحلیل عاملی شاخص‏های ارزیابی سطح رضایتمندی (معناداری ضرایب) 81

شکل 5-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر عناصر ملموس (تخمین استاندارد) 83

شکل 6-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر عناصر ملموس (معناداری ضرایب) 84

شکل 7 -4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر قابلیت اعتماد (تخمین استاندارد) 85

شکل 8-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر قابلیت اعتماد (معناداری ضرایب) 85

شکل 9-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر مسئولیت‏‏پذیری (تخمین استاندارد) 86

شکل 10-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر مسئولیت‏‏پذیری (معناداری ضرایب) 86

شکل 11-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر اطمینان (تخمین استاندارد) 87

شکل 12-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر اطمینان (معناداری ضرایب) 87

شکل 13-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر همدلی (تخمین استاندارد) 88

شکل 14-4 مدل تحلیل عاملی تاییدی متغیر همدلی (معناداری ضرایب) 89

 

 

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1 مقدمه
یکی از مهمترین دارائی‏های هر سازمانی مشتریان آن می‏باشد. با توجه به این مساله و قرار گرفتن مشتری در محور و کانون توجه سازمانها از یک طرف و توجه به دنیای رقابتی امروز از طرف دیگر، می‏توان دریافت که لزوم ایجاد رضایتمندی در آنها تا چه حد حائز اهمیت است. در یک فضای رقابتی، سازمان‏ها فقط در صورتی بقا خواهند داشت که بتوانند رضایت مشتریان خود را تضمین کنند. به جای انطباق مشتری با محصول یا خدمات، باید سازمان و فعالیتهای آن را متناسب با نیازها و انتظارات مشتریان شکل دهیم که نتیجه آن بهبود خدمات، رضایتمندی، در نتیجه وفاداری و در نهایت سود و بقای سازمان خواهد بود (پوریامهر،1388).

امروزه ما در شرایط اقتصادی و اجتماعی خدمات محور زندگی می‏کنیم که این وضعیت روز به روز نیز در حال افزایش است. مسلما در این راستا اطلاع از تصویر ذهنی و ادراک مشتریان نسبت به کالاها و خدمات ارائه شده توسط یک سازمان از اهمیت خاصی برخوردار است. این کار ضمن مشخص کردن نقاط قوت و ضعف سازمان، زمینه را برای اتخاذ راهبرد‏های مناسب و ارتقاء سطح عملکرد سازمان‏ها در صنایع مختلف فراهم می‏آورد.

گردشگری نیز به عنوان یکی از صنایع، روز به روز جایگاه بالاتری در نزد جوامع مختلف به دست می‏آورد و کشورهای مختلف در پی آن هستند تا با پاسخگویی هر چه بهتر به نیازهای گردشگران سود بیشتری از رقبا کسب نمایند. از اینرو رضایت مشتری یا بعبارت بهتر گردشگر  از اهمیت ویژه‏ای در این صنعت برخوردار است. در این میان موزه‏ها به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‏های گردشگری در جهان شناخته می‏شوند. موزه‏ها کارکردی گسترده در زمینه توسعه گردشگری بر عهده دارند.سالانه میلیون‏ها نفر از گردشگران در سرتاسر دنیا اقدام به بازدید از موزه‏ها می‏کنند و همین امر مبین ضرورت توجه به بحث رضایت بازدید‏کنندگان از موزه‏ها به شمار می‏رود. بازدید‏کننده راضی و خشنود احتمالا برای بازدید مجدد مراجعه می‏کند و در صورت عدم مراجعت دیگران را ترغیب به بازدید از موزه خواهد نمود.

از این رو محقق بر آن است تا با شناسایی عوامل موثر بر رضایت بازدید‏کنندگان موزه موجبات ارائه خدمات بهتر به بازدید‏کنندگان و جلب هر چه بیشتر  گردشگران را به سمت موزه‏ها علی‏الخصوص موزه ملی که سرآمد همه موزه‏های ایران است فراهم سازد.

2-1 بیان مساله
امروزه حفظ رابطه با مشتری یک آرزو و تمنا نیست، بلکه لازمه کار است. جورج گرین[1](1996) در کتاب خود با نام «تامین رضایت مشتری» یک قانون طلائی ارائه کرده و می‏گوید: “مواظب مشتریان خود باشید. زیرا اگر چنین نکنید کس دیگری این کار را انجام خواهد داد.” (کارترایت، 1383)

مطالعات اولیه کاردازو[2] (1964)، اولشاوسکی و میلر[3] (1972) و اندرسون[4] (1973) را می‏توان اولین مطالعات مرتبط با رضایت مشتریان دانست. آنها برای اولین بار مدل عدم اثبات انتظارات در مورد رضایت را به کار گرفتند که این مدل باعث ایجاد تئوری‏های اساسی شد که پس از آن تحقیقات بسیاری در مورد رضایت مشتریان صورت گرفت. تحقیق بعدی در مورد رضایت مشتری توسط اولیور انجام شد و این تحقیق به عنوان تحقیقی مرجع در بسیاری از تحقیقات دیگر به کار رفت.

رضایت مشتری احساسی مثبت است که در هر فرد پس از استفاده از کالا یا دریافت خدمات ایجاد می‏شود؛ و در صورتی که سطح خدمت و کالا پائین‏تر از سطح انتظارات مشتری باشد، به نارضایتی‏اش منجر می‏شود (بغزیان و همکاران، 1389).

محققان نو‏اندیش اعتقاد دارند که رضایت مشتری تنها به انتظارات آنان بر‏نمی‏گردد، بلکه توجه به نیازهای او، بویژه نیازهای اساسی مانند ایمنی، احترام و عدالت نیز اهمیت دارد؛ زیرا نیازها با انتظارات فرق دارند. انتظارات، آگاهانه، مشخص، کوتاه مدت و سطحی هستند؛ در حالیکه نیازها تا زمانی که فعال نشده‏اند، ناآگاهانه، کلی، عمیق و دراز مدت هستند. وقتی انتظارات برآورده نمی‏شوند، شاید خشمگین یا حتی برافروخته شویم (صفاری نژاد و همکاران، 1387).

ریشه کلمه موزه از آرزو و خواست‏های انسان‏های اولیه برای حفاظت از هویت فرهنگی، بهره برداری اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و پی‏جویی علم آمده است. کلمه موزه[5] اولین بار در انگلیسی در قرن هفدهم میلادی از واژه یونانی Mouseion  آمده که به معنای جایگاه 9 الهه یونانی، دختران ژئوس یا ژوپیتر است که شعر، موسیقی، رقص، تاریخ و سایر زمینه‏های هنر و ادبیات را نگهبانی و تشویق می‏کرده‏اند. بعدها این تعبیر در خصوص انبار هدایا و موقوفات به کار برده شد. اگرچه موزه‏ها در اصل نهادی سر‏برآورده از تمدن مغرب زمین به شمار می‏روند لیکن ایده‏ای که در شکل گیری آنها نقش آفرین بوده، دیر زمانی است که در فرهنگ‏های غیر غربی نیز نمایان گردیده است (زاهدی و همکاران،1387).

مخاطبان موزه‏ها با انگیزه‏های گوناگونی به موزه پای می‏گذارند. از صرف همراهی دوستان تا مطالعات و تحقیقات در خصوص اشیاء موزه‏ای یا دوره‏های خاص از تاریخ تحول یک علم، منطقه یا حتی گونه‏ای از جانوران. لذا توجه به نیازهای طیف گسترده‏ای از افراد جامعه که از موزه بازدید می‏نمایند و تلاش برای برآورده کردن این نیازها و جلب رضایت آنان از اهمیت خاصی برخوردار است.

موزه‏ها به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‏های گردشگری جهان شناخته می‏شوند. آنها کارکردی گسترده در زمینه توسعه این کسب و کار بزرگ جهان بر عهده دارند. جذب گردشگران به مقاصد گوناگون و کسب تجربه‏ای لذت بخش و گذران اوقات فراغت مردمان ساکن سرزمین‏های مقصد از کارکردهای مهم موزه‏ها هستند. اما از همه اینها گذشته و مقدم بر همه آنها موزه به عنوان سازمانی غیر‏انتفاعی در خدمت پیشرفت جامعه شناخته می‏شود که شواهد مادی مربوط به انسان‏ها و محیط زیست آنها را گردآوری و حفاظت کرده، به تعبیر و تفسیر آنها می‏پردازد و آنها را به نمایش می‏گذارد (زاهدی و همکاران،1387). در این میان رضایتمندی بازدیدکنندگان موزه از اهمیت چشمگیری برخوردار است. در این تحقیق با مطالعه مدل‏های سنجش رضایتمندی مشتریان به دنبال شناسایی و اولویت‏بندی شاخص‏های رضایتمندی بازدیدکنندگان  موزه‏ها هستیم.

3-1 اهمیت و ضرورت موضوع
شورای بین المللی موزه‏ها (ICOM)[6] تعریف خود را از موزه به قرار زیر بیان می‏دارد: موزه عبارتست از یک سازمان غیر‏انتفاعی دائمی که در خدمت جامعه و پیشرفت آن قرار دارد و به روی عموم مردم باز است. این سازمان شواهد مادی مربوط به انسان‏ها و محیط زیست ایشان را به منظور مطالعه، آموزش و کسب لذت، گردآوری و حفاظت کرده، مورد پژوهش قرار می‏دهد و آنها را به نمایش می‏گذارد.

با رشد اقتصاد جهانی در دهه 1990، گرایش به بازدید از موزه‏ها رو به گسترش نهاد. به این ترتیب موزه‏ها دوباره توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده و پذیرای بازدید‏کنندگان بیشتری گشتند؛ زیرا اوضاع مطلوبتر اقتصادی این دوران، تقاضا را برای گذراندن اوقات فراغت در قالب برنامه‏های فرهنگی و ارتقای کیفیت فعالیت‏های آموزشی

انسان ها و حیوانات از گذشته های دور از این تکنیک برای حفظ جان و محافظت از خود استفاده نموده اند. برای مثال شناسایی کیفیت خوراگی ها فقط از راه یک حس قابل شناسایی نیست و نیازمند استفاده از چندین حس مختلف برای شناسایی دقیق محصول مورد استفاده است. استفاده از بینایی، لمس کردن، بو کشیدن و نیز چشیدن در این مورد بسیار موثر است. ما از این تکنیک برای طراحی سیستم سیبل هوشمند استفاده نموده ایم و به وسیله آن خطا را تا حد امکان کاهش داده ایم.

مقدمه:

 

1-1- تنوع ژنتیکی.. 3
1-2- روش های شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی.. 4
1-3- اهمیت تولید دانه های روغنی.. 6
1-4- خصوصیات مهم گیاه شناسی گلرنگ… 7
1-5- نحوه گرده افشانی.. 8
1-6- بذر. 8
1-7- منشاء جغرافیایی.. 8
1-8- تاریخچه كشت گلرنگ… 9
1-9- پراکنش و تولید جهانی گلرنگ… 10
1-10- مصارف گلرنگ… 11
1-11- روش‌های اصلاحی گلرنگ… 12
1-12- نقاط ضعف گلرنگ… 13
1-13- اهداف اصلاحی گلرنگ… 13
1-14- اهداف مطالعه. 14
فصل دوّم: بررسی منابع
2-1- بررسی تحقیقات مرتبط با تنوع ژنتیکی گلرنگ… 16
فصل سوّم: مواد و روش‌ها
3-1- محل اجرای آزمایش… 26
3-2-  طرح آزمایشی و عملیات زراعی.. 27
3-3- روش‌های نمونه برداری.. 29
3-3-1- تاریخ گلدهی (شروع و پایان) و دوره گلدهی.. 29
3-3-2- تاریخ رسیدگی.. 30
3-3-3- ارتفاع گیاه 30
3-3-4- تعداد شاخه‌جانبی.. 30
3-3-5- طول شاخه‌های جانبی.. 30
3-3-6- وسعت خار برگ.. 30
3-3-7- حاشیه برگ.. 31
3-3-8- تعداد قوزه در بوته. 31
3-3-9- شكل قوزه 31
3-3-10- قطر قوزه 31
3-3-11- طول و عرض براكته. 31
3-3-12- تعداد دانه در قوزه 31
3-3-13- وزن هزار دانه. 31
3-3-14- اندازه بذر. 32
3-3-15- عملکرد دانه در هکتار. 32
3-3-16- درصد روغن.. 32
3-3-17- عملکرد روغن.. 32
3-4- روش‌های آماری.. 32
3-4-1- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات کمی.. 33
3-4-2- استفاده از آمار توصیفی به منظور درک کلی از صفات.. 34
3-4-3- همبستگی ساده بین صفات.. 35
3-4-4- گروه‌بندی جمعیت‌ها 35
3-4-4-1 تجزیه کلاستر. 35
3-4-4-2 تحلیل عاملی 39
فصل چهارم: نتایج و بحث
4-1- نتایج حاصل از بررسی صفات زراعی.. 43
4-1-1-  تجزیه واریانس… 43
4-1-2- مقایسات میانگین و آمار توصیفی صفات كمی.. 45
4-1-3- گزینش ژنوتیپ‌های برتر برای صفات اقتصادی.. 58
4-1-4- همبستگی ساده بین صفات.. 60
4-1-5- تجزیه به عامل‌ها 63
4-1-6- تجزیه كلاستر. 65
4-1-6-1 تجزیه کلاستر ژنوتیپ‌ها 65
4-1-6-2 تجزیه کلاستر صفات کمّی.. 68
4-2-1- آمار توصیفی برای صفات كیفی.. 71
نتیجه‌گیری کلی.. 73
پیشنهادات.. 74
منابع و مآخذ. 75
چکیده انگلیسی.. II
 
 
فهرست جداول
جدول 1-1- وضعیت سطح زیر کشت، تولید و عملکرد دانه گلرنگ در جهان طی 10 سال (2011-2002)………………………..13
جدول 3-1- برخی مشخصات جغرافیایی و اقلیمی محل اجرای آزمایش………………………………………………………………………35
جدول3-2- آمار هواشناسی سال زراعی91-90 ایستگاه تحقیقات كشاورزی دیم سرارود………………………………………………….36
جدول 3-3- اسامی 100 ژنوتیپ گلرنگ تحت بررسی در شرایط دیم- سرارود 1391- 1390………………………………………..38
جدول3-4- امید ریاضی میانگین مربعات مربعات  تجزیه واریانس لاتیس مربع ساده در مدل تصادفی………………………………43
جدول4-1-  تجزیه واریانس ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………………………………………..57
جدول 4-2- تجزیه واریانس (میانگین مربعات) طرح بلوکهای کامل تصادفی ژنوتیپ های گلرنگ از نظر طول و عرض براکته‌ها در شرایط دیم…………………………………………………………………………………………………………………………………..57
جدول 4-3-  مقایسه میانگین ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………………………………58
جدول 4-4- برآورد واریانس‌های ژنتیکی، محیطی و فنوتیپی، ضریب تنوع ژنتیکی، فنوتیپی و وراثت پذیری عمومی صفات  اندازه گیری شده در 100 ژنوتیپ گلرنگ در شرایط دیم……………………………………………………………………………………….63
جدول 4- 5- همبستگی ساده بین صفات كمّی ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………76
جدول 4-6- جدول عامل های چرخش یافته ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………79
جدول 4-7- مقایسه میانگین و انحراف معیار كلاسترها…………………………………………………………………………………….84
جدول 4-8- نحوه ارزیابی ، ژنوتیپ‌ها و شاخص شانون صفات كیفی در کلکسیون گلرنگ مورد بررسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….88
 
فهرست نمودارها
نمودار 3-1- بارندگی، تبخیر و متوسط دمای حداقل و حداكثر مطلق در سال زراعی 2012-2011  ایستگاه سرارود………………36
نمودار 4 -1-پراکنش عملکرد دانه، مقدار میانگین  و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………72
نمودار 4= 2-  پراکنش عملکرد روغن، مقدار میانگین  و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………73
نمودار 4- 3-  پراکنش میزان روغن دانه، مقدار میانگین و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73
4-1- دندوگرام حاصل از تجزیه كلاستر ژنوتیپ های مورد بررسی تحت شرایط دیم……………………………………………………..83
4-2- دندوگرام حاصل از تجزیه كلاستر صفات مورد بررسی گلرنگ تحت شرایط دیم…………………………………………………..86
 

چکیده
آگاهی از تنوع ژنتیکی و مدیریت منابع ژنتیکی به عنوان گام مهم برنامه‌های به‌نژادی تلقی می‌شوند. در این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 19 صفت زراعی و مورفولوژیک ، شامل 14 صفت كمی و 5 صفت كیفی، تعداد 100 نمونه گلرنگ زراعی((Carthamus tinctorius L. در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات كشاورزی دیم- سرارود در سال زراعی 91-90 مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش در قالب طرح لاتیس ساده 10×10 در كشت پاییزه تحت شرایط دیم انجام یافت. صفات کیفی طول شاخه‌های جانبی، وسعت خاربرگ، حاشیه برگ، شكل قوزه، اندازه بذر و صفات کمی تعداد روز تا شروع و پایان گلدهی و رسیدگی، ارتفاع نهایی گیاه، تعداد شاخه جانبی، تعداد قوزه در بوته، قطر قوزه ، طول و عرض براكته، تعداد دانه در قوزه، وزن هزار دانه، محتوی روغن دانه و عملکرد   دانه و روغن ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بین تیمارهای تصحیح شده اختلاف معنی‌داری از نظر همه صفات کمی تحت بررسی بجز تعداد روز تا رسیدن و تعداد دانه در قوزه وجود داشت. نتایج آمار توصیفی صفات نشان داد که در صفات کمی تعداد شاخه جانبی ، تعداد قوزه و عملکرد دانه و روغن با بالاترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی و در صفات کیفی طول شاخه‌های جانبی و وسعت خار برگ با بالاترین شاخص شانون ، بیشترین تنوع را دارند. محتوی روغن دانه ژنوتیپ‌ها بین 7/37 – 6/26 درصد با متوسط 9/32 متغیر بود. و متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها 7/593 و دامنه تغییرات 0/980 – 8/296 کیلوگرم در هکتار داشت. وراثت­پذیری­عمومی نسبتاً بالایی در صفات روز تا شروع گلدهی ، طول و عرض براکته، قطر قوزه و محتوی روغن دانه مشاهده شد. بر اساس این نتایج می‌توان گفت که اصلاح به روش گزینش برای این صفات تا حدود زیادی مؤثر است. رابطه خاصی بین محتوی روغن دانه و عملكرد دانه وجود نداشت و گزینش همزمان برای محتوی روغن و عملکرد دانه بالا مناسب‎تر بود. تجزیه‌عاملی با دوران وریماکس 6 عامل را استخراج نمود که حدود 68 درصد تغییرات میان صفات را توجیه نمود. تجزیه‌كلاستر ژنوتیپ‌های گلرنگ به روش وارد و با استفاده از کلیه صفات ژنوتیپ‌ها را در 4 گروه قرار داد به طوریکه بهترین ژنوتیپها از نظر عملکرد دانه و روغن در گروه 2 و 4 قرار داشتند. همچنین گروه‌بندی صفات ، همه صفات کمی اندازه‌گیری شده را در 6 کلاستر قرار داد. کلاستر دوم شامل صفات قطر قوزه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. به منظور گزینش ژنوتیپ‌های برتر گلرنگ از نظر سه صفت اقتصادی مهم شامل عملکرد دانه، عملکرد روغن و میزان روغن دانه اقدام به رسم نمودار پراکنش ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد نظر گردید. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های شماره 5، 41، 56 و 82 به ترتیب ژنوتیپ‌های محلی عجبشیر، باباریز درشت، لگزی درشت و 377 / S6 / 697 دارای عملکرد دانه و روغن بالا و نیز میزان روغن دانه بالا بودند.
واژه­های كلیدی : گلرنگ زراعی، تنوع ژنتیکی، شرایط دیم، تجزیه و تحلیل چند متغیره
 

فصل اول
مقدمه و كلّیات

 

مقدمه
1-1- تنوع ژنتیکی
اصلاح‌نباتات بر پایه اصول ژنتیكی یكی از فنون موفق در قرن بیستم به شمار می‌رود. افزایش میزان تولید محصولات كشاورزی، ‌همچنین تغذیه جهانی به طور عمده مرهون روش‌های به نژادی یا اصلاح‌نباتات و معرفی واریته‌های پرمحصول اصلاح شده می‌باشد (عبدمیشانی وهمكاران،‌1387). منابع ژنتیكی گیاهی در علم كشاورزی و  تولید غذا، ‌اساس امنیت جهانی غذا هستند. آنها تنوع ژنتیكی موجود در ارقام سنتی، ارقام جدید، خویشاوند و حتی گیاهان زراعی و گونه‌های وحشی دیگر را در بر می‌گیرند. پیش‌بینی می‌شود كه جمعیت جهان در سال 2020 میلادی به 8 میلیارد نفر برسد و برای تامین نیاز غذایی روزافزون، استفاده از دامنه وسیع تنوع ژنتیكی موجود در گیاهان دنیا ضروری است (كامسوارا و رائو 2004، سینگ، 1990، جین و همكاران، 1975). افزایش تولید با كیفیت مطلوب مستلزم فعالیت‌های به نژادی بر پایه تنوع وسیع ژرم‌پلاسم است. لذا ژرم‌پلاسم گیاهی پایه و اساس تمامی تحقیقات ژنتیكی و به‌نژادی به منزله خونی است كه در كالبد برنامه‌های اصلاح نباتاتی جریان دارد (دانایی و همكاران،‌ 1380). تنوع ژنتیكی یا به علت جدایی جغرافیایی یا به علت موانع ژنتیكی تلاقی‌پذیری[1] است شایان ذكر است كه بین مفهوم تغییرپذیری[2]، ‌مفهوم تنوع[3]، تفاوت وجود دارد. بدین معنی كه تغییرپذیری دارای تفاوت‌های قابل مشاهده فنوتیپی است اما چنین تفاوت‌های قابل مشاهده‌ای ممكن است در مفهوم تنوع  باشد و یا نباشد (فرشادفر، 1376). یعنی ممكن است  تنوع‌ژنتیكی، ‌بروز ظاهری و فنوتیپی قابل مشاهده نداشته باشد (باقری و همكاران، 1380). آگاهی دقیق از تنوع ژنتیكی مجموعه‌های ژنتیكی گیاهی،‌ ضمن حفظ ذخایر ژنتیكی گیاهی باعث استفاده از آنها در برنامه‌های اصلاحی می‌شود )ویرک و همکاران، 1995). یكی از اولین قدم‌ها در یك برنامه موفق به‌نژادی، ‌تشخیص صحیح ژنوتیپ‌های مطلوب است (صالحی ‌جوزانی و همكاران، 1382 و شعبانی، 1378). ابتدا تنوع توده‌های بومی و موجود مورد انتخاب قرار می‌گیرد و در صورت پیشرفت و رسیدن به یکنواختی تا ایجاد تنوع مصنوعی، این انتخاب گسترش می‌یابد (سرخی هه لو، 1374).
والدینی که از لحاظ ژنتیکی متفاوت هستند هیبریدهایی با هتروزیس بیشتر تولید می‌کنند كه احتمال بدست آوردن نتایج تفرق یافته برتر از والدین را افزیش می‌دهند (کرافت و همکاران، 1997 و بیر و همکاران، 1993). بسیاری از ژن‌های مفید در ارقام محلی و جوامع گیاهی پراكنده بوده و در طول هزاران سال توسط كشاورزان، طبیعت به دلیل سازگاری، مقاومت یا تولید محصول بیشتر گزینش شده‌اند (چاركوست و ایسو، ‌1994). تنوع ژنتیكی در جمعیت‌های گیاهی بر اثر مجموعه‌ای از مكانیسم‌ها شامل جهش، نوتركیبی، مهاجرت، جریان ژن[4]، رانده‌شدن ژنتیكی[5] و انتخاب طبیعی یا مصنوعی به وجود آمده و حفظ می‌گردد. استفاده موثر از منابع ژنتیك و ذخایر توارثی گیاهان زراعی نیازمند اطلاع از تنوع، به عنوان یكی از گام‌های پایه‌ای و اساسی در نگهداری و حفاظت مواد ژنتیكی در بانك ژن و اجرای برنامه‌های به نژادی است (قهرمانزاده و همكاران، 1384). علاوه

1-1- تنوع ژنتیکی.. 3
1-2- روش های شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی.. 4
1-3- اهمیت تولید دانه های روغنی.. 6
1-4- خصوصیات مهم گیاه شناسی گلرنگ… 7
1-5- نحوه گرده افشانی.. 8
1-6- بذر. 8
1-7- منشاء جغرافیایی.. 8
1-8- تاریخچه كشت گلرنگ… 9
1-9- پراکنش و تولید جهانی گلرنگ… 10
1-10- مصارف گلرنگ… 11
1-11- روش‌های اصلاحی گلرنگ… 12
1-12- نقاط ضعف گلرنگ… 13
1-13- اهداف اصلاحی گلرنگ… 13
1-14- اهداف مطالعه. 14
فصل دوّم: بررسی منابع
2-1- بررسی تحقیقات مرتبط با تنوع ژنتیکی گلرنگ… 16
فصل سوّم: مواد و روش‌ها
3-1- محل اجرای آزمایش… 26
3-2-  طرح آزمایشی و عملیات زراعی.. 27
3-3- روش‌های نمونه برداری.. 29
3-3-1- تاریخ گلدهی (شروع و پایان) و دوره گلدهی.. 29
3-3-2- تاریخ رسیدگی.. 30
3-3-3- ارتفاع گیاه 30
3-3-4- تعداد شاخه‌جانبی.. 30
3-3-5- طول شاخه‌های جانبی.. 30
3-3-6- وسعت خار برگ.. 30
3-3-7- حاشیه برگ.. 31
3-3-8- تعداد قوزه در بوته. 31
3-3-9- شكل قوزه 31
3-3-10- قطر قوزه 31
3-3-11- طول و عرض براكته. 31
3-3-12- تعداد دانه در قوزه 31
3-3-13- وزن هزار دانه. 31
3-3-14- اندازه بذر. 32
3-3-15- عملکرد دانه در هکتار. 32
3-3-16- درصد روغن.. 32
3-3-17- عملکرد روغن.. 32
3-4- روش‌های آماری.. 32
3-4-1- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات کمی.. 33
3-4-2- استفاده از آمار توصیفی به منظور درک کلی از صفات.. 34
3-4-3- همبستگی ساده بین صفات.. 35
3-4-4- گروه‌بندی جمعیت‌ها 35
3-4-4-1 تجزیه کلاستر. 35
3-4-4-2 تحلیل عاملی 39
فصل چهارم: نتایج و بحث
4-1- نتایج حاصل از بررسی صفات زراعی.. 43
4-1-1-  تجزیه واریانس… 43
4-1-2- مقایسات میانگین و آمار توصیفی صفات كمی.. 45
4-1-3- گزینش ژنوتیپ‌های برتر برای صفات اقتصادی.. 58
4-1-4- همبستگی ساده بین صفات.. 60
4-1-5- تجزیه به عامل‌ها 63
4-1-6- تجزیه كلاستر. 65
4-1-6-1 تجزیه کلاستر ژنوتیپ‌ها 65
4-1-6-2 تجزیه کلاستر صفات کمّی.. 68
4-2-1- آمار توصیفی برای صفات كیفی.. 71
نتیجه‌گیری کلی.. 73
پیشنهادات.. 74
منابع و مآخذ. 75
چکیده انگلیسی.. II
 
 
فهرست جداول
جدول 1-1- وضعیت سطح زیر کشت، تولید و عملکرد دانه گلرنگ در جهان طی 10 سال (2011-2002)………………………..13
جدول 3-1- برخی مشخصات جغرافیایی و اقلیمی محل اجرای آزمایش………………………………………………………………………35
جدول3-2- آمار هواشناسی سال زراعی91-90 ایستگاه تحقیقات كشاورزی دیم سرارود………………………………………………….36
جدول 3-3- اسامی 100 ژنوتیپ گلرنگ تحت بررسی در شرایط دیم- سرارود 1391- 1390………………………………………..38
جدول3-4- امید ریاضی میانگین مربعات مربعات  تجزیه واریانس لاتیس مربع ساده در مدل تصادفی………………………………43
جدول4-1-  تجزیه واریانس ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………………………………………..57
جدول 4-2- تجزیه واریانس (میانگین مربعات) طرح بلوکهای کامل تصادفی ژنوتیپ های گلرنگ از نظر طول و عرض براکته‌ها در شرایط دیم…………………………………………………………………………………………………………………………………..57
جدول 4-3-  مقایسه میانگین ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………………………………58
جدول 4-4- برآورد واریانس‌های ژنتیکی، محیطی و فنوتیپی، ضریب تنوع ژنتیکی، فنوتیپی و وراثت پذیری عمومی صفات  اندازه گیری شده در 100 ژنوتیپ گلرنگ در شرایط دیم……………………………………………………………………………………….63
جدول 4- 5- همبستگی ساده بین صفات كمّی ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………76
جدول 4-6- جدول عامل های چرخش یافته ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………79
جدول 4-7- مقایسه میانگین و انحراف معیار كلاسترها…………………………………………………………………………………….84
جدول 4-8- نحوه ارزیابی ، ژنوتیپ‌ها و شاخص شانون صفات كیفی در کلکسیون گلرنگ مورد بررسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….88
 
فهرست نمودارها
نمودار 3-1- بارندگی، تبخیر و متوسط دمای حداقل و حداكثر مطلق در سال زراعی 2012-2011  ایستگاه سرارود………………36
نمودار 4 -1-پراکنش عملکرد دانه، مقدار میانگین  و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………72
نمودار 4= 2-  پراکنش عملکرد روغن، مقدار میانگین  و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………73
نمودار 4- 3-  پراکنش میزان روغن دانه، مقدار میانگین و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73
4-1- دندوگرام حاصل از تجزیه كلاستر ژنوتیپ های مورد بررسی تحت شرایط دیم……………………………………………………..83
4-2- دندوگرام حاصل از تجزیه كلاستر صفات مورد بررسی گلرنگ تحت شرایط دیم…………………………………………………..86
 

چکیده
آگاهی از تنوع ژنتیکی و مدیریت منابع ژنتیکی به عنوان گام مهم برنامه‌های به‌نژادی تلقی می‌شوند. در این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 19 صفت زراعی و مورفولوژیک ، شامل 14 صفت كمی و 5 صفت كیفی، تعداد 100 نمونه گلرنگ زراعی((Carthamus tinctorius L. در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات كشاورزی دیم- سرارود در سال زراعی 91-90 مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش در قالب طرح لاتیس ساده 10×10 در كشت پاییزه تحت شرایط دیم انجام یافت. صفات کیفی طول شاخه‌های جانبی، وسعت خاربرگ، حاشیه برگ، شكل قوزه، اندازه بذر و صفات کمی تعداد روز تا شروع و پایان گلدهی و رسیدگی، ارتفاع نهایی گیاه، تعداد شاخه جانبی، تعداد قوزه در بوته، قطر قوزه ، طول و عرض براكته، تعداد دانه در قوزه، وزن هزار دانه، محتوی روغن دانه و عملکرد   دانه و روغن ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بین تیمارهای تصحیح شده اختلاف معنی‌داری از نظر همه صفات کمی تحت بررسی بجز تعداد روز تا رسیدن و تعداد دانه در قوزه وجود داشت. نتایج آمار توصیفی صفات نشان داد که در صفات کمی تعداد شاخه جانبی ، تعداد قوزه و عملکرد دانه و روغن با بالاترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی و در صفات کیفی طول شاخه‌های جانبی و وسعت خار برگ با بالاترین شاخص شانون ، بیشترین تنوع را دارند. محتوی روغن دانه ژنوتیپ‌ها بین 7/37 – 6/26 درصد با متوسط 9/32 متغیر بود. و متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها 7/593 و دامنه تغییرات 0/980 – 8/296 کیلوگرم در هکتار داشت. وراثت­پذیری­عمومی نسبتاً بالایی در صفات روز تا شروع گلدهی ، طول و عرض براکته، قطر قوزه و محتوی روغن دانه مشاهده شد. بر اساس این نتایج می‌توان گفت که اصلاح به روش گزینش برای این صفات تا حدود زیادی مؤثر است. رابطه خاصی بین محتوی روغن دانه و عملكرد دانه وجود نداشت و گزینش همزمان برای محتوی روغن و عملکرد دانه بالا مناسب‎تر بود. تجزیه‌عاملی با دوران وریماکس 6 عامل را استخراج نمود که حدود 68 درصد تغییرات میان صفات را توجیه نمود. تجزیه‌كلاستر ژنوتیپ‌های گلرنگ به روش وارد و با استفاده از کلیه صفات ژنوتیپ‌ها را در 4 گروه قرار داد به طوریکه بهترین ژنوتیپها از نظر عملکرد دانه و روغن در گروه 2 و 4 قرار داشتند. همچنین گروه‌بندی صفات ، همه صفات کمی اندازه‌گیری شده را در 6 کلاستر قرار داد. کلاستر دوم شامل صفات قطر قوزه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. به منظور گزینش ژنوتیپ‌های برتر گلرنگ از نظر سه صفت اقتصادی مهم شامل عملکرد دانه، عملکرد روغن و میزان روغن دانه اقدام به رسم نمودار پراکنش ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد نظر گردید. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های شماره 5، 41، 56 و 82 به ترتیب ژنوتیپ‌های محلی عجبشیر، باباریز درشت، لگزی درشت و 377 / S6 / 697 دارای عملکرد دانه و روغن بالا و نیز میزان روغن دانه بالا بودند.
واژه­های كلیدی : گلرنگ زراعی، تنوع ژنتیکی، شرایط دیم، تجزیه و تحلیل چند متغیره
 

فصل اول
مقدمه و كلّیات

 

مقدمه
1-1- تنوع ژنتیکی
اصلاح‌نباتات بر پایه اصول ژنتیكی یكی از فنون موفق در قرن بیستم به شمار می‌رود. افزایش میزان تولید محصولات كشاورزی، ‌همچنین تغذیه جهانی به طور عمده مرهون روش‌های به نژادی یا اصلاح‌نباتات و معرفی واریته‌های پرمحصول اصلاح شده می‌باشد (عبدمیشانی وهمكاران،‌1387). منابع ژنتیكی گیاهی در علم كشاورزی و  تولید غذا، ‌اساس امنیت جهانی غذا هستند. آنها تنوع ژنتیكی موجود در ارقام سنتی، ارقام جدید، خویشاوند و حتی گیاهان زراعی و گونه‌های وحشی دیگر را در بر می‌گیرند. پیش‌بینی می‌شود كه جمعیت جهان در سال 2020 میلادی به 8 میلیارد نفر برسد و برای تامین نیاز غذایی روزافزون، استفاده از دامنه وسیع تنوع ژنتیكی موجود در گیاهان دنیا ضروری است (كامسوارا و رائو 2004، سینگ، 1990، جین و همكاران، 1975). افزایش تولید با كیفیت مطلوب مستلزم فعالیت‌های به نژادی بر پایه تنوع وسیع ژرم‌پلاسم است. لذا ژرم‌پلاسم گیاهی پایه و اساس تمامی تحقیقات ژنتیكی و به‌نژادی به منزله خونی است كه در كالبد برنامه‌های اصلاح نباتاتی جریان دارد (دانایی و همكاران،‌ 1380). تنوع ژنتیكی یا به علت جدایی جغرافیایی یا به علت موانع ژنتیكی تلاقی‌پذیری[1] است شایان ذكر است كه بین مفهوم تغییرپذیری[2]، ‌مفهوم تنوع[3]، تفاوت وجود دارد. بدین معنی كه تغییرپذیری دارای تفاوت‌های قابل مشاهده فنوتیپی است اما چنین تفاوت‌های قابل مشاهده‌ای ممكن است در مفهوم تنوع  باشد و یا نباشد (فرشادفر، 1376). یعنی ممكن است  تنوع‌ژنتیكی، ‌بروز ظاهری و فنوتیپی قابل مشاهده نداشته باشد (باقری و همكاران، 1380). آگاهی دقیق از تنوع ژنتیكی مجموعه‌های ژنتیكی گیاهی،‌ ضمن حفظ ذخایر ژنتیكی گیاهی باعث استفاده از آنها در برنامه‌های اصلاحی می‌شود )ویرک و همکاران، 1995). یكی از اولین قدم‌ها در یك برنامه موفق به‌نژادی، ‌تشخیص صحیح ژنوتیپ‌های مطلوب است (صالحی ‌جوزانی و همكاران، 1382 و شعبانی، 1378). ابتدا تنوع توده‌های بومی و موجود مورد انتخاب قرار می‌گیرد و در صورت پیشرفت و رسیدن به یکنواختی تا ایجاد تنوع مصنوعی، این انتخاب گسترش می‌یابد (سرخی هه لو، 1374).
والدینی که از لحاظ ژنتیکی متفاوت هستند هیبریدهایی با هتروزیس بیشتر تولید می‌کنند كه احتمال بدست آوردن نتایج تفرق یافته برتر از والدین را افزیش می‌دهند (کرافت و همکاران، 1997 و بیر و همکاران، 1993). بسیاری از ژن‌های مفید در ارقام محلی و جوامع گیاهی پراكنده بوده و در طول هزاران سال توسط كشاورزان، طبیعت به دلیل سازگاری، مقاومت یا تولید محصول بیشتر گزینش شده‌اند (چاركوست و ایسو، ‌1994). تنوع ژنتیكی در جمعیت‌های گیاهی بر اثر مجموعه‌ای از مكانیسم‌ها شامل جهش، نوتركیبی، مهاجرت، جریان ژن[4]، رانده‌شدن ژنتیكی[5] و انتخاب طبیعی یا مصنوعی به وجود آمده و حفظ می‌گردد. استفاده موثر از منابع ژنتیك و ذخایر توارثی گیاهان زراعی نیازمند اطلاع از تنوع، به عنوان یكی از گام‌های پایه‌ای و اساسی در نگهداری و حفاظت مواد ژنتیكی در بانك ژن و اجرای برنامه‌های به نژادی است (قهرمانزاده و همكاران، 1384). علاوه

چکیده

تحقیق حاضر کوششی است جهت بررسی عوامل مهم و موثر بر اثرات جایگاه و مقبولیت  برتر واحدهای تجاری  در بازار بر روی مشتریان حقیقی و حقوقی.می باشد. بدین منظور سعی شده است تا مهم ترین عوامل که در ایجاد جایگاه و مقبولیت  برای شرکت کاله در بازار تاثیر گذار است،مورد بحث و بررسی قرار گیرد . فرضیه های این پژوهش بر مبنای متغیرهایی نظیر (تعهدات سازمانی ، وفاداری مشتریان، کمک به مشتریان شرکتهای دیگر (رقبا) وکمک به دیگر شرکتها) و بر اساس روش توصیفی از شاخه پیمایشی پس از جمع آوری اطلاعات متغیرها در چارچوب نظری بررسی شده است. بر مبنای جامعه آماری شرکت لبنیاتی کاله در بخشهای تولیدی ،بازاریابی و فروش که در حدود 215 نفر بوده است، نمونه ای 134 نفری از کارشناسان و متخصصین در بخشهای تولیدی،فروش، اداری و سایر قسمتها به  صورت تصادفی در نظر گرفته شد و پرسش نامه های تحقیق بین انها توزیع گردید و بعد از  جمع آوری و تلخیص داده ها از  ازمون های تی تست و رتبه بندی فرید من مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته شد .نتایج بررسی در سطح خطای 5 در صد نشان داد که پنج فرضیه این پژوهش مورد تایید قرار گرفت .با توجه به نتایج حاصل از بررسی فرضیه های این تحقیق پیشنهاداتی برای ایجاد جایگاه برتر نیز ارائه گردید .

واژگان کلیدی:

1- تعهدات سازمانی         2- وفاداری مشتریان            3- کمک به مشتریان شرکتهای دیگر         4- وکمک به دیگر شرکتها

5- ایجاد جایگاه و مقبولیت

فهرست مطالب

     عنوان                                                                                                         صفحه

    فصل اول:  كلیات تحقیق

مقدمه …………………………………………………………………………………………………. 2

1-1-بیان مسئله …………………………………………………………………………………….. 2

2-1-سابقه موضوع تحقیق……………………………………………………………………….. 4

3-1- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………….. 4

4-1- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………….. 4

5-1-فرضیه ها………………………………………………………………………………………. 5

6-1- جامعه آماری………………………………………………………………………………… 6

7-1- روش نمونه گیری………………………………………………………………………….. 7

8-1-ابزار جمع اوری اطلاعات…………………………………………………………………. 7

9-1-  روش تجزیه وتحلیل اطلاعات………………………………………………………….. 7

10-1-متغییرهای تحقیق…………………………………………………………………………… 8

11-1- واژگان كلیدی……………………………………………………………………………. 8

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق                                                                       صفحه

مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 11

بخش اول-ادبیات موضوع………………………………………………………………………. 12

1-1-2- بازاریابی …………………………………………………………………………………. 13

2-1-2- مدیریت بازاریابی………………………………………………………………………. 15

1-3-1-2- مدیریت بازاریابی استراتژیك……………………………………………………. 16

4-1-2- روش برخورد با محیط بازاریابی……………………………………………………. 16

 1-4-1-2-تجزیه و تحلیل استراتژی رقبا…………………………………………………….. 17

5-1-2- فلسفه مدیریت بازاریابی………………………………………………………………. 17

1-5-1-2- تحقیقات بازاریابی………………………………………………………………….. 18

6-1-2- انواع بازارهای اقتصادی……………………………………………………………….. 19

1-6-1-2-بازار رقابت کامل……………………………………………………………………. 19

2-6-1-2-بازار انحصاری……………………………………………………………………….. 19

3-6-1-2-بازار چند قطبی………………………………………………………………………. 19

4-6-1-2- بازار بین الملل………………………………………………………………………. 20

7-1-2-ارزش از دیدگاه مشتری……………………………………………………………….. 20

8-1-2-جایگاه شرکتها در بازار………………………………………………………………… 21

 1-8-1-2-جایگاه شرکتها بر اساس مشتری………………………………………………… 22

9-1-2-تصاویر و جایگاه شرکتها در بازار ………………………………………………….. 22

10-1-2-آسیب پذیری نام و تصویر شرکتها در بازار …………………………………….. 23

11-1-2-اهداف مهم شرکتها در کسب جایگاه در بازار  ………………………………..  24

12-1-2-بهبود و جایگاه و منزلت در بازار………………………………………………….. 25

13-1-2-افزایش ارزش شرکتها در بازار …………………………………………………….. 26

14-1-2-جایگاه یابی شرکتها در بازار ………………………………………………………. 26

15-1-2-دست یابی به جایگاه برتر نسبت به رقبا در بازار………………………………… 27

عنوان                                                                                             صفحه

بخش دوم- تشریح شاخص های تحقیق                                            30

1-2-2- تعهدسازمانی…………………………………………………………………………….. 31

2-2-2—اهمیت تعهدات سازمانی…………………………………………………………….. 31

3-2-2-انواع تعهدات سازمانی…………………………………………………………………. 32

1-3-2-2- تعهد نسبت به مشتریان یا ارباب رجوع………………………………………… 32

2-3-2-2- تعهد نسبت به سازمان ……………………………………………………………. 33

3-3-2-2-تعهد نسبت به خود………………………………………………………………….. 33

4-3-2-2-تعهد نسبت به مردم…………………………………………………………………. 33

5-3-2-2-تعهد نسبت به وظیفه یا تکلیف…………………………………………………… 33

4-2-2-عوامل موثر بر تعهدات سازمانی…………………………………………………….. 34

 

1-4-2-2- ویژگیهای شخصی موثر بر تعهد سازمانی …………………………………… 34

2-4-2-2- خصوصیات شغلی و تعهد سازمانی…………………………………………….. 36

3-4-2-2- تاثیر روابط گروهی و رابطه با رهبر بر تعهد سازمانی………………………. 36

4-4-2-2- ویژگیهای سازمان و تعهد سازمانی ……………………………………………. 37

5-4-2-2- راهکارهایی برای افزایش تعهد سازمانی ……………………………………… 38

5-2-2- وفاداری مشتریان……………………………………………………………………….. 39

1-5-2-2- رضایت مشتریان در بازار…………………………………………………………. 40

2-5-2-2- تفاوت بین ارزش ادراکی و رضایت مشتری………………………………….. 40

6-2-2- ارزش ازدیدگاه مشتری……………………………………………………………….. 42

1-6-2-2- مدل های ارزش از دید مشتری………………………………………………….. 42

2-6-2-2- مدل مؤلفه های ارزش…………………………………………………………….. 42

3-6-2-2- مدل نسبت هزینه- فایده………………………………………………………….. 43

4-6-2-2- مدل وسیله- نتیجه………………………………………………………………….. 45

5-6-2-2- مدل ابعاد كلیدی ارزش از دید مشتری………………………………………… 46

7-2-2- فرضیات عمده در رابطه با وفاداری مشتریان…………………………………….. 47

1-7-2-2- وفاداری بعنوان یک نگرش ابتدایی…………………………………………… 48

2-7-2-2- وفاداری براساس رفتار آشکار شده……………………………………………. 48

3-7-2-2- خرید معتدل شده بوسیله نگرش افراد………………………………………… 48

8-2-2- رضایتمندی مشتری و احساسات:………………………………………………….. 49

1-8-2-2- تاثیر احساسات بر روی وفاداری مشتری…………………………………….. 49

عنوان                                                                                            صفحه

بخش سوم-معرفی جامعه اماری و بیشینه تحقیق                                       51

1-3-2-بیشینه تحقیق……………………………………………………………………………… 52

2-3-2-معرفی جامعه آماری……………………………………………………………………. 55

عنوان                                                       صفحه

  فصل سوم روش تحقیق                                                                             58

1-3- مقدمه…………………………………………………………………………………………. 59

2-3- روش تحقیق ………………………………………………………………………………… 59

3-3- متغییرهای تحقیق…………………………………………………………………………… 60

4-3- متغییر های مستقل………………………………………………………………………….. 60

5-3- بررسی سوالات مربوط به فرضیه ها…………………………………………………….. 64

6-3- متغییر وابسته…………………………………………………………………………………. 64

7-3- جامعه آماری ، حجم نمونه و روش نمونه گیری……………………………………. 65

1-7-3- نمونه آماری…………………………………………………………………………….. 65

2-7-3- ابزار نمونه گیری……………………………………………………………………….. 66

8-3- تعیین روایی …………………………………………………………………………………. 68

9-3-تعیین پایایی…………………………………………………………………………………… 68

10-3- روش های اماری…………………………………………………………………………. 70

1-10-3- آمار توصیفی………………………………………………………………………….. 70

2-10-3- آمار تحلیلی و استنباطی…………………………………………………………….. 70

3-10-3- تحلیل همبستگی……………………………………………………………………… 71

4-10-3- آزمون کای اسکویر………………………………………………………………… 71

5-10-3- ازمون فریدمن………………………………………………………………………… 72

  عنوان                                                                                                         صفحه

 فصل چهارم :تجزیه تحلیل داده ها                                                                                                              

1-4- مقدمه ………………………………………………………………………………………… 74

بخش اول ……………………………………………………………………………………………. 75

2-4- تحلیل توصیفی و ویژگی های ان………………………………………………………. 75

3-4- ویژگی های فردی…………………………………………………………………………. 75

1-3-4- پراکنش پاسخگویان بر حسب جنسیت …………………………………………… 75

2-3-4-پراکنش پاسخگویان بر حسب سن………………………………………………….. 76

3-3-4- پراکنش پاسخگویان بر حسب تحصیلات………………………………………… 78

4-3-4- پراکنش پاسخگویان بر حسب سابقه کار…………………………………………… 79

4-4- عوامل مربوط ارتباط بین تعهدات سازمانی با  جایگاه واحدهای تجاری در بازار.. 80

5-4- عوامل مربوط به به ارتباط بین وفاداری مشتریان با جایگاه واحدهای تجاری در بازار           81

6-4- عوامل مربوط به ارتباط بین کمک به دیگر مشتریان با جایگاه واحدهای تجاری در بازار     82

7-4- عوامل مربوط به ارتباط بین کمک به دیگر شرکتها با جایگاه واحدهای تجاری.. 83

8-4- عوامل مربوط به ارتباط بین جایگاه واحدهای تجاری در بازار با افزایش فروش… 84

9-4- ارتباط بین هر یک از متغیرهای مستقل با متغیر وابسته………………………………… 85

1-9-4- ارتباط بین تعهدات سازمانی با  جایگاه واحدهای تجاری……………………….. 85

2-9-4- ارتباط بین وفاداری مشتریان با جایگاه واحدهای تجاری در بازار……………… 86

3-9-4- ارتباط بین کمک به دیگر مشتریان با جایگاه واحدهای تجاری در بازار…….. 87

4-9-4- ارتباط بین کمک به دیگر شرکتها با جایگاه واحدهای تجاری در بازار……… 88

5-9-4- ارتباط بین ایجاد جایگاه واحدهای تجاری در بازار با افزایش فروش در بازار. 89

بخش دوم…………………………………………………………………………………………….. 90

10-4- آمار استنباطی……………………………………………………………………………… 90

1-10-4- فرضیه اول……………………………………………………………………………… 90

2-10-4- فرضیه دوم……………………………………………………………………………… 91

3-10-4- فرضیه سوم ……………………………………………………………………………. 92

4-10-4- فرضیه چهارم………………………………………………………………………….. 94

5-10-4- فرضیه پنجم……………………………………………………………………………. 95

11-4- ازمون فریدمن ……………………………………………………………………………. 97

فصل پنجم: بحث در نتایج و پیشنهادات                                                         100

1-5- مقدمه………………………………………………………………………………………… 101

2-5- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………. 102

3-5- نتایج تحقیق…………………………………………………………………………………. 103

4-5-تحلیل نتایج تحقیق…………………………………………………………………………. 103

5-5- پیشنهادات برامده ار نتایج تحقیق……………………………………………………….. 106

6-5- سایر پیشنهادات…………………………………………………………………………….. 108

7-5- پیشنهادات برای محققین آینده………………………………………………………….. 109

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………… 111

مقدمه :

در این فصل ابتدا بیان مسئله بررسی می گردد و در مرحله بعد اهمیت و ضرورت تحقیق مطرح  شده، و در ادامه به بیان فرضیات تحقیق پرداخته می شود. سپس هدف تحقیق ،جامعه آماری و نمونه آماری  مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت . در ادامه  روش های جمع آوری اطلاعات و متغیرهای وابسته و مستقل برای  این تحقیق بیانخواهد گردید و در نهایت محدودیت هایی كه در طی این تحقیق مواجه بودیم را مطرح كرده و واژگان مهم این پژوهش را بطور خلاصه تعریف ، و توضیحاتی ارائه خواهد گردید.

1-1-بیان موضوع و مسئله تحقیق:

در عصر کنونی یکی از جنبه های مهم و اساسی برای حیات و بقاء شرکتها یا واحدهای تجاری، جایگاه و مقبولیت  شرکتها در بازار می باشد به طوری که واحدهای تجاری با دستیابی به این اصل و مزیت می توانند نه تنها حیات و بقاءخود را، بلکه در جهت پیشرفت و افزایش سهم بازار نیز قدم بزرگ و اساسی  بردارند.(کاتلر،2004)[1]

جایگاه و مقبولیت  شركت بوسیله خصوصیات مختلفی از قبیل ادراك خریداران، معروفیت، خوبی و بدی، قابلیت اتكا، درستكاری، معتبر بودن، معتقد بودن و … تعریف می‌شود.(ارمسترانگ،2003)[2] نام ونشان هسته جایگاه و مقبولیت  شركت است، که به جای صاحبان نام و نشان، با سطح وسیعی از مخاطبان در ارتباط است. از طرف دیگر بین عملكرد و جایگاه و مقبولیت  شركت یك رابطه مثبت وجود دارد به این صورت كه افزایش جایگاه و مقبولیت  برتر شركت باعث افزایش سهم بازار و فروش شركت در بازار می‌شود.(اتیلگان،2005)[3]

  درتحقیقات و پژوهش های به عمل آمده در این راستا به طور کلی ایجاد جایگاه و مقبولیت  برتر شرکتها از طریق ادراک خریداران، قابلیت اتکاء، معتبر بودن، وفاداری مشتریان و… حاصل می شوند. ولی از طرف دیگر نگرانی نیز در مورد جایگاه و مقبولیت  واحدهای تجاری همیشه وجود داشته عواملی همچون مأموریتهای غیر اخلاقی ، اطلاعات نادرست و محیط کار نامناسب که این پارامترها می تواند جایگاه و مقبولیت  واحدهای تجاری را تا حد زیادی زیر سوال ببرد . هدف اساسی ما در این تحقیق پاسخ به این مسئله است که چه عواملی در ایجاد و همچنین ارتقاء جایگاه و مقبولیت برای واحدهای تجاری در بازار نقش اساسی و حیاتی دارند؟ و رعایت نکردن چه عواملی موجب از دست دادن جایگاه و مقبولیت  واحدهای تجاری در بازار خواهد شد.

     در این پژوهش طبق بررسی های انجام شده در این زمینه ، ایجاد جایگاه و مقبولیت  برتر برای واحدهای تجاری و مشتریان حقیقی و حقوقی به پارامترهایی چون تعهدات سازمانی ، وفاداری مشتریان، کمک به مشتریان شرکتهای دیگر (رقبا) وکمک به دیگر شرکتها بستگی دارد.

در واقع برای دستیابی به تمام پارامترهای ذکر شده در این تحقیق،  شرکتها نیازمند انجام  فعالیتها ،مسئولیتهای متفاوت واقدامات سیستماتیک  می باشد، از طرف دیگر  وفاداری مشتریان هسته اصلی ایجاد جایگاه و مقبولیت  برای واحدهای تجاری می باشد به طوری که وفاداری مشتریان در دو سطح، شرکت و محصول مورد مطالعه قرار می گیرد که در سطح شرکت، جایگاه و مقبولیت  شرکت بوده و در سطح محصول برچسب ، بسته بندی و ارتباطات مطرح می شود که بطور غیر مستقیم بر جایگاه و مقبولیت  شرکت تأثیر می گذارد و دیگر پارامترها مانند تعهدات سازمانی و کمک به دیگر مشتریان و شرکتها نیز در ایجاد جایگاه و مقبولیت  برتر  در بازار  دخیل بوده و همچنین شرکتها می توانند با افزایش تعهدات کاری کارکنان که وفاداری و رضایت مشتریان را فراهم می آورد بر جایگاه و مقبولیت  و جایگاه و مقبولیت   خود در بازار بیفزاید . در مجموع این تحقیق با مدل ارائه شده که فرضیه های این تحقیق بر مبنای این مدل شکل گرفته است به دنبال عوامل تأثیر گذار در ایجاد جایگاه و مقبولیت  برتر  برای واحدهای تجاری در بازار می باشد . در نهایت ایجاد و ارتقاء جایگاه و مقبولیت شرکتها در بازار باعث افزایش سهم بازار و افزایش سهم بازار باعث افزایش فروش و سوداوری برای شرکتها خواهد شد.

2-1-اهمیت و ضرورت تحقیق :

طبق بررسی های انجام شده، تحقیقی در این زمینه و عنوان در مراکز علمی و پژوهشی در سراسر کشور مشاهده نشده است ” بطوریكه تحقیقاتی كه در این رابطه صورت پذیرفته، بیشتر به عوامل موثر در وفاداری مشتریان و تعهدات کارکنان و سازمانی ، جایگاه و مقبولیت  مشتریان و موفقیت فروش شرکتها پرداخته است،از طرف دیگر شرکتهای ایرانی به ویژه شرکت کاله به مسئله عوامل موثر در ایجاد جایگاه و مقبولیت  خود در بازار توجه ای نداشته و این موضوع با توجه به مطالب گفته شده ضرورت پیدا می کند، که در بیان مسئله انجام پذیرد.

  3-1- اهداف تحقیق :

در این تحقیق با شناخت دقیق وکامل ایجاد جایگاه و مقبولیت  واحدهای تجاری در بازار ،سهم پارامترهایی چون وفاداری مشتریان،  تعهدات سازمانی ،کمک به دیگر مشتریان وکمک به دیگر شرکتها را بررسی و ارزیابی کرده و نقاط ضعف و قوت واحدهای تجاری را در این زمینه مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت ،تا مشخص شود این پارامترهای ذکر شده تا چه اندازه از نظر کارشناسان و صاحب نظران اساسی و مهم می باشند .

 اهداف  اساسی در این پژوهش :

 تجزیه و تحلیل عوامل موثر در ایجاد جایگاه و مقبولیت برای واحد های تجاری در بازار  مخصوصا شرکت کاله.

شناسایی نقاط قوت و ضعف شرکتها در این زمینه مخصوصا شرکت کاله.
ارائه راهکارهای مناسب جهت ایجاد و رسیدن شرکتها به این مزیت مخصوصا شرکت کاله.

کمپانی هایک ویژن به عنوان شرکتی پیشرو در ارائه راهکارهای امنیتی و نظارت تصویری دوربین مداربسته در دنیا محسوب می شود. در این راستا با بهره گرفتن از فناوری های به روز و پیشرفته در قالب کالاهایی هوشمند، با کیفیت و کارایی بالا پاسخگوی تمامی نیازهای نظارتی و امنیتی مصرف کنندگان و نمایندگان خود است. این کمپانی حدود 15 سال پیش فعالیت خود را در زمینه دوربین مداربسته و سیستم ها نظارتی شروع کرد.

شرکت هایک ویژن در سال ۲۰۱۳ بیش از ۱۳۰۰۰ نفر را به صورت مستقیم به اشتغال درآورده که با داشتن تیم تحقیق و توسعه ای ۴۰۰۰ نفری دارای بزرگترین تیم تحقیق و توسعه جهان محسوب می‌شود.

 

فروشگاه هایک ویژن وتاریخچه آن

هایک ویژن (Hikvision)  یک شرکت چینی است که در زمینه تولید تجهیزات حفاظتی فعالیت دارد و یکی از بزرگترین تولید کنندگان سیستم های حفاظتی دنیا است. تخصص اصلی هایک ویژن   تولید تجهیزات مرتبط با نظارت تصویری (دوربین مداربسته و تجهیزات وابسته) است. هایک ویژن کار خود را از سال 2001 آغاز کرد وطی پانزده سال اخیری که پشت سر گذاشته  توانسته است بخش بزرگی از سهم بازار تجهیزات حفاظتی دنیا را از آن خود نماید.

هدف و خط مشی فعلی شرکت هایک ویژن در جهت  بالا بردن کیفیت کالاها  و بالابردن کیفیت تولید آنهاست به طوری که امکان دسترسی مشتریان به محصولات کاملا با کیفیت را با قیمتی بسیار مناسب فراهم کند. هایک ویژن همچنین در2 سال اخیر تلاش کرده در بازارهای همسو امنیتی با سیستم های حفاظتی مانند تجهیزات کنترل تردد، حفاظت مستقیم، اعلام حریق و … هم فعالیت خود را افزایش دهد.

می توان گفت هایک ویژن تنها برندی در ایران است که به صورت مشترک در پروژه ها کوچک (خانه ها، واحد های اداری و تجاری کوچک و …) و پروژه های بسیار بزرگ (پالایشگاه ها، کارخانه های بزرگ و …) مورد استفاده قرار می گیرد. دلیل این موضوع تولید طیف بسیار وسیعی از محصولات با توجه به نیاز مشتریان است. به طوری که محصولات سری اقتصادی هایک ویژن میتوانند با برخی از ارزان قیمت ترین تجهیزات حفاظتی در ایران رقابت کنند و همچنان کیفیت و استانداردهای خود را حفظ کنند.

سهم تولید هایک ویژن از کل بازار

هایک ویژن در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۶ درصد از کل تولید محصولات نظارت تصویری دنیا را به خود اختصاص داد. هایک ویژن در سال ۲۰۱۶ به رتبه اول در بین ۵۰ شرکت تولیدکننده تجهیزات امنیتی رسید. هایک ویژن در سال ۲۰۱۷ میزان درآمد آن به مبلغی بالغ بر ۴۶۲۴۱ میلیون دلار رسید.

 

محصولات حفاظتی هایک ویژن را میتوان به دو دسته اصلی طبقه بندی کرد:

محصولات تحت شبکه هایک ویژن

محصولات تحت شبکه: هایک ویژن مدت هاست در حال رشد و ارتقای محصولات تحت شبکه خود است. این کمپانی امروزه بسیاری از قابلیت های پیشرفته سیستم های حفاظتی را به صورت رایگان برای سیستم های مداربسته تحت شبکه خود فعال کرد. در این زمینه هم قیمت و کیفیت محصولات هایک ویژن با رقبای دیگر غیر قابل مقایسه 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

مقدمه. 1

فصل اول-کلیات تحقیق. 3

1-بیان مساله. 4

2-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 11

3-پیشینه تحقیق. 13

مختصری از پیشینه موضوع: 17

4-مشکلات پیش روی.. 19

5-اهداف مشخص تحقیق. 20

6-جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق. 20

7-روش تحقیق. 20

8-تقسیم مطالب.. 20

فصل دوم:تعاریف و مفاهیم. 21

مبحث اول-تعریف سند و انواع آن. 22

مبحث دوم-مفهوم اسناد تجاری الکترونیکی.. 23

مبحث سوم-انواع اسناد تجاری الکترونیکی.. 24

گفتار دوم-سند رسمی تجاری الکترونیکی.. 25

گفتار اول-سند عادی الكترونیك… 26

الف- اسناد الكترونیكی كه به صورت مطمئن تهیه و نگهداری شده اند. 26

مبحث چهارم-مفهوم امضای الكترونیكی.. 29

مبحث پنجم -ارسال الکترونیکی اوراق تجاری و اشکال سند تجاری الکترونیک… 33

مبحث ششم-مزایا و معایب استفاده از اسناد تجاری الکترونیکی و انتقال الکترونیکی آنها 35

مبحث هفتم-منظور از قانون حاکم. 36

مبحث هشتم-مفهوم قرارداد الکترونیکی.. 37

مبحث نهم-تعریف تجارت الکترونیک… 38

فصل سوم-انتقال  الکترونیک اسناد تجاری در حقوق ایران و قانون حاکم. 41

مبحث اول- اعلام اراده در قراردادهای الکترونیک… 42

گفتار اول- اعتبار داده پیام‌ها در ایجاد ماهیت حقوقی.. 42

گفتار دوم: زمان و مكان تشكیل قرارداد الكترونیك… 51

مبحث دوم: اشتباه و خطا در قراردادهای الکترونیکی.. 54

گفتار اول: اشتباه در قرارداد الکترونیکی.. 55

گفتار دوم: خطا در قرارداد الکترونیکی.. 56

مبحث سوم: پرداخت های الکترونیکی.. 60

گفتار دوم: انتقال الکترونیکی وجه. 64

مبحث چهارم-قانون حاکم و دادگاه صالح در تجارت الکترونیکی.. 71

مبحث پنجم: قانون حاکم در تجارت الکترونیکی.. 72

بند اول: اهمیت تعیین قانون حاکم. 74

بند دوم: معیارهای تعیین قانون حاکم. 74

الف) آزادی طرفین در انتخاب قانون حاکم. 75

گفتار دوم: قانون حاکم در مسئولیت مدنی.. 80

بند دوم: آزادی انتخاب قانون حاکم بر تعهدات غیر قراردادی.. 83

بند سوم: مصادیق مسئولیت مدنی برای تعیین قانون حاکم. 85

الف) قانون حاکم بر مسئولیت در قبال محصول. 85

ب) قانون حاکم در رقابت ناعادلانه و منع رقابت.. 89

فصل چهارم-نتیجه  و پیشنهاد ها 94

نتیجه گیری.. 95

پیشنهاد ها 98

فهرست منابع. 99

 

چکیده

اسناد الكترونیكی اسنادی هستند كه به روش رایانه ای تولید، منتقل و نگهداری می شوند. آنها ممكن است به شیوه الكترونیكی متولد شده و یا از شكل اصلی خود به فرم الكترونیكی در آمده باشند. تحولات سریع و گسترده در تمام ابعاد باعث گردیده که ارتباطات سریع تر و وسیع تر صورت پذیرد. تجارت نیز از این قاعده مستثنی نیست و در سطحی گسترده تر و با سرعتی بسیار متحول شده است.هدف از این تحقیق بررسی کامل و جامع انتقال وجه سند در اسناد تجاری الکترونیکی می باشد.  نتایج نشان می دهد ارسال سند تجاری از طریق وسایل الکترونیکی و قبض آن از سوی منتقل الیه با تحقق مفهوم کنترل سند توسط گیرنده ممکن می گردد. هم چنین در جهت حفظ امنیت سند تجاری الکترونیکی و دور نگه داشتن آن از خطر تغییر در جریان انتقال آن، استفاده از روش های رمزگذاری سند توصیه می گردد. پرداخت به شیوه الکترونیکی، قسمتی عمده از پرداخت های روزمره در رابطه بانک ها، بانک و مشتری و اشخاص حقیقی و حقوقی با همدیگر را تشکیل می دهد. پرداخت را به «اعطای معوض یا بدون عوض پول یا هر عملی که در مقابل اجرای تعهدات پولی مورد ایجاب و قبول قرار می گیرد» ، تعریف کرده اند. آنچه می تواند در پرداخت های الکترونیکی موضوع پرداخت باشد، پول است. به علاوه، پرداخت الکترونیکی لزوماً برای ایفای تعهد نیست؛ چرا که ممکن است پرداخت کننده به حساب خود پول واریز یا از آن برداشت نماید یا بدون عوض به دیگری پول پرداخت کند.

واژگان کلیدی:سند الکترونیکی،سند تجاری الکترونیکی،انتقال الکترونیکی

 

 

مقدمه

رشد تجارت با طرح مسائل حقوقی‌متعددی در زمینه قواعد حاكم بر قراردادها ،صلاحیت های   فراملی، انتخاب قانون حاكم و ادله اثبات دعوی همراه بوده است؛ كه یافتن پاسخی برای آن در نظام های حقوقی ضرورتی انكار ناپذیر می باشد .استفاده از ابزارهای الكترونیكی در انعقاد قراردادها،پدیده نوینی نیست؛ سالهاست كه تجار با بهره گرفتن از تلفن و تلگرام و تلكس و … قرار دادهای خود را منعقد می كنند؛ اما ظهور رایانه در قرن بیستم شتابی افزون تر و ابعادی گسترده تر به این امر داده است. پس‌ از پذیرش‌ قانون‌ نمونه‌ آنسیترال‌ در مورد تجارت‌ الکترونیک، کمیسیون‌ حقوق‌ تجارت‌ بین‌الملل‌ سازمان‌ ملل‌ متحد(آنسیترال‌) تصمیم‌ گرفت‌ تا موضوعات‌ مربوط‌ به‌ امضای‌ الکترونیکی و مراجع‌ گواهى‌ را در دستور کار خود قرار دهد. این‌ کمیسیون‌ در 5 جولاى‌ 2001، قانون‌ نمونه‌ آنسیترال‌ در مورد امضاهای‌ الکترونیکی را همراه‌ با راهنماى‌ اجراى‌ قانون‌ مورد تصویب‌ قرارداد تا برای‌ دولت‌هایی‌ که‌ با سیستم‌های‌ اقتصادی، اجتماعی‌ و حقوقی‌ مختلف‌ جهت‌ توسعه‌ روابط‌ اقتصادی‌ بین‌المللی‌ اقدام‌ می‌کنند؛ استفاده‌ از امضاهای‌ الکترونیکی‌ را در یک‌ روش‌ قابل‌ قبول‌ تسهیل‌ نماید.وجه‌ مشترک‌ بیشتر نظام‌های‌ حقوقی‌ و نیز قوانین‌ نمونه‌ و ارشادی‌ که‌ در این‌ باره‌ تصویب‌ شده‌ است‌ مبتنی‌ بر ((نوشته)) دانستن‌ ((داده‌ پیام)) و منع‌ عدم‌ پذیرش‌ ((داده‌ پیام)) به‌ صرف‌ شکل‌ و قالب‌ آن‌ است. ضمن‌ این‌ که‌ قواعدی‌ برای‌ تضمین‌ اصالت، صحت‌ و در مجموع‌ قابل‌ اعتماد ساختن‌ دلیل‌ الکترونیکی‌ تنظیم‌ شده‌ است. پرداختن به مسائل تجارت الكترونیك به ویژه اسناد الكترونیكی و اطمینان از امنیت این نوع از اسناد؛ در قراردادهای بین المللی و برقراری روابط تجاری مطمئن، امری ضروری است؛ به نحوی كه می توان گفت بدون وجود اعتبار این اسناد، هیچ دعوایی سرانجام ندارد. در این پایان نامه تلاش می شود اعتبار و آثار حقوقی اسناد الكترونیكی در حقوق ایران و قوانین بین المللی و راهكارهای كشورهای مختلف در خصوص اعتباردهی و پذیرش اسناد الكترونیك مورد بررسی قرار گیرد. ما در این پایان نامه سعی خواهیم کرد که به بررسی انتقال اسناد تجاری الکترونیکی پرداخته وبه  این سوالات پاسخ دهیم که در دنیای الکترونیک و حتی با اعمال تدابیر و تکنیک های امنیتی، این نگرانی وجود دارد که آیا می شود به این فضای بی در و پیکر اعتماد کرد ؟

 

 

فصل اول-کلیات تحقیق

 

در این فصل به ذکر بیان مساله و ضرورت انجام تحقیق و پیشینه تحقیق و اهداف تحقیق بسنده می نماییم.

1-بیان مساله

امروزه تغییرات عمیقی در روابط اقتصادی بین افراد، شرکت ها و دولت ها به وجود آمده است. مبادلات تجاری بین افراد با یکدیگر، شرکت ها با یکدیگر و افراد با شرکت ها و دولت ها به سرعت از حالت سنتی خود که عمدتاً مبتنی بر مبادله اطلاعات بر مبنای اسناد و مدارک کاغذی بوده خارج شده و به سوی انجام مبادلات از طریق بهره گیری از سیستم های الکترونیکی در حرکت است..هرچند اسناد تجار ی همچون برات، سفته و چک در قالب قطعات کاغذ ی هنوز منسوخ نشده است، استفاده از اسناد غیر کاغذ ی و الکترو نیکی بر ای مبادلات تجار ی بین الملل ی روز به روز رواج بیش تری پیدا می کند. پیشرفت های فنی و توسعه فن آوری به حد ی رسیده است که امروزه می توان اسناد را با درجه ز یادی از اطمینان و دقت به صورت الکترو نیکی ایجاد، منتقل، ظهرنویسی و نگهداری کرد . با وجود این پیشرفت های شگرف، مشکل بتوان تصور نمود که سندی نتواند به صورت الکترو نیکی تهیه و منتقل شود . با وجود این، مانع اصلی در گسترش اسناد الکترو نیکی فقدان بستر حقو قی لازم و یا نقص مقررات موجود بر ای ایجاد، ظهرنو یسی، انتقال، رهن و سایر معاملات اسناد غیرکاغذی می باشد.قوانین و مقررات ناظر بر اسناد تجار ی در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران بر مبنا ی اسناد کاغذ ی تنظیم شده است . این قوا نین و مقررات به سختی می توانند مسا یل مربوط به اسنادالکترونیکی را پوشش دهند و بنابر این، گسترش اسناد الکترونیکی مستلزم اصلاح و تکمیل قوانین موجود می باشد. در برخی از کشورها این اصلاحات انجام شده و می تواند بر ای سا یرکشورها به عنوان الگو مدنظر قرارگیرد.قانون نمونه تجارت الکترو نیکی آنسیترال  نیز به دنبال یافتن راهکارها یی در جهت تأ یید امکان تحقق موجبا تی است که بتوان همانند نوشته کاغذ ی، امضا و نوشته در قالب الکترو نیک را معتبر تلقی کرد . به دلیل این که بازرگان ها به دنبال شناخت میزان حقوق و مسؤو لیت خود هستند، این مقررات بر آن هستند که موضوعا تی همچون اسناد الکترو نیکی را تحت پوشش قرار دهند و با وضع مقررات مناسب راه را برای استفاده از داده پیام به جا ی اسناد قابل انتقال کاغذمحور، هموار سازد. بر اساس این قانون هر جا که مقرر شده، اطلاعات می‌بایست به شکل نوشته باشد، این مقررات شامل داده پیام نیز می گردد، به شرطی که این اطلاعات برا‌‌ی ارجاعات بعد ی قابل دسترسی و استفاده باشد. در بند 2 همین ماده تأکید شده که داده پیام می تواند به عنوان امر ”مکتوب “ تلقی شود، زیرا مکتوب بودن شرط ایجاد یک تعهد است و مکتوب نبودن باعث فقدان ادله اثبات و برخی از ضمانت اجراها می شود. براساس مفاد این ماده آثار و ارزش حقوقی یک سند مکتوب عینا شامل اسناد الکترونیکی نیز خواهد شد. بنابراین پذیرش قانون نمونه در کشور غیر موطن ترد یدهایی را که در مورد پذیرش اسناد الکترو نیکی مطرح می شود، پایان می دهد با توجه به مقررات کنونی ایران، سند تجاری نوشته است، لذا همانطور که نوشته می تواند بر روی کاغذ، چوب، پوستین و امثال آن واقع گردد، این امکان نیز در سیستم الکترونیکی وجود دارد که نوشته روی صفحه مانیتور نقش بندد . جدا از این امکان طبیعی، از لحاظ مقررات نیز قانون تجارت الکترونیک در (ماده 6 ) بیان نموده است که هرگاه وجود یک نوشته از نظر قانون لازم باشد، داده پیام » در حکم نوشته است . اسناد و ادله اثبات دعو ی ممکن است به صورت داده پیام بوده و در هیچ محکمه یا اداره دولتی نمی توان براساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی داده پیام را صرفا به دلیل شکل و قالب آن رد کرد(ماده 12).این ماده نه تنها به صورت آشکار از امکان تحقق نوشته به شکل داده پیام سخن به میان آورده است، بلکه از واژه اسناد که به شکل داده پیام هستند نیز استفاده نموده است . پس صرف الکترونیکی بودن یک سند به معنای نفی نوشته بودن آن نیست و از این لحاظ مشکلی وجود ندارد . بنابراین هر جا که قانونگذار از نوشته صحبت نموده باشد، داده پیام نیز آن شرط را برآورده خواهد کرد، مثل این که قانونگذار در ماده 310 قانون تجارت، چک را به عنوان نوشته تعریف نموده است.  اما در برخی موارد قانونگذار سخن از ورقه و یا برگه به میان آورده است که انطباق آن برسند تجار ی در قالب داده پیام محل ترد ید است؟ به عنوان نمونه، در ماده 223 قانون تجارت،برات به شکل ورقه تجسم شده است، در حا لی که واژه ی ”ورقه“ معنایی بیش از یک تکه کاغذ نخواهد داشت . هم چنین ماده 244 هم ین قانو ن از عبارت اوراق تجار تی صحبت کرده است . پیامد پیروی از این قانون، عدم امکان صدور و انتقال اسناد الکترو نیکی است . شایان ذکر است که وجود چنین تعابیری با توجه به زمان تصویب این قوا نین چیز تعجب آور  نیست، زیرا هنگام تصو یب این قانون به هیچ وجه بحثی از اسناد الکترونیک، آن هم به شکل امروزی آن مطرح نبوده است و نو یسندگان این قانون به کلی برداشتی از برات غیرکاغذی نداشته اند و تنها برات را در قالب ورقه می دیده اند. البته با توجه به آنچه پیش تر بیان نمود یم، به نظر می رسد، بتوان از این ظاهر گذشت و باور داشت که حتی با وجود این تصر یحات، برات به شکل داده پیام قابل تحقق است . دلیل همان است که در ماده 12 قانون تجارت الکترو نیک بیان شده است، زیرا اطلاق اسناد به شکل داده پیام همه گونه اسناد را در برمی گیرد که از آن جمله می توان به برات اشاره داشت . بنابراین عدم پذ یرش امکان تحقق این گونه اسناد به شکل داده پیام می تواند، این نتیجه را دربرداشته باشد که انتقال الکترونیکی آنها نیز حتی به شکل سند جا یگزین وجود نخواهد داشت. در ماده 412 لا یحه اصلاح قانون تجارت که در سال 1384 تهیه شده، از امکان تحقق سند تجاری به شکل الکترو نیک از جمله برات سخن به میان آورده و در انتها ی آن به امکان مبادله ی الکترونیکی نیز به اختصار اشاره کرده است . در ماده 413 این لا یحه در مورد اَشکال سند تجاری الکترونیک مقرر نموده است سند تجاری الکترونیکی به دو روش سند جا یگزین یا سند اصیل الکترونیکی به وجود می آید»در ماده بعدی همین لا یحه، سند جا یگزین به سند به سند خارج نویس شده ای اطلاق شده که شکل الکترو نیکی اصل سند تجار ی (کاغذی) یا تصویر آن است،به نحوی که اطلاعات آن قابل پردازش و انتقال باشد . در ماده 414 شرایطی برای سند جایگزین مقرر می دارد و در ماده 415 بیان می دارد که در صورتی که سندی متضمن یکی از شرایط مقرر در ماده 414 نباشد، آن سند به عنوان سند جایگزین الکترونیکی تلقی نمی شود . نویسندگان این لایحه اضافه نموده اند که سند جایگزین الکترونیکی از هر حیث در حکم اصل آن سند است و در صورت وجود مغایرت بین سند جایگزین و اصل سند تجاری، اصل سند ملاک عمل خواهد بود . ماده 418 نیز بیان می دارد که در تنظیم شکل الکترونیکی اسناد تجاری، باید شرایط مقرر در مورد صورت آن اسناد در قوانین ذیربط رعایت شوند که از جمله می توان به شرایط صدور سند تجاری به معنای خاص چون برات که به موجب لایحه مزبور مقرر شده و شرایط قانون تجارت الکترونیک اشاره کرد. این لایحه هم چنین بیان می دارد که مرجع ایجادکننده سند جایگزین ،مسؤول ومتعهد جبران خسارت ناشی ازعملیات وی در زمینه اسناد تجاری الکترونیکی در مقابل اشخاص ذینفع می باشند که در واقع، یک مقرره حمایتی است.از آنجا که مقررات کافی در خصوص سند تجار ی الکترونیکی ک موجود نیست، انتقال الکترونیکی سند تجار ی با چالش هایی روبرو است . در اسناد کاغذی نقل و انتقال از طریق ظهرنویسی و یا قبض و اقباض انجام می گیرد، در حالی که نقل و انتقال الکترونیکی اسناد هنوز وضعیت روشنی ندارد و بدین جهت برخی از دادرسان نقل و انتقالات الکترونیک را فاقد شرایط قانو نی لازم می دانند. انتقال اسناد کاغذی در شیوه سنتی خود با ظهرنویسی و یا قبض و اقباض صورت می گیرد .بدین جهت برای انتقال یک سند، انتقال دهنده باید ابتدا قبض و تصرف خود را مسجل نماید و بر این اساس، اسنادی قابل نقل و انتقال می باشند که قابلیت قبض را داشته باشند اگر سندی قابل قبض و اقباض نباشد، دارنده ی آن نمی تواند به عنوان متصرف با حسن نیت نسبت به آن ادعای مالکیت نماید و از مزایای آن بهره مند شود . بر این اساس ، متصرف فارغ از ایرادات مرتبط به سند می تواند مالکیت خود را اعمال و از آن استفاده نماید. هم چنین از طریق تسلیم فیزیکی و یا ظهرنویسی و تسلیم فیزیکی سند را به دیگران منتقل نمود . این دیدگاه مبتنی بر وجود اسناد کاغذی است و بنا براین نقل و انتقال اسنادی همچون برات و سفته ، نمی تواند از قبض و تصرف فیزیکی سند کاغذی آن جدا باشد.در مورد اسناد الکترونیکی نیز قبض صدق می کند، ولی نه الزاما به همان معنایی که در اسناد کاغذی وجود دارد .دراسناد الکترونیکی قبض به معنای کنترل انحصاری دارنده بر یک سند الکترونیکی است . امکان کنترل ، عملکردی مشابه با مفهوم قبض در اسناد کاغذی ایفا می کند و بنابراین کسی که یک سند الکترونیکی را در اختیار دارد و می تواند به صورت انحصاری بر آن کنترل اعمال نماید، متصرف آن سند محسوب می شود. برای بدست آوردن و یا انتقال حقوق مربوط به یک سند، حصول و یا واگذار ی مالکیت اصل سند ضرور ی است . بی تردید اصل سند بی مانند است که این ویژگی هم در سند کاغذی و هم الکترونیکی قابل تحقق است . با این حال، از آنجا که کپی سند الکترو نیکی می تواند به قدری شبیه به اصل سند باشد، به طوری که نتوان هیچ تفاوت قابل ذکر ی را میان اصل سند و رونوشت آن بیان کرد، وجود خصیصه بی مانند بودن اصل سند با چالش مواجه شده است . وجود چنین شرطی بد ین جهت لازم بوده که دارنده نتواند مجددا از آن استفاده کند و یا آن را به د یگری منتقل نماید. این امر در اسناد الکترونیکی نیز با اطمینان قابل انجام است و امکان استفاده مجدد دارنده قبلی مقدور نیست. انتقال سند تجاری به شکل داده پیام این نگرانی را به همراه خواهد داشت که آیا سند انتقال یافته در زمان متعارف و یا مشخص شده به مقصد می رسد یا نه .هرچند فاصله زمانی میان ارسال پیام از طریق واسطه های الکترونیکی تا لحظه دریافت آن به چند ثانیه نیز نخواهد رسید، با این حال، این احتمال وجود دارد که داده پیام به هر دلیلی، خواه خطای سیستم ارسال کننده و یا دریافت کننده و یا کندی سرعت شبکه یا مشکلات پیشکار ، مدت ها در راه بماند و یا با تأخیر قابل توجهی به دست مخاطب برسد و یا اساسا به مخاطب نرسد . با

 
بهار 1393
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                                          صفحه

چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….7

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 8

فصل اول : كلیات ………………………………………………………………………………………………………………………………11

1-1- فراورده های لبنی  …………………………………………………………………………………………………………………….12

1-2- انواع فراورده های لبنی  …………………………………………………………………………………………………………….12

1-3- خامه  ……………………………………………………………………………………………………………………………………..13

1-3-1-تعریف خامه………………………………………………………………………………………………………………………….14

1-3-2-سیستم های جدا کننده خامه از شیر  ……………………………………………………………………………………….15

1-3-2-1-عوامل موثر در جدا شدن خامه …………………………………………………………………………………………..15

1-3-3-انواع مختلف خامه…………………………………………………………………………………………………………………16

1-3-3-1-خامه  ساده……………………………………………………………………………………………………………………….16

1-3-3-2-خامه قنادی یا خامه زده …………………………………………………………………………………………………….16

1-3-3-3-خامه قهوه………………………………………………………………………………………………………………………. 17

1-3-3-4-خامه ترش……………………………………………………………………………………………………………………….17

1-3-3-5-خامه استریل…………………………………………………………………………………………………………………….18

1-3-3-6-خامه سفت………………………………………………………………………………………………………………………18

1-3-3-7-خامه تركیبی…………………………………………………………………………………………………………………….18

1-3-3-8-خامه رژیمی…………………………………………………………………………………………………………………….19

1-3-3-9-خامه کم چرب…………………………………………………………………………………………………………………19

1-3-4-طعم دار کردن خامه……………………………………………………………………………………………………………. 21

1-3-4-1-خامه طعم دار………………………………………………………………………………………………………………….21

1-3-4-2-خامه طعم دار بازساخته……………………………………………………………………………………………………22

1-3-4-3-خامه طعم دار بازتركیبی…………………………………………………………………………………………………..22

1-3-4-4-خامه قنادی طعم دار………………………………………………………………………………………………………..22

1-3-4-5-خامه طعم دارپر شده تحت فشار………………………………………………………………………………………22

1-3-4-6-طبقه بندی خامه های طعم دار………………………………………………………………………………………….22

1-3-4-6-1-طبقه بندی انواع خامه طعم دار بر حسب نوع طعم………………………………………………………….23

-1-3-4-7-مواد اولیه جهت تولید خامه طعم دار……………………………………………………………………………….23

1-3-5- تولید محصولات عملگر از خامه       ……………………………………………………………………………………….  24

1-3-5-1-ترکیب خامه و خرما…………………………………………………………………………………………………………..24

1-3-5-2-ترکیب خامه و دارچین……………………………………………………………………………………………………….25

1-3-5-3-ترکیب خامه و عسل و دارچین……………………………………………………………………………………………26

1-3-5-4- ترکیب خامه با زنجبیل………………………………………………………………………………………………………27

1-4- محصولات عملگرا …………………………………………………………………………………………………………………..28

1-4-2-1-1-خصوصیات فیزیكی عسل………………………………………………………………………………………………30

1-4-2-1-2-خصوصیات شیمیایی عسل……………………………………………………………………………………………..30

1-4-2-2- زنجبیل……………………………………………………………………………………………………………………………32

فصل دوم: مروری بر پژوهش ها ………………………………………………………………………………………………………..34

2-1- مروری بر پژوهش ها ………………………………………………………………………………………………………………35

2-1-1-  پژوهش های انجام شده در مورد خامه و محصولات مشابه………………………………………………………35

2-1-2- مطالعات انجام شده در مورد اثرات دارویی عسل و زنجبیل……………………………………………………….38

فصل سوم : مواد و روش ها ………………………………………………………………………………………………………………42

3-1- تولید خامه عسل و زنجبیل………………………………………………………………………………………………………. 43

3-2-آزمایشات فیزیکو شیمیایی………………………………………………………………………………………………………….43

3-2-1-اندازه گیری pH……………………………………………………………………………………………………………………43

3-2-2-اندازه گیری اسیدیته……………………………………………………………………………………………………………….44

3-2-3-اندازه گیری چربی…………………………………………………………………………………………………………………44

3-3-آزمون میکروبی…………………………………………………………………………………………………………………………44

3-4-آزمون حسی…………………………………………………………………………………………………………………………….45

3-5- تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………………………………45

فصل چهارم : بحث و نتیجه……………………………………………………………………………………………………………….46

4-1- نتایج حاصل از بررسی میزان چربی نمونه های خامه تولید شده…………………………………………………….47

4-2- نتایج حاصل از بررسی pH نمونه های خامه تولید شده……………………………………………………………….49

4-3- نتایج حاصل از بررسی اسیدیته نمونه های خامه تولید شده………………………………………………………….50

4-4- نتایج حاصل از آزمون حسی نمونه های خامه تولید شده……………………………………………………………..51

4-5- نتایج حاصل از آزمون های میکروبی نمونه های خامه تولید شده………………………………………………….53

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………………………………………..55

منابع فارسی و انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………….58

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….63

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                      صفحه

جدول 1-1 ویژگی های شیمیایی انواع خامه طعم دار……………………………………………………………………………24

جدول4-1- نتایج آزمون میکروبی خامه عسل و زنجبیل………………………………………………………………………..54

 

 

فهرست شكل ها

عنوان                                                                                                                       صفحه

شکل 3-1- دستگاه pH متر ………………………………………………………………………………………………………………43

شکل3-2-روش ژربر………………………………………………………………………………………………………………………..44

شکل 4-1- نتایج ازمون چربی برای خامه معمولی و فرمولاسیون های خامه عسل و زنجبیل………………………49

شکل 4-2- نتایج آزمونpH برای خامه معمولی و فرمولاسیون های خامه عسل و زنجبیل…………………………50

شکل 4-3- نتایج ازمون اسیدیته برای خامه معمولی و فرمولاسیون های خامه عسل و زنجبیل……………………51

شکل 4-4- نتایج ارزیابی حسی خامه عسل و زنجبیل (فرمولاسیون  L ) و خامه معمولی…………………………..53

.

چکیده

 

فراورده های استریلیزه شیر كه به روش فرادما تهیه می شوند، بویژه شیر و خامه فرادما در سالهای اخیر ،جای خود را در رژیم غذایی مردم ایران باز كرده اند. با افزودن ترکیبات سلامت بخش به محصولاتی نظیر خامه صبحانه می توان ارزش غذایی این محصولات را ارتقا داد. در این تحقیق غلظت های 0، 3، 5 و7 درصد از پودر زنجبیل که با بهره گرفتن از فرایند پرتودهی سالم سازی شده بود و همچنین غلظت های 0، 10، 20 و 30 درصد از عسل در فرمولاسیون خامه صبحانه با 30 درصد چربی استفاده شد و سطح علاقه مندی مصرف کنندگان به این محصول در مقایسه با خامه معمولی مورد بررسی حسی قرار گرفت همچنین برخی خصوصیات فیزیکو شیمیایی و میکروبی این محصول از جمله درصد چربی، pH، اسیدیته، کلیفرم، کپک و مخمر نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد اضافه کردن عسل به فرمولاسیون ها سبب کاهشpH  و افزایش اسیدیته شد. از نظر مقدار چربی تفاوت معنی داری بین فرمولاسیون های خامه وجود نداشت. فرمولاسیون L با  5 درصد پودر زنجبیل و 30 درصد عسل از نظر ارزیاب ها به عنوان بهترین فرمولاسیون خامه طعم دار انتخاب شد. با اینکه نمونه خامه معمولی از نظر امتیاز رنگ بالاتر از نمونه حاوی عسل و زنجبیل بود ولی خامه عسل و زنجبیل تولیدی از نظر ارزیاب ها از پذیرش کلی بالایی برخوردار بود. خامه عسل و زنجبیل از لحاظ میکروبی در محدوده استاندارد قرار داشت.

کلید واژه: خامه، عسل، زنجبیل، خصوصیات فیزیکو شیمیایی، خصوصیات میکروبی

 

مقدمه

فرآورده های استریلیزه شیر كه به روش فرادما تهیه می شوند، بویژه شیر و خامه فرادما در سالهای اخیر ،جای خود را در رژیم غذایی مردم ایران باز كرده اند و ویژگیهای خاصی مانند عمر نگهداری طولانی، عدم نیاز به شرایط خاص نگهداری، قبل از باز كردن ظرف حاوی محصول، امكان توزیع در اقصی نقاط كشور و حتی صدور به سایر كشورها، اهمیت ویژه ای به این گروه از فراورده ها بخشیده است.(فلوز، [1]2000) خامه قسمتی از شیر است كه از نظر مقدار چربی شیر نسبتاً غنی بوده و با عمل خامه گیری از شیر جدا شده و به حالت امولسیون چربی در شیر بدون چربی می باشد. انواع خامه شامل خامه کم چرب که 12 درصد چربی دارد، خامه زده شده و سفت شده که 30 درصد از آن را چربی تشکیل می دهد، خامه سنگین که 36 درصد چربی دارد، خامه های پر چرب که  40 درصد چربی دارند، خامه بریده یا خامه ترش که نوع دیگری از خامه می باشد که در کشور انگلستان تهیه می شود. این نوع خامه را با حرارت دادن خامه معمولی تهیه می کنند و به خامه بریده یا ترش معروف است. این خامه بسیار چرب بوده و 55 درصد چربی دارد.( استاندارد ملی ایران، 1386)

محصولات خامه طعم دار که اخیرا مورد توجه تولید کنندگان و مصرف کنندگان قرار گرفته است در استاندارد ملی ایران بدین صورت تعریف شده است: خامه ای است كه با افزودن انواع طعم دهنده های مجاز با و یا بدون شكر طعم دار شده و سپس با یكی از روش های حرارتی شناخته شده پاستوریزه و یا استریلیزه ( فرادما) شده باشد برای تولید خامه طعم دار می توان از خرما، عسل، مالت، وانیل، شیره انگور، شیره خرما، پودر وانیل، زعفران، پودر دارچین… استفاده کرد. (استاندارد ملی ایران، 1386).

از زنجبیل و عسل می توان به منظور طعم دار کردن خامه استفاده کرد. زنجبیل دارای اسید آمینه بوده که در پروتئین سازی و رشد موثر است. زنجبیل در دسته ادویه جات قرار می گیرد و به صورت تازه و آسیاب شده مصرف می شود. نوع تازه آن مقدار کمی یعنی حدود ۷۰ کالری انرژی دارد در حالی که نوع آسیاب شده زنجبیل ۳۳۰ کیلوکالری انرژی دارد که بیشتر به خاطر وجود نشاسته موجود در ریشه زنجبیل است. جنجرول موجود در زنجبیل به آن طعم تندی می دهد و جزو آنتی اکسیدان های مفید و موثر محسوب می شود. زنجبیل برای درمان سردردهای میگرنی توصیه می شود و همچنین در درمان سرماخوردگی، دردهای معده، تهوع و استفراغ موثر است البته مصرف زیاد زنجبیل خطرناک است و می تواند موجب سوزش معده یا بروز سنگ های کلیوی شود و هم چنین به افرادی که داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند توصیه نمی شود. ترکیبات اصلی آن شامل: انواع قندها  ۵0 تا۷0 درصد ، چربی ها  3 تا 18درصد اولئورزین  4 تا 5 درصد و ترکیبات سوزاننده 1 تا 3 درصد است.( معطر و اردکانی،  1378)

عسل سرشار از مواد مغذی مختلف است. تاکنون حدود 20 قند در عسل شناخته شده که میزان کل آن حدود 80 درصد می باشد و از مهم ترین آن ها گلوکز(31%) و فروکتوز (38%) را می توان نام برد. عسل حاوی آنزیم های متعددی از جمله اینورتاز، دیاستاز، گلوکز اکسیداز، کاتالاز و … می باشد و فاقد هر گونه چربی یا کلسترول می باشد. عسل حاوی انواع مواد معدنی مانند کلسیم ، پتاسیم، آهن ، فسفر ، منیزیم و … است. تحقیقات نشان داده است که هر چه رنگ عسل تیره تر باشد ، حاوی مواد معدنی بیشتری است.
عسل سرشار از ویتامین های مختلف است که از مهم ترین آن ها ویتامین های B1 , B2 , B3 , B5 , B6 و ویتامین C را می توان نام برد(لاهیجی و معصومی .1373).

با توجه به خصوصیات سلامت بخش عسل و زنجبیل اضافه کردن این دو ماده به خامه صبحانه می تواند نیاز بدن به مواد مغذی بیشماری را مرتفع سازد و در دراز مدت سبب ارتقا سطح سلامت جامعه شود . هدف از این تحقیق اضافه کردن عسل و زنجبیل به خامه صبحانه و بررسی سطح علاقه مندی مصرف کنندگان به این محصول بود.

 

فصل اول

کلیات

 

کلیاتفراورده های لبنی
فراورده های لبنی به آن دسته از مواد غذایی اطلاق می شود که همگی از شیر تولید می شوند. معمولاً ماده اولیه تولید انواع لبنیات، شیر گاو است. اما گاهی از شیر سایر PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)داران همچون بز، گوسفند، اسب و… هم استفاده می شود

1-2-انواع فراورده های لبنی

شیر که پس از پاستوریزه و هموژنیزه شدن با مقادیر متفاوت از چربی در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد.
خامه، چربی شیر است که به سرشیر هم معروف است.
خامه ترش، خامه ایست که به وسیله باکتری تخمیر و ترش شده است.
شیر خشک، با حذف آب شیر به دست می آید.
شیر غنی شده، شیری است که با تبخیر آب آن، غلیظ شده است و معمولاً به آن شکر هم اضافه می کنند.
کره، همان چربی شیر است که از هم زدن خامه حاصل می شود.
پنیر را از راه جامد کردن شیر تهیه می کنند. سپس این بخش جامد را از آب پنیر جدا کرده و می گذارند تا عمل بیاید. این کار معمولاً توسط باکتری یا مایه پنیر صورت می گیرد.
ماست، شیری است که بوسیله باکتری استروپتوکوک ترش شده است.
بستنی، خامه ایست که به آرامی یخ بسته است. (استاندارد ملی ایران، 1386)
از میان انواع غذاهایی که روزانه به مصرف انسان می رسد، شیر و فرآورده های آن به دلیل تنوعی که دارند در میان گروه های سنی مختلف جایگاه ویژه ای دارد. شیر یکی از مناسبترین مواد غذایی است که علاوه بر انواع پروتئین ها، چربیها (که نسبت به سایر چربیها و روغنها قابلیت هضم بالاتری دارد) ، املاح مورد نیاز بدن بخصوص فسفر و کلسیم  ، انواع ویتامین ها و نیز تمامی اسیدهای آمینه ضروری را داراست. شیر سالم : دارای طعمی مطبوع ،خوشمزه و كمی شیرین بوده و رنگ آن سفید مایل به زرد است.(کریم، 1374)

1-3-خامه

فرایند جداسازی چربی از شیر جهت تولید خامه: استاندارد کردن چربی شیر ، با جداسازی خامه از شیر و تبدیل شیر کامل به دو فاز کم چرب و پر چرب. که اساس کار سپراتور

2-4- آنالیز کلاسیک فلاتر. 36
2-4-1- فلاتردر سیستمهای دو درجه آزادی.. 37
2-4-2- روشهای مهندسی برای تعیین فلاتر. 40
2-4-2-1- روش فرکانسی.. 41
2-4-2-2- روش v-g(روش k) 42
2-4-2-3- روش مقادیر ویژه 44
2-5- آنالیز فلاتر در نرم افزار 45
2-5- 1-تکنیکهای حل فلاتر در نرم­افزار 49
2-5-2- روش k- 50
2-5-3- روش p-k. 52
فصل سوم: تعیین فرکانسهای طبیعی و شکل مودها 56
3-1- مقدمه. 56
3-2- روشهای عددی. 57
3-3- روش شکل مودهای فرضی. 61
3-3-1- بدست آوردن معالات حرکت جرمهای متمرکز 61
3-3-2- بدست آوردن شکل مودها و فرکانسهای طبیعی. 66
3-3-3- حل معادله ارتعاشی سیستم با استفاده از مختصات نرمال. 67
3-2- روش المان محدود 68
3-3- آنالیز مودال در نرمافزار تحلیل المان محدود 70
3-3-1- روشهای محاسبه مودهای نرمال. 72
فصل چهارم: مبانی آیرودینامیک… 75
4-1- مقدمه. 75
4-2- نظریه کلاسیک خط برآزای پرانتل. 76
4-3- محاسبات آیرودینامیکی نرم­افزار تحلیل آیروالاستیک.. 82
4-3-1- معادلات انتگرالی اغتشاشات کوچک خطی شده 82
4-3-2- ضرایب فشار و شرایط مرزی ناپایدار 86
4-3-3-الگوی شبکه بندی پیکره یک هواپیما 89
4-3-4-گسسته سازی انتگرال دابلت و چشمه. 91
4-3-5-معادلات ماتریسی برای حل فشار ناپایدار 93
4-3-6-ماتریس ضرایب موثر آیرودینامیکی. 96
4-3-7-درجه آزادی مرتبه J و مرتبه K برای ماتریس ضرایب موثر آیرودینامیکی. 98
فصل پنجم: شبیه سازی عددی و ارائه نتایج.. 101
5-1- مقدمه. 101
5-2- بالهای دو بعدی. 102
5-2-1- تحلیل آیروالاستیک بال با زاویه سوئیپ 15 درجه. 102
5-2-2- تحلیل ارتعاشات آزاد بال مثلثی در رژیمهای مختلف جریان. 105
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                     صفحه
جدول1-1- کمترین فرکانس طبیعی ارتعاشی چند نوع هواپیمای مختلف [3]، [4] 2
جدول 2-1. نوع حرکت و مشخصه‌های پایداری برای مقادیر مختلف و …. 36
جدول 5-1. مشخصات فیزیکی آلیاژ بال مورد آزمایش… 102
جدول 5-2. مقایسه نتایج نرمافزار و فرکانسهای طبیعی ارائه شده در مرجع[13] 103
جدول 5-3: مقایسه سرعت و فرکانس فلاتر بال با زاویه سوئیپ 15 درجه با تست های تونل باد  105
جدول 5-4. مقایسه نتایج نرمافزار و فرکانسهای طبیعی ارائه شده در مرجع[13] 106
جدول 5-5. مقایسه سرعت و فرکانس فلاتر بال مثلثی در رژیمهای مختلف جریان. 109
فهرست شکل­ها
عنوان                                                                                                     صفحه
شکل1-1. سازه پروازی پرفسور لانگلی درست قبل از پرتاب شدن از سامانه رهایش آن. 5
شکل1-2. هواپیمای بمب افکن دوباله Handly page 0/400. 6
شکل1-3. عکس سمت چپ آلباتروس و عکس سمت راست فوکر. 7
شکل1-4. روش های تجربی تست فلاتر قبل از پیدایش تونل های باد گذر صوتی.. 15
شکل1-5. پاکت پروازی یک جنگنده متداول. 19
شکل1-6. 3 نمای یک   جنگنده رایج. 20
شکل 2-1. تعاریف آیروالاستیسیته. 22
شکل 2-2. مراحل معمول بررسی فلاتر 26
شکل 2-3. بررسی پایداری سیستم از روی پاسخ های آن. 36
شکل 2-4. مدل آئروالاستیک مقطع بال. 38
شکل 2-5. نمودار قسمتهای حقیقی و موهومی نسبت به سرعت.. 41
شکل 2-6. اثر میرایی سازه ای در یافتن سرعت فلاتر 44
شکل 2-7. نمودار تابعی نیروهای آیروالاستیک.. 46
شکل 3‑1. جرم کسسته بال هواپیما 62
شکل 3‑2. مدل جرم گسسته نیمی از بال. 63
شکل 3‑3. شکل مودهای یک تیر دو سر مفصل. 71
شکل 3-4. مقایسه هر یک از روشهای فوق. 73
شکل 3-5. تعداد گره های انتخاب شده در هر نیم سیکل. 74
شکل4‑1. بال هایی با نسبت منظری کم. 76
شکل4‑2. خط برآزا قرار گرفته در دهانه بال. 76
شکل4‑3. استفاده از چند خط برآزا بر روی یک بال. 77
شکل4‑4. نمای افقی بال متناهی.. 79
شکل4‑5. بال و نقطه کنترل گردابه نعل اسبی روی آن. 81
شکل4‑6. بال پوشانده شده با تعداد متناهی گردابه نعل اسبی.. 82
شکل4‑7. تعریف سطح بال و دنباله های پشت آن. 86
شکل4‑8. مولفه های آیرودینامیکی بال و بدنه هواپیما 90
شکل4‑9. فلوچارت محاسبه ضرایب فشار ناپایدار 97
شکل5-1. شکل سطح مقطع بال مورد آزمایش… 102
شکل5-2. شکل چهار مود اولیه ارائه شده در نرم افزار مدلسازی المان محدود. 103
شکل5-3. تغییرات میرایی نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه 104
شکل5-4. تغییرات فرکانس نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه 104
شکل 5-5: الف)شکل هندسی و ب)سطح مقطع بال مثلثی مورد آزمایش در رژیمهای مختلف جریان   105
شکل5-6. شکل چهار مود اولیه ارائه شده در نرم افزار مدلسازی المان محدود. 106
شکل5-7. تغییرات میرایی نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه 107
شکل5-8. تغییرات فرکانس نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه 107
شکل5-9. تغییرات میرایی نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه 107
شکل5-10. تغییرات فرکانس نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه  108
شکل5-11. تغییرات میرایی نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه 108
شکل5-12. تغییرات فرکانس نسبت به تغییرات سرعت در پنج مود اولیه فرکانس طبیعی سازه  108
فهرست علائم
 
 

فصل اول :  کلیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………2

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3

1-1- بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4

1-2- اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………… 6

1-3- اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 7

1-4- فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………. 8

1-5- قلمرو های پژوهش(موضوعی،مکانی و زمانی)………………………………………………………… 8

1-6- تعاریف مفاهیم و متغیر های پژوهش ……………………………………………………………………. 9

1-7- ساختار تحقیق ………………………………………………………………………………………………. 11

فصل دوم : ادبیات و پشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………..12

بخش اول : خلاقیت کارکنان…………………………………………………………………………………………………………13

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13

2-1- مفهوم شناسی واژه خلاقیت…………………………………………………………………………………………………………… 15

2-2- تعریف خلاقیت از دیدگاه های مختلف………………………………………………………………………………………… 18

2-3- تفاوت خلاقیت و نوآوری……………………………………………………………………………………………………………… 21

2-4- خلاقیت و اساس وجودی آن در انسان و سازمان………………………………………………………………………… 22

2-5- اهمیت خلاقیت در سازمان ها……………………………………………………………………………………………………….. 24

2-6- دیدگاه های پیرامون  سنجش خلاقیت………………………………………………………………………………………….. 25

2-7- نظریه های مختلف درباره خلاقیت……………………………………………………………………………………………….. 33

2-8- ویژگی‌های افراد اخلاق…………………………………………………………………………………………………………………… 34

2-9- فرصت‌های خلاقیت……………………………………………………………………………………………………………………….. 36

2-10- موانع خلاقیت ……………………………………………………………………………………………………………………………… 38

2-11- نقش مدیر در پرورش خلاقیت……………………………………………………………………………………………………. .40

بخش دوم : مدیریت خیر خواهانه………………………………………………………………………………………………….42

2-12- مدیریت و رهبری در سازمان………………………………………………………………………………………………………. 43

2-13- مهارت های مدیریت و رهبری……………………………………………………………………………………………………. 44
2-14- سبک مدیریتی چیست؟……………………………………………………………………………………………………………….. 43

2-15- بررسی سبک های مدیریت………………………………………………………………………………………………………….. 44

2-16- بررسی نظریه های موقعیتی و اقتضایی در سبک های مدیریتی…………………………………………………. 51

2-17- تئوری های جدید در حوزه رهبری……………………………………………………………………………………………. 59

2-18- رهبران فره مند و وجه تمایز آن ها……………………………………………………………………………………………… 61

2-19- جهانی شدن و خلاقیت…………………………………………………………………………………………………….62

بخش سوم: پیشینه مطالعات انجام شده ………………………………………………………………………………………..65

2-20- تحقیقات پیشین انجام شده در داخل و خارج از   کشور…………………………………………………………….. 65

2-21- چارچوب نظری و مدل تحقیق………………………………………………………………………………………….70

فصل سوم : روش اجرای تحقیق…………………………………………………………………………………………………..74

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….75

3-1- روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………..76

3-2- جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………..77

3-3- نمونه ی آماری و روش برآورد حجم آن………………………………………………………………………………..78

3-4- روش گردآوری اطلاعات (میدانی، کتابخانه ای وغیره)…………………………………………………………….79

3-5- ابزار گرد آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………..80

3-6- پرسشنامه (ارتباط سوالات با متغیر های تحقیق)…………………………………………………………………….81

3-7- مقیاس درجه بندی سوالات پرسشنامه …………………………………………………………………………………83

3-8- روایی ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………………….84

3-9- پایایی ابزار اندازه گیری………………………………………………………………………………………………………..85

3-10- روش های آماری در جزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………..87

3-11- نرم افزار مورد استفاده………………………………………………………………………………………………………..89

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………….90

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………91

4-1- توصیف داده ها ………………………………………………………………………………………………………………..92

4-2-آزمون کلموگروف –اسمیرنف جهت نرمال سنجی داده ها ……………………………………………………….97

4-3- آمار استنباط………………………………………………………………………………………………………………………98

4-4-آزمون فرضیه ها…………………………………………………………………………………………………………………98

4-4-5-آزمون فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………………….103

4-5-رگرسیون………………………………………………………………………………………………………………………….105

4-6-تشخیص مدل رگرسیون……………………………………………………………………………………………………..106

فصل پنجم : نتیجه گیری و پشنهادها ……………………………………………………………………………………………108

5-1-خلاصه تحقیق                      …………………………………………………………………………………………………………………..109

5-2-نتایج آزمون فرضیه ها…………………………………………………………………………………………………………110

5-3- موانع ومحدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………….. 114

5-4- پیشنهادهای  تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..115

 

پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………… ………………………….123

منابع فارسی و لاتین………………………………………………………………………………………………………………129

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………130

منابع خارجی………………………………………………………………………………………………………………………..134

 

چکیده

شرکتهای بیمه برای محیطی که خلاقیت و نوآوری را ترغیب و استعدادهای افراد را در این سو متبلور کند اهمیت قابل ملاحظه­ای قائل شده­اند. یکی از مهمترین عوامل تسهیل و تقویت توان خلاقیت در این شرکتها، برخورداری از سبک مدیریتی هم سو با راهکارهای افزایش خلاقیت از سوی مدیران می باشد. در این تحقیق به بررسی ارتباط سیستم مدیریت خیرخواهانه با خلاقیت کارکنان پرداخته ایم.

این تحقیق که از لحاظ هدف کاربردی از نوع همبستگی می­باشد جامعه آماری خود را کلیه کارکنان شعب شرکتهای بیمه استان لرستان قرار داده که با بهره گرفتن از فرمول کوکران برای جامعه 150نفری در نظرگرفته شده؛ تعداد 110 کارمندبه عنوان نمونه انتخاب شده­اند.

جمع آوری اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق با بهره گرفتن از پرسشنامه انجام گرفته است. بر این اساس در این تحقیق از پرسشنامه کاراکاس(2009) برای سنجش متغیر مدیریت خیر خواهانه در قالب4 گویه حساسیت اخلاقی، تاثیرمعنوی، تعاملات مثبت و پاسخگویی ارتباطی سیستم مدیریت  در مجموع20 سوال و پرسشنامه استاندارد خلاقیت رندسیپ(1979) برای سنجش متغیر خلاقیت کارکنان در مجموع30سوال استفاده گردیده که به روش نمونه گیری تصادفی ساده پرسشنامه ها بین اعضای جامعه آماری توزیع گردیده است.

تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS انجام گرفته است. به دلیل غیر نرمال بودن داده ها ازضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است، که پس از انجام آزمون­های تحقیق تنها بین پاسخگویی ارتباطی سیستم مدیریت با خلاقیت کارکنان رابطه­ معنادار آماری در سطح 0.05 پذیرفته شد. در انتها به دلیل رد شدن سه فرضیه از چهار فرضیه تحقیق پیش بینی میشد که فرضیه اصلی تحقیق نیز مورد تایید قرار نگیرد که نتیجه این آزمون نیز چنین شد. بدلیل تایید رابطه بین متغیر پاسخگویی ارتباطی با خلاقیت کارکنان مدل رگرسیونی بصورت زیر برازش شده است.

Y= 122.167-845X

که در آن y متغیر وابسته یعنی خلاقیت کارکنان و X متغیر مستقل یعنی پاسخگویی ارتباطی است.

واژگان کلیدی :مدیریت خیرخواهانه، حساسیت اخلاقی، تاثیرمعنوی، تعاملات مثبت، پاسخگویی ارتباطی سیستم مدیریت، خلاقیت کارکنان

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

مقدمه:

وضعیت فعلی جامعه با تاکید بر تداوم حیات حرفه­ای­ و سازمانی نهادها، شرکت ها و بنگاه ها، با ضرورت جهانی شدن بازارها و پیشرفت فنآوری روبروست. ضرورتی انکارناپذیر که با توجه به فزاینده شدن موضوع رقابت،­­ زمینه ­های لازم برای دگرگونی روش های زندگی به صورت واحد را فراهم آورده است.
در فضای رقابت آشکار است، شرکت و سازمانی گوی سبقت را می رباید که گام اساسی در جهت نهادینه کردن خلاقیت برداشته است. و در این میان نقش مدیران از عوامل اصلی در ایجاد فضای مناسب جهت ظهور و بروز آن در بین گارکنان و یا بعکس موجب سرکوب و در نتیجه بستن راه ایده­های تازه می گردد.  صنعت بیمه نیز به منظور دستیابی سهامداران به دستاوردهای جدید و انطباق با نیازها و الزامات روز،  نیازمند راهی است برای پویایی نیروی انسانی در خلق ایده های نو که تحولات و دگرگونیهای آینده را پیش بینی کرده و تهدیها را به فرصت تبدیل میکند. این در حالیست که، اغلب راه این ایده­ها نادانسته توسط مدیران ناکارآمد بسته و در نتیجه شرکت از دستیابی به توسعه باز می ماند.

از اینرو، عدم درک و شناخت صحیح مدیران از عوامل مؤثر بر خلاقیت موجب عدم تصمیم گیری های درست و به موقع بوده و فرصت ها و امکان توسعه را از بین برده و مانع نهادینه شدن خلاقیت                      می گردد(مال امیری و رئیسی،98،1389).

لیکن این پژوهش با هدف اصلی بررسی نقش سبک رهبری با تاکید ویژه بر سبک رهبری نوین مدیریت خیرخواهانه در خلاقیت کارکنان، در پی آنست نمایان سازد مدیریت خیرخواهانه و ابعاد 4 گانه در نظر گرفته شده برای آن (حساسیت اخلاقی،تاثیرمعنوی،تعاملات مثبت و پاسخگویی ارتباطی سیستم مدیریت با کارکنان) چه نقشی در سنجش خلاقیت بصورت خود گزارشی از دیدگاه کارکنان دارد.

بیان مسئله
یکی از مسائلی که  از دیرباز ذهن اندیشمندان، روانشناسان، دانشمندان علوم انسانی و سازمانی را به خود مشغول نموده و همه معتقدند که می ­تواند تاثیر عمده­ای در روند فعالیتی سازمانها به سمت توسعه و پیشرفت داشته باشد، چگونگی رشد و پرورش خلاقیت و ابتکار عمل در بین افراد می باشد. جوامعی که بتوانند خلاقیت را در سازمانها احیاء و شکوفا سازند، می­توان رشد و شکوفایی را برای آنها انتظار داشت و برعکس بر هر میزان که خلاقیت، پرورش نیابد رکود علمی، صنعتی و فرهنگی را باید برای آنها متصور شد (سیادت و همکاران،55،1386).

در شرکتهای بیمه با وجود دلایلی از جمله، حرکت به سمت خصوصی­سازی با توجه به سیاست­های اصل 44 قانون اساسی، دستیابی به ابزار پیشرفته الکترونیکی، افزایش مواجهه شرکتهای بیمه با تقاضای گوناگون بیمه­ای، عدم تناسب رشد و توسعه بیمه در میان بخشهای سه گانه اقتصاد ( کشاورزی ، صنعت و خدمات) پایین بودن پشتوانه مالی صنعت بیمه ، عدم تنوع در محصولات بیمه­ای به ویژه از نوع برون مرزی آن، ضعف در امور کارشناسی و امور اتکایی، نسبت به بیمه گران کشورهای توسعه یافته و حتی در مقایسه با کشورهای هم تراز و… لزوم ایجاد تغییر و تحول و نوآوری در تمامی سطح های صنعت بیمه چه در بخش ساختاری (ساختار بنگاه و ساختار صنعت) و چه در سطح های دیگر مانند شبکه فروش، بخش مالی، حقوقی، اداری، اتکایی و… به وضوح احساس شده است. که پرداختن به موضوع نوآوری در صنعت بیمه اقدامی در جهت دستیابی به اهداف فوق و رفع موانع موجود است.

   سبک رهبری خیرخواهانه که در تعبیر جدید مدیریت از آن بعنوان سبکی انعطاف پذیر، با تعهد بالا، تعاملات و ارتباط گسترده با کارکنان و مسئولیت پذیری و رعایت جنبه­ های اخلاقی در روابط کار تعریف می شود (سلاجقه و احسانی ،28،1391) مبنای پژوهش حاضر برای سنجش سبک مدیریتی می باشد.

   بدین منظور سیستم مدیریت خیرخواهانه بر مبنای 4 بعد پیشنهادی (کاراکاس1،51،2009) که شامل حساسیت اخلاقی، تاثیر معنوی، تعاملات مثبت و پاسخگویی ارتباطی سیستم مدیریت با کارکنان از دیدگاه کارکنان می باشد به عنوان متغیر مستقل پژوهش حاضر مورد ارزیابی قرار می گیرد.

از طرفی، خلاقیت کارکنان به این صورت به بقای سازمان کمک میکند که وقتی کارکنان در کارشان خلاق باشند، قادر خواهند بود ایده های تازه و مفیدی درمورد محصولات، عملکرد، خدمات یا رویه های سازمان ارائه و به کار گیرند (گیلسون و شلی2،2008).

   لذا یکی از متغیرهای تاثیرگذار در بهبود عملکرد و بقای شرکتهای بیمه خلاقیت است. با این فرض که خلاقیت کارکنان برای پیامدهای شرکتها سودمند و ضروری است، محققان به شناسایی عوامل اثرگذار فردی و ساختاری در سطح فردی و سازمانی بر خلاقیت پرداخته­اند. و از آنجایکه بسیاری از صاحب-

Karakas- 1

Gilson & Shalley – 2

نظران علت موفقیت و شکست شرکتها و سازمان­ها را تفاوت در شیوه مدیریتی آنها می­دانند، بر این اساس؛ در این مطالعه به این موضوع پرداخته می شود که نقش سیستم مدیریت خیرخواهانه، با مبنای کار خارج از سبکهای متعارف موجود مانند سبک رهبری لیکرت و… ، بر میزان خلاقیت افراد زیر دست چگونه می­باشد. از سوی دیگر در این پژوهش رفتارهای موجود در زمینه خلق ایده­های جدید و اجرای این ایده­ها به عنوان عناصر مهم رفتارهای خلاقانه بر اساس سنجش میزان خلاقیت از دیدگاه رندسیپ3 (1976) مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

1-2- اهمیت و ضرورت پژوهش

در دهه اخیر، شاهد ظهور و گسترش بی سابقه تحقیقات علمی درباره­ی خلاقیت ، نوآوری و تاثیرات آن در ارتقای عملکرد شرکتهای بیمه بوده­ایم. علت این تمرکز ویژه را

مدل لباس عروس آثار تحریم ها جرایم اینترنتی(سایبری) ذهن آگاهی تور کیش قیمت میلگرد  تفسیر در حقوق
 
تور مسافرتی تور هند  تور ترکیه تور تایلند تور دبی  طراحی سایت تور ترکیه ساندویچ پانل تور چین رپرتاژ آگهیاقامت گرجستان بازاریابی ویروسی
جستجو برای:
کلمات کلیدی بیشتر جستجو شده :
فیزیولوژیکیکاهش ارزشمشاور خارجیولی خاص

 

1-5-3 صرع­های ویژه و طبقه­ بندی نشده………………………………………………………..17
1-6 پاتوفیزیولوژی صرع ……………………………………………………………………………18
1-7 نقش واسطه­های عصبی در صرع……………………………………………………………18
1-8 آثار استرادیول وپروژسترون درصرع…………………………………………………………..23
1-9 سیکلواکسیژنازها……………………………………………………………………………….24
1-9-1 سیکلواکسیژنازها و سنتز پروستانوئیدها………………………………………………….25
1-10 مكانیسم­های صرع­زایی………………………………………………………………………26
1-11 مکانیسم صرع زایی PTZ…………………………………………………………………..
1-12 نقش گیرنده­ی NMDA در تشنج­زایی توسط PTZ ………………………………………
1-13 نقش كانال پتاسیم در تشنج­زایی توسط PTZ …………………………………………..
1-14 تاریخچه­ درمان دارویی ضد صرع ………………………………………………………….31
1-15 مکانیسم داروهای ضدصرع ………………………………………………………………….31
1-16 کمک حلال ها یا حامل ها(vehicles)……………………………………………………….32
1-16-1معرفی کمک حلال Polysorbate 20 …………………………………………………
1-17 دلایل استفاده ازگیاهان دارویی ومعطر……………………………………………………..35
1-18 رده بندی گیاه درمنه کوهی………………………………………………………………….35
Artemisia L. 1-18-1پراکنش جغرافیایی جنس درمنه…………………………………………..
1-18-2 پراکنش جغرافیایی گونه درمنه کوهی یاB. Artemisia Aucheri ……………………
1-18- مشخصات درمنه کوهی…………………………………………………………………….36
1-18-4 خواص فارماکولوژیکی گیاه…………………………………………………………………38
1-18-5 ترکیبات شیمیایی گیاه …………………………………………………………………….38
فصل دوم: مواد و روش کار
2-1 مواد و وسایل……………………………………………………………………………………..42
2-1-1 مواد……………………………………………………………………………………………….42
2-1-2 وسایل ودستگاه ها……………………………………………………………………………..42
2-1-3 گیاه………………………………………………………………………………………………..44
2-1-4 حیوانات ………………………………………………………………………………………..44
2-2 روش ها……………………………………………………………………………………..44
2-2-1 روش عصاره گیری (تهیه عصاره اتانلی گیاه) ……………………………………………44
2-2-2 روش تهیه محلول تزریقی از عصاره گیاه(بخش اول پژوهش)……………………………44
2-2-3 روش انجام آزمایش(بخش دوم پژوهش)…………………………………………………..45
2-2-4 شاخص­های مورد سنجش……………………………………………………………………46
2-2-5 روش محاسبه آماری- تجزیه وتحلیل آماری……………………………………………….47
فصل سوم: نتایج ونمودارها
3-1 نتایج آزمون آماری بخش اول پژوهش………………………………………………………….49
3-1-1 نتایج حاصل از مقایسه گروه کنترل وشم(باتویین5%)……………………………………..49
3-1-2 نتایج حاصل از مقایسه گروه کنترل وشم(باتویین1%)…………………………………….56
3-2 نتایج آزمون آماری بخش دوم پژوهش…………………………………………………………..63
3-2-1نتایج حاصل از مقایسه گروههای مختلف آزمایشی…………………………………………63
فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری
4-1 بحث ونتیجه گیری نهایی پژوهش………………………………………………………………71
4-2 نتیجه گیری کلی………………………………………………………………………………….76
4-3پیشنهادات …………………………………………………………………………………………..76
منابع……………………………………………………………………………………………………….77
چکیده:
گونه های مختلف جنس درمنه به عنوان دارو دردرمان برخی از بیماری هادربررسی های فیزیولوژیک وفارماکولوژیک به کار می رود .با توجه به این که گونه درمنه کوهی دارای مقادیر زیادی اسانس ازگروه ترپنوئیدخصوصا” لاکتون های سزکویی ترپن وکتون های مونوترپن با طیف وسیعی از فعالیت های بیولوژیک می باشد ، می تواندبرخی ازعملکرد های فیزیولوژیک بدن راتحت اثرقراردهد. دراین تحقیق اثر عصاره الکلی درمنه کوهی بر تشنج ناشی ازپنتیلن تترازول موردبررسی قرار گرفته است.
در این مطالعه از موش های سوری نرنژاد NMRI با وزن22-28گرم استفاده شد.حیوانات به سه گروه تقسیم شدند:1)گروه کنترل که مورد تزریق داخل صفاقی سالین قرار گرفتند.2)به گروه شم سالین وکمک حلال تویین20(1%)تزریق گردید.3)گروه آزمایش که شامل سه زیرگروه بود. دراین زیر گروه­ها موش­ها دوز­های mg/kg5/7، 25/6، 5 عصاره گیاه به همراه کمک حلال Tween20 (1%) و   سالین دریافت کردند. روش القاء صرع به این ترتیب بودکه 20 دقیقه پس ازتزریق درون صفاقی مقادیرفوق، کلیه گروه ها به میزانmg/kg80 پنتیلن تترازول نیز به همین روش دریافت کردند. نشانه­های تشنجی طی مدت 20 دقیقه مورد ارزیابی قرارگرفتند. داده های حاصل از بخش اول پژوهش توسط آزمون تست T ((T-test مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفتند. مقایسه آماری نشان دادکه کمک حلال تویین 20(5%)شروع مراحل 1و2رابه طور معنی داری به تاخیر انداخت(P<0.01) وهمچنین شروع مرحله 5را نیزبه طور معنی داری به تاخیر انداخت(P<0.05) وتعدادورودبه مرحله5 تشنج را به طور معنی داری کاهش داد(P<0.01)ولی باتوجه به این که امتیازتشنجی راکاهش داد، اثر معنی داری روی آن نداشت وازطرفی باعث افزایش معنی داردوام تشنج یاطول تشنج گردید(P<0.05) ودرصد مرگ ومیر کاهش پیدا کرد. بنابراین باکاهش میزان کمک حلال تا1% اثرمعنی داری بر تشنج مشاهده نشد. داده های حاصل از بخش دوم پژوهش توسط آنالیز واریانس یک طرفه (onewayANOVA) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفتند ومقایسه آماری نشان داد که عصاره درمنه کوهی دردوز 5/7میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به طورمعنی داری زمان لازم برای شروع مرحله 2و 5 را با (P<0. 05) تسریع کرد و در همین دوز امتیاز تشنجی را به طور معنی داری در مقایسه با گروه شم با (P<0. 01) و با گروه دریافت کننده عصاره با دوز5 میلی گرم با (P<0. 05) افزایش داد. همچنین دوز­های25/6 با (P<0. 05) و 5/7 با (P<0. 01) به طور معنی داری ورود به مرحله5 را افزایش دادند. از طرفی میزان مرگ ومیر به طور وابسته به دوز افزایش پیدا کرد.
بررسی نتایج حاصل ازاین پژوهش نشان دادکه میزان غلظت کمک حلال تویین20می تواند برتشنج ناشی از PTZ اثرگذارباشدو این یافته ها می تواند انتخاب غلظت حامل ها vehicle))رابرای استفاده درترکیب باداروهای مورد آزمایش یافاکتورهای تستی آسان کند وهمچنین عصاره الکلی گیاه درمنه کوهی درفصل رویشی می تواند تشنج ناشی ازپنتیلن تترازول را به طور وابسته به دوز وزمان افزایش دهد.به نظر می رسد،وجود برخی موادمثل سانتونین که جزولاکتون های سزکویی ترپن می باشد ویا وجودبرخی مونوترپن های کتونی مثل کامفوروسینئول(باکاهش آزادی کاتکولامین ها ازطریق مهارغیررقابتی گیرنده های استیل کولینی)موجب این امر می شوند.
مقدمه:
صرع، یکی ازشایع ترین اختلالات عصبی بعد از سکته­ی­ مغزی است که به وسیله حملات تشنجی وتخلیه بیش از حدوموقت نورون ها یا فعالیت الکتریکی غیر طبیعی مغز تشخیص داده می شود. (Lucindo J. et al, 2010,Xian-Yu Sun et al ,2010) تشنج یکی از نشانه های بیماری صرع است ولی نخستین حمله نمی تواند بیانگر بیماری صرع باشد، بلکه این بیماری به وسیله حملات متناوب،ناگهانی،زودگذروعودکننده همراه است که معمولا”سطح هوشیاری رانیزدچاراختلال می کند ،باتوجه به مطالعات اپیدمیولوژیک بیش از50-60میلیون نفردرجهان دچار صرع هستند(كاتزونگ، ب. ،فتح­اللهی، ع. ،1380 ، كاپلان، ه. ، رفیعی، ح. ، 1379، ارضی،ا. ،گله دار،ف.،1370، Lucindo J. et al, 2010,Xian-Yu Sun et al ,2010).حملات صرعی ممکن است درهمه ی سنین،همه ی نژادهاوهر دوجنس بروزکند(ارضی.ا و گله دار.ف،1370). میزان وقوع حملات صرعی در سال­های اولیه زندگی بیش از هر زمان دیگری است. تقریباً در 80 درصد از بیماران،شروع حملات قبل از سن 20 ­­سالگی است(ارضی.ا و گله دار.ف،1370). اگر چه با درمان استاندارد در 80 درصد موارد می­توان حملات تشنج را کنترل کرد,میلیون­ها نفر (500 هزار نفر در ایالات متحده) صرع کنترل نشده دارند. (كاتزونگ، ب. ،فتح­اللهی، ع. ،1380) علل زیادی برای بیماری­های صرعی وجود دارد که با توجه به گوناگونی انواع آن، ممكن است مكانیسم ایجاد كننده­ هر کدام متفاوت باشد، از جمله آن علل می­توان به بیماری­های عصبی گوناگون، عفونت، تومور، ضربه فیزیكی، بیماری­های مادرزادی، تب، عوامل سمی و عوامل متابولیك اشاره كرد.( Holtman L. et al, 2009) در مواردی كه علل مشخص برای حملات صرعی پیدا نكنیم، واژه صرع ایدیوپاتیك (Idiopatic) یا اولیه را به كار می­بریم. (سلطان زاده ا.، 1383) سیكلواكسیژنازها (آنزیم

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر به‌کارگیری تخته‌ی هوشمند بر انگیزش و پیشرفت خواندن دانش آموزان دختر با اختلال یادگیری در پایه سوم است. این پژوهش از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه ی دانش آموزان پایه ی سوم شاغل به تحصیل شهرستان تربت حیدریه (40 دانش آموز) که به طور تصادفی در دوگروه آزمایش (20 نفر ) و کنترل (20 نفر ) در سال تحصیلی 93-92 می باشند و از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و به صورت تصادفی استفاده شده است. ابزار این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد که قبل و بعد از جلسات آموزشی توسط گروه نمونه تکمیل و به کمک نرم افزار spss17مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. در مرحله‌ نهایی داده ها‌ی حاصل با بهره گرفتن از آمار توصیفی و آزمون تی دو نمونه مستقل و تحلیل کوواریانس مورد تجزیه ‌و تحلیل قرارگرفته و نتایج نشان داد که: استفاده از تخته هوشمند باعث افزایش انگیزش و پیشرفت خواندن در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری می گردد.

 

واژه های کلیدی: انگیزش، تخته ی هوشمند، خواندن، اختلال یادگیری

 

فهرست مطالب 

عنوان                                                                                                         صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه
2
1-2 بیان مسئله
3
1-3 اهمیت و ضرورت موضوع
5
1-4 اهداف تحقیق
7
1-5 فرضیات 

1-6متغیر مستقل و وابسته
7 

8
1-7 تعاریف متغیرها
8
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1 مفهوم تخته هوشمند
11
2-2 ﻣﺤﺎﺳﻦ و ﻧﻘﺎط ﻗﻮت اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻠﻮی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ
11
2-3 اﻫﺪاف ﻣﺪارس ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ
12
2-4 انواع بردهای هوشمند
13
2-5 ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻪ ای و آﻣﻮزش وﻳﮋه
14
2-6 اشكالات استفاده از روش هوشمند سازی
14
2-7 مفهوم انگیزش تحصیلی
15
2-8 منشأ انگیزه پیشرفت
23
2-9 نظریه انگیزه پیشرفت مک کللند
25
2-10 انگیزه پیشرفت و ویژگی‌های افراد با انگیزه پیشرفت بالا
27
2-11 آموزش انگیزه پیشرفت
29
2-12 کارکردها و ابعاد انگیزش
31
2-13 مفهوم سواد خواندن
33
2-14 اهمیت خواندن
34
2-15 مفهوم اختلال یادگیری
35
2-16 ویژگی های افراد ناتوان در یادگیری
36
2-17 عوامل مؤثر در آموزش و یادگیری دانش­ آموزان دارای اختلال یادگیری
37
2-18 انواع اختلال یادگیری
39
2-19 ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﺧﺘﻼﻻﺕ ﻳﺎﺩﮔﻴﺮﻱ
40
2-20 نظریه های اختلال یادگیری
40
2-21 تحقیقات انجام شده
43
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1 مقدمه
46
3-2 روش پژوهش
46
3-3 جامعه آماری
46
3-4 روش نمونه گیری
46
3-5 ابزار پژوهش
46
3-6 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
47
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
4-1 توصیف داده ها
49
4-2 تحلیل داده ها
55
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5-1 مقدمه
70
5-2 بررسی فرضیه ها
70
5-3 بحث و نتیجه گیری
71
 5-4 محدودیت های پژوهش
72
5-5 پیشنهادات پژوهش
73
5-6 منابع و مأخذ
74
ضمائم و پیوست ها
پرسشنامه
 
 

فهرست مطالب 

عنوان                                                                                                              صفحه
نمودار2-1. انواع اختلال یادگیری
39
جدول شماره 4-1: میانگین و انحراف معیار پیشرفت خواندن
49
نمودار شماره 4-1 نمایش نمرات پیشرفت خواندن پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه آزمایش
50
نمودار شماره 4-2 نمایش نمرات پیشرفت خواندن پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل
50
جدول شماره 4-3: میانگین و انحراف معیار انگیزش تحصیلی
51
نمودار شماره 4-3 نمایش نمرات انگیزش درونی پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه آزمایش
52
نمودار شماره 4-4نمایش نمرات انگیزش درونی پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل
52
نمودار شماره 4-5 نمایش نمرات انگیزش بیرونی پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه آزمایش
53
نمودار شماره 4-6نمایش نمرات انگیزش بیرونی پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل
53
نمودار شماره 4-7 نمایش نمرات بی انگیزگی پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه آزمایش
54
نمودار شماره 4-8 نمایش نمرات بی انگیزگی پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل
54
جدول 4-5نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف (نرمال بودن توزیع متغیر)
55
جدول 4-6نتایج آزمون تی-تست برای مقایسه تفاوت میانگین استفاده از تخته هوشمند بر سرعت خواندن برحسب گروه آزمایش و کنترل
56
جدول شماره 4-7 خلاصه نتایج آزمون تحلیل کوواریانس افزایش سرعت خواندن
57
جدول شماره 4-8 میانگین تعدیل‌شده در تحلیل کوواریانس افزایش سرعت خواندن
57
جدول 4-9 نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف (نرمال بودن توزیع متغیر)
58
جدول 4-10 نتایج آزمون تی-تست برای مقایسه تفاوت میانگین درک مطلب برحسب گروه آزمایش و کنترل
59
جدول شماره 4-11 خلاصه نتایج آزمون تحلیل کوواریانس افزایش درک مطلب
59
جدول شماره 4-12 میانگین‌های تعدیل‌شده در تحلیل کوواریانس افزایش درک مطلب
60
جدول 4-13 نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف (نرمال بودن توزیع متغیر)
61
جدول 4-14 نتایج آزمون تی-تست برای مقایسه تفاوت میانگین استفاده از تخته هوشمند بر رمزگشایی کلمات برحسب گروه آزمایش و کنترل
61
جدول شماره 4-15خلاصه نتایج آزمون تحلیل کوواریانس افزایش رمزگشایی کلمات
62
جدول شماره 4-16 میانگین تعدیل‌شده در تحلیل کوواریانس افزایش رمزگشایی کلمات
62
جدول 4-17 نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف (نرمال بودن توزیع متغیر)
63
جدول 4-18نتایج آزمون تی-تست برای مقایسه تفاوت میانگین انگیزش درونی برحسب گروه آزمایش و کنترل
64
جدول 4-19 نتایج آزمون تی-تست برای مقایسه تفاوت میانگین انگیزش بیرونی برحسب گروه آزمایش و کنترل
64
جدول 4-20 نتایج آزمون تی-تست برای مقایسه تفاوت   میانگین بی انگیزگی برحسب گروه آزمایش و کنترل
65
جدول شماره 4-21 خلاصه نتایج آزمون تحلیل کوواریانس افزایش انگیزش تحصیلی (درونی،  بیرونی و بی انگیزگی)
66
جدول شماره 4-22 میانگین‌های تعدیل‌شده در تحلیل کوواریانس افزایش انگیزش تحصیلی(درونی، بیرونی و بی انگیزگی)
67
جدول شماره 4-23 نتایج تحلیل واریانس چند متغیره اثر تخته هوشمند بر انگیزش تحصیلی (درونی، بیرونی و بی انگیزگی)
67
جدول شماره 4-24 نتایج تحلیل واریانس چند متغیره اثر تخته هوشمند بر انگیزش تحصیلی (درونی، بیرونی و بی انگیزگی)
68
 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

1-1 مقدمه

اختلال یادگیری[1] به‌وسیله‌ی متخصصان بهداشت روان و پزشکی به‌عنوان نوعی اختلال عصبی زیستی، شناختی و یا پردازش زبان تشخیص داده می‌شود که معلول عملکرد نابهنجار مغز است یکی از پیامدهای بدکاری مغز این است که افراد دارای اختلال یادگیری فرایندها و اطلاعات موردنیازشان را به‌گونه‌ای متفاوت از عملکرد معمولی مورد انتظار کودکان یا بزرگ‌سالان بدون مشکل به دست می‌آورند (جانه و همکاران، 1391؛ به نقل از معتمدی و همکاران، 1391).

بدون شک برنامه آموزش مستقیم برای دانش‌آموزانی که در معرض خطر افت تحصیلی هستند یا به‌عبارت‌دیگر برای دانش آموزان نیازمند آموزش‌های ویژه سودمندترین برنامه آموزشی خواهد بود. برنامه ترمیمی آموزش مستقیم به‌طور کاملاً معناداری یادگیری نوشتن (دست خط، املاوانشا) دانش آموزان پایه‌های دوم تا پنجم را بهبود می‌بخشد( زید، حسین و توماس[2] 2008، به نقل کریمی، علیزاده، فرخی و سعدی پور، 1389).

نفوذ سریع فن‌آوری اطلاعات در میان آحاد مردم موجب تغییر شیوه زندگی آنان شده است تحولات سریع ناشی از کاربرد فن‌آوری اعم از فن‌آوری مولدو فن‌آوری اطلاعاتی در زندگی بشر تغییرات شگرفی را در ساختارهای صنعتی، اقتصادی، سیاسی و مدنی جوامع به وجود آورده است و این تغییرات، تأثیرات به سزایی در روند زندگی و کار مردم در سراسر جهان گذاشته و با روش‌های سنتی آموزش، یادگیری و مدیریت آموزشی به‌طورجدی به مقابله پرداخته است (اسلامی، 1381).

رایانه بخش گران‌بهایی از فن‌آوری، برای کودکان با نیازهای ویژه است که منابع مختلفی از اطلاعات را از قبیل متن، موضوع، صدا و تصویر را به صورت همزمان و هماهنگ در کنار هم ارائه داده، باعث کسب تجربه و عامل محرکی برای کودکان است تا بتوانند مهارت های کلامی و ارتباطی خود را رشد داده، بهبود بخشند (ویزنتز، 2010).

بر اساس تعریف کمیته مشترک ملی به ناتوانی یادگیری[3]که امروزه موردقبول اکثر پژوهشگران می‌باشد؛ اختلال یادگیری اصطلاح کلی است و به گروه نامتجانسی از اختلال‌ها اطلاق می‌شود که به شکل مشکلات عمده در فراگیری و به‌کارگیری توانایی‌های گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، استدلال یا محاسبات ریاضی آشکار می‌شود. فرض بر این است که از اختلال کارکرد دستگاه عصبی مرکزی نشأت می‌گیرند و ممکن است در کنار اختلال‌های یادگیری، اشکالاتی در خود نظم دهی رفتارها، ادراک اجتماعی و تعامل اجتماعی وجود داشته باشد، اما این مسائل به‌خودی‌خود اختلال یادگیری به شمار نمی‌آیند. اختلال‌های یادگیری ممکن است همراه با سایر عارضه‌های معلولیتی باشد (برای مثال نقص حسی، کم‌توان ذهنی، اختلال اجتماعی و هیجانی) یا تأثیرات محیطی توأم باشد (نظیر تفاوت‌های فرهنگی، آموزش ناکافی و نامناسب، عوامل روانی) اما نتیجه این عارضه یا تأثیرات نیست (لر نر[4]، 1997؛ به نقل سیاح، 1391).

ترکیب متن و تصاویر دیداری و صوت برای ارائه و آموزش لغات، موجب یادگیری و تعریف واقعی و عینی از این لغات شده و حافظه‌ی کوتاه‌مدت و حافظه‌ی دیداری (فراخنای توجه) این افراد را بهبود می‌بخشد و رشد یادگیری، یادسپاری و یادآوری لغات در افراد دچار نارسایی‌های یادگیری را افزایش می‌دهد و باعث تقویت توانایی تجسم دیداری و آموزش باکیفیت بالا در دانش آموزان از طریق ابعاد مختلف صورت می‌گیرد (جک، فلتچرف لین، فاچس و مارسیا[5]، 2007). آموزش مبتنی بر رایانه به‌وسیله‌ی تحقیقات آزمایشی مورد تأیید و حمایت می باشد. ازجمله به‌کارگیری شیوه‌های آموزشی مبتنی بر رایانه موجب بهبود عملکرد نوشتن دانش آموزان دچار اختلال املا شده بود (ونگ و باتلر، 2006).

شواهدی دال بر وجود اثرات مثبت آموزش‌ها و بازی‌های رایانه‌ای بر تقویت مهارت‌های خواندن و املا و نیز بهبود مهارت‌های شناختی، توجه و تمرکز، کنترل حرکات، ایجاد لذت و شادی و کاهش رفتارهای پرخاشگرانه گزارش‌شده است (برگر، روبرت و پاسنر، 2000).

 

  1-2 بیان مسئله

مسئله ناتوانی در درک و یادگیری مطلوب برخی از مطالب توسط کودکان در سالهای اخیر به‌طور فوق‌العاده‌ای موردتوجه متخصصان و کارشناسان قرارگرفته است (افروز، 1391).

اختلال‌های یادگیری، ابتدا در دهه‌ی 1960 به‌عنوان جدیدترین حوزه‌ی فرعی در مبحث کودکان استثنایی واردشده است (جوادیان، 1391).

از طرفی محققان همواره به دنبال یافتن پاسخی برای پر کردن خلاهای یادگیری، رفع مشکلات و کمبودهای ناشی از نقص در فرایند تدریس و یادگیری بوده‌اند. آن‌ها به دنبال راه‌هایی بوده اندکه تمرینات روزمره و خسته‌کننده را به تجربیات تعاملی و لذت‌بخش برای اداره شاگردان تغییر دهند، به‌طوری‌که دانش آموزان مبانی اساسی و لازم و مفاهیم عمیق را درک کنند (تورنتن[6]، 1997؛ به نقل صفاریان، 1389).

در طی بررسی نتایج تحقیقات انجام‌شده در مورد این کودکان یکی از روش‌های مؤثر در بهبود یادگیری دانش آموزان مبتلابه اختلال یادگیری آموزش مستقیم می‌باشد.

عناصر کلیدی در آموزش مستقیم شامل الگوبرداری، تقویت، بازخورد، تقریب‌های متوالی و فعال بودن یادگیرنده (بریتر و انگلمن[7]، 1966؛ جویس وکالهون[8]، 2000؛ مارک، ساراو ریچارد[9]، 2001).

با اشاره به یافته‌های پژوهشی مربوط به روش آموزش به کمک کامپیوتر دریافته‌اند که این روش هم پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان را افزایش می‌دهد و هم در آنان نگرش مثبت‌تری نسبت به فعالیت‌های آموزشگاهی ایجاد می‌کند.

در فرا تحلیلی که به‌وسیله (جونز 1990، به نقل مک کولوگ، 2000) انجام‌گرفته است، مطالعه‌ی 36 تحقیق مستقل نشان داد که کاربرد رایانه اثر مثبتی در رشد تحصیلی از دبستان تا دانشگاه دارد. در این بررسی‌ها دانش آموزان دارای اختلال‌های یادگیری ویژه که آموزش‌های رایانه‌ای را دریافت کرده بودند، عملکردشان در دروس املا و خواندن و ریاضی به نحو معناداری تقویت‌شده بود و نیز به‌طور قابل‌توجهی مهارت‌های نگرشی بهتری را نشان داده‌اند.

با توجه به این‌که دانش آموزان مبتلابه اختلال یادگیری نسبت به همسالان خود مشکلات جدی درزمینه ترک مدرسه (اولمان[10] 1957)، بزهکاری (روف و گلدن[11]، 1972) مشکلات روانی (کاون، پدرسون، بابیگنال، لزو و تروس[12]، 1973) دارند.

به‌کارگیری نرم‌افزار آموزشی در محیط‌های یادگیری راه مناسب و لازم برای کشف و دسترسی به منابع اطلاعاتی در جهت آماده‌سازی فراگیرندگان برای زندگی آینده است. کاربردی‌ترین جنبه نرم‌افزارهای آموزشی، یادگیری، سهولت و دسترسی آسان فراگیر به محتواست. فراگیرنده با به‌ کارگیری برنامه‌های نرم‌افزار آموزشی در محور یادگیری قرار می‌گیرد و با محیط خود تعامل پیدا  می کند (کفاشی، 1389).

ازاین‌رو تحقیق حاضر به دنبال روشی نوین برای بهبود اختلال خواندن و درک وفهم و نوشتن در کودکان با اختلال ویژه‌ی یادگیری است که بیشترین تاثیر را داشته باشد. در این ‌بین نرم‌افزار تخته هوشمند ضمن رعایت اصول سهولت کاربری، محیطی مناسب جهت تدریس، سمینار و حتی جلسات عملیاتی را فراهم می کند. کارکردن با آن بسیار ساده می باشد و از مزایای آن قابلیت بالا در نوشتن بر روی بردهای هوشمند، قابلیت رسم اشکال هندسی 2 بعدی و سه‌بعدی، قابلیت ضبط تدریس به‌صورت هوشمند و آزمایشگاه مجازی استفاده‌شده است تا به رفع مشکلات یادگیری خواندن و درک و فهم در کودکان دارای اختلال خواندن کمک کند.

بنابراین، مسئله اصلی این پژوهش (هدف کلی تحقیق)، عبارت است از بررسی تأثیر به‌کارگیری تخته هوشمند بر انگیزش و پیشرفت در خواندن و درک مطلب دانش آموزان دارای اختلال یادگیری در پایه‌ی سوم دوره‌ی ابتدایی شهرستان تربت‌حیدریه.

 

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش

کودکان با اختلال ویژه‌ی یادگیری، با توجه به داشتن هوش طبیعی با مشکل یادگیری مواجه‌اند و زمانی تشخیص داده می‌شوند که پیشرفت در آزمونهای استانداردشده برای خواندن، ریاضیات یا بیان نوشتاری به‌طور چشمگیری زیر حد مورد انتظار برحسب سن، سطح تحصیلات و سطح هوشی باشد. این کودکان مشکلات زیادی درزمینه ی خواندن و نوشتن دارند و مشکل آن‌ها معمولاً دیر تشخیص داده می‌شود. مسائل عاطفی دوران نوجوانی و بزرگ‌سالی آن‌ها بیشتر مربوط به دوران تحصیلی و میزان ترک مدرسه در آن‌ها 5/1 برابر حد متوسط است. (فرهبدومینایی، 1382؛ کاپلان و سادوک، 1378).

کودکان مبتلابه اختلال یادگیری در یک یا چند مورد از توانایی‌های تحصیلی مانند خواندن، نوشتن و ریاضیات و یا هر سه این موارد مشکلات جدی دارند (کاواناک و تروس، 1988).

اختلال خواندن، اختلال در یادگیری ریاضیات و اختلال نوشتن از انواع رایج اختلالات یادگیری به شمار می‌رود. عوامل متعددی ممکن است باعث اختلال یادگیری شود. که می‌توان از بین آن‌ها به عوامل ارثی، عوامل مادرزادی، عوامل محیطی و عوامل آموزشی اشاره کرد (شکوهی یکتا و همکار، 1385).

بر اساس تحقیقات انجام‌شده این نتیجه حاصل گردیده است که 75 درصد یادگیری از طریق وسایل دیداری و تصویری و به‌وسیله‌ی حس بینایی انجام می‌شود درصورتی‌که تنها 13 درصد یادگیری از طریق حس شنوایی و وسایل صوتی انجام می‌گیرد و دیگر حواس به ترتیب بساوایی 6 درصد، بویایی و چشایی هرکدام 3 درصد در یادگیری تأثیر دارند.

به همین دلیل است که امروزه در طراحی مدارس فن‌آوری و ارتباطات نقش حیاتی ایفا می‌کنند (فتاحیان، 1383).

تحقیقات نشان می‌دهد که کاربرد کامپیوتر به‌عنوان مربی در ترکیب با آموزش سنتی برای تعلیم و تمرین و ارائه آموزش، باعث افزایش یادگیری در دوره‌های سنتی و مهارت‌های پایه‌ای می‌شود. هم‌چنین دانش آموزان سریع‌تر یاد می‌گیرند، حافظه‌ی بیشتری نشان داده و اگر کامپیوتر کار می‌کنند به بهتر آموختن تشویق می‌شوند (عچرش، 1389).

فن‌آوری‌های کمکی یک حیطه‌ی وسیع وگسترده‌ای را از یک مداد وکاغذ ساده تا فن‌آوری‌های برتر و بالایی مانند رایانه را دربرمی گیرد. این فن‌آوری‌های حمایتی ازلحاظ آموزش به سه گروه فن‌آوری‌های پایین، میانی و بالا (برتر) طبقه‌بندی می‌شوند (شارپ، 2006؛ اسخومارکر، 2009).

ﺷﯿﻮع اﺧﺘﻼل در ﯾﺎدﮔﯿﺮی را ﻃﺒﻖ ﮔﺰارش ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻣﻠﯽ ﻣﺸﻮرﺗﯽ ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﺎﺗﻮان ﻣﻌﻠﻮل از ﯾﮏ ﺗﺎ ﺳﻪ درﺻﺪ ﮐﻮدﮐﺎن ﻣﺪرﺳﻪ رو می‌دانند اﻣﺎ ﺗﺨﻤﯿﻦ ﺷﯿﻮع اﺧﺘﻼﻻت ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﯾﮑﺴﺎن

موانع و محدودیت، مدیریتی و اجرایی، اقتصادی، توسعه، ورزش والیبال

فهرست  مطالب

عنوان                                                                                                                                   صفحه

فصل اول (کلیات تحقیق)                                                                                                                       

1-1 مقدمه.. 1

1- 2 بیان مسئله.. 2

1- 3 اهمیت و ضرورت تحقیق.. 4

1- 4 فرضیه های تحقیق.. 6

1- 4- 1  فرضیه اصلی تحقیق.. 6

1- 4- 2  فرضیه های فرعی تحقیق.. 6

1 – 5 اهداف تحقیق.. 6

1-5- 1 هدف کلی تحقیق.. 6

1- 5 – 2 اهداف جزئی تحقیق.. 6

1- 6  تعریف واژه های اختصاصی.. 7

1- 6- 1  تعریف نظری.. 7

1- 6- 2 تعریف عملیاتی.. 7

فصل دوم (مبانی نظری و پیشینه  تحقیق)                               

2-1 مقدمه.. 10

2-2 اخلاق.. 11

2-2-1 ورزش والیبال.. 11

2-2-2 تاریخچه والیبال درجهان.. 12

2-2-3 تاریخچه والیبال در ایران.. 14

2-2-4 تاریخچه والیبال در ارومیه.. 14

2-3 توسعه ورزش.. 15

2-3-1 نظام جامع توسعه تربیت بدنی و ورزش کشور.. 16

2-3-2 توسعه ورزش در برنامه های پنج ساله کشور………………………………………………………..17

2-4 موانع توسعه ورزش والیبال.. 20

2-4-1 تعریف موانع و محدودیت ها.. 21

2-4-2 موانع و محدودیت های مربوط به عوامل اقتصادی.. 21

2-4-3  موانع و محدودیت های مربوط به عوامل مدیریتی و اجرایی.. 21

2-4-4 موانع و محدودیت های مربوط به عوامل انسانی و محیطی.. 22

2-4-5 موانع و محدودیت های مربوط به عوامل نگرشی و حمایتی مسئولین.. 22

2-4-6 موانع و محدودیت های مربوط به عوامل امکاناتی و تجهیزاتی    23

2-5 پیشینه تحقیق.. 23

2-5-1 پژوهش های انجام شده در داخل کشور.. 23

2-5-2 پژوهش های انجام شده در خارج کشور. 28

فصل سوم (روش شناسی  تحقیق)

3-1 مقدمه.. 34

3-2 روش تحقیق.. 34

3-3 مراحل انجام تحقیق.. 34

3-3-1 روش کتابخانه ای.. 35

3-3-2روش میدانی.. 35

3-4 جامعه آماری تحقیق.. 35

3-5 نمونه آماری  تحقیق.. 36

3-6 قلمرو زمانی و مکانی تحقیق.. 37

3-6-1 قلمرو زمانی تحقیق.. 37

3-6-2 قلمرو مکانی تحقیق.. 37

3-7 روش‌های آماری و اندازه گیری متغیر های تحقیق.. 37

3-8 روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها.. 37

3-9 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها.. 38

3-10 محدودیت های تحقیق ………………………………………………………………………………..39

 فصل چهارم (تجزیه و تحلیل داده های تحقیق)

4-1  مقدمه.. 41

4-2 آمار توصیفی.. 41

4-2-1: توصیف متغیرهای جمعیت شناختی.. 41

4-3 آمار استنباطی.. 49

4-3-1 بررسی آزمون های مربوط به مولفه های پرسشنامه.. 49

فصل پنجم  (بحث و نتیجه گیری)

5-1 مقدمه.. 58

5-2: خلاصه و نتایج تحقیق.. 58

5-3 بحث و نتیجه گیری.. 61

5-4 پیشنهادات.. 67

5-4-1پیشنهادات مبتنی بر یافته های تحقیق.. 67

5-4-2پیشنهاد برای تحقیقات آینده.. 68

منابع.. 69

ضمائم.. 75

 

مقدمه

  مسیر توسعه به سر منزل مقصود نمی‌رسد مگر آنکه راه روشنی را مستمرا و بطور منظم طی کند. (اعلامیه مجمع عمومی سازمان ملل برای توسعه، 1993م)

امروزه ورزش و تربیت بدنی به عنوان یک موضوع مهم از منظرهای گوناگون که مبنای بسیاری از رفتارها و الگوهای اجتماعی است، نقش مهمی را در توسعۀ جامعه به خود اختصاص داده است، زیرا پیامدهای این پدیده علاوه بر دستاوردهای آشکار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در بسیاری از زوایای پنهان عرصه های ملی و فراملی راهگشا بوده و زمینه های شکوفایی جامعه را فراهم می سازند. اهمیت تربیت بدنی و ورزش روز به روز در حال افزایش است. ارتباط ورزش با پدیده های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نشان دهنده اهمیت این پدیده و نقش آن در برنامه های توسعۀ ملی کشورهاست و در نگاهی کلی توسعه و پیشرفت ورزش در هر کشور با اقتدار و قدرت آن کشور ارتباط نزدیکی دارد (جواهری 1386) پدیده ی تربیت بدنی و ورزش به عنوان واقعیتی اجتماعی در ساختار جوامع مختلف بشری وجود داشته و با شتاب هر چه بیشتر در حال رشد و تکامل است و توسعه‌ی آن  در جوامع امروزی به عنوان بخشی از برنامه های توسعه ملی به شمار می آید و اثرات مثبت و چشمگیری در توسعه‌ی همه جانبه‌ی اجتماع دارد و در جوامع مترقی و در حال توسعه بسیار مورد توجه می باشد. امروزه توسعه در ابعاد مختلف در دستور کار تمامی کشورهای دنیا قرار دارد. توسعه یک کشور مفهومی کلی است که با توسعه در محورهای مختلف معنا می یابد. (نظری و قاسمی1392)

امروزه همچنین به دلیل توسعه امکانات و وسایل رفاهی، ناخودآگاه انسان ها کم تحرک شده اند و این امر باعث شده است که سلامتی بشر با خطر مواجه شود، بنابراین نیاز به تحرک و پویایی باعث توجه و علاقه مندی افراد به فعالیت و رشته های مختلف ورزشی شده است که در بین ورزش ها با توجه به جذابیت و تنوعی که در ورزش گروهی والیبال وجود دارد، توسعه این ورزش می تواند سلامتی و شادکامی افراد را تضمین کند و با رشد وگسترش آن در بعد همگانی زمینه موفقیت و توسعه این ورزش را در سطح قهرمانی موجب گردید. ورزش والیبال برای تمام گروههای سنی مناسب بوده و قابل اجرا در داخل خانه یا خارج از محیط آن می باشد. از نظر اجتماعی و فیزیکی مزایایی بیش از سایر ورزشها دارد و در نوع خود جز یکی از مهیج ترین ورزش ها محسوب می شود. (بونی و سیدنی 1389) از طرفی با وجود محبوبیت و سابقه طولانی ورزش والیبال در استان آذربایجان غربی این ورزش در سطح استان با مشکلات مختلفی روبه رو است که محقق قصد دارد با بررسی موانع و محدودیت های توسعه ورزش والیبال در استان آذربایجان غربی، بتواند راهکارهای مختلفی را جهت توسعه و اعتلای این ورزش مردمی استان ارائه کند. تحقیقات گذشته ای که در سطح والیبال کشور انجام شده نیز به این نکته تاکید دارند که وضع موجود والیبال استان ها ناهمگون است و     70 درصد استان ها در مولفه های مختلف توسعه ورزش در سطح بسیار پایینی قرار دارند. همچنین نحوه سیاست گذاری متمرکز یا غیر متمرکز بنا به استعداد محلی معلوم نیست و به اهمیت والیبال آموزشی، به ویژه در مدارس کمتر پرداخته شده است. (کشتی دار وهمکاران 1391)

1- 2 بیان مسئله

با توجه به پیشرفت بسیار سریع علوم و تکنولوژی در عصر حاضر، تربیت بدنی نیز به عنوان یک علم کامل و جامع در دنیا مطرح و در حال پیشرفت و ترقی است. همچنین توسعه ی ورزش ازموضوعات مهم در توسعه‌ی ملی است و توسعه آن نیز شبیه دیگر زمینه ها در محورهای مختلفی روی می دهد. (قاسمی1384) ورزش به معنای رایج امروزی نمودی نو است. ورزش موجب افزایش نشاط و بهره وری می‌شود. امروزه در میان صاحب نظران دیگر بحث اهمیت و ضرورت ورزش و توجیه آن برای مردم مطرح نیست، بلکه برنامه ریزی و سرمایه‌گذاری در این امر به منظور پاسخگویی به نیازهای اجتماعی به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر درآمده است. بی تردید با تدوین سیاست ها و خط مشی های راهبردی، هماهنگی بین مجموعه نهادها، سازمانها و دستگاههای اجرایی مرتبط با ورزش، تامین منابع مادی و انسانی در حوزه های مختلف ورزشی و اجتناب از کارهای موازی و نظارت کافی بر فعالیتهای ورزشی می توان شاهد رشد و توسعه‌ی ورزش در سطوح مختلف بود. کارشناسان و متخصصان فعال در زمینه تربیت بدنی وتندرستی، پرداختن به امر ورزش را به عنوان یک اصل مهم و جدانشدنی از زندگی برای تمامی افراد جامعه دانسته و به آن به عنوان یک نیاز اصلی نگاه می کنند. (سیدعامری 1392) از این رو پرداختن افراد جامعه به ورزش هایی که دامنه شمول بیشتری دارند و افراد از طبقات مختلف  بتوانند شرکت کنند مهم می باشد. با توجه به اینکه ورزش والیبال رشد و توسعه‌ی چشمگیری در سطح جهان داشته و به عنوان محبوب ترین و پرطرفدارترین ( از نظربازیکن و تماشاچی) و نیز به لحاظ خصوصیاتی که دارد یکی از هیجان انگیزترین رشته های ورزشی امروز دنیاست و به عنوان یک ورزش اجتماعی می تواند در رشد و شکوفایی استعداهای نهفته، توسعه و بهبود قابلیت های جسمانی، روانی کودکان و نوجوانان سودمند واقع شده و از این نظر نقش موثری را در تندرستی عمومی جامعه ایفا نماید. (صفاری 1380) بنابراین محقق بر آن است با بررسی و شناسایی موانع و محدودیتهای توسعه والیبال در استان آذربایجان غربی در پنج بعد اقتصادی، مدیریتی واجرایی، انسانی ومحیطی، نگرشی حمایتی ، امکاناتی و تجهیزاتی  زمینه توسعۀ هر چه بیشتر والیبال و افزایش تعداد ورزشکاران و در مجموع افزایش فعالیت های ورزشی در سطح همگانی و قهرمانی در این رشته ورزشی محبوب و مردمی فراهم شود و با برطرف کردن محدودیت های احتمالی، به توسعه کمی وکیفی ورزش والیبال در سطح استان و کشور منجر گردد. با توجه به نتایج تحقیقات گذشته برنامه های مختلفی برای توسعه‌ی والیبال به کار گرفته شده است و در برهه های زمانی مختلف دلایل متفاوتی برای توسعه نیافتگی برخی رشته های ورزشی بیان شده است اما با وجود سابقه بسیار طولانی ورزش والیبال در استان آذربایجان غربی و هواداران بی شمار این رشته، متأسفانه در سطوح رقابتی و قهرمانی موفقیت چندانی نداشته است و تعداد بازیکنان والیبال در سطوح قهرمانی و حرفه‌ای در رده‌ی بزرگسالان اندک است و به دلیل تعداد کم باشگاه ها و حمایت چند باشگاه ، همواره جمعیت زیادی از علاقه مندان ورزش والیبال از ادامه‌ی فعالیت و بازی در باشگاه ها باز می مانند و با عدم وجود فضای رقابتی بین باشگاه ها اغلب با کاهش انگیزه ی تیم داری مواجه اند. از طرف دیگر با توجه به اینکه والیبال یک ورزش دانشگاهی است، با وجود عدم موفقیت عینی و ملموس والیبال استان تحقیقات کمتری مبتنی بر اصول علمی و جامع در سطح استان انجام شده و اکثر تحقیقات انجام شده برروی متغیرهای رفتار سازمانی و ویژگی های جسمانی و روانی مربیان و بازیکنان بوده است.

بنابراین سوال اصلی پژوهش این است که چه موانع و محدودیت هایی در زمینه توسعه ورزش والیبال استان آذربایجان غربی وجود دارد؟ و اینکه چه راهکارهایی برای رفع این موانع و محدودیت ها و توسعه کمی و کیفی والیبال استان می توان در نظر گرفت؟

1- 3  اهمیت و ضرورت تحقیق

امروزه فراگیر شدن ورزش به عنوان ابزاری برای توسعه در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و … مطرح است. لزوم تبیین عوامل مؤثر در رشد و توسعه ی این ابزار می تواند در نیل به اهداف و سیاست های استراتژیک کشور مؤثر واقع شود (قالیباف،1389). ورزش پدیده ای است که امروزه غالب مردم به آن گرایش زیادی دارند و ابعاد گوناگون آن به عنوان مبحثی مهم در محافل مختلف مورد توجه است. امروزه دیگر ورزش یک بعدی نیست و حوزه های مختلف اقتصادی، فرهنگی و علمی را در درون خود جمع کرده، به همین دلیل حوزه تأثیرگذاری ورزش در دنیای امروز فراتر از گذشته شده است (سلیمی و همکاران1391). در بین رشته های مختلف ورزشی ، ورزش والیبال به دلیل اینکه اساسش یک بازی اجتماعی برای همه افراد، با هر سن و سالی و برخورداری از جنب و جوش، سلامت و ایجاد روحیه شاد و اجتماعی است. والیبال به عنوان ورزشی جذاب و مفرح در سرتاسر جهان علاقمندان زیادی را به خود جذب نموده و روز به روز بر شیفتگان آن اضافه می گردد و محبوبترین و پرطرفدارترین و نیز به لحاظ خصوصیاتی که دارد یکی از هیجان انگیزترین رشته های ورزشی امروز دنیاست و در نزد مردم دنیا جزو پنج ورزش محبوب شناخته می‌شود ( آگوستا هرناندز 1387). همچنین از خصوصیات بارز این رشته ورزشی می توان به این نکته اشاره داشت که در بعد پرورشی، همگانی، قهرمانی و حرفه ای دارای قابلیتی است که در همه سنین از نوجوانی تا کهنسالی می توان به آن پرداخت.

رشته ورزشی والیبال به دلیل اهمیت، محبوبیت و علاقمندان خاصی که در این استان به خصوص در شهر ارومیه دارد؛ نه تنها اولین ورزش محبوب آنها بلکه عشق و بخشی از زندگی شان محسوب می شود. اما متأسفانه با وجود قدمت دیرینه‌ی والیبال در سطح استان ، موفقیت های چندانی نداشته و حضور این استان در سطح کشور کم رنگ به نظر می رسد و همیشه این موضوع مطرح بوده که باتوجه به علایق محلی و وجود طرفداران بی

پرسش‌های فرعی   4
فرضیه تحقیق 4
5.پیشینه پژوهش 4

سازمان‌دهی پژوهش 6
بخش اول- سابقه فالیت‌های هسته‌ای ایران و واکنشهای انجام گرفته علیه آن وتعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا علیه برنامه‌ها وفعالیت های هسته‌ای ایران. 7

فصل اول- سابقه فالیت‌های هسته‌ای ایران و واکنشهای انجام گرفته علیه آن. 8

گفتار اول- تاریخچه فالیت‌های هسته‌ای ایران. 10

بند اول- قبل از انقلاب اسلامی.. 10

پرسش‌های فرعی   4
فرضیه تحقیق 4
5.پیشینه پژوهش 4

سازمان‌دهی پژوهش 6
بخش اول- سابقه فالیت‌های هسته‌ای ایران و واکنشهای انجام گرفته علیه آن وتعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا علیه برنامه‌ها وفعالیت های هسته‌ای ایران. 7

فصل اول- سابقه فالیت‌های هسته‌ای ایران و واکنشهای انجام گرفته علیه آن. 8

گفتار اول- تاریخچه فالیت‌های هسته‌ای ایران. 10

بند اول- قبل از انقلاب اسلامی.. 10

بند دوم- بعد از انقلاب اسلامی.. 13

گفتار دوم- واکنش‌های صورت گرفته علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران. 15

بند اول- واکنش‌های انجام گرفته در چار چوب سازمان ملل متحد. 15

الف- دور اول تحریم‌های شورای امنیت علیه برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران و ایرادات وارد بر آن. 16

خلاصه مفاد قطعنامه 1696 16
ایرادات وارد بر قطعنامه 1696 17
ب- دور دوم تحریم‌های شورای امنیت علیه برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران و ایرادات وارد بر آن. 18

خلاصه مفاد قطعنامه‌های1737، 1747، 1803، 1835، 1929 شورای امنیت علیه ایران 19
ایرادات شکلی وارد بر دور دوم تحریم‌ها 22
بند دوم- واکنش های خارج از چار چوب سازمان ملل متحد. 23

الف- واکنش های انجام گرفته درچارچوب اتحادیه اروپا 23

ب- واکنش‌های کشورهای دیگر. 25

اقدامات ایالات متحده آمریکا … 25
اقدامات برخی دیگر از کشورها   26
فصل دوم- تعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا 27

گفتار اول- خود یاری.. 28

بند اول- خودیاری مسلحانه. 29

1. دفاع مشروع   29
اقدامات تلافی جویانه……… 31
بنددوم- خود‌یاری غیر مسلحانه. 31

«مقابله به مثل» (retorsion). 31
تحریم     33
اقدامات متقابل     34
گفتار دوم- اقدام متقابل به عنوان یکی از عوامل رافع معاذیر وصف متخلفانه عمل متخلفانه بین‌المللی.. 35

بند اول- اقدامات ارادی.. 35

الف – رضایت… 35

ب- دفاع مشروع. 37

ج- اقدام متقابل.. 40

بند دوم- اقدامات غیر ارادی.. 41

الف – قوه قاهره 41

ب- اضطرار. 43

ج- ضرورت… 45

بخش دوم- اعمال حقوق اقدامات متقابل بر اقدامات اتحادیه اروپا در واکنش به برنامه‌های هسته‌ای ایران و مسئولیت سازمان مزبور  51

فصل اول- حقوق اقدامات متقابل و اقدامات اتحادیه اروپا 52

گفتار اول- تعریف و طرفین اقدامات متقابل.. 53

بند اول- تعریف اقدامات متقابل.. 53

الف- تعریف اقدامات متقابل.. 53

معنی لغوی   53
معنی اصطلاحی 54
بند دوم- طرفین اقدامات متقابل.. 54

الف- دولت یا سازمان هدف… 54

ب- زیان دیده 56

گفتار دوم- شرایط اقدامات متقابل.. 60

بند اول- شرایط و موانع شکلی توسل به اقدامات متقابل.. 60

الف- شرایط شکلی توسل به اقدامات متقابل.. 60

درخواست توقف عمل متخلفانه بین المللی و جبران خسارت 60
اطلاع و پیشنهاد مذاکره 61
ب- موانع شکلی توسل به اقدامات متقابل.. 62

1. توقف عمل متخلفانه…. 64
طرح اختلاف در محکمه یا دادگاه صالح 64
ج- اقدامات متقابل فوری.. 65

بند دوم- شرط ماهوی.. 66

فصل دوم- مسئولیت اتحادیه اروپادر قبال اقدام علیه ایران. 70

گفتار اول – مسئولیت سازمان‌های بین‌المللی.. 71

بند اول- اشکال مسئولیت سازمان‌های بین‌المللی.. 72

بند دوم- عناصر عمل متخلفانه سازمان‌های بین‌المللی.. 73

الف- قابلیت انتساب عمل به سازمان. 73

ب- نقض تعهد. 73

تحقق نقض تعهد. 74
2 .لازم الاجرا بودن تعهد. 78

گفتار دوم- تعهدات نقض شده توسط اتحادیه اروپا 78

بند اول- تعهدات ناشی از منشور سازمان ملل متحد. 78

بند دوم- نقض قطعنامه‌های شورای امنیت… 79

 

گفتار سوم- آثار مسئولیت بین‌المللی سازمان‌های بین‌المللی.. 83

بند اول- تکلیف به ادامه انجام تعهد. 83

بند دوم- توقف وعدم تکرار عمل متخلفانه. 84

بند سوم- جبران خسارت… 86

نتیجه گیری.. 89

فهرست منابع و ماخذ. 90

چکیده

اقدامات و برنامه‌های هسته‌ای ایران واکنش‌های زیادی را در پی داشته که از آن جمله می‌توان به مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم‌هایی شورای مزبور علیه ایران و همچنین تحریم‌های یکجانبه برخی از کشور‌ها و اقدامات برخی از سازمان‌های بین‌المللی علیه ایران اشاره نمود. یکی از مهمترین این واکنش‌ها، واکنش اتحادیه اروپا به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران و به ویژه اقدامات اوایل سال 2012 سازمان مزبور علیه برنامه‌های هسته‌ای ایران است. خاص بودن چنین وضعتی که ناشی از بی سابقه بودن آن است، مستلزم برسی قانونی بودن آن در چارچوب حقوقی مناسب است. در این راستا، نوشته حاضر بعد از ارائه سابقه فعالیت‌های هسته‌ای ایران و واکنش‌های انجام گرفته علیه آن، ضمن بررسی حقوق قابل اعمال بر آن، به این نتیجه می‌رسد که اقدامات اتحادیه اروپا در واکنش به برنامه‌های هسته‌ای ایران در چارچوب حقوق اقداماتی تحت عنوان خودیاری و حقوق مسئولیت بین‌المللی اعم از حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و به ویژه حقوق اقدامات متقابل قابل بحث و برسی است. با تعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا به عنوان اقدامات متقابل و اعمال حقوق قابل اعمال بر آن که در طرح مسئولیت دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی گردآوری شده است، به نظر می‌رسد، این اقدامات فاقد وجاهت قانونی بوده و لذا مسئولیت اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان بین‌المللی را به دنبال داشته است. از این رو به نظر می‌رسد، سازمان مزبور به عنوان یک سازمان بین‌المللی می‌بایست آثار و تبعات مسئولیت خود را پذیرفته و مبادرت به ایفای تعهداتی نماید که از چنان مسئولیتی ناشی می‌شود.

کلید واژگان: برنامه‌های هسته ای ایران، اقدامات اتحادیه اروپا علیه ایران، خودیاری، حقوق مسئولیت بین‌المللی، تحریم، اقدامات متقابل

1.    مقدمه

نوشته حاضر با مدنظر قرار دادن اقدمات اقتصادی اتحادیه اروپا علیه ایران و به‌ویژه اقداماتی که اتحادیه مزبور در اوایل سال 2012 علیه ایران اتخاذ نمود، به بررسی قانونی بودن آن اقدامات در پرتو حقوق مسئولیت بین‌المللی و به طور خاص‌تر حقوق اقدامات متقابل می‌پردازد. به بیان واضح‌تر محور بحث پیش رو بررسی وجاهت قانونی اقداماتی است که یک سازمان بین‌المللی منطقه‌ای به طور یکجانبه و خودسرانه علیه کشوری اتخاذ نموده است. البته نیاید از نظر دور داشت که ایران قبل از انجام اقدامات مذکور توسط اتحادیه اروپا، هدف چندین دوره از تحریم‌های شورای امنیت بوده و هست که بر اساس فصل هفتم اتخاذ شده‌اند. براین اساس می‌توان ادعا نمودکه وضعیت مورد مطالعه به دلیل بی سابق بودن آن وضعیتی خاص است.

اتحادیه مزبور در تاریخ 23 ژانویه 2012، پیرو مذاکرات پرتنش بین ایران از یک طرف و اتحادیه و شرکای آن به ویژه ایالات متحده آمریکا از طرف دیگر «اقدامات محدود کننده» [1](restrictive measures) مضاعفی را علیه ایران اتخاذ نمود.[2] اتحادیه در راستای اتخاذ این اقدامات اعلام نمود:

«شورا موافقت نموده اقدامات محدود کننده بیشتری در بخش‌های انرژی ( از قبیل، تحریم واردات نفت خام ایران به اتحادیه)، مالی ( از قبیل، تحریم بانک مرکزی)، حمل و نقل و صادرات علیه ایران اتخاذ نماید. همچنین این اقدامات شامل طلا، کالاها و فن آوری‌های دارای کار برد دو گانه و همچنین اشخاص و موجودیت‌هایی از قبیل اشخاصی می شوند که تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار دارند»[3]

همچنین شورا در خصوص هدف قرار دادن بخش نفت و گاز ایران اعلام نمود:

«شورا واردات نفت خام و محصولات نفتی از ایران را ممنوع نموده است. این ممنوعیت شامل واردات، خرید، صادرات و حمل و نقل و همچنین مسایل مالی و بیمه‌ای مربوط به آن می‌شود. قراردادهایی که قبلا در این زمینه‌ها منعقد شدهاند تا 1 جولای 2012 قابل اجرا هستند. بازنگری اقدامات مربوط به نفت و محصولات نفتی تا اول می 2012 انجام خواهد شد»[4]

علاوه بر این، شورا واردات محصولات پتروشیمی از ایران به اتحادیه اروپا و همچنین صادرات تجهیزات و فن آوری‌های کلیدی با ایران را غیر قانونی اعلام می نماید. سرمایه گذاری‌های جدید در بخش پترو شیمی ایران و همچنین خرید سهام از شرکت‌های فعال در این زمینه در ایران نیز از این پس مجاز نیست.

بی‌سابقه بودن اقدامات اتحادیه در این زمینه باعث مطرح شدن سولات متعددی در خصوص قانونی بودن آنها بر اساس موازین حقوق بین‌الملل می‌شود. به نظر می‌رسد، پاسخ به چنین سولاتی می‌بایست با بررسی اقداماتی شروع شود که از نخستین اقدام شورای امنیت (2006) آغاز و تا آخرین اقدام اتحادیه اروپا در در این زمینه ادامه داشته است. از طرفی برای پاسخ به سوال مطرح در خصوص قانونی بودن اقدامات یاد شده، در وهله اول، می‌بایست حقوق قابل اعمال بر این وضعیت مشخص شود که این امر خود مستلزم تعیین ماهیت حقوقی چنین اقداماتی است. سپس، بر اساس نتایج بدست آمده در خصوص ماهیت حقوقی این اقدامات و حقوق قابل اعمال برآن، باید اقدام به ارزیابی قانونی بودن یا نبودن این اقدامات چه به لحاظ شکلی و چه به لحاظ ماهوی نمود.

در خصوص ماهیت حقوقی اقدامات مورد بحث باید گفت، در بدو امر، این اقدامات را شاید بتوان با ماهیت حقوقی اقداماتی از قبیل، «اقدامات تلافی جویانه» (retorsion)، تحریم ( اعم از اینکه ناشی از تصمیمات شورا یا خود جوش باشند) ساز گار دانست اما در نهایت، مداقه بیشتر نشانگر آن است که اقدامات مزبور با ماهیت حقوقی اقدامات متقابل سازگارتر هستند.

به نظر می‌رسد، صرف نظر از دکترین و برخی از آرای محاکم بین‌المللی، معتبرترین و جامع ترین منابع حقوق حاکم بر اقدامات متقابل به عنوان بخشی از حقوق مسئولیت بین‌المللی اعم از حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی، پیش نویس مواد راجع به مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها[5] و سازمان‌های بین‌المللی[6] و شرح و تفسر مربوطه باشند که کمیسون حقوق بین‌الملل به ترتیب در سال‌های 2001 و 2011 هردو طرح را نهایی نموده است.. چراکه هریک از اسناد مزبور در بردارنده موادی راجع به حقوق شکلی و ماهوی توسل به اقدامات متقابل هستند.

در نهایت از اعمال حقوق مزبور به اقدامات اتحادیه اروپا می‌توان به این نتیجه دست یافت که اقدامات اتحادیه مزبور فاقد وجاهت قانونی بوده و از این رو بر اساس رویه موجود، اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان مسئول اقدامات و اعمال متخلفانه خود خواهد بود. در این راستا می‌توان طرح سال 2011 کمیسیون حقوق بین‌الملل راجع به مسئولیت بین‌المللی سازمان‌های بین‌المللی را به عنوان راهنمایی برای احراز آن مسئولیت و آثار آن به کار برد.

2.    پرسش اصلی مسئله

آیا اقدامات اتحادیه اروپا در وکنش به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران ار وجاهت قانونی برخوردارند؟

3.    پرسش‌های فرعی

الف- حقوق قابل اعمال بر اقدامات اتحادیه اروپا در وکنش به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران چیست؟

ب- آیا اقدامات اتحادیه اروپا در وکنش به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران موجبات مسئولیت بین‌المللی سازمان مزبور را فراهم نموده است.

4.    فرضیه های تحقیق

اقدامات اتحادیه اروپا فاقد و جاهت قانونی بوده و از این رو مو جبات مسئولیت بین‌المللی آن سازمان را فراهم نموده است.

[1] ‘Restrictive measures’ is the official term used by the EU institutions to designate ‘sanctions’. See: Dupont, P., Countermeasures and Collective Security: The Case of the EU Sanctions Against Iran, Journal of Conflict & Security Law, Vol. 17, No. 3, p.302.

[2] See eg: ‘EU discussing plan to start Iran oil ban on July 1’ Reuters (17 January 2012); ‘EU states agree in principle to sanction Iran central bank’ Reuters (18 January 2012).

[3] EU Council Conclusions on Iran (3142th Foreign Affairs Council meeting, Brussels, 23 January 2012) para 2.

[4] See EU Council, Press release 5457/12 of 23 January 2012, ‘Iran: New EU sanctions target sources of finance for nuclear programme’.

[5] Draft Articles on State Responsibility with commentaries, Yearbook of the International Law Commission, Vol. 2, Part Two, 2001, pp. 128-137.

[6] Draft Articles on Internatioanal Oranization Responsibility with commentaries, Yearbook of the International Law Commission, Vol. 2, Part Two, 2011, pp. 149-156.

1.    پیشینه تحقیق

تحقیق پیش رو به یکی از شاخه‌های حقوق بین‌الملل یعنی حقوق مسئولیت بین‌المللی مربوط می‌شودکه به حق می‌توان آن را یکی از شاخه‌های پر اهمیت و بحث بر انگیز از این شاخه از دانش قلمداد نمود. لذا با توجه به اهمیت این شاخه از حقوق بین‌الملل به اهتمام دانشمندان، سازمان‌های بین‌المللی، دیوانها و محاکم داوری بین‌المللی آثار بی‌شماری در

بند دوم- بعد از انقلاب اسلامی.. 13

گفتار دوم- واکنش‌های صورت گرفته علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران. 15

بند اول- واکنش‌های انجام گرفته در چار چوب سازمان ملل متحد. 15

الف- دور اول تحریم‌های شورای امنیت علیه برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران و ایرادات وارد بر آن. 16

خلاصه مفاد قطعنامه 1696 16
ایرادات وارد بر قطعنامه 1696 17
ب- دور دوم تحریم‌های شورای امنیت علیه برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران و ایرادات وارد بر آن. 18

خلاصه مفاد قطعنامه‌های1737، 1747، 1803، 1835، 1929 شورای امنیت علیه ایران 19
ایرادات شکلی وارد بر دور دوم تحریم‌ها 22
بند دوم- واکنش های خارج از چار چوب سازمان ملل متحد. 23

الف- واکنش های انجام گرفته درچارچوب اتحادیه اروپا 23

ب- واکنش‌های کشورهای دیگر. 25

اقدامات ایالات متحده آمریکا … 25
اقدامات برخی دیگر از کشورها   26
فصل دوم- تعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا 27

گفتار اول- خود یاری.. 28

بند اول- خودیاری مسلحانه. 29

1. دفاع مشروع   29
اقدامات تلافی جویانه……… 31
بنددوم- خود‌یاری غیر مسلحانه. 31

«مقابله به مثل» (retorsion). 31
تحریم     33
اقدامات متقابل     34
گفتار دوم- اقدام متقابل به عنوان یکی از عوامل رافع معاذیر وصف متخلفانه عمل متخلفانه بین‌المللی.. 35

بند اول- اقدامات ارادی.. 35

الف – رضایت… 35

ب- دفاع مشروع. 37

ج- اقدام متقابل.. 40

بند دوم- اقدامات غیر ارادی.. 41

الف – قوه قاهره 41

ب- اضطرار. 43

ج- ضرورت… 45

بخش دوم- اعمال حقوق اقدامات متقابل بر اقدامات اتحادیه اروپا در واکنش به برنامه‌های هسته‌ای ایران و مسئولیت سازمان مزبور  51

فصل اول- حقوق اقدامات متقابل و اقدامات اتحادیه اروپا 52

گفتار اول- تعریف و طرفین اقدامات متقابل.. 53

بند اول- تعریف اقدامات متقابل.. 53

الف- تعریف اقدامات متقابل.. 53

معنی لغوی   53
معنی اصطلاحی 54
بند دوم- طرفین اقدامات متقابل.. 54

الف- دولت یا سازمان هدف… 54

ب- زیان دیده 56

گفتار دوم- شرایط اقدامات متقابل.. 60

بند اول- شرایط و موانع شکلی توسل به اقدامات متقابل.. 60

الف- شرایط شکلی توسل به اقدامات متقابل.. 60

درخواست توقف عمل متخلفانه بین المللی و جبران خسارت 60
اطلاع و پیشنهاد مذاکره 61
ب- موانع شکلی توسل به اقدامات متقابل.. 62

1. توقف عمل متخلفانه…. 64
طرح اختلاف در محکمه یا دادگاه صالح 64
ج- اقدامات متقابل فوری.. 65

بند دوم- شرط ماهوی.. 66

فصل دوم- مسئولیت اتحادیه اروپادر قبال اقدام علیه ایران. 70

گفتار اول – مسئولیت سازمان‌های بین‌المللی.. 71

بند اول- اشکال مسئولیت سازمان‌های بین‌المللی.. 72

بند دوم- عناصر عمل متخلفانه سازمان‌های بین‌المللی.. 73

الف- قابلیت انتساب عمل به سازمان. 73

ب- نقض تعهد. 73

تحقق نقض تعهد. 74
2 .لازم الاجرا بودن تعهد. 78

گفتار دوم- تعهدات نقض شده توسط اتحادیه اروپا 78

بند اول- تعهدات ناشی از منشور سازمان ملل متحد. 78

بند دوم- نقض قطعنامه‌های شورای امنیت… 79

گفتار سوم- آثار مسئولیت بین‌المللی سازمان‌های بین‌المللی.. 83

بند اول- تکلیف به ادامه انجام تعهد. 83

بند دوم- توقف وعدم تکرار عمل متخلفانه. 84

بند سوم- جبران خسارت… 86

نتیجه گیری.. 89

فهرست منابع و ماخذ. 90

چکیده

اقدامات و برنامه‌های هسته‌ای ایران واکنش‌های زیادی را در پی داشته که از آن جمله می‌توان به مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم‌هایی شورای مزبور علیه ایران و همچنین تحریم‌های یکجانبه برخی از کشور‌ها و اقدامات برخی از سازمان‌های بین‌المللی علیه ایران اشاره نمود. یکی از مهمترین این واکنش‌ها، واکنش اتحادیه اروپا به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران و به ویژه اقدامات اوایل سال 2012 سازمان مزبور علیه برنامه‌های هسته‌ای ایران است. خاص بودن چنین وضعتی که ناشی از بی سابقه بودن آن است، مستلزم برسی قانونی بودن آن در چارچوب حقوقی مناسب است. در این راستا، نوشته حاضر بعد از ارائه سابقه فعالیت‌های هسته‌ای ایران و واکنش‌های انجام گرفته علیه آن، ضمن بررسی حقوق قابل اعمال بر آن، به این نتیجه می‌رسد که اقدامات اتحادیه اروپا در واکنش به برنامه‌های هسته‌ای ایران در چارچوب حقوق اقداماتی تحت عنوان خودیاری و حقوق مسئولیت بین‌المللی اعم از حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و به ویژه حقوق اقدامات متقابل قابل بحث و برسی است. با تعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا به عنوان اقدامات متقابل و اعمال حقوق قابل اعمال بر آن که در طرح مسئولیت دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی گردآوری شده است، به نظر می‌رسد، این اقدامات فاقد وجاهت قانونی بوده و لذا مسئولیت اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان بین‌المللی را به دنبال داشته است. از این رو به نظر می‌رسد، سازمان مزبور به عنوان یک سازمان بین‌المللی می‌بایست آثار و تبعات مسئولیت خود را پذیرفته و مبادرت به ایفای تعهداتی نماید که از چنان مسئولیتی ناشی می‌شود.

کلید واژگان: برنامه‌های هسته ای ایران، اقدامات اتحادیه اروپا علیه ایران، خودیاری، حقوق مسئولیت بین‌المللی، تحریم، اقدامات متقابل

1.    مقدمه

نوشته حاضر با مدنظر قرار دادن اقدمات اقتصادی اتحادیه اروپا علیه ایران و به‌ویژه اقداماتی که اتحادیه مزبور در اوایل سال 2012 علیه ایران اتخاذ نمود، به بررسی قانونی بودن آن اقدامات در پرتو حقوق مسئولیت بین‌المللی و به طور خاص‌تر حقوق اقدامات متقابل می‌پردازد. به بیان واضح‌تر محور بحث پیش رو بررسی وجاهت قانونی اقداماتی است که یک سازمان بین‌المللی منطقه‌ای به طور یکجانبه و خودسرانه علیه کشوری اتخاذ نموده است. البته نیاید از نظر دور داشت که ایران قبل از انجام اقدامات مذکور توسط اتحادیه اروپا، هدف چندین دوره از تحریم‌های شورای امنیت بوده و هست که بر اساس فصل هفتم اتخاذ شده‌اند. براین اساس می‌توان ادعا نمودکه وضعیت مورد مطالعه به دلیل بی سابق بودن آن وضعیتی خاص است.

اتحادیه مزبور در تاریخ 23 ژانویه 2012، پیرو مذاکرات پرتنش بین ایران از یک طرف و اتحادیه و شرکای آن به ویژه ایالات متحده آمریکا از طرف دیگر «اقدامات محدود کننده» [1](restrictive measures) مضاعفی را علیه ایران اتخاذ نمود.[2] اتحادیه در راستای اتخاذ این اقدامات اعلام نمود:

«شورا موافقت نموده اقدامات محدود کننده بیشتری در بخش‌های انرژی ( از قبیل، تحریم واردات نفت خام ایران به اتحادیه)، مالی ( از قبیل، تحریم بانک مرکزی)، حمل و نقل و صادرات علیه ایران اتخاذ نماید. همچنین این اقدامات شامل طلا، کالاها و فن آوری‌های دارای کار برد دو گانه و همچنین اشخاص و موجودیت‌هایی از قبیل اشخاصی می شوند که تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار دارند»[3]

همچنین شورا در خصوص هدف قرار دادن بخش نفت و گاز ایران اعلام نمود:

«شورا واردات نفت خام و محصولات نفتی از ایران را ممنوع نموده است. این ممنوعیت شامل واردات، خرید، صادرات و حمل و نقل و همچنین مسایل مالی و بیمه‌ای مربوط به آن می‌شود. قراردادهایی که قبلا در این زمینه‌ها منعقد شدهاند تا 1 جولای 2012 قابل اجرا هستند. بازنگری اقدامات مربوط به نفت و محصولات نفتی تا اول می 2012 انجام خواهد شد»[4]

علاوه بر این، شورا واردات محصولات پتروشیمی از ایران به اتحادیه اروپا و همچنین صادرات تجهیزات و فن آوری‌های کلیدی با ایران را غیر قانونی اعلام می نماید. سرمایه گذاری‌های جدید در بخش پترو شیمی ایران و همچنین خرید سهام از شرکت‌های فعال در این زمینه در ایران نیز از این پس مجاز نیست.

بی‌سابقه بودن اقدامات اتحادیه در این زمینه باعث مطرح شدن سولات متعددی در خصوص قانونی بودن آنها بر اساس موازین حقوق بین‌الملل می‌شود. به نظر می‌رسد، پاسخ به چنین سولاتی می‌بایست با بررسی اقداماتی شروع شود که از نخستین اقدام شورای امنیت (2006) آغاز و تا آخرین اقدام اتحادیه اروپا در در این زمینه ادامه داشته است. از طرفی برای پاسخ به سوال مطرح در خصوص قانونی بودن اقدامات یاد شده، در وهله اول، می‌بایست حقوق قابل اعمال بر این وضعیت مشخص شود که این امر خود مستلزم تعیین ماهیت حقوقی چنین اقداماتی است. سپس، بر اساس نتایج بدست آمده در خصوص ماهیت حقوقی این اقدامات و حقوق قابل اعمال برآن، باید اقدام به ارزیابی قانونی بودن یا نبودن این اقدامات چه به لحاظ شکلی و چه به لحاظ ماهوی نمود.

در خصوص ماهیت حقوقی اقدامات مورد بحث باید گفت، در بدو امر، این اقدامات را شاید بتوان با ماهیت حقوقی اقداماتی از قبیل، «اقدامات تلافی جویانه» (retorsion)، تحریم ( اعم از اینکه ناشی از تصمیمات شورا یا خود جوش باشند) ساز گار دانست اما در نهایت، مداقه بیشتر نشانگر آن است که اقدامات مزبور با ماهیت حقوقی اقدامات متقابل سازگارتر هستند.

به نظر می‌رسد، صرف نظر از دکترین و برخی از آرای محاکم بین‌المللی، معتبرترین و جامع ترین منابع حقوق حاکم بر اقدامات متقابل به عنوان بخشی از حقوق مسئولیت بین‌المللی اعم از حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی، پیش نویس مواد راجع به مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها[5] و سازمان‌های بین‌المللی[6] و شرح و تفسر مربوطه باشند که کمیسون حقوق بین‌الملل به ترتیب در سال‌های 2001 و 2011 هردو طرح را نهایی نموده است.. چراکه هریک از اسناد مزبور در بردارنده موادی راجع به حقوق شکلی و ماهوی توسل به اقدامات متقابل هستند.

در نهایت از اعمال حقوق مزبور به اقدامات اتحادیه اروپا می‌توان به این نتیجه دست یافت که اقدامات اتحادیه مزبور فاقد وجاهت قانونی بوده و از این رو بر اساس رویه موجود، اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان مسئول اقدامات و اعمال متخلفانه خود خواهد بود. در این راستا می‌توان طرح سال 2011 کمیسیون حقوق بین‌الملل راجع به مسئولیت بین‌المللی سازمان‌های بین‌المللی را به عنوان راهنمایی برای احراز آن مسئولیت و آثار آن به کار برد.

2.    پرسش اصلی مسئله

آیا اقدامات اتحادیه اروپا در وکنش به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران ار وجاهت قانونی برخوردارند؟

3.    پرسش‌های فرعی

الف- حقوق قابل اعمال بر اقدامات اتحادیه اروپا در وکنش به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران چیست؟

ب- آیا اقدامات اتحادیه اروپا در وکنش به برنامه‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای ایران موجبات مسئولیت بین‌المللی سازمان مزبور را فراهم نموده است.

4.    فرضیه های تحقیق

اقدامات اتحادیه اروپا فاقد و جاهت قانونی بوده و از این رو مو جبات مسئولیت بین‌المللی آن سازمان را فراهم نموده است.

[1] ‘Restrictive measures’ is the official term used by the EU institutions to designate ‘sanctions’. See: Dupont, P., Countermeasures and Collective Security: The Case of the EU Sanctions Against Iran, Journal of Conflict & Security Law, Vol. 17, No. 3, p.302.

[2] See eg: ‘EU discussing plan to start Iran oil ban on July 1’ Reuters (17 January 2012); ‘EU states agree in principle to sanction Iran central bank’ Reuters (18 January 2012).

[3] EU Council Conclusions on Iran (3142th Foreign Affairs Council meeting

&nbsp;

<a href="http://40y.ir/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%b1%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%db%8c%d9%86-%d8%a7%d9%84%d9%85%d9%84%d9%84-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%a7/"><img class="alignnone wp-image-170859″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/ddsd_001-268x300-268x300.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="171″ height="191″ /></a>

 

, Brussels, 23 January 2012) para 2.

[4] See EU Council, Press release 5457/12 of 23 January 2012, ‘Iran: New EU sanctions target sources of finance for nuclear programme’.

[5] Draft Articles on State Responsibility with commentaries, Yearbook of the International Law Commission, Vol. 2, Part Two, 2001, pp. 128-137.

[6] Draft Articles on Internatioanal Oranization Responsibility with commentaries, Yearbook of the International Law Commission, Vol. 2, Part Two, 2011, pp. 149-156.

1.    پیشینه تحقیق

تحقیق پیش رو به یکی از شاخه‌های حقوق بین‌الملل یعنی حقوق مسئولیت بین‌المللی مربوط می‌شودکه به حق می‌توان آن را یکی از شاخه‌های پر اهمیت و بحث بر انگیز از این شاخه از دانش قلمداد نمود. لذا با توجه به اهمیت این شاخه از حقوق بین‌الملل به اهتمام دانشمندان، سازمان‌های بین‌المللی، دیوانها و محاکم داوری بین‌المللی آثار بی‌شماری در

اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………..7

اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………8

اهداف کلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

اهداف جزئی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

فرضیه های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………….9

تعریف نظری متغیرها ……………………………………………………………………………………………………………………………………10

تعریف عملیاتی متغیرها…………………………………………………………………………………………………………………………………10

معرفی انواع متغیرها…………………………………………………………………………………………………………………………………..10

فصل دوم: پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….11

مروری بر تعاریف اصطلاحات زندان وهویت   ………………………………………………………………………………………………12

زندان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..12

زندانی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

بحران هویت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

شناخت درمانی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….14

هیجان……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..15

معنویت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………17

جرم چیست؟………………………………………………………………………………………………………………………………………………….17

زندان و زندانی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..18

عوامل مرتبط با جرم و زندانی شدن…………………………………………………………………………………………………………….19

هویت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….20

تعریف هویت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………20

دیدگاه اریکسون……………………………………………………………………………………………………………………………………………20

دیدگاه مارسیا ………………………………………………………………………………………………………………………………………………21

دیدگاه اریک فروم ……………………………………………………………………………………………………………………………………….22

دیدگاه ساختارگرایان……………………………………………………………………………………………………………………………………23

 

دیدگاه معنادرمانی فرانکل……………………………………………………………………………………………………………………………23

دیدگاه واقعیت درمانی گلاسر……………………………………………………………………………………………………………………..25

عوامل موثر بر شکل گیری هویت ……………………………………………………………………………………………………………..25

عوامل شناختی………………………………………………………………………………………………………………………………………………26

عوامل مربوط به والدین…………………………………………………………………………………………………………………………………26

عوامل اقتصادی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..26

عوامل مربوط به مدرسه………………………………………………………………………………………………………………………………..26

نقش مذهب…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..26

عوامل اجتماعی فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………………27

عامل تفاوتهای جنسیتی……………………………………………………………………………………………………………………………….27   

عامل سن………………………………………………………………………………………………………………………………………………………27

سبک های هویت………………………………………………………………………………………………………………………………………….28

سبک اطلاعاتی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..28

سبک هنجاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………28

سبک سردرگم اجتنابی………………………………………………………………………………………………………………………………..29

معنویت و روان درمانی…………………………………………………………………………………………………………………………………29

 معنا درمانی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….30

 هوش معنوی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………31

توحید درمانی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….32

مداخله های معنوی………………………………………………………………………………………………………………………………………35

دعا…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35

بحث درباره ی مفاهیم الهیات و کتاب های مقدس……………………………………………………………………………………36

 استفاده از آرامش معنوی  و فنون تصویر سازی………………………………………………………………………………………..36

ترغیب مراجعان به بخشایشگری………………………………………………………………………………………………………………….37

کمک به مراجعان برای هماهنگ شدن با ارزش های مذهبی خویش…………………………………………………………37

خود فاش سازی عقاید و تجربه های معنوی……………………………………………………………………………………………….38

بهره گیری از متون دینی……………………………………………………………………………………………………………………………..38

استفاده از شهود  یا الهام………………………………………………………………………………………………………………………………39

رویکردهای عمده در روان درمانی………………………………………………………………………………………………………………..39

رویکرد روان تحلیل گری………………………………………………………………………………………………………………………………39

رویکرد رفتاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….40

رویکرد انسان گرایی……………………………………………………………………………………………………………………………………….41

رویکرد درمانی راجرز……………………………………………………………………………………………………………………………………..42

رویکرد شناختی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..42

درمان شناختی آرون بک………………………………………………………………………………………………………………………………43

درمان عقلانی – هیجانی الیس……………………………………………………………………………………………………………………..43

نظریه شناختی – هیجانی معنوی SCET……………………………………………………………………………………………………..44

مبانی فلسفی نظریها……………………………………………………………………………………………………………………………………….44

دیاگرام درمان SCET……………………………………………………………………………………………………………………………………..46

باورهای اساسی دینی چه هستند؟………………………………………………………………………………………………………………..47

باورهای مربوط به خدا……………………………………………………………………………………………………………………………………47

باورهای مربوط به انسان…………………………………………………………………………………………………………………………………48

باورهای مربوط به هستی……………………………………………………………………………………………………………………………….48

فرآیند درمان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..48

پیامدها و دستاوردهای نظریه………………………………………………………………………………………………………………………..51

تفاوت این نظریه با نظریه های دیگر…………………………………………………………………………………………………………….51

پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………….52

مطالعات داخلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………52

مطالعات خارجی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….54

فصل سوم:طرح تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..56

روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………57

طرح پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

ملاکهای ورود………………………………………………………………………………………………………………………………………………….57

ابزارهای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………..58

پرسشنامه بحران هویت…………………………………………………………………………………………………………………………………..58

روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………………………………58

پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………………………………58

روش نمره گذاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………….59

روند اجرای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………60

محتوای درمان شناختی-هیجانی معنوی (SCET)………………………………………………………………………………………..61

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………..61

فصل چهار:تجزیه و تحلیل آماری…………………………………………………………………………………………..62

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..63

یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………63

یافته های استنباطی………………………………………………………………………………………………………………………………………69

فصل پنجم:بحث ونتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………73

بحث………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..74

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………75

همسو یا غیر همسو بودن………………………………………………………………………………………………………………………………76

کاربرد نتایج…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….77

محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….77

پیشنهادات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….77

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………78

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..83

پیوست……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………85

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر درمان شناختی-هیجانی معنوی(  SCET) بر بحران هویت زندانیان می باشد.

روش و مواد:روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی دارای پیش آزمون وپس آزمون می باشد. جامعه آماری زندانیان زندان چناران می باشند که همه با جرم مواد مخدر میباشند. در ابتدا پرسشنامه های بحران هویت (رجایی و همکاران،1387) در میان 140 نفر اززندانیان که درداخل دو بند از زندان چناران حضور داشتند توزیع گردید و بعد از جمع آوری، افرادی را که دارای ملاکهای ورود به پژوهش را داشتند بر اساس اطلاعات مندرج در پرسشنامه انتخاب کرده که این تعداد 70 نفر بودند ، نمونه آماری پژوهش 70 نفر و گمارش هدفمند در دو گروه آزمایش و گواه قرارگرفتند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه بحران هویت (ICQ) که از لحاظ آماری پایا و روا می باشد. روش تجزیه تحلیل داده ها باتوجه به شاخص های توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و شاخص استنباطی (آزمون کوواریانس) می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار Spss16 استفاده می شود.

یافته ها: نتایج نهایی آزمون کواریانس نشان می داد، درمان شناختی هیجانی معنوی بر کاهش غمگینی، بی ارزشی، عدم اعتماد به نفس، نا امیدی، پوچی، بی هدفی و کل بحران هویت اثر معناداری داشت که این معناداری با آلفای 0.05p< مورد بررسی قرار گرفت.

نتیجه گیری: فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه، درمان شناختی هیجانی معنوی به شیوه گروهی بر بحران هویت تاثیر دارد، مورد تایید قرار گرفت.

واژگان کلیدی:  درمان شناختی هیجانی معنوی، بحران هویت، زندانیان.

مقدمه

انسان امروزی در جامعهای زندگی میكند كه خطرات زیادی، آرامش و امنیت او را تهدید میكنـد. جرم، تخلف و جنایت یكی از جمله این خطرات هستند و هر روزه اخبـار و گـزارشهـای آشـفته كنندهای در مورد جرایم مختلف كه منجر به مرگ، نقص عضو و سایر آسیبهـای جسـمانی افـراد جامعه میشود به گوش میرسد. علل ارتكاب به جـرم بسـیار متفاوتنـد. انـدریوز و بونتـا [1](1994) بیكاری، پایین بودن سطح تحصیلات، مشكلات و مسایل خـانوادگی و زناشـویی، شـبكه اجتمـاعی جرم آفرین، مصرف مواد و الكل، كاركردهای اجتماعی ضعیف، نگـرشهـای ضـداجتماعی، عوامـل شخصـی و هیجـانی و اخـتلالات شخصـیتی و روانـی را از جملـه علـل و عوامـل ارتكـاب جـرم میدانند وبه دنبال آن مساله زندانی بودن است. امروزه توجه به مسائل تربیتی در زندان نسبت به گذشته بیشتر شده است و گام گذاشتن جهت بهبود وضعیت زندانیان امری لازم و ضروری به نظر می رسد. همچنین بخاطر وجود مشکلات عاطفی-شناختی و رفتاری در زندان باید روند کاهش سلامت روانی را در این قشر به حداقل رساند.

بیان مساله

یکی از مسائل مهم زندانیان و مجرمین مشکلات روانی می باشد. اختلالات روانی یكی از مشكلات بزرگ دنیای امروز است. به طوری كه گزارشهـا حـاكی از آن است كه یك چهارم از افراد جامعه آمریكا، برخی از انواع مشكلات روانـی را در طـول زنـدگی خود تجربه میكنند. در اغلب موارد وجود اختلالهای روانی در فرد نه تنها از میزان سـازگاری فردی و اجتماعی وی میكاهد، بلكه امنیت و بهداشت روانی خانواده و سایر گروه های اجتماعی را  نیز دچار مشكل میكند. در برخی موارد نیز، نوع و شدت مشكل به حدی میرسد كه موجبات آزار و تهدید حقوق اعضای دیگر اجتماع را فراهم می آورد و نتیجه آن، درگیری فرد بیمـار بـا قـانون و مراجع كیفری را فراهم می آورد. به عبارت دیگر، فرد بیمار به سبب داشتن اختلال روانی و پیامد آن ارتكاب جرم، تحت پیگرد قانونی قرار میگیرد و نهایتا وارد زندان میشود.

یافته های تحقیقات مختلف نشان داده انـد كـه بین 10 تا 15 درصد از زندانیان دچار اختلال روانی هستند و میزان شیوع اختلال های روانی در نمونه های متشکل از افراد مجرم وزندانی بسیار بالاتر از افراد دیگر جامعه است. (چیلس، میلر و کاکس، 1980).

بوردكین[2] (1993) در پژوهش ملی خود در مورد رعایت حقوق بشر در افراد استرالیایی مبتلا به بیماری های روانی گزارش كرد كه بین 30 تا 50 درصد از نوجوانان حاضر در كانونهای اصـلاح تربیت، مبتلا به یكی از مشكلات سلامت روانی هستند. همچنـین یافتـه هـای ایـن پـژوهش نشـان میدهد كه میزان شیوع اختلالات روانی در بـین ایـن نوجوانـان 7 برابـر بیشـتر از سـایر نوجوانـان است.

گروهی از متخصصان سلامت روانی در آمریكا نیز با مطالعه 541 نوجوان 13 تا 18 ساله مجرم دریافتند كه   میزان مشكلات درونی سازی[3]از (جمله افسـردگی، وسـواس، شـكایات جسمانی واسكیزوئید)ومشكلات بیرونی سازی[4] از جمله بیشفعالی، پرخاشگری و بزهكاری) در این نوجوانان دو برابـر سـایر نوجوانـان بـود. از طرفـی مشـاهده شـده اسـت كـه مددجویان مبتلا به مشكلات سلامت روانی نه تنها در زندان بیشتر مرتكب خـلاف مـیشـوند و درنتیجه به طول دوره محكومیت آنان افزوده میشود، بلكه احتمال بیشتری است كه قربانی خشـونت، سوءاستفاده و آزار و اذیت سایر مددجویان شوند (اوکنر[5] و همکاران، 2002).

مكشان[6] (1989) مشاهده كرد كه مـددجویان مبتلا به مشكلات و بیماریهای روانی پنج برابر سایر مدد جویان بـه كاركنـان زنـدان و مـددجویان دیگر حمله ور میشوند.

از طرفی تاریخچه زندان و مقابله با جرایم نیز نشان داده است كه روش های متكی بـر تنبیـه و مجازات نه تنها نمی تواند از بروز و ارتكاب مجدد جرم جلوگیری كنـد؛ بلكـه در مـواردی نیـز بـر شدت و تعداد این موارد افـزوده اسـت. از ایـن رو، امـروزه اعتقـاد بـر ایـن اسـت كـه اسـتفاده از روش های بازپروری و تأكید بر توانبخشی روانی مددجویان، بخصوص در آن دسته از مـددجویانی كه دچار نواقص شناختی و اختلالات روانی هسـتند، بسـیار مفیـد و مـؤثر اسـت (کریتون و تاول[7]، 2005). سـوریال و مكنزی [نقل از تاول، 2003)]. تأثیر برنامههـای مداخلـهای متكـی بـر مجـازات و برنامـههـای مداخلهای متكی بر تقویت رفتارهای مثبت را در یك اردوگاه از مددجویان مورد مقایسـه كردنـد و دریافتند كه هرچه تأكید بر مجازات در مددجویان بیشتر شود، میـزان ارتكـاب جـرم و محكومیـت مجدد نیز افزایش مییابد. براین اساس طی چند دهـه گذشـته تاكیـد مسـئولان و دسـتانـدركاران جامعه و زندان بر جایگزینی فعالیتهای تـوانبخشـی و بـازپروری بـه جـای تنبیـه و مجـازات در زندان ها است.

فرندشیپ[8] وهمكاران (2003) كارایی برنامـه هـای شـناختی- رفتـاری را در كـاهش نشـانگان روانشناختی و میزان ارتكاب جرم مجدد در دو گـروه از مـددجویان مـردی كـه دارای دو سـال و بیشتر محكومیت بودند مقایسه كردند. گروه اول یا گروه آزمایشی متشكل از 667 زنـدانی وگـروه دوم یا گروه كنترل متشكل از801نفر از مددجویانی بودند كه از نظر چند متغیـر مـرتبط بـا هـدف تحقیق با گروه اول همتاسازی شده بودند. مددجویان گروه آزمایشـی در جلسـات رواندرمـانگری گروهی مبتنی بر فنون شناختی- رفتاری شركت كردند. نتایج نشان داد كه گـروه آزمایشـی و گـروه كنترل هنگام كنترل سایر متغیرها از نظر وضعیت روانشناختی و از نظـر میـزان محكومیـت مجـدد تفاوت معناداری داشتند.

یکی از عمده ترین مشکلاتی که در زندان برای فرد به وجود می آید بحران هویت است. بنا به تعاریف بحران هویت فرد در زندان با یک من آشفته و بهم ریخته رو به رو می شود. من زندانی در مقابل ارزشهای قانون و هنجارهای کشورش است که این عامل باعث بهم ربختگی شدید هویتی در او می شود( جلالی، 1376).

بحران هویت واژه ای است که اولین بار اریکسون ارائه داده است و عدم توانایی نوجوان در قبول نقشی که جامعه از او انتظار دارد را بحران هویت نامید ولی اکنون دیگر این تعریف اصلاح شده است. از نگاهی دیگر بحران هویت، اینگونه تعریف شده است: عدم موفقیت فرد در شکل دادن به هویت فردی خود اعم از اینکه به علت تجارب نامطلوب کودکی با شرایط فعلی باشد، بحرانی ایجاد می کند که بحران هویت نامیده می شود (سیدنژاد، 1381).

اما آن تعریفی که در این پژوهش از بحران هویت و نشانه های آن مدنظر قرار می گیرد عدم توانایی و پاسخ گویی به سوال های اساسی است که انسان ها با آن ها روبرو می شوند و بدون یافتن پاسخ به این سوالات، زندگی ان ها پوچ و بی هدف خواهد شد و در نتیجه از بحرانی تحت عنوان بحران هویت رنج خواهند برد. برای پاسخ گویی به این سوالاتی که ذهن انسان ها را درگیر می کنند، باید ابتدا به باورهای مذهبی اساسی در رابطه با خداوند، هستی و انسان اعتقاد داشت تا بحران هویت کمتری را تجربه کرد زیرا زندگی برای کسانی که دچار بحران هویت هستند بی معنا، پوچ و بی هدف می شود و آنان دچار احساس ناامیدی و گم گشتگی می شوند. در حالیکه باور های مذهبی اساسی می تواند باعث احساس امیدواری، هدفمندی و آرامش در افراد دچار بحران شود (رجایی، 2008).

فرانکل[9] (2000) نیز عنوان کرده است که جستجو برای یافتن معنای زندگی از نیازهای اساسی بشر است که بایستی براورده شود به نظر او هنگامی که فرد نتواند معنای زندگی خودش را دریابد دچار خلا هستی می شود. خلا هستی در واقع شکلی از پوچی منحصر به فرد است. در میان مراجعین بسیاری که با مشکلات روانشناختی روبرو بوده اند و مخصوصا معتادن اعم از مصرف کننده و بهبود یافته، نشانه ای شبیه به خلا هستی دیده شده است که منجربه عدم شکل گیری تلاشهای هدفمند در زندگی و احساس پوچی و نا امیدی و بیچارگی در زندگی افراد می شود و در نهایت به نظر می رسد که این افراد دچار بحران هویت شده اند.

یالوم [10](1995) در مورد امیداوری بیان می کند،که امید یک عنصر اساسی فرایند درمان است. افراد به هنگام درمان معمولا شرایط مبهمی دارند و در مورد آینده مردد هستند. لذا لازم است تا با توسل به راه های مختلف افراد برای سپری کردن دوره درمان اراده و هدفمندی و امید خود را تا پایان حفظ کنند.

بک [11](1974) نیز در مورد ناامیدی به تحقیق پرداخته و رابطه تنگاتنگی میان نا امیدی  وافسردگی و افکار خودکشی یافته است به گونه ای که مقیاس نا امیدی او به گونه ای پیش بینی کننده خطر خودکشی در افراد است.

متغیر سوم این پژوهش درمانی است که برای اولین بار توسط رجایی (1388) مطرح شده است. این درمان، درمان شناختی- هیجانی معنوی (SCET) نام دارد که درمانی شناختی با رویکرد معنوی است در این درمان علاوه بر توجه به سطوح فیزیولوژیکی  و شناختی به سطح معنوی نیز در درمان اختلالات روانشناختی توجه شده است. در سطح شناختی درمان، درمانگر سعی می کند تا تفکرات غیر واقعی و غیر منطقی مراجع را که منجر به پیدایش احساسات ناخوشایند شده است شناسایی کند. در این مرحله از درمان می توان از خطاهای فکری که توسط بک مطرح شده اند و یا باورهای غیر منطقی  که توسط الیس عنوان شده اند استفاده کرد.

در سطح فیزیولوژیکی، درمانگر با در نظر گرفتن واکنشهای جسمانی و هیجانی مراجع نظیر تپش قلب و نفس نفس زدن سعی می کند این احساسات ناخوشایند را از طریق آموزش آرامش دهی یا ریلکسیشن کنترل و کاهش دهد و اما در سطح معنوی، ابتدا از مراجع خواسته می شود تا در مورد خودش ودیگران و اینکه در مورد ماهیت انسان چگونه می اندیشد، صحبت کند. اغلب مراجعین تصویر منفی از خود و انسان دارند. احساس پوبی ارزشی و نا امیدی می کنند و هدفی در زندگی ندارند. درمانگر از طریق ارائه باورهای اساسی دینی که 10 مورد هستند و راجع به انسان، هستی و خداوند می باشند سعی در کاهش احساسات ناخوشایند مراجع دارد وبکارگیری این باورها در زندگی می تواند منجربه رشد و تعالی روان در او شود.

لذا از این رو زندانیان بعلت مشکلات اجتماعی .اقتصادی. اعتقادی و مصرف مواد مخدر دچار اختلالات روانی و بحران هویت میباشند که روان درمانی شناختی –هیجانی معنوی میتواند بر بهبود اختلالات روانی و بحران هویت بوجود آمده در زندانیان برای برگشت به زندگی عادی و اجتماع لازم باشد.

چالش بحران هویت هم بعد روان شناختی و فردی دارد و هم بعد اجتماعی و سیاسی(شرفی، 1380)

در نظریه شناختی-هیجانی معنوی فرض بر این است که راهی از بحران هویت از طریق پاسخ به سوال های اساسی زندگی و باتوجه به باورهای اساسی دینی امکان پذیر است. با عنایت بر آنچه بیان شد سوال این است که آیا درمان شناختی-هیجانی معنوی( SCET )می تواند بر بحران هویت زندانیان تاثیر بگذارد؟

اهمیت و ضرورت پژوهش:

تعداد کل زندانیان کشور، ۲۱۰ هزار و ۶۷۲ نفر است. این آمار نسبت به آخرین آمار ارائه شده به سازمان‌های جهانی توسط ایران با کاهش حدود ۷ هزار نفری روبه‌رو شده است. براساس این آمار، استان تهران با ۳۱ هزار و ۹۰۰ زندانی، در صدر لیست استان‌های کشور در این زمینه قرار دارد. پس از استان تهران، خراسان رضوی با ۲۰ هزار و ۱۱۹ زندانی، فارس با ۱۵ هزار و ۵۴۰ زندانی، اصفهان با ۱۴ هزار و ۱۴۷ زندانی، خوزستان با ۱۳ هزار و ۲۸۵ زندانی و کرمان با ۱۱ هزار و ۴۱۹ زندانی در جایگاه‌های بعدی بیشترین تعداد زندانی قرار دارند (پایگاه خبری الف ، 1393.به نقل از سازمان زندانهای کشور)

همانطور که ملاحظه می شود پس از استان تهران، استان خراسان دومین استانی است که بیشترین فراوانی زندانیان را به خود اختصاص داده است. ازجایی که عوامل سبب شناسی هر زندانی نسبت به دیگری تفاوت دارد نمی توان به طور یقین بیان کرد که کل زندانیان با یک مشکل وارد زندان می شوند. همانطور که می دانید یکی از سبب شناسی های بررسی های ورودی زندان، عامل روانی است. که یکی از عوامل مهم روانی که روانشناسی همچون اریکسون و مارسیا به آن ها دامن زده اند و موفقیت فردی را در گروی آن می بینند، هویت می باشد (فرهنگی، 1390). حال اینکه چه تعداد از زندانیان بحران هویت یعنی تعهد را طی کرده اند بسیار سخت خواهد بود. نتایج پژوهش هایی نشان داده است که بین دلبستگی نا ایمن دوسوگرا و هویت زودرس و آشفته رابطه وجود دارد، که ویژگی اینگونه افراد، بی عاطفگی، بی اعتمادی، تاثیر سریع از محیط اطراف خود می باشد (باقری و همکاران، 1388).

شواهد نشان می دهند افرادی که بحران هویت را به درستی طی نکنند احتمالا در آن ها آشفتگی، بی اعتمادی، خودتنظیمی کمتر، انعطاف پذیری پایین تر خواهیم دید (فرهنگی، 1390).

به طور کلی می توان گفت کسب هویت و تعهد کسب کردن به ارزش ها و رسیدن فرد به وفاداری امری بسیار مهم جهت مقابله با مشکلات زندگی است که آن می تواند جلوی آسیب های اجتماعی از جمله زندان رفتن را بگیرد. حال توجه به بهبود افرادی که بحران هویت را به درستی طی نکردند و دچار این مشکل هستند امری ضروری به نظر می رسد. در پژوهش حاضر باتوجه به درمان گروهی شناختی-هیجانی معنوی می خواهیم بحران هویت را کاهش دهیم.

اهداف پژوهش:

هدف های کلی:

بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی-هیجانی معنوی بر بحران هویت زندانیان

هدف های جزئی:

جوامعی که درصد جمعیت مذهبی (پروتستان) بیشتر است، میزان فساد کم­تر است. اما از سوی دیگر در کشورهای فاسد، میزان تورم بالاتر است. بعلاوه، واردات احتمال فساد را افزایش می­دهد اما با افزایش میزان صادرات احتمال فساد کاهش می­یابد.

مطابق با رگرسیون نهایی عوامل مؤثر بر فساد، عوامل سیاسی و بعد از آن، عوامل فرایندی در افزایش رتبه پاکی کشورها مهم­تر از عوامل اقتصادی و مذهب است. بنابراین، عوامل اقتصادی متأثر از عملکرد دولت در مقابل ویژگی­های دولت از اهمیت کمتری برخوردار است. به عبارتی، فساد بیشتر از آنکه تحت تأثیر عملکرد دولت باشد، از عواملی که مستقیماً از دولت ناشی می­شود بیشتر تأثیر می­پذیرد.

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق………………………………… 1

1-1 مقدمه و طرح مسئله……………………………… 2

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………. 5

1-3- اهداف پژوهش………………………………… 7

1-4- سؤالات پژوهش………………………………… 7

فصل دوم: پیشینه تجربی و نظری………………………………. 8

2-1- مقدمه……………………………… 9

2-2- مفهوم فساد……………………………… 10

2-3- انواع فساد……………………………… 12

2-4- سطوح فساد……………………………… 14

2-5- روش های سنجش فساد……………………………… 15

2-6-  متغیرهای مؤثر بر فساد……………………………… 17

2-6-1-  دموکراسی و تداوم آن……………………………… 17

2-6-2-  ثبات سیاسی………………………………. 21

2-6-3-  تمرکز زدایی………………………………. 22

2-6-4-   آزادسازی اقتصادی………………………………. 26

2-6-5- تورم……………………………… 28

2-6-6- تولید ناخالص داخلی………………………………. 29

2-6-7- صادرات و واردات……………………………….. 29

2-6-8- رانت اقتصادی………………………………. 30

2-6-9- سابقه حکومت استعماری………………………………. 31

2-6-10- مقررات دولتی………………………………. 31

2-6-11- وفاداری و تعلق گروهی………………………………. 32

2-6-12- پاسخگویی………………………………. 35

2-6-13- نوع حکومت……………………………….. 36

2-6-14- مذهب……………………………….. 38

2-6-15- هنجارهای اجتماعی……………………………..40

2-6-16- اندازه دولت……………………………….. 41

2-6-17- بوروکراسی………………………………. 42

2-6-18- شفافیت……………………………….. 44

2-6-19- حقوق کارمندان دولتی………………………………. 47

2-7- جمع بندی………………………………. 50

فصل سوم: چارچوب نظری………………………………. 52

3-1- مقدمه……………………………… 53

3-2- تعریف حکمرانی خوب و کیفیت حکومت………………….. 54

3-3 مدل تحقیق………………………………. 63

3-3-1 عوامل سیاسی………………………………. 64

3-3-2- عوامل فرایندی………………………………. 65

3-3-3- عوامل فرهنگی………………………………. 65

3-3-4- عوامل اقتصادی………………………………. 66

3-4- فرضیه های تحقیق………………………………. 67

فصل چهارم: روش شناسی………………………………. 69

4-1- روش شناسی تحقیق………………………………. 70

4-2- روش تحلیل تطبیقی………………………………. 70

4-3- معرفی پروژه شاخص های جهانی حکمرانی………………. 71

4-4- معرفی موسسه کیفیت حکومت………………………….. 72

4-5- معرفی مجمع جهانی اقتصاد……………………………… 73

4-6- معرفی سازمان شفافیت بین الملل………………………… 74

4-7- معرفی شاخص راهنمای بین المللی ریسک کشوری  (ICRG)…………74

4-8- معرفی مؤسسه برتلسمن………………………………. 76

4-9- واحد تحلیل……………………………….77

4-10- جامعه آماری………………………………. 77

4-11- اعتبار و روایی ابزار سنجش………………………………… 78

4-12- سنجش و اندازه گیری مفاهیم………………………………. 78

4-12-1- تعریف متغیرها…………………………….. 78

4-12-1-1- مذهب……………………………….. 78

4-12-1-2- اندازه دولت……………………………….. 79

4-12-1-3- شفافیت (فقدان آزادی مطبوعات)…………………………….. 79

4-12-1-4- صادرات و واردات (درصد تولید ناخالص داخلی)……………… 80

4-12-1-5- تولید ناخالص داخلی………………………………. 80

4-12-1-6- تورم……………………………… 80

 

4-12-1-7- حاکمیت قانون……………………………… 81

4-12-1-8- اثربخشی و کارایی حکومت……………………………….. 81

4-12-1-9- پاسخگویی………………………………. 81

4-12-1-10- کیفیت مقررات تنظیمی………………………………. 81

4-12-1-11- ثبات سیاسی………………………………. 82

4-12-1-12 افتراق و تعلق گروهی………………………………. 82

4-12-1-13- آزادسازی اقتصادی………………………………. 82

4-12-1-14- تداوم دموکراسی………………………………. 83

4-12-1-15- فساد……………………………… 83

فصل پنجم: توصیف داده ها ……………………………..86

5-1- توصیف متغیر وابسته تحقیق………………………………. 87

5-2- توصیف متغیرهای مستقل………………………………. 90

5-2-1: خوشه بندی کشورها بر اساس «شاخصهای حکمرانی خوب و کیفیت حکومت»……..90

5-2-2: خوشه بندی کشورها بر اساس «اندازه دولت»………………93

5-2-3: خوشه بندی کشورها بر اساس « آزادسازی اقتصادی»………….94

5-2-4: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « تورم »……………….95

5-2-5: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « صادرات »……………96

5-2-6: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « واردات»……………….97

5-2-7: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « فقدان آزادی مطبوعات»…………..98

فصل ششم: تجزیه و تحلیل داده ها…………………………….. 100

6-1- تفاوت میانگین فساد بر حسب شاخص های مختلف…………… 101

6-2- آزمون فرضیه ها…………………………….. 107

6-2-1- مدل رگرسیون چند متغیره عوامل سیاسی برای تبیین فقدان فساد……. 108

6-2-2- مدل رگرسیون چند متغیره عوامل مذهبی برای تبیین فقدان فساد……… 111

6-2-3- مدل رگرسیون عوامل فرایندی برای تبیین فقدان فساد…………… 112

6-2-4- مدل رگرسیون لجستیک عوامل اقتصادی برای تبیین فقدان فساد……….. 114

6-2-5- مدل رگرسیون نهایی چند متغیره برای تبیین فقدان فساد……………. 120

فصل هفتم: نتیجه گیری……………………………….124

7-1- یافته های توصیفی………………………………. 125

7-2- یافته های تحلیلی………………………………. 128

پیشنهادها…………………………….. 136

پیشنهادهای پژوهشی………………………………. 136

منابع و مآخذ …………………………….. 137

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه و طرح مسأله

موضوع پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر سطح فساد است که در این رابطه به طور تطبیقی اثر کیفیت حکومت و حکمرانی خوب بر فساد مورد مقایسه قرار می­گیرند تا با استفاده از تحقیقی تجربی نشان داده شود تفاوت کشورهای فاسد و غیرفاسد در فقدان چه شاخص­های حکومتی قابل تبیین است.

صندوق بین­المللی پول فساد را به سوء­استفاده از مقامات دولتی و یا اعتماد در جهت منافع خصوصی تعریف کرده است (IMF, 2005).

در تعریف اولیه سازمان شفافیت بین­المللی، فساد به سوء استفاده از کار دولتی در جهت منافع خصوصی تعریف شده است. سازمان شفافیت بعداً تعریف خود را با ارائه‌ تعریف دیگری گسترده‌تر کرد. طبق این تعریف فساد عبارت است از «سوء­استفاده از قدرت در جهت منافع خصوصی». شبکه عدالت مالیاتی معتقد است که تعریف سازمان شفافیت خیلی محدود است و امکان فرار از پرداخت مالیات و جعل قیمت­گذاری در واردات و صادرات توسط افراد و شرکت­های خصوصی وجود دارد. همچنین این تعریف فاقد تمام اشکال فساد است. شیوه­هایی مانند حامی­پروری[1] و تبعیض که به عنوان فساداند، معمولاً به عنوان فساد شناخته شده نیستند (Holmberg & Rothstein, 2006: 4).

از نظر سازمان ملل شکل­های رایج فساد شامل رشوه، اختلاس، سرقت و تقلب، اخاذی، سوء استفاده از اختیار، پارتی‌بازی، قوم و خویش‌پرستی و حامی­پروری و مشارکت­های نامناسب سیاسی است (United Nation, 2004: 10).

  از آنجا که این موارد تهدیدی برای اعتماد به حساب می­آیند که در نهایت می­تواند به باورهای نظام سیاسی آسیب ­رساند و مشروعیت نظام را به خطر ­اندازند، شبکه عدالت مالیاتی پیشنهاد کرده است فساد به طور گسترده­تر به «فعالیتی که اعتماد عمومی به سلامت[2] قوانین، سیستم­ها و نهادهای حاکم بر جامعه را تضعیف می­کند» تعریف شود (Zirnsak, Clarke & Feith, 2008: 7).  

میزان بروز و شیوع فساد در میان جوامع، متغیر است. امروزه فساد در کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه، مراکز دولتی یا خصوصی و حتی در بخش­های غیرانتفاعی و خیریه وجود دارد. فساد می­تواند نادر، گسترده یا سیستماتیک باشد. وقتی فساد نادر است،‌ کشف، جداسازی و مجازات و پیش­گیری آن نسبتاً آسان است. وقتی فساد در جامعه­ای گسترده باشد،‌ رسیدگی و کنترل آن مشکل است. اما بدترین سناریو وقتی است که فساد سیستماتیک باشد. وقتی فساد در کشوری سیستماتیک باشد، نهادها، قوانین، رفتار و گرایش مردم در انجام امور با فساد تطبیق می­یابد و فساد به منش و روش زندگی تبدیل می­شود و می­تواند اثر مخربی بر اقتصاد داشته باشد (Myint, 2000: 41).  

در خصوص اثرات مثبت یا منفی فساد نظرات مختلفی وجود دارد. برخی از نویسندگان استدلال می­کنند که انواع خاص فساد می­تواند اثر مثبتی در توسعه اقتصادی، یکپارچگی ملی و جلوگیری از تکه تکه شدن قدرت  داشته باشند (Nye, 1967) اما اکثر مطالعات به نتایج منفی فساد اشاره دارند (Mauro, 1995;  Akc & ay, 2006; Transparency International,  2008;  Gupta et al, 2002).

تحقیقات جاری در خصوص فساد، به تئوری­پردازی و اندازه­گیری اثرات مضر فساد می­پردازند.

فساد مانع عمده در روند توسعه اقتصادی و نوسازی کشور است. فساد عواقب نامطلوبی در درآمد و بودجه دولت دارد. پرداخت رشوه به عنوان رایج­ترین شکل فساد منجر به کاهش مالیات­ها، هزینه­های کارگری، استفاده­های غیرقانونی از طریق دسترسی بدون پرداخت پول به امکانات و در نتیجه، زیان­های جدی درآمدی برای دولت می­شود.

نظریاتی را که درخصوص فساد بحث می­کنند می­توان به طور کلی به دو گروه اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم کرد که یا در سطح خرد و کنشگر فساد را مورد بررسی قرار می­دهند یا در سطح کلان و ساختاری. نظریه­های اقتصادی فساد، بر تصمیمات کارمندان دولتی و شهروندان خاص برای به حداکثر رساندن درآمد یا سودشان، تمرکز کرده­اند. این مدل که در سطح خرد بر کنش فاسد کارکنان توجه دارد، نشان می­دهد با توجه به نهادهای ضعیف، احتمال تمایل به فساد بیشتر است. اما این مدل سؤالاتی را بی­جواب می­گذارد و توجه به قواعد رسمی رفتار، هنجارهای اجتماعی، ترجیحات اجتماعی، محرومیت اجتماعی، ضمانت­های اجرایی و احساس گناه را نادیده می­گیرد. برخی از نظریه‌پردازان اقتصادی در حال حاضر به صراحت هنجارهای اجتماعی، مجازات اجتماعی[3] و عوامل روانی مانند احساس گناه و شرم را به مدل­های خود وارد کرده­اند(Danila and Abigail, 2006) . بنابراین گروه دوم به تأثیر عوامل غیراقتصادی بر فساد توجه دارند. البته شارون و لاپونته معتقدند که تفاوت‌ در فساد به تفاوت فرهنگی ربطی ندارد بلکه ناشی از کیفیت حکومت است (Charron & Lapuente, 2011). برای بسیاری، دستیابی به کیفیت بالای حکومت با سیاست­های ضد فساد مرتبط است.

مطالعات در خصوص فساد در سطح کلان به عوامل مختلفی متمرکز شده­اند، برخی به تحلیل عوامل اقتصادی مانند (سطح درآمد، تجارت، میزان کنترل دولت بر اقتصاد، یکپارچگی با اقتصاد جهانی)، برخی به عوامل اجتماعی مانند (آموزش و پرورش، اعتماد اجتماعی، همگنی قومی، گرایش مذهبی) و برخی به عوامل سیاسی- نهادی مانند (دموکراسی، حاکمیت قانون، بازیگران بین­المللی، مشارکت جامعه مدنی، شفافیت، آزادی مطبوعات) می­پردازند (Rothstein, 2005: 2).

این تحقیق به بررسی عوامل مرتبط با فساد در سطح کلان می­پردازد و از آنجا که فساد از عوامل نقض کننده کیفیت حکومت می‌باشد و هولمبرگ استدلال کرده است که در ارزیابی اثرات واقعی کیفیت حکومت، توجه به حکمرانی خوب  اهمیت دارد (Holmberg, 2009)، در این تحقیق به این مسأله پرداخته خواهد شد که عوامل تبیین‌کننده تفاوت سطح فساد در بین کشورهای جهان چیست؟ برای این منظور، این تحقیق به بررسی تطبیقی میزان فساد و تغییرات میزان فساد با توجه به کیفیت حکومت و حکمرانی خوب  می­پردازد.

چكیده

فصل اول: مقدمه

1-1. تعریف مسأله …………………………………………………………………………………..10

1-2. چارچوب محتوایی ………………………………………………………………………….. 11

1-3. پیشینه ی پژوهش ……………………………………………………………………………. 14

1-4. پرسش های پژوهش …………………………………………………………………………. 16

1-5. حدود پژوهش ………………………………………………………………………………….. 17

1-6. اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………. 17

1-7. روش پژوهش ………………………………………………………………………………….. 17

فصل دوم: كلیات

2-1. لوسین گلدمن و روش تحقیق او …………………………………………………………. 19

2-1-1. روش دیالکتیكی ……………………………………………………………………. 19

2-1-1-1. كلیت ………………………………………………………………….. 22

2-1-1-1-1. دریافت و تشریح ………………………………………………… 22

2-1-1-1-1-1. ساختار معنادار ………………………………………………… 23

2-1-1-1-1-2. جهان نگری ……………………………………………………. 25

2-1-1-1-1-3. طبقه ی اجتماعی …………………………………………….. 27

2-1-1-1-1-4. انعكاس طبقه ی اجتماعی بر متن اثر ………………….. 28

2-1-2. نویسنده و اثر ادبی …………………………………………………………… 28

2-1-2-1. نویسنده ……………………………………………………………… 28

2-1-2-2. اثر ادبی و ارزش آن ………………………………………………. 29

یادداشت ها …………………………………………………………………………………………….. 30

فصل سوم: صادق هدایت ؛ آثار و زمانه ی او

3-1. آثار هدایت ………………………………………………………………………………………. 33

3-2. وضعیت اجتماعی عصر رضا شاه ………………………………………………………… 34

3-3. بوف كور …………………………………………………………………………………………. 36

فصل چهارم: بررسی اثر

4-1. شرحی از بوف كور ……………………………………………………………………………. 40

4- 1-1. ارتباط دو بخش …………………………………………………………………….. 40

4-1-2. بخش یك ؛ زندگی درونی ………………………………………………………. 40

4-1-2. بخش دو؛ زندگی واقعی …………………………………………………………. 46

4-1-3. مفهوم كلی اثر ……………………………………………………………………….. 59

4-1-4. بوف كور ؛ روان داستان ………………………………………………………….. 61

4-2. بررسی اثر بر اساس الگوی گلدمن ………………………………………………………. 62

4-2-1. اجزای ساختار معنادار …………………………………………………………….. 62

4-2-2. ساختار معنادار(كلیت منسجم) …………………………………………………. 64

4-2-3. جهان نگری ………………………………………………………………………….. 64

4-2-4. طبقه ی اجتماعی …………………………………………………………………… 64

4-2-4-1. بررسی وضعیت جامعه شناختی نویسنده ………………….65

4-2-4-1-1. انقلاب مشروطه …………………………………………………. 65

4-2-4-1-1-1. تحلیل وضعیت آشفتگی و هرج و مرج …………….. 67

4-2-4-1-2. رضا شاه ……………………………………………………………. 70

4-2-4-1-2-1. حاكمیت پهلوی …………………………………………….. 73

4-2-4-1-2-2. صادق هدایت ………………………………………………… 75

4-2-4-1-2-2-1. اروپای بعد از جنگ …………………………………… 76

4-2-4-1-2-2-1-1. ادبیات مدرن …………………………………………. 77

4-2-4-1-2-2 -3. سیاست و ادبیات در ایران ………………………….. 79

4-2-4-1-2-2 -3-1. ادبای نوگرا ………………………………………….. 81

4-2-4-1-2-3. جایگاه دولت در جامعه ………………………………….. 84

4-2-4-1-2-3-1. شبه مدرنیسم …………………………………………….. 85

4-2-4-1-2-3-1-1. شبه مدرنیسم و ناسیونالیسم دولتی …………… 86

4-2-4-1-2-3-1-1-1. روشن فكران ناسیونالیسم ……………………. 86  

4-2-4-1-2-3-1-1. وضعیت فرهنگ، هنر و ادبیات ………………. 88

4-2-4-1-2-3-1-1-2 . ارزیابی وضعیت روشن فكران …………… 91

4-2-4-1-2-3-1-1-1-2-1. طبقه ی اجتماعی ……………………….. 91

4-2-4-1-2-4. بوف كور – حاجی آقا ……………………………………. 91

4-2-4-1-4-1. تلقی مفسران حزب توده ………………………………… 93

4-2-4-1-2-4-2. نگرش تراژیك ………………………………………….. 94

4-2- 5 . بررسی ویژگی های لفظی …………………………………………………….. 96

4-2-5-1. تك گویی …………………………………………………………… 97

4-2-5-1-1. تداعی ذهنی و معنایی …………………………………………. 97

4-2-5-1-1-1. توصیف ؛ تصویر …………………………………….. 98

4-2-5-1-1-1-1. تصویر در متن ………………………………………..101  

4-2-5-1-1-1-1-1. تشبیه …………………………………………………. 101

4-2-5-1-1-1-1-2. استعاره ……………………………………………….. 101

4-2-5-1-1-1-1-2-1. تشخیص ………………………………………… 102

4-2-5-1-1-1-1-3. تكرار …………………………………………………. 103

4-2-5-1-1-1-1-3-1. در سطح محدود ………………………………. 103

4-2-5-1-1-1-1-3-2. در سطح وسیع ………………………………… 103

4-2-5-1-1-1-1-3-2-1. كاركرد نمادین …………………………….. 104

 

4-2-5-1-1-1-2. ساختار تصویری …………………………………….. 105

4-2-5-1-1-1-2-1. استعاره ……………………………………………….. 105

4-2-5-1-1-1-2-2. ایجاز ………………………………………………….. 105

4-2-5-1-1-1-2-3. تكرار …………………………………………………. 106

4-2-5-1-1-1-3. اشاره به امور مبهم ؛ ابهام در تصویر…………….. 106

4-2-5-1-1-1-4. زمان ………………………………………………………. 108  

4-2-5-1-1-1-4-1. زمان در ارتباط با تصاویر ……………………… 108

4-2-5-1-1-1-4-2. زمان گردشی ………………………………………. 109

4-2-5-1-1-2. موسیقی ………………………………………………………. 109

4-2-5-1-1-2-1. تداعی …………………………………………………….. 109

4-2-5-1-1-2-2. تكرار حروف مشابه …………………………………. 110

4-2-5-1-1-2-2-1. مصوت های كشیده …………………………….. 110

4-2-5-1-1-2-3. تكرار كلمات …………………………………………… 112

4-2-5-1-1-3. پرسش های فلسفی ، قید های مطلق ………………. 112

4-2-5-2. تحلیل ویژگی های متن ………………………………………… 113

4-2-5-2-1. مقایسه با شعر منثور …………………………………………. 113

4-2-5-2-1-1. مكتب رمانتیك …………………………………………… 115

4-2-5-2-1-1-1. اصالت دنیای درون ………………………………….. 115

4-2-5-2-1-1-1-1. یگانگی با طبیعت ………………………………… 115

4-2-5-2-1-1-2. اندوه فلسفی ………………………………………….. 116

4-2-5-2-1-2. سورئالیسم ………………………………………………….. 116

فصل پنجم : نتیجه گیری

5-1. انقلاب مشروطه؛ زمینه ی حكومت پهلوی ……………………………………………….. 118

5-2. رضا شاه و حكومت پهلوی …………………………………………………………………….. 119

5-2-1. روشن فكران نسل جدید ……………………………………………………………… 119

5-2-1-1 ………………………………………………………………………………………… 119

5-2-1-1-1……………………………………………………………………….. 120

5-2-1-2…………………………………………………………………………… 120

5-2-1-2-1……………………………………………………………………….. 120

5-2-2. طبقه ی روشن فكران درون گرا ……………………………………………………. 121

5-3. تأثیر جهان نگری بر متن ……………………………………………………………….. 122

5-3-1 ………………………………………………………………………………………………….. 122

5-3-1-1…………………………………………………………………………… 122

منابع …………………………………………………………………………………………….. 124

چكیده انگلیسی …………………………………………………………………………….. 127

چکیده:

محققانی كه در زمینه ی نقد ادبی آثاری نگاشته اند عمدتاً در گروه جای می گیرند؛ گروه نخست، تنها به محتوای اثرتأكید می ورزندوبه متن بی توجهند.به نظرآنها هدف از مطالعه ی اثر ادبی، تنها درك مقصود ومنظور نویسنده است. گروه دیگر كه در نقطه ی مقابل این گروه جای دارند، تنها به زبان متن اهمیت می دهند. به نظر آنها معنای آثار ادبی پیوسته در زمان های مختلف تكرار می شود وآن چه متن را ادبی می سازد، تنها شیوه های گوناگون به كارگیری زبان برای بیان این مفاهیم است. در مقابل این دو گروه، اشخاصی هم بودند كه مخالف تقسیم متن به لفظ ومعنی ( جهان نگری و … ) بودند. لوسین گلدمن ـ جامعه شناس ماركسیست مجارستانی ـ یكی از آن هاست. وی   نظریه ی خود را ساختار گرایی تكوینی نامید. مطابق این نظریه كه متأثر از اندیشه ی ماركسیستی است، محتوا(ساختار) وصورت (فعالیت بشر) بر هم تأثیر متقابل دارند.

در این پایان نامه سعی داریم بر اساس این نظریه ، رابطه ی متقابل متن رمان بوف كور و جهان نگری مطرح در آن، یعنی جهان نگری متعلق به طبقه ی اجتماعی نویسنده ی آن را مورد بررسی قرار دهیم.

فصل اول: مقدمه

1-1- تعریف مسأله

بررسی و نقد آثار ادبی از منظر نظریه های جامعه شناسی ، از مهم ترین رویکردهای نقد ادبی محسوب می شود . نقد جامعه شناختی ، اثر ادبی را مولود شرایط اجتماعی می داند . از این رو رابطه ی مؤلف وجامعه را با متن و اثر ادبی، رابطه یی علی و معلولی در نظر می گیرد . در برابر چنین دیدگاهی ، نگرشهای متن محور قرار می گیرند که اثر ادبی را تنها یک مسأله و اتفاق زبانی قلمداد می کنند و صرفاً به ادبیت متن توجه می نمایند .

لوسین گلدمن جامعه شناس نوگرای مجارستانی سعی می کند نقد جامعه شناختی کلاسیک را تلطیف نماید. وی به تأثیر متقابل ادبیات و ساختار اجتماعی توجه می کند . (دربخش كلیات ، مستندات ارائه خواهد شد .)

این محقق در مقاله ی «پیوند آفرینش ادبی با زندگی اجتماعی (1376) » به تفصیل ، نظرات خود را بیان کرده است . او برای لفظ و معنی رابطه یی متقابل در نظر می گیرد و بر اساس نظریه ی « ساختار گرایی تکوینی » سعی می کند رابطه ی متقابل میان متن اثر (فرم) و جهان نگری پدیدآورنده ی آن (محتوا ) را بنمایاند. وی در کتاب «خدای پنهان » از این منظر به بررسی چند رمان پرداخته است .

در این پایان نامه در نظر است یکی از داستان های صادق هدایت (بوف كور) با توجه به مؤلفه های نظریه ی «ساختارگرایی تکوینی» لوسین گلدمن مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد .

در این تحقیق سعی می شود اجزای متن این داستان مورد مطالعه قرار گیرد و رابطه ی متقابل میان این اجزا برای نیل به ساختار معنادار آن کشف گردد . پس از کشف ساختار معنادار این اثر ، جهان نگری و سپهر فکری هدایت آشکار می شود . در مرحله ی بعدی سعی می شود که این ساختار معنادار ، در ساختاری گسترده تر قرار گیرد یعنی طبقه ی اجتماعی که نویسنده متعلق به آن می باشد و مرحله ی بعدی انعکاس جهان نگری این طبقه می باشد بر درون مایه و ساختار این اثر.

2-1- چهارچوب محتوایی

محققانی که در زمینه ی نقد ادبی آثاری نگاشته اند در دو گروه عمده جای می گیرند . گروه اول تنها بر محتوای این آثار تأکید می ورزند و به متن بی توجهند . به نظر آنها هدف از مطالعه ی آثار ادبی ، تنها درک مقصود و منظور نویسنده است . گروه دیگر که در نقطه ی مقابل این گروه جای می گیرند، ادبیات را تنها یک مسأله ی زبانی قلمداد می کنند . از نظر این ها مفاهیم مختلف در زمان ها و آثار ادبی مختلف تکرار می شوند ولی زبان آنها  به سبب به کارگیری شیوه های مختلف بیان مانند تشبیه ، استعاره ، ایهام و … متفاوت است و ادبیت متن هم در نتیجه ی به کارگیری این شیوه های مختلف است . از مهم ترین شاخه های این گروه ، فرمالیسم است . «به اعتقاد فرمالیست ها ، ادبیات صرفاً یک مسأله ی زبانی است و لذا می توان گفت که زبان ادبی یکی از انواع زبان هاست و باید به آن از دید زبان شناسی – نگریست . آنان اثر ادبی را شکل (فرم ) محض می دانستند و اساساً مخالف تقسیم متن به صورت و محتوا بودند …( به اعتقاد آنها) ادبیات در فرم و ساخت است نه در روح و فکر … » (شمیسا، 1383 : 147- 148)

این شیوه اگر چه عملی است ولی نقایصی دارد مثل توجه نکردن به معنای کلی اثر .

در مقابل این دو گروه، کسانی بودند که مخالف تقسیم متن به صورت و محتوا بودند . لوسین گلدمن یکی از آنهاست .

قصد ما در این پروژه اثبات این امر( رابطه ی متقابل لفظ و معنی ) است بر اساس نظریه ی ساختار گرایی تکوینی او، از طریق نمایاندن رابطه ی متقابل میان متن اثر (صورت) و جهان- نگری پدید آورنده ی آن (محتوا ) .

درزمان گلدمن دوشیوه درنقد متون رایج بود. یکی شیوه ی پوزیتویستی که همان شیوه ی مشاهده ی تجربی است که تنها متن و جزئیات آن را در مرکز توجه خود قرار می دهد.روش دیگر ، ذات مفهومی است که همان طور که از نامش پیداست سعی دارد تا نظری راجع به کل اثر ارائه دهد، بدون توجه به جزئیات آن . اما روشی که گلدمن ارائه می دهد ، تلفیقی است بین این دو شیوه و بدین ترتیب برطرف کننده ی نقایص آنها است .

گلدمن شیوه ی مطالعاتی خود را «دیالکتیکی »و غیر مستقیم نامیده است . اندیشه ی دیالکتیکی «تأکید می ورزد که هیچ گاه نه عزیمت گا ه های ثابت و قطعی وجود دارد و نه مسائل قطعاً حل شده، واندیشه هرگز مسیر مستقیم را نمی پیماید زیراهر حقیقت جزیی معنای راستین خود را نمی یابد مگر از رهگذر جایگاهش در یک مجموعه، همان گونه که مجموعه نیز شناخت پذیر نیست مگر از رهگذر پیشرفت در شناخت حقایق جزیی . بدین ترتیب سیر حرکت شناخت به صورت نوسانی دائم بین اجزا و کل که باید متقابلاً یکدیگر را روشن کنند نمودار می شود.» (گلدمن :1376 ، 190 )

گلدمن برای شناخت پدیدارها از فرایند دوگانه ی دریافتی – تشریحی یادمی کند . دریافت یعنی «توصیف مناسبات اساسی سازنده ی یک ساختار معنادار »(گلدمن ، 1377 : 212 ) و تشریح «عبارت است از گنجاندن … [این] ساختار معنادار در ساختار گسترده تر که ساختار نخست یکی از عناصر آنست » (گلدمن،1377 :212 )

دریافت در واقع مرحله ی مطالعه اجزای متن است و درک رابطه ی متقابل میان این اجزا برای رسیدن به ساختار معنادار اثر. با کشف ساختار معنادار هر اثر ، جهان نگری نویسنده ی آن آشکار می شود . در مرحله ی بعد یعنی تشریح ، محقق بر اساس روش دیالکتیکی ، این ساختار معنادار (جهان نگری ) را در کلیتی عام تر و ساختاری گسترده تر قرار می دهد . این ساختار گسترده تر همان طبقه یی است که نویسنده جزیی از آن می باشد .

سپس نوبت می رسد به بررسی تأثیر جهان نگری این طبقه بر شکل و ساختار اثر ادبی.

مشاهده می شود که سیر این تحقیق ، حرکت از اجزای متن است به سوی کشف ساختار معنادار و کلیت منسجم اثر و سپس حرکت از این کلیت به سوی اجزای پدید آورنده ی آن، و در حالت کلی،بررسی رابطه ی متقابل میان اجزای تحقیق(صورت اثر)وکلیت آن (محتوا وجهان بینی طبقه ).

«برخی از منتقدان گلدمن را متهم کردند که او اثر ادبی را با زندگینامه ی مؤلف آن و محیط اجتماعی که صاحب اثردرآن زیسته است توضیح می دهد. گلدمن پاسخ این دسته را طی مقاله یی با عنوان « پیوند آفرینش ادبی با زندگی اجتماعی » می دهد . او در این مقاله اشاره می کند که منتقدانش نظریه ی او را با نظریه های «هیپولیت تن » که تحلیل یک اثر ادبی هنری را جدای از زندگی آفریننده ی… [آن] نمی داند اشتباه گرفته اند.»(حسین آبادی ، 1385)

3-1- پیشینه پژوهش

1ـ گلدمن بر اساس نظریه ی خود آثار نویسندگانی چون پاسکال ، راسین ، آندره مالرو ، رب گریه و نیز برخی گرایشهای معین رمان را به عنوان نوع ادبی بررسی کرده است .

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………   1

1-1 شرح و بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………………   2

1-2 اهمیت و ارزش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………….   7
1-3 اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………….   8
1-4 فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….   9

1-5 متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….   10

1-6 تعریف اصطلاحات و مفاهیم ………………………………………………………………………………………………………..   10

1-6-1 تسهیم دانش…………………………………………………………………………………………………………………………..  10

1-6-2 قابلیت جذب دانش ………………………………………………………………………………………………………………..   11

1-6-3 بهبود کیفیت علمی ………………………………………………………………………………………………………………..   12

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه‌ی پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….   14

قسمت اول : تسهیم دانش ………………………………………………………………………………………………………………….   15

2-1 دانش و انواع آن ………………………………………………………………………………………………………………………….   15

2-2 مدیریت دانش……………………………………………………………………………………………………………………………..  17

2-3 مفهوم تسهیم دانش…………………………………………………………………………………………………………………….  19

2-4 مدل های تسهیم دانش……………………………………………………………………………………………………………….  21

2-4-1 مدل عمل منطقی……………………………………………………………………………………………………………………  22

2-4-2 مدل رفتار برنامه ریزی شده……………………………………………………………………………………………………..  23

2-4-3 مدل تسهیم دانش هندریکس………………………………………………………………………………………………….  24

2-4-4 مدل تسهیم دانش یانگ و هولدن…………………………………………………………………………………………….  24

2-4-5 مدل تسهیم دانش لی و الهوامد………………………………………………………………………………………………..  26

2-4-6 مدل تسهیم دانش واندن هوف و وان وینن………………………………………………………………………………..  27

2-5 مؤلفه های کلیدی تسهیم دانش…………………………………………………………………………………………………..  28

2-6 موانع تسهیم دانش………………………………………………………………………………………………………………………  29

عنوان          
                                          صفحه 

 
2-7 اهمیت تسهیم دانش…………………………………………………………………………………………………………………..  32

2-8 تسهیم دانش در آموزش عالی………………………………………………………………………………………………………  33  قسمت دوم : قابلیت جذب دانش………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  35

2-9 مفهوم قابلیت جذب دانش…………………………………………………………………………………………………………..  35

2-10 انواع قابلیت جذب دانش……………………………………………………………………………………………………………  36

2-10-1 قابلیت جذب بالقوه ……………………………………………………………………………………………………………..   36

 

2-10-2 قابلیت جذب بالفعل …………………………………………………………………………………………………………….   37

2-10-3 قابلیت جذب مطلق ……………………………………………………………………………………………………………..   38

2-10-4 قابلیت جذب نسبی………………………………………………………………………………………………………………  39

2-11 مدل های قابلیت جذب دانش……………………………………………………………………………………………………  41

2-11-1 مدل قابلیت جذب دانش کوهن و لونیتال……………………………………………………………………………….  41

2-11-2 مدل قابلیت جذب دانش زهرا و جرج ……………………………………………………………………………………   42

2-11-3 مدل قابلیت جذب دانش منبیوا و همکاران……………………………………………………………………………..  43

2-11-4 مدل قابلیت جذب دانش لین و همکاران ……………………………………………………………………………….   44

2-11-5 مدل قابلیت جذب دانش تودوروا و داریسین …………………………………………………………………………..   45

2-12 مؤلفه های کلیدی قابلیت جذب دانش ……………………………………………………………………………………..   47

2-13 اهمیت قابلیت جذب دانش در نوآوری سازمان……………………………………………………………………………  49

2-14 قابلیت جذب دانش و آموزش عالی…………………………………………………………………………………………….  50

قسمت سوم : بهبود کیفیت علمی ………………………………………………………………………………………………………   53

2-15 مفهوم کیفیت…………………………………………………………………………………………………………………………..  53

2-16 کیفیت در آموزش عالی……………………………………………………………………………………………………………..  54

2-17 مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش عالی………………………………………………………………………………………  56

2-18 اعتباربخشی و تضمین کیفیت در آموزش عالی…………………………………………………………………………..  57

2-19 مدل های جدید اعتباربخشی در آموزش عالی…………………………………………………………………………….  58

2-19-1 برنامه بهبود کیفیت علمی (AQIP)……………………………………………………………………………………..  58

2-19-1-1 ارزشها و مؤلفه های برنامه بهبود کیفیت علمی………………………………………………………………….  60

2-19-1-2 محاسن برنامه بهبود کیفیت علمی…………………………………………………………………………………….  64

عنوان    
                                 صفحه 

 
2-19-2 برنامه ارزیابی و ارتقاء کیفیت (PEAQ)………………………………………………………………………………..  66

2-19-2 مدل مسیر …………………………………………………………………………………………………………………………..   68

2-20 ارتباط بین مدل کیفیت بالدریج و برنامه بهبود کیفیت علمی……………………………………………………..  70

2-21 یادگیری سازمانی و برنامه بهبود کیفیت علمی……………………………………………………………………………  73

قسمت چهارم : ارتباط تسهیم دانش ، قابلیت جذب دانش و بهبود کیفیت علمی…………………………………  75

2-22 تسهیم دانش و قابلیت جذب دانش……………………………………………………………………………………………  75     2-23 رابطه تسهیم دانش و قابلیت جذب دانش با بهبود کیفیت علمی…………………………………………………………………………………………  77

2-24 الگوی مفهومی پژوهش …………………………………………………………………………………………………………….   77

قسمت پنجم : پژوهش های مرتبط با موضوع پژوهش …………………………………………………………………………   78

2-25 پژوهش های انجام شده در خارج……………………………………………………………………………………………….  79

2-26 پژوهش های انجام شده در ایران ……………………………………………………………………………………………….   81

2-27 خلاصه فصل ……………………………………………………………………………………………………………………………   83

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….   85         3-1 روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  85

3-2 جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………….  86

3-3 برآورد حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………………….  86

3-4 روش نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………………………..  88

3-5 ابزار اندازه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………..  91

3-5-1 روایی پرسشنامه ها………………………………………………………………………………………………………………….  92

3-5-2 پایایی پرسشنامه ها………………………………………………………………………………………………………………..  93        3-6 شیوه جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………………………………………………….   94

3-7 روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………  95

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….   98        4-1 توصیف نمونه بر حسب ویژگی های جمعیت شاختی…………………………………………………………………………………………………….  99

4-1-1 جنسیت………………………………………………………………………………………………………………………………….  99

عنوان    
                                 صفحه 

 
4-1-2 مرتبه علمی…………………………………………………………………………………………………………………………….  99

4-1-3 رشته تحصیلی………………………………………………………………………………………………………………………..  100        4-1-4 دانشگاه محل خدمت……………………………………………………………………………………………………………………………………………….  100

4-1-5 دانشگاه محل اخذ آخرین مدرک تحصیلی………………………………………………………………………………..  101

4-1-6 سنوات خدمت…………………………………………………………………………………………………………………………  101

4-2 بررسی نتایج پرسشنامه ها ………………………………………………………………………………………………………….   102

4-3 بررسی نرمال بودن توزیع نمرات مؤلفه های تسهیم دانش ، قابلیت جذب دانش و بهبود کیفیت

علمی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………  111

4-3-1 بررسی نرمال بودن توزیع نمرات مؤلفه های تسهیم دانش برحسب نظرات اعضای هیئت علمی

دانشگاه ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………..  111

4-3-2 بررسی نرمال بودن توزیع نمرات مؤلفه های قابلیت جذب دانش برحسب نظرات اعضای هیئت

علمی دانشگاه ها…………………………………………………………………………………………………………………………………  113

4-3-2 بررسی نرمال بودن توزیع نمرات مؤلفه های بهبود کیفیت علمی برحسب نظرات اعضای هیئت

علمی دانشگاه ها…………………………………………………………………………………………………………………………………  114

4-4 تحلیل عاملی تأئیدی عامل ها در قالب مدل های اندازه گیری………………………………………………………..  117

4-4-1 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری اهدای دانش………………………………………………………………..  117

4-4-2 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری گردآوری دانش……………………………………………………………..  118

4-4-3 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری توانایی کارکنان…………………………………………………………….  120

4-4-4 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری انگیزش کارکنان……………………………………………………………  121

4-4-5 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری درک نیازهای دانشجویان……………………………………………….  122

4-4-6 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری کمک به یادگیری دانشجویان…………………………………………  124

4-4-7 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری رهبری و ارتباطات…………………………………………………………  125

4-4-8 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری ارزش قائل شدن برای افراد…………………………………………….  127

4-4-9 تحلیل عاملی تأییدی مدل اندازه گیری حمایت از فعالیت های سازمان………………………………………  128

4-5 بررسی فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………………………………….  130

4-5-1 فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………………………………….  130

4-5-2 فرضیه دوم………………………………………………………………………………………………………………………………  133

4-5-3 فرضیه سوم……………………………………………………………………………………………………………………………..  136

عنوان    
                                 صفحه 

 
4-5-4 فرضیه چهارم …………………………………………………………………………………………………………………………   139

4-5-4 فرضیه پنجم …………………………………………………………………………………………………………………………..   142

4-5-5-1 جنسیت……………………………………………………………………………………………………………………………..  142

4-5-5-2 مرتبه علمی……………………………………………………………………………………………………………………….. 143

4-5-5-3 رشته تحصیلی……………………………………………………………………………………………………………………. 145

4-5-5-4 دانشگاه محل اخذ آخرین مدرک تحصیلی……………………………………………………………………………. 147

4-5-5-5 سنوات خدمت …………………………………………………………………………………………………………………..  149

4-5-5-6 دانشگاه محل خدمت ………………………………………………………………………………………………………….  151

4-5-6 فرضیه ششم …………………………………………………………………………………………………………………………..  153

4-5-6-1 جنسیت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 153

4-5-6-2 مرتبه علمی……………………………………………………………………………………………………………………….. 153

4-5-6-3 رشته تحصیلی……………………………………………………………………………………………………………………. 154

4-5-6-4 دانشگاه محل اخذ آخرین مدرک تحصیلی……………………………………………………………………………. 156

4-5-6-5 سنوات خدمت……………………………………………………………………………………………………………………. 157

4-5-6-6 دانشگاه محل خدمت…………………………………………………………………………………………………………… 159

4-5-7 فرضیه هفتم …………………………………………………………………………………………………………………………..  161

4-5-7-1 جنسیت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 161

4-5-7-2 مرتبه علمی……………………………………………………………………………………………………………………….. 162

4-5-7-3 رشته تحصیلی……………………………………………………………………………………………………………………. 163

4-5-7-4 دانشگاه محل اخذ آخرین مدرک تحصیلی……………………………………………………………………………. 165

4-5-7-5 سنوات خدمت……………………………………………………………………………………………………………………. 166

4-5-7-6 دانشگاه محل خدمت…………………………………………………………………………………………………………… 167

4-5-8 آزمون ضریب همبستگی…………………………………………………………………………………………………………. 169

4-5-9 فرضیه کلی……………………………………………………………………………………………………………………………. 171

فصل پنجم: خلاصه ، بحث و نتیجه‌گیری

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….  175

5-1 خلاصه موضوع و روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………. 176

عنوان    
                                 صفحه 

 
5-2 بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………. 177

5-2-1 نتایج فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………………. 177

5-3 نتیجه گیری کلی و الگوی مبتنی بر نتایج پژوهش………………………………………………………………………… 188

5-4 محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………. 190

5-5 پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………………………………………………. 190

5-6 پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………………. 192